Ngada Ayuwgad Ndabda Sulod Nga Tomur Ko Magothgoth!

“Gathi gadad e miti girdi’ ni kar sulod nga tomur ko magothgoth.”​—HEBREWS 10:39, New World Translation.

1 Mang e ke buch me rus Peter ngay?

DABI SIY ni kar gingad e pi apostal u nap’an ni yog Jesus ni yad ra digey e Masta rorad mar wergad. Ya uw rogon nrayog e re n’em​—ko ngiyal’ ni ri ba t’uf e ayuw rok? I gaar Peter: “Ra pagem e pi cha’ ney ni yad gubin, mi gag e ri dab gu pagem.” Ma rriyul’ ni Peter e ir be’ ni der rus. Machane nap’an ni kan egnag Jesus min kol, ma pi apostal​—nge Peter—​e goo kar wergad. Ma nap’an ni kan fek Jesus nga tafen Kaifas ni ir fare Prist nib Tolang ma ke yib Peter me par boch nga lan e yoror ko naun. Ba gel e garbeb ko re nep’ i n’em ma dabi siy ni ke rus Peter ni ran li’ Jesus nge urngin e piin ni kar chaggag ngak m’ar m’ad. Ma boch e girdi’ e ur poyed Peter ni ir bagayad e piin ni ur uned ngak Jesus, ma aram me rus. Ma dalip yay ni ke yog ni gathi ir bagayad fapi cha’ ni ur uned ngak Jesus. Miki yog Peter ni de nang Jesus!​—Mark 14:27-31, 66-72.

2. (a) Mang fan ni yugu aram rogon ni ke rus Peter me rin’ boch ban’en nde fel’ machane gathi ir fa mit e girdi’ ni “kar sulod nga tomur”? (b) Mang e susun ni nge mudugilan’dad ngay?

² Aram ba ngiyal’ ko yafos rok Peter ni ke war, ma dabi siy ni tomren e re n’em ma kari kalngan’ ngay. Machane aram e mich riy ni Peter e be’ ni ta tamdag? Ma ir be’ ni i weliy apostal Paul u murung’agen faani gaar: “Gathi gadad e miti girdi’ ni kar sulod nga tomur ko magothgoth”? (Hebrews 10:39) Dabi siy ni gad ra yog ni de puluw e pi thin nem ngak Peter. Mang fan? Ya kari mus u taab ngiyal’ ni ke rus Peter, aram ba ngiyal’ nib ngoch nap’an ma baga’ ni ke par ni de rus mab gel e michan’ rok. Ku arrogon gadad, ni bay yu ngiyal’ kafram ni kad rusgad ma dada pared nib mudugil ko thin riyul’. (Mu taarebnag ko Roma 7:21-23.) Rayog ni nge pagan’dad ni gathi aram e kad sulod nga tomur ko magothgoth. Machane ka thingarda pared nib mudugil ni dabda manged e girdi’ ni aram rogon. Mang fan? Ma uw rogon nrayog ni ngad siyeged i mang e girdi’ ni aram rogon?

Uw Rogon ni Yima Sul nga Tomur ko Magothgoth

3. Mang e buch me rus Elijah nge Jonah?

³ Nap’an ni yoloy Paul u murung’agen e “miti girdi’ ni ma sul nga tomur ko magothgoth,” ma gathi be sor fan ko piin ni kar rusgad u ba ngiyal’. Dabi siy ni i nang Paul u murung’agen e n’en ni rin’ Peter nge yugu boch ban’en ni aram rogon. Elijah, e reb e profet ni der rus ma bay biyay ni ke rus me mil rok Jezebel ni Pilung ni ppin ya ke yog ni ra li’ ngem. (1 Kings 19:1-4) Ma Jonah ni profet e rib gel e marus rok. Ya ke yog Jehovah ngak ni nge milekag iyan nga Nineveh ni reb e binaw nib gel e kireb riy. Ma aram me un Jonah ko reb e barkow ni be yan nga Tarshish​—ni aram ba binaw ni 2,200 e mayal nib orel ko gin ni susun ni nge yan ngay! (Jonah 1:1-3) Machane dariy bagayad e pi profet ney nge apostal Peter e yad e miti girdi’ ni kar sulod ko magothgoth. Mang fan ndanga’?

4, 5. (a) Mang e be weliy Paul u murung’agen e “magothgoth” u Hebrews 10:39? (b) Mang fan e pi thin ney ni yog Paul ni gaar: “Gathi gadad e piin ni kar sulod nga tomur ko magothgoth”?

⁴ Mu lemnag e n’en ni yog Paul ni gaar: “Gathi gadad e miti girdi’ kar sulod nga tomur ko magothgoth.” Re bugithin nem ni “magothgoth” e ma sor fan ko mang? Re bugithin nem nu Greek e ba puluw ko math mit. Ma ba m’ag e re n’ey ko n’en ni kan weliy u lan e re guruy nem. Ya i ginang Paul ni gaar: “Ya dakuriy reb e maligach nra chuweg e denen ni faanra da lemniged ni nguud denengad i yan u tomren ni kan weliy ngodad e tin riyul’ kad nanged. Ra er rogon me ere n’en ni ke magey ni ngan rin’ e ngan tamdag ko n’en ni bayi’ m’ug: ni aram e pufthin nge nifiy nib gel ni bayi kirebnag e piin ni yad be togopuluw ngak Got.”​—Hebrews 10:26, 27.

⁵ Ere faani yog Paul ngak e pi walag ni gaar, “Gathi gadad e miti girdi’ ni kar sulod nga tomur ko magothgoth,” ma aram e be yog ni ir nge pi Kristiano nib yul’yul’ e ke mudugilan’rad ndabra pied keru’rad ngak Jehovah mar talgad i pigpig ngak. Ran yodor, ma wenegan riy e magothgoth. Judas Iscariot e ir be’ ni ke sul ko magothgoth, maku aram rogon e pi toogor ko thin riyul’ ni kar togopuluwgad ko kan ni thothup rok Jehovah. (John 17:12; 2 Thessalonika 2:3) Pi girdi’ ni aram rogon e yad bagayad e “piin ni yad be rus” ni ra un ko magothgoth nga lan fare lipath i nifiy. (Revelation 21:8) Dubdad ni ngad manged e miti girdi’ nem!

6. Mang kanawo’ ni ba adag Satan ni Moonyan’ ni ngad uned ngay?

⁶ Ba adag Satan ni Moonyan’ ni ngad sulod nga tomur ko magothgoth. Ba cheg e cha’ nem ko “ngongol nib sasalap,” ma manang ni boch ban’en ni ba achig e ra n’igin nge tabab be’ ni nge yan ko kanawo’ ni be sor iyan ko magothgoth. (Efesus 6:11, footnote) Ere faanra dabiyog ni nge fanay e togopuluw ni nge gel ngak be’ ma ra guy rogon ni nge kirebnag e michan’ ko tin riyul’ e Kristiano u yugu boch e kanawo’ ni gathi rib lingagil. Ba adag ni nge guy e kan th’ag galungan’ e Mich Rok Jehovah. Ngad guyed ko mang boch ban’en ni ma rin’ Satan nib togopuluw ngak e pi Kristiano ni Hebrew ni ke yol Paul ngorad.

Uw Rogon ni kan Diliiy Laniyan’ e Pi Kristiano ni Ngar Talgad

7. (a) Mang salpen fare ulung nu Jerusalem? (b) Uw rarogon boch e girdi’ ni ke yoloy Paul e babyor ngorad?

⁷ Sogonapan 61 C.E. ma ke yoloy Paul e babyor ngak piyu Hebrew. Ma immoy boor ban’en nib wagey ni buch u lan fare ulung u Jerusalem. Ya tomren ni yim’ Jesus, ma kan gafgownagrad, ma boor e Kristiano ma thingara milgad nga bayang. Machane ke yib e gapas, ma aram me yoor e Kristiano. (Acts 8:4; 9:31) Ma munmun me yib e togopuluw nge gafgow biyay. Be m’ug riy ni nap’an ni yoloy Paul fare babyor ngak piyu Hebrew ma be par fare ulung u fithik’ e gapas. Machane ka bay boch ban’en ni be magawonnagrad. Ke pag dalip i ragag e duw ko ngiyal’ ni ke yiiynag Jesus ni bay nthang yu Jerusalem. Ma boch e girdi’ e kar lemnaged ni ke saagal e ngiyal’ ko tomur ma dabi yib u nap’an e yafos rorad. Ma boch e girdi’ e ka fin ra uned ko Kristiano me ere daworni skengnagrad ko togopuluw, ma dar filed rogon nib t’uf rorad ni nge k’adedan’rad u fithik’ e gafgow. (Hebrews 12:4) I guy Satan rogon ni nge wawliy e girdi’ ko pi n’en nem. Mang boch e “ngongol nib sasalap” ni ke fanay?

8. Uw rogon e ulung ni Kristiano u wan’ piyu Jew?

⁸ Piyu Jew u Jerusalem nge Judea e kar sapgad nga but’ ko pi Kristiano. Rogon e n’en ni weliy Paul ma pi tayugang ko teliw nu Jew e ur moningnaged e pi Kristiano. Bod rogon ni kar gaargad: ‘Bay e tempel romad u Jerusalem nib gilbuguwan, ma bokum e chibog ni ke par nib mudugil! Ma bay e prist nib tolang romad nge yugu boch e prist ni be ayuweg. Gubin e rran ma yibe pi’ e maligach. Ma bay fare Motochiyel romad, ni ke yog e pi engel ngak Moses u daken boch e pow nib maluplup u daken fare Burey nu Sinai. Ma pi Kristiano ney ni yad bogi sect, ni kar dargad ko teliw ni Judaism, ma dariy reb e pi n’en ney rorad!’ Ma uw rogon e re n’em u wan’ e pi Kristiano? Boch e Kristiano ni Hebrew e ke magawon lanin’rad ni bochan. Ma ke taw e babyor rok Paul ngorad ko ngiyal’ nib puluw.

Mang Fan ni Susun ndabra Sulod nga Tomur ko Magothgoth

9. (a) Mang kenggin e babyor ni kan yoloy ngak e piin ni yad e Hebrew? (b) Uw rogon ma kab fel’ e tempel ko pi Kristiano ko fa binem ni immoy u Jerusalem?

⁹ Ngad lemnaged l’agruw i fan ni weliy Paul ko pi walag ni pumoon nge ppin u Judea ni susun nge n’igin ndabra sulod nga tomur ko magothgoth. Bin som’on​—ma n’en ni be tamilangnag fare babyor ngak piyu Hebrew—​e rogon fene tolang e liyor ko Kristiano. Aram kenggin e babyor rok Paul ni ke tamilangnag. Fare tempel u Jerusalem e ke mus fon e bin nib riyul’ ni aram fare tempel rok Jehovah nib spiritual, ni aram ba naun ni “gathi girdi’ e ngongliy.” (Hebrews 9:11) Ba taw’ath e pi Kristiano nem ya rayog ni ngar pigpiggad u lan e re tempel nem nib spritual ko liyor nib machalbog. Kar pigpiggad u tan ba m’ag ni kab fel’ ko fa binem, ni aram e bin nib biech e m’ag, ma en ni maaf e Jesus Kristus ni ir e kab ga’ ku Moses.​—Jeremiah 31:31-34.

10, 11. (a) Mang fan ma gathi dariy rogon ngak Jesus ni nge mang Prist nib Tolang u lan e tempel nib spiritual ni bochan e de yib ko reb e ganong ni yad e prist? (b) Uw rogon ma kab tolang Jesus ko fare prist nib tolang ni be pigpig u lan e tempel u Jerusalem?

¹⁰ Maku Jesus Kristus e ir fare Prist nib Tolang rorad. Ma de yib ko ganong rok Aaron. Ya ir e Prist nib Tolang ni “bod rogon Melkizedek ni prist.” (Psalm 110:4) Dan nang ko mini’ chitamangin Melkizedek, machane immoy ni pilung nu Salem maku ir fare prist nib tolang. Ere ba puluw ngak Jesus, ya bay rogon ni nge mang prist ni bochan Jehovah Got e dugliy, ma gathi bochan ni ke yib ko reb e ganong ko piin ni yad e prist. Bod Melkizedek, ma Jesus e Prist nib Tolang nge Pilung, ma dabki yim’ biid.​—Hebrews 7:11-21.

¹¹ Maku de t’uf ni nge pi’ Jesus e maligach u gubin e duw ni bod fare prist nib tolang u lan fare tempel u Jerusalem. Ya ke pi’ ir ni maligach, ni yafos rok nib flont ma kan pi’ taa biyay ma angin ni yib riy e dabi m’ay biid. (Hebrews 7:27) Urngin e maligach ni kan pi’ nga lan fare tempel e kari mus ni fon ban’en, ma be yip’ fan e n’en ni pi’ Jesus. Ya maligach rok nib flont e ke pi’ puluwon urngin e denen ko piin ni ke michan’rad ngak. Miki weliy Paul ni Jesus e ir fare Prist nib Tolang ma ir fa en ni manang e pi Kristiano u Jerusalem ma ka rogon. Ma ir be’ nib sobutan’, mab gol, ma ma “kireban’ ngodad nga fadad meewar.” (Hebrews 4:15; 13:8) Be athapeg e pi Kristiano nem ni ngar manged e pi prist rok Kristus ngar maruwelgad u taabang! Uw rogon ni ngar adaged ni ngar sulod ko “tin nib mmeewar ma dariy fan” ni bay ko teliw nu Judah ni ke kireb?​—Galatia 4:9.

12, 13. (a) Mang e bin l’agruw i fan ni yog Paul ni dabni sul nga tomur? (b) Uw rogon e record ko pi Kristiano ni Hebrew ma aram e susun ndabra sulod nga tomur ko magothgoth?

¹² Miki weliy Paul ngak piyu Hebrew e bin l’agruw fan ni susun ndabra sulod nga tomur ko magothgoth​—ya ke n’uw nap’an ni kar pared ni yad be athamgil. I yoloy ni gaar: “Ki gimed manang rogomed ko tin ni baaram e rran ni ke yan nga tomur. Lan e pi rran nem u tomren ni ke gal ramaen e tamilang rok Got nga dakenmed, e boor ban’en ni mu gafgowgad riy, machane gafgow ni i yib ngomed e de gel ngomed.” Yog Paul ngorad ni kan “nog e thin nib kireb ngorad u fithik’ e girdi’ ma yibe ngongliy e ngongol nib kireb ngorad.” Ma ka nin’ boch i yad nga kalbus; ma boch i yad e kar uned ko gafgow ni i tay e piin ni ka nin’rad nga kalbus. Arrogon, kar pared nib gel e michan’ road mar k’adedan’rad. (Hebrews 10:32-34) Ere mang fan ni yog Paul ni dabra paged talin e pi n’en nem ni buch rorad nib gel e kireban’ riy? Ya gathi ra mulan’rad ngay fa?

¹³ Danga’, ya faan yad ra “nang rogorad ko tin baaram e rran ni ke yan nga tomur” ma ra puguran ko piyu Hebrew ni ke ayuwegrad Jehovah u fithik’ e gafgow. Ke ayuwegrad ma kar gelgad ko togopuluw ni tay Satan ngorad. I yoloy Paul ni gaar: “Yi Got e gathi ba laniyan’. Gathi bayi pag talin e maruwel ni kam ngongliyed, ara rogon nib t’uf romed ni kam daged ni bochan e ayuw ni kam pied ma ki gimed be pi’ ngak e piin ni gimed ni girdien Kristus.” (Hebrews 6:10) Arrogon, de pag Jehovah talin urngin e ngongol rorad nib yul’yul’ ma be par u laniyan’. Aram e be puguran ngodad e n’en ni yog Jesus ni ngad ulunguyed e flaab u tharmiy. Ya dabi kirebnag e ngal nge t’ay, ma dabi yib e moro’ro’ nga naun nge iring. (Matthew 6:19-21) Ma rriyul’ ni kari mus rogon nrayog ni ngan chuweg e pi flaab ney e faanra sul e Kristiano nga tomur ko magothgoth. Aram e ra n’ag e flaab ni ke ulunguy u tharmiy. Aram fan ni yog Paul ngak e pi Kristiano ni Hebrew ni dab ranod ko re kanawo’ nem! Ya mang fan ni ngan ngongol nrogon nra maadab urngin e duw ni kar pigpigad ni yad ba yul’yul’? Kab fel’ mab mat’aw ni nguur athamgilgad.

Fan Nsusun Ndabda Sulod nga Tomur ko Magothgoth

14. Mang boch e skeng ni ma yib ngodad nib taareb rogon ko tin ni buch ko pi Kristiano u nap’an e bin som’on e chibog?

¹⁴ Bay boor fan ni dabi sul nga tomur ko magothgoth e tin riyul’ e Kristiano ko ngiyal’ ney. Som’on ma dabda paged talin ni kad flaabgad ya gad be un ko liyor nib machalbog ni pi’ Jehovah ngodad. Bod rogon e pi Kristiano u nap’an e bin som’on e chibog, ma gad be par ko ngiyal’ ni giriden e pi yuraba’ i teliw e be moningnagdad, ma yad be uf ko pi naun rorad nib manigil nge yalen rorad ni ke kakrom. Machane be micheg Jehovah ngodad ni ke felan’ ko liyor ni gad be tay. Ma rriyul’ ni gad be un ko boch e flaab ni dariy ko pi Kristiano u nap’an e bin som’on e chibog. Sana ga ra fith, ‘Uw rogon e re n’em?’ Ya kar pared ko ngiyal’ ni ke tabab ni nge maruwel fare tempel nib spiritual. Ke mang Kristus fare Prist nib Tolang u nap’an ni ke un ko taufe ko duw ni 29 C.E. Ma boch e pi girdi nem e kar guyed e pi maang’ang ni ngongliy fa en ni Fak Got. Ma mus u tomren ni yim’ ma kan ngongliy boch e maang’ang. Machane kan yiiynag ni ra taw ko ngiyal’ ni ra m’ay e pi taw’ath nem.​—1 Korinth 13:8.

15. Mang thin ko profet ni be lebug ko ngiyal’ ney u daken e tin riyul’ e Kristiano, ma mang fan ngodad?

¹⁵ Machane gad be par ko ngiyal’ ni be lebug fare thin ni kan yiiynag u murung’agen fare tempel u Ezekiel guruy ni 40-48.a Ere kad guyed ni kan sulweg nga rogon e yaram rok Got ko liyor nib machalbog. Kan biechnag e re tempel nem nib spiritual ya kan chuweg urngin mit e alit ko teliw nge liyor ko liyos. (Ezekiel 43:9; Malaki 3:1-5) Mu lemnag angin ni yib ngodad ni bochan e re klin ney ni kan ta’.

16. Mang e be buch u nap’an e bin som’on e chibog ma ke mulan’ e pi Kristiano ngay?

¹⁶ Nap’an e bin som’on e chibog, ma dariy ban’en nib fel’ nga m’on rok fare ulung ni Kristiano. Ya ke yiiynag Jesus ni ra bod rogon ba milay’ ko woldug ni wheat ma kan wereg awochngin e pan nga fithik’, ma dabiyog ni ngan poy e wheat ko pan. (Matthew 13:24-30) Ma aram rogon. Ya ngiyal’ ntungun e bin som’on e chibog ma ke pillibthir apostal John ma ir e be taleg e kireb nge dabi yib nga lan e ulung, machane ke yoor e apostasy. (2 Thessalonika 2:6; 1 John 2:18) De n’uw nap’an nga tomren ni yim’ e pi apostal, me sum ba ulung i girdi’ ni yad e tayugang ko teliw mar tomalnaged laniyan’ e girdi’ ko ulung mar ufgad mar chuwgad ko mad nib lingagil. Ke wer iyan e apostasy. Ere ke mulan’rad e pi Kristiano! Ya kar guyed fare yaram nib biech ko liyor nib machalbog, ma kan kirebnag. Aram e n’en ni buch ndawori gaman raay e duw u tomren ni sunmiy Kristus fare ulung ko Kristiano.

17. Uw rogon ma fare ulung ko Kristiano ko ngiyal’ ney e kab n’uw nap’an ni ke par ko fa binem e ulung u nap’an e bin som’on e chibog?

¹⁷ Ma ga lemnag ban’en nib math keru’ ko re n’em. Ngiyal’ ney ma ke par e liyor nib machalbog nib n’uw nap’an, ni kab n’uw nap’an ko ngiyal’ ni immoy e pi apostal. Ka nap’an e ngiyal’ ni kan fl’eg e bin som’on ken e re ke babyor ney ko duw ni 1879, ma ke flaabnagdad Jehovah ke biechnag iyan e liyor rodad. Ma ke yib Jehovah nge Jesus Kristtus nga lan fare tempel nib spiritual ko duw ni 1918 ni fan ni ngar biechnagew. (Malaki 3:1-5) Ka nap’an e 1919, ma kan biechnag iyan fare yaram ko liyor ku Jehovah Got. Kan tamilangnag iyan e thin ko profet u lan e Bible nge pi motochiyel riy. (Proverbs 4:18) Ngan pining e sorok ngak mini’ ko pi n’ey? Gathi ngak e girdi’ ndar flontgad. Ya kari mus ni Jehovah nge Fak ni ir lolugen fare ulung e rayog ni ngar ayuwegew e girdi’ Rok ndabi yib e kireb nga lan e ulung ko ngiyal’ ney ni boor e kireb riy. Dabda talgad i pining e magar ku Jehovah ya ke pagdad ngad uned ko liyor nib machalbog ko ngiyal’ ney. Ma nge mudugilan’dad ni dabda sulod nga tomur ko magothgoth!

18. Mang fan nsusun ndaba sulod nga tomur ko magothgoth?

¹⁸ Bod e pi Kristiano ni Hebrew ma bay e bin l’agruw fan ni susun ni ngad togopuluwgad ko kanawo’ ni ma sul nga tomur​—ya ke n’uw nap’an ni kad pared ni gad be athamgil. Demtrug ni ka fin da uned ko pigpig ku Jehovah fa kad rin’ed u lan bokum e duw, ma bay e record rodad ko tin nib fel’ ni kad ngongliyed ni gad e Kristiano. Boor i gadad e kan gafgownagdad, kan nin’ boch e girdi’ nga kalbus, ma kan taleg e machib, ma kan li’ boch e girdi’, ma kan fek e chugum ara binaw ko boch e girdi’. Ma boor e girdi’ ma ke togopuluw girdien e tabinaw rorad ngorad, ara kan moningnagrad, ara kan dariy fannagrad. Gad gubin e kad athamgilgad, ma kad ul’ul’gad ko pigpig ku Jehovah u fithik’ e yul’yul’ ni yugu demtrug e magawon nge skeng ni yib ngodad. Ma bochan ni kad yodoromgd, ma dabi pag Jehovah talin e pi n’en ney ni kad rin’ed, ma aram e flaab rodad ni kan ulunguy u tharmiy. Ere dabi siy ni chiney e gathi ereray e ngiyal’ ni ngan sul ko re m’ag nib kireb ney ni kad digeyed faram! Ya mang fan ni ngad n’aged urngin e maruwel ni kad ted nib elmirin? Ri aram rogon ko ngiyal’ ney ya “dabki n’uw nap’an” ma ra taw ko tomur.​—Hebrews 10:37.

19. Mang e ran weliy ko bin migid e thin?

¹⁹ Arrogon, nge mudugilan’dad ni “gathi gadad e piin ni kar sulod nga tomur ko magothgoth”! Ya ngad manged e piin ni “ke michan’dad ngak Kristus.” (Hebrews 10:39) Uw rogon nrayog ni ngad manged e piin ni aram rogon, ma uw rogon nrayog ni ngad ayuweged e pi Kristiano ni ngar yodoromgad? Bin migid e article e ra weliy.

[Footnote]

Ka Ga Manang?

◻ Uw rogon ni ran sul nga tomur ko magothgoth?

◻ Mang boch ban’en ni be magawonnag e pi Kristiano ni Hebrew ma aram me yoloy Paul e babyor ngorad?

◻ Mang e weliy Paul ngak piyu Hebrew ko susun mang fan ndabra sulod nga tomur ko magothgoth?

◻ Mang fan ni susun nge mudugilan’dad ni dabda sulod nga tomur ko magothgoth?

[Pictures on page 23]

Yugu demtrug ni ke rus Peter machane gathi ir e pi girdi’ ni “kar sulod nga tomur ko magothgoth”