32-تەتقىق ماقالىسى
38-ناخشا يۈكۈڭنى يەھۋاغا تاشلا
يەھۋا ھەممە ئىنسانلارنىڭ توۋا قىلىشىنى خالايدۇ
«يەھۋا … ھېچكىمنىڭ ھالاك بولۇشىنى خالىمايدۇ، ئەكسىچە ھەممە ئىنسانلارنىڭ توۋا قىلىشىنى خالايدۇ».—2-پېتر. 3:9.
مەركىزى ئىدىيە
توۋا قىلىش نېمىنى بىلدۈرىدىغانلىقى، نېمە ئۈچۈن چوقۇم توۋا قىلىش كېرەكلىكى ۋە يەھۋانىڭ ھەممە ئىنسانلارنىڭ توۋا قىلىشىغا قانداق ياردەم بېرىدىغانلىقىنى چۈشىنىمىز.
1. توۋا قىلىش دېگەن نېمە؟
ناتوغرا بىر ئىشنى قىلىپ قويغاندىن كېيىن، توۋا قىلىش بىز ئۈچۈن بەك مۇھىم. مۇقەددەس كىتابقا ئاساسلانغاندا، توۋا قىلغان كىشى ئۆزىنىڭ ئىلگىرى قىلغان ناتوغرا ئىشلىرىنى ئۆچ كۆرۈشكە باشلاپ، شۇنداق ئىشلارنى قىلىشنى تاشلاپ، ئۇنى قايتا تەكرارلىماسلىققا قەتئىي بەل باغلايدۇ.
2. نېمە ئۈچۈن ھەممىمىز توۋا قىلىش ھەققىدە ئۆگىنىشىمىز لازىم؟ (نەھەمىيا 8:9–11)
2 ھەربىر ئىنسان توۋا قىلىشنى ئۆگىنىشى لازىم. نېمە ئۈچۈن؟ چۈنكى، ھەممىمىز ھەر كۈنى گۇناھ ئۆتكۈزىمىز. بىز ئادەم-ئاتا بىلەن ھاۋا-ئانىنىڭ ئەۋلادلىرى بولغاچقا، ھەرقايسىمىز ئۇلاردىن گۇناھ ۋە ئۆلۈمنى مىراس ئالغان (رىملىقلار 3:23؛ 5:12). دېمەك، ھەممىمىز گۇناھكار ۋە توۋا قىلىشىمىز كېرەك. ھەتتا كۈچلۈك ئىمان-ئېتىقاد كۆرسەتكەن كىشىلەر، مەسىلەن ئەلچى پاۋلۇس گۇناھقا قارشى كۈرەش قىلغان (رىملىقلار 7:21–24). ئۇنداقتا، بۇ گۇناھلىرىمىز تۈپەيلىدىن ھەردائىم ئۆزىمىزنى بىچارە ھېس قىلىشىمىز كېرەكلىكىنى بىلدۈرەمدۇ؟ ياق، يەھۋا رەھىم-شەپقەتلىك خۇدا ۋە ئۇ بىزنىڭ خۇشال-خۇرام بولۇشىمىزنى خالايدۇ. نەھەمىيا پەيغەمبەرنىڭ كۈنلىرىدە ياشىغان يەھۇدىيلارنىڭ مىسالىنى كۆرۈپ باقايلى (نەھەمىيا 8:9–11-نى ئوقۇڭ). يەھۋا ئۇلارنىڭ ئۆتمۈشتە ئۆتكۈزگەن گۇناھلىرى ئۈچۈن داۋاملىق ئازابلىنىشىنى ئەمەس، بەلكى شاد-خۇراملىق ئىچىدە ئۇنىڭغا ئىبادەت قىلىشىنى خالىغان. يەھۋا توۋا قىلىشنىڭ كىشىنى خۇشال قىلىدىغانلىقىنى بىلىدۇ. شۇڭا، ئۇ بىزگە توۋا قىلىشنىڭ مۇھىملىقىنى ئۆگىتىۋاتىدۇ. ئەگەر گۇناھلىرىمىزغا توۋا قىلساق، رەھىم-شەپقەتلىك ئاتىمىزنىڭ بىزنى كەچۈرىدىغانلىقىغا ئىشەنچ قىلالايمىز.
3. بۇ ماقالىدە، بىز نېمىلەرنى مۇھاكىمە قىلىمىز؟
3 بۇ ماقالىدە توۋا قىلىش ھەققىدە كۆپرەك ئۆگىنىمىز. ھازىر ئۈچ نەرسىنى مۇھاكىمە قىلىپ چىقايلى. بىرىنچى، توۋا قىلىش ھەققىدە يەھۋا ئىسرائىل خەلقىگە نېمىلەرنى ئۆگەتكەن؟ ئىككىنچى، گۇناھكارلارنى توۋا قىلىشقا يېتەكلەش ئۈچۈن يەھۋا ئۇلارغا قانداق ياردەم بەرگەن؟ ئۈچىنچى، توۋا قىلىش ھەققىدە ئەيسا شاگىرتلىرىغا قانداق تەلىم بەرگەن؟
توۋا قىلىش ھەققىدە يەھۋا ئىسرائىل خەلقىگە نېمىلەرنى ئۆگەتكەن؟
4. توۋا قىلىش ھەققىدە يەھۋا ئىسرائىل خەلقىگە نېمىلەرنى ئۆگەتكەن؟
4 يەھۋا خۇدا ئىسرائىللارنى بىر خەلق سۈپىتىدە تەشكىللىگەندە، ئۇلار بىلەن ئەھدە تۈزگەن. ئەگەر ئۇلار يەھۋانىڭ قانۇنلىرىغا بويسۇنسا، ئۇ ئۇلارنى قوغدايدۇ ۋە بەرىكەتلەيدۇ. ئاشۇ قانۇنلار ھەققىدە يەھۋا ئۇلارغا مۇنداق دېگەن: «مەن بۈگۈن ساڭا بېرىدىغان ئەمر سەن ئۈچۈن بەك قىيىن ئەمەس ۋە ياكى سەندىن يىراق ئەمەس» (تەكرار. قا 30:11، 16). لېكىن، ئۇلار خۇداغا قارشى ئىسىيان كۆتەرسە، مەسىلەن باشقا ئىلاھلارغا چوقۇنۇشنى تاللىسا، ئۇلار بەرىكەتلەردىن ئايرىلىپ، ئازاب-ئوقۇبەتلەرگە دۇچار بولاتتى. لېكىن، ئىسرائىللار ھەتتا شۇنداق ۋەزىيەتلەرگە چۈشۈپ قالغاندا، ئۇلار خۇداسى بولغان يەھۋاغا قايتىپ، ئۇنىڭ ئاۋازىغا قۇلاق سالسا، ئۇنىڭ بىلەن بولغان مۇناسىۋىتىنى قايتا ياخشىلىيالايتتى (تەكرار. قا 30:1–3، 17–20). باشقىچە قىلىپ ئېيتقاندا، ئۇلارنىڭ توۋا قىلىش پۇرسىتى بار ئىدى. ئەگەر ئۇلار شۇنداق قىلسا، يەھۋا قايتا ئۇلارغا يېقىنلىشىپ، ئۇلارنى بەرىكەتلىگەن.
5. يەھۋا بوينى قاتتىق ئىسرائىللارنى تاشلىمىغانلىقىنى قانداق كۆرسەتكەن؟ (2-پادىشاھلار 17:13، 14)
5 يەھۋا تاللىغان ئىسرائىل خەلقى تەكرار-تەكرار ئۇنىڭغا قارشى ئىسىيان كۆتۈرگەن. ئۇلار بۇتپەرەسلىك قىلىپلا قالماي، يەنە باشقا يىرگىنىچلىك ئىشلارنى قىلغان. نەتىجىدە، ئۇلار كۆپ ئازاب-ئوقۇبەتلەرنى چەككەن. لېكىن، يەھۋا ئاشۇ بوينى قاتتىق ئىسرائىل خەلقىنى تاشلاپ كەتمىگەن. ئۇ قايتا-قايتا پەيغەمبەرلەرنى ئەۋەتىپ، ئۆز خەلقىنى توۋا قىلىشقا ۋە ئۆزىگە قايتىپ كېلىشكە دەۋەت قىلغان.—2-پادىشاھلار 17:13، 14-نى ئوقۇڭ.
6. يەھۋا ئۆز خەلقىگە توۋا قىلىشنىڭ مۇھىملىقىنى ئۆگىتىش ئۈچۈن ئۆز پەيغەمبەرلىرىنى قانداق ئىشلەتكەن؟ (رەسىمگە ھەم قاراڭ).
6 يەھۋا دائىم پەيغەمبەرلىرىنى ئەۋەتىپ، ئۆز خەلقىنى ئاگاھلاندۇرغان ۋە تۈزەتكەن. مەسىلەن، خۇدا يەرەمىيا پەيغەمبەر ئارقىلىق مۇنداق دېگەن: «ئەي مەندىن يۈز ئۆرۈگەن ئىسرائىل، قايتىپ كەلگىن… . مەن سىلەرگە غەزەپ-نەپرەت بىلەن قارىمايمەن، چۈنكى مەن ۋاپادار… . مەن ئەبەدغىچە غەزەپلىنىپ يۈرمەيمەن. سەن چوقۇم گۇناھىڭنى تونۇپ توۋا قىلغىن، چۈنكى سەن خۇدايىڭ يەھۋاغا ئاسىيلىق قىلدىڭ» (يەرەم. 3:12، 13). يەھۋا يوئېل پەيغەمبەرگە مۇنداق دېگەن: «پۈتۈن قەلبىڭلار بىلەن ماڭا قايتىپ كېلىڭلار» (يوئېل 2:12، 13). يەشايا پەيغەمبەر ئارقىلىق ئۇ مۇنداق دېگەن: «ئۆزۈڭلارنى پاكىزلاڭلار؛ رەزىل قىلمىشلىرىڭلارنى كۆز ئالدىمدىن يوقىتىڭلار؛ يامانلىق قىلىشنى توختىتىڭلار» (يەشايا 1:16–19). يەھۋا ھەزەكىيال پەيغەمبەرنى مۇنداق دېيىشكە بۇيرۇق بەرگەن: «ئەجەبا، رەزىل كىشى ئۆلسە، مەن خۇرسەن بولارمەنمۇ؟ ئۇنىڭ يامان يوللىرىدىن قايتىپ، ھايات قېلىشىنى خالىمايمەنمۇ؟ … شۇنىڭ ئۈچۈن، يولۇڭلاردىن قايتىپ، ھايات قېلىڭلار» (ھەزەك. 18:23، 32). ئادەملەر گۇناھلىرىغا توۋا قىلغانلىقىنى كۆرسە، يەھۋا ئىنتايىن خۇشال بولىدۇ، چۈنكى ئۇ ئۇلارنىڭ مەڭگۈ ياشىشىنى خالايدۇ! دېمەك، يەھۋا گۇناھكار ئادەملەرگە ياردەم بېرىش ئۈچۈن ئاۋۋال ئۇلارنىڭ توۋا قىلىپ ئۆزگۈرۈشىنى كۈتۈپ تۇرمايدۇ. بۇنىڭ بەزى مىساللىرىنى كۆرۈپ چىقايلى.
يەھۋا ئۆز پەيغەمبەرلىرىنى ئىشلىتىپ، توغرا يولدىن چىققان خەلقىنى توۋا قىلىشقا ئۈندىگەن (6، 7-ئابزاسلارغا قاراڭ)
7. ھوشىيا پەيغەمبەر ۋە ئايالى گومەرنىڭ مىسالى ئارقىلىق، يەھۋا ئۆز خەلقىگە نېمىلەرنى ئۆگەتكەن؟
7 يەھۋا ئۆز پەيغەمبىرى ھوشىيا ۋە ئۇنىڭ ئايالى گومەرنىڭ مىسالى ئارقىلىق ئىسرائىللارغا مۇھىم بىر نەرسىنى ئۆگەتكەن. گومەر زىنا قىلغاندىن كېيىن، ھوشىيانى تاشلاپ، باشقا ئەر بىلەن كېتىپ قالغان. ئۇنداقتا، يەھۋا نېمە قىلغان؟ ئىنساننىڭ كۆڭلىدە نېمە بارلىقىنى بىلىشكە قادىر يەھۋا خۇدا ھوشىيا پەيغەمبەرگە مۇنداق دېگەن: «يەھۋا خۇددى باشقا ئىلاھلارغا چوقۇنۇپ، ئۈزۈم توقاچلىرىنى ياخشى كۆرگەن ئىسرائىل خەلقىنى سۆيگەندەك، سەنمۇ قايتا بېرىپ، باشقا ئەر سۆيگەن ۋە زىنا قىلىپ يۈرگەن ئايالنى سۆيگىن» (ھوشىيا 3:1؛ پەند. نە 16:2). دىققەت قىلساق، ھوشىيانىڭ ئايالى گومەر يەنىلا ئېغىر گۇناھ ئۆتكۈزۈۋاتقان ئىدى. شۇنداقتىمۇ، يەھۋا ھوشىيا پەيغەمبەرگە بىرىپ ئايالىنى تېپىپ، ئۇنى كەچۈرۈپ، ئۆيىگە قايتۇرۇپ كېلىشنى بۇيرۇغانa. بۇ مىسال ئارقىلىق، يەھۋا ئۆز خەلقى ئىسرائىلدىن ئۈمىدىنى ئۈزمىگەنلىكىنى بىلدۈرمەكچى بولغان. ھەتتا ئىسرائىللار ئېغىر گۇناھلارغا پاتقان بولسىمۇ، يەھۋا يەنىلا ئۇلارنى سۆيگەن ئىدى. ئۇلارنى توۋا قىلىپ، يوللىرىدىن قايتىشقا دەۋەت قىلىپ، ياردەم قولىنى سۇنۇشنى داۋاملاشتۇرغان. بۇ مىسالدىن شۇنى ئۆگىنەلەيمىزكى، يەھۋا ئىنساننىڭ قەلبىدە نېمە بارلىقىنى بىلگۈچىدۇر ۋە داۋاملىق ئېغىر گۇناھ ئۆتكۈزۈۋاتقان كىشىنىڭ توۋا قىلىشى ئۈچۈن ياردەم بېرىشكە ھەرىكەت قىلىدۇ.—پەند. نە 17:3.
گۇناھكارلارنىڭ توۋا قىلىشىغا يەھۋا قانداق ياردەم بەرگەن؟
8. قابىل توۋا قىلىشقا باشلاش ئۈچۈن، يەھۋا ئۇنىڭغا قانداق ياردەم بەرگەن؟ (يارىتىلىش 4:3–7) (رەسىمگە ھەم قاراڭ).
8 قابىل ئادەم-ئاتا ۋە ھاۋا-ئانىنىڭ تۇنجى ئوغلى ئىدى. ئۇ ئۆز ئاتا-ئانىسىدىن گۇناھ ئۆتكۈزۈش خاھىشىنى مىراس ئالغان. ئۇنىڭدىن باشقا، مۇقەددەس كىتاب قابىل ھەققىدە: «ئۇنىڭ ئىشلىرى يامان»،— دەيدۇ (1-يۇھاننا 3:12). بەلكىم، شۇ سەۋەبتىن يەھۋا قابىلدىن ۋە ئۇنىڭ قۇربانلىقىدىن خۇرسەن بولمىغان. ئۆز يامان يوللىرىدىن قايتىپ، توۋا قىلىشنىڭ ئورنىغا، قابىل ئىنتايىن خاپا بولۇپ، چىرايى تۇتۇلۇپ كەتكەن. شۇنىڭغا دىققەت قىلىڭكى، يەھۋا مېھرىبانلىق بىلەن قابىلغا سۆزلىگەن ۋە ئۇنىڭغا ئەگەر ئۇ توغرا ئىشلارنى قىلسا، ئۇنى بەرىكەتلەيدىغانلىقىنى ئېيتقان (يارىتىلىش 4:3–7-نى ئوقۇڭ). ئۇنىڭدىن باشقا، خۇدا ھابىلنى ئاگاھلاندۇرۇپ، ئاچچىقلىنىشنىڭ ئېغىر گۇناھقا ئېلىپ بارىدىغانلىقىنى ئېيتقان. بەك ئەپسۇس، قابىل ئاگاھلاندۇرۇشقا قولاق سالمىغان. گەرچە يەھۋا قابىلنى توۋا قىلىشقا يېتەكلىگەن بولسىمۇ، قابىل ياردەمنى قوبۇل قىلمىغان. قابىل شۇنداق سەلبىي ئىنكاس قايتۇرغاندىن كېيىن، يەھۋا خۇدا باشقا گۇناھكار كىشىلەرنىڭ توۋا قىلىشىغا ياردەم بېرىشنى توختاتقانمۇ؟
يەھۋا مېھرىبانلىق بىلەن قابىلغا سۆزلەپ، توۋا قىلىش ئۈچۈن پۇرسەت بەرگەن ۋە گۇناھقا باشلايدىغان خەتەردىن ئاگاھلاندۇرغان (8-ئابزاسقا قاراڭ)
9. پادىشاھ داۋۇتنى توۋا قىلىشقا باشلا ئۈچۈن يەھۋا نېمە قىلغان؟
9 يەھۋا پادىشاھ داۋۇتنى ئىنتايىن ياخشى كۆرگەن. ئۇ ھەتتا ئۇنى «كۆڭلۈمگە ياقىدىغان بىر ئادەم» دەپمۇ ئاتىغان (ئەلچى. 13:22). بىراق، داۋۇت كېيىنرەك زىنا ۋە قاتىللىق قىلىشتەك ئېغىر گۇناھلارنى ئۆتكۈزگەن. مۇسا قانۇنى بويىچە، داۋۇت ئۆلۈمگە لايىق ئىدى (لاۋى. 20:10؛ سانلار 35:31). بىراق، يەھۋا داۋۇتنىڭ توۋا قىلىشىغا ياردەم بەرمەكچى بولغانb. گەرچە شۇ چاغدا داۋۇت تېخى گۇناھنى ئېتىراپ قىلىپ، توۋا قىلغان بولسىمۇ، يەھۋا ئۇنىڭ يېنىغا ناتان پەيغەمبەرنى ئەۋەتكەن. ناتان بىر تەمسىلنى ئېيىپ، داۋۇت پادىشاھقا ئېغىر گۇناھلىرىنى تونۇپ يېتىشىگە ياردەم بەرگەن. بۇ تەمسىلدىن قاتتىق تەسىرلەنگەن داۋۇت چىن قەلبىدىن توۋا قىلغان (2-سام. 12:1–14). كېيىن، ئۇ ئۆتكۈزگەن گۇناھلىرىغا قاتتىق پۇشايمان قىلغانلىقىنى كۆرسىتىدىغان زەبۇرنىڭ بىر كۈيىنى يازغان (51-باب ۋە كىرىش سۆزى) بۇ بابتىكى ئايەتلەر سان-ساناقسىز گۇناھكارلارنىڭ كۆڭلىنى تەسەللى تاپقۇزۇپ، ئۇلارنى توۋا قىلىشقا دەۋەت قىلغان. رەھىم-شەپقەتلىك يەھۋانىڭ ئامراق خىزمەتچىسى داۋۇتنىڭ توۋا قىلىشىغا ياردەم بەرگىنىگە چىن قەلبىمىزدىن مىننەتدارمىز.
10. يەھۋانىڭ گۇناھكارغا سەۋرچان ۋە كەچۈرۈمچان بولىدىغانلىقىنى بىلگىنىڭىزدە، نېمىلەرنى ھېس قىلدىڭىز؟
10 يەھۋا بارچە گۇناھلارنى ئۆچ كۆرىدۇ (زەبۇر 5:4، 5). لېكىن، ئۇ ھەممىمىزنىڭ گۇناھكار ئىكەنلىكىمىزنى ئوبدان بىلىدۇ. ۋە بىزنى سۆيگەچكە، گۇناھقا قارشى كۈرەش قىلىشىمىزغا ياردەم بېرىدۇ. ھەتتا ئېغىر گۇناھلارغا پېتىپ قالغان كىشىلەر بولسىمۇ، يەھۋا ھەردائىم ئۇلارنىڭ توۋا قىلىشىغا ۋە ئۆزىگە يېقىنلىشىشىغا ياردەم بېرىش ئۈچۈن ھەرىكەت قىلىدۇ. بۇنى بىلىش بىز ئۈچۈن نەقەدەر زور تەسەللى-ھە! يەھۋانىڭ سەۋر-تاقىتى ۋە كەچۈرۈمچانلىقى ھەققىدە چوڭقۇر ئويلانغىنىڭىزدا، ئۇنىڭغا سادىق قېلىشقا قەتئىي بەل باغلايمىز ۋە گۇناھ ئۆتكۈزسەك، دەرھال توۋا قىلىپ ئۆزگەرتىمىز. ھازىر توۋا قىلىش ھەققىدە ئەيسا شاگىرتلىرىغا نېمىلەرنى ئۆگەتكەنلىكىنى كۆرۈپ چىقايلى.
توۋا قىلىش ھەققىدە ئەيسانىڭ ئەگەشكۈچىلىرى نېمىلەرنى ئۆگەنگەن؟
11، 12. يەھۋانىڭ كەچۈرۈمچانلىقى ھەققىدە، ئەيسا مەسىھ كىشىلەرنىڭ نېمىنى كۆرۈپ يېتىشىگە ياردەم بەرگەن؟ ( رەسىمگە قاراڭ).
11 مىلادى بىرىنچى ئەسىردە مەسىھ كېلىشى كېرەك ئىدى. ئالدىنقى ماقالىدە تىلغان ئېلىپ ئۆتكەندەك، يەھيا پەيغەمبەر ۋە ھەزرىتى ئەيسانى ئىشلىتىپ، يەھۋا خۇدا ئادەملەرگە توۋا قىلىشنىڭ ئىنتايىن مۇھىملىقىنى ئۆگەتكەن.—مەتتا 3:1، 2؛ 4:17.
12 ھەزرىتى ئەيسا يەر يۈزىدە كىشىلەرگە تەلىم بەرگەندە، ئاسماندىكى ئاتىسىنىڭ گۇناھكار كىشىلەرنى كەچۈرۈم قىلىشقا تەشنا ئىكەنلىكى ئېيتقان. بۇ مۇھىم ھەقىقەتنى يورۇتۇپ بېرىش ئۈچۈن، ھەزرىتى ئەيسا ئاداشقان ئوغۇل توغرىسىدا مۇنداق بىر تەمسىلنى كەلتۈرگەن. بىر ياش يىگىت ئەيىش-ئىشرەتلىك تۇرمۇش كەچۈرۈشنى قارار قىلىپتۇ. لېكىن، ئۇ يىگىت كېيىنرەك ئەقلىنى تېپىپ، دادىسىنىڭ ئۆيىگە قايتىپ كەپتۇ. دادىسى قانداق ئىنكاس قايتۇرغان؟ ھەزرىتى ئەيسا: «ئۇ تېخى يىراقتا كېلىۋاتقاندا، ئاتا ئوغلىنى كۆرۈپ، ئۇنىڭغا ئىچ ئاغرىتىپ، ئالدىغا يۈگرەپ چىقىپ، ئۇنى باغرىغا بېسىپ، سۆيۈپ كېتىپتۇ»،— دېگەن. ئۇ دادىسىغا ئۆزىنى خىزمەتكار سۈپىتىدە قوبۇل قىلىشنى ئېيتقان، دادىسى بولسا ئۇنى كەچۈرۈپ، ئوغلۇم دەپ چاقىرىپ، ئۆيىگە ئېلىپ كىرىپتۇ. دادىسى: «ئۇ ئادىشىپ يوقالغان، تېپىلدى»،— دېگەن (لۇقا 15:11–32). يەر يۈزىگە كېلىشتىن بۇرۇن ئاسماندا ياشىغاندا، ھەزرىتى ئەيسا چوقۇم ئاتىسىنىڭ توۋا قىلغان سان-ساناقسىز گۇناھكارلارغا رەھىم-شەپقەت كۆرسەتكەنلىكىنى كۆرگەن. ئۇ شۇ تەسىرلىك تەمسىل ئارقىلىق يەھۋانىڭ رەھىم-شەپقەت ئاتا ئىكەنلىكىنى كۆرۈپ يېتىشىمىزگە ۋە كۆڭلىمىزنىڭ تەسەللى تېپىشىغا ياردەم بەرگەن.
ئەيسانىڭ ئاداشقان ئوغۇل ھەققىدىكى تەمسىلىدە، ئۆيىگە قايتىپ كېلىۋاتقان ئوغلىنى باغرىغا بېسىش ئۈچۈن دادىسى ئوغلىنىڭ ئالدىغا يۈگۈرۈپ كېلىۋاتىدۇ (11، 12-ئابزاسلارغا قاراڭ)
13، 14. توۋا قىلىش ھەققىدە ئەلچى پېترۇس نېمىلەرنى ئۆگەنگەن ۋە ئۇ باشقىلارغا نېمىلەر توغرۇلۇق تەلىم بېرەلىگەن؟ (رەسىمگە ھەم قاراڭ).
13 ئەلچى پېترۇس ھەزرىتى ئەيسادىن توۋا قىلىش ۋە كەچۈرۈم قىلىش ھەققىدە نۇرغۇن نەرسىلەرنى ئۆگەنگەن. پېترۇس نۇرغۇن خاتالىقلارنى ئۆتكۈزگەن ۋە ئەيسا مەسىھ ئۇنى كەچۈرۈم قىلىشقا ھەرقاچان تەييار ئىدى. ئەلچى پېترۇس ئۆز ئۇستازى ئەيسادىن ئۈچ قېتىم تانغاندىن كېيىن، قاتتىق ئازابلىنىپ، چۈشكۈنلۈككە چۈشكەن قالغان (مەتتا 26:34، 35، 69–75). لېكىن، ئەيسا مەسىھ تىرىلدۈرۈلگەندىن كېيىن، بەلكىم ئەلچى پېترۇس يالغۇز بولغاندا، ئۇنىڭغا كۆرۈنگەن (لۇقا 24:33، 34؛ 1-كورىنت. 15:3–5). شەك-شۈبھىسىزكى، شۇ چاغدا ھەزرىتى ئەيسا پېترۇسنىڭ توۋا قىلغانلىقىنى بىلگەن ۋە ئۇنى كەچۈرۈۋەتكەنلىكىنى ئۇنىڭغا ئېنىق بىلدۈرگەن.—ماركۇس 16:7.
14 ئەلچى پېترۇس باشتىن كەچۈرگەن ۋەقەلەردىن توۋا قىلىش ۋە كەچۈرۈم قىلىش ھەققىدە كۆپ نەرسىنى ئۆگەنگەن. شۇڭا، ئۇ باشقىلارغا شۇ توغرۇلۇق تەلىم بېرەلەيتتى. ئەللىكىنچى كۈنى بايرىمىدىن بىراز ۋاقىت ئۆتكەندە، پېترۇس بىر توپ يەھۇدىيلارغا نۇتۇق ئېيتىپ، ئۇلارنىڭ مەسىھنى ئۆلتۈرگەنلىكىنى چۈشەندۈرۈپ بەرگەن. بىراق، ئۇ مېھىر-مۇھەببەت بىلەن شۇنداق سۆزلەرنى قىلغان: «گۇناھلىرىڭلارنىڭ كەچۈرۈلۈشى ئۈچۈن توۋا قىلىپ، توغرا يولغا قايتىڭلاركى، يەھۋا ئۆزى جاننى ئارام تاپقۇزىدىغان كۈنلەرگە ئېرىشتۈرسۇن» (ئەلچى. 3:14، 15، 17، 19). ئەلچى پېترۇس بۇ سۆزلەر ئارقىلىق، چىن قەلبىدىن توۋا قىلغان كىشى توغرا يولغا قايتىشى، يەنى خاتا ئوي-پىكىر قىلىش ۋە ھايات كەچۈرۈش ئۇسۇلىنى ئۆزگەرتىپ، قايتا خاتا ئىشلارنى قىلماسلىقى ۋە خۇدانى خۇرسەن قىلىدىغان ئىشلارنى قىلىشى كېرەكلىكىنى كۆرسەتكەن. ئۇنىڭدىن باشقا، ئەلچى پېترۇس يەھۋانىڭ ئۇلارنىڭ گۇناھلىرىنى پۈتۈنلەي كەچۈرۈم قىلىدىغانلىقى ياكى يوق قىلىۋېتىدىغانلىقىنى كۆرسەتكەن. ئۇزۇن يىللار ئۆتۈپ كەتكەندىن كېيىن، پېترۇس قېرىنداشلارغا مۇنداق دېگەن:«يەھۋا … سىلەرگە سەۋرچانلىق كۆرسىتىۋاتىدۇ، ئەسلىدە ئۇ ھېچكىمنىڭ ھالاك بولۇشىنى خالىمايدۇ، ئەكسىنچە ھەممە ئىنسانلارنىڭ توۋا قىلىشىنى خالايدۇ» (2-پېتر. 3:9). گۇناھ ئۆتكۈزگەندىن كېيىن چىن قەلبىمىزدىن توۋا قىلساق، ھەتتا ئىنتايىن ئېغىر گۇناھ قىلغان بولساقمۇ، يەھۋانىڭ بىزنى پۈتۈنلەي كەچۈرىدىغانلىقىنى بىلىش كۆڭلىمىزنى تەسەللى تاپقۇزىدۇ!
ھەزرىتى ئەيسا توۋا قىلغان ئەلچىسىنى چىن كۆڭلىدىن كەچۈرگەن (14،13-ئابزاسلارغا قاراڭ)
15، 16. (1) كەچۈرۈم قىلىش ھەققىدە ئەلچى پاۋلۇس نېمىلەرنى ئۆگەنگەن؟ (1-تىموتىي 1:12–15) (2) كېيىنكى ماقالىدە نېمىلەرنى مۇھاكىمە قىلىمىز؟
15 توۋا قىلىشقا ۋە كەچۈرۈمگە ئېرىشىشكە ئالاھىدە مۇھتاج كىشىلەر توغرۇلۇق سۆز قىلغاندا، تارسۇسلۇق سائۇل، يەنى ئەلچى پاۋلۇسنى تىلغا ئالماي تۇرالمايمىز. ئۇ ئەيسا مەسىھكە ئەگەشكەنلەرگە ۋەھشىيلەرچە زىيانكەشلىك قىلغان. بەلكىم، كۆپلىگەن مەسىھ ئەگەشكۈچىلىرى ئۇنىڭ توۋا قىلىپ ئۆزگۈرۈشىدىن ئۈمىد كۈتمىگەن. بىراق، تىرىلدۈرۈلگەن ئەيسا مەسىھ تامامەن باشقىچە ئويلىغان. ئۇ ۋە ئاتىسى يەھۋا سائۇلنىڭ يوشۇرۇن پەزىلەتلىرىنى كۆرگەن. ئەيسا مەسىھ مۇنداق دېگەن: «بۇ كىشى مەن ئۈچۈن تاللانغان بىر ئەسۋابتۇر» (ئەلچى. 9:15). ئەيسا مەسىھ سائۇلنى توۋا قىلىشقا دەۋەت قىلىش ئۈچۈن ھەتتا مۆجىزە كۆرسەتكەن ئىدى (ئەلچى. 7:58–8:3؛ 9:1–9، 17–20). سائۇل مەسىھ ئەگەشكۈچىسى بولغاندىن كېيىن، ئەلچى پاۋلۇس دەپمۇ ئاتالغان، ئۇ يەھۋا ۋە مەسىھ ئەيسانىڭ ئۆزىگە رەھىم-شەپقەت ۋە مېھىر-مۇھەببەت كۆرسەتكەنلىكى ئۈچۈن دائىم مىننەتدارلىقىنى بىلدۈرگەن (1-تىموتىي 1:12–15-نى ئوقۇڭ). ئۇ قېرىنداشلارغا تەلىم بېرىپ مۇنداق دېگەن: «سەن خۇدانىڭ مېھرىبانلىقى سېنى توۋا قىلىشقا باشلاش ئىكەنلىكىنى بىلمەمسەن؟»—رىملىقلار 2:4.
16 ئەلچى پاۋلۇس كورىنت شەھىرىدىكى جامائەتتە ئېتىقادچىلارنىڭ ئەخلاقسىزلىققا كۆز يۇمۇپ يۈرگەنلىكىنى ئاڭلىغان. ئۇنداقتا، ئۇ بۇ مەسىلىنى قانداق ھەل قىلغان؟ پاۋلۇسنىڭ كورىنتلىقلارغا يازغان خېتىدىن، يەھۋانىڭ ئۆز خىزمەتچىلىرىگە سۆيگۈ-مۇھەببەت بىلەن تەربىيە بېرىدىغانلىقى، توۋا قىلغان كىشىگە رەھىم-شەپقەت كۆرسىتىدىغانلىقى ۋە رەھىم-شەپقەتلىك يەھۋانى قانداق ئۈلگە قىلالايدىغانلىقىمىزنى ئۆگىنىمىز. كېيىنكى ماقالىدە كورىنت جامائىتىدە نېمە ئىش بولغانلىقىنى تەپسىلىيرەك مۇھاكىمە قىلىمىز.
6-ناخشا خۇدا خىزمەتچىسىنىڭ دۇئاسى
a بۇ ئالاھىدە ۋەقە. بۈگۈنكى كۈندە ئەگەر توي قىلغان ئەر-ئايالدىن بىر تەرەپ زىنا قىلسا، يەھۋا ۋاپادارلىقىنى ساقلىغان تەرەپتىن نىكاھىنى ساقلاپ قېلىشنى تەلەپ قىلمايدۇ. ئەمەلىيەتتە، يەھۋا مەسىھ ئەيسا ئارقىلىق، ۋاپادارلىقنى ساقلىغان تەرەپ زىنا قىلغان جورىسىدىن ئاجرىشىشنى تاللىسا بولىدىغانلىقىنى چۈشەندۈرگەن.— مەتتا 5:32؛ 19:9.
b «كۈزىتىش مۇنارى» (باشقا تىلدا) 2012-يىل، 15-نويابىر سانى 21–23-بەتلەردىكى «يەھۋا كەچۈرۈشكە تەشنا خۇدادۇر» ناملىق ماقالىنىڭ 3–10- ئابزاسلارغا قاراڭ.