Taupau ʼAkotou Fānau Mai Te Fakaʼaogaʼi Kovi ʼo Te Toto
1 “Koʼeni, te ʼu foha ʼe ko he tofiʼa ʼa Sehova.” (Pes. 127:3). Ko te ʼu mātuʼa ʼaē neʼe foaki ki ai e Sehova he tofiʼa taulekaleka ʼaia, ko tonatou maʼua fakafiafia, logope la tona mamafa, ko te akoʼi ʼo tanatou ʼu fānau, ʼo tokaga pea mo taupau nātou. Ohage la, neʼe kua koutou fai te ʼu fakatuʼutuʼu ʼaoga mo fakapotopoto moʼo hāofaki ʼo takotou ʼu fānau mai te foʼi huki toto? Koteā anai te aga ʼa takotou fānau mokā ʼe fakatuʼutuʼu ke fai kia nātou he foʼi huki toto? Neʼe kua koutou palalau faka famili koa ʼo ʼuhiga mo te meʼa ka koutou fai anai moʼo aga fakapotopoto mokā, ʼe hoko mai he meʼa fakatavili, ʼe fakatuʼutuʼu ke fai kia nātou he foʼi huki toto?
2 Kapau ʼe tonu ke teuteuʼi tokotou famili ʼo ʼuhiga mo te ʼu faʼahiga meʼa ʼaia, ke ʼaua naʼa ko he meʼa fakatuʼania kia koutou peʼe ko he mamahi mole hona ʼaoga. ʼE mole feala ke koutou fakatuʼutuʼu ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa fuli ʼo te maʼuli pea mo koutou teuteu ki ai; kae, ʼu mātuʼa, ʼe feala takotou fai fakatomuʼa he meʼa moʼo hāofaki ʼo takotou ʼu fānau mai te foʼi huki toto. Kapau ʼe mole koutou tokaga ki te ʼu maʼua ʼaia, ʼe fokifā kua fai he foʼi huki toto ki takotou fānau mokā ʼe mahaki pea ʼave ke faitoʼo. Koteā koa te meʼa ʼe feala ke koutou fai?
3 Te maʼuhiga ʼo he tui mālohi: ʼE maʼuhiga ke koutou fakatokaga ki te mālohi ʼo takotou tui ʼo ʼuhiga mo te lao ʼaē ʼa te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te toto. ʼE koutou akoʼi koa ki takotou fānau te fakalogo ʼaē kia Sehova ʼi te fahaʼi ʼaia, ohage pe ko takotou akoʼi age kia nātou te ʼu lao ʼo ʼuhiga mo te faitotonu, te nofo maʼa, te mamaʼo mai te ʼu meʼa ʼo te mālama pea mo ʼihi fahaʼi ʼo te maʼuli? ʼE ʼalu tahi koa takotou ʼu manatu mo te lao ʼaē neʼe foaki e te ʼAtua, ʼaē ʼe tuʼu ia Teutalonome 12:23, ʼe ʼui fēnei: “Ke mālohi tau fakatuʼutuʼu ke ʼaua naʼa ke kai te toto”? ʼE toe ʼui fēnei ʼi te vaega 25: “ ʼE mole tonu ke ke kai ki ai, ke fua lelei kia te koe pea mo tau fānau ki muli mai ia koe, koteʼuhi ʼe ke fai anai te meʼa ʼe totonu ia muʼa ʼo Sehova.” ʼE feala ke ʼui ʼe he tōketā ko te toto ‘ ʼe lelei’ ki te mahaki ʼo takotou fānau; koia ʼe tonu ai ke mālohi takotou tonu, ʼi muʼa ʼo he hoko mai ʼo he meʼa fakatavili, ʼo fakafisi ki te toto, tatau aipe kia koutou peʼe ko takotou fānau, pea ʼe tou loto ke tuʼu maʼu tatatou felogoi lelei mo Sehova ʼi te fakafisi ʼaē ki te lao fakaʼatua ʼuhi heʼe fia hoko atu te maʼuli. Ko te ʼofa ʼo te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te temi nei ʼo feiā pea mo te maʼuli heʼegata ʼe fakaapelua!
4 ʼE moʼoni, ko te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼe maʼuhiga ʼaupito kia nātou te maʼuli. ʼE mole nātou fia mamate. ʼE nātou fia maʼuʼuli moʼo fakavikiviki ʼo Sehova pea mo fai ʼo tona finegalo. ʼE ko he tahi tupuʼaga tafito ʼaia ʼo tanatou ʼolo ki te lopitali pea mo ʼave ke faitoʼo tanatou ʼu fānau. ʼE nātou kole ki te ʼu tōketā ke faitoʼo nātou, pea kapau ʼe fakaʼaogaʼi ʼe te tōketā he toto moʼo fai ʼo te faitoʼo, ʼe nātou kole anai he faʼahiga faitoʼo ʼe mole ʼi ai te toto. ʼE lahi te ʼu faʼahiga faitoʼo ʼe mole fakaʼaogaʼi te toto. ʼE lahi te ʼu tōketā ʼe nātou fakaʼaogaʼi te fahaʼi ʼaia. Ko te ʼu faʼahiga faitoʼo ʼaia ʼe mole ni loi ia; ʼe ko te ʼu faitoʼo pea mo he ʼu faʼahiga meʼa ʼaoga, ʼo kau ai te ʼu fakamatala ʼi te ʼu tohi faitoʼo ʼiloa. Ko te ʼu tōketā ʼe lauʼi afe ʼi te malamanei ʼe gāue tahi mo tatou pea ʼe nātou foaki mai te ʼu faitoʼo lelei mole ʼai ai te toto, tatau aipe peʼe kei faigataʼa te maʼu ʼo ni ʼu tōketā ʼe lotolelei ʼo faitoʼo te ʼu fānau ʼa te kau Fakamoʼoni ʼaki te ʼu faʼahiga faitoʼo mole ʼai ai te toto.
5 Koutou kumi he tōketā ʼe lotolelei ki tatatou tonu: Ko te faitoʼo ʼo te ʼu mahaki ʼe ko he meʼa ʼe lahi ai te tuʼania ʼa te ʼu tōketā. Ka koutou kole age ke nātou faitoʼo takotou fānau ʼo mole fakaʼaogaʼi te toto, ʼe ko he meʼa faigataʼa ia ki te faitoʼo. Ko ʼihi tōketā ʼe nātou tali anai ʼo faitoʼo te ʼu hahaʼi kua fotufotua tagata ʼo fakaʼapaʼapa ki tonatou loto ʼo ʼuhiga mo te toto, mo kapau neʼe tohi te fahaʼi ʼaia ʼi he pepa ʼo tohi ai mo tokotou higoa. ʼO tatau aipe, ko ʼihi tōketā ʼe nātou tali anai ʼo faitoʼo he ʼu tamaliki mo kapau ʼe nātou fakahā tanatou aga fakapotopoto, heʼe tatau foki mo te ʼu telepinale neʼe nātou fakamoʼoni ko te ʼu tamaliki ʼaē ʼe hā tanatou fakapotopoto ʼe gafua tanatou fai tonu ʼo ʼuhiga mo te ʼu faitoʼo (vakaʼi Te Tule Leʼo ʼo te ʼaho 15 ʼo sūnio 1991, ʼu pasina 16 pea mo 17, ʼe fakahā ai pe ko te tūpulaga fea ʼaē kua fakapotopoto). Kae, ʼe feala ke fakafisi te ʼu tōketā ki te faitoʼo ʼo te ʼu tamaliki, tāfito mokā ko he ʼu toe meamea, mokā ʼe mole fakagafua age ke nātou fakaʼaoga te toto. ʼE moʼoni, tokosiʼi te ʼu tōketā neʼe kole ke nātou faitoʼo he fānau ʼe nātou foaki mai he fakamoʼoni ʼe mole nātou fakaʼagoaʼi anai te toto mokā hoko mai he faʼahiga meʼa. ʼAki he ʼu fakatuʼutuʼu faka lopitali pea mo te telepinale, tokolahi te ʼu tōketā ʼe nātou ʼui ʼe mole feala ke nātou foaki mai te fakamoʼoni ʼaia. Kae, tokolahi neʼe lotolelei ʼo tokaga ki te ʼu fānau ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼonatou fai fuli te ʼu meʼa fuli ʼe ʼaoga moʼo fakaʼapaʼapa ki tatatou fakatuʼutuʼu ʼo ʼuhiga mo te toto.
6 Kapau koia ʼaia, koteā te meʼa ke fai mo kapau ko takotou kumi he tōketā ʼe mahino ki tatatou fakatuʼutuʼu ʼe ina taki tatou ki he tōketā neʼe kua ina tali te fahaʼi ʼaia ʼo gāue tahi mo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova pea mo ina fakaʼaogaʼi te ʼu faitoʼo mole ʼi ai te toto ki ʼihi kau Fakamoʼoni, kae ʼe mole feala ke fakagafua age e te lao ke ina fai age he fakamoʼoni ʼe mole ina fakaʼaogaʼi anai te toto? Kae, ʼe ina ʼui atu anai ʼe mole feala ia ke haʼele kovi ʼi te fahaʼi ʼaia. ʼE feala ke koutou ʼui ko te tonu pe ʼaia ʼe ʼaoga. ʼI he fahaʼi feiā, ʼe feala ke koutou ʼui ʼe koutou fakagafua age ke kamata tana faitoʼo. Kae, fakahā fakalelei age ko te fakagafua ʼaē ke fai he faʼahiga faitoʼo ki takotou fānau, ʼe mole koutou fakagafua age ke fai ki ai he foʼi huki toto. ʼAki takotou aga ʼaia, ʼe koutou fai fakaleleiʼi anai tokotou maʼua ʼo mole feala ke ʼui neʼe mole mahino takotou tonu.
7 ʼE moʼoni, kapau ʼe koutou maʼu he faʼahiga meʼa ʼe ʼaoga, ʼe ina faigaʼi anai peʼe ke ʼaua naʼa fakaʼaogaʼi te toto, ʼe koutou fili anai te fahaʼi ʼaē ʼe koutou ʼiloʼi papau ʼe lelei. ʼE ko he meʼa lelei foki takotou faiga mālohi moʼo maʼu te tōketā peʼe ko te tōketā fai tafa ʼe lotolelei age ia ʼi ʼihi atu ki te faitoʼo mole fakaʼaogaʼi te toto. Ko te taupau lelei ʼaē ʼe tonu ke kita fai fakatomuʼa he tonu ʼi muʼa ʼo he hoko mai ʼo te ʼu faigataʼaʼia. Koutou faigaʼi ia meʼa fuli moʼo maʼu ʼo he tōketā ʼe lotolelei ki te fahaʼi ʼaia. Ka ʼe feala, ʼaua naʼa koutou ʼolo ki te ʼu tōketā peʼe ki he ʼu lopitali ʼe mole nātou lotolelei ki te fahaʼi ʼaia.
8 ʼI ʼihi fenua, ko te faʼahiga huʼi ʼo te tuʼu maʼua ki te lopitali ʼaē ʼe ina fakahā ai peʼe fai peʼe kailoa he foʼi huki toto. ʼI te fahaʼi ʼaē ʼe ʼi ai he meʼa ke fakatuʼutuʼu ki ai te ʼu mātuʼa ʼo ʼuhiga mo te mahaki peʼe ʼi ai hanatou paʼaga ʼo faigafua kia nātou te kumi ʼo he tōketā ʼe nātou loto kiai, ko tanatou ʼu fānau ʼe hāo anai nātou mai te ʼu tōketā pea mo ʼihi ʼe mole lotolelei ki tonatou ʼu loto. Ko he tokoni faka sosiale ʼaoga ʼe ko he meʼa lelei ʼaia ʼe fakatuʼutuʼu ki ai te faʼahiga gāue ʼa te ʼu tōketā pea mo te ʼu lopitali ka fai anai ki te famili ʼaia. ʼO tatau aipe, ko he tōketā peʼe ko he lopitali ʼe nātou tali anai ʼo faitoʼo he tamasiʼi mokā ʼe feala te totogi e te ʼu mātuʼa te ʼu faitoʼo. Koia, ia koutou ko te ʼu faʼe, koutou tokaga kia koutou lolotoga takotou faitama! ʼE ina fakahao anai koutou mai he fai fānau fakafokifā pea mo ʼihi faigataʼaʼia, heʼe ko te ʼu faʼahiga faitoʼo ʼo ʼuhiga mo te ʼu toe neʼe tupu fakafokifā ʼe tautau fakaʼaogaʼi ai te toto.
9 Ko te ʼu tōketā ʼe nātou ʼui fēnei ko ʼihi ʼi te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼe mole nātou fakahā fakatomuʼa age tanatou fakafisi ʼaē ki te toto. Ke ʼaua naʼa hoko te meʼa ʼaia. Ko he ʼuluaki meʼa ke fai e te ʼu mātuʼa ʼo te kau Fakamoʼoni mokā ʼolo ki te lopitali peʼe nātou kumi ke nātou mahino ki te ʼu gāue ʼa he tōketā ʼe tonu ke nātou fai palalau ʼo ʼuhiga mo tanatou fakatuʼutuʼu ʼo ʼuhiga mo te toto. Kapau ʼe ʼaoga ke fai he tafa, kole ke koutou felogoi mo te tōketā ʼaē ʼe ina fai te foʼi huki moe. ʼE lagi feala anai ke kau te tōketā mo koutou ʼi te fahaʼi ʼaia. Koutou lau fakaleleiʼi te ʼu pepa ʼo ʼuhiga mo te fahaʼi ʼaia. ʼE feala takotou molehi te ʼu meʼa ʼe mole ʼaoga kia koutou. Ke ʼaua naʼa hoko he femahino hāla ʼaki, koutou tohi ʼi te pepa ʼo ia ʼaē ʼe mahaki, tatau aipe pe ko ni ʼu tupuʼaga faka lotu peʼe ʼuhi ko te faitoʼo, ko te fakaʼaogaʼi ʼaē ʼo te toto ʼe mole tou loto ki ai pea ʼe mole fakagafua, tatau aipe pe koteā hona faʼahiga ʼaluʼaga.
10 Tokoni ʼa te kautahi ʼa Sehova: Koteā te ʼu fakatuʼutuʼu neʼe fai e te kautahi ʼa Sehova moʼo tokoniʼi ʼo koutou ke koutou taupau ʼakotou fānau mai te foʼi huki toto? Neʼe lahi te ʼu tokoni neʼe ina fai. ʼE lahi te ʼu alatike neʼe foaki mai e te Sosiete ke tou fakamamāhani mo te ʼu faʼahiga meʼa ʼaē ʼe fakaʼaogaʼi ai te toto pea mo te ʼu faʼahiga faitoʼo ʼe mole fakaʼaogaʼi ai te toto. Neʼe koutou ako te kaupepa ʼaē Comment le sang peut-il vous sauver la vie? pea mo ʼihi ʼatu ʼu tohi ʼe talanoa ai ki te fehuʼi ʼaia. Kae, ko te ʼu tēhina pea mo te ʼu tuagaʼane ʼo tokotou kokelekasio ʼe feala tanatou fakaloto mālohiʼi pea mo tokoniʼi koutou. Ka hoko mai leva he fihi, ko te ʼu tagata ʼāfea ʼe nātou fakatuʼutuʼu anai he tonu fakapotopoto ke leʼo tuʼumaʼu ʼi te lopitali, ko he tagata ʼāfea mo he tahi ʼi te ʼu mātuʼa peʼe ko he tahi ʼi tona famili. Ko te ʼu foʼi huki toto ʼe fai tuʼumaʼu mokā ʼolo te famili ki tonatou ʼapi ʼi te pōʼuli.
11 ʼI Niu-Kaletonia, ʼe ʼi ai te komite e tahi ʼe felogoi tahi mo te lopitali. Ka ʼe ʼaoga nātou kia koutou, koutou faka felogoi kia nātou ʼaki te tokoni ʼa te ʼu tagata ʼāfea. ʼAua naʼa faka felogoi kia nātou ki he meʼa noa pe, kae ʼaua naʼa koutou talitali fualoa fau mo kapau ʼe koutou ʼamanaki ʼe feala anai ke hoko ni ʼu faigataʼa lalahi. Ko te ʼu tēhina ʼaia ʼe feala ke nātou fakahā atu te ʼu higoa ʼo te ʼu tōketā ʼe lotolelei ʼo tali tatatou tui pea mo nātou fakaʼaogaʼi he ʼu faitoʼo mole fakaʼaogaʼi te toto. ʼI te fahaʼi ʼaē ʼe ʼaoga pea mo feala, ʼe faiga te ʼu tēhina ʼaia ke nātou nonofo ʼi te fahaʼi ʼaia pea mo foaki ai tanatou tokoni.
12 ʼE feafeaʼi ta kita fai fakatomuʼa peʼe ko ta kita aga mokā ʼe pāuʼi ki te telepinale: Koteā te meʼa ka fai mokā ʼe faiga he tōketā peʼe ko he lopitali ke tohi mai he fakagafua kia nātou ke nātou fai he foʼi huki toto ki takotou fānau? ʼE tonu koa ke koutou ʼui ʼe mole kei ʼi ai he tonu ke fai? Kailoa! ʼE lagi kei feala pe he fai ʼo he meʼa ke ʼaua naʼa fai he foʼi huki toto. ʼE lelei ke tou teuteu fakatomuʼa ʼo ʼuhiga mo te fahaʼi ʼaia. Koteā koa te meʼa ʼe tonu ke koutou fai?
13 ʼE koutou taupau lelei anai kia koutou mokā ʼe koutou mahino lelei ki te ʼu faʼahiga fakatuʼutuʼu ʼe nātou taki peʼe talatuʼu kia nātou ʼe gāue ʼi te lopitali pea mo te ʼu tagata fai fakamāu ʼi te ʼu faʼahiga meʼa ʼaia. Ko he fakatuʼutuʼu maʼuhiga mo tāfito ʼe mole fakagafua e te lao ke pule te ʼu mātuʼa ki te ʼu fānau ʼo ʼuhiga ki te tali peʼe ko te fakafisi ʼaē ke fai he faitoʼo ki tanatou ʼu fānau. Logope ko te ʼu mātuʼa ʼe nātou pule peʼe nātou tali peʼe kailoa he faitoʼo ʼo ʼuhiga mo nātou, kae ʼe mole lava ke fakafisi te ʼu mātuʼa ki he faitoʼo ʼe ʼaoga ki te lelei ʼo tanatou tamasiʼi, tatau aipe peʼe ko tanatou fakafisi ʼe fakatafito ki he ʼu tui faka lotu ʼe nātou pipiki moʼoni ki ai.
14 Ko te tonu tāfito ʼaia neʼe toʼo mai te fakatuʼutuʼu neʼe fai e te Telepinale lahi ʼaupito ʼo Amelika ʼi te taʼu 1944 ʼe ina ʼui fēnei: “ ʼE ʼāteaina te ʼu mātuʼa mo kapau ʼe nātou fia aga faka maletile. Kae ʼe mole nātou ʼāteaina, ʼi ʼihi ʼu fahaʼi, ʼo fai ki tanatou ʼu fānau te ʼu maletile ka mole heʼeki nātou maʼu he taʼu fakapotopoto ke feala ai hanatou mahino pea mo fai he tonu ʼe lelei.” Ko te manatu pe ʼaia ʼo ʼuhiga mo te mālōlō fakasino pea mo te fīmālie ʼo he tamasiʼi ʼe toe tuʼu ʼi te ʼu lao ʼaē ʼo ʼuhiga mo te taupau ʼo te ʼu fānau. Ko te ʼu lao ʼaia, neʼe fakatuʼu moʼo fakatauʼi ʼo te ʼu gaohi koviʼi ʼe fai ki te ʼu fānau, ko tona ikuʼaga ko te taupau ʼonatou mai te ʼu faʼahiga meʼa ʼe mole fai ʼi te lopitali.
15 Ko te ʼu mātuʼa kilisitiano ʼe mole nātou fakafihi ki te taupau ʼo te ʼu fānau ʼuhi ko te ʼu aga kovi peʼe ko te mole tokaga ʼa ʼihi mātuʼa. Kae ko te ʼu lao ʼaē moʼo taupau ʼo te ʼu fānau mai te mole tokaga pea mo te tāʼofi ʼa te Telepinale lahi ʼaupito ʼo Amelika ʼe tuʼu ʼi ʼoluga ʼe mole fakaʼaogaʼi lelei ʼo ʼuhiga mo te ʼu fānau ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova. Koteā tona tupuʼaga? Ko te ʼu mātuʼa ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼe mole nātou faiga ke liliu tanatou ʼu fānau ko ni ʼu “maletile”. Heʼe kapau koia ʼaia, koteā te tupuʼaga ʼo tanatou ʼuluaki ʼave ki te lopitali? Kailoa, ʼe lotolelei te ʼu mātuʼa kilisitiano ke faitoʼo tanatou ʼu fānau. ʼE nātou ʼoʼofa kia nātou pea ʼe nātou holi ke nātou maʼu he fīmālie. Kae ʼi tanatou manatu neʼe tuku age e te ʼAtua te maʼua ke nātou fili he faitoʼo lelei ki tanatou ʼu fānau. ʼE nātou loto ke fakafimālie tanatou fānau ʼo mole fakaʼaogaʼi te toto. ʼE mole gata pe ʼi te lelei ʼo te faitoʼo ʼaē mole fakaʼaogaʼi ai te toto kae ko te meʼa ʼaē ʼe maʼuhiga, ʼe ina taupau tana fānau ʼi te ʼofa ʼo Ia ʼaē neʼe ina foaki mai te maʼuli, ia Sehova ʼAtua.
16 Logope te lelei ʼo te ʼu faitoʼo ʼaē mole fakaʼaogaʼi ai te toto, tokolahi te ʼu tōketā pea mo ʼihi ʼo te puleʼaga ʼe ʼui maʼa nātou ko te ʼu foʼi huki toto ʼe ko te meʼa ʼaia kua nātou māhani ki ai ohage he ʼu faitoʼo ʼaoga ki te maʼuli ʼi ʼihi faʼahiga ʼaluʼaga. ʼE feala ke hoko he ʼu faigataʼaʼia mokā fakafisi te ʼu mātuʼa ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ki te ʼu foʼi huki toto. ʼI te agamahani, ʼe mole feala ke fai e te ʼu tōketā ʼi te fakatuʼutuʼu ʼa te lao he faitoʼo ka mole loto ki ai te ʼu mātuʼa. Moʼo fakatutuʼu ki te tonu ʼa te ʼu mātuʼa ʼaē ke ʼaua naʼa fakaʼaogaʼi te toto, ʼe feala ke maliu te ʼu tōketā peʼe ko ʼihi kau gāue ʼi te lopitali ki te tagata fai fakamāu ke ina fai mai he pepa fakagafua ʼo te fahaʼi ʼaia. ʼE feala ke maʼu te tonu ʼa te ʼu tagata fai fakamāu mai ia nātou ʼaē neʼe fakatuʼutuʼu ke nātou fakatokaga ki te ʼu fānau, mai te tōketā peʼe ko te ʼu tagata pule ʼo te lopitali ʼe nātou aga feiā ko tanatou fia taupau te tamasiʼi mai he faitoʼo mole leleia.
17 ʼE tautau hoko, ko te ʼu fakagafua ki te fakaʼaogaʼi ʼo te toto ʼe vave tona maʼu mai kae mole heʼeki ʼiloʼi e te ʼu mātuʼa pea kapau ʼe nātou ʼiloʼi te ʼaluʼaga ʼo te fahaʼi ʼaia kae mole nātou ʼiloʼi katoa. Ko te ʼu tōketā, te ʼu tagata pule ʼo te lopitali peʼe ko nātou ʼaē neʼe fakatuʼutuʼu ke fakatokaga ki te ʼu fānau ʼe nātou faigaʼi ke maʼu te tonu ʼonatou ʼui fēnei neʼe ko he meʼa fakatavili koia ʼaē neʼe mole feala ai ke fakahā leleiʼi ki te ʼu mātuʼa te meʼa kua hoko. ʼI ʼihi temi, mokā fakafehuʼi nātou, neʼe ʼiloʼi e te ʼu tōketā neʼe mole ʼi ai he meʼa fakatavili pea neʼe nātou kole he fakagafua ki te tagata fai fakamāu “mokā hoko mai he faʼahiga meʼa”, ki muli mai, neʼe nātou leleiʼia te fai ʼo te foʼi huki toto. ʼUhi ko tokotou maʼua ko te taupau ʼo takotou fānau, ʼe ia koutou te fealagia ʼi te temi fuli pe ke koutou ʼiloʼi te meʼa ʼe fai e te ʼu tōketā, te ʼu tagata pule ʼo te lopitali peʼe ko nātou ʼaē ʼe taupau ki takotou fānau. ʼE fakamaʼua e te lao, kapau ʼe feala, ʼe tonu ke koutou mahino ki te ʼu meʼa fuli ʼe fai ke fakagafua mai e te tagata fai fakamāu pea ke feala ai takotou fakahā tokotou loto kiai.
18 Ko te fahaʼi ʼaia ʼe hā mai ai te maʼuhiga ʼaē ʼo te maʼu he tōketā ʼe lotolelei ki tatatou tonu. Ke koutou palalau ki ai pea, ʼaki te tokoni ʼa te komite felogoi tahi mo te lopitali, tokoni ki ai ke ina maʼu he faitoʼo mole fakaʼaogaʼi ai te toto ʼe ʼaoga ki takotou fānau, peʼe ʼave takotou fānau ki he tahi tōketā peʼe ko he tahi lopitali ʼe ina fai te ʼu faitoʼo ʼaia. Kae kapau ko te tōketā, te tagata pule ʼo te lopitali peʼe ko nātou ʼaē ʼe taupau ki te fānau ʼe nātou fakatuʼutuʼu ke maʼu he tonu mai te tagata fai fakamāu, ʼe tonu ke koutou fehuʼi age pe ko te tonu moʼoni ʼaia. ʼI ʼihi temi, ʼi ʼihi fahaʼi ʼe fai te meʼa ʼaia ʼi te telefoni, ʼo fai fakafūfū. Kapau ʼe fakatuʼutuʼu ke ʼave ki te telepinale, koutou fakahā age tokotou manatu ʼo ʼuhiga mo te fihifihi ʼaia (Taag. 18:17). Kapau ʼe ʼi ai hokotou temi, koutou fakahā, ki te Petele ke feala ai he faigaʼi ʼo he faʼahiga meʼa e te Sosiete, ʼo koutou faka felogoi ki he tahi ia nātou ʼi te komite felogoi tahi mo te lopitali.
19 Kapau ko takotou fakafisi ki te foʼi huki toto ʼe ʼave koutou ʼo fakamāuʼi, ko te tonu ʼa te tōketā, ʼaki tana manatu ʼaē ko te toto ʼe ʼaoga ki te maʼuli, ʼe feala ke tuʼu tana tonu. Ko te tagata fai fakamāu ʼaē ʼe mole mahino ki te meʼa ʼo ʼuhiga mo te ʼu faitoʼo ʼe ina tuku anai ʼo fakalogo ki te tōketā. ʼE hoko te fahaʼi ʼaia mokā ko te ʼu mātuʼa ʼe mole feala tana fakamahino tana manatu pea ko te tōketā ʼe feala, mole fai he fakafihi ki ai, tana fakahā tana ʼu manatu ʼo ʼuhiga mo te “totonu” ʼaē ʼo te fakaʼaogaʼi ʼo te toto. Ko te ʼu faʼahiga meʼa ʼaia ʼe feala ke hā ai te moʼoni. Kae, ko te meʼa ʼaē ʼe ʼaumai ai he tōketā ke ina fai he pule moʼo ʼai he foʼi huki toto ʼe mole ko he tonu lelei ʼaia. ʼI ʼihi lakaga, ʼi te fahaʼi ʼaē ʼe ʼui ai e he tōketā ko te toto ʼe ʼaoga ia moʼo hāofaki ʼo he tamasiʼi, ko he tahi tōketā, ʼe māhani ʼi te faitoʼo ʼo te faʼahiga mahaki ʼaia ʼo mole fakaʼaogaʼi te toto, ʼe ina ʼui anai ʼe mole ʼaoga ke fai he foʼi huki toto moʼo faitoʼo ʼo te mahaki.
20 Koteā anai takotou tali mokā fehuʼi atu he tagata avoka peʼe ko he tagata fai fakamāu pe koʼe ʼe mole koutou tali he foʼi huki toto moʼo “hāofaki” ʼo takotou fānau? ʼUluaki, ʼe lagi ʼe koutou fia fakahā age anai takotou tui ki te fakatuʼuake pea mo fakahā ʼe koutou falala ʼe fakatuʼuake anai takotou fānau e te ʼAtua mokā ʼe mate. Kae, ko te tali ʼaia ʼe mole leleiʼia anai e te tagata fakamāu, heʼe ko tona ʼuluaki maʼua ko te fakatokaga ki te lelei fakasino ʼo te tamasiʼi, ʼaki te manatu ʼaē ko koutou ko te ʼu hahaʼi tui fakavale pea ʼe tonu ke ina fai he meʼa moʼo hāofaki ʼo takotou fānau.
21 ʼE tonu ke mahino te kau fai fakamāu kapau ʼe koutou fakafisi ki te toto ʼuhi ko te loloto ʼo takotou tui, ʼe mole koutou fakafisi ke faitoʼo takotou tamasiʼi. ʼE tonu ke lave ʼi te tagata fai fakamāu ʼe mole koutou situʼa pea mo meʼa noaʼi takotou tamasiʼi, ka ko koutou ko te ʼu mātuʼa ʼofa ʼe loto ke faitoʼo takotou ʼu fānau. Kae, ko te meʼa pe ʼaē ʼe mole koutou loto ki ai ko te fakaʼaogaʼi ʼo te toto heʼe ʼi ai tona ʼu ikuʼaga kovi pea mo tona ʼu faigataʼaʼia, kae ʼe ʼi ai he ʼu faitoʼo ʼe mole fakaʼaogaʼi ai te toto.
22 ʼE tahi ʼalu pe, ʼe feala ke koutou fakahā age ko he tōketā pe e tahi ʼe ina ʼui ko te toto ʼe ʼaoga, kae kehekehe te ʼu manatu ʼa te ʼu tōketā ʼo ʼuhiga mo te ʼu faʼahiga faitoʼo, pea ʼe koutou kole age he fealagia ke maʼu he tōketā ʼe tokaga lelei anai ki takotou fānau ʼo fakaʼaogaʼi te ʼu faʼahiga faitoʼo mole kau ki ai te foʼi huki toto. ʼAki te tokoni ʼa te komite felogoi tahi mo te lopitali, ʼe lagi koutou maʼu ai he tōketā ʼe lotolelei ʼo faitoʼo takotou tamasiʼi ʼo mole ina fakaʼaogaʼi te toto pea ʼe feala ke ina fai he faʼifaʼitaki lelei, ʼi te telefoni. ʼE ʼaoga anai ki te komite felogoi tahi mo te lopitali ke ina ʼavage ki te tagata fai fakamāu, pe ko he tōketā neʼe kole ke tokoni age te telepinale, te ʼu alatike neʼe toʼo mai te ʼu tohi faitoʼo ʼe fakahā ʼai peʼe feafeaʼi te faitoʼo ʼo te mahaki ʼe tau mo takotou fānau ʼo mole fakaʼaogaʼi he foʼi huki toto.
23 ʼI ʼihi temi, ko he tagata fai fakamāu neʼe kole ki ai ke ina fai fakatavili he pepa fakagafua ʼe mole ina fai te fahaʼi ʼaia ʼuhi he neʼe ʼui age, ʼe ina fakasiosio anai te ʼu ikuʼaga kovi ʼo te toto, ohage ko te SITA, te mahaki mafu pea mo ʼihi atu ʼu faigataʼaʼia. ʼE feala ke koutou fakamanatuʼi age ki te tagata fai fakamāu pea mo fakamahino ki ai, ko koutou ko te ʼu mātuʼa kilisitiano, ʼe koutou faka ʼuhiga te fakaʼaogaʼi ʼo te toto ʼo he tahi kehe, ʼaki te manatu ʼaē ke ina hāofaki te maʼuli, ki he maumau mamafa ki te ʼu lao fakaʼatua pea ko te ʼai fakakinau ʼo te toto ki takotou tamasiʼi ʼe fakatatau ia ki he meʼa fakaʼaliki. Ko koutou mo takotou fānau (kapau kua mahino lelei ia ki tana tui) ʼe tonu ke koutou fakahā takotou fakalialia ki te manatu pe ʼaē ko te tali ʼo he meʼa feiā ʼi to kita sino pea mo kole tuʼumaʼu ki te tagata fai fakamāu ke ʼaua naʼa ina fai te meʼa ʼaia, kae ke ina faka fealagia te kumi ʼo he faitoʼo mole fakaʼaogaʼi ai te toto.
24 Kapau ko te hāofaki ʼo kita neʼe lelei tona fakamatala, ʼe fakasiosio lelei e te ʼu tagata fai fakamāu te tahi atu manatu, ʼaē ʼa koutou — ko te ʼu mātuʼa. ʼE feala ai ke ʼaua naʼa nātou fakagafua he foʼi huki toto. Neʼe kua hoko te tau fakafisi ʼa te ʼu tagata fai fakamāu ki te ʼu tōketā ʼi tanatou fakaʼaogaʼi te toto, ʼo nātou kole age ke nātou fakaʼaogaʼi muʼa he ʼu faʼahiga faitoʼo, peʼe neʼe nātou tuku he fealagia ki te ʼu mātuʼa ke nātou maʼu he ʼu tōketā ʼe nātou faitoʼo anai tanatou fānau ʼo mole fakaʼaogaʼi te toto.
25 Kapau ʼe koutou nonofo mo he tahi ʼe ina faiga ke fai he foʼi huki toto, ʼe mole tonu ke vaivai takotou tui. ʼI he tahi temi, ko te ʼu tagata fai fakamāu (pea mo te ʼu tōketā) ʼe nātou fehuʼi age ki te ʼu mātuʼa peʼe nātou fakagafua age ke nātou “fai” he foʼi huki toto, ʼaki tanatou manatu ko he fakafimālie ʼaia ki te ʼu mātuʼa. Kae ʼe tonu ke mahino lelei ki te tokolahi ko koutou, te ʼu mātuʼa, ko tokotou maʼua ko te haga fai meʼa fuli ʼi tokotou potu moʼo fakafisi ki te foʼi huki toto. ʼE ko te maʼua ʼaia neʼe tuku atu e te ʼAtua kia koutou. ʼE mole feala ia ke fai ʼe he tahi.
26 ʼE tonu ke koutou teuteu ʼo palalau ke mahino pea mo fakahā takotou tui ʼi muʼa ʼo te ʼu tōketā peʼe ko te ʼu tagata fai fakamāu. Kapau ko he tonu ʼo ʼuhiga mo te telepinale ʼe hoko logope la takotou fai ia meʼa fuli, koutou haga kole ki te tōketā ke ʼaua naʼa ina fai he foʼi huki toto pea koutou haga kole ke ina fai he faitoʼo ʼe mole fakaʼaogaʼi ai te toto. Koutou haga kole ki ai ke ina lotolelei ʼo vakaʼi te ʼu alatike neʼe toʼo mai te ʼu tohi faitoʼo pea mo fehuʼi te tonu ʼa te ʼu tōketā ʼaē ʼe lotolelei ki te faitoʼo mole fakaʼaogaʼi te toto. Kua tuʼa lahi, ko he tōketā neʼe hu mai te koga fale fai tafa ʼo ina fakahā fiafia neʼe mole ina fakaʼaogaʼi te toto. Koia, tatau aipe pe neʼe tohi he pepa he fakagafua ʼe he tagata fai fakamāu, ʼaua naʼa koutou fiu ʼi te kole! — Vakaʼi Te Tule Leʼo ʼo te ʼaho 15 ʼo sūnio 1991, “ ʼU fehuʼi ʼanatou ʼe lautohi”.
27 Koutou manatuʼi te ʼu palalau ʼaenī ʼa Sesu: “Koutou nofo tokaga ia koutou ki te hahaʼi; heʼe nātou ʼave anai koutou ki te ʼu telepinale fakapotu fenua (...). ʼE toho anai koutou kia muʼa ʼo te ʼu kovana pea mo te ʼu hau ʼuhi ko ʼau, ko he fakamoʼoni kia nātou pea mo te ʼu puleʼaga.” Neʼe toe tala fēnei e Sesu, moʼo fakaloto mālohiʼi tatou ʼi te ʼu faʼahiga ʼaluʼaga feiā, ko te laumālie maʼoniʼoni ʼe ina fakamatuʼi mai anai te ʼu palalau ʼe ʼaoga ke fai. — Mat. 10:16-20.
28 “Ko ia ʼaē ʼe sio tonu ʼe ina maʼu anai he meʼa lelei, pea ko ia ʼaē ʼe falala kia Sehova, ke manuʼia ia!” (Taag. 16:20). ʼU mātuʼa, koutou teuteu fakalelei moʼo taupau ʼo takotou fānau mai te ikuʼaga kovi fakalaumālie ʼe tupu mai te foʼi huki toto (Taag. 22:3). ʼU fānau, koutou tali te ako ʼa takotou ʼu mātuʼa ʼaki te ʼu fakatuʼutuʼu ʼaia pea ke koutou taupau lelei. Ko tokotou famili katoa ke ‘mālohi tanatou fakatuʼutuʼu ʼaē ke ʼaua naʼa kai te toto, ke fua lelei ai kia koutou’ ʼaki te manuʼia pea mo te ʼofa ʼo Sehova! — Teu. 12:23-25.
[Kiʼi nota]
a ʼE hoki mai he faʼahiga meʼa fakatavili, ʼo ʼui mai e te tōketā, ʼe ʼaoga ke fai he faitoʼo ʼaoga ki te maʼuli peʼe ki te fīmālie ʼo te tamasiʼi (ʼo tatau aipe mo he foʼi huki toto) ʼe feala ke fai tatau aipe peʼe mole heʼeki loto te ʼu mātuʼa pea mo nātou ʼe nātou fakatuʼutuʼu te faitotonu. Koia, ko he tōketā ʼe tonu ke poto ʼi te tali ʼo te fahaʼi ʼaia mokā neʼe ina fai te meʼa ʼaia ʼe tuʼu ʼi te lao.