Lekuk jnaʼ xijrasonaj kʼuchaʼal li Jeovae

1. ¿Kʼu yuʼun skʼan jechutik kʼuchaʼal li jtekʼ teʼe? (Kʼelo xtok li lokʼole).

«LI JPETS teʼ ti xlaʼaʼete mu skʼas ta ikʼ». Li loʼil liʼe chakʼ ta ilel ti kʼalal lek xlaʼaʼet jtekʼ teʼe, te tekʼel chkom kʼalal ch-echʼ tsatsal ikʼe. Sventa lekutik ta mantal eke, skʼan jnaʼuk xijrasonaj. ¿Kʼuxi chkakʼtik ta ilel taje? Jaʼ ti junuk noʼox koʼontontik kʼalal oy kʼusi chjel ta jkuxlejaltike xchiʼuk ti jtsaktik ta venta li kʼusi chkʼot ta nopel yuʼun li yantike.

2. ¿Kʼusi talelaletik xuʼ skoltautik kʼalal oy kʼusi chjel ta jkuxlejaltike, xchiʼuk kʼusi ta jchantik li ta xchanobil liʼe?

² Jkotoltik ti chijtunutik ta stojolal Jeovae ta jkʼantik ti jnaʼuk xijrasonaje. Jech xtok, ta jkʼantik ti bikʼituk xkakʼ jbatik xchiʼuk ti xkakʼ ta ilel xkʼuxul koʼontontike. Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼeltik kʼuxi tsalem yuʼun svokolik li ermanoetik koliyal li talelaletik taje. Jech xtok, ta jkʼeltik kʼuxi xuʼ skoltautik ek. Baʼyel kalbetik skʼoplal Jeova xchiʼuk Jesus ti jaʼ noʼox stuk snaʼ lek xrasonajike.

LI JEOVA XCHIʼUK JESUSE LEK SNAʼ XRASONAJIK

3. ¿Kʼuxi jnaʼtik ti lek snaʼ xrasonaj li Jeovae?

³ Li Vivliae chal ti Jeovae jaʼ jun Mukʼta Ton. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun jun-o yavil (Deut. 32:4). Pe snaʼ xrasonaj xtok. ¿Kʼuxi jnaʼojtik? Akʼo mi jelem talel li kuxlejal ta balumile, li Jeovae yakʼoj ta ilel ti snaʼ xrasonaje xchiʼuk persa chakʼ kʼotuk ta pasel li kʼusi tskʼane. Ta skoj ti jaʼ slokʼolutike, jnaʼ xijrasonaj ek kʼalal oy kʼusi chjel ta jkuxlejaltike. Li Jeovae yakʼojbutik beiltaseletik ta Vivlia sventa lekuk kʼusi xkʼot ta nopel kuʼuntik mu ventauk kʼusi jnuptantik. Ti kʼu yelan stalelal xchiʼuk li beiltaseletik chakʼe, chakʼ ta ilel ti jaʼ jun Dios ti snaʼ xrasonaje, pe tukʼ chakʼ sba xtok.

4. Albo junuk skʼelobil ti bu chakʼ ta ilel Jeova ti snaʼ xrasonaje (Levitiko 5:7, 11).

⁴ Li smantaltak Jeovae tukʼ xchiʼuk spas noʼox kuʼuntik. Li Jeovae snaʼ xrasonaj xchiʼuk muʼyuk tskʼanbutik li kʼusi mu spas kuʼuntike. Jkʼeltik kʼuxi laj yakʼ ta ilel Jeova ta stojolal li j-israeletike. Muʼyuk la skʼan ta persa ti koʼoluk xakʼik matanal li buchʼutik jkʼulejik xchiʼuk li buchʼutik abol sbaike. Bakʼintike, li mantale chal kʼusi matanal xuʼ xakʼik li krixchanoetike (kʼelo Levitiko 5:7, 11).

5. Albo junuk skʼelobil ti bu laj yakʼ ta ilel ti bikʼit laj yakʼ sba li Jeovae xchiʼuk ti bu laj yakʼ ta ilel xkʼuxul yoʼontone.

⁵ Li Jeovae snaʼ xrasonaj, yuʼun bikʼit yakʼoj sba xchiʼuk oy xkʼuxul yoʼonton. Li Jeovae laj yakʼ ta ilel ti bikʼit yakʼoj sba kʼalal jutuk xa ox skʼan xakʼbe slajeb chopol krixchanoetik ta Sodomae. La stunes anjeletik sventa xalbe Lot ti akʼo xjatav batel ta vitstikaltike. Pe li Lote mu skʼan te xbat, yuʼun ta xiʼ. Jaʼ yuʼun, la skʼanbe Jeova ti akʼo xtakat batel xchiʼuk yutsʼ yalal ta Soare, jun bikʼit jteklum ti ta xakʼbe ox slajeb eke. Li Jeovae xuʼ ox van laj yalbe Lot ti persa skʼan xchʼun li kʼusi laj yale, pe mu jechuk la spas. Jaʼ yuʼun, la spas li kʼusi laj yal Lote. Taje jaʼ skʼan xal ti muʼyuk xa tslajes li Soare (Jen. 19:18-22). Te van jayibuk jabil ta tsʼakale, li Jeovae laj yakʼbe ta ilel xkʼuxul yoʼonton li jnaklejetik ta Ninivee. La stak batel j-alkʼop Jonas sventa xalbe jteklum ti ta xichʼik lajesel ta skoj li kʼusitik chopol tspasike. Pe kʼalal la sutes yoʼontonik li jniniveetike, li Jeovae kʼuxubaj ta yoʼonton xchiʼuk laj yakʼanan ta perton (Jon. 3:1, 10; 4:10, 11).

6. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Jesus ti snaʼ xrasonaj kʼuchaʼal li Jeovae?

⁶ Li Jesuse snaʼ xrasonaj jech kʼuchaʼal la spas li Jeovae. Taje jech la spas kʼalal ay ta balumile. Akʼo mi laj yichʼ takel tal sventa jaʼ xcholbe mantal «li chʼayemal chijetik ta jteklum Israele», jun veltae la skolta jun ants ti maʼuk j-israele. Li antse xi laj yalbe li Jesuse: «Oyuk xkʼuxul avoʼonton ta jtojolal. Yuʼun toj chopol kʼu yelan uʼuninbil yuʼun pukuj li jtsebe». Li Jesuse kʼuxubaj ta yoʼonton xchiʼuk la xpoxtabe li stsebe (Mat. 15:21-28). Kalbetik yan skʼelobil. Kʼalal jaʼtik toʼox la slikes cholmantal li Jesuse xi laj yale: «Li buchʼu tspʼajune, jech ta jpʼaj ek» (Mat. 10:33). ¿Mi chopol van laj yaʼi ti oxib to velta laj yal Pedro ti mu x-ojtikinate? Muʼyuk, yuʼun snaʼoj ti la sutes yoʼonton xchiʼuk ti tukʼ yakʼoj sbae. Kʼalal chaʼkuxiem xa ox li Jesuse, laj yakʼ sba iluk ta stojolal Pedro sventa xakʼ ta ilel ti yakʼoj xa ta pertone xchiʼuk ti skʼanoje (Luk. 24:33, 34).

7. Jech kʼuchaʼal chal Filipenses 4:5, ¿kʼu yelan ta jkʼantik ti xojtikinutik li yantike?

⁷ Laj xa kiltik ti snaʼ xrasonaj li Jeova xchiʼuk Jesuse. ¿Li voʼotik une? Li Jeovae oy ta yoʼonton ti jechuk jpastik eke (kʼelo Filipenses 4:5). Xi jnopbetik skʼoplale: «¿Mi ta van snop yantik ti jnaʼ xirasonaj xchiʼuk ti xkaʼibe smelolale? ¿Mi ojtikinbilun ti mu jnaʼ xirasonaj xchiʼuk ti mu jchʼun mantale? ¿Mi nopem xkaʼi ti ta jkʼan ti jaʼ akʼo xichʼ pasel li kʼusi ta jkʼane? ¿Mi ta jtsʼet chikinta kʼusi chal yantik xchiʼuk mi ta jpas?». Kʼalal jnaʼ xijrasonajutike, mas to me xijkoʼolaj xchiʼuk Jeova xchiʼuk li Jesuse. Avie kalbetik skʼoplal chaʼtos ti bu xuʼ xkakʼtik ta ilel ti jnaʼ xijrasonaje: kʼalal oy kʼusi chjel ta jkuxlejaltike xchiʼuk kʼalal jelel kʼusi ta jnoptik xchiʼuk li yantike.

JNAʼTIKUK XIJRASONAJ KʼALAL OY KʼUSI CHJEL TA JKUXLEJALTIKE

8. ¿Kʼusi tskoltautik sventa jnaʼtik snopel kʼalal oy kʼusi chjel ta jkuxlejaltike? (Kʼelo xtok li tsʼib ta yok vune).

⁸ Kʼalal oy kʼusi chjel ta jkuxlejaltike, skʼan jnaʼuk xijrasonaj xchiʼuk xijtojobuk snopel. Xuʼ van xij-ipajutik, chkil jvokoltik ta takʼin o chkil jvokoltik ta skoj li ajvaliletike. Taje xuʼ me xjel-o jkuxlejaltik yuʼun xchiʼuk xkil jvokoltik ta anil (Ekl. 9:11; 1 Kor. 7:31). Jech xtok, xuʼ me xakʼutik ta preva kʼalal chjel li kʼusi jbainojtik ta s-organisasion Jeovae. Kʼusiuk noʼox ti xkʼot ta jtojolaltike, jtsaktik ta venta li chantos liʼe: 1) chʼamo ti jel xa li akuxlejale, 2) nopbo skʼoplal li kʼusi chata ta tsʼakale, 3) nopbo skʼoplal li kʼusi lek chkʼot ta pasele xchiʼuk 4) oyuk kʼusi lek xapas ta stojolal li yantike.b Jkʼelbetik sloʼil kermanotaktik ti jech la spasike.

9. ¿Kʼusi la spas jun nupultsʼakal sventa xkuch yuʼun li svokolike?

⁹ Chʼamo ti jel xa li akuxlejale. Li Emanuele xchiʼuk Francesca ti chtunik ta misioneroe laj yichʼik takel batel ta yan lum. Kʼalal kʼotike, lik xchanik li kʼope xchiʼuk lik yojtikinik li ermanoetik ta stsobobbailike. Pe jaʼo lik li COVID-19, vaʼun muʼyuk xa la xchiʼinik li ermanoetike. Jech xtok, jaʼo cham ta anil li smeʼ Francescae. Oy tajek ta yoʼonton ti te oyuk xchiʼuk li yutsʼ yalale, pe ta skoj li tsatsal chamele mu xuʼ xbat. ¿Kʼusi koltaat sventa xkuch yuʼun li svokole? Ti kʼusi baʼyel la spasike jaʼ ti koʼol la spasik orasione xchiʼuk la skʼanbeik koltael Jeova sventa snaʼik kʼusi xuʼ spasik yoʼ xkuch yuʼun li svokolike. Takʼbat s-orasionik yuʼun li Jeovae, yuʼun akʼbatik li kʼusi chtun yuʼunik li vaʼ orae. Patbat tajek yoʼonton ti xi laj yal jun ermano ta jun video: «Pe mi jaʼ la anopbe skʼoplal kʼu yelan akuxlejal li avie, chamuyubaj me yan velta xchiʼuk mas chatun ta stojolal Jeova xchiʼuk chakolta li yantike».c Xchibal, mas to la xchanik xcholel mantal ta telefono, yuʼun la slikesik jun estudio xtok. Yoxibal, ta sjunul yoʼonton la xchʼamik ti patbat yoʼontonik xchiʼuk ti koltaatik yuʼun li ermanoetike. Oy jun ermana ti jujun kʼakʼal chtakʼbatik batel jun teksto ta Vivlia ta mensajee, jun jabil jech la spas. ¿Kʼusi chakʼ jchantik taje? Mi jaʼ la jnopbetik skʼoplal ti kʼu xa yelan jkuxlejaltike, jun noʼox me koʼontontik ta sventa li kʼusi spas kuʼuntike.

10. ¿Kʼusi la spas jun ermana kʼalal oy kʼusi jel ta xkuxlejale?

¹⁰ Nopbo skʼoplal li kʼusi chata ta tsʼakale xchiʼuk li kʼusi lek chkʼot ta pasele. Jun ermana ti Cristina sbi ti likem ta Rumania ti te xa nakal ta Japóne, chopol laj yaʼi kʼalal chʼay li tsobobbail ta inglése. Pe maʼuk te xnopnun-o kom, yuʼun laj yakʼ yipal sventa xkoltavan li ta tsobobbail japonés kʼope xchiʼuk ta sjunul yoʼonton la xchol mantal. Li ermanae laj yalbe jun xchiʼil toʼox ta abtel ti xchanubtasat ta japonés kʼope xchiʼuk ti jaʼuk stunesik li Vivlia xchiʼuk li foyeto Kʼupino akuxlejal. Li antse lek laj yaʼi. Li Cristinae mas to la xchan xkʼopoj li ta japonés kʼope. Maʼuk noʼox, yuʼun li xchiʼil toʼox ta abtele lik xchan li Vivlia eke. ¿Kʼusi chakʼ jchantik? Mi jaʼ ta jnopbetik skʼoplal li kʼusi ta jtatik ta tsʼakale xchiʼuk li kʼusi lek chkʼot ta pasele, ta me jtatik bendision.

11. ¿Kʼusi la spas jun nupultsʼakal kʼalal laj yil svokolik ta takʼine?

¹¹ Oyuk kʼusi jpastik ta stojolal li yantike. Jun nupultsʼakal ti te nakal ti bu mu xakʼik jpas kabteltike, chʼabal yabtel kom kʼalal jaʼo oy vokolil ta takʼin ta slumale. ¿Kʼusi la spasik? Baʼyele, la sjutukajesik ti kʼu yelan tslajes stakʼinike. Xchibal, maʼuk laj yakʼ ta yoʼontonik li svokolike, jaʼ mas laj yakʼ ta yoʼontonik li xcholel mantale (Ech. 20:35). Xi chal li smalale: «Ta skoj ti batem koʼontonkutik ta cholmantale, chʼabal xa yorail kuʼunkutik sventa jnopbekutik skʼoplal li jvokolkutike, yuʼun jaʼ batem ta koʼontonkutik spasel li kʼusi tskʼan Jeovae». ¿Kʼusi chakʼ jchantik? Mi oy kʼusi jel ta jkuxlejaltike, masuk xkakʼ ta koʼontontik li cholmantale.

12. ¿Kʼuxi xuʼ skoltautik ti kʼu yelan la xchol mantal li Pabloe?

¹² Tsots skʼoplal ti jnaʼuk xijrasonaj li ta cholmantale, yuʼun ta jtatik krixchanoetik ti jelel kʼusi xchʼunojik xchiʼuk stalelalike. ¿Kʼu yuʼun skʼan jchanbetik stalelal li jtakbol Pabloe? Yuʼun lek snaʼ xrasonaj. Li Jesuse la stʼuj ta jtakbol «ta stojolal li jyanlumetike» (Rom. 11:13). Sventa spas yuʼun taje, li Pabloe la xcholbe mantal judaetik, jgriegoetik, buchʼutik lek chanunajemik, j-abteletik ta osiltik, buchʼutik tsots yabtel yichʼojik xchiʼuk ajvaliletik. Sventa xkʼot ta yoʼonton mantal yuʼun li krixchanoetike, li Pabloe laj yakʼ persa sventa spas sba «ta kʼusiuk noʼox ta stojolal skotol li krixchanoetike» (1 Kor. 9:19-23). Kʼalal la xcholbe mantale, la stsak ta venta li kʼusi xchʼunojike xchiʼuk li kʼusi nopem xaʼiik spasele. ¿Kʼusi chakʼ jchantik? Mi jnaʼ xijrasonajutik xchiʼuk mi jnaʼ kʼuxi ta jlikes jloʼiltik ta cholmantale, chkʼot me ta yoʼonton kuʼuntik li krixchanoetike.

JTSAKTIK TA VENTA LI KʼUSI TSNOP YANTIKE

13. ¿Kʼusi lek chkʼot ta pasel mi ta jtsaktik ta venta kʼusi tsnop li yantike? (1 Korintios 8:9).

¹³ Mi jnaʼ xijrasonaje, mas me kʼun chkaʼitik ti jtsaktik ta venta kʼusi tsnop yantike. Kalbetik junchibuk skʼelobil ti kʼu yuʼun skʼan jech jpastike. Oy ermanaetike lek xaʼiik tsbon sbaik, pe li yantike muʼyuk. Junantik yajtsʼaklomtak Kristo xtoke, muʼyuk chopol chilik mi xuchʼik jutebuk poxe, pe li yantike muʼyuk chuchʼik jsetʼuk. Skotol li yajtsʼaklomtak Kristoe tskʼel sbaik sventa mu x-ipajik, pe jelajtik ti kʼu yelan chpoxta sbaike. Mi ta jnoptik ti jaʼ mas lek li kʼusi chkaltike xchiʼuk mi ta jkʼantik ti jechuk spasik li yantike, xuʼ me jmakbetik yok li yantike xchiʼuk xchʼak li tsobobbaile. Taje mu jechuk oy ta koʼontontik spasel (kʼelo 1 Korintios 8:9; 10:23, 24). Mi laj kakʼ ta jkuxlejaltik li beiltaseletik ta Vivliae, tskoltautik sventa ta smeloluk noʼox li kʼusi ta jpastike xchiʼuk sventa junuk koʼontontik xchiʼuk li yantike. Jkʼeltik chaʼtos ti bu xuʼ xkakʼtik ta ilele.

14. ¿Kʼusitik beiltaseletik ta Vivlia xuʼ skoltautik sventa jnaʼtik kʼu yelan skʼan jlap jkʼuʼ jpokʼtik xchiʼuk jmeltsan jbatik?

¹⁴ Li jkʼuʼ jpokʼtik xchiʼuk ti kʼu yelan ta jmeltsan jbatike. Sventa mu xkakʼtik mantaletik ta sventa ti kʼu yelan skʼan jlap jkʼuʼ jpokʼtike, li Jeovae yakʼojbutik beiltaseletik. Ti kʼu yelan ta jlap jkʼuʼ jpokʼtike, skʼan xkakʼtik-o ta ichʼel ta mukʼ li Diose, ti xvinajuk ti jnaʼ xijrasonaje xchiʼuk ti oy lek jmeloltik xchiʼuk jpʼijiltike (1 Tim. 2:9, 10; 1 Ped. 3:3). Mu jkʼantik ti jaʼuk mas xbat ta yoʼontonik skʼelel li jkʼuʼ jpokʼtike. Li beiltaseletik ta Vivlia xtoke, xuʼ xkoltaatik-o li moletik ta tsobobbail sventa mu xakʼik mantaletik ta sventa ti kʼu yelan skʼan jlap li jkʼuʼ jpokʼtike xchiʼuk ti kʼu yelan skʼan jtus joltike. Kalbetik junuk skʼelobil. Oy jun tsobobbail ti komik tajek xchiʼuk muʼyuk tstus sjolik junantik keremotik ta skoj ti jech tstus sjolik li yan keremotik ti maʼuk yajtuneltak Jeovae. Li moletik ta tsobobbaile tskʼan ox tskoltaik li keremotik taje. Pe ¿kʼuxi xuʼ skoltaik? Li jkʼelvanej ta sirkuitoe xi laj yalbe moletik li kʼusi xuʼ xalbeik li keremotik taje: «Mi chamuy ta plataformae xchiʼuk mi jaʼ mas tskʼelik ti kʼu yelan akʼuʼ apokʼ xchiʼuk ti kʼu yelan ameltsanoj abae, ¿mi jaʼ van ta skoj ti muʼyuk lek ti kʼu yelan xavinaje?». Taje jaʼ koltaatik-o ti kʼusi skʼan spasik li keremotike xchiʼuk ti kʼuxi xuʼ xkoltavanik li moletike.d

15. ¿Kʼusi mantaletik xchiʼuk beiltaseletik ta Vivlia tskoltautik kʼalal ta jnoptik kʼuxi ta jpoxta jbatike? (Romanos 14:5).

¹⁵ Ti kʼu yelan ta jkʼel jbatik sventa mu xij-ipaje. Jujun yajtsʼaklom Kristo skʼan snop kʼu yelan xuʼ xchabi sba sventa mu x-ipaj (Gal. 6:5). Kʼalal ta jnoptik ti kʼu yelan ta jkʼan chkichʼtik poxtaele, skʼan jtsaktik ta venta li mantaletik ta Vivlia ta sventa li chʼichʼe, li espiritismoe o li kʼusitik mu stakʼ nabel lek skʼoplale (ocultismo) (Ech. 15:20; Gal. 5:19, 20). Ta sventa li yan poxtaele voʼotik xa ta jtʼujtik. Junantik yajtsʼaklomtak Kristoe te xa tskʼel stukik kʼuxi chpoxta sbaik. Akʼo mi jelajtik onoʼox li kʼusi ta jnoptike, tsots skʼoplal ti jtsaktik ta venta ti kʼusi chkʼot ta nopel yuʼunik ti kʼuxi chpoxta sbaik li ermanoetike. Jaʼ yuʼun, tsots skʼoplal ti teuk ta joltik li chantos liʼe: 1) li Ajvalilal yuʼun Diose jaʼ noʼox xuʼ xakʼbe slajeb li chameletike (Is. 33:24); 2) ta jujuntal skʼan jnaʼtik lek li kʼusi ta jpastike (kʼelo Romanos 14:5); 3) muʼyuk ta jloʼiltatik xchiʼuk muʼyuk ta jmakbetik yakan yantik (Rom. 14:13) xchiʼuk 4) li yajtuneltak Jeovae skʼanoj sbaik xchiʼuk mas tsots skʼoplal chilik ti tsobolikuke, maʼuk li kʼusi tsnop stukike (Rom. 14:15, 19, 20). Mi jech ta jpastik taje, lek me chkil jbatik xchiʼuk li kermanotaktike xchiʼuk jun noʼox koʼontontik li ta tsobobbaile.

16. Li moletike, ¿kʼuxi xuʼ xakʼik ta ilel ti tstsakik ta venta li kʼusi tsnopik yan moletike? (Kʼelo xtok li lokʼoletike).

¹⁶ Li moletik ta tsobobbaile skʼan me xakʼik ta ilel ti snaʼuk xrasonajike (1 Tim. 3:2, 3). Kalbetik junuk skʼelobil. Li jun mol ta tsobobbaile mu me snop ti ta xichʼ chʼambel skotol li kʼusi chal ta skoj noʼox ti oy xa sjabilale, yuʼun snaʼoj ti xuʼ stunes xchʼul espiritu Jeova sventa stijbe yoʼonton junuk mol ta tsobobbail sventa lekuk li kʼusi xkʼot ta nopel yuʼunike. Mi muʼyuk tskontrain beiltasel ta Vivlia li kʼusi chkʼot ta nopele, li yan moletike skʼan me jech spasik akʼo mi jelel li kʼusi tsnopike.

SBALILTAK TI JNAʼ XIJRASONAJE

17. ¿Kʼusi bendisionetik ta jtatik mi jnaʼ xijrasonaje?

¹⁷ Mi jnaʼ xijrasonaje, ta jtatik bendisionetik. Mas me lek xkil jbatik xchiʼuk li ermanoetike xchiʼuk mas oy jun oʼontonal li ta tsobobbaile. Ta jkʼupintik ti jelel jtalelaltik xchiʼuk jtsʼunbaltik li ta steklumal Jeovae. Kʼupil sba ta kʼelel akʼo mi jelelutik, jkotoltik jmoj chkichʼtik ta mukʼ li Jeovae. Pe li kʼusi mas tsots skʼoplale, jaʼ ti xijmuyubaje. Yuʼun jnaʼojtik ti yakal ta jchanbetik stalelal li Jeova ti jaʼ jun Dios ti lek snaʼ xrasonaje.