Xana Halloween Yi Sungule Njhani?

Nhlamulo ya le Bibeleni

Bibele a yi vuli nchumu hi Halloween, ku nga holideyi leyi vo tala va yi tlangelaka lembe ni lembe hi ti 31 ta October. Hambiswiritano, masungulo ni mindhavuko ya khale ya Halloween yi lwisana ni tidyondzo ta Bibele.

Eka nhlokomhaka leyi

• Matimu ni mindhavuko ya Halloween

• Xana swi ni mhaka leswaku tidyondzo ta mavunwa ta Halloween ti sungule kwihi?

• Hikwalahokayini yi vuriwa Halloween?

Matimu ni mindhavuko ya Halloween

• Nkhuvo wa Samhain: The World Book Encyclopedia yi vula leswaku hi nga kuma masungulo ya Halloween loko hi kambisisa “minkhuvo ya khale ya vukhongeri bya mavunwa leyi a yi tlangeriwa hi vanhu va rixaka ra Macelt emalembeni ya 2 000 lama hundzeke. Macelt a ma tshemba leswaku vafi va nga famba laha ku nga ni vanhu lava hanyaka hi nkarhi lowu. Hi nkhuvo wa Samhain, lava hanyaka a va ta kota ku endzela lava feke.”—Vona xihlokwana lexi nge, “Hikwalahokayini yi vuriwa Halloween?”

• Swiambalo swa Halloween, malekere, na ku xungeta vanhu loko va nga va nyiki malekere: Buku yin’wana yi vula leswaku van’wana va Macelt a va ambala mpahla yo chavisa ku endlela leswaku mimoya ya lava feke “yi ta va vona va fana na yona” kutani yi nga va vavisi. Van’wana a va yi nyika malekere leswaku yi tsaka kutani yi nga va vavisi.a

  

  Exikarhi ka 500 C.E na 1500 C.E eYuropa, mufundhisi wa Khatoliki u sungule mikhuva leyi a yi endliwa hi vukhongeri bya mavunwa bya kwalaho ni ku byela valandzeri va kereke yakwe leswaku va famba hi yindlu ni yindlu va kombela tinyiko va ri karhi va ambale timpahla ta kona.

• Swipuku, tivhemphaya, vanhu lava hundzukaka timhisi, valoyi ni tizombi: I khale swi ri ni vuxaka lebyikulu ni mimoya yo biha ya madimona. Swi hlamuseriwa tanihi “swinghunghumani leswi nga ni matimba lamakulu lama nga tolovelekangiki” naswona buku ya Halloween Trivia yi vula leswaku swivumbiwa leswi “swi ni vuxaka lebyikulu ni rifu, lava feke kumbe ku chava ku fa.”

• Makwembe ya Halloween: Hi malembe ya le xikarhi eBritain, vanhu a va “famba hi yindlu ni yindlu va kombela swakudya, loko va nyikiwile a va khongela eka vafi,” naswona a va khome “mbhandzu wa thenipi lowu susiweke swa le ndzeni, ivi ku nghenisiwa makhandlhela lama lumekiweke leswaku ma humesa mimoya leyi phasiweke epagatori.” (Halloween—From Pagan Ritual to Party Night) Van’wamatimu van’wana va vula leswaku timboni a ti tirhiseriwa ku hlongola mimoya yo biha. Hi va-1800 eNorth America, makwembe ma sive thenipi hikuva a ma tele naswona a ma olova ku susa leswi nga endzeni ni ku makovotla.

Xana swi ni mhaka leswaku tidyondzo ta mavunwa ta Halloween ti sungule kwihi?

Ina. Hambileswi vanhu vo tala va vulaka leswaku Halloween i vuhungasi byo tsakisa lebyi nga vavisiki munhu kambe mikhuva leyi va yi endlaka leswaku va tlangela Halloween yi lwisana ni tidyondzo ta Bibele. Halloween yi fambisana ni tidyondzo ta mavunwa hi vafi ni mimoya leyi nga voniwiki kumbe madimona.

Xiya tindzimana leti landzelaka leti kombisaka ndlela leyi Xikwembu xi ti langutaka hayona tidyondzo ta Halloween:

• “Ku nga tshuki ku kumiwa eka wena munhu un’wana ni un’wana loyi a . . . vutisaka mungoma kumbe muvhumbhi kumbe loyi a vutisaka lava feke.”—Deteronoma 18:10-12.

  Nhlamuselo: Xikwembu a xi swi pfumeleli swiendlo swa vanhu swa ku vutisa hi lava feke kumbe swiendlo swa ku kombisa leswaku u ringeta ku vulavurisana na vona.

• “Lava feke a va tivi nchumu.”—Eklesiasta 9:5.

  Nhlamuselo: Leswi lava feke va nga tiviki nchumu, a va nge swi koti ku vulavurisana ni lava hanyaka.

• “[Mi nga vi] ni vunakulobye ni mademona. A swi endleki leswaku mi nwela exinweleni xa Hosi ni le xinweleni xa mademona.”—1 Vakorinto 10:20, 21, Bibele Ya Mahungu Lamanene.

  Nhlamuselo: Lava lavaka ku tsakeriwa hi Xikwembu va fanele va papalata hinkwaswo leswi nga va hlanganisaka ni madimona.

• “Yima[ni] mi tiyile, mi lwa ni miringo ya Diyavulosi; hikuva . . . hi lwa . . . ni madimona.”—Vaefesa 6:11, 12.

  Nhlamuselo: Vakreste va fanele va lwisana ni madimona naswona va nga ti endli onge va tlangela na wona mikhuvo yo karhi.