Mu Folwok ko Michan’ rok Moses

1, 2. (a) Nap’an ni ke gaman 40 e duw rok Moses, ma mang e dugliy ni nge rin’? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.) (b) Mang fan ni ke dugliy Moses ni nge un ko girdi’ rok Got ko gafgow?

MANANG Moses e n’en nrayog ni nge yag ngak u Egypt. I guy e naun ko girdi’ nib flaab, ni bogi naun nib ga’ mab fel’ yaan. Ir reb i girdien e tabinaw ko pilung nu Egypt. Kan “fil ngak urngin e llowan’ rok yu Egypt,” nib muun ngay boch e salap, nge murung’agen e pi t’uf nge boch ban’en u lan e lang, nge namba, nge ku boch ban’en. (Acts 7:22) Ere, ba mom ni nge yoor ban’en rok, me ga’ lungun u boch ban’en, miki yag boch e tow’ath ngak ndabiyog ni nge yag ngak boch e girdi’ nu Egypt!

² Machane, nap’an ni ke gaman 40 e duw rok Moses, me dugliy ban’en ni dabisiy ni ke balyangan’ chon e tabinaw rok Farao ngay. De lemnag ni nge bod e “tin ni ka bay” e girdi’ u Egypt ya ke dugliy ni nge mang reb e sib! Mang fan? Ya bochan nib gel e michan’ rok. (Mu beeg e Hebrews 11:24-26.) Bochan e michan’ rok Moses ma gowa ke guy Jehovah. Rib mich Jehovah u wan’ ni ir “fare Got ndab ni guy nga owchey,” ma kub mich u wan’ nra lebug e tin ni ke micheg.​—Heb. 11:27.

3. Mang dalip e deer ni yira weliy e fulweg riy ko re article ney?

³ Ku arrogodad ni susun e ngad pared ni gowa kad guyed Jehovah. Thingari “michan’dad ngak.” (Heb. 10:38, 39) Ere, chiney e ngad weliyed murung’agen Moses ni bay ko Hebrews 11:24-26, ya re n’ey e ra ayuwegdad ni nge gel e michan’ rodad. Nap’an ni gad be weliy e pi n’ey, mag gay e fulweg ko pi deer ni baaray ni gaar: Bochan nib gel e michan’ rok Moses, ma uw rogon ni ke ayuweg e re n’ey ni nge siyeg e pi ar’ar nib kireb? Nap’an ni mada’nag e togopuluw, ma uw rogon ni ke ayuweg e michan’ rok ni nge ga’ fan u wan’ e pigpig ni i tay ngak Jehovah? Ma mang fan ni i “par ni ke yip’ owchen ko tin ni ka ba’ nga m’on ni bayi pi’ Got ni puluwoy”?

KE SIYEG E AR’AR NIB KIREB

4. Mang e ke nang Moses u murung’agen e felfelan’ nib ngoch nap’an ni yibe “ngongliy e denen”?

⁴ Bochan nib gel e michan’ rok Moses ma ke nang nib ngoch nap’an e felfelan’ nra tay be’ ni be “ngongliy e denen.” Sana i lemnag boch e girdi’ ni yugu aram rogon ni ke garer e liyor ni yima tay ko liyos nge ngongolen e pig u Egypt, machane ke par e re nam nem ni ir e th’abi gel lungun e ngiyal’ nem, ma girdi’ rok Jehovah e kar manged sib! Machane, manang Moses nrayog ni nge thilyeg Got urngin ban’en. Yugu aram rogon ni i par e piin ni ur rin’ed e tin ni yad ba adag nib fel’ rogorad, machane manang Moses ni yira thangrad. Ere, aram fan nda i un ko felfelan’ nib ngoch nap’an ni i tay e girdi’ e ngiyal’ nem ni yad be “ngongliy e denen.”

5. Mang e ra ayuwegdad ni ngad siyeged e felfelan’ ni yima tay ni yibe “ngongliy e denen”?

⁵ Uw rogon ni ngam siyeg e felfelan’ ni yima tay ni yibe “ngongliy e denen”? Dab mu pagtalin ni mit ney e felfelan’ e ba ngoch nap’an. Michan’ rom nib gel e ra ayuwegem ni nge riyul’ u wan’um ni “re fayleng ney nge urngin ban’en ni ba’ riy ni be yim’ e girdi’ ni bochan e bayi m’ay.” (1 John 2:15-17) Ngam fal’eg i lemnag e n’en nra buch ko pi tadenen ndab ra kalgadngan’rad. Yad bay “ko yungi n’en nib tamasirgig ma bay . . . nthang owcherad!” (Ps. 73:18, 19) Faanra ga be yan ni ngam rin’ reb e denen, ma ngam fithem ni nge lungum, ‘Mang e gu baadag ni nge buch rog boch nga m’on?’

6. (a) Mang fan ni siyeg Moses ni “nga nog ni ir e fak be’ ni ppin ni fak Farao”? (b) Ga be lemnag ma mang fan nib fel’ e n’en ni rin’ Moses?

⁶ Michan’ rok Moses e ki pow’iy u rogon ni nge mel’eg e maruwel ni nge rin’. “Michan’ rok Moses ngak Got e pingeg laniyan’ Moses ko ngiyal’ ni ke ilal nge dabuy ni nga nog ni ir e fak be’ ni ppin ni fak Farao.” (Heb. 11:24) De lemnag Moses nrayog ni nge pigpig ngak Got miki yag reb e liw ngak nib tolang u tafen e puf oloboch, me fanay e salpiy rok nge mat’awun ni nge ayuweg e girdi’ nu Israel ngay. Ya ke dugliy u wan’ ni nge t’uf Jehovah rok u polo’ i gum’irchaen, ngu polo’ i laniyan’, ngu polo’ i gelngin. (Deut. 6:5) N’en ni dugliy Moses e ayuweg e yafas rok. Boor e pi flaab ni digey u Egypt ni fek piyu Israel ko tomur! (Ex. 12:35, 36) Kan tamra’nag Farao me tomur riy me yim’. (Ps. 136:15) Machane, i magey Moses nib fas me fanay Got ni nge pow’iy fare nam nu Israel ko gin ndariy e riya’ riy. Ere, rib fel’ e n’en ni ke rin’ ko yafas rok.

7. (a) Mang fan ni susun e ngad nameged boch ban’en nra par ndariy n’umngin nap’an nrogon ni bay ko Matthew 6:19-21? (b) Mu weliy ban’en ni ke buch rok be’ ni be tamilangnag e n’en nib thil u thilin e flaab ko chugum nge flaab ko tirok Got ban’en.

⁷ Faanra gur reb e tapigpig rok Jehovah ni kab fel’ yangarem, ma uw rogon nra ayuwegem e michan’ rom ni ngam mel’eg e maruwel nib fel’ ni ngam rin’? Gab gonop ni faan ga ra lemnag e n’en ni ngam rin’ ko gabul nge langlath. Machane, gur, ra k’aringem e michan’ rom ko pi n’en ni ke micheg Got ni ngam mel’eg e pi n’en nra par nib ngoch nap’an fa pi n’en nra par ndariy n’umngin nap’an? (Mu beeg e Matthew 6:19-21.) Ireray e n’en nthingari dugliy be’ ni ka nog Sophie ngak. Sophie e ir be’ ni ma un nga ba mit e churu’ ni ka nog e ballet ngay. Kan ognag yu guruy e salpiy ngak ni nge un nga boch e skul nib tolang, mu kun ognag boch e maruwel nib fel’ ngak ko yungi n’en ni yima fil e miti churu’ ney riy u Meriken. I yog ni gaar: “Ri gu baadag e re n’em ni yibe n’ufeg nga lang. Bin riyul’ riy e ug lemnag ni kab ga’ fag ko tin ka bay e girdi’ ni gamad taab yangar. Machane, da ug felfelan’.” Ma aram me yaliy Sophie fare video ni kenggin e Young People Ask​—What Will I Do With My Life? (Deer ni Ma Fith e Piin Fel’ Yangaren​—Mang e Gu Ra Rin’ ko Yafas Rog?). I yog ni gaar: “Kug nang ni ke ayuwegeg e fayleng ni nge fel’ rogog me n’ufeg e girdi’ nga lang, ma re n’ey e yan nga lon e liyor ni gu ma tay ngak Jehovah. Ere, kug meybil ngak u polo’ i gum’irchaeg. Me tomur riy mug tal nda kug un ko binem e maruwel.” Uw rogon u wan’ e n’en ni ke mel’eg ni nge rin’? Ke yog ni gaar: “Da gur ma lemnag rarogon e par rog kafram. Ya ri gub felfelan’. Gamow ma pigpig e pumoon rog ni gamow e pioneer. De gilbuguwmow, maku de yoor ban’en romow. Machane, gamow ba felfelan’ ya kug nangew Jehovah, ma kug piriegew boch e girdi’ ni nggu filew e Bible ngorad, maku bay boch ban’en ni gamow be nameg ni fan ko tirok Got ban’en. Dariy ban’en ni kug kalgow ngan’mow riy.”

8. Mang fonow u Bible e rayog ni nge ayuweg be’ ni kab fel’ yangaren ni nge dugliy e n’en ni nge rin’ ko yafas rok?

⁸ Manang Jehovah e tin nib fel’ ngom. I gaar Moses: “Mu telmed ko n’en ni ba adag Somol ni Got romed ni nguum rin’ed: Nguum pired ni ba’ madgun Somol u wun’med mu um rin’ed urngin e tin ni ke yog ngomed. Nguum pired nib t’uf Somol romed ma gimed be pigpig ngak u polo’ i gum’ircha’med ngu lanin’med, mu um folgad u urngin e pi motochiyel rok. Kug pi’ ngomed e daba’ ya nge fel’ rogomed riy.” (Deut. 10:12, 13) Chiney ni kab fel’ yangarem e ngam mel’eg reb e maruwel nra ayuwegem ni ngam pigpig ma ga t’ufeg Jehovah u ‘polo’ i gum’irchaem nge lanin’um,’ ya ba mudugil nra ‘fel’ rogom riy.’

KE FELFELAN’ KO PIGPIG NI I TAY

9. Mu weliy fan ni rayog ni nge mo’maw’ rok Moses ni nge rin’ e maruwel ni kan pi’ ngak.

⁹ I lemnag Moses ni “gafgow ni ngan tay ko moning ni fan ngak fare Messiah e ka ba ga’ fan nga urngin e machaf nu Egypt.” (Heb. 11:26) Kan weliy murung’agen Moses ko re thin nu Bible ney ni ir “fare Messiah” ara “En ni Kan Dugliy” ni bochan e ir e ke mel’eg Jehovah ni nge pow’iy piyu Israel nga wuru’ yu Egypt. Manang Moses nib mo’maw’ e re maruwel nem ni kan pi’ ngak, ya yira ‘moningnag’ riy. U m’on riy me yog be’ nu Israel ni gaar: “I mini’ e ke tiyem ni nguum gagiyegnagmad ma ga be pufthinnagmad?” (Ex. 2:13, 14) Boch nga tomuren me fith Moses ngak Jehovah ni gaar: “Ra diin me rung’ag Farao e thin ni bay gog ngak?” (Ex. 6:12) Ke weliy Moses ngak Jehovah e pi magafan’ rok nge pi n’en ni be rus ngay, ya nge yag ni fal’eg rogon ko togopuluw nra mada’nag. Uw rogon ni ayuweg Jehovah Moses ni nge rin’ e maruwel ni kan pi’ ngak ni yugu aram rogon nib mo’maw’?

10. Uw rogon ni ayuweg Jehovah Moses ni nge rin’ e maruwel ni ke pi’ ngak?

¹⁰ Som’on, e yog Jehovah ngak Moses ni gaar: “Bay gu un ngom.” (Ex. 3:12) Bin l’agruw, e weliy fan fithingan ngak Moses ni bochan e nge ayuweg ni nge pagan’. I yog ni gaar: “I gag e en ni gag.”a (Ex. 3:14) Bin dalip, e pi’ gelngin Moses ni nge ngongliy e maang’ang ya nge yag ni micheg ni Got e ke l’og. (Ex. 4:2-5) Bin aningeg, e pi’ Jehovah be’ ni ngi i non ni pa’ Moses ya nge yag ni rin’ e maruwel ni kan pi’ ngak nib fel’ rogon. Cha’nem e aram Aron. (Ex. 4:14-16) Nap’an ni ke chugur ni nge yim’ Moses, me dag nrib mich u wan’ ni ma ayuweg Got e pi tapigpig Rok ni ngar rin’ed e maruwel ni ke pi’ ngorad. Ere aram fan nrayog ni nge yog ngak Joshua ni ir e en ni yib nga tomuren ni gaar: “I Somol e bay i pow’iyem i yan ma be un ngom. Dabi pagem ngam war ara n’igem. Ere dabi mulan’um ara mu rus.”​—Deut. 31:8.

11. Mang nib ga’ fan u wan’ Moses e maruwel ni kan pi’ ngak?

¹¹ I ayuweg Jehovah Moses ni nge ga’ fan e maruwel rok u wan’ ni yugu aram rogon nib mo’maw’ miki tay ni “ka ba ga’ fan nga urngin e machaf nu Egypt.” Bin riyul’ riy e, dariy ban’en ni taareb rogon ko pigpig ni i tay ngak Got ni Gubin Ma Rayog Rok. Uw feni ga’ fan ni nge par ni ir fak e pilung u Egypt ko bin ni nge mang “fare Messiah” ara en ni ke dugliy Jehovah? Kan tow’athnag Moses ni bochan e ke tay e maruwel rok nib ga’ fan u wan’. I par nib chugur e tha’ u thilrow Jehovah, min pi’ gelngin ni nge rin’ “bogi n’en nib gel e marus riy” u nap’an ni be pow’iy piyu Israel ko fare Nam ni Kan Micheg.​—Deut. 34:10-12.

12. Mang boch e maruwel ni ke pi’ Jehovah ngodad ni susun ni nge ga’ fan u wan’dad?

¹² Ku arrogodad ni bay e maruwel ni kan pi’ ngodad ni ngad rin’ed. Ke pi’ Jehovah fare maruwel ni machib ngodad u daken Fak ni bod e n’en ni rin’ ngak apostal Paul nge ku boch e girdi’. (Mu beeg e 1 Timothy 1:12-14.) Gad gubin ni kan pi’ e re maruwel ney ngodad ni ngad machibnaged fare thin nib fel’. (Matt. 24:14; 28:19, 20) Boch i gadad e yad ma machib u polo’ e tayim rorad. Ma pi walag ni pumoon ni kar ilalgad ko tirok Got ban’en e yad ma pigpig u lan e ulung ni yad e ministerial servant nge piin piilal. Machane, sana rayog ni nge yog chon e tabinaw rom nde mich Got u wan’rad nge boch e girdi’ nde ga’ fan e pi maruwel ney, maku rayog ni nguur moningniged gur ni bochan e ga be pag fan boch ban’en ya nge yag nim rin’ e pi maruwel ney. (Matt. 10:34-37) Faanra ka rogned boch ban’en nra k’aringem ni nge mulan’um, ma rayog ni ngam tabab ni ngam lemnag nde ga’ fan ni ga be pag fam u boch ban’en ma dabiyog ni ngam rin’ e maruwel ni kan pi’ ngom. Faanra ke buch e re n’ey rom, ma uw rogon nra ayuwegem e michan’ rom ni ngam athamgil?

13. Uw rogon ni ma ayuwegdad Jehovah ni ngad rin’ed e maruwel ni ke pi’ ngodad?

¹³ Mu wenig ngak Jehovah ni nge ayuwegem u daken e michan’ rom ngak. Mu weliy ngak e pi n’en ni be magafan’um ngay nge pi n’en ni ga be rus ngay. Bin riyul’ riy e, Jehovah e ir e ke pi’ e re maruwel ney ngom, ma ra ayuwegem ni ngam rin’. Ni uw rogon? Ra ayuwegem ni bod rogon ni ayuweg Moses. Som’on, e ke micheg Jehovah ni gaar: “Bay gu gelnigem mu gu ayuwegem; bay gu yoror rom mu gu ayuwegem nga paag nib gel.” (Isa. 41:10) Bin migid, e be puguran ngom nrayog ni nge pagan’um ko pi n’en ni ke micheg. Ke yog ni gaar: “Me rin’ e tin ni ke m’ay i lemnag rog. I gag e kug non, ma tin ku gog e bay nrin’.” (Isa. 46:11) Bin dalip, e ke pi’ Jehovah fare ‘gelngin ni ir e ba th’abi gel’ ngom ni ngam rin’ e maruwel ni ke pi’ ngom. (2 Kor. 4:7) Bin aningeg, e ke pi’ boch e walag ngom ni yad bay u ga’ngin yang e fayleng ya nge “bigimed mi i pi’ e athamgil nga laniyan’ bigimed, me bigimed mi i ayuweg bigimed.” Re n’ey e ra ayuwegem ni ngam rin’ e maruwel ni ke pi’ ngom. (1 Thess. 5:11) Chiney e be pi’ Jehovah e tin nib t’uf rom ya nge yag ni ngam rin’ e maruwel ni ke pi’ ngom, me gel e michan’ rom ngak. Angin nra yib riy e ra ga’ fan u wan’um e tow’ath rom nib thil ko pi flaab nu fayleng.

“I PAR NI KE YIP’ OWCHEN KO TIN NI KA BA’ NGA M’ON NI BAYI PI’ GOT NI PULUWOY”

14. Mang fan nib pagan’ Moses ni yira tow’athnag?

¹⁴ I par Moses ni “ke yip’ owchen ko tin ni ka ba’ nga m’on ni bayi pi’ Got ni puluwoy.” (Heb. 11:26) Yugu aram rogon ni boor ban’en u murung’agen e pi n’en nra buch boch nga m’on nde nang Moses, machane ke pag e chuuw ni manang ni nge pow’iy ko pi n’en nra dugliy. Ba pagan’ Moses nrayog ni nge faseg Jehovah e piin ni kar m’ad ni bod Abraham nreb e ga’ rok. (Luke 20:37, 38; Heb. 11:17-19) Bochan nib pagan’ ko pi n’en ni ke micheg Got ma ireray e n’en ni ke ayuweg ni nge dabi lemnag nib m’ay fan fa 40 i duw ni i mil ni be mith nge fa 40 i duw ni u ranod piyu Israel u daken e ted. Yugu aram rogon nde nang rogon nra lebguy Got e tin ni ke micheg, ma rib mich Jehovah u wan’. Aram fan ni gowa rayog rok Moses ni nge guy e n’en nra buch boch nga m’on.

15, 16. (a) Mang fan nib t’uf ni ngad yiluyed owchedad ko tow’ath nra yag ngodad boch nga m’on? (b) Mang boch e tow’ath nra yibnag Gil’ilungun Got ni ga baadag ni nge yag ngom?

¹⁵ Me gur, ga be par ni ka ‘mup’ owchem ko tin ni ka ba’ nga m’on ni bayi pi’ Got ni puluwoy,’ fa? Dad nanged gubin ban’en u rogon nra lebguy Got e pi n’en ni ke micheg boch nga m’on ni bod rogon Moses. Bod ni, dad “nanged e ngiyal’” nra yib fare gafgow nib ga’. (Mark 13:32, 33) Yugu aram rogon ma ka boor ban’en ni gad manang u murung’agen e Paradis ko tin ni manang Moses. Boor ban’en ni ke micheg Jehovah ngodad u murung’agen rarogon e par nra tay e girdi’ u tan Gil’ilungun ni be ayuwegdad ni ngad pared ni kad ‘yip’ed’ owchedad ngay. Faanra ud pared nib tamilangan’dad u rarogon e par ko bin nib beech e fayleng ma ra k’aringdad ni ngad m’oneged Gil’ilungun Got u wan’dad. Ni uw rogon? Am lemnag: Ga ra chuw’iy reb e naun nde yoor ban’en u murung’agen ni ga manang, fa? Danga’! Ere, ku arrogodad ni dubdad ni ngad fanayed e yafas rodad ni ngad athapeged boch ban’en ndabi riyul’. Michan’ rodad e ra ayuwegdad ni ngaud lemnaged rarogon e par u tan Gil’ilungun Got.

¹⁶ Faanra ngari tamilangan’um u rarogon Gil’ilungun Got, ma nga ‘mup’ owchem’ nga rarogon e par ni ga ra tay u Paradis. Mu susunnag e pi n’ey u wan’um. Bod nnap’an ni ga be fil murung’agen boch e tapigpig rok Got u Bible, ma ga lemnag boch e deer ni ga ra fith ngorad u nap’an ni yira fasegrad ko yam’. Mu lemnag boch ban’en ni sana yad ra fith ngom u murung’agen e par rom u nap’an e tin tomuren e rran. Kum lemnag gelngin e felfelan’ ni ga ra tay u nap’an ni ga ra mada’nag boch e girdi’ rom ni kar m’ad kakrom ma ga fil ngorad murung’agen e pi n’en ni ke rin’ Got ni fan ngorad. Kum lemnag gelngin e felfelan’ ni ga ra tay ni ngam fil murung’agen boch e gamanman ni yad bay u lan ba fayleng ni ke gapas. Mu kum lemnag rogon nra chugur e tha’ u thilmew Jehovah ko ngiyal’ ni bay um flont i yan.

17. Faanra i par nib tamilang u wan’dad e tow’ath nra yag ngodad boch nga m’on, ma uw rogon nra ayuwegdad e ngiyal’ ney?

¹⁷ Faanra i par nib tamilang u wan’dad e tow’ath nra yag ngodad boch nga m’on, ma ra ayuwegdad ni ngad athamgilgad, ma gad par ni gad ba felfelan’, ma gad dugliy boch ban’en ni be m’ug riy ni gad manang nra boch nga m’on ma gad ra par ndariy n’umngin nap’an. I yog Paul ngak e pi Kristiano ni kan dugliyrad ni gaar: “Faanra l’agan’dad nga ban’en ndarid guyed, ma nguud sonniged u fithik’ e gum’an’.” (Rom. 8:25) Machane, re n’ey e gathi yigoo fan ngak e piin ni kan dugliyrad, ya fan ngak urngin e Kristiano ni yad be athapeg e yafas ndariy n’umngin nap’an. Yugu aram rogon ndawori yag e tow’ath rodad ngodad, machane ri gad be sonnag e “tin ni ka ba’ nga m’on ni bayi pi’ Got ni puluwoy” u fithik’ e gum’an’ ni bochan e rib mich u wan’dad. Gad bod Moses ndarud lemnaged nib m’ay fan e pi duw ni kad pigpiggad riy ngak Jehovah. Ya ba mich u wan’dad ni pi “n’en ni yibe guy nga owchey e bayi m’ay; ma n’en ndab ni guy nga owchey e bay i par ndariy n’umngin nap’an.”​—Mu beeg e 2 Korinth 4:16-18.

18, 19. (a) Mang fan nthingar da athamgilgad ni nge par nib gel e michan’ rodad? (b) Mang e gad ra weliy ko bin migid e article?

¹⁸ Michan’ e ra ayuwegdad ni nge “pagan’dad ko pi n’en ni ir e ke l’agan’dad ngay, ma ke michan’dad ko pi n’en ndarid guyed nga owchedad.” (Heb. 11:1) Be’ ni kemus ni pi n’en ni be guy nga owchen e ke mich u wan’ e de nang feni ga’ fan ni ngan pigpig ngak Jehovah. Tirok Got ban’en u wan’ be’ ni aray rogon e gowa “thin ko balyang.” (1 Kor. 2:14) Machane, gadad e gad be athapeg ni nge yag e yafas ndariy n’umngin nap’an ngodad, ma gad guy e piin ni yira fasegrad ko yam’. Pi n’ey e aram boch ban’en nder ma lemnag e girdi’ nu fayleng. Pi tamachib u nap’an Paul e u rogned ni ir be’ “nde nang ban’en.” Ku arrogon e girdi’ e ngiyal’ ney ni yad ma lemnag ni goo thin ko balyang e gad ma machibnag.​—Acts 17:18.

¹⁹ Thingar da athamgilgad ni nge par e michan’ rodad nib gel ni bochan e gad be par u ba fayleng ndariy e michan’ ko girdi’ riy. Mu wenig ngak Jehovah ni nge ayuwegem ‘ndabi mul’ e michan’ rom. (Luke 22:32) Nguum par ma ga be lemnag wenegan nra yib ngom ni faan ga ra rin’ reb e denen nib ubchiya’, nge feni ga’ fan e pigpig ni ga be tay ngak Jehovah, nge athap rom ko yafas ndariy n’umngin nap’an. Machane, gathi kemus e n’en ni i lemnag Moses. Bin migid e article e gad ra weliy riy rogon ni ke yag rok Moses ni nge “guy fare Got ndab ni guy nga owchey” ni bochan e michan’ rok.​—Heb. 11:27.