Қийинчилиқларға дуч келиватқанларға ярдәм бериң

1. Көйүмчан Атимиз Йәһвани қандақ үлгә қилалаймиз?

ЙӘҺВА ХУДА бизни бәк яхши көриду (Йоһ. 3:16). Биз көйүмчан Атимиздин үлгә елишни халаймиз. Шуңа биз һәммә адәмләргә, «болупму етиқатдашлиримизға» һисдашлиқ, қериндашларчә меһир-муһәббәт вә меһрибанлиқ көрситишимиз керәк (Пет. 1-х. 3:8; Гал. 6:10). Әзиз қериндашлиримиз еғир қийинчилиқларға учриғанда, биз уларға ярдәм беришни халаймиз.

2. Бу мақалидә немиләрни көрүп чиқимиз?

² Йәһваниң аилисигә қошулмақчи болғанларниң һәммисиниң бешиға бүгүнму, әтиму күн чүшиду (Марк 10:29, 30). Бу дунияниң ахири йеқинлашқансири, қийинчилиқлиримиз көпийиду. Еғир күнләрдә бир-биримизгә қандақ ярдәм берәләймиз? Келиңлар, Лут, Аюп вә Наомиларниң мисаллиридин қандақ савақ алалайдиғанлиғимизни көрүп чиқайли. Шуниң билән бүгүнки күндә етиқатдашлиримиз қандақ синақларни баштин кәчүриватқанлиғини вә уларға қандақ ярдәм берәләйдиғанлиғимизни биливалимиз.

СӘВИРЧАН БОЛУҢ

3. Петрусниң 2-хети 2:7, 8дә йезилғандәк, Лут қандақ қарар қилған? Буниң ақивети қандақ болған?

³ Лутниң әхлақсизлиққа толған Содом шәһиригә көчкәнлиги дана қарар болмиған (Петрусниң 2-хети 2:7, 8ни оқуң). Шу наһайити чирайлиқ йәрдә яшаймән дәп, Лут бешиға бала тепивалған (Ярит. 13:8—13; 14:12). Униң аяли шу шәһәрни яки униң бәзи кишилирини яхши көрүп қалғач, һәтта Йәһваниң буйруғиға қулақ салмай, Худа шәһәргә «от билән гуңгутни» яғдурғанда, өлүп кәткән. Лутниң икки қизиниң вәдилишип қойған болғуси әрлириму өлүп кәткән. Лут өй-маканидин, мал-дуниясидин вә униңға әң еғир кәлгини, аялидин айрилған (Ярит. 19:12—14, 17, 26). Шу қийин вақитларда, Йәһва Худа Лутқа сәвирчанлиқни қандақ көрсәткән?

4. Йәһва Лутқа сәвирчанлиқни қандақ көрсәтти? (Муқавидики рәсимгә қараң.)

⁴ Лут Содомда яшашни өзи таллисиму, Йәһваниң униңға вә униң аилисигә ичи ағрип, уларни қутулдуруш үчүн пәриштилирини әвәткән. Бирақ пәриштиләргә дәрһал қулақ селишниң орниға, Лут шәһәрдин чиқишқа алдиримиған. Пәриштиләр уларниң қоллирини тутуп, Лутниң аилисини шәһәрдин елип чиқишқа мәҗбур болған (Ярит. 19:15, 16). Андин кейин пәриштиләр Лутқа тағқа қечишни буйриған. Бирақ Йәһваға бойсунушниң орниға, у йеқинирақ җайлашқан кичик шәһәргә беришқа рухсәт сориған (Ярит. 19:17—20). Йәһва Лутни сәвирчанлиқ билән тиңшап, шу шәһәргә беришиға йол қойған. Кейин, Лут шу шәһәрдә яшаштин қорқуп, Йәһва әң бешида ейтқан таққа барған (Ярит. 19:30). Йәһва тәңдашсиз сәвир-тақәт көрсәтти! Биз Униңдин қандақ үлгә алалаймиз?

5, 6. Худадин үлгә елип, Салоникилиқларға 1-хәт 5:14тики мәслиһәтни қандақ қоллиналаймиз?

⁵ Лутқа охшаш, етиқатдишимиз натоғра қарар чиқирип, шуниң аччиқ ақиветини көрүши мүмкин. Шундақ әһвалда немә қилсақ болиду? Биз униңға «немә териған болсаң, шуни алдиң» дәп ейтқумиз келидиғанду (Гал. 6:7). Бәлким, ойимиз тоғриду, лекин Йәһваниң Лутқа ярдәм бәргәнлигидин үлгә алсақ, яхши қилған болимиз. Буни қандақ қилалаймиз?

⁶ Йәһва өз пәриштисини Лутни агаһландуруш үчүнла әмәс, униң Содом шәһиридин қечип чиқишиға ярдәм бериш үчүнму әвәткән. Шуниңға охшаш, биз қериндашниң өз бешиға бала тепивалидиған қарарни қилмақчи болғанлиғини көрсәк, уни агаһландурушимиз керәк. Шундақла биз униңға ярдәм беришкә тәйяр болушимиз муһим. Һәтта у Муқәддәс китапқа асасланған нәсиһәткә қулақ селишқа алдиримисиму, сәвирчан болушқа тиришиң. Икки пәриштидин үлгә елиң. «Адәм болмайду» дәп қериндишиңиздин үмүт үзүшниң орниға, униңға әмәлий ярдәм беришниң йоллирини издәң (Йоһ. 1-х. 3:18). Муқәддәс китапниң нәсиһәтлиригә мас һәрикәт қилишиға ярдәм бериш үчүн, көчмә мәнада, униң қолини тутушимизға тоғра келиши мүмкин (Салоникилиқларға 1-хәт 5:14ни оқуң).

7. Йәһваниң Лутқа қилған муамилисидин немини үгинәләймиз?

⁷ Йәһва Лутниң камчилиқлириға диққәт бөлүшниң орниға, әлчи Паулни Лут тоғрилиқ «һәққаний киши» дәп йезишқа роһландурған. Йәһва Худа хаталиқлиримизни кәчүриду, бу қәлбимизни бәкму хошал қилиду (Зәб. 130:3). Биз Йәһвадин немини үгинәләймиз? Қериндашлиримизниң яхши тәрәплиригә диққәт ағдурсақ, уларға көпирәк сәвир-тақәт көрситәләймиз. Шу чағда уларниң ярдимимизни қобул қилиши асанирақ болиду.

ҺИСДАШЛИҚ ҚИЛИҢ

8. Һисдашлиқни билдүрүш үчүн немә қилишимиз керәк?

⁸ Аюп Лутқа қариғанда башқичә қарар чиқарған. Шундақ болсиму, у көп азап-оқубәтләрни чәккән: мал-мүлкидин, жут алдидики нам-абройидин айрилған вә еғир кесәл билән ағриған. Әң ечинарлиғи шуки, һәммә балилири өлүп кәткән. Буниңдин башқа, Аюпниң үч сахта дости уни әйиплигән. Немә үчүн улар Аюпқа һисдашлиқ көрсәтмигән? Чүнки улар Аюпниң шундақ қийинчилиқларни баштин кәчүрүватқанлиғиниң сәвәвини чүшинишкә тиришмиған. Улар мәсилини толуқ чүшәнмәй, уни рәһимсизларчә тәңқит қилишқа башлиған. Буниңдин қандақ савақ алимиз? Адәмниң әһвалиниң теги-тәктини пәқәт Йәһва билидиғанлиғини әстин чиқармаслиғимиз муһим. Азап чекиватқан адәмни зеһин қоюп тиңшаштин башқа, өзүңизни униң орниға қоюп, дәрдини чүшинишкиму тиришиң. Шундақ қилсиңизла, қериндишиңизниң қайғусиға ортақ болалайсиз.

9. Һисдашлиқ билдүрсәк, немә қилиштин нери болимиз вә немә үчүн?

⁹ Һисдашлиқ билдүрсәк, қериндашларниң қийинчилиқлири тоғрилиқ сөз-чөчәк тарқатмаймиз. Ғевәт-шикайәт җамаәттә инақ-иттипақлиқ әмәс, әксичә бөлгүнчиликни пәйда қилиду (Пәнд н. 20:19; Рим. 14:19). Ғевәтхорниң йениклик билән қилған сөзлири худди кишиниң қәлб яриси үстигә туз чачқанға охшаш (Пәнд н. 12:18; Әфәс. 4:31, 32). Адәмниң яхши хисләтлиригә диққәт ағдуруп, униңға қандақ ярдәм беришкә болидиғанлиғини ойлаш нәқәдәр яхши, шундақ әмәсму?!

10. Аюп 6:2, 3тики сөзләрдин қандақ савақ алимиз?

¹⁰ Аюп 6:2, 3ни оқуң. Бәзидә Аюп тәлвиләрчә, йәни ойланмастин сөзләп, кейин ейтқан сөзлиригә пушайман қилған (Аюп 42:6). Аюпқа охшаш, қийинчилиққа учриған киши ойланмай сөзләп, кейин пушайман қилиши мүмкин. Шу чағда немә қилсақ болиду? Қериндашни әйипләшниң орниға, һисдашлиқ билдүрсәк яхши. Йәһва адәмләрни яратқанда уларниң азап чекишини нийәт қилмиған. Шуниң үчүн қаттиқ қийналғанда, Йәһваниң садиқ хизмәтчиси ойланмай сөзлиши мүмкин. Һәтта Йәһва Худаға яки бизгә қарши сөзләрни ейтиши мүмкин. Шу чағда дәрһал аччиқланмаслиғимиз вә уни ейтқан сөзлири үчүн әйиплимәслигимиз керәк (Пәнд н. 19:11).

11. Ақсақаллар нәсиһәт бәргәндә Елихудин қандақ үлгә алалайду?

¹¹ Бәзидә қийинчилиқларға дуч кәлгән адәм нәсиһәткә яки түзитишкә муһтаҗ болуши мүмкин (Гал. 6:1). Шундақ әһвалда ақсақаллар немә қилса болиду? Улар Аюпни диққәт билән тиңшиған Елихудин үлгә алалайду (Аюп 33:6, 7). Елиху Аюпниң ой-пикрини толуқ чүшәнгәндин кейинла униңға нәсиһәт бәргән. Елихудин үлгә алидиған ақсақаллар қериндашни диққәт билән тиңшап, униң әһвалини чүшинишкә тиришиду. Шундақ қилса, ақсақалларниң сөзлири қериндашниң жүригигә тәсир қилип, у нәсиһәтни оңайирақ қобул қилалайду.

ТӘСӘЛЛИ БЕРИҢЛАР

12. Йолдиши вә икки оғлиниң өлүми Наомиға қандақ тәсир қилған?

¹² Наоми Йәһва Худани яхши көридиған, садиқ аял еди. Бирақ йолдиши вә икки оғли өлүп кәткәндин кейин, у исмини «аччиқ» дегәнни билдүридиған «Мара» дегән исимға өзгәртишни халиған (Рут 1:3, 5, 20). Қийин вақитларда Наоминиң келини Рут қешида болуп, униңға яр-йөләк болған. Рут униңға әмәлий ярдәм берипла қоймай, тәсәлли бәргән. У чин жүрәктин чиққан йеқимлиқ сөзләр билән қейинанисини яхши көридиғанлиғини ейтқан вә уни һечқачан ташлимайдиғанлиғиға ишәндүргән еди (Рут 1:16, 17).

13. Өмүрлүк һәмрасидин айрилғанлар немә үчүн тәсәллигә муһтаҗ?

¹³ Қериндишимиз өмүрлүк һәмрасидин айрилса, у тәсәллигә муһтаҗ болиду. Әр-аялни биллә өсүватқан икки дәрәққә охшитишқа болиду. Жиллар өтүп уларниң йилтизлири өз ара чирмилишип кетиду. Дәрәқләрниң бири йилтизидин қомурулуп, қуруп кәтсә, йенидики йәнә бириму қаттиқ зиянға үчрайду. Шуниңға охшаш, бирсиниң өмүрлүк һәмраси өлүп кәтсә, у узун жиллар қайғуруши мүмкин. Йолдиши туюқсиз өлүп кәткән Патәмb исимлиқ қериндишимиз мундақ дәйду: «Һаятим астин-үстүн болуп, мән таянчисиз қалғандәк болдум. Мән җан достумдин айрилдим. Йолдишимға ич сиримни ейтип, униң билән муңдишаттим. Иккилимиз хошаллиқ-қайғулуқни, иссиқ-соғни тәң көрдуқ. У һәрқачан дәрдимни тиңшашқа тәйяр болған. Мени худди қақ оттуридин йеривәткәндәк болдум».

14, 15. Өмүрлүк һәмрасидин айрилған қериндашларға қандақ тәсәлли берәләймиз?

¹⁴ Өмүрлүк һәмрасидин айрилған қериндашларға қандақ тәсәлли берәләймиз? Өзүңизни қолайсиз һис қилип, немә ейтишиңизни билмисиңизму, шу адәм билән сөзлишишкә тиришиң. Жуқурида тилға елинған Патәм мундақ дәйду: «Адәттә, бирси өлгәндә, көплири немә ейтишини билмәй, өзини қолайсиз һис қилиду. Улар орунсиз сөзләрни ейтип қоюштин қорқиду. Җим-җит турғандин көрә, орунсиз болсиму, бир нәрсини ейтқан яхши». Қайғуруватқан адәм биздин алаһидә бир нәрсә ейтишимизни күтмәйду. Патәм: «Достлиримниң “мән сизниң қайғулириңизға ортақ”, дегән бир еғиз сөзи маңа йетәрлик болған»,— дәп ейтқан.

¹⁵ Аяли бирнәччә жил бурун җан үзгән Ваһидин мундақ дәйду: «Башқилар мениң аялим тоғрилиқ яхши нәрсиләрни ейтқанда хошал болуп қалимән. Башқилар уни яхши көргәнлигини вә һөрмәтлигәнлигини билиш мениң үчүн зор ярдәм. Рәпиқәмниң орни өзгичә болған». Тул қалған Баһаргүл мундақ дәп ейтқан: «Башқилар мениң билән дуа қилғанда, Муқәддәс китаптин бир-икки айәтни оқуғанда, йолдишимни әслигәндә, униң тоғрилиқ ейтип бәргәнлиримни диққәт қоюп тиңшиғанда, мән йеникләп қалимән».

16. a) Йеқинидин айрилған адәмни немә үчүн давамлиқ қоллап-қувәтлишимиз керәк? ә) Яқуп 1:27гә асасән, бизгә қандақ вәзипә тапшурулған?

¹⁶ Рут дайим Наоминиң қешида болғандәк, бизму йеқинидин айрилғанларни дайим қоллап-қувәтлишимиз керәк. Жуқурида тилға елинған Патәм мундақ дәйду: «Йолдишим қайтиш болғанда, һәммиси маңа яр-йөләк болған. Вақит өтүп, һәммиси күндилик турмушиға қайтти, мениң һаятим болса, түп йилтизи билән өзгәргән еди. Бирақ башқилар йеқинидин айрилған адәм айлар, һәтта жиллар давамида қоллап-қувәтләшкә муһтаҗ екәнлигини чүшәнсә, бу униңға көп ярдәм берәтти». Әлвәттә, адәмләр һәр түрлүк болиду. Бәзилири вәзийәтниң өзгәргинигә чапсан көнүп кетиду. Башқилар бурун сөйгән яри билән қилған ишларни қилғанда, униң йоқлиғини чүшинип, роһий кәйпияти яман болуп кетиду. Һәрбир адәм һәр түрлүк қайғуриду. Шуңа йеқинидин айрилған адәмгә қолумиздин кәлгиничә ярдәм көрситәйли. Бу — Йәһва Худа һәрбиримизгә тапшурған шәрәплик вә мәсъулийәтлик вәзипә (Яқуп 1:27ни оқуң).

17. Һәмраси ташлап кәткән қериндашларға немә үчүн ярдәм беришимиз муһим?

¹⁷ Ери яки аяли ташлап кәткән қериндашларму қаттиқ азап чекиду. Йолдиши ташлап кәткән Җөһәр мундақ дәйду: «Йолдишим өлүп қалған болса, мән унчилик қаттиқ азапланматтим. Қатнаш вәқиәсигә учрап яки қаттиқ ағрип өлүп кәткән болса, униң амали йоқ болатти. Лекин йолдишим мени ташлап кетишни өзи қарар қилди. Бу маңа бәк еғир кәлди, үзүм төкүлүп йәр болғандәк һис қилдим».

18. Ялғуз қалған қериндашларға қандақ ярдәм берәләймиз?

¹⁸ Шундақ қериндашларға азирақ болсиму яхшилиқ қилсақ, уларға меһир-муһәббитимизни көрситимиз. Һазир улар ялғуз болғанлиқтин, яхши достларға алаһидә муһтаҗ (Пәнд н. 17:17). Сиз һәқиқий дост екәнлигиңизни қандақ көрситәләйсиз? Уларни бир чинә чайға, бир йәрдә биллә дәм елишқа яки вәз хизмитигә чақирсиңиз болиду. Бәлким, бәзидә уларни аиләвий ибадитиңизгә тәклип қилисиз. Шундақ қилсиңиз, Йәһваниң жүригини хурсән қилисиз, чүнки У «тул хотунларниң дәвасини сориғучи» вә «қәлбидә езилгәнләргә йеқиндур» (Зәб. 34:18; 68:5).

19. Петрусниң 1-хети 3:8дики сөзләр сизни немә қилишқа дәвәт қилиду?

¹⁹ Пат арида йәр йүзидә Худа Падишалиғи һөкүмранлиқ қилғанда, «бурунқи дәрт-әләмләр унтулған болиду» вә «илгирики ишлар һеч әсләнмәйду, һәтта әскә кәлмәйду». Биз шу вақитни тақәтсизлик билән күтимиз! (Йәшая 65:16, 17, КТ). Шу күн кәлгичә, бир-биримизни қоллап-қувәтләп, һәммә қериндашлиримизни чин қәлбимиздин сөйидиғанлиғимизни сөзлиримиз вә ишлиримиз билән көрситәйли (Петрусниң 1-хети 3:8ни оқуң).