Watchtower EBIBLIOTEKA ONLAINE
Watchtower
EBIBLIOTEKA ONLAINE
Emakhuwa
  • BIIBILIYA
  • ILIIVURU
  • MITHUKUMANO
  • wp12 1/9 ipaax. 28-32
  • Yehova Onnaathukumanya Atthu Awe Oohakalala

Mpantta ola khekhanle eviidiyu.

Muniswaamihe, khivaniweryaneya orumiha eviidiyu ela.

  • Yehova Onnaathukumanya Atthu Awe Oohakalala
  • Owehaweha Elaleyaka Omwene wa Yehova—2012
  • Miru Saamukhaani
  • Mwaha Onlikana Nuula
  • AKONGRESU AHINLIYALEYA A KHALAI NI A MAHIKU ALA
  • MITHUKUMANO SINIMAKELA AHU OKHALANA SINNIHAKALALIHA
  • EXEENI ENNIIRIHA OSIVELIWA NI AKONGRESU AHU?
  • Mithukumano sa Muttetthe—Okathi Wowooniherya Ophenta
    Okumi ni Orummwa Ahu wa eKristau—Ekaderno Enirumeeliwa Omuthukumanoni—2021
  • Akonkresu Annivaha Onamoona Wuulupale Wekeekhai
    Orummwa Ahu Wa Omwene—2012
Owehaweha Elaleyaka Omwene wa Yehova—2012
wp12 1/9 ipaax. 28-32

Yehova Onnaathukumanya Atthu Awe Oohakalala

‘Mwathukumanye atthu othene: alopwana n’athiyana n’anamwane n’anamurwa ankhala mulaponi mwanyu’.​—OTUM. 31:12.

MUNROWA WAAKHULA SAI?

Nthowa xeeni vanihimmwa aya wira akongresu ori okathi ohinliyaleya wa arumeyi a Yehova?

Wiimananiha xeeni anaIsarayeli yaapaka aya wira erowe omuthukumanoni oYerusalemu?

Nthowa xeeni vahiniloka aya omuyeleela kongresu wala mithukumano sikina?

1, 2. Mireerelo xeeni akonkresu ahu arina aya wa hiyo?

AKONGRESU yaale anithukumaneliwa ni anna anikhuma ilapo sinceene, ni Akongresu a Edistrito a mahiku ahu ala, ahooniherya okhala okathi muulupale wa Anamoona a Yehova ahinliyala aya okhuma khalai. Anceene a hiyo, nootoko orowa mmithukumano iyo soohakalaliha, waaniheryasa akina a hiyo aaviriha iyaakha sinceene ewiiraka akonkresu awo.

2 Iyaakha ikonto sinceene sivinre, atthu a Muluku yaanikhalana nave mithukumano iya sa omukokhorela Yehova. Nenna-va, ninkela wuuluula Soolempwa sinooniherya moota mithukumano iyo sa vano sinivarihana aya ni iye sa khalai, wira noone mireerelo siniphwanya ahu orowela mithukumano iyo.​—Esal. 44:2; aRom. 15:4.

AKONGRESU AHINLIYALEYA A KHALAI NI A MAHIKU ALA

3. (a) Saakhala sai mithukumano sa arumeyi a Yehova a khalai? (b)  AnaIsarayeli yiihaniwa moota xeeni wira yathukumane?

3 Muthukumano wiiriwe oMwaako Sinayi, waari muthukumano muulupale woopacerya wa arumeyi a Muluku wira yiixuttihiwe. Nto okathi ole waari opaceriwa wuulupale wa mithukumano sa omukokhorela Muluku ohinliyaleya. Nihiku nne nuulupale noohakalaliha, tthiri khuuvo wa atthu ale yaari vale yaaliyanle, Yehova aahiwooniherya anaIsarayeli ikuru sawe vaavo owo aavanhe awe Malamulo awe. (Okhum. 19:2-9, 16-19; mmusome Okhuma 20:18; Otumererya 4:9, 10.) Yowiiraneya ele, yaari ephiro yooniherya moota Muluku aarowa awe waakhapelelaka anaIsarayeli. Moohipisa, nuuvira nihiku nne, Yehova aahipaka etthu yuulupale yaavanre murima wa atthu awe. Owo aahimuruma Moise opaka malope wala mapetta manli a eparatha, wira aarumeeleke okathi wa owiihana atthu ni ‘wathukumanya vamukhora w’ehema y’okumana’. (Moth. 10:1-4) Nkahaya muupuwele ohakalaliha waya mithukumano iye.

4, 5. Nthowa xeeni mithukumano saapakiwa ni Moise ni Yoxuwa saari aya sa efaita yuulupale?

4 Sihalaka vakhaani omala iyaakha iye 40 sa weetta moothakoni, vaavo saakhumelela aya mixankiho munlokoni mme, Moise aaniwiihana anaIsarayeli akhwaawe wira ethukumane. Nto waahala okathi vakhaani wira yakele Mulaponi Yaalaiheriwe aya. Nto ola waari okathi wooloka Moise owuupuxerya axinnawe itthu sotheene Yehova aapanke awe ni iye aarowa awe nlelo opaka.​—Otum. 29:1-15; 30:15-20; 31:30.

5 Waaniheryasa, nihiku na muthukumano ole, Moise aahilavula wira saarowa okhalaka mithukumano wira yiixuttihiweke atthu a Muluku. Iyaakha seiye siihaniwa iyaakha sa Esaabadu, okathi wa Efesta ya Mixaxa, alopwana ni Athiyana ni anamwane ni anamurwa yaakhala ni anaIsarayeli, yaanithukumana mapuro Yehova aathanla awe ‘wira yiweke, esuweleke, yixutteke wattittimiha Apwiya [Yehova] Muluku aya, ni yetteleke orattene molomo othene a ikano iye’. (Mmusome Otumererya 31:1, 10-12.) Nto woopaceryani iwe wa sowiiraneya sa atthu a Muluku, ti vooweheya wira awo yaanitthukumanaka ikwaha sinceene wira ethokoreryeke nuulumo na Yehova. Okathi anaIsarayeli yaamalihenrye aya oxintta wira ekeleke Elapo Yaalaiheriwe aya, nto okhala wira mulaponi mme nlelo yaahikhala maloko yaakokhorela amuluku eethiru, Yoxuwa ahaathukumanya wira aalopole ni waalipiha wira evikaniheke omuroromela Yehova. Nto, atthu otheene yaahaakhulela ni khumutthukwa natiri wira anrowa omurumeelaka Muluku.​—Yox. 23:1, 2; 24:1, 15, 21-24.

6, 7. Ninkupali sai wira akongresu a Anamoona a Yehova a mahiku ala, aakhalana sowiiraneya sihinliyaleya?

6 Nnakhala mahiku ala, Anamoona a Yehova annipaka mithukumano suulupale seiyo sinooniheriwa aya moota miteko sa Muluku sineetta aya ni osuwelihiwa saana moolumo. (Mir. 4:18) Kongresu muulupale oopacerya a Anamoona a Yehova nuumala Ekhotto Yoopacerya ya Olumwenku, iiranen’ ye esidade ya Cedar Point, Ohio, E.U.A. eyaakha ya 1919. Muthukumano owo yaahikhala atthu oowiiraka 7.000. Eyo yaahiweryaneya mwaha wa ekampaanya yuulupale ya olaleerya. Nave eyaakha ya 1922 nihiku na neethanu naxexe na muthukumano mukina opuro yoole, munna Joseph F. Rutherford aahitumererya vanceene muteko woolaleerya ariki: “Mukhale oororomeleya ni namoona ekeekhai a Pwiya. Vikanihani owana ekhotto mpakha Babilonia opwetexiwa. Mulaleye vanceene masu. Olumwenku ohaana osuwela wira Yehova ti Muluku, nave Yesu Kristu Mwene a Mamwene ni Pwiya a mapwiya otheene. Nla nihiku na mahiku otheene. Nkawehani, Mwene oopacerya olamulela! Nyuwo alipa animulaleya. Tivonto, mulaleye, mulaleye, mmulaleye Mwene ni omwene awe”. Atthu yaathukumanne vale, ni arumeyi otheene a Muluku a olumwenku wotheene yaahaakhulela moohakalala masu ala.

7 Eyaakha ya 1931 oKolombia, nlelo esidade yeele eniihaniwa Ohio, Alipa-oomusoma Biibiliya yaahihakalala vanceene okuxa nsina nla noowi Anamoona a Yehova. Nto, 1935 esidade ya Washington D.C., munna Rutherford aahitthokiherya saana ale akhanle “muttitthi mulupale”, onilavuliwa ni eliivuru ya Wisupulula anihimmwa wira “arimwemela oholo w’ehije n’uholo wa mwapwittipwitthi”. (Wis. 7:9-17) Eyaakha ya 1942 eriyari ya Ekhotto ya Nenli ya Olumwenku, munna Nathan H. Knorr aahipaka mwaha waalavula wira: “Niireke Murettele, Onooweryaneya Okhala Voohimala?” Mmwaha ola aahitthokiherya ele enithoonyerya aya “nxeni noxerya” eromoliwe ni Wisupulula 17 ni aahilavula wira muteko ola woolaleerya ihapari onimuncerereya nuumala ekhotto.

8, 9. Nthowa xeeni akongresu anceene yoonihenrye aya okhala oovara murima?

8 Vanceenexa eyaakha ya 1946, muthukumano mmosa muulupale wa Asembeleya yoowo waahimya wira “Nloko Noohakalala”, wiiranen’ye esidade ya Cleveland Ohio, munna Knorr aahilavula mwaha waahimya so: “Muxankiho wa Ottikiheriwa Itthu ni Wunnuuheriwa”. Okhala wira mwaha ole waahitepa ovara mirima sa atthu, mulipa oowiriyana mmosa aahilepa ariki: “Kaahikhalana eparakha ya okhala ottuli wa munna owo okathi aalavula awe opalkuni oxekuwa ole; nto okathi aatthokiherya awe mwaha ole ahimyaka wunnuuheriwa wa muteko ni eBetheli ya oBroklyn, ni mapuro otheene yaawo saavariwa aya miteko, atthu otheene yaahoopa makuphi moolipiheya vanceene. Kiryeene opalkuni weiwe, kahoona wira anna otheene yaahitepa ohakalala vancene”. Muthukumano mmosa waapakiwe eyaakha ya 1950 eSidade ya oNova York, wa anna anikhuma ilapo sinceene, alipa-oowiriyana yaahihakalala omwaakhela Biibiliya ootaphuleliwa: Tradução do Novo Mundo das Escrituras Gregas Cristãs, a moolumo ookhweya; nave Biibiliya owo aahittikiherya nsina na Muluku mapuro oophwanelela mu Nuulumo nawe.​—Yer. 16:21.

9 Nave, mmithukumano seiyo Yehova aathukumanya awe Anamoona oororomeleya nuumala ovira okathi wa olupatthiwa wala okhoottiheriwa olaleerya, saanaatta atthu. Adolf Hitler aahilapha wira aarowa waamalamaliha Anamoona a Yehova oGermani. Masi, eyaakha ya 1955, esidade ya Nuremberg, atthu owiiraka 107.000 yaahithukumana wira emwiire kongresu, mapuro yaale khalai yaalupatthiwa aya. Otheene yaale yaathukumanne vale, yaahimoroxa maithori mwaha wa ohakalala! Nave kongresu iiriwe oPolonia eyaakha ya 1989, yoowo aarina muru oni: “Omurumeela Muluku”, yaahithukumana atthu oowiiraka 166.518. Anceene a atthu yaathukumanne vale, ti yaale yaari madelegado a União Sovietica, Tchecoslováquia, ni atthu a ilapo sa Europa. Wa atthu akina, ela yaari ekwaha yoopacerya othukumana ni atthu a Muluku anivikana 15 wala 20 waatta waya. Nkahaya muupuwele ohakalala wa anna eyaakha ya 1993, oKongresuni a Ilapo Sotheene elapo ya Ukrania Kiev, yoowo aarina muru oni: “Wiixuttiha wa Muluku”. Yaahibatiziwa atthu 7.402; nto nla nummuru nootepexa waatta wa obatizo wiiranen’ye wa Anamoona a Yehova vakongresuni.​—Yes. 60:22; Hag. 2:7.

10. Muthukumano xeeni nyuwo muhinliyala anyu, nave nthowa xeeni?

10 Waaniheryasa, ookhala kongresu a edistritu wala a ilapo sotheene onimuupuwela anyu. Munnimuupuwela kongresu oopacerya yoowo aatonko anyu omurowela, wala muthukumano obatiziwa anyu? Tthiri owo muthukumano ohinliyala anyu. Muhaana ovahaka efaita itthu iyo siiranen’ye mmuthukumano owo!​—Esal. 42:5.

MITHUKUMANO SINIMAKELA AHU OKHALANA SINNIHAKALALIHA

11. Malokiheryo xeeni a ifesta ikwaha sinceene Muluku aapacerinhe awe mmureerelo wa anaIsarayeli?

11 Yehova aavekela wira anaIsarayeli yahaana othukumana oYerusalemu ikwaha tthaaru khula mwaakha. Ntoko Efesta ya Iphaau Soohikhala Miropo, Efesta ya Isumana (muhoolo mwaya yiihaniwa Pentekoositi), ni Efesta ya Mixaxa. Voohimya sa okathi wa mithukumano iya, Muluku aahiruma wira: ‘Ikwaha ttharú khula eyakha, mpakeke nira n’okittittimiha’. (Okhum. 23:14-17) Mwaha wa osuwela otthuneya waya ifesta iya, ahooleli anceene a etthoko, yaanirowa ni emusi aya yotheene.​—1 Sam. 1:1-7; Luka 2:41, 42.

12, 13. Wira anaIsarayeli erowe miithukumano sa khuta eyaakha, exeeni yaapaka aya, nto ntakiheryo xeeni annivaha aya?

12 Nkahaya muupuwele ele khuta emusi ya anaIsarayele yaapaka aya wira yeette ekwaha ya orowa omuthukumanoni iwo. Yosefe ni Maria, mwa ntakiheryo, yaheetta ikiloomo 100, okhuma oNazare erowaka oYerusalemu. Munoonela sai, nyuwo mwaarowa omaliha mahiku makavi mweettaka mukwaha owo ni anamwane? Okathi yoole Yesu aaronwe awe oYerusalemu aryeene mwammiravo, vanihimmwa wira atthu yahaana opaka ekrupu nto khiyeetta hoothe. Waaniheryasa, yahaana othukumanaka wira epakeke yoolya, otthokiha opuro woorupa mutteetthe yahaalimalenle aya. Nto, okathi ole vaaniphwanelela wira mwammiravo a iyaakha 12 ntoko Yesu eetteke mootaphuwa ni atthu akina. Nkahaya muupuwele ohakalala anaamiravo yaakhalana aya okathi owo!​—Luka 2:44-46.

13 Okathi anaIsarayeli akina yaathaamenle aya ilapo sikina, muthukumano wa ifesta waakhala wa atthu a ilapo sinceene. Pentekositi a eyaakha ya 33 E.C., aYuda yaavaha efaita mithukumano iya, ni anamurwa, yaanirowa oYerusalemu ekhumaka wItalia, oLibia, oCreta, wAsia Menore ni oMesopotamia.​—Mit. 2:5-11; 20:16.

14. AnaIsarayeli yaattottela sai mureerelo orowa omuthukumanoni khula mwaakha?

14 Etthu yuulupale yaawiiriha anaIsarayeli oororomeleya weetta ikwaha iya suulupale, saari itthu sa omunepani ni ophavela waya omukokhorela Yehova, ni oxukhurela mareeliho manceene yaakhela aya ohoolo wa Yehova. Nto mureerelo xeeni yaaphwanya aya atthu yaale yaarowa mithukumano iyo? Waakhuliwa wa nikoho nna nimphwanya mmalakiheryoni a Yehova voohimya sa Efesta ya Mixaxa. Biibiliya onihimya so: ‘Mutteliweke murima, mutthapeke vamosá n’an’inyu axilopwana n’axithiyana, vamosá n’ipottha sanyu solopwana ni sothiyana, vamosá n’aLevi n’anamurwa anamwane ikwasuni n’athiyana akhweliwe axiy’aya, anikhala mulaponi mwanyu. Mahiku awo mathanu na manli, murowé nipuro Apwiya Muluku anyu anrowaya othanla, weiwo mwatthapele Apwiya yawo n’ utteliwa murima, okhala wira Apwiya ti Muluku anyu’.​—Otum. 16:14, 15; mmusome Matheyo 5:3.

EXEENI ENNIIRIHA OSIVELIWA NI AKONGRESU AHU?

15, 16. Wiimananiha xeeni nyuwo mutonko anyu opaka wira murowe okongresuni? Nthowa xeeni wiimananiha iwo onikumiherya aya mireerelo?

15 Tthiri ala matakiheryo ooloka a othukumana aniixutta ahu hiyo ntoko arumeyi a Muluku! Nnaamwi inamuna sinceene sa itthu sirukunuxiwe ene okhuma khalai mpakha vano, masi mikhalelo sa mithukumano iyo khasirukunuxiwe. Okathi wa khalai, atthu anceene yahaana wiimananiha vanceene wira ewerye orowa omuthukumanoni. Nave olelo-va anna anceene anniimananiha. Tthiri, mareeliho aniphwanya ahu tootepa waatta ovikana wiilipiha onipaka ahu. Khalai wala mahiku ala, mithukumano iya sinnivikaniha okhala okathi wa othokorerya myaha sa Muluku. Mithukumano iyo sinnivikaniha onivaha malakiheryo ni onikhaliherya wiiwexexa itthu sootthuneya sinilipiha ompatthani ahu ni Muluku. Mithukumano iyo sinniniiriha ophavela weettela ele eniixutta ahu, sinniniiriha osyaka mixankiho, ni onilipiha wira nivaraxexeke itthu sinrowa onikhaliherya, ni osyaka itthu sinihonona.​—Esal. 122:1-4.

16 Ohakalala, teri etthu eniphwanya aya ale anirowa okongresuni. Jornalista mmosa aaronwe okonkresuni a eyaakha ya 1946 aalavunle so: “Yaari etthu yoohakalaliha waaweha anamoona ikonto sinceene ekilanthe ene mapuro ooloka, etteeliwe ene murima ewiriyanaka masipo a omwene a orkestra nto muttitthi wotheene khiyiipa mowiiwanyeya masipo a Omwene aninvuwiha Yehova.” Jornalista owo aahilavula-tho wira: “Edepartamento ya Muteko wa Wiivahererya, yahaalepa atthu anceene, yaarumeela axinna aya moohakalala”. Nyuwo mootoko ohakalala moota owo mmuthukumano wa kongresu a edistritu wala a ilapo sotheene?​—Esal. 110:3; Yes. 42:10-12.

17. Akongresu a mahiku ala anivirikana sai ni akongresu a khalai?

17 Sookhala itthu sikina sirukunuxiwe voohimya sa moota anitthokihiwa aya akongresu. Mwa ntakiheryo arumeyi akina a Muluku annuupuwela wira khalai akongresu yaanimaliha mahiku 8 yiiriwaka. Yiiriwa voosisu, othana ni ohiyu. Akongresu akina yaanikhalana epantta ya orowa olaleerya. Ipantta sikina saapacerya 09 hora, nave saanikhala ipantta sikina mpakha 09 hora ya ohiyu. Alipa-oowiivahererya yaanivara miteko suulupale wira etthokiheke soolya, ni waakhaliherya alipa oowiriyana. Vano, eprokrama ya akongresu mahiku ala yookhuveihiwa mahiku aya; nave khasinikhala soolya sinikaweliwa atthu, khuta emusi eniruuha mmensaya. Nto eyo enninikhaliherya othokorerya saana itthu sa omunepani.

18, 19. Itthu xeeni sinoosivelani owehererya okati wa kongresu, nave nthowa xeeni?

18 Mwaha wa okhala mithukumano sootthuneya, akongresu awo annilaleiwa vahinatthi. Nto, ‘ennikaiwa yolya mwa okathi aya’, vaavo vanitthokiheriwa ahu oratteene iprofesia sa mBiibiliyani, ni okumiheriwa iliivuru isya. (Math. 24:45) Ikwaha sinceene iliivuru iyo sinikumiheriwa, sinnaakhaliherya atthu a murima saana wiixutta ikeekhai sa mBiibiliyani. Nave iDrama sinooniheriwa, sinnaalipiha amiravo ni atthu owunnuwela wira etokoseke mikhalelo saya, ni osyaka mweettelo woohiloka wa elapo ela yootakhala. Mwaha wa obatizo onniniiriha wuupuwelela wiivahererya wahu, ni ohakalala onikhumelela waaweha ale yiivaherenrye wa Yehova erowaka obatiziwa.

19 Tthiri, okhuma khalai, akongresu ala aniirela mpantta wa okokhorela wekeekhai, annaalipiha arumeyi oohakalala a Yehova onvarela muteko moophwanelela okathi wooxankiha. Nto, othukumana iwo onnilipiha mukhalelo ahu womunepani, vamosa ni oniiriha okumana ni annihu wala apatthani asya, ni onikhaliherya ovaha efaita wataana wahu olumwenku wotheene ntoko anna. Nto eyo ti etthu Yehova onirumeela awe wira aavahe mareeliho atthu awe. Tthiri, khula mmosa a hiyo ohaana olokiheryaka mukhalelo awe wira ahimucompeleke kongresu a khuta mwaakha.​—Mir. 10:22.

[Elatarato epaaxina 28]

[Elatarato epaaxina 30]

Eyaakha ya 1950 konkresu a ilapo sotheene, oNova York

[Elatarato epaaxina 32]

OMOÇAMBIQUE

[Ilatarato siri epaaxina 32]

OKOREIA DO SUL

    Watchtower EBIBILIOTEKA ONLAINE (1982-2025)
    Okhuma
    Okela
    • Emakhuwa
    • Ovaha
    • Siniphavela Anyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malamulo Oorumeela
    • Mwaha Woosuka Isiiri
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Okela
    Ovaha