Dyondzo 27

Ku Kandziyisa Nhloko-mhaka Ni Tinhla-nkulu

1-4. Hlamusela leswaku nhloko-mhaka ya nkulumo i yini.

¹ Nkulumo yin’wana ni yin’wana yi lava nhloko-mhaka leswaku yi kongomisa ni leswaku swiyenge swa yona hinkwaswo swi landzelelana kahle. Ku nga khathariseki ndlela leyi nhloko-mhaka yi nga ha vaka ha yona, yi fanele ku hlanganisa nkulumo hinkwayo. I rimitsu ra nkulumo ya wena; kumbexana yi nga ha vuriwa hi xivulwa xin’we kambe yi fanele yi katsa xivumbeko xin’wana ni xin’wana xa mhaka leyi nyikeriwaka. Nhloko-mhaka yi fanele yi va erivaleni eka un’wana ni un’wana wa vayingiseri, naswona yi ta va tano loko yi kandziyisiwa khwatsi.

² Nhloko-mhaka ya nkulumo a ko va mhaka yo anama, tanihi “ripfumelo”; i xiphemu xo karhi lexi mhaka yoleyo yi hlamuseriwaka eka xona. Hi xikombiso, nhloko-mhaka yi nga ha va “Ripfumelo Ra Wena—Xana Ri Fikela Kwihi?” Kumbe yi nga ku “Ripfumelo Leri Lavekaka Ku Dzunisa Xikwembu” kumbe “Xisekelo Xa Ripfumelo Ra Wena” kumbe “Hambeta U Kula eRipfumelweni.” Hambi leswi tinhloko-mhaka leti hinkwato ti vulavulaka hi ripfumelo, yin’wana ni yin’wana yi hlamusela mhaka hi ndlela leyi hambaneke naswona ti lava ku ndlandlamuxiwa hi tindlela leti hambanaka swinene.

³ Nkarhi wun’wana u nga ha boheka ku hlengeleta mhaka u nga si hlawula nhloko-mhaka. Kambe nhloko-mhaka yi fanele ku tiveka kahle nxaxamelo wa nkulumo wu nga si lunghiseleriwa kumbe loko tinhla-nkulu ti nga si hlawuriwa. Hi xikombiso, endzhaku ka dyondzo yin’wana ni yin’wana ya Bibele u nga navela ku hlamusela hi nhlengeletano ya Timbhoni ta Yehova. Yoleyo i mhaka yo anama. Leswaku u hlawula leswi u nga ta swi vula emhakeni leyi, u fanele ku xiya vayingiseri va wena ni xikongomelo xa nkulumo ya wena. Endzhaku ka sweswo u ta hlawula nhloko-mhaka. Loko u vulavula ni munhu lontshwa evutirhelini, u nga ha kunguhata ku kombisa leswaku Timbhoni ta Yehova ti tekelela Yesu Kriste hi ku chumayela hi yindlu na yindlu. Yoleyo a ku ta va nhloko-mhaka ya wena. Hinkwaswo leswi u swi vulaka swi ta ndlandlamuxa tlhelo rero ra mhaka leyi yo anama, Timbhoni ta Yehova.

⁴ Xana u nga yi kandziyisa njhani nhloko-mhaka ya nkulumo ya wena? Xo sungula, u fanele ku hlawula nhloko-mhaka leyi faneleke, leyi fanelaka xikongomelo xa wena. Leswi swi lava ku lunghiselela ka ha ri ni nkarhi. Loko u yi hlawurile nhloko-mhaka naswona nkulumo ya wena u yi endle yi pfumelelana na yona, handle ko swi xiya u ta yi kandziyisa loko u vulavula hi nkulumo leyi u yi lunghiseleleke. Hambi swi ri tano, eku nyikeleni ka nkulumo hi xiviri, ku phindha-phindha marito-nkulu kumbe mianakanyo leyi hlanganake ni nhloko-mhaka nkarhi na nkarhi swi ta endla leswaku nhloko-mhaka yi va erivaleni.

5, 6. Xana u nga swi vonisa ku yini loko nhloko-mhaka yi fanela?

⁵ Nhloko-mhaka leyi fanelaka. Eka Xikolo xa Vutirheli bya le Tilweni hakanyingi a hi xiphiqo ku va ni nhloko-mhaka leyi fanelaka, hikuva minkarhi yo tala u nyikiwa yona. Kambe leswi a swi nge vi tano hi nkulumo yin’wana ni yin’wana leyi u nga ta komberiwa ku yi nyikela. Hikwalaho i vutlhari ku nyikela nyingiso wa vukheta eka nhloko-mhaka.

⁶ I yini lexi kombisaka loko nhloko-mhaka yi fanela? I swilo swo hlayanyana. U fanele u tsundzuka vayingiseri va wena, xikongomelo xa wena, ni mhaka leyi u averiweke ku yi hlanganisa, loko swi ri tano. Loko u kuma leswaku u nyikela tinkulumo leti nhloko-mhaka yi nga kandziyisiwiki eka tona, swi nga ha endleka leswaku nkulumo ya wena u nga yi tsheganga hi mongo wo karhi. U nga ha va u katsa tinhla to tala ngopfu enkulumeni, leti kahle-kahle ti nga yi sekeriki nhloko-mhaka.

7, 8. Kombisa tindlela leti munhu a nga kandziyisaka nhloko-mhaka ha tona.

⁷ Marito kumbe mianakanyo ya nhloko-mhaka swi phindhiwa. Ndlela yin’wana leyi swiyenge hinkwaswo swa nkulumo swi nga endliwaka ha yona swi kandziyisa nhloko-mhaka i ku phindha marito-nkulu lama vuriweke eka nhloko-mhaka kumbe ku phindha mongo wa nhloko-mhaka. Eka vuyimbeleri, nhloko-mhaka i miloti leyi phindhiwaka hi laha ku eneleke ku hlawulekisa vuqambhi hinkwabyo. Entiyisweni, hi ntolovelo ku phindha makhamba ma nga ri mangani ntsena swi enerile leswaku risimu ri xiyeka. A hi nkarhi hinkwawo miloti yi humelelaka hi ndlela leyi fanaka. Nkarhi wun’wana ko va xivulwa xin’we ntsena kumbe swimbirhi swa miloti leswi humelelaka, nkarhi na nkarhi nhloko-mhaka yi tirhisiwa hi tindlela to hamba-hambana kambe hi ndlela yo karhi, muqambhi a twananisa miloti hi vutshila eka risimu hinkwaro ku kondza ri hlangana.

⁸ Hikwalaho swi fanele swi va tano na hi nhloko-mhaka ya nkulumo. Marito-nkulu kumbe mianakanyo ya nhloko-mhaka leyi phindhiwaka yi fana ni miloti ya risimu leyi vuyeleriwaka. Vamavizweni va marito lawa kumbe ku phindhiwa ka mongo swi tirha ku kandziyisa nhloko-mhaka. Loko tindlela to tano ti tirhisiwa hi vutlhari swinene, lerova ti nga vi risimu ra chela, ti ta endla nhloko-mhaka yi va xiga xo hlawuleka xa nkulumo hinkwayo naswona ti ta va mianakanyo-nkulu leyi vayingiseri va wena va nga ta famba na yona.

**********

9-13. Hlamusela leswaku tinhla-nkulu eka nkulumo i yini. Kombisa.

⁹ Endzhaku ko hlawula nhloko-mhaka ya nkulumo ya wena, goza leri landzelaka eku lunghiseleleni i ku hlawula tinhla-nkulu leti u kunguhataka ku ti tirhisa leswaku u yi ndlandlamuxa. Eka xiphephana xa wena xa Ndzayo ya Nkulumo, leswi swi xaxametiwe tanihi “Tinhla-nkulu ti vekiwa erivaleni.”

¹⁰ Hi tihi tinhla-nkulu eka nkulumo? A ko va mianakanyo yo tsakisa ntsena kumbe tinhla leti nga lo vuriwa hi ku komisa ntsena. I swiyenge-nkulu swa nkulumo, mianakanyo leyi ndlandlamuxiwaka hi mpimo wo karhi. Ti fana ni swikombo kumbe mimfungho ya leswi nga etixelufini ta xitolo xa girosa leyi pfunaka munhu ku vona leswi xiphemu xo karhi xa tixelufu xi nga na swona, naswona yi nyikela nkongomiso hi leswi nga ha engeteriwaka exiphen’wini xexo ni leswi nga ta ka swi nga nghenisiwi. Ehansi ka mfungho lowu nge RIVELE-NDZOHO, jamu ni tijeli a swi nge laveki kwalaho naswona a swi ta pfilunganya vanhu ntsena. Ehansi ka mfungho wa KOFI NI TIYA, rhayisi a yi laveki. Loko mimfungho ya tixelufu yi tumbetiwile hikwalaho ka ku mphimpheriwa ni ku tala ka nhundzu, kutani swa nonon’hwa ku kuma nchumu wo karhi. Kambe loko mimfungho yi tshama yi ri leyi vonakaka kahle, munhu a nga xiya lexi nga emahlweni ka yena hi ku hatlisa. Kutani swi tano na hi tinhla-nkulu ta nkulumo ya wena. Ntsendze loko va khathaleriwa ni ku tsundzukiwa, vayingiseri va wena va ta lava tinotsi ti nga ri tingani to fambisana na wena ku ya fika emahetelelweni ya wena.

¹¹ Nchumu wun’wana. Ku hlawula ni ku tirhisa tinhla-nkulu ku ta hambana hi ku ya hi vayingiseri ni xikongomelo xa nkulumo. Hikwalaho ka leswi, mulanguteri wa xikolo u ta kambisisa ku hlawula ka xichudeni ka tinhla-nkulu hi ku landza ndlela leyi xichudeni xi ti tirhisaka ha yona, ku nga ri hi ku landza tinhla leti hlawuriweke hi mutsundzuxi leti nga ha vaka ti endliwe ka ha ri emahlweni.

¹² Loko u langa, hlawula ntsena leti nga ta nkoka. Kutani tivutise, i yini leswi endlaka yinhla yi va ya nkoka? I ta nkoka loko u nga ta xi hetisisa xikongomelo xa nkulumo ya wena handle ka tona. Hi xikombiso, loko u bula hi nkutsulo ni munhu la nga yi tiviki dyondzo yoleyo, i swa nkoka ku hlamusela vumunhu bya Yesu emisaveni, handle ka swona a swi nge koteki ku kombisa ntikelo wa gandzelo rakwe hi laha ri nga ha kona. Hikwalaho ú ta xiya leswi ku ri yin’wana ya tinhla-nkulu ta bulo. Kambe loko ana se u kombisile munhu yoloye leswaku Vunharhu-un’we a ku ri mianakanyo ya vunwa, kutani bulo ra wena ra xikhundla lexi Yesu a a ri na xona tanihi munhu ri ngo ho tlhandlekeriwa ntsena, hikwalaho ka leswi ana ri amukeriweke. Naswona hikwalaho ka leswi, swi nga olova swinene ku hlamusela nkoka wa nkutsulo wa Yesu. Emhakeni yoleyo ku hlamusela vumunhu bya Yesu a swi nge vi swa nkoka.

¹³ Kutani tivutise, I yini leswi vayingiseri va mina ana se va swi tivaka? Xana i yini leswi ndzi faneleke ndzi swi hlamusela leswaku ndzi hetisisa xikongomelo xa mina? Loko u yi tiva nhlamulo ya xivutiso xo sungula, u nga hlamula ni lexa vumbirhi hi ku hlengeleta mhaka ya wena, u vekela etlhelo timhaka hinkwato swa xinkarhana, leti ti tiviwaka ivi u hlela tinhla hinkwato leti seleke, ti va mintlawa yi nga ri yingani leyi kotekaka. Mintlawa leyi yi va mimfungho yo vona ha yona leswaku hi swihi swakudya swa moya leswi u swi phamelaka vayingiseri va wena. Mimfungho leyi kumbe tinhla-nkulu leti a ti fanelanga ti funengetiwa kumbe ku tumbetiwa. I tinhla-nkulu ta wena leti fanelaka ku va erivaleni.

14-17. Nyika swivangelo swa leswaku ha yini hi nga fanelanga ku va ni tinhla-nkulu to tala swinene.

¹⁴ Ku nga vi na tinhla-nkulu leto tala ngopfu. Ku na switsongo ntsena leswi nga swa nkoka eka mhaka yihi na yihi. Hi xitalo swi nga hlayiwa hambi hi xandla xin’we. Leswi i ntiyiso ku nga khathariseki nkarhi lowu u nga na wona wo swi nyikela. U nga weli exirimbanini lexi tolovelekeke xo ringeta ku endla tinhla to tala ngopfu ti va leti xiyekaka. Loko xitolo xa girosa xi kule swinene naswona ku va ni swiyenge swo tala ngopfu, munhu a nga ha boheka ku kombela ku kongomisiwa. Vayingiseri va wena va nga kota ku twisisa kahle mianakanyo yi nga ri yingani ntsena yo hambana eka nkulumo yin’we. Naswona loko nkulumo ya wena yi lehile, yi endle yi olova, naswona tinhla-nkulu ti fanele ti hlamuseriwa hi matimba ni ku va erivaleni. Kutani u nga ringeti ku endla vayingiseri va wena va tsundzuka swilo swo tala. Hlawula tinhla leti u vonaka ti ri ta nkoka ni leti va faneleke ku famba na tona ivi u heta nkarhi wa wena hinkwawo u vulavula ha tona.

¹⁵ I yini lexi kombisaka loko ku ri ni tinhla to tala swinene kumbe e-e? Hi ku komisa, loko mianakanyo yo karhi yi nga siyiwa naswona xikongomelo xa nkulumo xi hambeta xa ha hetisisiwa, yinhla yoleyo a hi yinhla-nkulu. Leswaku u katsakanya nkulumo u nga ha hlawula ku katsa yinhla yoleyo tanihi rihlanganisi kumbe xitsundzuxi, kambe a yi fanelanga yi endliwa leyi xiyekaka tanihi leti nga fanelangiki ku tluriwa.

¹⁶ Nakambe, u fanele u va ni nkarhi lowu aneleke wo ndlandlamuxa yinhla yin’wana ni yin’wana hi laha ku humelelaka, hi ndlela leyi khorwisaka. Loko ku fanele ku vuriwa swo tala hi xinkarhana, hunguta swinene timhaka leti vayingiseri va ti tivaka. Susa hinkwato handle ka timhaka leti nga tolovelekangiki ivi u ti endla ti twisiseka lerova swi nonon’hwa leswaku vayingiseri va ti rivala.

¹⁷ Xo hetelela, nkulumo ya wena yi fanele yi olova. Leswi a hi nkarhi hinkwawo swi titshegaka hi mpimo wa mhaka leyi u yi nyikelaka. Ku nga ha va ndlela leyi tinhla ta wena ti hlengeletiweke ha yona. Hi xikombiso, loko a wo nghena exitolo laha swilo hinkwaswo swi vungiweke swi va nhulu ehansi, a swi ta languteka swi tele naswona swi hlanganisa nhloko. A swi ta ku nonon’hwela ku kuma xo karhi. Kambe, loko xin’wana ni xin’wana xi hleriwe kahle naswona swilo leswi yelanaka swi hlengeletiwe swin’we ni ku kombisiwa hi mfungho wa xiyenge xa kona, vuyelo bya kona bya tsakisa naswona nchumu wihi na wihi wu nga kumiwa hi ku olova. Olovisa nkulumo ya wena hi ku hlengeleta mianakanyo ya wena ehansi ka tinhla ti nga ri tingani letikulu.

18. Xana tinhla-nkulu ti fanele ti hlamuseriwa njhani?

¹⁸ Mianakanyo-nkulu yi ndlandlamuxiwa hi ku hambana ka yona. Mianakanyo-nkulu yihi ni yihi yi fanele ku tiyimela hi yoxe. Yin’wana ni yin’wana yi fanele ku ndlandlamuxiwa hi ku hambana ka yona. Leswi a swi siveli ku endla nkatsakanyo wo koma wa tinhloko-mhaka-nkulu eka manghenelo kumbe mahetelelo ya nkulumo ya wena. Kambe emirini wa nkulumo u fanele ku vulavula hi yin’we ya mianakanyo-nkulu hi nkarhi wun’we, u pfumelela ntsena tinhlamuselo leti engetelekeke loko ti laveka leswaku u hlanganisa kumbe ku kandziyisa tinhla. Ku dyondza ku endla nkulumo ya tinhloko-mhaka swi ta ku pfuna swinene ku vona loko tinhla-nkulu ti ndlandlamuxiwa hi ku hambana ka tona kumbe e-e.

19-21. Xana tinhla letitsongo ti fanele ku tirhisiwa hi ndlela yihi?

¹⁹ Tinhla letitsongo ti kongomisa eka mianakanyo-nkulu. Tinhla ta vumbhoni, ta matsalwa kumbe ta mhaka yin’wana leyi nyikeriwaka ti fanele ti kongomisa nyingiso eka mianakanyo-nkulu ni ku yi tiyisa.

²⁰ Loko u lunghiselela, kambisisa tinhla hinkwato leti tlhandlekelaka ivi u hlayisa ntsena leti seketelaka yinhla-nkulu hi ku kongoma, leswaku ti veka yinhla erivaleni, ti nyikela vumbhoni kumbe ti yi tiyisa. Xihi na xihi lexi nga fambelaniki na mhaka xi fanele ku vekeriwa etlhelo. Xi to pfilunganya mhaka ntsena.

²¹ Yinhla yihi na yihi leyi yelanaka ni mianakanyo-nkulu yi fanele yi hlanganisiwa hi ku kongoma ni mianakanyo yoleyo hi leswi u swi vulaka. U nga yi siyeli vayingiseri leswaku va tianakanyela ndlela leyi yi tirhaka ha yona. Endla leswaku ku nghena ka yona ku va erivaleni. Boxa leswaku yi nghena njhani. Hi ntolovelo leswi nga vuriwangiki a swi nge xiyiwi. Leswi swi nga hetisisiwa hi ku phindha marito-nkulu lama phofulaka mianakanyo-nkulu kumbe hi ku phindha mianakanyo ya yinhla-nkulu nkarhi na nkarhi. Loko u va ni vutshila byo kongomisa tinhlanyana ta wena hinkwato eka tinhla-nkulu ta nkulumo, ni ku hlanganisa yinhla-nkulu yin’wana ni yin’wana ni nhloko-mhaka, tinkulumo ta wena ti ta olova hi ndlela leyi tsakisaka, leyi nga ta endla swi olova ku ti nyikela ni ku ti tsundzuka hi ku olova.