Ko Te ʼAfio ʼo Te Mesia Pea Mo Tana Pule

“Ko Sesu ʼaē neʼe hake ki selo, mai te lotolotoiga ʼo koutou, ʼe toe feiā aipe anai tana toe liliu mai ohage pe ko takotou mamata ʼaē ki tana hake ki selo.” — Gāue 1:11.

1, 2. a) Neʼe feafeaʼi te haga ʼa te ʼaselo ʼo fakafimālie te kau ʼapositolo ʼi te temi ʼaē neʼe hake ai Sesu ki selo? b) Koteā te ʼu fehuʼi ʼe tou maʼu ʼo ʼuhiga mo te falala ʼaē ʼe toe liliu mai Kilisito?

KO TE ʼu tagata e hogofulu-ma-tahi neʼe tutuʼu ʼi te potu hahake ʼo te moʼuga ko Oliveto, ʼo nātou sio ki te lagi. Kua hili ki ai te temi ko Sesu Kilisito neʼe mavae ia nātou, ko tona sino neʼe puli ʼi te ʼaofi ʼo te ʼao. Ko te ʼu tagata ʼaia ʼaē neʼe nātou mamata ki te ʼu fakamoʼoni lahi neʼe foaki age e Sesu ʼo ʼuhiga ʼaē mo ia ko te Mesia; logope la tanatou mamahi ʼaē ʼi tana mate kae neʼe nātou toe fiafia ʼi tona toe fakatuʼuake. ʼI te temi leva ʼaia kua ʼalu leva ia.

² Fakafokifā pe kua ʼasi age te ʼu ʼaselo ʼo foaki age kia nātou te ʼu palalau fakafimālie ʼaenī: “Nai tagata ʼo Kalilea, koteā te tupuʼaga ʼaē ʼo takotou tutuʼu ʼi hena ʼo sioʼi te lagi? Ko Sesu ʼaē neʼe hake ki selo, mai te lotolotoiga ʼo koutou, ʼe toe feiā aipe anai tana toe liliu mai ohage pe ko takotou mamata ʼaē ki tana hake ki selo.” (Gāue 1:11). ʼE ko he meʼa fakaloto falala kia tatou, te haega ʼaē ʼa Sesu ki te lagi, ʼe mole faka ʼuhiga leva ʼe mole kei tokaga leva ia ki te kele pea mo te malamanei! Kailoa ia, ʼe toe liliu mai anai Sesu. ʼE lagi ko te ʼu palalau ʼaia neʼe ina tuku he loto falala ki te kau ʼapositolo. Ko te toko miliona hahaʼi ia ʼaho nei ʼe maʼuhiga kia nātou te fakapapau ʼaia ʼo ʼuhiga mo te toe liliu mai ʼaē ʼa Kilisito. Ko ʼihi ʼe nātou talanoa ki te meʼa ʼaia ohage ko hana “lua haʼu” peʼe “kua liliu mai”. Kae lagi ko te meʼa ʼaē ʼe mata faigataʼa, peʼe koteā te ʼuhiga tāfito ʼo te toe liliu mai ʼa Kilisito. ʼE feafeaʼi tana toe liliu mai? Ko ʼafea? Pea ʼe feafeaʼi te lave ʼo te meʼa ʼaia ki totatou maʼuli ʼi te temi nei?

Te agaaga ʼo te liliu mai ʼa Kilisito

3. Koteā te manatu ʼa te tokolahi ʼo ʼuhiga mo te toe liliu mai ʼa Kilisito?

³ ʼO ʼuhiga mo te meʼa ʼaia, ʼe ʼui e te tohi An Evangelical Christology, “ko te lua haʼu peʼe ko te toe liliu mai ʼa Kilisito (parousia) ʼo fakatuʼu ʼosi te puleʼaga ʼo te ʼAtua, pea ke ʼiloa katoa ʼi te potu fuli ko te puleʼaga ʼaia ʼe heʼegata ia”. ʼE lahi te manatu, ko te toe liliu mai ʼa Kilisito ʼe hā anai ki te hahaʼi fuli, pea ko te hahaʼi ʼo te kele ʼe nātou sio mata anai ki ai. Moʼo lagolago ʼo te manatu ʼaia, tokolahi ʼe nātou lau te talanoa ʼaē ia Fakahā 1:​7 ʼaē ʼe ʼui fēnei: “Koʼeni, ʼe haʼele mai mo te ʼu ʼao, pea ʼe sio anai ki ai te mata fuli pe, pea mo nātou ʼaē neʼe nātou hukiʼi ia ia.” Kae ko te vaega ʼaia ʼe tonu koa ke faka ʼuhiga feiā?

4, 5. a) ʼE tou ʼiloʼi feafeaʼi ko te tohi ʼo te Fakahā 1:7 ʼe talanoa fakatā? b) ʼE feafeaʼi te fakamoʼoni ʼo te meʼa ʼaia e te ʼu talanoa ʼaē ʼa Sesu?

⁴ Koutou manatuʼi foki, ko te tohi ʼo te Fakahā “ko te ʼu fakaʼiloga”. (Fakahā 1:1.) Koia, ko te kogaʼi tohi ʼaia ʼe ko he fakatā; koteʼuhi ʼe feafeaʼi koa kia “nātou ʼaē neʼe nātou hukiʼi ia ia” hanatou mamata ki te toe liliu mai ʼa Kilisito? Kua lagi teitei sēkulō 20 tanatou kua mamate! Pea tahi foki ʼaē, neʼe ʼui e te kau ʼaselo ʼe toe liliu mai anai Kilisito “ohage pe” ko tana mavae ʼaē ʼi te kele. ʼIo, neʼe feafeaʼi koa tana mavae ʼaē ʼi te kele? Ko te toko miliona koa ʼaē neʼe mamata ki ai? Kailoa ia, neʼe gata ʼaki pe ʼi te kiʼi kau agatonu ʼaē neʼe mamata ki te meʼa ʼaia. Pea ʼi te temi ʼaē neʼe palalau age te ʼu ʼaselo ʼaē kia nātou, ko te kau ʼapositolo neʼe nātou sio tonu koa ki te mavae ʼaē ʼa Kilisito ki te lagi? Kailoa, ko te ʼao neʼe ina ʼaofi Sesu. Ki muli age, neʼe tonu ke hu ki te lagi ko te laumālie, ko te faʼahi fakapulipuli ia ki te tagata (1 Kolonito 15:50). Koia, neʼe mamata pe te kau ʼapositolo ki te kamataʼaga ʼaē ʼo te mavae ʼa Sesu; neʼe mole feala hanatou sio ki te ikuʼaga ʼo te hake ʼaē ʼa Sesu, ʼaē ko tana aʼu ki te ʼafioʼaga ʼo tana Tāmai ʼe ʼi selo, ko Sehova. Ko te faʼahi ʼaia, neʼe lava pe ke nātou mahino kiai ʼaki tanatou tui. — Soane 20:17.

⁵ ʼE fakahā e te Tohi-Tapu ko Sesu ʼe toe feiā aipe mo tana toe liliu mai. Ko Sesu totonu pe neʼe ina ʼui fakanounou ʼi muʼa ʼo tona mate: “Kei toe pe te kiʼi temi veliveli, pea mole toe sio te malamanei kia te ʼau.” (Soane 14:19). Neʼe ina toe ʼui foki ko te “puleʼaga ʼo te ʼAtua ʼe mole haʼu ʼi he ʼaluʼaga fakakinau ke fakatokagaʼi”. (Luka 17:20.) Koteā leva te faka ʼuhiga ʼo te talanoa ʼaē ‘ ʼe sio anai ki ai te mata fuli pe’? Ke maʼu te tali ki te faʼahi ʼaia, ʼe ʼaoga muʼa ke tou mahino lelei ki te kupu ʼaē neʼe fakaʼaoga e Sesu mo tana kau tisipulo ʼo ʼuhiga mo tana toe liliu mai.

6. a) Heʼe koʼe koa ko te ʼu kupu ʼaē “toe liliu mai”, “kua tau mai”, “kua liliu mai” pea mo “haʼu” ʼe mole ko he ʼu fakaliliu totonu ʼo te kupu faka keleka parousia? b) Koteā ʼaē ʼe ʼiloga mai ko te parousia, peʼe ko te “kua ʼi he potu” ʼe loaloaga age ia ʼi he faʼahiga meʼa pe neʼe hoko faka temi?

⁶ Pea tahi foki ʼaē, neʼe mole gata ʼaki pe ʼi te “toe liliu mai” ʼaē ʼa Kilisito. Ko te kupu ʼaia, ohage pe ko te kupu ʼaē “haʼu”, “kua tau mai” peʼe “kua liliu mai”, ʼe faka ʼuhiga ki te meʼa pe e tahi neʼe hoko ʼi he kiʼi temi nounou. Kae ko te kupu faka keleka ʼaē neʼe fakaʼaoga e Sesu mo tana kau tisipulo ʼe maʼuhiga ʼaupito age ia. Ko te kupu ʼaia ʼe ʼui fēnei: ko te parousia, ko tona faka ʼuhiga tāfito “ ʼi te ʼu tafa” peʼe “kua ʼi he potu”. ʼE lahi te kau tagata popoto ʼe nātou felogoi ko te kupu ʼaia ʼe mole faka ʼuhiga pe kua haʼu kae kua ʼi he potu ki muli age — ohage ko he ʼaʼahi ʼa he tagata ʼaliki. Ko te haʼu ʼaia ʼe mole ko he meʼa neʼe hoko faka temi pe; ʼe ko he temi makehe ia, ko he temi neʼe fakaʼiloga ia. Ia Mateo 24:​37-39, neʼe ʼui e Sesu ko te “haʼu [parousia] ʼo te Foha ʼo te tagata” ʼe hage anai “ko te ʼu ʼaho ʼo Noe” ʼaē ko tona ikuʼaga ko te tulivio. Neʼe faʼu e Noe te aleka pea mo valoki te kau agakovi ia taʼu ʼe lauʼi hogofulu ʼi muʼa ʼo te to ʼo te tulivio ʼo ina pulihi ai te tuʼu agakovi ʼo te temi ʼaia. ʼO toe feiā aipe mo te haʼu fakapulipuli ʼa Sesu, ʼe tuʼu anai ia taʼu ʼe lauʼi hogofulu ki tana aʼu ki he faka ʼauha lahi.

7. a) Koteā te fakamoʼoni ʼaē ko te parousia ʼe ko he meʼa fakapulipuli ki te tagata? b) ʼE hoko anai feafeaʼi te fakamatala ʼaē ʼi te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te toe liliu mai ʼa Kilisito ʼo hā ki te “mata fuli pe”, pea ʼe hoko ʼi te temi fea?

⁷ Koia, ko te parousia ʼe mole ko he meʼa ia ʼe mamata moʼoni kiai te tagata. Kapau ʼe tonu ke mamata moʼoni te hahaʼi kiai, koteā leva te ʼuhiga ʼo te foaki e Sesu te fakaʼiloga ki tana kau tisipulo ke nātou ʼiloʼi ai tana haʼua? Kae ko te haʼu ʼaē ʼa Kilisito ʼo faka ʼauha te faʼahiga tuʼu faka malamanei ʼa Satana, ko te meʼa ʼaia ʼe ʼiloga lelei leva ia ki te hahaʼi fuli. Ko te temi leva ʼaia “ ʼe sio anai kiai te mata fuli pe”. ʼO feiā aipe mo te ʼu fili ʼo Sesu ʼe feala anai ke nātou ʼiloʼi, ko te fai pule ʼa Kilisito ʼe moʼoni. — Vakaʼi ia Mateo 24:30; 2 Tesalonika 2:8; Fakahā 1:​5, 6.

Neʼe kamata koa ʼi te temi fea tana haʼu?

8. Koteā te meʼa ʼe ina fakaʼiloga te kamata ʼo te fai pule ʼa Kilisito, pea ʼe hoko koa ʼifea te meʼa ʼaia?

⁸ Ko te haʼu ʼa te Mesia neʼe kamata ʼaki te temi neʼe hoko ai te ʼu meʼa ʼo ʼuhiga mo te ʼu fakakikite faka mesia. Neʼe fakanofo hau ia ʼi te lagi (2 Samuele 7:​12-16; Isaia 9:​6, 7; Esekiele 21:​26, 27). Neʼe fakahā e Sesu ko tana haʼu ʼe pipiki anai ki tona fakanofo hau. ʼE lahi te ʼu fakatā, ʼe nātou fakatatau ia ia ki te tagata pule ʼe mavae ʼi tona loto fale pea mo tuku tana ʼu kaugana, ʼo folau ʼi te temi loaloaga ki te “fenua mamaʼo” ke ina maʼu ai “te tuʼulaga hau”. Neʼe ina fakaʼaoga te fakatā ʼaia moʼo tali ki te fehuʼi ʼaē ʼa tana kau ʼapositolo ʼo ʼuhiga mo te temi ʼaē e kamata ai tana parousia; neʼe ina toe fai te meʼa ʼaia koteʼuhi “neʼe nātou manatu ko te puleʼaga ʼo te ʼAtua ʼe hā anai ʼi te temi ʼaia”. (Luka 19:​11, 12, 15; Mateo 24:3; 25:​14, 19.) Koia, ʼi te temi ʼaē neʼe kei nofo ai ʼi te kele, ke aʼu ki te “fenua mamaʼo” ʼaē ko te lagi, ko tona fakanofo hau neʼe kei fualoa ia. Ko te temi feā ʼaē ka hoko ai te meʼa ʼaia?

9, 10. Ko te fakamoʼoni fea ʼaē ʼe tou maʼu ai ko Kilisito kua pule ʼi temi nei ʼi selo, pea ko te temi fea ʼaē neʼe kamata ai tana fai pule?

⁹ ʼI te temi ʼaē neʼe fehuʼi age e te kau tisipulo ʼa Sesu kia ia te meʼa ʼaenī: “Koteā anai te fakaʼiloga ʼo tau haʼu mo te fakaʼosi ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ʼo te tuʼu ʼaenī?” ʼI tana tali, neʼe foaki age e Sesu kia nātou te fakamatala ʼo ʼuhiga mo te temi ʼaia ka haʼu (Mateo kapite 24; Maleko kapite 13; Luka kapite 21; vakaʼi foki mo 2 Timoteo 3:​1-5; Fakahā 6:1-17 kapite 6). Ko te fakaʼiloga ʼaia ʼe felāveʼi mo te temi maveuveu. Ko te temi ʼaia ʼe fakaʼiloga ʼaki te ʼu tau ʼi te ʼu fenua fuli, te lahi ʼo te ʼu fakapō, te tokakovi ʼo te maʼuli faka famili, te ʼu taʼi mahaki, te ʼu hoge, pea mo te ʼu mafuike — ʼo mole ko he ʼu fihifihia ʼi he fenua pe e tahi kae ko te lakilisi faka malamanei. ʼE ʼiloga koa te ʼu meʼa ʼaia? ʼE fakalaka pe te ʼaho mo ina fakamoʼoni ko te 20 sēkulō ʼe ʼalu tahi mo te fakaʼiloga ʼaē neʼe tuku e Sesu.

¹⁰ ʼE felogoi te kau tagata hisitolia ʼo ʼuhiga mo te taʼu 1914 ʼaē neʼe ina faka ʼuhiga kehe te maʼuli ʼo te tagata, he ki muli age ʼo te taʼu maʼuhiga ʼaia neʼe lahi te ʼu faigataʼaʼia neʼe tuputupu ʼi te malamanei. Ei, ko te ʼu meʼa fuli faka malamanei ʼaē neʼe nātou fakahoko te ʼu lea faka polofeta faka tohi-tapu, ʼe nātou hinoʼi te taʼu 1914 ohage ko te taʼu ʼaē neʼe fakanofo Hau ai Sesu ʼi selo. Koia, ʼi te fakakikite ʼo te kapite 4 ʼo Taniela ʼe ina fakahā te fakamoʼoni ʼo te ʼu meʼa ʼaē ʼi temi ʼaē ʼe ina taki tatou ki te taʼu pe ʼaia — 1914 — ohage ko te temi ʼaē neʼe hinoʼi ai e Sehova te Hau ke kamata tana fai puleb.

He koʼe ko he temi maveuveu?

11, 12. a) He koʼe koa ʼe mata faigataʼa ki ʼihi hanatou tui ko Kilisito kua pule ʼi te lagi ʼi te temi nei? b) ʼE feafeaʼi koa hatatou fakatā te meʼa ʼaē neʼe hoko ʼi te hili ʼo te fakanofo hau ʼo Sesu?

¹¹ ʼE lahi te puna’maʼuli, ‘he koʼe koa ko te malamanei ʼe maveuveu mo kapau ko te Mesia kua pule ʼi selo? Ko tana fai pule koa ʼe kovi?’ Ko te fakatā ʼe ina tokoniʼi tatou ki te faʼahi ʼaia: ko te kolo ʼe puleʼi e te pelesita agakovi. Neʼe ina fakatuʼu te faʼahiga takitaki fakahehema ʼaki te mālohi ʼe mafola ʼi te potu fuli ʼo te kele. Neʼe fai te vote; ko te tagata agalelei ʼaē neʼe mālo. Koteā leva ʼaē ka hoko? Ohage ko te ʼu fenua temokalatike, lolotoga te ʼu māhina ʼe ʼi ai te kiʼi temi ʼe fetogitogi ai ia muʼa ʼo te fakanofo ʼo te pelesita foʼou. ʼE feafeaʼi anai te aga ʼa te ʼu tagata ʼaia e lua lolotoga ʼo te temi ʼaia? Ko te tagata agalelei ʼe ina tauʼi aipe ʼi te temi ʼaia pea mo fakahifo tona ʼu pule kovi fuli ʼaē ʼi te fenua katoa? ʼE ʼuluaki tokaga muʼa ia ki te kolo ʼaliki ʼo ina fakatuʼu he fale fono foʼou pea mo fetogi te pelesita ʼāfea mo tana ʼu kaumeʼa feiā mo tana hahaʼi ʼaē ʼe lagolago kia ia. Koia, ka ina maʼu katoa leva te fai pule ʼe ina fai fakalelei anai te faʼahi ʼaia. Ohage ko te pelesita agakovi, ʼe mole ina faigaʼi anai ʼi te temi siʼisiʼi ʼaē ke ina maʼu moʼo fakaʼaogaʼi te ʼu koloā ʼaē neʼe ina faʼao ʼi muʼa ʼo tona fakahifo?

¹² ʼIo, ʼo toe feiā aipe mo te parousia ʼo Kilisito. ʼE tuʼu ia Fakahā 12:​7-12, ko te temi ʼaē ka fakanofo hau ai Kilisito ʼi selo, ʼe ina kapu muʼa ia Satana mo tana kau temonio ʼi te lagi, koteʼuhi ʼe ina fakamaʼa te nofoʼaga ʼo Tona puleʼaga. ʼI tona mamahi ʼi tana lavā ʼaia, ʼe feafeaʼi anai te aga ʼa Satana ʼi te “kiʼi temi nounou” ʼaē ke ina maʼu ia muʼa ʼo te fakaʼaoga katoa e Kilisito tana fai pule ʼi te kele? Ohage ko te pelesita agakovi, ʼe ina faigaʼi anai te ʼu faʼahiga meʼa kehekehe moʼo fakahehema te tuʼu ʼāfea ʼaenī. ʼE mole ko te paʼaga ʼaē ʼe maʼuhiga kia ia, ko te maʼuli ʼaē ʼo te hahaʼi ʼe ina fia fai kiai. ʼE ina fia matehi te hahaʼi ʼa Sehova pea mo tana Hau ʼaē kua pule mo kapau ʼe ina lavaʼi te faʼahi ʼaia.

13. ʼE fakahā feafeaʼi e te Tohi-Tapu ko te fai pule ʼa Kilisito neʼe kamata ʼi te lakaga ʼaē neʼe hoko ai te maveuveu ʼi te kele?

¹³ ʼE mole fakaʼofolele te meʼa ʼaia, heʼe ko te kamataʼaga ʼo te fai pule ʼo te Mesia ʼe faka ʼuhiga ko te temi “malaʼia ʼi te kele”. (Fakahā 12:12.) ʼO toe feiā aipe ia Pesalemo 110:​1, 2, 6, ko te Mesia ʼe kamata tana fai pule ‘ ʼi te lotolotoiga ʼo tona ʼu fili’. Ki muli age leva ʼe ina faka ʼauha katoa “te ʼu puleʼaga”, feiā aipe mo te ʼu faʼahi kehekehe ʼo te tuʼu fakahehema ʼa Satana!

Ko ʼafea ʼaē ka pule ai te Mesia ʼi te kele

14. Koteā anai ʼe fealagia ke fai e te Mesia ʼi tana ʼosi faka ʼauha te ʼu faʼahiga meʼa ʼo te tuʼu agakovi ʼaenī ʼa Satana?

¹⁴ ʼI te ʼosi hili ʼo tana faka ʼauha ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ʼo te tuʼu ʼa Satana pea mo meʼa fuli neʼe lagolago ki ai, ko te Hau faka mesia ʼaē ko Sesu Kilisito, ʼe ina maʼu leva te tuʼulaga moʼo fakahoko te ʼu fakakikite ʼo te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo tana fai Pule ia taʼu e afe. Ia Isaia 11:​1-10 ʼe ina tokoniʼi tatou ke tou ʼiloʼi te faʼahiga pule ʼaē ka fai anai e te Mesia. ʼE tuʼu mai ʼi te vaega 2, ʼe ina maʼu anai “te laumālie ʼo Sehova, ko te laumālie poto pea mo te ʼatamai, ko te laumālie ʼo te tokoni pea mo te mālohi”.

15. Koteā te faka ʼuhiga ʼo te ‘laumālie mālohi’ ʼaē ka ina taki te fai pule ʼa te Mesia?

¹⁵ Koutou fakatokagaʼi age muʼa te faka ʼuhiga anai ʼo te ‘laumālie mālohi’ ʼi te fai pule ʼa Sesu. ʼI tana nofo ʼaē ʼi te kele, neʼe ina maʼu te faʼahiga mālohi mai ia Sehova, ʼaē neʼe fealagia ai kia ia ke ina fai te ʼu milakulo. Pea neʼe ina fakahā tana fia tokoni moʼoni ki te hahaʼi, ʼo ina ʼui fēnei “ ʼe ʼau loto kiai”. (Mateo 8:3.) Kae ko te ʼu milakulo ʼo te ʼu ʼaho ʼaia neʼe ko he ʼu fakaʼiloga pe ia ʼo te ʼu meʼa ka ina fai ʼi tona temi pule ʼaē mai te lagi. ʼE fai anai e Sesu te ʼu milakulo ʼi te kele katoa! Ko te hahaʼi mahahaki, te kivi, te tuli, te māʼimoa, pea mo te ketu ʼe nātou maʼuʼuli haohaoa anai ʼo heʼegata (Isaia 35:​5, 6). Ko te meʼa kai lahi ʼe vaevae fakalelei anai, ko te pakupaku ʼe puli anai ʼo heʼegata (Pesalemo 72:16). Koteā te ʼui ki te toko miliona hahaʼi ʼaē ʼe nātou takokoto ʼi te ʼu falemaka ʼaē ʼe mole galo ʼi te manatu ʼa te ʼAtua? ʼAki te “mālohi” ʼa Kilisito ʼe ina fakatuʼuake nātou mai te mate, ʼo foaki kia nātou takitokotahi te fealagia ki he maʼuli heʼegata ʼi te palatiso (Soane 5:​28, 29)! Kae, logope la te mālohi ʼaia, ko te hau faka mesianike ʼe agavaivai tuʼumaʼu aipe. ʼE ina maʼu te “fiafia (...) ʼi te manavasiʼi kia Sehova”. — Isaia 11:3.

16. Ko te Mesia ko te faʼahiga Tuʼi Fakamāu feafeaʼi anai, pea koteā te tupuʼaga ʼaē ʼo tana fakafeagai ai mo te kau tuʼi fakamāu ʼo te malamanei?

¹⁶ Ko te Hau ʼaia, ko te Tuʼi Fakamāu haohaoa. “ ʼE mole ina fakamāu anai ʼaki te meʼa ʼaē neʼe hā ki ʼona mata, pea ʼe mole ina fai anai tana fakatonutonu ʼaki pe te meʼa neʼe fagono ki ai.” Ko ai te tuʼi fakamāu, ʼi te temi ʼāfea peʼe ʼi te temi nei, ʼe feala ke ʼui ʼe aga feiā? Māʼia pe la mo he tagata ʼe fai fakamāu lelei, ʼe feala pe ke ina fakamāu ki te meʼa neʼe sio pea mo fagono kiai, logope te poto ʼaē neʼe fakaʼaoga peʼe ʼe ina maʼu he fakasiosio tonu. Koia, ko te kau tuʼi fakamāu pea mo te ʼu fono faifakamāu ʼe feala pe ke nātou lotolotolua peʼe mo maveuveu ʼi tanatou gāue, ʼi he ʼu faifakamāu fakahuahua, peʼe ʼi he ʼu fakamoʼoni fefakafeagaiʼaki. ʼI te agamahani ko te maʼu meʼa pea mo te mālohi ʼaē ʼe feala ko he ʼu meʼa taupau lelei ʼo tatou, ʼi te faitotonu ʼo te temi nei ʼaē kua totogi. ʼE mole feiā anai ia ʼi te pule ʼa te Tuʼi Fakamāu faka mesia! ʼE sio ia ki te ʼu loto. ʼE mole he meʼa ʼe puli kia ia. Ko te faitotonu ʼaē ʼe lagolago ʼaki te ʼofa pea mo te manavaʼofa, ʼe molemo gata anai ia. ʼE mālohi tuʼumaʼu anai ia. — Isaia 11:​3-5.

ʼE feafeaʼi koa te lave kia koutou ʼo tana fai pule?

17, 18. a) Koteā te paki fakaofoofo ʼo ʼuhiga mo te maʼuli ka haʼu ʼo te malamanei ʼe fakatā ia Isaia 11:​6-9? b) Ko ai koa ʼaē ʼe faka ʼuhiga muʼa ki ai te fakakikite ʼaia, pea koteā tona tupuʼaga? c) ʼE hoko feafeaʼi anai te fakakikite ʼaia?

¹⁷ ʼIo, ko te taki ʼa te Mesia ʼe mālohi ʼaupito ki tana kau fakafofoga. ʼE ina fetogi te hahaʼi. ʼE fakahā ia Isaia 11:​6-9 te maʼuhiga ʼo te ʼu fetofetogi ʼaia ka hoko. Ko te lea faka polofeta ʼaia ʼe ina fakatā te paki fakaofoofo ʼo ʼuhiga mo te ʼu manu fekai ohage la — ko te ʼu lupo, te ʼu leopa, te ʼu laione, te ʼu gata — ʼe nātou maʼuli fakatahi anai mo te ʼu manu lalata pea mo te ʼu tamaliki. Kae ko te ʼu manu fekai ʼaia ʼe mole fakatupu tuʼutāmaki ia! Koteā tona tupuʼaga? ʼE fēnei te tali ʼi te vaega 9: “ ʼE mole fai anai he meʼa kovi pea ʼe mole fakatupu anai he faka ʼauha ʼi toku moʼuga maʼoniʼoni katoa, koteʼuhi ko te kele ʼe fonu moʼoni anai ʼaki te ʼiloʼi ʼaē ʼo Sehova ohage ko te ʼuʼufi ʼo te tai e te ʼu vai.”

¹⁸ ʼE moʼoni, “ko te mālama ʼo Sehova” ʼe mole hona ʼuhiga ki te ʼu manu; koia, ko te ʼu vaega ʼaia ʼe faka ʼuhiga muʼa ki te hahaʼi. Ko te Mesia ʼe ina fai he ʼu fakatuʼutuʼu ki he akoʼi ʼo te kele katoa, ke ʼiloʼi e te hahaʼi ia Sehova pea mo tona ʼu ala, ke nātou feʼofaʼaki, mo fefakaʼapaʼapaʼaki, pea mo fefakapoipoiʼaki. ʼI te Palatiso ʼaē ka tuʼu, ko te Mesia ʼe ina taki faka milakulo anai te malamanei ki te maʼuli haohaoa fakasino pea mo faka ʼatamai. Ko te ʼu agaaga fekai ʼaē ʼe tau ʼiloga ʼi te natula ʼo te tagata agahala ʼe puli anai ia. ʼE feala ke ʼui fakahagatonu, ko te malamanei ʼe tokalelei anai mo te ʼu manu — Oie ko he meʼa lelei foki! — Vakaʼi ia Senesi 1:28.

19. ʼE feafeaʼi koa te lave ki te maʼuli ʼo te hahaʼi te fai pule ʼaē ʼa te Mesia ʼi te ʼu ʼaho fakamuli ʼaenī?

¹⁹ Ke koutou manatuʼi pe foki, ko te Mesia ʼe lolotoga nei tana pule. ʼI te temi nei pe foki, ko te kau fakafofoga ʼo tona Puleʼaga, ʼe nātou maʼuli tokalelei fakatahi, ʼo nātou kamata fakahoko te talanoa ʼaē ia Isaia 11:​6-9. Pea tahi foki, kua lagi teitei taʼu 80 te haga ʼa Sesu ʼo fakahoko te talanoa ʼaē ia Isaia 11:​10, ʼe ʼui fēnei: “ ʼE hoko moʼoni anai, ʼi te ʼaho ʼaia, ʼe ʼi ai anai te aka ʼo Sese, ʼe tuʼu anai ohage ko he fakaʼiloga maʼa te hahaʼi. ʼE mafuli anai kia te ia fakaʼofolele te ʼu puleʼaga, pea ko tona koga meʼa mālōlō ʼe liliu anai ʼo kolōlia.” Ko te hahaʼi ʼo te ʼu puleʼaga kehekehe ʼe nātou mafuli anai ki te Mesia. Koteā tona tupuʼaga? Koteʼuhi talu mai te kamata ʼo tana fai pule, neʼe “tuʼu ia ohage ko he fakaʼiloga”. ʼAki te ʼu fakatuʼutuʼu ki he akoʼi ʼo te hahaʼi ʼaē neʼe tou talanoa ki ʼoluga atu, neʼe ina fai ke ʼiloa ʼi te malamanei katoa tana kua haʼu. ʼIo, neʼe fakakikite e Sesu te gāue fagonogono ʼi te kele moʼo fakaʼiloga tāfito tana kua haʼu ia muʼa ʼo te fakaʼosi ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ʼo te tuʼu ʼaenī ʼi muʼa ʼo te pulihi ʼo te tuʼu ʼaenī. — Mateo 24:14.

20. Ko te aga fea ʼaē ʼe tonu anai ke tekeʼi e te kau fakafofoga ʼo te fai pule faka mesia, pea koteā tona tupuʼaga?

²⁰ Koia ko te haʼu ʼa Kilisito ʼi tona pule ʼAliki ʼe mole tuku kehe ohage ko he meʼa ʼe tuʼu ʼi he laupepa, peʼe ko he fihi ʼa he kau teolosia popoto. Ko tana fai pule ʼe lave pea mo ina fetogi te ʼu maʼuli ʼi te kele, ohage ko te meʼa neʼe fakakikite e Isaia. Neʼe taki e Sesu te toko miliona kau fakafofoga ʼi te tuʼu fakahehema ʼaenī ki te Puleʼaga. Kapau ʼe koutou kau ai, ko totatou Pule ʼe tau mo he tauhi fakafiafia ʼaupito! ʼE toe faigafua pe foki hatatou vaivai, pea mo tou manatu ohage ko te mālama ʼaenī, ʼo tou ʼui fēnei: “ ʼE ʼifea koa tau fakapapau?” (2 Petelo 3:4). Kae ohage pe ko te talanoa ʼaē ʼa Sesu, “ko ʼaē ka faʼa kātaki ki te temi fakaʼosi, ko ia ʼaia ka maʼuli anai”. — Mateo 24:13.

21. ʼE feafeaʼi koa hatatou faka maʼuhiga fuli tatatou leleiʼia te falala faka mesia?

²¹ Ko te ʼaho pe ʼe fakalaka ʼe ina fakaōvi aipe tatou ki te ʼaho lahi ʼaē ka haga ai Sehova ʼo taki tona Alo ke ʼiloʼi e te malamanei katoa kua haʼu. ʼAua naʼa koutou tuku takotou falala ke vaivai. Koutou metitasio ki te tuʼulaga faka mesia ʼa Sesu pea mo tona ʼu kalitate ʼi tona ʼuhiga fai pule. Koutou toe fakakaukau fakalelei ki te ʼAtua ko Sehova, ko te tupuʼaga pea mo te pule fakakaukau ʼo te falala lahi faka mesianike ʼaē ʼe talanoa kiai ʼi te Tohi-Tapu. Kapau ʼe koutou fai te faʼahi ʼaia, ʼe lagi ʼe koutou logoʼi anai ʼi tokotou loto he meʼa makehe ohage ko te ʼapositolo ko Paulo ʼi tana tohi te meʼa ʼaenī: “Siʼi loloto ʼo te koloaʼia pea mo te poto pea mo te mālama ʼo te ʼAtua!” — Loma 11:33.

[Nota ʼi te lalo pasina]

ʼE feafeaʼi anai hakotou tali?

◻ ʼE feafeaʼi koa te toe liliu mai ʼa Kilisito?

◻ ʼE feafeaʼi koa tatatou ʼiloʼi ko te parousia ʼa Kilisito ʼe fakapulipuli pea mo loaloaga tona temi?

◻ Ko ʼafea koa ʼaē ʼe haʼu Kilisito, pea ʼe feafeaʼi tatatou ʼiloʼi ʼo te meʼa ʼaia?

◻ ʼE feafeaʼi te faʼahiga Pule ʼa te Mesia ʼi te lagi?

◻ ʼE lave feafeaʼi te fai pule ʼaē ʼa Kilisito ki te maʼuli ʼo tana kau fakafofoga?

[Paki ʼo te pasina 15]

Ko te falala ʼaē ko Sesu ʼe toe liliu mai anai ʼe maʼuhiga ʼaupito ki tana kau ʼapositolo agatonu.

[Paki ʼo te pasina 17]

Mai te lagi, ʼe fai anai e Sesu te ʼu milakulo ki te kele katoa.

[Haʼuʼaga ʼo te paki]

Earth: Based on NASA photo