Numon Ni Fan Ko Tirok Got E Ra Gelnagey

“Dab mogned e thin nib kireb, ya susun thin nib fel’ nra gelnagey e nga mogned ni be yan rogon e tin nib t’uf, ma aram e rayog ni ngam ayuweged e piin ni be motoyil ngomed.”​—EFESUS 4:29, NW.

1, 2. (a) Uw feni ga’ fan ni rayog ni nge non e girdi’? (b) Uw rogon ni nge fanay e pi tapigpig rok Jehovah gelngirad ni ngar nongad?

“GELNGIN e girdi’ ni nge welthin e ban’en nib mith; ma ireray e taw’ath rok Got, ma reb e maangang.” Ireray e n’en ni yoloy reb e lexicographer ni Ludwig Koehler fithingan. Sana gad be dariyfannag e re taw’ath rok Got ney ni ri baga’ fan. (James 1:17) Machane amu lemnag uw feni gel e magawon ni faanra be’ nib t’uf rom e dabkiyog ni nge non ngom nib fel’ rogon ni bochan e ke stroke. “Rib fel’ e sabethin romow ni ireray e n’en ni ke ayuwegmow ni ngari fel’ thilmow,” ireray e n’en ni ke ayuweg Joan, ni pumoon rok e kefini stroke. “Gu be tawrengnag e numon romow kafram!”

² Numon ni yima tay e ra gelnag thilin e fager, ma ra pithig e magawon ko tin daun nang fan, ma ra pi’ e athamgil nga laniyan’ e piin ni ke kireban’, ma ma gelnag e michan’, ma ra ayuweg ni ngari yib fan e yafas​—machane gathi ban’en ni yug ma buch nib tomgin. Solomon ni pilung nib gonop e ke yog ni gaar: “Be’ ni ma non nder lemnag ko som’mon e thin ni nge yog e bod ni be rogoy bangi sayden ku be’, machane blowthen e piin nib gonop e ma golnagey.” (Proverbs 12:18, NW) Gadad e pi tapigpig rok Jehovah, e gad baadag ni numon ni gad ma tay e ra ayuwegey ma ra gelnag laniyan’ e girdi’ ma gathi nge amithnaggey ara nge mulan’nagey. Maku gad baadag ni ngad fanayed blowthedad ni ngad pininged e sorok ngak Jehovah, ko ngiyal’ ni gad be machibnag e girdi’ nge ngiyal’ ni goo gadad ni gad be sabethin. I yon’ fare psalmist reb e tang ni gaar: “Nggu pininged e sorok ngak Got u reb e rran ni polo’, ma gamad ra pining e sorok nga fithingam ndariy n’umngin nap’an.”​—Psalm 44:8.

3, 4. (a) Mang e magawon rodad ko numon ni gadad gubin? (b) Mang fan nib ga’ fan e numon rodad?

³ Be ginangey James ni “fare gachalpen ni, “dariy be’ ni kaa yog rok ni nge llowan’nag blowthey.” Me puguran ni gaar: “Gadad gubin ni baga’ ni gadad ma oloboch. Cha’ nder ma oloboch ko thin ni ma yog e be’ nrib yal’uw, ni ku rayog rok ni nge gagiyegnag ir.” (James 3:2, 8) Dariy bagadad ni ba flont. Ere, yugu aram rogon ni ri gad baadag ni ngad dogned e tin nib fel’, ma gathi gubin ngiyal’ ni thin rodad e ra gelnag laniyan’ yugu boch e girdi’ ara nge pining e sorok ngak e En Ke sunmiydad. Ere, thingarda nanged rogon ni ngad kol ayuwgad ko thin ni gad ra yog. Maku reb, i yog Jesus ni gaar: “Chirofen nra pufthinnag Got e girdi’ e gubin e girdi’ nra be’ ma urngin bugithin ni yog ni thin ni dariy fan ma thingari weliy tapgin ni yog. Ya yu bugithin ni u mog e ir e yira maruwel ngay nge mang ir e pufthinnigem, ni ir e bay yog nib fel’ e rom ara bay yog nib kireb e rom.” (Matthew 12:36, 37) Riyul’, ni Got ni riyul’ e bayi gagiyegnag ni ngad weliyed tapgin e thin ni ka dogned.

⁴ Reb e kanawo’ nrib fel’ ni rayog ni ngad paloggad ko thin nib kireb e ngad maruweliyed ni ngad mechamgad ngay ni ngad uned ko numon nib ga’ ni tirok Got. Re article ney e ra weliy ko uw rogon ni ngad rin’ed ban’en ni aram rogon, ma mit i mang e kenggin e gad ra weliy murung’agen, ma mang angin e ra yib ngodad ko numon nra gelnagey.

Mu Tiyan’um Nga Rarogon Gum’irchaem

5. Uw rogon ma gum’ircha’ e baga’ fan ko ngan mon’eg e numon nra gelnag laniyan’ e girdi’?

⁵ Ra gad ra maruweliy ni ngad mechamgad ngay ni ngad uned ko sabethin nra gelnagey, ma thingarda nanged ni rogon ni gad ma non e be dag e n’en ni bay u lan gum’irchadad. I yog Jesus ni gaar: “L’uguney e ma weliy e n’en ni ke sugnag gum’irchaey.” (Matthew 12:34, NW) Ran weliy nib mom, ma gad baadag ni ngad weliyed murung’agen ban’en ni baga’ fan ngodad. Ere, ba t’uf ni ngad fithed gadad ni nge lungudad: ‘Mang e be m’ug ko thin ni gu ma yog u murung’agen rarogon gum’irchaeg? Nap’an ni gu be chag ngak girdien e tabinaw rog ara pi walageg ko ulung, ma gu ma weliy ngorad murung’agen e tirok Got ban’en ara ri gu ma weliy murung’agen e gosgos, nge mad, nge kachido, nge ggan, nge tin kafin gu chuw’iy, ara boch ban’en ndariy fan?’ Sana, yafas rodad nge lem rodad e be sul ko tin ni gathi rib ga’fan. Gad ra puluwnag e tin susun ni ngad rin’ed nib m’on ko yafas rodad e ra ayuweg ni nge fel’ boch e numon rodad maku arrogon e yafas rodad.​—Filippi 1:10.

6. Mang e ra rin’ e fal’eg i lemnag ko numon rodad?

⁶ Gad ra fal’eg i lemnag ban’en ni gad be nameg ban’en riy e ku reb e kanawo’ ni ra fel’ rogon boch e thin ni ra u doged. Faanra ri gad ma athamgil ni nguuda lemnaged murung’agen e tirok Got ban’en, ma gad ra pirieg ni ra mom ni ngad uned ko sabethin ngaud weliyed e tirok Got ban’en. I guy David ni pilung e tha’ u thilin e re n’ey. Me yon’ e tang ni gaar: “O Jehovah, gu be athapeg ni thin ni be yib u l’ugunag nge n’en ni be fal’eg i lemnag gum’irchaeg e ra falfalan’nagem.” (Psalm 19:14, NW) Ma Asaph ni psalmist e ke yog ni gaar: “Ri gu ra fal’eg i lemnag urngin e maruwel rom [Got], nge rogon ni ga ma rin’ ban’en ngak e girdi’ ma ru gu baadag.” (Psalm 77:12, NW) Fare gum’ircha’ nge tafinay ni ri ma tiyan’ ko tin riyul’ ni thin rok Got e ma yibnag e thin nib fel’. Jeremiah e dabiyog ni nge siyeg ni nge dabki weliy murung’agen boch ban’en ni ke fil Jehovah ngak. (Jeremiah 20:9) Gad ra rin’ e tin ni aram rogon ni faanra gad ma fal’eg i lemnag e tirok Got ni gubin ngiyal’.​—1 Timothy 4:15.

7, 8. Mang boch e kenggin e numon nib fel’ nra gelnagey?

⁷ Gad ra yarmiy nib fel’ rogon e tin ni gad ma rin’ ni fan ko tirok Got me pi’ ngodad boor ban’en ni ngan weliy murung’agen nra gelnagey. (Filippi 3:16) Fapi assembly, nge convention, nge fapi muulung ko ulung, nge babyor rodad nib biech, nge thin nu Bible ni yima bieg u gubin e rran nge thin u tan ni be weliy murung’agen e urngin ni be pi’ ngodad e tirok Got ban’en nib tolang puluwon ni rayog ni ngad pied ngak yugu boch e girdi’. (Matthew 13:52) Ma ri ma gelnagdad ko tirok Got ni kad rin’ed nib fel’ u nap’an ni gad be machib!

⁸ Fapi gek’iy, nge gamanman, nge arche’, nge nig ni boor mit u Israel ni ke guy Solomon ni pilung e ke pug e tafinay rok. (1 Kings 4:33) Ke falfalan’ ni nge weliy murung’agen e tin ke sunmiy Got. Rayog ni ngad rin’ed ban’en ni aram rogon. Pi tapigpig rok Jehovah e yad baadag ni nguur weliyed murung’agen boch e kenggin nib thilthil, machane ban’en ni bay rogon ko tirok Got e ri ma falfalan’nag e piin ni baadag e tirok Got u gubin ngiyal’.​—1 Korinth 2:13.

“Mu Ulul Nguum Fal’eg i Lemnag e Pi N’en Ney”

9. Mang fonow ni ke pi’ Paul ngak piyu Filippi?

⁹ Demtrug e kenggin, ma sabethin ni gad ma ta’ e ra gelnag yugu boch e girdi’ nfaanra ba puluw ko fonow ni pi’ Paul ni apostal ngak fare ulung nu Filippi. I yoloy ni gaar: “Urngin ban’en nib riyul’, nge urngin ban’en ni bay fan, nge urngin ban’en nib mat’aw, nge urngin ban’en nib machalbog, nge urngin ban’en ni yi baadag, nge urngin ban’en ni yima yog, nge urngin e ngongol nib fel’ nge urngin ban’en ni yima pining e sorok ngay, mu ulul ngay nguum fal’eg i lemnag e pi n’en ney.” (Filippi 4:8, NW) Pi n’em ni weliy Paul murung’agen e rib ga’ fan ma aram fan ni ke yog ni “nguum par ni ga be fal’eg i lemnag e pi n’en ney.” Thingarda suguyed lanin’dad nge gum’irchadad ko pi n’en ney. Ere ngada guyed ko uw rogon ni gad ra tayan’dad nga reb nge reb ko fa meruk i n’em ni ke yog Paul ma ra ayuwegdad ko numon rodad.

10. Uw rogon ma numon rodad e ba muun ngay e tin riyul’?

¹⁰ Ban’en ni rayog ni nga nog nib riyul’ e gathi kemus ni thin nib puluw ara thin ni gathi de riyul’. Ya riyul’ e be yip’ fan ban’en nib mat’aw ma yima pagan’uy ngay, ni bod e tin riyul’ ko Thin rok Got. Ere, nap’an ni gad be weliy ngak yugu boch e girdi’ murung’agen e tin riyul’ u Bible ni ke k’aring lanin’dad, nge welthin ni ke pi’ e athamgil nga lanin’dad, ara fonow ni yib u Bible ni ke ayuwegdad, ma aram gad be fal’eg i lemnag e tin riyul’. Maku reb, e gad be n’ag e “n’en ni de riyul’ ni ka nog e ‘tamilangan’ ngay’” ni kemus ni yaan e be m’ug nib riyul’. (1 Timothy 6:20) Ma dabda wereged e thin ni kad rung’aged ara ban’en ni ka nog ni buch machane dabiyog ni ngad micheged ko riyul’ fa danga’.

11. Mang e pi n’en ni baga’ fan ni rayog ni ngad uneged ko numon rodad?

¹¹ Pi n’en ni ri bay fan e aram e pi kenggin e sabethin ni yima tay fan ma baga’ fan, ma gathi ban’en ni dariy fan. Ba muun ngay e n’en ni bay rogon ko machib rodad, nge ngiyal’ ni gad be par riy nib mo’maw, nge tin baaray nib t’uf ni nguuda daged e ngongol nib fel’. Nap’an ni gad be weliy murung’agen e pi n’en ney nib ga’fan, ma gad be gelnag e tin kad dugliyed u lanin’dad ni nguud pared ni gadad ba od ko tirok Got, ma nguuda yul’yul’gad, ma nguuda ululgad i wereg fare thin nib fel’. Tin riyul’ riy, e tin ke buch rodad u nap’an ni gad be machib nge pi n’en ni kefini buch ni be puguran ngodad ni gad be par ko tin tomren e rran e be pi’ ngodad boor ban’en nib thilthil nrayog ni ngan fanay ko numon ni ra pug lanin’uy.​—Acts 14:27; 2 Timothy 3:1-5.

12. Bochan e fonow rok Paul ni ngan fal’eg i lemnag e pi n’en nib mat’aw ma machalbog, ma mang e susun ni ngan palog riy?

¹² Fare bugithin ni ba mat’aw e be yip’ fan ni ba mat’aw u owchen Got​—ma be fol ko tin baadag. Ma machalbog e be yip’ fan e lem nge ngongol nib biech. T’ar e thin nga daken be’, nge nga nog e thin nib puwlag, ara thin ni ba sorfan ko ngongol ni darngal e dabda fanayed ko numon rodad. (Efesus 5:3; Kolose 3:8) U tabon e maruwel ara skul, ma piin Kristiano e ngar paloggad ko girdi’ u fithik’ e gonop u nap’an ni ke tabab ni nga rogned e thin ni aram rogon.

13. Mu weliy boch e sabethin nib muun ngay kenggin e pi n’en ni yi baadag ma yima yog e fel’ ngay.

¹³ Nap’an ni yog Paul ni ngan fal’eg i lemnag e tin yi baadag, ma be weliy murung’agen e pi n’en ni ma k’aring e falfalan’ mab fel’ u wan’ e girdi’ ara tin ma gelnag e t’ufeg ni aram e n’en nib math keru’ ko tin ni ma k’aring e fanenikan, nge damumuw, ara tagenging. Pi n’en ni yima yog e fel’ ngay e be yip’ fan e thin ni nga nog ko girdi’ nib fel’ murung’agen. Re thin nib fel’ ney e ba muun ngay e thin ni be weliy murung’agen e pi walag ni pumoon nge ppin ni yad ba yul’yul’, ni gubin ngiyal’ ni be m’ug ko babyor ni fare Wulyang ni Tagil’ i Damit nge fare Awake! Mang fan ni dab mog ngak yugu boch e girdi’ e tin ga be lemnag u tomren ni kam bieg e pi guruy ney ni ma gelnag e michan’? Ma ri ma pi’ e athamgil nga lanin’uy ni ngan rung’ag e tin ni ke rin’ yugu boch e girdi’ ko tirok Got! Sabethin ni aram rogon e ri ma gelnag e t’ufeg nge taareban’ ko girdi’ u lan e ulung.

14. (a) Gad ra dag e ngongol nib fel’ mab t’uf ni ngad rin’ed e mang? (b) Uw rogon ma thin ni gad ra yog e nge un ngay e pi n’en ni yima pining e sorok ngay?

¹⁴ I yog Paul ni “urngin e ngongol nib fel’.” Ngongol nib fel’ e be yip’ fan e fel’ ngak be’ ara ngongol nrib fel’. Thingarda ayuwgad ni nga dogned e thin nrogon ni be pow’iydad e kenggin e motochiyel u Bible ma dabi palog ko tin nib mat’aw, mab machalbog, mab fel’. Fare bugithin ni yima pining e sorok e be yip’ fan ni bay rogon ni nga nog e “thin nib fel’ u murung’agen.” Faanra kam rung’ag e welthin nib fel’ ara kam guy e tin nib fel’ ni ke rin’ be’ u lan e ulung, mog​—ko cha’ nem nge ngak yugu boch e girdi’. Paul ni apostal e ma pining e sorok ngak e pi walagen ni gubin ngiyal’ nbochan e ngongol nib fel’ ni kar daged. (Roma 16:12; Filippi 2:19-22; Filemon 4-7) Ma, riyul’, ni tin ke sunmiy e en Ke Sunmiydad e riyul’ ni bay rogon ni ngan pining e sorok ngak riy. Mu rom e rayog ni ngad pirieged boor ban’en ni ngan weliy murung’agen nra gelnagey.​—Proverbs 6:6-8; 20:12; 26:2.

Mu Un ko Numon nra Gelnagey

15. Mang e motochiyel u Bible ni be k’aring e gallabthir nge pi fakrad ni nguura uned ko numon ni bay fan?

¹⁵ Deuteronomy 6:6, 7 (NW) e be yog ni gaar: “Pi thin ni gu be yog ngom e daba’ e thingar mu tay nga gum’irchem; ma ngam tay e re n’ey nga laniyan’ fakam ma ga non ngak u murung’agen u nap’an ni ga be par u but’ u tabinaw rom ngu nap’an ni ga be yan u but’ ngu nap’an ni gab thig nga but’ ngu nap’an ni ga ra od.” Ba tamilang, ni re motochiyel ney e be dag ni piin gallabthir nge pi fakrad e thingar ur weliyed murung’agen e tirok Got.

16, 17. Mang e n’en ni nge fil e piin gallabthir ni Kristiano ko tin ni rin’ Jehovah nge Abraham?

¹⁶ Rayog ni ngad susunnaged e numon ni i tay Jesus nge Chitamangin nu tharmiy nib n’uw nap’an ko ngiyal’ ni kar weliyew murung’agen e n’en ni nge rin’ u fayleng. “Chitamngiy ni ir e ke l’ugeg ku gub e ir e ke yog ngog e tin nthingar gu weliy,” I yog Jesus ngak pi gachalpen ni aram rogon. (John 12:49; Deuteronomy 18:18) Abraham ni patriarch e susun ke fanay boor e tayim ni nge non ngak Isak ko uw rogon ni ke taw’athnagrad Jehovah nge pi chitamangirad. Mab mudugil ni numon ni aram rogon e ke ayuweg Jesus nge Isak ni ngar folgow ko tin nib m’agan’ Got ngay u fithik’ e sobut’an’.​—Genesis 22:7-9; Matthew 26:39.

¹⁷ Maku ba t’uf rok e pi bitir rodad e numon nra gelnag lanin’rad. Piin gallabthir e thingara gayed e tayim ni ngar nonad ngak e pi bitir rorad nyugu aram rogon ni boor pa’ u puluwrad. Faanra rayog, ma mang fan ni dabni yarmiy ni girdi’ u lan e tabinaw ni urngin e ngar abichgad u taabang ni taab yay u gubin e rran? Nap’an e re abich nem nge tomren, ma bay e tayim riy ni ngar weliyed boch ban’en nra gelnag lanin’rad ni ri baga’ fan me gel fare tabinaw ko tirok Got.

18. Mu weliy ban’en ni buch ni be dag angin nib fel’ ni yib ko numon u thilin e gallabthir nge pi fakrad.

¹⁸ Alejandro, ni reb e pioneer ni kefin ni pag 20 e duw rok, e keb ngan’ ni i maruwaran’ u nap’an ni ke gaman 14 e duw rok. I yog ni gaar: “Bochan e piin ni gamad nga skul nge fapi sensey, ma ke maruwaran’ug ko riyul’ ni bay Got fa dariy ma ke maruwaran’ug ko riyul’ ni Bible e ir thin riyul’ fa danga’. Gallabthir rog e kar fanayew boor e awa ni ngar weliyew boch ban’en ngog u fithik’ e sobut’an’. Pi numon romad nem e ke ayuwegeg ni gathi kemus ni dakuriy e lem rog nib maruwar ko ngiyal’ ney nib mo’maw ya ku kug dugliy boch ban’en nib fel’ ko yafas rog.” Ma uw rogon e chiney? Me ulul Alejandro ngay ni gaar: “Ka gu ma par u tabinaw romad. Machane bochan boor pa’ u puluwmow e chitamag ma mo’maw ni nggu nonow ni goo gamow. Ere taab yay u gubin e wik ni gamow ma abich u taabang u tabon e maruwel rok. Ri baga’ fan ngog e pi numon ni gamow ma tay.”

19. Mang fan ni gadad gubin mab t’uf rodad ni nguuda uned ko numon ni fan ko tirok Got?

¹⁹ Gathi ku baga’ fan ngodad e tayim ni nga uda sabethingad pi walagdad ni taareb e michan’ rodad ni ngada weliyed murung’agen e tirok Got? Rayog ni ngada uned ngay u nap’an e pi muulung, ngu nap’an e machib, ngu nap’an e mur ngu nap’an ni yibe milekag. Ri baadag Paul ni nge non ngak e piin Kristiano nu Roma. “Ri gub adag ni nggub gguymed,” i yol ngorad ni aram rogon, me ulul ngay ni gaar, “ni nggu pi’ e thin rok Got ngomed nge gelnagmed. N’en ni gu be lemnag e ra fel’ rogomed riy, ma arrogon gag nra fel’ rogog riy ni baaray rogon: ra fel’ rogomed ko michan’ rog ma ra fel’ rogog ko michan’ romed.” (Roma 1:11, 12) “Nge un be’ ngak e piin Kristiano ko numon ni fan ko tirok Got ma ra sug ko tin ni rib t’uf,” ireray e n’en ni yog Johannes, ni reb e piilal ni Kristiano. “Ra pi’ e athamgil nga laniyan’ ma ma baudnag e magawon u gubin e rran. Gu ma yog ngak e piin ni kar pillibthirgad ni nga rogned ngog murung’agen e yafas rorad nge mang e n’en ni ke ayuwegrad kar pared nib yul’yul’. U lan boor e duw, ma boor i yad e kug sabethingad, ma ra be’ ma ke pi’ boch e gonop ngog ara tamilangan’ ni ke fel’ rogon e yafas rog.”

20. Mang e gad ra rin’ nfaanra kada mada’gad be’ nib tatamra’?

²⁰ Faanra kam tababnag e numon ni fan ko tirok Got ngak be’ ni be dag ndariy fan u wan’ ma uw rogon? Dab mu tal. Sana rayog ni ngam gay e tayim ni rib fel’ boch nga m’on. “Reb e thin nnog u ba ngiyal’ nib puluw e bod yaan bogi arfath ni gol ni bay ulan e siko ni silver,” i yog Solomon ni aram rogon. (Proverbs 25:11, NW) Mu dag e gonop ngak e piin nib tatamra’. “Lem rok be’ e bod e ran ni bay u lan ba luwed nib toar, machane be’ nib tamilangan’ e rayog ni nge l’ing.”a (Proverbs 20:5) Tin ri baga’ fan, e dabmu pag ni ngongol rok yugu boch e girdi’ e nge talegnem ni ngam weliy e pi n’en ni ke bit’ nga gum’irchaem.

Sabethin ni Murung’agen e Tirok Got e Ma Yibnag Angin

21, 22. Mang angin ni ra yib ngodad nfaan gad ra un ko numon ni fan ko tirok Got ban’en?

²¹ “Dab umogned e thin nib kireb ku be’.” I fonownagey Paul ni aram rogon, me ulul ngay ni gaar: Ya ke mus ni thin nib fel’ nra ayuweg be’ e nguu mogned ni be yan rogon e n’en nib t’uf, ma nge fel’ rogon e girdi’ ni be motoyil ngomed.” (Efesus 4:29, NW; Roma 10:10) Sana ba t’uf ni ngan maruweliy nge yog ni ngan tababnag e numon nra gelnag laniyan’ e girdi’, machane ra yibnag angin ni boor. Sabethin ni fan ko tirok Got e ra gelnagdad ni ngad weliyed e michan’ rodad ngak yugu boch e girdi’ me gelnag e fel’ u thildad ni gadad walag.

²² Ere, ngada fanayed e taw’ath ni kan pi’ ngodad nrayog ni ngad nonod ni nguuda pied e athamgil nga laniyan’ yugu boch e girdi’ ma nguuda pininged e sorok ngak Got. Numon ni aram rogon e ra falfalan’nagdad me pi’ e athamgil nga laniyan’ yugu boch e girdi’. N’en ni ri baga’ fan, e ra falfalan’nag gum’irchaen Jehovah ya ma tiyan’ ko numon rodad ma ra falfalan’ u nap’an ni ngad nonod nrogon. (Psalm 139:4; Proverbs 27:11) Faanra gad ra weliy murung’agen e tirok Got, ma rayog ni nge dugil lanin’dad ni dabi pag Jehovah taldad. Be weliy e Bible murung’agen e pi tapigpig rok Jehovah ko ngiyal’ rodad ney, ni be gaar: “Ngiyal’ nem ma piin ni bay madgun Jehovah u wan’rad e ur welthingad rorad, me par ni be tiyan’ ngorad ma be motoyil ngorad. Ma reb e babyor ko puguran e kan tababnag ni ngan yoloy u p’eowchen ni fan ko girdi’ ni bay madgun Jehovah u wan’rad nge piin ni be fal’eg i lemnag fithingan.” (Malaki 3:16, NW; 4:5) Ri baga’ fan ni numon rodad e nga i gelnagdad ko tirok Got!

[Footnotes]

Uw Rogon ni Ngam Pi’ e Fulweg?

• Mang e be dag e numon rodad u murung’agdad?

• Mang e pi n’en nra gelnag laniyan’ e girdi’ me yog ni ngada weliyed murung’agen?

• Mang e n’en ni baga’ fan ni ma rin’ e numon u lan e tabinaw ngu lan e ulung ko Kristiano?

• Mang angin ni ma yibnag e numon nra gelnag laniyan’ e girdi’?

[Pictures on page 8]

Numon nra gelnag laniyan’ e girdi’ e bay rogon ko . . .

“urngin ban’en nib riyul’”

“nge urngin ban’en ni baga’ fan”

“nge urngin ban’en ni yima pining e sorok ngak”

“nge urngin ban’en ni yima tay fan”

[Credit Lines]

Video cover, Stalin: U.S. Army photo; Creator book cover, Eagle Nebula: J. Hester and P. Scowen (AZ State Univ.), NASA

[Picture on page 9]

Ngiyal’ ko abich e ra pi’ e tayim nib fel’ ni ngani un i weliy murung’agen e tirok Got