Ko Te Fagonogono ʼAki Te Telefoni—Ko He Faʼahi Moʼo Fakahā ʼo Te Moʼoni Ki Te Tokolahi
1 ʼE lahi te ʼu meʼa ʼe nātou fakamoʼoni ai ʼe tou maʼuʼuli ʼi te temi nei ʼi “te ʼu ʼaho fakamuli.” (2 Tim. 3:1) ʼE mahino ia ʼe mole kei lahi te temi ʼaē ʼe kei toe moʼo faka mafola ʼo te Puleʼaga pea mo fai ʼo ni ʼu tisipulo. Koia, ko tatou takitokotahi, ʼe tonu ke tou gāue fakavilivili ʼo tokoni ki te hahaʼi ke nātou liliu ko he ʼu hahaʼi tauhi ʼe tali e Sehova ʼAtua.
2 Neʼe mahino ki te ʼapositolo ko Paulo tona maʼua ʼaē ko te fakahā ki te hahaʼi te meʼa ʼaē ʼe tui kiai. (Loma 10:10) Neʼe ina ʼiloʼi “ ʼe loto [te ʼAtua] ke hāofaki te faʼahiga tagata fuli pe, pea ke nātou maʼu te ʼatamai mālama totonu ʼo ʼuhiga mo te moʼoni.” (1 Tim. 2:4) ʼI tana mahino ki te moʼoni, neʼe ʼiloʼi e Paulo tona maʼua ʼaē neʼe tonu ke ina fai ki te hahaʼi fuli. Koia neʼe mahino ai kia ia te maʼuhiga ʼaē ke ina foimo tala ʼo te logo lelei. Neʼe ina ʼui fēnei: “Koia ʼe ʼau lotomālohi ke ʼau tala te logo lelei. . . . Heʼe mole ʼau ufiufi ki te logo lelei; heʼe ko te mālohi ʼaia ʼo te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te fakamaʼuli ʼo te hahaʼi fuli ʼaē ʼe tui.”—Loma 1:14-17.
3 ʼE tou maʼu koa te manatu ʼaia pea mo tou faiga koa ke tou fakahā te moʼoni ki te hahaʼi fuli ʼo totatou telituale? Logope la ʼe tou leleiʼia tāfito te fai palalau fakahagatonu mo te hahaʼi, ohage ko tatatou fai faka mafola ʼi te ʼu ʼapi pea mo te fagonogono ʼi te ʼu ala, he koʼe ʼe faka tuʼakoi tatatou gāue ki te ʼu faʼahiga fai ʼaia? ʼE lagi tokolahi te hahaʼi ʼi te telituale ʼo totatou kokelekasio ʼe mole heʼeki nātou palalau mo he Fakamoʼoni ʼa Sehova. Koteā tona tupuʼaga?
4 Te Telituale Mole Heʼeki Fai: ʼE ʼi ai koa he ʼu falefata ʼi tokotou telituale ʼe leʼoleʼo e he ʼu tagata? ʼE lagi ʼe ʼi ai he ʼu falefata ʼe mole feala hatatou ʼolo ʼo fisifisi te ʼu matapā. ʼE tapuʼi koa te fai faka mafola ʼa te kokelekasio ʼi he nofoʼaga solia peʼe ko he ʼu fale ʼe mole feala tanatou hū kiai ʼi te telituale? ʼE lagi ʼi ai ʼihi ʼi te ʼu koga meʼa ʼaia ʼe mole heʼeki nātou logo ki te ʼu tapuakina ʼaē ka foaki mai anai e te Puleʼaga ʼo te ʼAtua. ʼE ʼi ai koa he ʼu hahaʼi ʼe mole heʼeki koutou maʼu atu ki tonatou ʼapi?
5 ʼE mole tonu ke tou lotovaivai mo kapau ʼe faigataʼa tatatou felāveʼi mo te ʼu hahaʼi ʼaia. Koteā te manatu ʼa Sehova ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia? Neʼe tohi fēnei e te ʼapositolo ko Petelo: “Ko Sehova . . . ʼe mole ina loto ke fakaʼauha he tahi kae ʼe loto ia ke aʼu te hahaʼi fuli ki te fakahemala. . . . Kae, koutou tokagaʼi te faʼa kātaki ʼo totatou ʼAliki ohage ko he fakamaʼuli.” (2 Pe. 3:9, 15) ʼE ʼi ai te ʼu hahaʼi ʼe tonu ke hāofaki, pea ʼe tokaga ia Sehova kia nātou takitokotahi ʼaia. (Mat. 18:14) ʼE lava feafeaʼi ke tou fakahā te faʼahiga ʼofa pea mo te manavaʼofa ʼaē ʼe fakahā e Sehova ki te ʼu hahaʼi ʼaia? ʼO tou tokakaga ke tou fai faka mafola ki te hahaʼi fuli ʼo totatou telituale.—Gāue 20:20, 21; Fkhā. 14:6, 7.
6 Tou Teuteu Ki Te Gāue: ʼI te temi muʼa neʼe fakaloto mālohiʼi e te Sosiete ia nātou ʼaē neʼe nonofo ʼi tonatou ʼu ʼapi heʼe nātou mahahaki peʼe nātou māʼimoa, ke nātou fakaʼaogaʼi lelei te telefoni. Ko nātou ʼaē ʼe nonofo ʼi tonatou ʼapi ʼe tonu ke hoko atu tanatou fai te gāue lelei ʼaia. Tahi ʼaē meʼa neʼe fakahā ko te tokolahi ʼo te ʼu tēhina pea mo te ʼu tuagaʼane, ʼo kau ai mo te ʼu pionie katoa pea mo te ʼu pionie vaeluaʼi temi, neʼe nātou hilifaki ki tanatou fai faka mafola ʼi te ʼu ʼapi, ia te fai faka mafola ʼaki te telefoni.
7 Ko ʼihi kokelekasio ʼe nātou fai he ʼu fakatuʼutuʼu ʼo ʼuhiga mo te fagonogono ʼaki te telefoni. ʼE lahi ʼaupito te ʼu fua lelei ʼaē ʼe maʼu, mokā ʼe kau te ʼu tagata ʼāfea ki te fakatuʼutuʼu ʼo te ʼu telituale, pea mo nātou kau totonu ki te gāue ʼaia peʼe nātou fai ʼaki te tahi ʼu kaugā fai faka mafola. ʼE ko te tagata taupau ki te gāue ʼaē ʼe tokaga ki te fakaʼaluʼalu lelei ʼo te gāue ʼaia. Kae, ʼe feala ke fili e te kolesi ʼo te ʼu tagata ʼāfea he tagata ʼāfea poto peʼe ko he tagata faifekau faka minisitelio ke gāue fakalelei mo te tagata taupau ki te gāue ʼi te fakatuʼutuʼu ʼo te gāue.
8 Ko te ʼu kaugā fai faka mafola ʼaē neʼe nātou lava faka mafola ki te hahaʼi ʼaki te telefoni, pea kua nātou māhani ʼi te faʼahi ʼaia, neʼe nātou fakatokagaʼi ʼe fua lelei tanatou gāue. ʼI te kamata, ʼe lagi tokosiʼi anai te ʼu kaugā fai faka mafola pea mo te ʼu pionie ʼaē ka nātou fai faka mafola anai ʼaki te telefoni. Ki muli age ʼe nātou liliu ʼo māhani pea mo faigafua kia nātou te faʼahiga fai faka mafola ʼaia, pea ko tanatou ʼu fakamatala fakafiafia pea mo fakaloto mālohi ʼe feala ke nātou uga ai ʼihi ke nātou kau ki te faʼahi maʼuhiga ʼaia ʼo te fai faka mafola.
9 ʼE Tou Kamata Feafeaʼi: ʼE feala ke tou maʼu te ʼu higoa ʼo te ʼu hahaʼi ʼaē ʼe nonofo ʼi te falefata, ʼi te ʼu kiʼi kesi ʼaiʼaga tohi ʼe maʼu ʼi te hūʼaga ʼo te falefata. Pea ʼe feala ke tou vakaʼi te ʼu numelo telefoni ʼi te tohi ʼaē ʼe tuʼu ai te ʼu numelo telefoni. ʼE feala ke tou maʼu ʼi te tohi ʼaē ʼe tuʼu ai te lisi ʼo te ʼu higoa ʼo te ʼu hahaʼi ʼo te ʼu ʼapi fuli pea mo te ʼu kogafale lue ʼi te kolo. ʼI te tahi ʼu kolo ʼe ʼi ai te lisi ʼo te ʼu hahaʼi ʼaē ʼe ʼi ai hanatou telefoni, pea ʼe feala leva ʼaki te ʼu higoa ʼaia ʼaē kua tou maʼu, ke tou fai te ʼu telituale. ʼE mole tonu ke lalahi te ʼu pepa ʼaē ʼe fai ai te telituale.
10 ʼI te ʼu agaaga fuli ʼo te fai faka mafola, ʼe ʼaoga ʼaupito ke koutou tohi lelei ia meʼa fuli. Ko te faʼahi ʼaia ʼe toe ʼaoga pe foki ʼi te fagonogono ʼaki te telefoni. Koutou tokaga ʼo tohi fakalelei te kiʼi pepa ʼaē ʼe tohi ai te ʼu ʼapi, ohage la ko te meʼa ʼaē neʼe koutou palalau kiai, te meʼa ʼaē ʼe fia logo kiai, pea mo te meʼa ʼaē ka koutou talanoa anai kiai ʼi hakotou tahi fai telefoni. Koutou tohi peʼe tonu ke koutou toe telefoni age ʼi he tahi temi peʼe kua koutou fai hakotou fakatuʼutuʼu ke koutou ʼaʼahi ia ia.
11 ʼE ʼAoga Ke ʼi Ai He Polokalama Takitokotahi: Ko te kau tuʼumaʼu ki te gāue ʼaia ʼe tokoni anai kia koutou ke mālohi takotou falala pea ke ʼaua naʼa koutou tuʼania te fai ʼo te gāue ʼaia. ʼE lelei age takotou telefoni ʼi te ʼu temi ʼaē ʼe koutou maʼu atu ai te hahaʼi ʼi tonatou ʼapi, ohage ko te afiafi pea mo te ʼu fakaʼosi vāhaʼa. Koutou fakatuʼutuʼu he temi ʼi te vāhaʼa fuli ke koutou telefoni ai. Ko ʼihi neʼe nātou fakatokagaʼi ʼe lelei te fai ʼo te faʼahi ʼaia ʼi muʼa ʼo hanatou ʼolo ki te Ako Tohi ʼo te kokelekasio. Koutou vakaʼi te meʼa ʼaē ʼe lelei tāfito ki te kolo ʼaē ʼe koutou nonofo ai.
12 E Feafeaʼi Tatatou Teuteu: Koutou palalau mo ʼihi kaugā fai faka mafola ʼaē ʼe nātou leleiʼia te pilivilesio ʼaia ke feala hanatou foaki atu he ʼu tokoni. Koutou manatuʼi ʼe fua lelei anai takotou fai te faʼahi ʼaia. Koutou faka ʼuhiga ia Sehova ʼe ko te matapuna ʼo tokotou mālohi, pea koutou kumi tana takitaki ʼi te faikole. (Pes. 27:14; Filp. 4:13) Koutou fakatuʼutuʼu ʼaki tokotou loto katoa ke koutou kau ki te gāue ʼaia, ohage pe ko takotou fai te tahi ʼu koga ʼo te fai faka mafola.—Vakaʼi ia Maleko 12:33.
13 Kua ʼiloʼi papau ʼe lelei age te heka ʼi he pilō peʼe ʼi he laupapa. Ko te heka ʼi he hekaʼaga ʼe totonu ʼe faigafua ai tatatou fakakaukau pea mo tatatou tokaga ki te meʼa ʼaē ʼe tou talanoa kiai. Ke koutou tuku ʼi ʼokotou muʼa te ʼu tohi fuli ʼe ʼaoga ki te fai faka mafola—te ʼu kiʼi pepa lotu, te ʼu tohi ʼaē ʼe tou tufa ʼi te māhina, te ʼu nusipepa foʼou peʼe ko he tahi ʼu nusipepa ʼāfea, te Tohi-Tapu, te tohi Comment raisonner, he pepa fakaafe ki te ʼu fono ʼe tuʼu ai te ʼu hola ʼo te ʼu fono pea mo te tuʼasila ʼo te Fale ʼo Te Puleʼaga, he peni, pea mo te pepa ʼaē ʼe tohi ai te ʼu ʼapi. Koutou teuteuʼi te ʼu tohi, ʼo koutou avahi he alatike. Koutou teuteuʼi lelei te ʼu palalau ʼaē ka koutou fai. Koutou manatuʼi ko te fakatuʼutuʼu ʼo takotou telefoni ʼe ko te fakahā ʼo te moʼoni pea mo fai he fakatuʼutuʼu ke fai he ʼaʼahi mokā ʼe feala.
14 Mokā Koutou Telefoni: Ke ʼaua naʼa koutou mataku. Ke koutou palalau ohage pe ko takotou palalau ʼi te agamāhani. ʼE ʼaoga ke hā ʼi tokotou leʼo ʼe koutou fiafia mo koutou leleiʼia te fagonogono ʼaki te telefoni. ʼE hā anai ʼi tokotou leʼo ʼe koutou malimali. Ke koutou palalau māmālie pea ke matala lelei, ʼo koutou palalau leʼolahi. Ke koutou aga fakaʼapaʼapa, mo faʼa kātaki, pea mo aga fakakāiga. Ke ʼaua naʼa koutou mataku naʼa fakafisi atu ia ia. Koutou manatuʼi ko te hahaʼi fuli ʼe mole nātou fia logo ki takotou logo. Koutou fai ohage ko takotou fai mokā koutou fai faka mafola ʼi te ʼu ʼapi.
15 ʼI takotou ʼu ʼuluaki palalau, koutou fakahā tokotou higoa katoa. Ke ʼaua naʼa koutou ʼui age ʼe koutou telefoni ki te hahaʼi fuli ʼo te falefata peʼe ʼi te nofoʼaga, heʼe feala leva ke fakafisi atu kia koutou.
16 ʼE lahi te ʼu ʼuluaki palalau ʼe tuʼu ʼi te tohi Comment raisonner, ʼe feala ke fakaʼaogaʼi ʼi te fai palalau. Ohage la, ʼe feala ke koutou fakahā kiai tokotou higoa ʼo fēnei: “Mālo, ko toku higoa ko________. ʼE ʼau telefoni atu koteʼuhi ʼe mole feala haku ʼalu totonu atu ki tou ʼapi.” Pea, ʼe feala ke hoko atu takotou palalau, ʼo koutou ʼui age fēnei: “ ʼE ʼau fia ʼiloʼi peʼe ʼi tau manatu ʼe haʼele lelei anai koa te agaaga ʼo te maʼuli ʼi he ʼaho. Tokolahi ia tatou ʼe tou fiafia ʼi tatatou maʼu te maʼuli, kae ʼe feʼekeʼaki fēnei e te tokolahi, ‘ ʼE feala koa he maʼu ʼo he maʼuli fiafia moʼoni?’ Koteā tau manatu? [Tuku ke fai atu hana tali.] ʼI tau manatu koteā te meʼa tāfito ʼaē ʼe tupu ai te faigataʼa ʼo te maʼu ʼo te maʼuli fīmālie ia ʼaho nei?” Peʼe kapau kua koutou fakahā tokotou higoa ohage pe ko tona tuʼu ʼi ʼoluga, ʼe feala ke koutou ʼui age: “ ʼE ʼau kau ki te gāue faka malamanei ʼe fai ʼaki te loto katoa, pea ʼe ʼau fia ʼiloʼi tau manatu ʼo ʼuhiga mo te ʼaluʼaga ʼo te maʼuli. ʼI tatatou lahilahi ake, ʼe tou fakatokagaʼi ai ʼe nounou ʼaupito te maʼuli. ʼE koia koa la ʼaia te ʼuhiga ʼo te maʼuli? Koteā tau manatu ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia?” (Vakaʼi te tohi Comment raisonner, ʼi te pasina 13 pea mo te 14, ʼi te kupu tāfito “Vie/Bonheur.”)
17 Koutou fakaʼaogaʼi te Tohi-Tapu ʼi takotou fai palalau. ʼI te lolotoga ʼo te fai palalau, kapau ʼe koutou fakatokagaʼi ʼe ko he meʼa kua feala ke koutou fai, koutou fakahā age ko koutou ko te Fakamoʼoni ʼa Sehova. Koutou faka fealagia age kia ia ke kau ki te fai palalau. Ke koutou fagono ki ai mo kapau ʼe ina fia fakahā atu tana manatu. Koutou fakamālo age kia ia ʼi tana fakahā atu tana ʼu manatu. Kae, kapau ʼe mole ina faka fealagia atu ke koutou palalau peʼe palalau fakaʼitaʼita atu, koutou fakagata fakalelei te fai palalau. Koutou tuku te laumālie ʼo te ʼAtua ke ina takitaki takotou ʼu faiga pea ke tokoni atu kia koutou ke koutou kumi ia nātou ʼaē ʼe lotolelei ki te moʼoni.
18 ʼE lelei age ke koutou fakagata ʼe koutou totonu te fai palalau, kae mole koutou tuku ke fai te faʼahi ʼaia e ia ʼaē neʼe fia palalau mo koutou. ʼE feala ke koutou fakaʼosi te fai palalau ʼo koutou fakaafe ia ia ki te akonaki ʼaē ʼe fai ki te kaugamālie ʼi te Fale ʼo Te Puleʼaga, ʼo koutou fakahā age ki ai te faʼahi ʼaē ʼe fai ai pea mo te hola ʼo te fono. ʼE toe feala pe foki ke koutou fehuʼi age ki ai peʼe feala hakotou ʼaʼahi ia ia ki tona ʼapi ke hoko atu ai takotou fai palalau. ʼE toe feala ke koutou fakahā he ʼu tohi ʼi takotou fai palalau ʼaki te telefoni. ʼE feala ke koutou talanoa age kia ia ʼo ʼuhiga mo te ʼu nusipepa, ʼo koutou fakatuʼutuʼu ke koutou ʼave tuʼumaʼu hana ʼu nusipepa.
19 Koutou Kau Ki Te Fiafia ʼAē ʼe Tou Maʼu ʼi Te Fagonogono ʼAki Te Telefoni: Ko te ʼu fai faka mafola fuli ʼaē ʼe fai ʼaki te telefoni ʼe iku anai koa ki he ʼu ako Tohi-Tapu? Kailoa, kae ko ʼihi ʼe feala ke iku ki he ako Tohi-Tapu. Ohage la, ko te tuagaʼane neʼe telefoni ki te toko 300 tupu ʼi te māhina e tahi. ʼI te hili ʼo tana fakahā tona higoa, neʼe ina fakamahino age kia nātou pe koʼe ʼe telefoni age, ka mole ʼalu tonu ki tonatou ʼu ʼapi. Pea neʼe ina fai he kiʼi faʼifaʼitaki nounou. Neʼe fua lelei tana fai telefoni e 12. ʼE kei hoko atu pe tana fai palalau ʼaki te telefoni mo te toko tolu ʼe fia logo ki te moʼoni, pea neʼe tali e te toko fā ke ʼaʼahi age nātou ki tonatou ʼapi. Neʼe tali e te tahi te tohi Mauli O Heegata pea ʼe ʼaʼahi tuʼumaʼu ia ia ʼi te temi nei.
20 Neʼe fakatotonu e Sesu Kilisito ki tana kau tisipulo ke nātou fai te gāue ʼo te fai faka mafola ʼo kaku ki “te potu taupotu ʼo te kele.” (Gāue 1:8) ʼI ʼihi koga meʼa, ʼe tonu ke nātou fai faka mafola ʼaki te telefoni moʼo mulimuli ki te fakatotonu ʼaia. ʼI te ʼosi vakaʼi ʼo te meʼa ʼaē ʼe tuʼu ʼi ʼoluga, koutou fai te fehuʼi ʼaenī: ‘ ʼE feala koa haku fai he meʼa ʼe lahi age ʼi taku kokelekasio moʼo faka mafola ʼo te logo lelei ki “te ʼu tagata fuli pe,” ʼo kau ai mo nātou ʼaē ʼe nonofo ʼi he ʼu kolo ʼe mole heʼeki aʼu kiai te moʼoni?’ Ko te ʼu tēhina ʼaē neʼe mulimuli ki te ʼu tokoni ʼaia neʼe ʼāsili tanatou lotomālohi ʼi tanatou kau ki te ʼu fua ʼe lelei ʼaē neʼe nātou maʼu. Kua nātou fakatokagaʼi ko te fagonogono ʼaki te telefoni ʼe ko he faʼahi tāfito ʼaia moʼo ‘faka kolōliaʼi ʼo tonatou minisitelio.’ (Loma 11:13) ʼOfa pe ke koutou maʼu te fiafia ʼaia ʼi takotou fagonogono ʼaki te telefoni.