MAKANI GHAWEMI UMO WAKALEMBERA MARIKO

1 Kwamba kwa makani ghawemi ghakuyowoya vya Yesu Khristu, Mwana wa Chiuta: 2 Nga ni umo kuli kulembekera mu buku la Yesaya ntchimi kuti: “(Wona! Nkhutuma thenga lane panthazi pako,* ilo lizamunozga nthowa yako.)+ 3 Mazgu gha munthu ghakuchemerezga mu mapopa, kuti, ‘Nozgani nthowa ya Yehova!* Nyoloskani misewu yake.’”+ 4 Yohane Mubatizi wakaŵa mu mapopa, wakapharazganga kuti ubatizo ntchimanyikwiro cha kung’anamuka mtima kuti zakwananga zigowokereke.+ 5 Ntheura chigaŵa chose cha Yudeya na wose ŵakukhala mu Yerusalemu ŵakalutanga kwa iyo, ndipo wakaŵabatizanga* mu Mlonga wa Yorodani. Iwo ŵakazomeranga pakweru zakwananga zawo.+ 6 Sono Yohane wakavwaranga chakuvwara cha weya wa ngamila na lamba wa chikumba mu chiwuno chake,+ ndipo wakaryanga zombe na uchi wamuthengere.+ 7 Ndipo wakapharazganga kuti: “Pamanyuma pane pakwiza wankhongono kuluska ine, ine nili wakwenelera chara kusindama na kusutura nthambo za vilyato* vyake.+ 8 Ine namubatizani na maji, kweni iyo wazamumubatizani na mzimu utuŵa.”+

9 Mu mazuŵa ghara, Yesu wakiza kufuma ku Nazarete wa ku Galileya ndipo wakabatizika na Yohane mu Yorodani.+ 10 Nyengo yeneyiyo wakati wazuwuka waka mu maji, wakawona kuchanya kukujulika, ndipo mzimu ukakhiliranga pa iyo+ nga ni nkhunda. 11 Ndipo mazgu ghakafuma kuchanya, ghakati: “Ndiwe Mwana wane wakutemweka, nkhukondwa nawe.”+

12 Ndipo nyengo yeneyiyo mzimu ukamulongozgera mu mapopa. 13 Ntheura wakaŵa mu mapopa mazuŵa 40, wakayezgekanga na Satana.+ Wakakhalanga pamoza na nyama zamuthengere, ndipo ŵangelo ŵakamuteŵeteranga.+

14 Sono Yohane wakati wakakika, Yesu wakaluta ku Galileya,+ wakapharazganga makani ghawemi gha Chiuta,+ 15 wakatenge: “Nyengo yakutemeka yafiskika, ndipo Ufumu wa Chiuta waneng’enera. Ng’anamukani mtima,+ ndipo muŵe na chipulikano mu makani ghawemi.”

16 Apo wakendanga mumphepete mwa nyanja ya Galileya, wakawona Simoni na Andireya+ munung’una wa Simoni, ŵakaponyanga mikwawu yawo mu nyanja,+ pakuti ŵakaŵa ŵalovi.+ 17 Ntheura Yesu wakati kwa iwo: “Nilondezgani, ndipo nimuzgoraninge ŵalovi ŵa ŵanthu.”+ 18 Ndipo nyengo yeneyiyo ŵakasida mikwawu yawo na kumulondezga.+ 19 Wakati wendaposo pachoko waka, wakawona Yakobe mwana wa Zebediya na Yohane munung’una wake, ŵakaŵa mu boti lawo ŵakatandanga* mikwawu yawo,+ 20 ndipo penepapo wakaŵachema. Ntheura ŵakasida wiskewo Zebediya mu boti pamoza na ŵantchito, ndipo ŵakamulondezga. 21 Ndipo ŵakaluta ku Kaperenaumu.

Zuŵa la Sabata likati lakwana, wakanjira mu sunagoge na kwamba kusambizga.+ 22 Ndipo ŵanthu ŵakazizikika na kasambizgiro kake, chifukwa wakaŵasambizganga nga ni munthu uyo wali na mazaza, kuti nga mbalembi chara.+ 23 Kweniso mu sunagoge lawo mukaŵa munthu uyo wakaŵa na mzimu waukazuzi, ndipo wakachemerezga kuti: 24 “Tili namwe na kanthu wuli, imwe Yesu Munazarete?+ Kasi mwiza kuzakatiparanya? Nkhumumanyani makora kuti ndimwe Mutuŵa wa Chiuta!”+ 25 Kweni Yesu wakawuchenya, wakati: “Khala chete, ndipo fumamo mwa iyo!” 26 Ndipo mzimu waukazuzi, ukati wamuchitiska chizilisi na kukolomoka na mazgu ghakuru, ukafumamo mwa iyo. 27 Sono ŵanthu wose ŵakazizikika mwakuti ŵakamba kudumbiskana pakati pawo, ŵakati: “Ntchivichi ichi? Ntchisambizgo chiphya! Wali na mazaza ghakufumiskira nanga ni mizimu yaukazuzi, ndipo yikumupulikira.” 28 Ntheura mbiri yake yikathandazgika mwaluŵiro mu chigaŵa chose cha Galileya.

29 Ŵakati ŵafuma mu sunagoge ŵakaluta ku nyumba ya Simoni na Andireya, pamoza na Yakobe na Yohane.+ 30 Sono nyinavyara wa Simoni+ wakagona pasi chifukwa cha kuthukira muthupi, ndipo mwaluŵiro ŵakamuphalira Yesu. 31 Yesu wakiza na kumukora pa woko na kumuwuska. Thupi likaleka kuthukira, ndipo wakamba kuŵateŵetera.

32 Namise, dazi likati lanjira, ŵanthu ŵakamba kwiza kwa iyo na ŵalwari wose na awo ŵakakoleka na viŵanda.+ 33 Msumba wose ukawungana pa mulyango. 34 Ntheura wakachizga ŵanandi awo ŵakalwaranga na nthenda+ zamitundumitundu, ndipo wakafumiska viŵanda vinandi. Kweni wakazomerezga chara kuti viŵanda viyowoye, chifukwa vikamumanyanga kuti ni Khristu.*

35 Namulenjilenji, kuchali kamdima, wakawuka na kufumira kuwaro na kuluta ku malo ghamayiyi, ndipo kura wakamba kulomba.+ 36 Ndipouli, Simoni na awo ŵakaŵa nayo ŵakamupenja chomene 37 ndipo ŵakamusanga, ŵakati kwa iyo: “Waliyose wakumupenjani.” 38 Kweni Yesu wakati kwa iwo: “Tiyeni tilute kunyake, mu vikaya vyapafupi, kuti nkhapharazge na kura wuwo, chifukwa ndicho nkhizira.”+ 39 Ndipo wakaluta, wakapharazganga mu masunagoge ghawo mu Galileya mose na kufumiska viŵanda.+

40 Munthu wavyoni wakiza kwa Yesu, wakajikama na kumuŵeya, wakati kwa iyo: “Usange mukukhumba, munganitozga.”+ 41 Ntheura chitima chikamukora, ndipo wakanyoloska woko lake na kumukhwaska, wakati kwa iyo: “Nkhukhumba! Tozgeka.”+ 42 Nyengo yeneyiyo, vyoni vikafumako kwa iyo, ndipo wakatowa. 43 Wakamuchenjezga chomene ndipo nyengo yeneyiyo wakamuphalira kuti walutenge, 44 wakati kwa iyo: “Kuphalira munthu waliyose chara, kweni pakuti watozgeka luta ukajilongore kwa wasembe* ndipo ukapeleke vinthu ivyo Mozesi wakayowoya,+ kuti uŵe ukaboni kwa iwo.”+ 45 Kweni wakati wafumapo, munthu yura wakamba kupharazga chomene na kuthandazga kulikose nkhani yira, mwakuti Yesu wakatondeka kunjira mu msumba pakweru, kweni wakakhala kuwaro mu malo ghamayiyi. Ndipouli, ŵanthu ŵakalutilira kwiza kwa iyo kufuma mu vigaŵa vyose.+

2 Pamanyuma pa mazuŵa ghanji wakanjiraso mu Kaperenaumu ndipo kukapulikikwa kuti wakaŵa pakaya.+ 2 Ntheura ŵanthu ŵanandi ŵakawungana, mwakuti pakaŵavya malo nanga mpha mulyango, ndipo wakamba kuyowoya mazgu kwa iwo.+ 3 Ndipo ŵanthu ŵanayi ŵakiza na munthu wakufwa viŵaro kwa iyo.+ 4 Kweni ŵakatondeka kufika pafupi na Yesu chifukwa cha mzinda. Ntheura, ŵakawuskapo mtenje apo Yesu wakaŵa, ndipo ŵakati ŵapasurapo ŵakakhizga kasalasala uyo pakagona munthu wakufwa viŵaro. 5 Yesu wakati wawona chipulikano chawo,+ wakati ku wakufwa viŵaro: “Wamwana, zakwananga zako zagowokereka.”+ 6 Sono pakaŵa ŵalembi ŵanyake awo ŵakakhala penepara, ndipo mu mitima yawo ŵakamba kughanaghana kuti:+ 7 “Chifukwa wuli munthu uyu wakuyowoya nthena? Wakuyuyura Chiuta. Ni njani wangagowokera zakwananga padera pa Chiuta?”+ 8 Kweni mwaluŵiro Yesu wakamanya na mzimu wake kuti ŵakaghanaghananga nthena, wakati kwa iwo: “Chifukwa wuli mukughanaghana vinthu ivi mu mitima yinu?+ 9 Chipusu ni ntchi, kuyowoya ku wakufwa viŵaro kuti, ‘Zakwananga zako zagowokereka,’ panji kuyowoya kuti, ‘Wuka wendenge ndipo tora kasalasala wako’? 10 Kweni kuti mumanye kuti Mwana wa munthu+ wali na mazaza ghakugowokera zakwananga pa charu chapasi,”+ Yesu wakati ku wakufwa viŵaro: 11 “Nkhukuphalira, wuka, tora kasalasala wako, ndipo lutanga ku nyumba yako.” 12 Ndipo wakawuka, wakatora kasalasala wake mwaluŵiro na kufumapo uku wose ŵakuwona. Ntheura wose ŵakazizwa, ndipo ŵakachindika Chiuta, ŵakati: “Tindawonepo chinthu chanthena.”+

13 Yesu wakalutaso mumphepete mwa nyanja, mzinda wose ukiza kwa iyo, ndipo wakamba kuŵasambizga. 14 Apo wakajumphanga, wakawona Levi mwana wa Alifeyu, wakhala pa nyumba yakusonkherapo msonkho, ndipo wakati kwa iyo: “Uŵe mulondezgi wane.” Penepapo wakawuka na kumulondezga.+ 15 Pamanyuma pake, wakaryanga* mu nyumba ya Levi, ndipo ŵakusonkheska msonkho ŵanandi na ŵakwananga ŵakaryanga* lumoza na Yesu na ŵasambiri ŵake, pakuti pakaŵa ŵanandi awo ŵakamulondezganga.+ 16 Kweni ŵalembi ŵa Ŵafarisi, ŵakati ŵawona kuti wakaryanga pamoza na ŵakwananga na ŵakusonkheska msonkho, ŵakamba kuyowoya ku ŵasambiri ŵake kuti: “Kasi wakurya pamoza na ŵakusonkheska msonkho na ŵakwananga?” 17 Yesu wakati wapulika ichi, wakati kwa iwo: “Awo mbankhongono ŵakukhumbikwira dokotala chara, kweni ŵalwari ndiwo. Nkhizira kuzakachema ŵanthu ŵarunji chara, kweni ŵakwananga.”+

18 Sono ŵasambiri ŵa Yohane na Ŵafarisi ŵakaziŵizganga kurya. Ntheura ŵakiza ndipo ŵakati kwa iyo: “Chifukwa wuli ŵasambiri ŵa Yohane na ŵasambiri ŵa Ŵafarisi ŵakuziŵizga kurya, kweni ŵasambiri ŵinu ŵakuziŵizga chara?”+ 19 Yesu wakati kwa iwo: “Kasi ŵabwezi ŵa mweneko wa nthengwa+ ŵangaziŵizga kurya uku mweneko wa nthengwa wachali nawo? Chikuru ŵachali pamoza na mweneko wa nthengwa, ŵangaziŵizga chara kurya. 20 Kweni mazuŵa ghizenge apo mweneko wa nthengwa wazamutolekako kwa iwo,+ apo ndipo ŵazamuziŵizga kurya pa zuŵa ilo. 21 Palije munthu uyo wakusona chigamba chiphya pa laya lakuwaro lakale. Usange wachita nthena, chigamba chiphya chikuguza laya ndipo laya likupaluka chomene.+ 22 Kweniso palije munthu uyo wakuŵika vinyo liphya mu mathumba gha vikumba vyakale. Usange wachita nthena, vinyo likuphumura vikumba, ndipo vinyo likuthika, mathumba nagho ghakunangika. Kweni vinyo liphya ŵakuŵika mu mathumba gha vikumba viphya.”

23 Sono apo wakajumphanga mu minda ya tirigu pa Sabata, ŵasambiri ŵake ŵakamba kupulura mphonje za tirigu uku ŵakwenda.+ 24 Ntheura Ŵafarisi ŵakati kwa iyo: “Wona, chifukwa wuli ŵasambiri ŵako ŵakuchita icho ntchambura kuzomerezgeka pa Sabata?” 25 Kweni wakati kwa iwo: “Kasi mundaŵazgepo icho Davide wakachita apo wakasoŵerwa ndipo njara yikamukora, iyo na ŵanalume awo ŵakaŵa nayo?+ 26 Mu nkhani ya Abiyatara+ mulara wa ŵasembe,* Davide wakanjira mu nyumba ya Chiuta, na kurya vingwa vyakulongora ndipo vinyake wakapako ŵanalume awo ŵakaŵa nayo. Vingwa ivi ŵakaryanga mbasembe pera,+ ŵanthu ŵanyake ŵakazomerezgekanga chara kurya. Kasi mundaŵazgepo nkhani iyi?” 27 Ndipo wakati kwa iwo: “Sabata likaŵako chifukwa cha munthu,+ ndipo munthu wakaŵako chifukwa cha Sabata chara. 28 Ntheura Mwana wa munthu ndiyo ni Fumu, na ya Sabata wuwo.”+

3 Wakanjiraso mu sunagoge, ndipo mukaŵa munthu wakuphapa woko.+ 2 Ntheura ŵakamulaŵisiskanga kuti ŵawone usange wachizgenge munthu yura pa Sabata, mwakuti ŵamupe mulandu. 3 Ndipo iyo wakati kwa munthu wakuphapa woko: “Wuka ndipo wize pakati.” 4 Kufuma apo, wakati kwa iwo: “Kasi ntchakuzomerezgeka pa Sabata kuchita uwemi panji kuchita uheni, kuponoska umoyo panji kukoma?”+ Kweni ŵakakhala chete. 5 Ndipo wakati waŵalaŵiska mwakukwenyelera, wakaŵa na chitima chikuru chifukwa cha unonono wa mitima yawo,+ wakati kwa munthu yura: “Nyoloska woko lako.” Wakalinyoloska, ndipo woko lake likawelerapo. 6 Ŵafarisi ŵakafumira kuwaro ndipo mwaluŵiro ŵakamba kukumana na ŵakulondezga chipani cha Herode+ na kupangana kuti ŵamukome Yesu.

7 Kweni Yesu wakafumapo pamoza na ŵasambiri ŵake na kuya ku nyanja. Ndipo wumba ukuru kufuma mu Galileya na Yudeya ukamulondezga.+ 8 Wumba ukuru ukati wapulika unandi wa vinthu ivyo wakachitanga, ukiza kwa iyo kufuma nanga ni mu Yerusalemu, Idumeya na ku sirya linyake la Yorodani kweniso na vigaŵa vya Ture na Sidoni. 9 Ndipo wakaphalira ŵasambiri ŵake kuti ŵatore kaboti kuti wakhalemo mwakuti mzinda uleke kumufyenya. 10 Pakuti wakachizga ŵanandi, ntheura wose awo ŵakaŵa na matenda ghakofya ŵakamuwungiliranga kuti ŵamukhwaske.+ 11 Nanga ni mizimu yaukazuzi,+ para yamuwona, yikawanga pasi panthazi pake na kuchemerezga kuti: “Ndimwe Mwana wa Chiuta.”+ 12 Kweni kanandi waka wakayikanizganga kuti yileke kumuvumbura.+

13 Wakakwera phiri na kuchema awo wakakhumbanga,+ ndipo ŵakiza kwa iyo.+ 14 Ndipo wakasora gulu la ŵanalume 12, awo wakaŵachemaso kuti ŵapositole, kuti ŵendenge nayo na kuŵatuma kukapharazga 15 na kuŵa na mazaza ghakufumiskira viŵanda.+

16 Mu gulu la ŵanalume 12+ ilo wakasora, mukaŵa Simoni, uyo wakamupaso zina lakuti Petrosi,+ 17 Yakobe mwana wa Zebediya na Yohane munung’una wake (aŵa nawo wakaŵapaso zina lakuti Bonerege, ilo likung’anamura “Ŵana ŵa Kududumira”),+ 18 Andireya, Filipu, Baratulumeyu, Mateyu, Tomasi, Yakobe mwana wa Alifeyu, Tadeyu, Simoni Mukanani* 19 na Yudasi Isikariyoti, uyo pamanyuma wakamupeleka.

Ndipo wakanjira mu nyumba, 20 mzinda ukawunganaso, mwakuti ŵakatondeka na kurya chakurya wuwo. 21 Kweni ŵabali ŵake ŵakati ŵapulika ichi, ŵakaluta kuti ŵakamukore, pakuti ŵakatenge: “Wafuntha.”+ 22 Kweniso ŵalembi awo ŵakakhira kufuma ku Yerusalemu ŵakatenge: “Wali na Belezebule,* ndipo wakufumiska viŵanda na nkhongono za fumu ya viŵanda.”+ 23 Ntheura wakati waŵachemera kwa iyo, wakamba kuyowoya nawo mu ntharika, wakati: “Kasi Satana wangafumiska wuli Satana? 24 Usange ufumu wagaŵikana, ufumu uwo ungima chara.+ 25 Usange nyumba yagaŵikana, nyumba iyo yingima chara. 26 Kweniso usange Satana wakujiwukira yekha na kuŵa wakugaŵikana, wangima chara, mbwenu umaliro wake ngwenewuwo. 27 Nakuti palije munthu uyo wakunjira mu nyumba ya munthu wankhongono na kwiba katundu wake, kwambura kumukaka dankha munthu wankhongono. Para wamukaka ndipo wangaphanga vya mu nyumba yake. 28 Nadi nkhumuphalirani kuti ŵana ŵa ŵanthu nanga ŵangachita zakwananga wuli na kuyowoya miyuyuro wuli, ŵazamugowokereka vyose. 29 Kweni yose uyo wakuyuyura mzimu utuŵa wazamugowokereka chara muyirayira,+ wali na mulandu wa kwananga kwamuyirayira.”+ 30 Wakayowoya ichi, chifukwa ŵakatenge: “Wali na mzimu waukazuzi.”+

31 Sono anyina na ŵanung’una ŵake+ ŵakiza, ndipo apo ŵakimilira kuwaro, ŵakatuma munthu kuti wakamucheme.+ 32 Pakuti mzinda ukakhala mwakumuzingilizga, ntheura ŵakati kwa iyo: “Wonani, anyinamwe na ŵanung’una ŵinu ŵali kuwaro ŵakumupenjani.”+ 33 Kweni wakaŵazgora kuti: “Kasi amama na ŵanung’una ŵane mbanjani?” 34 Ndipo wakalaŵiska uku na uku pa awo ŵakamuzingilizga, wakati: “Wonani, amama na ŵanung’una ŵane ni aŵa!+ 35 Waliyose uyo wakuchita khumbo la Chiuta, uyu ndiyo ni munung’una wane, mudumbu wane, na mama wane.”+

4 Wakambaso kusambizga mumphepete mwa nyanja, ndipo mzinda ukuru chomene ukawungana pafupi nayo. Ntheura wakakwera boti na kukhala pasi mu boti pataliko na mtunda, kweni mzinda wose ukaŵa pa mtunda, mumphepete mwa nyanja.+ 2 Wakamba kuŵasambizga vinthu vinandi mu ntharika,+ ndipo pakuŵasambizga wakati:+ 3 “Pulikani. Wonani, mulimi wakaluta kukaseŵa.+ 4 Apo wakaseŵanga, mbuto zinyake zikawa mumphepete mwa nthowa, ndipo tuyuni twamudera tukiza na kurya. 5 Zinyake zikawa pa malibwe apo pakaŵavya dongo linandi, ndipo zikamera luŵiro chifukwa pakaŵavya dongo linandi.+ 6 Kweni dazi likati lakwera, zikaŵawuka, ndipo zikafota chifukwa zikaŵavya misisi. 7 Mbuto zinyake zikawa pakati pa minga, ndipo minga zikakura na kuzifyolonganiska, ndipo zikapambika vipambi chara.+ 8 Kweni zinyake zikawa pa dongo liwemi, ndipo zikamera na kukura. Zikamba kupambika vipambi, iyi vipambi 30, 60, na 100.”+ 9 Ndipo wakayowoyaso kuti: “Uyo wali na makutu ghakupulika, wapulike.”+

10 Sono apo wakaŵa payekha, ŵasambiri ŵake 12 pamoza na ŵanthu ŵanyake ŵakamba kumufumba vya ntharika izi.+ 11 Wakati kwa iwo: “Imwe mwapika mwaŵi wa kupulikiska chisisi chakupatulika*+ cha Ufumu wa Chiuta, kweni awo ŵali kuwaro vinthu vyose vikuyowoyeka mu ntharika.+ 12 Ntheura, nangauli kulaŵiska ŵangalaŵiska kweni ŵakuwona chara, nangauli kupulika ŵangapulika kweni ŵakumanya chara ng’anamuro lake. Ŵawelerenge chara kuti ŵapokere chigowokero.”+ 13 Kweniso wakati kwa iwo: “Usange ntharika iyi mukuyipulikiska yayi, kasi mupulikiskenge wuli ntharika zinyake zose?

14 “Mulimi wakuseŵa mazgu.+ 15 Mbuto izo zikawa mumphepete mwa nthowa ni ŵanthu awo mazgu ghakuseŵeka mwa iwo, kweni mwaluŵiro para ŵaghapulika, Satana wakwiza+ na kupoka mazgu agho ghaseŵeka mwa iwo.+ 16 Mwakuyana waka, mbuto izo zikuseŵeka pa malibwe ni ŵanthu awo para ŵapulika waka mazgu, ŵakughazomera na chimwemwe.+ 17 Ndipouli ŵalije misisi, kweni ŵakulutilira kanyengo kachoko, ndipo mwaluŵiro para suzgo panji nthambuzgo yawuka chifukwa cha mazgu, ŵakukhuŵara. 18 Paliso zinyake izo zikuseŵeka pa minga. Aŵa ni awo ŵapulika mazgu,+ 19 kweni vyenjezgo+ vya nyengo yino* na nkhongono yakupusika ya usambazi+ na makhumbiro+ gha vinthu vinyake vyose vikunjira na kufyolonganiska mazgu, ndipo ghakuŵa ghambura vipambi. 20 Paumaliro, izo zikaseŵeka pa dongo liwemi ni awo ŵakupulika mazgu na kughapokelera makora na kupambika vipambi 30, 60, na 100.”+

21 Wakatiso kwa iwo: “Kasi ŵanthu ŵakutora nyali na kuyibenekelera na chidunga panji kuyiŵika kusi ku bedi? Asi ŵakuyiŵika pa chakuŵikapo nyali?+ 22 Pakuti palije chinthu chakubisika icho chizamuleka kuvumbukwa. Palije chinthu icho chabenekelereka icho chizamuleka kubenekulika.+ 23 Yose uyo wali na makutu ghakupulika, wapulike.”+

24 Wakayowoyaso nawo kuti: “Ŵikaniko mahara ku ivyo mukupulika.+ Mweso uwo mukupimira, ndiwo muzamupimikirapo, enya, vinandi vizamusazgikako kwa imwe. 25 Chifukwa uyo wali navyo, vinandi vizamupika kwa iyo.+ Kweni waliyose uyo walije, wazamupokeka nanga ni icho wali nacho.”+

26 Ntheura wakalutilira kuyowoya kuti: “Mu nthowa iyi, Ufumu wa Chiuta ukuyana na munthu uyo wakuseŵa mbuto mu dongo. 27 Wakugona usiku na kuwuka mulenji, ndipo mbuto yikumera na kukura. Kweni mwenecho wakumanya chara umo yikumelera. 28 Dongo lekha likupambika vipambi pachokopachoko, chakwamba phekesi, kufuma apo mphonje, paumaliro mphuzi zakukhoma ku mphonje. 29 Kweni para mbuto zakhoma, mwaluŵiro wakuvuna na chigelo, chifukwa nyengo ya vuna yiza.”

30 Ndipo wakayowoyaso kuti: “Kasi tingawuyaniska na vichi Ufumu wa Chiuta, panji tingawulongosora na ntharika wuli? 31 Uli nga ni njere ya sinapi, iyo pa nyengo ya kuseŵa mu dongo, yikuŵa yichoko chomene pa njere zose izo zili pa charu chapasi.+ 32 Kweni para yaseŵeka, yikumera na kukura chomene kuluska mphangwe zinyake zose ndipo yikuŵa na minthavi yikuru, mwakuti tuyuni twamudera tukwiza na kusanga pakukhala kusi ku mfwiri wake.”

33 Wakayowoyanga nawo mazgu na ntharika zinandi+ za mtundu uwu, mwakuyana na kapulikiskiro kawo. 34 Kwambura ntharika wakayowoyanga nawo chara, kweni kumphepete wakalongosoleranga ŵasambiri ŵake vinthu vyose.+

35 Ndipo pa zuŵa lira, cha kumise, wakati kwa iwo: “Tiyeni tambukire ku sirya linyake mumphepete mwa nyanja.”+ 36 Ntheura ŵakati ŵawezga mzinda, ŵasambiri ŵakaluta nayo mu boti ilo wakaŵa nangauli wakaŵa kuti wandapumure na kunozgekera. Pa ulendo uwu pakaŵaso maboti ghanyake agho wakaluta nagho.+ 37 Sono chimphepo chikuru chomene chikawuka, ndipo majigha ghakatimbanga boti, mwakuti boti likaŵa pafupi kubira.+ 38 Kweni iyo wakaŵa kumanyuma, wakagonanga pa msamiro. Ntheura ŵakamuwuska ndipo ŵakati kwa iyo: “Msambizgi, kasi mukuwona chara kuti tikufwa?” 39 Penepapo wakawuka na kuchenya mphepo ndipo wakati ku nyanja: “Chetama! Khala chete!”+ Ndipo mphepo yikaleka, ntheura kukaŵa bata likuru. 40 Sono wakati kwa iwo: “Chifukwa wuli mukopa nthena? Kasi mulije chipulikano m’paka sono?” 41 Kweni ŵakaŵa na wofi ukuru chomene ndipo ŵakati kwa yumoza na munyake: “Kasi uyu ni njani? Pakuti nanga ni mphepo na nyanja vikumupulikira.”+

5 Sono ŵakafika ku sirya linyake la nyanja mu chigaŵa cha Ŵagerasa.+ 2 Yesu wakati wakhira waka mu boti, munthu uyo wakaŵa na mzimu waukazuzi wakafuma ku malaro* na kukumana nayo. 3 Wakakhalanga ku malaro, ndipo m’paka pa nyengo iyi, pakaŵavya nanga njumoza wakuti wangamukaka, nanga nkhumukaka na tcheni. 4 Kanandi ŵakamukakanga na matcheni mu mawoko na malundi, kweni wakadumuranga na kubanthura matcheni. Ndipo pakaŵavya munthu wakumujumpha nkhongono. 5 Ndipo nyengo zose, usiku na muhanya, wakachemerezganga mu malaro na mu mapiri uku wakujicheka na malibwe. 6 Kweni wakati wawona Yesu patali, wakamuchimbilira na kumusindamira.+ 7 Ndipo wakakolomoka, wakati: “Nili namwe na kanthu wuli imwe Yesu Mwana wa Chiuta Wapachanya Nkhanira? Mulape mu zina la Chiuta kuti muniyuzgenge chara.”+ 8 Chifukwa Yesu wakawuphaliranga kuti: “Fumamo mwa munthu uyu, iwe mzimu waukazuzi.”+ 9 Kweni Yesu wakamufumba kuti: “Kasi zina lako ndiwe njani?” Ndipo wakazgora kuti: “Zina lane ndine Chimzinda, chifukwa tili ŵanandi.” 10 Ndipo wakaŵeya Yesu kanandi waka kuti waleke kutuma mizimu kuwaro kwa charu chira.+

11 Sono mskambo ukuru wa nkhumba+ ukaryanga pa phiri.+ 12 Ntheura mizimu yikamuŵeya kuti: “Mutitume kuti tikanjire mu nkhumba.” 13 Wakayizomerezga. Ntheura mizimu yaukazuzi yikafuma na kukanjira mu nkhumba. Mskambo ukachimbilira pakusendemuka na kugodobokera mu nyanja. Nkhumba zikaŵapo pafupifupi 2,000, ndipo zose zikabira mu nyanja. 14 Kweni ŵaliska ŵakachimbira ndipo ŵakaphara mu msumba na mu vikaya, ndipo ŵanthu ŵakiza kuzakawona icho chachitika.+ 15 Ntheura ŵakiza kwa Yesu, ndipo ŵakawona kuti munthu uyo wakaŵa na viŵanda, uyo kale wakaŵa na chimzinda wakhala pasi, wavwara ndipo wali na mahara ghake, ndipo ŵakawopa chomene. 16 Kweniso awo ŵakawona, ŵakalongosolera ŵanthu icho chikachitikira munthu uyo wakaŵa na viŵanda kweniso ivyo vikachitikira nkhumba. 17 Ntheura ŵakamba kumuŵeya Yesu kuti wafumemo mu chigaŵa chawo.+

18 Sono apo wakakweranga boti, munthu uyo wakaŵa na viŵanda wakamba kumuŵeya Yesu kuti walutenge nayo.+ 19 Ndipouli, wakamuzomerezga chara, kweni wakati kwa iyo: “Luta ku nyumba ku ŵabali ŵako, ukaŵaphalire vinthu vyose ivyo Yehova* wakuchitira na lusungu ulo wakulongora.” 20 Munthu uyu wakaluta na kwamba kupharazga mu Dekapoli* vinthu vyose ivyo Yesu wakamuchitira, ndipo ŵanthu wose ŵakazizwa.

21 Yesu wakati wakwera boti na kwambukiraso ku sirya linyake, mumphepete mwa nyanja, mzinda ukuru ukawungana kwa iyo, uku iyo wachali mu nyanja, pafupi na mtunda.+ 22 Yumoza wa ŵalara ŵa sunagoge, zina lake Yayiro, wakiza ndipo wakati wamuwona, wakawa pa malundi ghake.+ 23 Wakamuŵeya kanandi waka, wakati: “Kana kane kasungwana nkhalwari chomene.* Chonde zani na kuŵika mawoko ghinu+ pa iko kuti kachire na kuŵa kamoyo.” 24 Yesu wakaluta nayo. Ndipo mzinda ukuru ukamulondezganga na kumufyenyelezga.

25 Sono pakaŵa mwanakazi uyo wakaŵa na nthenda ya kusulura ndopa+ vyaka 12.+ 26 Madokotala ghanandi ghakasazgirangako vyakuŵinya vyake, ndipo wakamara vyake vyose. Kweni wakachira chara, m’malo mwake suzgo lake likalutiliranga munthazi. 27 Wakati wapulika vinthu vyakukhwaskana na Yesu, wakiza kumasinda kwake mu mzinda na kukhwaska laya lake lakuwaro,+ 28 pakuti wakatenge: “Usange ningakhwaska waka laya lake lakuwaro, mbwenu nichirenge.”+ 29 Ndipo nyengo yeneyiyo ndopa zikaleka kusulura, ndipo wakajipulika mu thupi lake kuti wachizgika ku ulwari wakofya.

30 Nyengo yeneyiyo, Yesu wakamanya kuti nkhongono+ zafumamo mwa iyo, ndipo wakang’anamukira ku mzinda, wakati: “Ni njani wakhwaska malaya ghane ghakuwaro?”+ 31 Kweni ŵasambiri ŵake ŵakati kwa iyo: “Mukuwona mzinda ukumufyenyelezgani, ndipo imwe mukuti, ‘Ni njani wanikhwaska?’” 32 Kweni Yesu wakalaŵiska uku na uku kuti wawone uyo wamukhwaska. 33 Mwanakazi yura wakawopa na kutenthema, wati wamanya icho chamuchitikira, wakiza na kuwa pasi panthazi pa Yesu na kumuphalira unenesko wose. 34 Yesu wakati kwa iyo: “Wamwana, chipulikano chako chakuchizga. Luta mu mtende,+ ndipo uchizgike ku ulwari wako wakofya.”+

35 Uku wachali kuyowoya, ŵanthu ŵanyake ŵakufuma ku nyumba ya mulara wa sunagoge ŵakiza, ndipo ŵakati: “Mwana wako msungwana wafwa! Ukumusuzgirachi Msambizgi?”+ 36 Kweni Yesu wakapulikako mazgu agho ŵakayowoya, ndipo wakati kwa mulara wa sunagoge: “Kopa chara,* kweni uŵe waka na chipulikano.”+ 37 Sono wakazomerezga waliyose chara kuti wamulondezge, kweni Petrosi, Yakobe, na Yohane munung’una wa Yakobe mbwenu.+

38 Ntheura ŵakiza ku nyumba ya mulara wa sunagoge, ndipo wakasanga chiwawa chikuru na ŵanthu ŵakulira na kutengera chomene.+ 39 Wakati wanjira, wakati kwa iwo: “Chifukwa wuli mukulira na kuchita chiwawa chikuru nthena? Mwana wandafwe, kweni wakugona.”+ 40 Ŵanthu ŵakamba kumuseka mwamsinjiro. Kweni wakati waŵafumiska wose, wakatora wiske wa mwana na nyina na awo ŵakaŵa nayo, ndipo wakanjira umo mukaŵa mwana. 41 Wakakora woko la mwana, ndipo wakati kwa iyo: “Talita kumi,” kung’anamura kuti: “Msungwana, nkhukuphalira, ‘wuka!’”+ 42 Nyengo yeneyiyo, msungwana yura wakawuka na kwamba kwenda. (Wakaŵa wa vyaka 12.) Ndipo ŵakakondwa chomene. 43 Kweni wakaŵaphalira mwakuwerezgawerezga kuti ŵaleke kuphalira munthu waliyose za ichi,+ ndipo wakati mwana ŵamupe chakurya warye.

6 Wakafumako kura na kwiza mu chigaŵa chakwake,+ ndipo ŵasambiri ŵake ŵakamulondezga. 2 Sabata likati lafika, wakamba kusambizga mu sunagoge, ndipo ŵanandi ŵa awo ŵakapulikizganga ŵakazizikika, ŵakati: “Kasi munthu uyu wali kuvitora nkhu vinthu ivi?+ Ndipo chifukwa wuli wapika vinjeru ivi, na milimo yankhongono iyo wakuchita na mawoko ghake?+ 3 Asi uyu ni kalipentara,+ mwana wa Mariya,+ kweniso mukuru wa Yakobe,+ Yosefe, Yudasi, na Simoni?+ Asi ŵadumbu ŵake ŵali pano pamoza na ise?” Ndipo ŵakamba kukhuŵara chifukwa cha iyo. 4 Kweni Yesu wakati kwa iwo: “Kulikose ntchimi yikuchindikika, kupatulako mu chigaŵa chakwake na pakati pa ŵabali ŵake na mu nyumba yake.”+ 5 Ntheura wakachitako mulimo wankhongono chara kura, kweni wakaŵika mawoko ghake pa ŵalwari ŵachoko waka na kuŵachizga. 6 Wakazizwa chifukwa chakuti ŵakaŵavya chipulikano. Ndipo wakenda kuzingilira mizi ya mu chigaŵa chira, na kuŵasambizga.+

7 Sono wakachema ŵasambiri ŵake 12, ndipo wakamba kuŵatuma ŵaŵiriŵaŵiri,+ na kuŵapa mazaza ghakufumiskira mizimu yaukazuzi.+ 8 Kweniso wakaŵaphalira kuti ŵangayeghanga kanthu chara pa ulendo kweni ndodo pera, chingwa chara, thumba la chakurya chara, ndalama* chara mu tuvikwama twawo.+ 9 Ŵavware vilyato,* ndiposo ŵangavwaranga malaya* ghaŵiri chara. 10 Nakuti wakati kwa iwo: “Kulikose uko mwamunjira mu nyumba, mukakhale mwenemumo m’paka mufumemo mu malo agho.+ 11 Ndipo ku malo ghose agho ŵamumupokelerani chara, nesi kumupulikani, pakufumamo mukaphate fuvu la ku malundi ghinu kuti uŵe ukaboni kwa iwo.”+ 12 Ntheura ŵakaluta na kupharazga kuti ŵanthu ŵang’anamuke mtima.+ 13 Ndipo ŵakafumiska viŵanda+ vinandi na kuphakazga mafuta ŵanthu ŵalwari ŵanandi na kuŵachizga.

14 Sono Themba Herode likapulika za ichi, pakuti zina la Yesu likapulikikwa palipose, ndipo ŵanthu ŵakatenge: “Yohane Mubatizi wali kuwuskika ku ŵakufwa, lekani wakuchita milimo yankhongono iyi.”+ 15 Kweni ŵanyake ŵakatenge: “Ni Eliya.” Ŵanyakeso ŵakatenge: “Njumoza wa zintchimi zakale.”+ 16 Kweni Herode wakati wapulika ichi, wakati: “Yohane uyo nkhamudumura mutu, ndiyo wawuskika.” 17 Pakuti Herode wakatuma ŵanthu na kumukora Yohane na kumukaka na kumuŵika mu jele chifukwa cha Herodiya muwoli wa Filipu mukuru wake, chifukwa iyo wakamutora.+ 18 Pakuti Yohane wakaphaliranga Herode kuti: “Ntchakuzomerezgeka chara kuti iwe utore muwoli wa mukuru wako.”+ 19 Ntheura Herodiya wakamufingira Yohane ndipo wakakhumbanga kumukoma, kweni wakatondekanga. 20 Herode wakamuwopanga Yohane, pakumanya kuti wakaŵa munthu murunji na mutuŵa,+ ndipo wakamuvikiliranga. Para wakutegherezga kwa Yohane wakakondwanga, kweni wakasoŵanga chakuti wangachita.

21 Kweni m’pata ukasangika pa zuŵa lakubabikira+ la Herode. Herode wakanozgera chiphikiro nduna zake na ŵalongozgi ŵa ŵankhondo na ŵanthu ŵakumanyikwa ŵa mu Galileya.+ 22 Mwana msungwana wa Herodiya, wakanjira na kuvina ndipo wakakondweska Herode na awo ŵakaryanga* nayo. Themba likati kwa msungwana: “Unilombe chilichose icho ukukhumba, ndipo nikupenge.” 23 Wakalapa kwa iyo wakati: “Chilichose icho ungalomba kwa ine, nikupenge, nanga ni hafu ya ufumu wane.” 24 Ndipo msungwana yura wakafuma na kuya kwa anyina, wakati: “Kasi nkhalombe vichi?” Anyina ŵakati: “Mutu wa Yohane Mubatizi.” 25 Mwaluŵiro msungwana wakanjira uko kukaŵa themba ndipo wakalomba kuti: “Sono nthena, nkhukhumba munipe mutu wa Yohane Mubatizi pa mbale.”+ 26 Nangauli likaŵa na chitima, themba likakhumba chara kumuzerezga, chifukwa cha vilapo na ŵalendo ŵake.* 27 Ntheura nyengo yeneyiyo themba likatuma msilikari kuti wakatore mutu wa Yohane. Ndipo wakaluta na kukamudumura mutu mu jele. 28 Wakiza nawo pa mbale na kuwupeleka kwa msungwana, ndipo msungwana wakawupeleka kwa anyina. 29 Ŵasambiri ŵake ŵakati ŵapulika, ŵakiza na kutora thupi lake na kukasunga mu dindi.*

30 Ŵapositole ŵakawungana kwa Yesu na kumuphalira vinthu vyose ivyo ŵakachita na kusambizga.+ 31 Ndipo iyo wakati kwa iwo: “Zaninge, imwe mwekha ku malo ghamayiyi na kupumulapo pachoko.”+ Pakuti ŵanandi ŵakizanga na kuluta, ndipo ŵakaŵavya nyengo yakupumulira nanga njakulyera. 32 Ntheura ŵakanjira mu boti na kuya kwaŵekha ku malo ghamayiyi.+ 33 Kweni ŵanthu ŵakaŵawona kuti ŵakuluta ndipo ŵanandi ŵakamanya. Ŵanthu ŵakafuma mu misumba yose na kuŵachimbilira wapasi ndipo ndiwo ŵakamba kufika ku malo ghara. 34 Apo wakakhiranga mu boti, wakawona mzinda ukuru, ndipo wakawulengera chitima,+ chifukwa ŵakaŵa nga ni mberere zambura muliska.+ Ndipo wakamba kuŵasambizga vinthu vinandi.+

35 Sono kukaŵa mise, ŵasambiri ŵake ŵakiza kwa iyo ŵakati: “Malo agha ngamayiyi, ndipo nyengo yamara kale.+ 36 Ŵawezgani ŵanthu kuti ŵalute mu vikaya na mu mizi yapafupi kuti ŵakajigulire vyakurya.”+ 37 Iyo wakaŵazgora kuti: “Imwe ndimwe muŵape chakuti ŵarye.” Iwo ŵakati kwa iyo: “Kasi tilute kukagura vingwa vya madinari* 200 na kuvipeleka ku ŵanthu kuti ŵarye?”+ 38 Iyo wakati kwa iwo: “Kasi muli na vingwa vilinga? Lutani mukawone!” Ŵakati ŵawona, ŵakati: “Vinkhondi, na somba ziŵiri.”+ 39 Ndipo wakaphalira ŵanthu wose kuti ŵakhale pasi mu magulumagulu pa utheka wakubiliŵira.+ 40 Ntheura ŵakakhala pasi mu magulu gha ŵanthu 100 na 50. 41 Sono wakati watora vingwa vinkhondi na somba ziŵiri zira, wakalaŵiska kuchanya na kulomba.+ Ndipo wakamenya vingwa na kwamba kuvipeleka ku ŵasambiri ŵake kuti ŵapeleke ku ŵanthu. Ndipo somba ziŵiri zira wakagaŵira wose. 42 Ntheura wose ŵakarya na kukhuta. 43 Ndipo ŵakatora vimenyu vyakuzura vidunga 12, kwambura kusazgako somba.+ 44 Awo ŵakarya vingwa ivi ŵakaŵa ŵanalume 5,000.

45 Pamanyuma wakatuma ŵasambiri ŵake mwaluŵiro kuti ŵakwere boti na kudangirako kuya ku sirya linyake la nyanja cha ku Betesayida, uku iyo wakuwezga mzinda kuti ulutenge.+ 46 Kweni wakati walayirana nawo wakaluta mu phiri kukalomba.+ 47 Sono kukati kwafipa, boti likaŵa pakati pa nyanja, kweni iyo wakaŵa yekha pa mtunda.+ 48 Wakati waŵawona ŵakusuzgika kuvuŵa, pakuti mphepo yikalimbananga nawo, mu ulinda wachinayi* wa usiku, iyo wakiza kulazga kwa iwo, wakendanga pa nyanja, kweni wakaŵa nga wakukhumba kuŵajumpha. 49 Ŵakati ŵamuwona wakwenda pa nyanja, ŵakati: “Tikuwona mboniwoni kwali!” Ndipo ŵakachemerezga chomene. 50 Pakuti wose ŵakamuwona ndipo ŵakatenthema. Kweni nyengo yeneyiyo wakayowoya nawo, wakati kwa iwo: “Khwimani mtima! Ndine, kopa chara.”+ 51 Nayo wakakwera mu boti, ndipo mphepo yikaleka. Iwo ŵakazukuma chomene, 52 chifukwa apo wakachita munthondwe wa vingwa ŵakasambirapo kanthu chara, mitima yawo yikalutilira kuŵa yambura kupulikiska.

53 Ŵakati ŵafika ku mtunda, ŵakiza ku Genesarete ndipo ŵakimika boti pafupi.+ 54 Kweni ŵakati ŵakhira waka boti, ŵanthu ŵakamumanya. 55 Ŵakachimbilira mu chigaŵa chose chira na kwamba kuyegha ŵalwari pa kasalasala na kwiza nawo uko ŵakapulika kuti wakaŵa. 56 Ndipo kulikose uko wakanjiranga mu mizi panji misumba panji vikaya, ŵanthu ŵakaŵikanga ŵalwari mu misika, ndipo ŵakamuŵeyanga kuti ŵakhwaske waka mphonje za laya lake lakuwaro.+ Ndipo wose awo ŵakazikhwaskanga ŵakachiranga.

7 Sono Ŵafarisi na ŵalembi ŵanyake awo ŵakafuma ku Yerusalemu ŵakamuwungilira.+ 2 Ndipo ŵakawona ŵasambiri ŵake ŵanyake ŵakurya chakurya na mawoko ghakufipirwa, ndiko kuti, ghambura kugeza.* 3 (Pakuti Ŵafarisi na Ŵayuda wose ŵakurya chara kwambura kugeza mawoko ghawo m’paka mu kasukusuku, ŵakukoleska maluso gha ŵanthu ŵakale. 4 Para ŵafuma ku msika, ŵakurya chara kwambura kuti ŵageza. Pali maluso ghanandi agho ŵali kupokera na kughakoleska, nga ni kubizga mu maji nkhombo, viŵiya na viteŵetero vyamkuŵa.)+ 5 Ntheura Ŵafarisi na ŵalembi ŵakamufumba kuti: “Chifukwa wuli ŵasambiri ŵako ŵakulondezga yayi maluso gha ŵasekuru, kweni ŵakurya vyakurya na mawoko ghakufipirwa?”+ 6 Yesu wakati kwa iwo: “Mwaŵapusikizgi imwe, Yesaya wakaneneska pakuchima vya imwe, nga umo kuli kulembekera kuti, ‘Ŵanthu aŵa ŵakunichindika na milomo yawo, kweni mitima yawo yili kutali na ine. + 7 Ŵakunisopa pawaka, chifukwa ŵakusambizga malango gha ŵanthu m’malo mwa visambizgo vya Chiuta.’+ 8 Mukuzerezga dango la Chiuta na kukoleska maluso gha ŵanthu.”+

9 Kweniso wakati kwa iwo: “Mwauchenjezi mukuzerezga dango la Chiuta kuti musungilire maluso ghinu.+ 10 Mwachiyelezgero, Mozesi wakati, ‘Chindika awuso na anyoko,’+ ndipo, ‘Uyo wakuyowoyera viheni* awiske panji anyina wakomeke.’+ 11 Kweni imwe mukuti, ‘Usange munthu wakuphalira awiske panji anyina kuti: “Chilichose icho nili nacho, icho mungawovwirika nacho ni korobani, (ndiko kuti, ntchawanangwa chakupeleka kwa Chiuta).”’ 12 Imwe mukumuzomerezgaso chara kuchitira awiske panji anyina+ kanthu nanga nkhamoza. 13 Ntheura mazgu gha Chiuta mukughazgora ghambura ntchito chifukwa cha maluso ghinu agho mukupeleka ku ŵanthu.+ Ndipo mukuchita vinthu vinandi vyakuyana na ichi.”+ 14 Ntheura wakachemaso mzinda kuti wize kwa iyo, wakati kwa iwo: “Pulikizgani kwa ine, mose imwe, ndipo mupulikiske ng’anamuro lake.+ 15 Palije kanthu kakufuma kuwaro kwa munthu ako kakunjira mwa iyo kangamufipiska. Kweni vinthu ivyo vikufuma mwa munthu ndivyo vikufipiska munthu.”+ 16 *——

17 Sono wakati wawukapo pa mzinda wura na kunjira mu nyumba, ŵasambiri ŵake ŵakamba kumufumba vya ntharika yira.+ 18 Ntheura wakati kwa iwo: “Kasi namwe muli ŵambura kupulikiska nga ndiwo? Kasi mukumanya chara kuti palije kanthu kakufuma kuwaro ako kakunjira mwa munthu kangamufipiska, 19 pakuti kakunjira mu mtima wake chara, kweni mu matumbo ghake, ndipo kakufumira kuwaro kwa thupi?” Ntheura wakati vyakurya vyose ni viwemi. 20 Kweniso wakati: “Icho chikufuma mwa munthu ndicho chikumufipiska.+ 21 Pakuti mukati, mu mtima wa ŵanthu,+ mukufuma maghanoghano ghaheni: mauzaghali,* maunkhungu, kukoma ŵanthu, 22 mauleŵi, kudokera, mauheni, upusikizgi, ukwakwa,* jiso la bina, muyuyuro, kujikuzga, na uzeleza. 23 Vinthu viheni vyose ivi vikufuma mukati ndipo vikufipiska munthu.”

24 Wakati wawukako kura, wakaluta mu vigaŵa vya Ture na Sidoni.+ Wakanjira mu nyumba ndipo wakakhumba chara kuti munthu waliyose wamanye. Kweni ŵanthu ŵakamuwona nipera. 25 Nyengo yeneyiyo mwanakazi uyo kana kake kasungwana kakaŵa na mzimu waukazuzi, wakapulika vya iyo ndipo wakiza na kuwa pasi pa malundi ghake.+ 26 Mwanakazi uyu wakaŵa Mugiriki, wa fuko la Sirofonike, ndipo wakamulombanga kuti wafumiske chiŵanda mwa mwana wake. 27 Kweni Yesu wakati kwa iyo: “Chakwamba ŵana ŵakhute dankha, chifukwa ntchakwenelera chara kutora chakurya cha ŵana na kuponyera tuntcheŵe.”+ 28 Kweni mwanakazi yura wakazgora kuti: “Enya, dada, kweni tuntcheŵe kusi ku thebulu tukulyako maluvuvu agho ŵana ŵakumbotoska.” 29 Penepapo Yesu wakati kwa iyo: “Chifukwa chakuti wayowoya nthena, lutanga, chiŵanda chafumamo mwa mwana wako.”+ 30 Ntheura mwanakazi yura wakaluta ku nyumba yake ndipo wakasanga mwana wagona pa bedi, ndipo chiŵanda chikaŵa kuti chafumamo.+

31 Yesu wakati wawerako ku chigaŵa cha Ture, wakasolota mu Sidoni kuya ku nyanja ya Galileya, wakajumpha mu chigaŵa cha Dekapoli.*+ 32 Kura ŵakamutolera munthu wakumangwa makutu na walutata,+ ndipo ŵakamuŵeya kuti waŵike woko lake pa iyo. 33 Yesu wakatolera munthu yura kumphepete kutali na mzinda. Wakanjizga minwe yake mu makutu gha munthu yura, ndipo wakati wathunya mata, wakamukhwaska pa lulimi.+ 34 Wakalaŵiska kuchanya na kukhizga mtima, wakati kwa iyo: “Efata,” ndiko kuti, “Julika.” 35 Sono makutu ghake ghakajulika,+ ndipo lulimi lwake lukasutuka, ndipo wakamba kuyowoya makoraghene. 36 Ntheura wakaŵakanizga kuti ŵaleke kuphalira waliyose.+ Kweni para waŵaphalira nthena, ndipo sono ŵakapharazganga chomene.+ 37 Nadi, ŵakazizikikanga chomene,+ ŵakati: “Wachita makora vinthu vyose. Awo mbakumangwa makutu wakuŵajura, ndipo ŵambura kuyowoya, ŵakuyowoya.”+

8 Mu mazuŵa ghara, pakaŵaso mzinda ukuru ndipo ŵakaŵavya chakuti ŵarye. Ntheura wakachema ŵasambiri, wakati kwa iwo: 2 “Nili na chitima na mzinda,+ chifukwa ŵakhala nane mazuŵa ghatatu kweni ŵalije kakuti ŵarye.+ 3 Usange ningaŵawezga ku vikaya vyawo na njara, ŵalendukenge pa nthowa, chifukwa ŵanyake ŵali kufuma kutali chomene.” 4 Kweni ŵasambiri ŵake ŵakamufumba kuti: “Kasi mu mayiyi ghano, munthu wangatora nkhu vingwa vyakukwana ŵanthu aŵa kuti ŵakhute?” 5 Wakaŵafumba kuti: “Muli na vingwa vilinga?” Ŵakati: “Vingwa 7.”+ 6 Ndipo wakaphalira mzinda kuti ukhale pasi. Wakatora vingwa 7 vira, wakawonga, wakavimenya, na kuvipeleka ku ŵasambiri ŵake kuti ŵagaŵire ŵanthu, ndipo ŵakagaŵira mzinda.+ 7 Ŵakaŵaso na tusomba tuchoko waka, ndipo wakati wawonga, wakaŵaphalira kuti ŵagaŵireso ŵanthu. 8 Ntheura ŵanthu ŵakarya na kukhuta. Ŵakatora vimenyu vyakukhalapo vyakukwana vidunga 7 vikuruvikuru.+ 9 Pakaŵa ŵanalume pafupifupi 4,000. Paumaliro wakaŵawezga kuti ŵalutenge.

10 Mwaluŵiro wakakwera boti pamoza na ŵasambiri ŵake na kwiza mu chigaŵa cha Dalamanuta.+ 11 Sono Ŵafarisi ŵakiza kwa iyo na kwamba kususkana nayo, ndipo pakumuyezga, ŵakamupempha kuti waŵalongore chimanyikwiro chakufuma kuchanya.+ 12 Ntheura wakakhizga mtima, ndipo wakati: “Chifukwa wuli muwiro uwu ukupenja chimanyikwiro?+ Nadi nkhumuphalirani, muwiro uwu upikenge chimanyikwiro chilichose chara.”+ 13 Ntheura wakaŵaleka, wakakweraso boti na kuluta ku sirya linyake la nyanja.

14 Kweni ŵasambiri ŵakaluwa kuyegha vingwa, ŵakayegha waka chingwa chimoza pera mu boti.+ 15 Ndipo wakaŵachenjezga kwambura kuŵabisira, wakati: “Muŵe maso, ndipo chenjerani na nthukumusi ya Ŵafarisi na nthukumusi ya Herode.”+ 16 Ntheura ŵakamba kukwesana chifukwa ŵakaŵavya vingwa. 17 Pakuwona ichi, Yesu wakati kwa iwo: “Chifukwa wuli mukukwesana kuti mulije vingwa? Kasi muchali mundamanye na kupulikiska ng’anamuro? Kasi muli na mitima yambura kupulikiska? 18 ‘Nangauli muli na maso, mukuwona chara, nangauli muli na makutu, mukupulika chara.’ Kasi mukukumbuka chara, 19 apo nkhamenyera vingwa vinkhondi+ ŵanalume 5,000? Kasi mukatora vidunga vilinga vyakuzura na vimenyu?” Ŵakati kwa iyo: “Vidunga 12.”+ 20 “Apo nkhamenyera vingwa 7 ŵanalume 4,000, kasi mukatora vidunga vikuruvikuru vilinga vyakuzura na vimenyu?” Ndipo ŵakati kwa iyo: “Vidunga 7.”+ 21 Yesu wakati kwa iwo: “Kasi muchali mundapulikiske?”

22 Sono ŵakayima pa Betesayida. Kura, ŵanthu ŵakamutolera munthu wachibulumutira, ndipo ŵakamuŵeya kuti wamukhwaske.+ 23 Yesu wakamukora pa woko munthu wachibulumutira yura na kumutolera kuwaro kwa muzi. Wakati wamuthunyira mata mu maso,+ wakaŵika mawoko ghake pa iyo na kumufumba kuti: “Kasi ukuwona kalikose?” 24 Ndipo munthu yura wakinuka, wakati: “Nkhuwona ŵanthu kweni ŵakuwoneka nga ni makuni ghakwendendeka.” 25 Yesu wakaŵikaso mawoko ghake mu maso gha munthu yura, munthu yura wakamba kuwona makora. Wakachizgika, ndipo chilichose wakachiwonanga makora chomene. 26 Ntheura wakamutuma kuti wawerenge ku nyumba, wakati: “Unganjiranga mu muzi chara.”

27 Sono Yesu na ŵasambiri ŵake ŵakanyamuka kuya mu mizi ya ku Kesareya Filipi. Pa nthowa wakamba kufumba ŵasambiri ŵake, wakati: “Kasi ŵanthu ŵakuti ndine njani?”+ 28 Ŵakati kwa iyo: “Yohane Mubatizi,+ kweni ŵanyake ŵakuti Eliya,+ ŵanyakeso ŵakuti, yumoza wa ntchimi.” 29 Ndipo wakaŵafumba kuti: “Kweni imwe mukuti ndine njani?” Petrosi wakazgora kuti: “Ndimwe Khristu.”+ 30 Penepapo wakaŵakanizga kuti ŵaleke kuphalira munthu vya iyo.+ 31 Kweniso wakamba kuŵasambizga kuti Mwana wa munthu wakwenera kujumpha mu visuzgo vinandi, wakanikenge na ŵalara, ŵalara ŵa ŵasembe, na ŵalembi ndipo pamanyuma wakomekenge.+ Kweni wazamuwuka pamanyuma pa mazuŵa ghatatu.+ 32 Wakayowoya mazgu agha kwambura wofi. Kweni Petrosi wakamutolera pamphepete na kwamba kumususka.+ 33 Yesu wakazgoka, wakalaŵiska ŵasambiri ŵake, ndipo wakachenya Petrosi, wakati: “Luta kumanyuma kwane Satana! Chifukwa uli na maghanoghano gha Chiuta chara, kweni gha ŵanthu.”+

34 Sono wakachemera mzinda kwa iyo pamoza na ŵasambiri ŵake, ndipo wakati kwa iwo: “Usange munthu wakukhumba kunilondezga, wajipate na kunyamura khuni lake lakusuzgikirapo* ndipo walutilire kunilondezga.+ 35 Chifukwa waliyose uyo wakukhumba kuponoska umoyo wake wawutayenge, kweni waliyose uyo wakutaya umoyo wake chifukwa cha ine ndiposo chifukwa cha makani ghawemi, wawuponoskenge.+ 36 Nakuti chingamovwira vichi munthu usange wangasanga vinthu vyose vya mu charu kweni wataya umoyo wake?+ 37 Ntchivichi pera icho munthu wangapeleka kusinthiska na umoyo wake?+ 38 Pakuti waliyose uyo wakukhozgeka soni na ine kweniso mazgu ghane mu muwiro uwu wauleŵi* na wakwananga, Mwana wa munthu nayo wazamukhozgeka soni+ na iyo para wakwiza mu uchindami wa Awiske pamoza na ŵangelo ŵatuŵa.”+

9 Kweniso wakati kwa iwo: “Nadi nkhumuphalirani, ŵalipo ŵanyake awo ŵimilira pano awo ŵachetenge nyifwa chara m’paka ŵazakawone dankha Ufumu wa Chiuta wiza na nkhongono zake.”+ 2 Pakati pajumpha mazuŵa 6, Yesu wakatora Petrosi, Yakobe, na Yohane, wakakwera nawo ku phiri litali kwaŵekha. Ndipo wakasintha mawonekero pamaso pawo.+ 3 Malaya ghake ghakuwaro ghakamba kugadima, ghakatuŵa chomene kuluska umo wakuchapa malaya waliyose pa charu chapasi wangaghatuŵiskira. 4 Kweniso Eliya na Mozesi ŵakawonekera kwa iwo, ndipo ŵakayowoyanga na Yesu. 5 Petrosi wakati kwa Yesu: “Rabi, ntchiwemi kuti tili pano. Ntheura tiyeni tijinthe mahema ghatatu, limoza linu, limoza la Mozesi na limoza la Eliya.” 6 Nakuti wakamanya chara chakuti wayowoye, pakuti ŵakaŵa na wofi chomene. 7 Ndipo bingu likiza, likaŵabenekelera, ndipo mu bingu mukafuma mazgu+ ghakuti: “Uyu ni Mwana wane, wakutemweka.+ Mupulikirani.”+ 8 Mwamabuchi, ŵakalaŵiska uku na uku ndipo ŵakawonaso munthu chara, kweni Yesu pera.

9 Apo ŵakakhiranga phiri, wakaŵakanira kuti ŵaleke kulongosolera munthu ivyo ŵakawona+ m’paka Mwana wa munthu wazakawuke dankha ku ŵakufwa.+ 10 Mazgu ghara ŵakaghasunga mu mtima,* kweni ŵakadumbiskananga za ng’anamuro la kuwuka ku ŵakufwa uku. 11 Ndipo ŵakamufumba kuti: “Chifukwa wuli ŵalembi ŵakuti Eliya+ wakwenera kwiza dankha?”+ 12 Yesu wakati kwa iwo: “Eliya wakwenera kwiza dankha na kuwezgerapo vinthu vyose.+ Kweni chifukwa wuli kuli kulembeka kuti Mwana wa munthu wakwenera kujumpha mu visuzgo vinandi+ na kutoleka nga ngwambura ntchito?+ 13 Kweni nkhumuphalirani kuti Eliya+ wali kwiza, ndipo ŵakamuchitira vinthu vyose ivyo ŵakakhumbanga, nga umo kuli kulembekera vya iyo.”+

14 Sono ŵakati ŵiza ku ŵasambiri ŵanyake, ŵakawona mzinda ukuru ukaŵawungilira ndipo ŵalembi ŵakasuskananga nawo.+ 15 Kweni mzinda wose ukati wawona waka Yesu ukatindikika, ndipo ŵakachimbilira kwa iyo na kumutawuzga. 16 Ndipo wakaŵafumba kuti: “Kasi mukususkana nawo vichi?” 17 Yumoza mu mzinda uwu wakazgora kuti: “Msambizgi, nangwiza na mwana wane msepuka kwa imwe chifukwa wali na mzimu uwo ukumutondeska kuyowoya.+ 18 Para wamukora ukumuponya pasi, wakumokora mphovu na kuska mino ghake ndipo nkhongono zikumumalira. Nanguphalira ŵasambiri ŵinu kuti ŵawufumiske, kweni ŵangutondeka.” 19 Yesu wakaŵazgora kuti: “Imwe ŵa muwiro wambura chipulikano,+ niŵenge namwe m’paka pawuli? Kasi nimuzizipizgiraninge m’paka pawuli? Zani nayo kwa ine.”+ 20 Ntheura msepuka ŵakiza nayo kwa iyo. Kweni mzimu wura ukati wawona Yesu, nyengo yeneyiyo ukamuziliriska mwana yura. Msepuka wakati wawa pasi wakavivira na kumokora mphovu. 21 Ndipo Yesu wakafumba wiske wa mwana uyu kuti: “Kasi ivi vikamba pawuli kumuchitikira?” Iyo wakati: “Kufuma pa wanichi, 22 ndipo kanandi waka ukumuponya pa moto na mu maji wuwo kuti umukome. Kweni usange mungachitapo kanthu, mutichitire chitima na kutovwira.” 23 Yesu wakati kwa iyo: “Ukuti, ‘Usange mungachitapo kanthu?’ Vinthu vyose vingachitika kwa uyo wali na chipulikano.”+ 24 Nyengo yeneyiyo, wiske wa mwana yura wakachemerezga wakati: “Nili nacho chipulikano! Novwirani apo nkhupeleŵera chipulikano!”+

25 Sono Yesu wakati wawona kuti mzinda ukuchimbilira kwa iwo, wakachenya mzimu waukazuzi, wakati: “Iwe mzimu wakutondeska kuyowoya na kupulika, nkhuti fumamo mwa iyo ndipo unganjirangaso mwa iyo chara!”+ 26 Ndipo ukati wachemerezga na kumuziliriska chomene ukafumamo, ndipo mwana wakaŵa nga wafwa, mwakuti ŵanandi ŵakatenge: “Wafwa.” 27 Kweni Yesu wakamukora msepuka pa woko na kumuwuska, ndipo wakimilira. 28 Sono wakati wanjira mu nyumba ŵasambiri ŵake ŵakamufumba kumphepete, kuti: “Chifukwa wuli ise tangutondeka kuwufumiska?”+ 29 Wakati kwa iwo: “Mzimu uwu ungafumiskika na chilichose chara kweni na lurombo pera.”

30 Ŵakafumako kura na kusolota mu Galileya, kweni wakakhumba chara kuti waliyose wamanye. 31 Pakuti wakasambizganga ŵasambiri ŵake na kuŵaphalira kuti: “Mwana wa munthu wamupelekeka mu mawoko gha ŵanthu, ndipo ŵamumukoma, kweni nanga wakomeke,+ wamuwuka pamanyuma pa mazuŵa ghatatu.”+ 32 Ndipouli, ŵakapulikiska yayi mazgu agha, ndipo ŵakawopa kumufumba.

33 Ndipo ŵakiza mu Kaperenaumu. Sono apo wakaŵa mukati mu nyumba, wakaŵafumba, wakati: “Kasi mwakwesananga vichi pa nthowa?”+ 34 Ŵakakhala chete, chifukwa pa nthowa ŵakakwesananga ŵekhaŵekha vya uyo ni mukuru. 35 Ntheura wakakhala pasi na kuchema ŵasambiri ŵake 12, wakati kwa iwo: “Usange munthu wakukhumba kuŵa wakwamba, wakwenera kuŵa waumaliro pa wose na kuŵa muteŵeti wa wose.”+ 36 Wakatora mwana muchoko, wakamuyimika pakati pawo na kumukora musingo, ndipo wakati kwa iwo: 37 “Waliyose uyo wakupokelera mwana muchoko+ nga ni uyu mu zina lane, wakupokelera ine. Ndipo waliyose uyo wakupokelera ine, wakupokelera ine pera chara, kweni wakupokeleraso Uyo wakanituma.”+

38 Yohane wakati kwa iyo: “Msambizgi, tanguwona munthu munyake wakufumiska viŵanda mu zina linu ndipo tanguyezga kumukanizga, chifukwa wendanga nase chara.”+ 39 Kweni Yesu wakati: “Mungayezganga chara kumukanizga, chifukwa palije uyo wachitenge mulimo wankhongono mu zina lane, uyo pamanyuma wanganiyowoyera viheni. 40 Pakuti uyo wakwimikana nase chara, wali kwa ise.+ 41 Waliyose uyo wakumupani nkhombo ya maji kuti mumwe chifukwa chakuti muli ŵalondezgi ŵa Khristu,+ nadi nkhumuphalirani, watayenge chara njombe yake.+ 42 Kweni waliyose uyo wakukhuŵazga yumoza wa ŵachoko aŵa awo ŵali na chipulikano, chingaŵa makora kuti libwe lakusilira ilo likwendeskeka na mbunda likakike mu singo yake ndipo waponyeke mu nyanja.+

43 “Usange woko lako likukukhuŵazga, ulidumure. Ntchiwemi kuti unjire mu umoyo uli wakupendera kuluska kuponyeka ku Gehena,* mu moto uwo ungazimwika chara, uku uli na mawoko ghaŵiri.+ 44 *—— 45 Ndipo usange lundi lako likukukhuŵazga, ulidumure. Ntchiwemi kuti unjire mu umoyo uli wakupendera kuluska kuponyeka ku Gehena*+ uku uli na malundi ghaŵiri. 46 *—— 47 Ndipo usange jiso lako likukukhuŵazga, ulitaye.+ Ntchiwemi kuti unjire na jiso limoza mu Ufumu wa Chiuta kuluska kuponyeka ku Gehena,* uku uli na maso ghaŵiri,+ 48 uko mpholozi zikufwa chara ndipo moto ukuzimwika chara.+

49 “Chifukwa waliyose wakwenera kulungika na mchere wamoto.+ 50 Mchere nguwemi, kweni usange mchere wasukuluka, kasi nkhongono yake muyiwezgerengemo na vichi?+ Muŵe na mchere mukati mwinu,+ ndipo sungani mtende pakati pinu.”+

10 Kufuma kura wakawuka na kwiza ku mphaka za Yudeya na ku sirya linyake la Yorodani. Mizinda yikawunganaso kwa iyo, ndipo nga umo wakachitiranga nyengo zose wakambaso kuŵasambizga.+ 2 Ŵafarisi ŵakiza kwa iyo kuti ŵamuyezge, ŵakamufumba usange mwanalume wakuzomerezgeka kupata muwoli wake.+ 3 Wakaŵazgora kuti: “Kasi Mozesi wakamuphalirani vichi?” 4 Ŵakati: “Mozesi wakazomerezga kulemba kalata yachipati na kumupata mwanakazi.”+ 5 Kweni Yesu wakati kwa iwo: “Wakamulemberani dango ili+ chifukwa cha unonono wa mitima yinu.+ 6 Kweni pakwamba apo Chiuta wakambanga kulenga, ‘Wakaŵalenga iwo mwanalume na mwanakazi.+ 7 Pa chifukwa ichi, mwanalume walekenge awiske na anyina,+ 8 ndipo wose ŵaŵiri ŵaŵenge thupi limoza.’+ Ntheura mbaŵiriso yayi, kweni thupi limoza. 9 Pa chifukwa ichi, icho Chiuta wagumanya pamoza munthu waleke kupatura.”+ 10 Apo ŵakaŵaso mu nyumba, ŵasambiri ŵakamba kumufumba pa nkhani iyi. 11 Wakati kwa iwo: “Waliyose uyo wakupata muwoli wake na kutora munyake wakuchita uleŵi+ ndipo wakumubudira. 12 Usange mwanakazi wapata mfumu wake na kutengwa kunyake, wakuchita uleŵi.”+

13 Ŵanthu ŵakamba kumutolera ŵana ŵachoko kuti waŵakhwaske, kweni ŵasambiri ŵakaŵakalipira.+ 14 Yesu wakati wawona ivi wakakwiya ndipo wakati kwa iwo: “Ŵalekani ŵana ŵachoko ŵize kwa ine. Lekani kuŵakanizga, pakuti Ufumu wa Chiuta ngwa ŵanthu nga ni aŵa.+ 15 Nadi nkhumuphalirani kuti, waliyose uyo wakupokelera chara Ufumu wa Chiuta nga ni mwana muchoko wazamunjiramo chara.”+ 16 Ndipo wakanyamura ŵana mu mawoko ghake na kwamba kuŵatumbika.+

17 Apo wakendanga mu nthowa, munthu munyake wakachimbira na kujikama pasi panthazi pake ndipo wakafumba kuti: “Msambizgi Muwemi, kasi nichitechi kuti nihare umoyo wamuyirayira?”+ 18 Yesu wakati kwa iyo: “Chifukwa wuli ukunichema muwemi? Palije uyo ni muwemi, kweni Chiuta pera ndiyo ni muwemi.+ 19 Ukumanya malango ghakuti, ‘Ungakomanga munthu chara,+ ungaleŵanga chara,+ ungibanga chara,+ ungapelekanga ukaboni wautesi chara,+ ungalyeranga munyako yayi,+ chindika awuso na anyoko.’”+ 20 Munthu yura wakati kwa iyo: “Msambizgi, nasungilira vinthu vyose ivi kufuma pa uwukirano wane.” 21 Yesu wakamulaŵiska ndipo wakamutemwa, wakati: “Chinthu chimoza chakhalako kwa iwe: Luta, ukaguliske vinthu ivyo uli navyo na kupeleka ku ŵakavu, ndipo uŵenge na usambazi kuchanya. Wize uŵe mulondezgi wane.”+ 22 Kweni munthu uyu wakachita chitima na mazgu agha ndipo wakafumapo wachitima, pakuti wakaŵa na vinthu vinandi chomene.+

23 Wakati walaŵiska uku na uku, Yesu wakati ku ŵasambiri ŵake: “Chizamuŵa chinonono nadi ku awo ŵali na ndalama kunjira mu Ufumu wa Chiuta!”+ 24 Kweni ŵasambiri ŵake ŵakazizwa na mazgu ghake. Yesu wakaŵazgora kuti: “Mwaŵana, ntchinonono chomene kunjira mu Ufumu wa Chiuta! 25 Ntchipusu kuti ngamila yisolote mu jiso la sindano kuluska kuti munthu musambazi wanjire mu Ufumu wa Chiuta.”+ 26 Ŵakazizikikaso nipera ndipo ŵakati kwa iyo:* “Ipo ni njani wangaponoskeka?”+ 27 Yesu wakaŵalaŵiska, ndipo wakati: “Ku ŵanthu ntchambura machitiko, kweni ndimo viliri na Chiuta chara, pakuti vinthu vyose ni vyamachitiko kwa Chiuta.”+ 28 Petrosi wakati kwa iyo: “Wonani, ise tasida vinthu vyose na kumulondezgani.”+ 29 Yesu wakati: “Nadi nkhumuphalirani, palije uyo wasida nyumba panji ŵakuru panji ŵanung’una panji ŵadumbu panji nyina panji wiske panji ŵana panji minda chifukwa cha ine na chifukwa cha makani ghawemi+ 30 uyo walekenge kusanga vyakusazgikira 100 mu nyengo yino, nyumba, ŵakuru panji ŵanung’una, ŵadumbu, anyina, ŵana, na minda, pamoza na nthambuzgo,+ ndipo mu nyengo iyo yikwiza* umoyo wamuyirayira. 31 Kweni ŵanandi awo mbakwamba ŵazamuŵa ŵaumaliro, ndipo ŵaumaliro ŵazamuŵa ŵakwamba.”+

32 Sono ŵakendanga mu msewu wakukwelera ku Yerusalemu, Yesu wakendanga panthazi pawo, ndipo ŵakazukuma. Kweni awo ŵakalondezganga ŵakamba kopa. Wakatoleraso ŵasambiri ŵake 12 pamphepete na kwamba kuŵaphalira vinthu ivi, ivyo vikaŵa pafupi kumuchitikira:+ 33 “Wonani, tikukwelera ku Yerusalemu, ndipo Mwana wa munthu wamupelekeka ku ŵalara ŵa ŵasembe na ŵalembi. Ŵamumweruzga kuti wakomeke na kumupeleka ku ŵanthu ŵamitundu. 34 Iwo ŵamumuhoya, kumuthunyira mata, kumuthyapura, na kumukoma, kweni pamanyuma pa mazuŵa ghatatu wamuwuka.”+

35 Yakobe na Yohane, ŵana ŵa Zebediya,+ ŵakasendelera kwa iyo, ŵakati: “Msambizgi, tikukhumba kuti mutichitire chilichose icho timupemphaninge.”+ 36 Wakati kwa iwo: “Kasi mukukhumba kuti nimuchitirani vichi?” 37 Iwo ŵakati kwa iyo: “Tikukhumba kuti mu uchindami winu+ tizakakhale yumoza ku woko linu lamalyero na munyake ku woko linu lamazere.” 38 Kweni Yesu wakati kwa iwo: “Mukumanya chara icho mukupempha. Kasi mungamwa nkhombo iyo nkhumwa, panji kubatizika na ubatizo uwo nkhubatizika nawo?”+ 39 Ŵakati kwa iyo: “Enya.” Yesu wakati kwa iwo: “Nkhombo iyo nkhumwa mumwenge, ndipo ubatizo uwo nkhubatizika nawo, namwe mubatizikenge.+ 40 Kweni kukhala ku woko lane lamalyero panji lamazere ndine yayi nkhusankha, kweni malo agha nga awo ŵali kuŵanozgera.”

41 Ŵanyawo 10 ŵara ŵakati ŵapulika, ŵakakwiyira Yakobe na Yohane.+ 42 Kweni Yesu wakaŵachemera kwa iyo, ndipo wakati: “Mukumanya kuti awo ŵakuwoneka kuti* ŵakuwusa mitundu ŵakuchita ufumu pa ŵanthu ndipo ŵanalume ŵawo ŵankhongono ŵakuchita mazaza pa ŵanthu.+ 43 Imwe mungachitanga nthena yayi. Kweni waliyose uyo wakukhumba kuŵa mukuru pakati pinu waŵe muteŵeti winu.+ 44 Ndipo uyo wakukhumba kuŵa wakwamba pakati pinu waŵe muzga wa mose. 45 Pakuti Mwana wa munthu wakizira kuzakateŵetereka chara, kweni kuteŵetera+ na kupeleka umoyo wake kuŵa chiwombolero cha ŵanandi.”+

46 Ndipo ŵakiza mu Yeriko. Kweni apo iyo na ŵasambiri ŵake na mzinda ukuruko ŵakafumanga mu Yeriko, Baratimeyo (mwana wa Timeyo), wakupempheska wachibulumutira, wakakhala mumphepete mwa msewu.+ 47 Wakati wapulika kuti wakaŵa Yesu Munazarete, wakamba kuchemerezga ndipo wakati: “Yesu, Mwana wa Davide,+ munilengere lusungu!”+ 48 Ŵanandi ŵakamba kumukanizga, ŵakamuphalira kuti wakhale chete. Kweni wakalutilira kuchemerezga chomene kuti: “Mwana wa Davide, munilengere lusungu!” 49 Ntheura Yesu wakimilira ndipo wakati: “Muchemani wize kwa ine.” Ndipo ŵakamuchema munthu wachibulumutira yura ŵakati: “Khwima mtima, wuka, wakukuchema.” 50 Wakataya laya lake lakuwaro, wakadukira muchanya na kuluta kwa Yesu. 51 Yesu wakati kwa iyo: “Kasi ukukhumba kuti nikuchitire vichi?” Munthu wachibulumutira wakati: “Raboni,* nambeso kuwona.” 52 Yesu wakati kwa iyo: “Lutanga, chipulikano chako chakuchizga.”+ Nyengo yeneyiyo wakambaso kuwona,+ ndipo wakamba kumulondezga mu msewu.

11 Sono apo ŵakasendeleranga ku Yerusalemu, ku Betifage na Betaniya+ pa Phiri la Maolive, Yesu wakatuma ŵasambiri ŵake ŵaŵiri,+ 2 wakaŵaphalira kuti: “Lutani mu muzi uwo mukuwuwona, ndipo para mwanjira waka mwamusanga mwana wa mbunda wakakika, uyo munthu nanga njumoza wandakwerepo. Mukamusuture na kwiza nayo. 3 Ndipo usange munyake wamumufumbani kuti, ‘Kasi mukusutulirachi mwana wa mbunda?’ imwe mukati, ‘Fumu yikumukhumba, ndipo yizamumuwezgeraso kuno mwaluŵiro.’” 4 Ntheura ŵakaluta ndipo ŵakasanga mwana wa mbunda wakakika pa mulyango, kuwaro mumphepete mwa msewu ndipo ŵakamusutura.+ 5 Kweni ŵanyake awo ŵakimilira penepara ŵakati kwa iwo: “Kasi mukusutulirachi mwana wa mbunda?” 6 Ŵakaŵaphalira ivyo Yesu wakayowoya. Ndipo ŵakaŵaleka kuti ŵalutenge.

7 Ŵakiza nayo mwana wa mbunda+ kwa Yesu, ŵakaŵikapo malaya ghawo ghakuwaro, ndipo iyo wakakhalapo.+ 8 Kweniso ŵanandi ŵakatandika malaya ghawo ghakuwaro mu nthowa, kweni ŵanyake ŵakaphajura vivwati ivyo vikaŵa mumphepete mwa nthowa.+ 9 Awo ŵakadangira panthazi na awo ŵakizanga kumasinda ŵakachemerezganga kuti: “Ponoskani, taŵeya!+ Ngwakutumbikika uyo wakwiza mu zina la Yehova!*+ 10 Wakutumbikika Mbufumu uwo ukwiza wa adada Davide!+ Ponoskani, taŵeya, imwe muli kuchanya nkhanira!” 11 Ndipo wakanjira mu Yerusalemu, mu tempile. Wakalaŵiska vinthu vyose, uku na uku, ndipo pakuti kukafipa kale, wakafuma kuya ku Betaniya pamoza na ŵasambiri ŵake 12.+

12 Zuŵa lakulondezgapo, apo ŵakafumanga mu Betaniya, njara yikamukora.+ 13 Wali pataliko wakawona khuni la mkuyu ilo likaŵa na mahamba, ndipo wakaluta kuti wakawone usange wangasangamo kanthu. Wakati wafika pafupi, wakasangamo kanthu chara kweni mahamba pera, chifukwa yikaŵa nyengo ya vikuyu chara. 14 Ntheura wakati ku khuni lira: “Munthu waleke kuryaso chipambi kufuma mwa iwe muyirayira.”+ Ndipo ŵasambiri ŵake ŵakapulika.

15 Sono ŵakiza ku Yerusalemu. Yesu wakanjira mu tempile na kwamba kuchimbizgira kuwaro awo ŵakaguliskanga na kugura mu tempile. Wakagadabura mathebulu gha ŵakusintha ndalama na vitengo vya ŵakuguliska nkhunda.+ 16 Wakazomerezga chara kuti munthu waliyose wayeghe kanthu kujumpha nako mu tempile. 17 Wakaŵasambizganga kuti: “Asi kuli kulembeka kuti, ‘Nyumba yane yichemekenge nyumba yakulomberamo ŵanthu ŵa mitundu yose’?+ Kweni imwe mwayizgora mphanji ya ŵankhungu.”+ 18 Ŵalara ŵa ŵasembe na ŵalembi ŵakati ŵapulika ichi, ŵakamba kupenja umo ŵangamukomera.+ Pakuti ŵakamopanga, chifukwa mzinda wose ukazizikika na umo wakasambizgiranga.+

19 Namise ŵakafuma mu msumba. 20 Kweni mulenjilenji apo ŵakajumphanga, ŵakawona kuti khuni la mkuyu lira lafota kale kwamba ku misisi.+ 21 Petrosi, pakukumbuka wakati kwa iyo: “Rabi wonani, khuni la mkuyu lira mukalitemba lafota.”+ 22 Pakuzgora Yesu wakati kwa iwo: “Muŵe na chipulikano mwa Chiuta. 23 Nadi nkhumuphalirani kuti yose uyo wakuphalira phiri ili kuti, ‘Nyamuka ndipo uponyeke mu nyanja,’ ndipo wakukayika chara mu mtima wake kweni wali na chipulikano kuti icho wakuyowoya chichitikenge, chichitikenge nadi.+ 24 Lekani nkhumuphalirani kuti, vinthu vyose ivyo mukulomba na kupempha, muŵe na chipulikano kuti mwapokera kale, ndipo muŵenge navyo.+ 25 Para mukwimilira na kulomba, gowokerani munthu waliyose uyo wali namwe na kafukwa, mwakuti Awiskemwe awo ŵali kuchanya nawo ŵamugowokerani maubudi ghinu.”+ 26 *——

27 Ŵakizaso ku Yerusalemu. Ndipo apo wakendanga mu tempile, ŵalara ŵa ŵasembe, ŵalembi, na ŵalara ŵakiza kwa iyo, 28 ŵakati: “Kasi ukuchita vinthu ivi na mazaza wuli? Ndipo ni njani wakakupa mazaza ghakuchitira vinthu ivi?”+ 29 Yesu wakati kwa iwo: “Nimufumbaninge fumbo limoza. Munizgore ndipo nane nimuphaliraninge mazaza agho nkhuchitira vinthu ivi. 30 Kasi ubatizo wa Yohane+ ukafuma kuchanya panji ku ŵanthu? Nizgorani.”+ 31 Ntheura ŵakamba kudumbirana pakati pawo, ŵakati: “Usange titenge, ‘Ukafuma kuchanya,’ iyo watenge, ‘Ipo mukalekerachi kumugomezga?’ 32 Kweni usange titenge, ‘Ukafuma ku ŵanthu’?” Ŵakawopanga mzinda, chifukwa wose aŵa ŵakawonanga Yohane kuti wakaŵa ntchimi nadi.+ 33 Ntheura Yesu ŵakamuzgora kuti: “Tikumanya chara.” Ndipo Yesu wakati kwa iwo: “Mbwenu nane nimuphaliraninge chara mazaza agho nkhuchitira vinthu ivi.”

12 Yesu wakamba kuyowoya nawo mu ntharika kuti: “Munthu wakalima munda wa mpheska,+ na kuzenga chipanga zingilizge. Wakajima chakukamiramo mpheska na kuzenga chigongwe.+ Munda uwu wakalekera ŵalimi, ndipo mweneko wakaluta ku charu chinyake.+ 2 Nyengo ya vipambi yikati yakwana, wakatuma muzga ku ŵalimi kuti wakapokeko vipambi vya mu munda wa mpheska. 3 Kweni ŵalimi ŵakamutora, ŵakamutimba na kumuwezga mawoko ghawaka. 4 Wakatumaso muzga munyake kwa iwo, ndipo yura ŵakamukhowora pa mutu na kumuyuyura.+ 5 Wakatuma munyake, ndipo ŵakamukoma. Wakatumaso ŵanyake ŵanandi, ŵanyake ŵa iwo ŵakaŵatimba ndipo ŵanyake ŵakaŵakoma. 6 Wakaŵaso na munyake yumoza, mwana wakutemweka.+ Paumaliro wakamutuma kwa iwo, wakati, ‘Ŵamumuchindika mwana wane.’ 7 Kweni ŵalimi ŵara ŵakadumbiskana, ŵakati, ‘Uyu ndiyo ni muhaliri.+ Zaninge, tiyeni timukome, ndipo chiharo chiŵenge chithu.’ 8 Ntheura ŵakamukora na kumukoma, ndipo ŵakamutaya kuwaro kwa munda wa mpheska.+ 9 Kasi mweneko wa munda wa mpheska wazamuchitachi? Wazamwiza na kukoma ŵalimi aŵa na kupeleka munda wa mpheska ku ŵanyake.+ 10 Kasi mundaŵazgepo lemba ili, ‘Libwe ilo ŵakuzenga ŵakalikana, ndilo lazgoka libwe lakuzirwa la pakona.*+ 11 Ichi chafuma kwa Yehova,* ndipo ntchakuzizwiska mu maso ghithu’?”+

12 Ndipo ŵakakhumbanga kumukora, kweni ŵakawopa mzinda, chifukwa ŵakamanya kuti mu ntharika iyi wakayowoyanga vya iwo. Ntheura ŵakamuleka ndipo ŵakaluta.+

13 Pamanyuma ŵakamutumira Ŵafarisi ŵanyake na ŵa chipani cha Herode, kuti ŵamukore mu kayowoyero kake.+ 14 Aŵa ŵakati ŵafika, ŵakati kwa iyo: “Msambizgi, tikumanya kuti mukuneneska nakuti mukukhumba kulumbika na munthu chara, chifukwa mukulaŵiska mawonekero ghakuwaro gha ŵanthu chara, kweni mukusambizga nthowa ya Chiuta mu unenesko: Kasi ntchakuzomerezgeka* kupeleka msonkho kwa Kesare panji yayi? 15 Kasi tipelekenge, panji tileke kupeleka?” Pakumanya upusikizgi wawo, wakati kwa iwo: “Chifukwa wuli mukuniyezga? Nitolerani dinari* tiliwone.” 16 Ŵakiza nalo, ndipo wakati kwa iwo: “Kasi chithuzi ichi na zina ili ni vya njani?” Ŵakati kwa iyo: “Vya Kesare.” 17 Penepapo Yesu wakati: “Pelekani vinthu vya Kesare kwa Kesare,+ ndipo vya Chiuta kwa Chiuta.”+ Ndipo ŵakazizwa nayo.

18 Sono Ŵasaduki awo ŵakatenge chiwuka kulije,+ ŵakiza kwa Yesu na kumufumba kuti:+ 19 “Msambizgi, Mozesi wakatilembera kuti usange munthu wafwa ndipo wasida mwanakazi kweni wandaside mwana, mubali wake watore mwanakazi uyu na kuwuskira mphapu mubali wake yura.+ 20 Pakaŵa ŵana ŵanalume 7 ŵa nyumba yimoza. Wakwamba wakatora mwanakazi, kweni wakafwa kwambura mwana. 21 Ndipo wachiŵiri wakamutora, kweni wakafwa kwambura mwana, ndipo wachitatu ntheura pera. 22 Ndipo wose 7 ŵara ŵakafwa kwambura mwana. Paumaliro mwanakazi nayo wakafwa. 23 Kasi pa chiwuka, wazamuŵa muwoli wa njani? Pakuti wose 7 ŵakamutorapo kuŵa muwoli wawo.” 24 Yesu wakati kwa iwo: “Lekani mukupuvya, chifukwa Malemba mukughamanya chara nesi nkhongono ya Chiuta.+ 25 Pakuti pa chiwuka, ŵanalume ŵakutora yayi nesi ŵanakazi kutengwa, kweni ŵali nga mbangelo kuchanya.+ 26 Kweni pa nkhani ya chiwuka cha ŵakufwa, kasi mundaŵazge mu buku la Mozesi, nkhani yakuyowoya vya chivwati, apo Chiuta wakati kwa iyo: ‘Ine ndine Chiuta wa Abrahamu na Chiuta wa Yisake na Chiuta wa Yakhobe’?+ 27 Iyo ni Chiuta wa ŵakufwa yayi, kweni wa ŵamoyo. Mukupuvya chomene.”+

28 Sono yumoza wa ŵalembi uyo wakiza wakaŵapulika ŵakususkana. Wakati wamanya kuti Yesu waŵazgora makora, wakafumba Yesu kuti: “Kasi dango lakwamba* pa ghose ni ndi?”+ 29 Yesu wakazgora kuti: “Lakwamba ni ili, ‘Pulika, iwe Israyeli, Yehova* Chiuta withu ni Yehova* yumoza. 30 Utemwenge Yehova* Chiuta wako na mtima wako wose na umoyo wako wose na maghanoghano ghako ghose na nkhongono zako zose.’+ 31 Lachiŵiri ni ili, ‘Utemwenge mzengezgani wako umo ukujitemwera wamwene.’+ Palije malango ghanyake kuluska agha.” 32 Mulembi yura wakati kwa iyo: “Msambizgi, mwayowoya makora kuyana na unenesko, ‘Iyo Njumoza, ndipo kulije munyake padera pa iyo.’+ 33 Ndipo munthu wakwenera kumutemwa na mtima wake wose, maghanoghano ghake ghose*, na nkhongono zake zose. Kweniso munthu wakwenera kutemwa mzengezgani wake nga umo wakujitemwera mweneko. Kuchita nthena nkhwakuzirwa chomene kuluska kupeleka sembe zakotcha zamsuma na sembe zinyake.”+ 34 Yesu wakamanya kuti wazgora mwamahara, wakati kwa iyo: “Uli kutali chara na Ufumu wa Chiuta.” Kweni pakaŵavya na yumoza uyo wakaŵa na chikanga kumufumbaso.+

35 Ndipouli, Yesu wakalutilira kusambizga mu tempile, wakati: “Kasi vili wuli apo ŵalembi ŵakuti Khristu ni mwana wa Davide?+ 36 Davide wati wakhuŵilizgika na mzimu utuŵa,+ wakati, ‘Yehova* wakati kwa Fumu yane: “Khala ku woko lane lamalyero m’paka niŵike ŵalwani ŵako kusi ku malundi ghako.”’+ 37 Davide wakumuchema kuti Fumu, kasi wangaŵa wuli mwana wake?”+

Ndipo mzinda ukuru ukakondwanga kupulikizga kwa iyo. 38 Apo Yesu wakasambizganga wakati: “Chenjerani na ŵalembi. Ŵakutemwa kuvwara minjilira yitali na kwendendeka uku na uku kuti ŵanthu ŵaŵatawuzgenge mu misika.+ 39 Ŵakutemwa vitengo vyakunthazi* mu masunagoge kweniso malo ghakuzirwa chomene pa viphikiro.+ 40 Ŵakumilimitizga nyumba* za vyokoro ndipo pakukhumba kujilongora, ŵakulomba malurombo ghatali. Iwo ŵazamupokera cheruzgo chikuru.”

41 Wakakhala pasi, pafupi na chakuponyamo vyakupeleka+ ndipo wakamba kuwona umo mzinda ukaponyeranga ndalama mu chakuponyamo vyakupeleka. Ŵanthu ŵasambazi ŵanandi ŵakaponyangamo ndalama zinandi.+ 42 Sono chokoro chikavu chikiza na kuponyamo tundalama tuŵiri twakuzirwa pachoko.*+ 43 Ntheura wakachema ŵasambiri ŵake, wakati kwa iwo: “Nadi nkhumuphalirani kuti chokoro chikavu ichi chaponyamo zinandi kuluska wose awo ŵaponya ndalama mu chakuponyamo vyakupeleka.+ 44 Pakuti wose ŵaponyamo kufuma pa unandi wa usambazi wawo, kweni chokoro ichi, mu ukavu wake, chaponyamo vyose ivyo chikaŵa navyo, vyose ivyo vyate vichovwirenge.”+

13 Apo wakafumanga mu tempile, yumoza wa ŵasambiri ŵake wakati kwa iyo: “Msambizgi, wonani malibwe agha na nyumba izi!”+ 2 Ndipouli, Yesu wakati kwa iyo: “Kasi ukuziwona nyumba zikuru izi? Pano pazamuŵavya libwe ilo lizamulekeka pachanya pa linyake, ghose ghazamuwiskikira pasi.”+

3 Apo wakakhala pa Phiri la Maolive mwakuthyana na tempile, Petrosi, Yakobe, Yohane, na Andireya ŵakamufumba kumphepete, ŵakati: 4 “Mutiphalire, vinthu ivi vizamuŵako pawuli, ndipo ntchivichi chizamuŵa chimanyikwiro chakuti vinthu vyose ivi vikufika ku umaliro?”+ 5 Ntheura Yesu wakamba kuŵaphalira kuti: “Chenjerani kuti paŵavye munthu wamupuluskani.+ 6 Ŵanandi ŵazamwiza mu zina lane na kuyowoya kuti, ‘Ndine Iyo,’ ndipo ŵazamupuluska ŵanandi. 7 Nakuti para mukupulika vya zinkhondo na malumbiri gha zinkhondo, kopa chara. Vinthu ivi vikwenera kuchitika, kweni umaliro uchali undize.+

8 “Pakuti mtundu uzamuwukirana na mtundu unyake, ufumu na ufumu unyake.+ Kuzamuŵa vindindindi mu malo na malo. Kuzamuŵaso njara.+ Ivi nkhwamba kwa masuzgo, nga ni vyakuŵinya vya pa nyengo ya kubaba.+

9 “Kweni imwe, muchenjere. Ŵanthu ŵazamumupelekani ku makhoti,+ ndipo muzamutimbika mu masunagoge+ na kwimikika panthazi pa ŵakazembe na mathemba chifukwa cha ine, kuti uŵe ukaboni kwa iwo.+ 10 Kweniso makani ghawemi ghakwenera kupharazgika dankha mu mitundu yose.+ 11 Kweni para ŵakumutorani na kukamupelekani, kwenjerwa chara na icho mwamuyowoya. Kweni mukayowoye icho chapika kwa imwe mu ora ilo, pakuti ndimwe chara mwamuyowoya, kweni mzimu utuŵa.+ 12 Ndiposo munthu wazamupeleka mubali wake kuti wakomeke, wiske wazamupeleka mwana, ndipo ŵana ŵazamuwukira ŵapapi na kuŵapeleka kuti ŵakomeke.+ 13 Ŵanthu wose ŵazamumutinkhani chifukwa cha zina lane.+ Kweni uyo wazizipizgenge* m’paka kuumaliro+ ndiyo wazamuponoskeka.+

14 “Ndipouli, para mwawona chinthu chakuseluska icho chikupasura+ chikwimilira apo chikwenera chara (uyo wakuŵazga wamanye), penepapo awo ŵali mu Yudeya ŵambe kuchimbilira ku mapiri.+ 15 Munthu uyo wali pachanya pa nyumba waleke kukhira na kunjira mu nyumba yake kuti wakatoremo kanthu. 16 Ndipo munthu uyo wali ku munda wangaweleranga ku nyumba chara kuti wakatore laya lake lakuwaro. 17 Soka ku ŵanakazi ŵanthumbo na awo ŵakonkheska mu mazuŵa agho!+ 18 Lutilirani kulomba kuti ivi vingazakachitikanga mu nyengo ya chiwuvi chara. 19 Pakuti mazuŵa agho ghazamuŵa mazuŵa gha suzgo,+ iyo yindachitikepo kufuma pakwamba pa chilengiwa icho Chiuta wakalenga m’paka nyengo iyo, ndipo yizamuchitikaso chara.+ 20 Nakuti, Yehova* walekenge kudumulizga mazuŵa agha, mphanyi palije munthu uyo wangakaponoskeka. Kweni chifukwa cha ŵakusoleka awo wasora, wadumulizga mazuŵa.+

21 “Usange munyake wakumuphalirani kuti, ‘Wonani, Khristu wali kuno,’ panji kuti ‘Wonani, wali kura,’ mungagomezganga chara.+ 22 Pakuti ntchimi zitesi na ŵanthu ŵakujichema Khristu ŵazamuwuka+ ndipo ŵazamuchita vimanyikwiro na vyakuzizwiska, mwakuti usange ntchamachitiko ŵapuluske na ŵakusoleka wuwo. 23 Kweni imwe, muchenjere.+ Namuphaliliranithu vinthu vyose.

24 “Kweni mu mazuŵa agho, pamanyuma pa suzgo iyo, dazi lizamufipiskika, mwezi uzamuleka kupeleka ungweru wake,+ 25 nyenyezi zizamumbotokanga kufuma kuchanya, ndipo nkhongono zakuchanya zizamusunkhunyika. 26 Penepapo ŵazamuwona Mwana wa munthu+ wakwiza mu mabingu pamoza na nkhongono zikuru na uchindami.+ 27 Wazamutuma ŵangelo kuti ŵawunganye pamoza ŵakusoleka ŵake kufuma ku mphepo zinayi, kufuma ku chigoti cha charu chapasi m’paka ku chigoti cha kuchanya.+

28 “Sono sambiraniko ntharika iyi ku khuni la mkuyu: Para minthavi yake yiphya yasunda waka na kufwatura mahamba, mukumanya kuti chifuku* chili pafupi.+ 29 Mwakuyana waka, namwe para mukuwona vinthu ivi vikuchitika, manyani kuti wali pafupi, wali pa milyango.+ 30 Nadi nkhumuphalirani kuti muwiro uwu umalenge chara m’paka vinthu vyose ivi vichitike.+ 31 Kuchanya na charu chapasi vimalenge,+ kweni mazgu ghane ghamalenge chara.+

32 “Palije munthu uyo wakumanya vya zuŵa panji ora ilo, nanga mbangelo kuchanya nesi Mwana, kweni Adada pera ndiwo ŵakumanya.+ 33 Lutilirani kulaŵiska, muŵenge maso,+ pakuti mukumanya chara apo nyengo yakutemeka yizirenge.+ 34 Vili nga ni munthu uyo wakaluta ku charu chinyake, uyo wakaleka nyumba yake ndipo wakapeleka mazaza ku ŵazga ŵake,+ waliyose mulimo wake, ndipo wakaphalira mulinda wa pa mulyango kuti waŵenge maso.+ 35 Ntheura muŵenge maso, pakuti mukumanya chara apo mweneko wa nyumba wakwizira,+ kwali mise para kwafipa panji usiku pakati panji para tambala wakulira* panji mulenjilenji,+ 36 mwakuti para wakwiza mwamabuchi, waleke kumusangani mukugona.+ 37 Kweni icho nkhuyowoya kwa imwe, nkhuyowoya ku wose: Muŵenge maso.”+

14 Sono kukakhala mazuŵa ghaŵiri kuti Paska+ na Chiphikiro cha Vingwa Vyambura Nthukumusi+ vichitike.+ Ŵalara ŵa ŵasembe na ŵalembi ŵakapenjanga umo ŵangamukolera mwauchenjezi* na kumukoma.+ 2 Pakuti ŵakatenge: “Tingamukoranga pa chiphikiro yayi chifukwa ŵanthu ŵangawuska chivulupi.”

3 Apo wakaŵa ku Betaniya mu nyumba ya Simoni wavyoni, apo wakaryanga chakurya,* kukiza mwanakazi uyo wakaŵa na supa yasangalawe. Mu supa yira mukaŵa mafuta ghakununkhira, gha narido mwenecho, gha mtengo wapatali. Mwanakazi wakaswa supa yasangalawe na kwamba kupungulira mafuta pa mutu wa Yesu.+ 4 Pakaŵa ŵanyake awo ŵakakwiya ndipo ŵakati kwa yumoza na munyake: “Kasi mafuta ghakununkhira ghasakazikirachi? 5 Chifukwa mphanyi mafuta ghakununkhira agha ghaguliskika ndalama zakujumpha madinari* 300 na kuzipeleka ku ŵakavu.” Ndipo ŵakamukwiyira* chomene mwanakazi. 6 Kweni Yesu wakati: “Mulekani. Mukumusuzgirachi mwanakazi uyu? Wanichitira mulimo uwemi.+ 7 Chifukwa ŵakavu muŵenge nawo nyengo zose,+ ndipo mungaŵachitira chiwemi nyengo yiliyose iyo mwakhumbira, kweni ine muŵenge nane nyengo zose yayi.+ 8 Wachita icho wakwaniska. Mwanakazi uyu wapungulirathu mafuta ghakununkhira agha pa thupi lane kuti liŵe lakunozgeka kukasungika.+ 9 Nadi nkhumuphalirani, kulikose uko makani ghawemi ghakupharazgika mu charu chose,+ icho mwanakazi uyu wachita nacho chamuyowoyeka kuti ŵamukumbukire.”+

10 Ndipo Yudasi Isikariyoti, yumoza wa ŵasambiri 12, wakaluta ku ŵalara ŵa ŵasembe kuti wakamwendere mphiska.+ 11 Ŵakati ŵapulika ichi, ŵakasekelera ndipo ŵakalayizga kumupa ndalama zasiliva.+ Ntheura wakamba kupenja m’pata uwemi kuti wamupeleke.

12 Sono pa zuŵa lakwamba la Vingwa Vyambura Nthukumusi,+ apo mwadango ŵakapelekanga sembe ya Paska,+ ŵasambiri ŵake ŵakati kwa iyo: “Kasi mukukhumba tiye nkhu kuti tikamunozgerani malo ghakulyerako Paska?”+ 13 Ntheura wakatuma ŵasambiri ŵake ŵaŵiri ndipo wakati kwa iwo: “Munjire mu msumba, ndipo mwanalume uyo wayegha chiŵiya cha maji wamukumana namwe. Mukamulondezge.+ 14 Ndipo kulikose uko wamunjira mukaphalire mweneko wa nyumba kuti, ‘Msambizgi wakuti: “Kasi chipinda cha ŵalendo chili nkhu, umo ningalyera Paska pamoza na ŵasambiri ŵane?”’ 15 Wamumulongorani chipinda chikuru cha muchanya, chakunozgeka makora. Ndimo mukatinozgere.” 16 Ntheura ŵasambiri ŵara ŵakaluta, ŵakanjira mu msumba ndipo ŵakasanga vinthu vyose nga umo Yesu wakaŵaphalilira, ndipo ŵakanozgekera Paska.

17 Kukati kwaŵa mise, wakiza pamoza na ŵasambiri ŵake 12.+ 18 Ŵakati ŵakhala pa thebulu na kwamba kurya, Yesu wakati: “Nadi nkhumuphalirani, yumoza wa imwe, uyo wakurya pamoza nane, wanipelekenge.”+ 19 Ŵakamba kuŵa na chitima ndipo waliyose wakamufumbanga kuti: “Kasi ndine?” 20 Iyo wakati kwa iwo: “Njumoza wa imwe 12, uyo wakukovya pamoza na ine mu bakule.+ 21 Mwana wa munthu wakuluta nadi, nga umo kuli kulembekera vya iyo, kweni soka kwa munthu uyo wakupeleka Mwana wa munthu.+ Mphanyi chikaŵa chiwemi kuti munthu uyu waleke kubabika.”+

22 Apo ŵakaryanga, wakatora chingwa, wakatumbika, wakachimenya na kuŵapa, ndipo wakati: “Torani, ichi chikwimira thupi lane.”+ 23 Ndipo wakatora nkhombo, wakawonga na kuyipeleka kwa iwo, ndipo wose ŵakamwapo.+ 24 Ndipo wakati kwa iwo: “Iyi yikwimira ‘ndopa+ zane za phangano,’+ izo zithiskikenge chifukwa cha ŵanandi.+ 25 Nadi nkhumuphalirani, nimwengeso chilichose chara chakufuma ku mpheska m’paka zuŵa ilo nizamumwera vinyo liphya mu Ufumu wa Chiuta.” 26 Paumaliro, ŵakati ŵimba sumu za malumbo,* ŵakafuma na kuluta ku Phiri la Maolive.+

27 Ndipo Yesu wakati kwa iwo: “Mose imwe mukhuŵarenge, pakuti kuli kulembeka, ‘Nizamutimba muliska,+ ndipo mberere zizamumbininika.’+ 28 Kweni para nawuskika, nizamudangira munthazi mwinu kuya ku Galileya.”+ 29 Kweni Petrosi wakati kwa iyo: “Nanga ŵanyake wose ŵangakhuŵara, kweni ine nikhuŵarenge chara.”+ 30 Yesu wakati kwa iyo: “Nadi nkhukuphalira, Muhanya uno, enya, usiku uno, pambere tambala wandalire kaŵiri, iwe unikanenge katatu.”+ 31 Kweni wakalutilira kukosera kuti: “Nanga kungaŵa kuti nifwenge namwe lumoza, nimukananinge chara napachoko.” Ŵasambiri ŵanyake wose nawo ŵakamba kuyowoya mwakuyana waka.+

32 Sono ŵakiza ku malo ghakuchemeka Getisemane, ndipo wakati ku ŵasambiri ŵake: “Khalani pano apo ine nkhulomba.”+ 33 Wakatora Petrosi, Yakobe, na Yohane,+ wakamba kuŵa na chitima chikuru ndipo wakasuzgika chomene mu mtima. 34 Wakati kwa iwo: “Nili* na chitima chikuru+ chakuti ningafwa nacho. Khalani pano ndipo muŵenge maso.”+ 35 Ndipo wakati walutapo panthazi pachoko, wakawa pasi na kwamba kulomba kuti chiŵenge chamachitiko, mphanyi ora lira lamujumphilira. 36 Ndipo wakati: “Abba,* Adada,+ vinthu vyose ni vyamachitiko kwa imwe. Sezganiko nkhombo iyi kwa ine. Ndipouli, icho nkhukhumba ine chara, kweni icho imwe mukukhumba.”+ 37 Wakawelera ku ŵasambiri, wakasanga ŵakugona ndipo wakati kwa Petrosi: “Simoni, kasi ukugona? Kasi ulije nkhongono kuti ulutilire kuŵa maso ora limoza?+ 38 Muŵe maso na kulutilira kulomba kuti muleke kuthera ku chiyezgo.+ Mzimu ngwakukhumbisiska nadi, kweni thupi ndakulopwa.”+ 39 Ndipo wakalutaso na kulomba, wakayowoyaso mazgu gheneghara.+ 40 Ndipo wakizaso na kuŵasanga ŵakugona, chifukwa maso ghawo ghakazotopa, ntheura ŵakamanya chara chakuti ŵamuzgore. 41 Ndipo wakaweleraso kachitatu, wakati kwa iwo: “Kasi pa nyengo yanthena iyi mukugona na kupumura? Mbwenu! Ora lafika!+ Wonani, Mwana wa munthu wakupelekeka mu mawoko gha ŵakwananga. 42 Wukani, tiyeni tilutenge. Wonani, wakunipeleka wali pafupi.”+

43 Ndipo nyengo yeneyiyo, uku wachali kuyowoya, Yudasi, yumoza wa ŵasambiri ŵake 12, wakiza pamoza na mzinda uwo ukaŵa na malupanga na zinthonga wakufuma ku ŵalara ŵa ŵasembe, ŵalembi, na ŵalara.+ 44 Sono wakumupeleka wakaŵapa chimanyikwiro, wakati: “Uyo namumufyofyontha, ni mweneyuyo. Mukamukore na kumukaka kuti waleke kuchimbira.” 45 Ndipo wakiza mwakudunjika na kusendelera kwa Yesu, wakati: “Rabi!” ndipo wakamufyofyontha. 46 Ntheura ŵakamukora na kumukaka. 47 Ndipouli, munyake wa awo ŵakimilira pafupi wakasolora lupanga lwake ndipo wakaheta na kuwunguzura khutu la muzga wa wasembe mukuru.+ 48 Kweni pakuzgora Yesu wakati kwa iwo: “Kasi mwiza na malupanga na zinthonga kuzakanikora nga ni para mukulimbana na chigeŵenga?+ 49 Zuŵa lililose nkhaŵanga namwe mu tempile kusambizga,+ kweni mukanikora chara. Kweni ivi vyachitika kuti Malemba ghafiskike.”+

50 Ndipo ŵasambiri wose ŵakamuleka na kuchimbira.+ 51 Kweni munyamata munyake uyo wakavwara salu yiwemi, kwambura kuvwara kanthu mukati, wakamba kumulondezga pafupi. Ndipo ŵakayezga kumukora, 52 kweni wakaleka salu yake yiwemi na kuchimbira uku wali nkhule.*

53 Sono Yesu ŵakaluta nayo kwa wasembe mukuru,+ ndipo ŵalara ŵa ŵasembe wose, ŵalara, na ŵalembi ŵakawungana.+ 54 Kweni Petrosi wakamulondezganga pataliko, m’paka mu luŵaza lwa nyumba ya wasembe mukuru. Wakakhala pamoza na ŵateŵeti ŵamunyumba ndipo wakawothanga moto wakugolera.+ 55 Sono ŵalara ŵa ŵasembe pamoza na wose ŵa mu Khoti Likuru la Ŵayuda* ŵakapenjanga ukaboni kuti ŵamukome Yesu, kweni ŵakawusanganga chara.+ 56 Nadi, ŵanandi ŵakapelekanga ukaboni wautesi,+ kweni maukaboni ghawo ghakakolerananga chara. 57 Kweniso ŵanyake ŵakawukanga na kupeleka ukaboni wautesi, ŵakatenge: 58 “Tikamupulika wakuyowoya kuti, ‘Niwiskirenge pasi tempile ilo likazengeka na mawoko ili, ndipo mu mazuŵa ghatatu nizengenge linyake lambura kuzengeka na mawoko.’”+ 59 Kweni nanga mpha vifukwa ivi ukaboni wawo ukakolerananga chara.

60 Paumaliro, wasembe mukuru wakimilira pakati pawo ndipo wakafumba Yesu, wakati: “Kasi ukukhala waka chete kwambura kuzgora? Ukuti wuli na ivyo ŵanthu aŵa ŵakukupanikizgira?”+ 61 Kweni iyo wakakhala chete,+ wakazgorapo chara. Wasembe mukuru wakamufumbaso kuti: “Kasi ndiwe Khristu Mwana wa Wakutumbikika?” 62 Penepapo Yesu wakati: “Ndine, ndipo imwe muwonenge Mwana wa munthu+ wakukhala ku woko lamalyero+ lankhongono na kwiza na mabingu ghakuchanya.”+ 63 Penepapo wasembe mukuru wakapalura malaya ghake ndipo wakati: “Tikukhumbirachi ŵakaboni ŵanyake?+ 64 Mwapulika muyuyuro wake. Kasi imwe mukuti wuli?” Wose ŵakati wakwenelera nyifwa.+ 65 Ndipo ŵanyake ŵakamba kumuthunyira mata+ na kumujara ku maso kweniso kumutimba na mafayiti ndipo ŵakati kwa iyo: “Chima!” Ŵakati ŵamutimba malupi kumaso, ŵasilikari ŵa pa khoti ŵakamutora.+

66 Sono apo Petrosi wakaŵa mu luŵaza lwapasi, kukiza msungwana yumoza wa ŵateŵeti ŵa wasembe mukuru.+ 67 Wakati wawona Petrosi wakotha moto, wakamulaŵisiska ndipo wakati: “Iwe nawe, ukaŵa pamoza na Yesu Munazarete.” 68 Kweni wakakana, wakati: “Nkhumumanya chara, nakuti nkhupulikiska yayi icho ukuyowoya,” ndipo wakafumira kuwaro chadera ku chipata. 69 Kwenekura muteŵeti msungwana yura, wakati wamuwona, wakambaso kuphalira awo ŵakimilira pafupi kuti: “Uyu njumoza wawo.” 70 Wakakanaso. Pakati pajumpha kanyengo, awo ŵakimilira nayo pafupi ŵakamba kuyowoya kwa Petrosi kuti: “Nadi, uli yumoza wawo, nakuti ndiwe Mugalileya.” 71 Kweni wakamba kutemba na kulapa, wakati: “Nkhumumanya chara munthu uyo mukuyowoya.” 72 Nyengo yeneyiyo, tambala wakalira kachiŵiri.+ Petrosi wakakumbuka mazgu agho Yesu wakamuphalira, ghakuti: “Pambere tambala wandalire kaŵiri, unikanenge katatu.”+ Chitima chikakwera ndipo wakamba kulira.

15 Mwaluŵiro chakumatandakucha, ŵalara ŵa ŵasembe pamoza na ŵalara na ŵalembi, ndiko kuti Khoti Likuru la Ŵayuda,* ŵakawungana pamoza. Ŵakamukaka Yesu ndipo ŵakaluta nayo na kumupeleka kwa Pilato.+ 2 Sono Pilato wakamufumba wakati: “Kasi ndiwe Themba la Ŵayuda?”+ Yesu wakamuzgora kuti: “Mwayowoya mwekha.”+ 3 Kweni ŵalara ŵa ŵasembe ŵakamupusikizgiranga* vinthu vinandi. 4 Sono Pilato wakambaso kumufumba, wakati: “Kasi ukukhala chete kwambura kuzgora?+ Wona unandi wa milandu iyo ŵakuti uli nayo.”+ 5 Kweni Yesu wakamuzgoraso chara, ntheura Pilato wakazizwa.+

6 Pa nyengo ya chiphikiro chilichose, wakaŵafwatuliranga kayidi yumoza, uyo ŵapempha.+ 7 Pa nyengo yira, mu jele mukaŵa munthu wakuchemeka Baraba na ŵanyake awo ŵakagalukira boma. Apo ŵakagalukanga ŵakakoma ŵanthu. 8 Ntheura mzinda ukiza na kwamba kumupempha Pilato kuti waŵachitire icho wakaŵachitiranga nyengo zose. 9 Pilato wakaŵazgora, wakati: “Kasi mukukhumba kuti nimufwatulirani Themba la Ŵayuda?”+ 10 Pilato wakamanya kuti ŵalara ŵa ŵasembe ŵakamupeleka chifukwa cha bina.+ 11 Kweni ŵalara ŵa ŵasembe ŵakakhuŵilizga mzinda kuti uphalire Pilato kuti waŵafwatulire Baraba, m’malo mwa Yesu.+ 12 Pilato wakaŵazgoraso kuti: “Ipo nichite nayo vichi uyo mukuti ni Themba la Ŵayuda?”+ 13 Ŵakachemerezgaso kuti: “Wapayikike!”*+ 14 Kweni Pilato wakalutilira kuyowoya nawo kuti: “Chifukwa wuli? Kasi wachita chinthu wuli chiheni?” Kweni ŵakachemerezgaso chomene, ŵakati: “Wapayikike!”*+ 15 Pilato, wakakhumba kukondweska mzinda, ntheura wakaŵafwatulira Baraba. Yesu wakati wathyapulika,+ Pilato wakamupeleka kuti wakapayikike pa khuni.+

16 Sono ŵasilikari ŵakamulongozgera pa luŵaza, mu nyumba ya kazembe, ndipo ŵakachemera pamoza ŵankhondo wose.+ 17 Ŵakamuvwalika salu yitchesamu ndipo ŵakaluka mphumphu yaminga na kumuvwalika ku mutu. 18 Ndipo ŵakamba kuchemerezga kuti: “Monire,* Themba la Ŵayuda!”+ 19 Ŵakamutimbanga pa mutu na thete na kumuthunyira mata kweniso ŵakajikama na makongono ghawo na kumusindamira. 20 Paumaliro ŵakati ŵamuhoya, ŵakamuvura salu yitchesamu na kumuvwalika malaya ghake ghakuwaro. Ndipo ŵakaluta nayo kuwaro kuti ŵakamukhome pa khuni.+ 21 Kweniso ŵakachichizga munthu munyake uyo wakajumphanga kufuma ku muzi kuti wanyamure khuni lakusuzgikirapo* la Yesu. Munthu uyu wakaŵa Simoni wa ku Kurene, wiske wa Alekizanda na Rufu.+

22 Ntheura ŵakiza nayo ku malo ghakuchemeka Gologota, kung’anamura, “Malo gha Bwaza.”+ 23 Kwenekura ŵakayezga kumupa vinyo lakusazgako mure,+ kweni wakamwa chara. 24 Ndipo ŵakamukhoma pa khuni na kugaŵana malaya ghake ghakuwaro mwa kuchita mphenduzga kuti ŵawone icho munthu wangatora.+ 25 Sono likaŵa ora lachitatu,* ndipo ŵakamukhoma pa khuni. 26 Pachanya pa mutu wake ŵakalembapo mulandu wake, kuti: “Themba la Ŵayuda.”+ 27 Kweniso ŵakamupayika pamoza na vigeŵenga viŵiri, yumoza kumalyero ghake ndipo munyake kumazere ghake.+ 28 *—— 29 Ndipo awo ŵakajumphanga pafupi ŵakamunenanga, uku ŵakupukunya mitu,+ ŵakatenge: “Ehe! Iwe ukatenge uwiskirenge pasi tempile na kulizenga mu mazuŵa ghatatu,+ 30 jiponoska, khira pa khuni lakusuzgikirapo.”* 31 Ŵalara ŵa ŵasembe na ŵalembi nawo ŵakamuhoyanga, ŵakatenge: “Wakaponoska ŵanyake, kweni wakutondeka kujiponoska yekha!+ 32 Lekani Khristu, Themba la Israyeli, sono wakhire pa khuni lakusuzgikirapo,* kuti tiwone na kugomezga.”+ Nanga ni awo ŵakapayikika pamoza nayo, nawo ŵakamutombozganga.+

33 Likati lafika ora la 6* chisi chikawa pa charu chose m’paka ora la 9.*+ 34 Ndipo pa ora 9, Yesu wakachemerezga na mazgu ghakuru, wakati: “Eli, Eli, lama sabakatani?” kung’anamura kuti, “Chiuta wane, Chiuta wane, kasi mwanisidirachi?”+ 35 Ŵanyake awo ŵakimilira pafupi, ŵakati ŵapulika ichi, ŵakamba kuyowoya kuti: “Wonani, wakuchema Eliya.” 36 Kweni munyake wakachimbira, wakabizga sipanji mu vinyo lakuŵaŵa, wakayiŵika ku thete, ndipo wakamupa kuti wamwe,+ wakati: “Mulekani! Tiyeni tiwone usange Eliya wizenge kuti wamukhizge.” 37 Kweni Yesu wakachemerezga chomene na kufwa.*+ 38 Ndipo chisalu chakutchinga malo ghakupatulika chikapaluka+ pakati, kufuma pachanya m’paka pasi.+ 39 Sono mulara wa ŵasilikari uyo wakimilira pafupi na iyo wakati wawona ivyo vikachitika apo wakafwanga, wakati: “Munthu uyu wakaŵa nadi Mwana wa Chiuta.”+

40 Pakaŵaso ŵanakazi awo ŵakawoneranga patali. Pakati pawo pakaŵa Mariya wa ku Magadala, Salome, na Mariya nyina wa Yakobe Muchoko na wa Yose.+ 41 Aŵa ŵakendanga nayo na kumuteŵetera+ apo wakaŵa mu Galileya. Pakaŵaso ŵanakazi ŵanyake ŵanandi awo ŵakakwera nayo ku Yerusalemu.

42 Chakumise, pakuti likaŵa zuŵa Lakunozgekera, ndiko kuti, zuŵa lakuti machero ghake ni Sabata, 43 kukiza Yosefe wa ku Arimatiya, yumoza mwa ŵanthu ŵakuzirwa mu Mphara ya Ŵayuda, uyo nayo wakalindiliranga Ufumu wa Chiuta. Wakakhwima mtima na kuya kwa Pilato kukapempha thupi la Yesu.+ 44 Kweni Pilato wakakhumbanga kumanya usange Yesu wakaŵa kuti wafwa kale. Wakachema mulara wa ŵasilikari, wakamufumba usange Yesu wakaŵa kuti wafwa kale. 45 Ntheura wakati wapanikizga kufuma kwa mulara wa ŵasilikari, wakapeleka thupi la Yesu kwa Yosefe. 46 Yosefe wakati wagura salu yiwemi, wakamukhizga na kumuvunga mu salu yiwemi ndipo wakamugoneka mu dindi*+ ilo likajobeka mu jalawe. Ndipo wakakunkhuzgira libwe pa mulyango wa dindi.+ 47 Kweni Mariya wa ku Magadala na Mariya nyina wa Yose ŵakalutilira kulaŵiska apo ŵakamugoneka.+

16 Sono zuŵa la Sabata+ likati lajumpha, Mariya wa ku Magadala, Salome, na Mariya+ nyina wa Yakobe, ŵakagura vyakununkhira kuti ŵakaphakazge thupi la Yesu.+ 2 Ndipo mulenjilenji pa zuŵa lakwamba la sabata dazi likati lafuma, ŵakiza ku dindi.*+ 3 Ndipo ŵakatenge kwa yumoza na munyake: “Ni njani wamutikunkhuzgirapo libwe pa mulyango wa dindi?” 4 Kweni ŵakati ŵinuska maso, ŵakawona kuti libwe lakunkhuzgikira pamphepete, nangauli likaŵa likuru chomene.+ 5 Ŵakati ŵanjira mu dindi, ŵakawona munyamata wakhala chakumalyero wavwara munjilira utuŵa, ndipo ŵakati waka pwaza! 6 Iyo wakati kwa iwo: “Lekani kuzizwa.+ Nkhumanya kuti mukupenja Yesu Munazarete, uyo wakapayikika pa khuni. Wali kuwuskika.+ Wali muno yayi. Wonani, malo agho ŵakamugonekapo.+ 7 Kweni lutani, mukaphalire ŵasambiri ŵake na Petrosi, kuti, ‘Wadangira munthazi mwinu wakuya ku Galileya.+ Mwamumuwona kwenekura nga umo wakamuphalilirani.’”+ 8 Ntheura ŵakafuma mu dindi na kuchimbira, ŵakatenthema na kuzizwa. Ndipo ŵakaphalirapo waliyose yayi chifukwa ŵakaŵa na wofi.*+