Mu Lemnag Jehovah ni Gubin Ngiyal’

“Ba’ Somol u lanin’ug ni gubin ngiyal’.”​—PS. 16:8.

1. Mang angin chepin e girdi’ ni bay u Bible nra yib ngodad?

BAY ni kan yoloy ko Thin rok Jehovah rogon e ngongol rok ngak e girdi’. Boor e girdi’ ni bay murung’agen riy ni ur uned ko maruwel ni ngan rin’ e tinib m’agan’ Got ngay. Arrogon, thin nge ngongol rorad e gathi kemus ntay nga Bible ni nge mang chep ara ban’en ni kemus ni ngaun beeg. Ya, pi n’ey e rayog ni nge chugurnagdad ngak Got.​—Jas. 4:8.

2, 3. Mange ra rin’ ma gad nang fan fapi thin u Psalm 16:8?

² Gad gubin nrayog ni ngad filed ban’en ko chep ni murung’agen boch e girdi’ ni ba ga’ ni yimnang u lan e Bible​—ni Abraham, Sarah, Moses, Ruth, David, Esther, apostal Paul, nge ku boch e girdi’. Machane, thin ni murung’agen boch e girdi’ ni gathi rib gilbuguwan e ku rayog ni nge yib angin ngodad. Gadra fal’eg i lemnag e pi chep ney ma rayog ni ayuwegdad ngad folgad ko fare thin ko psalmist ni gaar: “Ba’ Somol u lanin’ug ni gubin ngiyal’; ba’ nrib chugur ngog, ma dariy ban’en nrayog ni nge rurgeg.” (Ps. 16:8) Mange ra rin’ ma gad nang fan e pi thin ney?

³ Salthaw e ba ga’ nima fanay e sayden rok ko ba’ ni mat’aw i pa’, me digey e ba’nem i dow ndabiyog ni nge ayuweg fagi n’en ni yima mith nga fon nike kol nga baan gilay’. Machane, rayog ni nge dabi maad’ad ni faanra be cham e fager rok u ba’ ni mat’aw rok. Faanra ud lemnaged Jehovah ni gubin ngiyal’ ma gad rin’ e tin nib m’agan’ ngay, ma ra ayuwegdad. Ere ngad guyed rogon nra gel e michan’ rodad ni faanra ud lemnaged e pi thin ko Bible nge yog nda ‘ted Jehovah u [lanin’dad] ni gubin ngiyal’.’​—Byington.

Ma Fulweg Jehovah Taban e Meybil Rodad

4. Mu weliy ban’en nike buch ni bay u Bible nibe dag nima fulweg Got taban e meybil.

⁴ Raud pared ni gubin ngiyal’ ni gad be lemnag Jehovah, mara fulweg taban e meybil rodad. (Ps. 65:2; 66:19) Baye mich ko re n’ey ni buch ko bin nth’abi ilal e tapigpig rok Abraham, nsana Eliezer. I l’og Abraham e cha’ney ni nge yan nga Mesoptamia ni nge gayiy be’ ni nge leay Isak. I meybil Eliezer ku Got nibe ning ngak ni nge pow’iy me nang nike ayuweg Jehovah u nap’an ni pi’ Rebekah e ran ni nge unum e kamel rok. Bochan e ba gel e meybil ni i tay, me pirieg Eliezer e cha’ ni nge leengiy Isak. (Gen. 24:12-14, 67) Riyul’, ya faen tapigpig ku Abraham e yan ni bay fan. Machane, gathi susuna ngari pagan’dad nra rung’ag Jehovah e meybil rodad?

5. Mang fan nrayog ni nga doged ni boch i meybil nib ngoch u lanin’uy ku Jehovah e ba ga’ angin?

⁵ Yu ngiyal’ e ba t’uf ni ngada meybilgad nib gur ngad ninged e ayuw ngak Got. Immoy ba ngiyal’ ni nang Artaxerxes ni Pilung nu Persia nike kireban’ faanem nima fek e kap rok ni Nehemiah. Me fith fare pilung ni gaar: “Mang e gab adag ni nggu ayuwegem riy? Me meybil [Nehemiah] ngak fare Got nu tharmiy.” Ba tamilang ndabiyog ni nge meybil Nehemiah nib n’uw nap’an ko re ngiyal’ i n’em. Machane, fulweg Got taban e meybil rok, ya ayuweg fare pilung Nehemiah ngkun toy bayay fare yoror nu Jerusalem. (Mu beeg e Nehemiah 2:1-8.) Arrogon, mus nga bochi meybil u lanin’uy nib ngoch nap’an mab ga’ angin.

6, 7. (a) Mange rin’ Epafras nib fel’ ni ngad folwokgad riy u rogon e meybil? (b) Mang fan ni ngaud yibilayed boch e girdi’?

⁶ Ka nog ngodad ni nge ‘bagadad me pi’ e meybil rok bagadad,’ ni yugu aram rogon ndariy e mich riy ni yibe fulweg taban e meybil rodad. (Jas. 5:16) Epafras ni “be’ nib yul’yul’ ko maruwel rok Kristus,” eba gel e meybil nii tay ni fan ngak e piin nib taareb e michan’ rorad. I yol Paul u Roma ni gaar: “Epafras, ni gimed [piyu Kolose] nga barba’ me ir reb e tapigpig rok Kristus Jesus e be gaar e nge felan’ Got ngomed. Gubin ngiyal’ nri ma pi’ e meybil romed, ni ma wenignagmed ngam pired ni gimed mmudugil me ilal e lem romed nrogon girdien Kristus, ma kari mudugilan’med ma gimed be rin’ e tin nib m’agan’ Got ngay. Rayog ni nggu mang mich rok ngomed ko maruwel ni be tay nib gel ni fan ngomed, ma fan ko girdi’ nu Laodicea ngu Hierapolis.”​—Kol. 1:7; 4:12, 13.

⁷ Kolose, Laodicea, nge Hierapolis e bogi mach ni immoy u taabang i ban’en u Asia Minor. Pi Kristiano nu Hierapolis e ur pired u fithik’ e piin ni yad ma liyor ko fare got ni Cybele, ma piin ni ur moyed u Laodicea e ur pired u fithik’ e piin nib m’on e chugum u wan’rad, ma piyu Kolose e kar pired u thatharen e riya’ nbochan e llowan’ ko girdi’. (Kol. 2:8) Arfan ni Epafras, ni ir be’ nu Kolose e, ‘ri ma pi’ e meybil’ ni fan ngak e piin nib michan’rad ko re mach nem! Der weliy e Bible rogon nni fulweg taban e meybil rok Epafras, machane de tal i yibilay e piin taareb e michan’ rorad; ku arrogodad nthingar dabda talgad i yibilay pi walagdad. Yugu aram rogon ni gathi gadad e ngad ‘dogned rogon e n’en ni nge rin’ boch e girdi’ ko tirorad,’ ma sana gad manang nreb i girdien e tabinaw rodad ara fager rodad e yibe skengnag e michan’ rok. (1 Pet. 4:15) Rib puluw ni ngad meybilgad rodad ni fan ngak facha’! Meybil ni tay yugu boch e girdi’ ni fan ku Paul e ayuweg, ere ku arrogon e meybil rodad niku rayog ni nge yib angin.​—2 Kor. 1:10, 11.

8. (a) Uw rogon ma kad nanged ni fapi piilal nu Efesus e fel’ u wan’rad feni ga’ fan e meybil? (b) Susun uw rogon u wan’dad e meybil ni gad ma ta’ ngak Got?

⁸ Ma sap e girdi’ ngodad ni gad e pumoon nge ppin ni gad ba ta meybil, fa? Tomren ni mada’nag Paul e pi piilal nu Efesus, “me un ngorad ngar ragbuggad ni yad gubin me meybil.” Ma “yad gubin ni yad be yor ma yad be gumuchmuch ngak Paul ma yad be faray owchen ni yad be fingichiy. Ya kari kireban’rad ko pi thin ni baaram ni ke yog ndab ku ra mada’gad bayay.” (Acts 20:36-38) Dad nanged fithingan e pi piilal nem, machane be m’ug nib fel’ u wan’rad feni ga’ fan e meybil. Ere susuna ngad ayuweged fare tow’ath rodad ni meybil maku thingar da ‘puged pa’dad nga lang’ u fithik’ e michan’ nra fulweg e Chitamangidad nu tharmiy e meybil rodad.​—1 Tim. 2:8.

Ngad Folgad ni Polo’ rok Got

9, 10. (a) Mange rin’ fapi ppin ni fak Zelophehad nrayog ni ngan folwok riy? (b) Uw rogon ma fol ni tay fapi ppin ni fak Zelophehad e rayog ni rin’ ban’en nga rogon nra sap reb e Kristiano ni muchugbil ko mabgol?

⁹ Raud lemnaged Jehovah ni gubin ngiyal’ mara ayuwegdad ni ngad folgad rok me yog e tow’ath ngodad nbochan. (Deut. 28:13; 1 Sam. 15:22) Be yip’ fan ere n’ey nthingar da pared ni gad be fol ni gubin ngiyal’. Am lemnag e n’en ni rin’ lal i walag ni ppin, ni fak Zelophehad, ni be’ ni immoy u nap’an Moses. Rogon yalen yu Israel e, bitir ni pumoon e ire ma tafanay e binaw rok e chitamangin. Fare moon ni Zelophehad e yim’ ndariy ba pagel ni fak, me yog Jehovah nre lal i ppin ni fak nem e ngar fanayed gubin ban’en rok​—ma bay ban’en ni ngar rin’ed. Thingar ra figirngiyed e pi pagel ni fak Manasseh nge yog niki par fapi binaw nge machaf ni ke yog ngorad ko fare ganong.​—Num. 27:1-8; 36:6-8.

¹⁰ Ba mich u wan’ fapi ppin ni fak Zelophehad nra yan gubin ban’en nib fel’ rogon nfaan yad ra fol rok Got. I gaar e Bible, “Rogon ni motochiyelnag Jehovah ku Moses, e aram rogon ni rin’ fapi ppin ni fak Zelophehad. Ere Malhah, nge Tirzah, nge Hoglah nge Milcah nge Noah, ni fapi ppin ni fak Zelophehad, era figirngiyed fapi pagel ni fak walagen e chitamangirad. Ma bochi girdien e tabinaw rok e pi pagel ni fak Manasseh nem e ra figirngiyed e pi pagel ni fak Josef, ya nge dabi mul u pa’rad e pi n’en nike yog ngorad ko ganong ko chitamangirad.” (Num. 36:10-12, NW) Pi ppin nib yul’yul’ ney era rin’ed e n’en ni motochiyelnag Jehovah ngorad. (Josh. 17:3, 4) Pi Kristiano ni kar ilalgad ko tirok Got ndawora uned ko mabgol e yad be fol rok Got yad be mabgol “nrogon e mabgol ni ma tay e piin ni girdien Kristus” nbochan e ba mich u wan’rad ni faan yad ra fol mara yan gubin ban’en nib fel’ rogon.​—1 Kor. 7:39.

11, 12. Uw rogon ni dag Kaleb nibe pagan’ ngak Got?

¹¹ Ba t’uf ni ngad folgad ni polo’ rok Jehovah, ni bod rogon facha’ nu Israel ni Kaleb fithingan. (Deut. 1:36) Tomren ni kan pag piyu Israel u Egypt ko bin 16 e Chibog B.C.E, me l’og Moses 12 i spy ni nga ranod nga Kanaan, machane kemus ni 2 ko fapi spy​—ni Kaleb nge Joshua—​era piew e athamgil nga laniyan’ e girdi’ ni ngar pagedan’rad ku Got nga ranod nga lan fare binaw. (Num. 14:6-9) Sogonap’an aningeg i ragag e duw nga tomuren, ma kab fos Joshua nge Kaleb ni yow be lek Jehovah, me fanay Got Joshua ni nge fek piyu Israel nga lan fare Binaw ni Kan Micheg. Machane, fa ragag nem e spy ndariy e michan’ rorad era m’ad u nap’an fa 40-e duw ni milekag piyu Israel u daken e ted.​—Num. 14:31-34.

¹² Bochan nde yim’ Kaleb u nap’an fare milekag ni tay piyu Israel u daken e ted, ma rayog ni sak’iy nga p’eowchen Joshua nge gaar: “Kargu lek Jehovah ni Got rog ni polo’.” (Mu beeg e Joshua 14:6-9, NW.) Ke gaman e meruk i ragag nge lal e duw rok Kaleb me ning ni ngan pi’ ngak fare burey nike micheg Got ngak, ni yugu aram rogon nib sug e toogor rorad riy.​—Josh. 14:10-15.

13. Yugu aram rogon nima yibe skeng ngodad, mara yibe tow’ath ngodad ni faan gadra rin’ e mang?

¹³ Gadra bod Kaleb ni i fol mi i par nib yul’yul’, ma rayog ni yibe ayuw ngodad ni faanra ‘da leked Jehovah.’ Faan gadra mada’nag e magawon nib ga’, ma rayog ni nge yib e ayuw ngodad ni faanra ‘da leked Jehovah.’ Machane, ba mo’maw’ ni ngad rin’ed ere n’ey u n’umngin nap’an e yafas rodad ni bod rogon Kaleb. Yugu aram rogon ni i lek Solomon Jehovah u nap’an ni tabab ko gagiyeg, ma fapi ppin ni leengin era k’aringed ni nge pigpig nga boch e got ni googsur u nap’an nike labthir, “ma de lek Jehovah ni bod rogon ni rin’ e chitamangin i David.” (1 Ki. 11:4-6, NW) Yugu aram rogon ni gad ma mada’nag e skeng, ma manga yugu da ul’ulgad i fol ku Got ma gad tay u lanin’dad ni gubin ngiyal’.

Mu Pagan’um Ngak Jehovah ni Gubin Ngiyal’

14, 15. Mange kam fil ko n’en ni buch ku Naomi u rogon ni ngaud pagedan’dad ku Got?

¹⁴ Ba t’uf ni nge pagan’dad ngak Got nib ga’ nu nap’an ni gad be mochuch nbochan e dakuriy e athap u puluwdad gabul nge langlath. Am lemnag Naomi nike pilibthir, make yim’ figirngin nge l’agruw i pagel ni fak. Nap’an ni taw nga Judah ni keb u Moab, me non ni kari kireban’ ni gaar: “Dab mu pininged Naomi ngog [“Falfalan’ Rog,” ftn.]. Mu pininged Mara ngog [“Mooy,” ftn.], yi Got ni Gubin ma Rayog Rok e ba gel e gafgow ni ke pi ngog. Faan gu chuw u roy ma boor ban’en rog, machane ke fulwegeg Somol ngaray ni mus nga taa ban’en ma dariy rog. Ere mang ni ngam pininged ngachaleg ni Faanem nib Felan’? Yi Somol ni Gubin ma Rayog Rok e ke gagiyegnag ke m’ug ni ke gechignigeg kug gafgow.”​—Ruth 1:20, 21.

¹⁵ Yugu aram rogon nike par Naomi nibe mochuch, ma faan gadra fal’eg i beeg fare babyor rok Ruth ma ra dag ngodad ni i par nibe pagan’ ngak Jehovah. Ma ri thil rarogon! Ruth ni leengin reb i fak Naomi ni kem’ e pumoon rok e yibi figirngiy Boaz ngar diyennagew bochi pagel. Mi i ayuweg Naomi fachi pagel, me gaar e Bible: “Ma piin ni ppin nib chugur taferad ngaram e ra tunguyed fithingan fachi pagel ni Obed; i lungurad, ‘Kan gargeleg bochi pagel ngak Naomi!’ Chi pagel nem e ir e chitamangin Jesse, ni chitamangin David.” (Ruth 4:14-17) Nap’an ni yira faseg Naomi ko yam’ nge par u fayleng, ma ra nang ni Ruth, ni kura moy u rom, e yibi mang reb e ga’ rok Jesus, ni fare Messiah. (Matt. 1:5, 6, 16) Taareb rogon ku Naomi, dabiyog ni ngad nanged e n’en angin ban’en ni gad be changar ngay e chiney ni gowa dabi fel’. Ere, ngaud pagedan’dad ku Got, ni bod rogon e fonow ni kan pi’ ngodad u Proverbs 3:5, 6 ni gaar: “Mu pagan’um ngak Somol u polo’ i lanin’um, ma ri dab mu tor ko tin ni ga be finey ni ga manang. Nguum lemnag Somol u fithik’ urngin ban’en ni ga be rin’, me dag ngom e bin nib mat’aw e kanawo’.”

Mu Taga’ nga Daken e Kan ni Thothup

16. Uw rogon ni ayuweg e kan ni thothup rok Got boch e pumoon ni piilal u Israel kakrom?

¹⁶ Raud lemnaged Jehovah ni gubin ngiyal’, ma ra pow’iydad u daken e kan ni thothup rok. (Gal. 5:16-18) Immoy e kan ni thothup rok fa 70 i pumoon ni piilal nni mel’egrad ni ngar uned ngak Moses ngar ‘ayuweged e girdi’’ nu Israel. Kemus ni yigoo Eldad nge Medad e nog fithinganrow, machane fare kan ni thothup e ayuwegrad ni ngar rin’ed e maruwel rorad. (Num. 11:13-29) Dariy e maruwar riy nrayog rorad, ma bay madgun Got u wan’rad, ma rayog i pagan’uy ngorad, ma yad ba yul’yul’ ni bod e piin nni mel’egrad buchuuw nga m’on rorad. (Ex. 18:21) Piin piilal ni Kristiano e ngiyal’ ney e bay e pi fel’ngin ney rorad.

17. Mange rin’ fare kan ni thothup ko fare maruwel ntay ni ngan toy e tabernacle?

¹⁷ Kub gel e ayuw ni tay e kan ni thothup rok Jehovah ko fare maruwel ko dimow tabernacle ntay. I dugliy Jehovah Bazelal ni nge mang salap nge en daykusang ko re tabernacle nem, me micheg nra “suguy e kan ni thothup rok Got laniyan’ ko gonop nge tamilangan’ nge llowan’ u gubin mit e salap u rogon i ngongliy ban’en.” (Ex. 31:3-5, NW) Pumoon nib “gonop gum’ircharad” e ra maruwelgad Bezalel nge en nib migid ngak ni Oholiab u taabang ngar rin’ed fare maruwel ni kan pi’ ngorad. Tin kub muun ngay e, k’aring fare kan ni thothup rok Jehovah e girdi’ ngar pied e ayuw “nrib fel’ u wan’rad.” (Ex. 31:6; 35:5, 30-34) Re lem ney e ku ma k’aring e pi tapigpig rok Got e ngiyal’ ney ni ngar rin’ed e tin nrayog rorad ni ngar mon’eged fare Gagiyeg rok Got. (Matt. 6:33) Sana bay ban’en ni gad ba salap riy, machane ba t’uf ni ngad yibilayed e kan ni thothup rok Got ma gad pag nge pow’iydad ni faanra ngad rin’ed fare maruwel nike pi’ Jehovah ngak e girdi’ rok e ngiyal’ ney.​—Luke 11:13.

Nguum Tayfan Jehovah ni Gubin ma Rayog Rok

18, 19. (a) Ba miti mang ngongol e ma sunmiy fare kan ni thothup u lanin’dad? (b) Mange kam fil ko n’en ni i rin’ Simeon nge Anna?

¹⁸ Fare kan ni thothup e ma sunmiy e tayfan u lanin’dad ni ire ma ayuwegdad ni nga i par Jehovah u lanin’dad ni gubin ngiyal’. Nog ko girdi’ rok Got kakrom nni gaar: “Jehovah ni Gubin ma Rayog Rom gur e ngan tayfam ya gab thothup.” (Isa. 8:13, Byington) L’agruw ni’ ni kar pilibthirgow ko bin nsom’on e chibog ni yima tayfarow e Simeon nge Anna. (Mu beeg e Luke 2:25-38.) Simeon e ba mich u wan’ e pi yiiy ko fare Messiah ma i “sonnag yu Israel ni ngan chuwegrad ko gafgow ni yibe tay ngorad.” I puog Got e kan ni thothup rok nga daken Simeon me micheg ngak nra par nib fos nge guy fare Messiah. Ma ireram e n’en ni buch. Reb e rran ko fare duw ni 2 B.C.E., me Maria ni chitiningin Jesus nge Josef ni chitamangin ni pof, era fekew Jesus nga tempel. Me k’aring fare kan ni thothup Simeon nga i non nthin ko profet nibe weliy murung’agen fare Messiah me weliy u m’on riy e kireban’ nra tay Maria u nap’an ni yira richibiy Jesus nga baley i gek’iy. Machane, am lemnag gelngin e felfelan’ ni tay Simeon u nap’an ni fek “fare Kristus rok Jehovah” nga pa’! Rib fel’ rogon e tayfan ni dag Simeon nib fel’ ni nge folwok e tapigpig rok Got riy e ngiyal’ ney!

¹⁹ Fare pin ni kem’ figirngin e 84 e duw rok ma be’ nima tayfan e girdi’ ni Anna fithingan e dar “pag e tempel ni rran nge nep’.” I pigpig ngak Jehovah u polo’ i gum’irchaen ni rran nge nep’ ma ma “pag e abich yu ngiyal’ ngi i meybil.” Ki immoy Anna u nap’an nni fek Jesus ni kab bitir nga tempel. Rib gel e felfelan’ ni tay nbochan e ke guy faen nra mang Messiah! Arrogon, i “pining e magar ngak Got, me weliy murung’agen fare tir ngak urngin e girdi’ ni yad be sonnag Got ni nge chuweg yu Jerusalem u pa’ e toogor rok.” I lemnag Anna nthingari weliy ere thin nib fel’ ney! Piin pilibthir ni Kristiano e ngiyal’ ney e ba felfelan’rad ngay ndemtrug yangaren be’ ma rayog ni pigpig ngak Jehovah ir reb e Pi Mich rok, ni bod rogon Simeon nge Anna.

20. Mange ba t’uf ni ngad rin’ed, ndemtrug yangardad, ma mang fan?

²⁰ Demtrug yangardad, ma thingar ud lemnaged Jehovah ni gubin ngiyal’. Ma aram era tow’athnag e athamgil ni gad be tay u fithik’ e sobut’an’ ni gad be weliy ngak boch e girdi’ murung’agen nib pilung nge pi maruwel rok nib fel’. (Ps. 71:17, 18; 145:10-13) Machane, faanra ngad pininged e sorok ku Jehovah, ma thingar daged e pi fel’ngin Got. Mange rayog nda filed ko pi fel’ngin ney ni faanra ud fal’eged i yaliy e pi thin nu Bible?

Uw Rogon ni Ga Ra Fulweg?

• Uw rogon ma kad nanged nima fulweg Jehovah taban e meybil rodad?

• Mang fan nthingar da folgad ni polo’ rok Got?

• Mus ni faanra gad be mochuch, ma mang fan thingari pagan’dad ngak Jehovah?

• Uw rogon nima ayuweg e kan ni thothup rok Jehovah e girdi’ rok?

[Picture on page 8]

Ba ga’ angin e meybil rok Nehemiah ngak Jehovah

[Picture on page 9]

Ra yib ngan’dad e n’en ni rin’ Naomi ma ra ayuwegdad ni nge pagan’dad ku Jehovah