Mhaka Leyi Twisisekaka Eka Van’wana

LOKO u vulavula, u nga vulavuleli ku hetisisa nawu ntsena. Ringeta ku endla leswaku vayingiseri va wena va twisisa leswi u swi vulaka. Leswi swi nga ku pfuna leswaku leswi u swi vulaka swi va ni vuyelo lebyinene, hambi u swi byela vandlha kumbe munhu loyi a nga riki Mbhoni.

Ku ni tindlela to tala to endla leswaku nkulumo ya wena yi twisiseka. Tin’wana ta tona ti hlamuseriwe eka Dyondzo 26 leyi nge, “Ku Ndlandlamuxa Mhaka Hi Ndlela Yo Twisiseka.” Tin’wanyana ti hlamuseriwe eka Dyondzo 30 leyi nge, “Ku Kombisa Ku Khathala Hi Munhu Un’wana.” Eka dyondzo leyi, hi ta hlamusela tinhla tin’wana leti engetelekeke.

Tirhisa Marito Yo Olova Hi Ndlela Yo Olova. Marito yo olova ni swiga swo koma swi tirha kahle loko u vulavula ni van’wana. Dyondzo ya Yesu ya le Ntshaveni i xikombiso lexinene xa nkulumo leyi nga twisisiwaka hi vanhu, ku nga khathariseki leswaku i vamani kumbe va tshama kwihi. Kumbexana dyondzo leyi va nga va va yi twa ro sungula. Kambe va nga kota ku twisisa leswi Yesu a swi vuleke, hileswi a vulavuleke hi timhaka leti khumbaka hinkwerhu ka hina: ndlela yo kuma ntsako, ndlela yo antswisa vuxaka bya hina ni van’wana, ndlela yo hlangavetana ni mivilelo ni ndlela yo va ni xikongomelo evuton’wini. Naswona u vulavule mhaka yakwe hi ririmi ro kongoma. (Mat., tindz. 5-7) Kunene, Bibele yi ni swikombiso swo tala leswi nga ringaniki hi ku leha ni leswi mavekelo ya swiga swa swona ma nga faniki. Xikongomelo-nkulu xa wena ku fanele ku ri ku vula mhaka hi ndlela leyi nga erivaleni ni leyi twisisekaka.

Hambiloko u vulavula hi mhaka leyi dzikeke, loko u yi olovisa swi nga pfuna leswaku yi twisiseka hi ku olova. U nga swi kotisa ku yini ku olovisa mhaka? U nga nyiki vayingiseri va wena muhwenga wa rungula leri va nga ri laviki. Hlela rungula ra wena leswaku ri seketela tinhla-nkulu ta wena. Hlawula matsalwa-nkulu ya wena hi vukheta. Ematshan’weni yo hlaya ndzimana ivi u hatlisa u tlulela eka yin’wana, hlamusela ndzimana ha yin’we endzhaku ko yi hlaya. U nga mphimpheli tinhla ta nkoka hi marito yo tala ngopfu.

Loko u fambisa dyondzo ya le kaya ya Bibele, tirhisa tindlela teto. U nga ringeti ku hlamusela swilo hinkwaswo. Pfuna xichudeni leswaku xi ti twisisa kahle tinhla-nkulu. Endzhakunyana, loko xi endla dyondzo ya xona n’wini ni loko xi va kona eminhlanganweni, xi ta kuma vuxokoxoko lebyin’wana.

Ku nyikela rungula hi ndlela yo olova swi lava ku lunghiselela kahle. U fanele u yi twisisa kahle mhaka ya wena loko u ta endla leswaku ni van’wana va yi twisisa. Loko u wu twisisa kahle nchumu wo karhi, u kota ni ku nyikela xivangelo xa leswaku ha yini wu ri tano. Nakambe u kota ku wu hlamusela hi marito ya wena.

Hlamusela Marito Lama Nga Tolovelekangiki. Minkarhi yin’wana ku endla leswaku swilo swi twisiseka swi lava leswaku u hlamusela marito lawa vayingiseri va wena va nga ma tolovelangiki. U nga teki vayingiseri va wena va ri ni vutivi bya le henhla ngopfu, kambe hi hala tlhelo u nga va endli onge a va tlharihanga. Hikwalaho ka leswi u dyondzeke Bibele, u nga tirhisa marito man’wana lawa vanhu van’wana va nga ma tiviki. Loko u nga hlamuselanga nchumu, lava va nga hlanganyeliki na Timbhoni ta Yehovha a va nge swi twisisi leswaku “masalela,” “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha,” “tinyimpfu tin’wana” ni “ntshungu lowukulu” i tinhlamuselo ta mintlawa yo karhi ya vanhu. (Rhom. 11:5; Mat. 24:45; Yoh. 10:16; Nhlav. 7:9) Hilaha ku fanaka, handle ka loko munhu a tolovelane na nhlengeletano ya Timbhoni ta Yehovha, swi nga endleka a nga swi twisisi leswaku ma vula yini marito yo tanihi “muhuweleri,” “phayona,” “mulanguteri wa xifundzha” na “Xitsundzuxo.”

Ku ni marito man’wana ya le Bibeleni lawa ni vanhu lava nga riki Timbhoni va talaka ku ma tirhisa, lawa ma nga lavaka ku hlamuseriwa. Vanhu vo tala va tiva “Armagedoni” ku ri ndzoviso wa nyutliya. Va nga hlanganisa “Mfumo wa Xikwembu” ni nchumu lowu nga endzeni ka munhu kumbe matilo, ku nga ri hulumendhe. Ku vulavula hi “moya-xiviri” swi nga endla leswaku va anakanya hi nchumu lowu ku vuriwaka leswaku i xiphemu xa munhu xa moya, lexi salaka xi hanya loko miri wu file. Hi ku ya hi leswi timiliyoni ta vanhu ti dyondzisiweke swona, “moya wo kwetsima” i munhu, i xiphemu xa Vunharhu-un’we. Leswi vanhu vo tala swinene va fularheleke nkongomiso wa mahanyelo wa le Bibeleni, va nga lava ni ku pfuniwa ku twisisa leswi Bibele yi vulaka swona loko yi ku: “Balekelani vumbhisa.”—1 Kor. 6:18.

Loko vanhu va nga yi hlayi nkarhi na nkarhi Bibele, va nga anakanya swin’wana loko u ku, “Pawulo u tsale a ku . . . ” kumbe “Luka u te . . . ” Va nga va va ri ni vanghana kumbe vaakelani lava nga ni mavito wolawo. Swi nga antswa loko wo engetela swin’wana, u kombisa leswaku hi wihi munhu wa kona, tanihi loko u ku muapostola la nga Mukreste kumbe mutsari wa Bibele.

Vayingiseri va namuntlha hi ntolovelo va lava mpfuno leswaku va twisisa matsalwa lama katsaka mimpimo ya swilo kumbe mindhavuko ya le minkarhini ya khale. Hi xikombiso, nhlamuselo ya leswaku ngalava ya Nowa a yi lehe swisungunu swa 300, yi aname swisungunu swa 50 ni ku tlakuka hi swisungunu swa 30 eka vona yi ngo na yi xa. (Gen. 6:15) Kambe loko wo hlamusela mimpimo yoleyo hi marito lama tolovelekeke endhawini ya ka n’wina, vayingiseri va wena va ta hatla va vona mpimo wa ngalava hi mahlo ya miehleketo.

Nyikela Nhlamuselo Leyi Lavekaka. Leswaku mhaka yi twisiseka kahle eka vayingiseri va wena, ku nga laveka swin’wana handle ko nyikela nhlamuselo leyi nga yona ya rito ro karhi. Le Yerusalema enkarhini wa Ezra, Nawu a wu hlayiwa wu tlhela wu hlamuseriwa. Leswaku ku pfuniwa vanhu va twisisa nhlamuselo ya Nawu lowu, Valevhi a va wu hlamusela va tlhela va komba ndlela leyi wu tirhaka ha yona eka swiyimo leswi vanhu a va langutane na swona hi nkarhi wolowo. (Neh. 8:8, 12) Hi ndlela leyi fanaka, tinyike nkarhi wa ku hlamusela ni ku tirhisa matsalwa lawa u ma hlayaka.

Endzhaku ka rifu ni ku pfuxiwa kakwe, Yesu u hlamusele vadyondzisiwa vakwe leswaku leswi a swa ha ku humelela eka yena a swi hetisisa Matsalwa. U tlhele a kandziyisa vutihlamuleri bya vona tanihi timbhoni leti voneke swilo swo tano hi mahlo. (Luka 24:44-48) Loko u pfuna vanhu leswaku va vona ndlela leyi leswi va dyondzisiweke swona swi faneleke swi khumba vutomi bya vona ha yona, va ta hatla va swi twisisa leswi swi vulaka swona hakunene.

Ndlela Leyi Mbilu Yi Katsekaka Ha Yona. Ina, hambiloko tinhlamuselo ta wena ti ri erivaleni, ku ni swilo swin’wana leswi fambisanaka ni ku va munhu a ti twisisa kumbe a nga ti twisisi. Loko mbilu ya munhu yi nga lavi ku amukela nchumu, sweswo swi namba swi n’wi sivela ku twisisa nchumu wa kona. (Mat. 13:13-15) Timhaka ta moya i vuphukuphuku eka vamakholwa-hi-ku-vona. (1 Kor. 2:14) Loko munhu a ri ni moya wo tano, swi nga antswa u tsema bulo—u ta tlhela u n’wi vona nkarhi wun’wana.

Kambe timbilu ta van’wana ti nonon’hwisiwa hi ku vona maxangu ya vutomi. Loko vanhu vo tano va nyikiwa nkarhi wa ku yingisela ntiyiso wa Bibele endzhaku ka nkarhi, timbilu ta vona ti nga sungula ku yingisa. Loko Yesu a byele vaapostola vakwe leswaku a a ta biwa a tlhela a dlayiwa, a va swi twisisanga sweswo. Ha yini? Sweswo a va nga swi rindzelanga naswona a va nga swi lavi! (Luka 18:31-34) Kambe hi ku famba ka nkarhi, vaapostola va 11 va swi twisisile, naswona ku swi twisisa ka vona va ku kombise hi ku endla leswi Yesu a va dyondziseke swona.

Vuyelo Bya Xikombiso Lexinene. Vanhu a va pfuniwi ku twisisa nchumu wo karhi hi marito ya hina ntsena, kambe ni hi swiendlo swa hina. Loko vanhu vo tala va ya eHolweni ya Mfumo ro sungula, va vula leswaku va tsundzuka rirhandzu leri va ri voneke, hayi leswi swi vuriweke. Hilaha ku fanaka, ntsako lowu hi wu kombisaka wu pfune vanhu vo tala leswaku va amukela ntiyiso wa Bibele. Ku vona nsovo lowu vanhu va Yehovha va kombanaka wona ni ndlela leyi va anakanyelaka van’wana ha yona loko va weriwe hi timhangu, swi susumetele van’wana ku tibyela leswaku Timbhoni ti le ka vukhongeri bya ntiyiso. Kutani, loko u ringeta ku pfuna vanhu leswaku va twisisa ntiyiso wa Bibele, anakanya hi ndlela leyi u wu hlamuselaka ha yona ni hi xikombiso lexi wena u xi vekaka.