Mang Fan ni Ke Yoor e Sasalap nge Kireb?
“Dab mu fek e salpiy ara ban’en ni fan e ngani sasalapiy ban’en, ya biney e ngongol e ma malmitnag e ani bam’uth mit, ma ma piliyeg nge kirebnag e tin ke yog e piin nib mat’aw.”—Exodus 23:8, New World Translation.
DALIP e biyu’ nge lal miriay e duw ni ke yan, ma immoy e motochiyel rok Moses nib togopuluw ko sasalap ni baaray ni yibe fanay e salpiy ni ngan sasalapiy ban’en. Ka aram nap’an i yib ni ke pag bokum miriay e duw ma boor e motochiyel ni ba togopuluw ko sasalap ni be yoor iyan. Machane, yugu aram rogon ma piin ta fal’eg e motochiyel e dawori yog ni ra talegned e sasaliab. Gubin e rran ma bokum e milyon e sasalap ni yibe tay ma bokum e bilyon e girdi’ ni yad be gafgow nib bochan.
Sasalap e kari gel ni ke garer u fayleng i yan ni be magawonnag e par ko girdi’ ma ke warnag e par nib fel’ rogon. Boch e nam e baga’ ni dariy ban’en ni rayog ni faanra dan tay e salpiy nga pa’ be’ ni nge sasalapiy fare n’en nge yog. Faan ga ra pi’ ban’en ara salpiy ngak e an rayog ni nge sasalapiy ban’en nge yog ngom u fithik’ e sasalap ni bod e skeng u skul, fa license ko karro fa ba pa’ i oloboch ma aram e fin ra sasalapiy facha’ nge yog fare n’em ngom. “Sasalap e bod ban’en nib tomal ni be diliiy laniyan’ e girdi’” aray e n’en ni yog Arnaud Montebourg ni ba lawyer nu Paris u fithik’ e kireban’.
Re n’ey ni yibe pi’ e salpiy ara ban’en ni fan e ngani sasaliabnag ban’en e rib ga’ ko yu gin bay e folchuway ni gagang’ riy ma rib gel riy. Bay boch e company e yad ma pi’ dalip guruy ko salpiy ni win rorad ngak boch e tayugang ko am ni puluwon e sasalap. Ma ke yog fare magazine ni British The Economist, ni gaar ra reb e duw ma gonapan $25 bilyon ni yibe pi’ ko talin e cham ma nap’an 10 percent riy e yibe pi’ ni ngan sasalapiy rogon e chuway. Nap’an ni ke gel e re sasalap ney’ ma angin ni ke yib e gafgow ni elmirin. Nap’an fa ragag ni baaray e duw ni ke yan, ma “fager” ni pi girdien e fol-chuway—ni yad baadag ere maruwel nem ko sasalap e in e girdi’ nib fel’ thilrad ni yad ma pi’ pire’ ban’en ngorad ni aram—e kan nog ni arfan ni ke kireb rogon e par ko girdi’ ko pi nam.
Ba mutrug, ni piin ni ra ur gafgow gad ma be kireb e par rorad ko pi sasalap ney e piin yad ba gafgow—ni ba mo’maw’ rorad ni ngar pied ban’en ni ngar sasalapiyed. I yog e The Economist nrib tamilang ni gaar, “sasalap e ba mit e gafgow ni yima tay ko girdi’ ni de mat’aw.” Ere re gafgow ni kireb ney e dabiyog i pag, fa pi sasalap ney e dabiyog ni ngan pilo’ riy? Faan ra ngad fulweged ere deer ney, ma thingar da pirieged boch i tapgin e n’en ni be k’aring e sasalap.
Mang Pin’en ni Be K’aring e Sasalap?
Mang fan ni bayi n’en ma baadag e girdi’ ni ngara sasalap gad ma dab ra yul’yul’gad? Boch e girdi’, e yad ma sasalap ya aram e bin ba m’om e kanawo’—fa reb e kemus kanawoen—me yog e tin ni yad be lemnag. Ma yu ngiyal’, ma sasalap e ir e rayog ni um rin’ ma dab kuni oloboch ngom. Maku boor e girdi’ e be guy e am, polis, nge tapuf oloboch ni yad be fek owcherad ko sasalap fa reb e ku yad be un ngay ma aram mu kur folwokgad rorad.
Na’pan ni ra yoor fa gel e sasalap, ma aram miki m’ay fan uwan’ e girdi’ me munmun ma ke mang bayang ko par ko girdi’. Girdi’ ni ba gafgow ya rib sobut puluwrad ko maruwel e bayi n’en mar lemniged ni sasalap e kemus e n’en ni ra ayuwegrad. Yad ma gel lungun ko sasalap nib bochan e nge fel’ rogon e par rorad. Ma piin ni yad pi’ e salpiy fa ban’en ni fan ko sasaliab ni fan e nge yog e e tin ni yad be finey e faan bay ni piriegrad ni dan gechignagrad ma aram e kar falan’gad, ya ri in e girdi’ e ra nong nga mit e nifeng. “Ya bochan ni gechig ko tin ba kireb e danir pi’ nib papey, arfan ni ke par nga gum’ercha’en e girdi’ ni nga ur rin’ed e kireb,” aray rogon ni yog Solomon ni Pilung.—Ecclesiastes 8:11, NW.
L’agruw ban’en nib gel ni ma k’eg nifiyen e sasalap: siin nge chogow. Bochan e fel’ ngak, ma girdi’ ni sasalap e kar feked owcherad ara kar moleged owcherad da kura guyed e gafgow ni be tay e sasalap rorad ngak boch e girdi’, ma kar micheged nib fel’ e sasalap ni bochan ni be fel’ rogorad riy. Nap’an ni be yoor ban’en ni be yog ngorad, ma aram e be gel e chogow ko pi girdi’ ni sasalap nem. “Be’ ni goo silver e baadag e dabi gaman ko silver,” ara’ rogon ni gu’ Solomon, “maku e ri ta’ be’ ni baadag bogi ban’en nib felel’ ni yugu be yib.” (Ecclesiastes 5:10, NW) Chogow, e ma yognag e salpiy, machane yugu ri i fek owchen ko sasalap nge tin ni de mat’aw.
Maku reb e ban’en ni dab ni fek owchey riy e maruwel rok e en ni danir ma guy ni ir e be gagiyegnag e re fayleng ney, ni fa cha’ ni be yog e Bible ni Satan ni aram fare Moonyan’. (1 John 5:19; Revelation 12:9) Satan e rib gel ni be mon’ognag e sasalap. Bin thabi ga’ e sasalap ni ba’ ko babyor e fa bini ta’ Satan ngak Kristus. I gaar ngak, ‘Faan ga ra ragbug nga but’ ngam ta’ fag mu gu pi’ e pi n’ey ni urngin ngom.’—Matthew 4:8, 9.
Jesus, e be’, ni der ma sasalap, me fil ngak pi gachalpen ni nga ku ur rin’ed ni aram rogon. Rayog ni pi n’en i fil Kristus e nge mang ba talin e cham ni ngan cham ngay ko sasalap ko biney e rran? Guruy ni migid e ra weliy e fulweg ko re deer ney.