Piin Gallabthir Mu Ayuweged Pi Fakmed
“Ba t’uf ni ngam nang rarogon e saf rom nib fel’ rogon.”—PROV. 27:23, NW.
1, 2. (a) Mang boch ban’en ni ma rin’ e piin ni yad ma gafaliy e saf u Israel kakrom? (b) Uw rogon ni piin gallabthir e yad bod e piin ma gafaliy e saf?
BA MO’MAW’ e maruwel ko piin ni yad ma gafaliy e saf u Israel kakrom. Ya gathi kemus ni yad ma maruwel u taramaen e yal’ nib gel ma yad ma par u wen nnep’ ni ngar matanagiyed e saf rorad, ya ku yad ma ayuweg e pi saf nem ko gamanman ni maloboch nge moro’ro’. Gubin e rran ni yad ma yaliy e pi saf rorad nem, ya faanra bay reb riy ni ke m’ar ara bay bang u dow ni ke maad’ad mi yad tafalaynag. Ma ba ga’ nri yad ma fal’eg i yaliy e tin baaray e saf ni kab bitir ni bochan e ba mom ni nge buch ban’en rorad.—Gen. 33:13.
2 Pi gallabthir ni Kristiano e ku thingar ra boded e piin ni yad ma gafaliy e saf. Ba milfan ngorad ni ngar chuguliyed pi fakrad ‘mi yad llowan’nagrad nrogon, mi yad fonownagrad nrogon girdien Kristus.’ (Efe. 6:4) Ba mom e re maruwel ney, fa? Danga’! Ya ba ga’ ni ma guy Satan rogon ni nge bannag e piin bitir, maku reb e dawor ra flontgad. (2 Tim. 2:22; 1 John 2:16) Ere, faanra bay e bitir rom, ma uw rogon ni ngam ayuweg? Chiney e ngad weliyed dalip ban’en nrayog ni ngam rin’ ni ngam ayuweg e bitir rom ni bod rogon e piin ni yad ma gafaliy e saf. Re dalip i n’em e, aram e ngam nang rarogorad nib fel’ rogon, ma ga fil ban’en ngorad, ma ga pow’iyrad.
NGAM NANG RAROGON E BITIR ROM
3. Mang e be yip’ fan ni nge “nang” e piin gallabthir rarogon e bitir rorad nib fel’ rogon?
3 Be’ ni ma gafaliy e saf rok nib fel’ rogon e ma fal’eg i yaliy e saf rok nreb nge reb, ya baadag ni ngaur pared nib fel’ fithik’ i dowrad. Ere, ku rayog ni ngam rin’ e re n’ey ko bitir rom. Be gaar e Bible: “Ba t’uf ni ngam nang rarogon e saf rom nib fel’ rogon.” (Prov. 27:23, NW) Ere, rogon ni ngam rin’ e re n’ey e aram e ba t’uf ni ngaum tiyan’um nga rogon e ngongol nge lem rorad. Uw rogon nrayog ni ngam rin’ e re n’ey? Reb e kanawo’ e aram e nga i fel’ rogon e numon u thilmew e bitir rom.
4, 5. (a) Mang boch ban’en nrayog ni nge ayuweg e piin bitir ni nge pufpuf rarogorad ko gallabthir rorad? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.) (b) Mang e kam rin’ ya nge yag ni pufpuf rogon e bitir rom ni nge weliy laniyan’ ngom?
4 Bay boch e gallabthir ni kar pirieged nnap’an nra fel’ yangaren e bitir rorad ma ke mo’maw’ ni ngaur nonad ngorad nib fel’ rogon ni bochan e bayi n’en mi i palognag fapi bitir yad ko gallabthir rorad, ara kar dabuyed ni ngaur weliyed lanin’rad ngorad. Aray rogon e bitir rom, fa? Faanra aray rogon, me ere mu gay rogon ni ngam non ngak ko ngiyal’ ni baaray ni gimew be rin’ boch ban’en u taabang, ko bin ni ngam towasariy ni ngam parew nga but’ ngam nonow. (Deut. 6:6, 7) Ere, dabisiy nib t’uf ni ngam guy rogon ni nge yib e tayim ni ngaum rin’ew boch ban’en u taabang. Rayog ni ngam marow ko walk, ara mu afgow nga karrow ngam marow nga bang, ara mu rin’ew reb e gosgos u taabang, ara mu rin’ew boch e maruwel ko tabinaw u taabang. Pi n’ey e rayog ni nge ayuweg fare tir ni nge pufpuf rogon ngom.
5 Machane, uw rogon ni faanra kam rin’ew e pi n’ey, ma ku der puf rogon fare tir ni nge weliy laniyan’ ngom? Faanra aray rogon, mu kum gay rogon nga reb e kanawo’. Bod nrayog ni ngam weliy e pi n’en ni kam rin’ u reb e rran ngak fare tir ko bin ni ngam fith ngak e pi n’en ni ka i rin’. Re n’ey e rayog ni nge k’aring ni nge puf rogon ni nge weliy ngom e n’en ni ka i rin’ fa ke buch rok ko re rran nem. Maku reb e, faanra ga baadag ni ngam nang rogon laniyan’ u ban’en, ma rayog ni ngam fith boch e deer ngak ndabi m’ug riy ni ir e ga be weliy murung’agen. Bod nrayog ni ngam fith ngak ko mang e ra lemnag reb e fager rok u murung’agen e n’en ni gimew be weliy. Ngemu’, ma ga fith ngak ko mang fonow e rayog ni nge pi’ ko re fager rok nem.
6. Uw rogon me nang e bitir rom ndemtrug e ngiyal’ nrayog ni nge non ngom, ma kub mom nrayog ni nge weliy laniyan’ ngom?
6 Machane, faanra nge pufpuf rogon e bitir rom ngom, ma thingari nang ndemtrug e ngiyal’ nrayog ni nge non ngom, ma kub mom ni nge weliy laniyan’ ngom. Faanra i guy e bitir ni boor pa’ u puluwon e gallabthir, ma aram e bayi n’en ma dab ur weliyed e magawon rorad, nib ga’ ni faanra ke fel’ yangarrad. Ere, uw rogon ni nge mom ko bitir rom ni nge weliy laniyan’ ngom? Gathi kemus ni nge lungum ngak, “Demtrug e ngiyal’ nrayog ni nga mub mu non ngog,” ya ku bay boch ban’en nthingar mu rin’. Ba t’uf ni nge nang fare tir nnap’an nra yib i weliy e magawon rok ngom ma dab mu puwan’ ngak. Maku reb e, kub t’uf ni nge nang nib ga’ fan u wan’um e pi magawon rok. Boor e gallabthir ni kar rin’ed boch ban’en nib fel’ ni ngan folwok riy. I yog Kayla ni ragag nge mereb e duw rok ni gaar: “Chitamag e demtrug ban’en nrayog ni nggu weliy ngak. Nap’an ni gu ra non ngak, ma der ma th’ab e thin rog, fe turguy e kireb nga dakenag; ya kemus ni ma motoyil. Ngemu’ me pi’ boch e fonow nib fel’ ngog.”
7. (a) Mang e rayog ni nge rin’ reb e gallabthir u nap’an ni yow be weliy e bitir rok murung’agen e fager u thilin e ppin nge pumoon? (b) Uw rogon nrayog ni nge k’aring e gallabthir e kankanan’ ko bitir rorad?
7 Bay yu ngiyal’ nib t’uf ni ngam weliyew e bitir rom boch ban’en nib mo’maw’ i weliy u taabang ni bod rogon ni nge un ko fager ara nge fel’ e thin rorow reb e pagel ara reb e rugod. Nap’an ni gimew be weliy boch ban’en ni aray rogon mab t’uf ni ngam kol ayuw ni gathi kemus ni yigoo thibngin e re n’em e ir e ngam weliy, ma dab mu weliy ngak e bin nib fel’ e kanawo’ ni nge pithig e re magawon ney riy. Baaray rogon nrayog ni ngan susunnag. Bod ni kam man nga reb e tafen e abich, ma nap’an nni pi’ e babyor ngom ni bay murung’agen e re miti ggan riy ni yima pi’ ko re tafen e abich nem ma kemus ni yigoo murung’agen e ggan ni yima m’ar ngay e bay u daken fagi babyor. Dabisiy ni ga ra chuw ngkum gay reb e tafen e abich ni ngam abich riy. Ere, ku arrogon ni faanra yigoo thibngin ban’en e ngaum weliy ko bitir rom u nap’an ni ga be fonownag, ma rayog ni ngam k’aring e kankanan’ ko fare tir ma dab ki weliy e magawon rok ngom. (Mu beeg e Kolose 3:21.) N’en ni ngam rin’ e ngam guy rogon ni ngam weliy ngak ya nge nang fan thibngin me nang e n’en nib fel’ ni nge rin’. Reb e walag ni Emily fithingan ni kab fel’ yangaren e yog ni gaar: “Nap’an ni gamad ra weliy e gallabthir rog murung’agen e fager ara nge fel’ e thin romow be’, ma yow ma guy rogon ndabi yan i aw ni yigoo thibngin fare n’em e yow ra weliy. Ya yow ma weliy rogon e felfelan’ ni ma yib ngak be’ u nap’an nra chugur e tha’ u thilrow be’ ngu nap’an ni kam pirieg be’ ni ngam mabgolgow. Re n’ey e ke ayuwegeg ni nge mom ngog ni nggu weliy murung’agen e pi n’ey ngorow. Bin riyul’ riy e, gu baadag ni nggu weliy ngorow murung’agen e piin nib fel’ e thin romad ko bin ni nggu mithag rorow.”
8, 9. (a) Mang fan nib fel’ ni ngam gum’an’nigem ngam motoyil ko bitir rom? (b) Mang angin ni ke yib ngom ni bochan e ga ma motoyil ko bitir rom?
8 Faan ga ra guman’nigem ngam motoyil ko bitir rom, ma aram e be m’ug riy nib mom ni nge non ngom ni bod rogon ni yog Kayla. (Mu beeg e James 1:19.) Reb e matin ndariy e pumoon rok ni ka nog Katia ngak e yog ni gaar: “Kafram e der ma yag ni nggu k’adan’ug u puluwon ba rugod ni fakag. Da gur ma pag ni nge mu’nag e n’en ni be yog. Ya reb e ka yug gu magar ni kug dabuy ni nggu motoyil ngak, fa reb e dabug ni nge magawonnageg ko n’en ni gu be rin’. Machane, chiney ni kug thilyeg e ngongol rog e ku arrogon e re rugod ni fakag nem ni ki thil. Ke mom rogon ni gamow ma weliy ban’en u taabang.”
9 Ku aray e n’en ni i buch u thilin reb e matam ni ka nog Ronald ngak nge ba rugod ni fak. I yog ni gaar: “Nap’an ni yog ngog ni bay reb e pagel u skul ni baadag, mar gu damumuw. Machane, nap’an ni gu lemnag rogon ni ma gum’an’ Jehovah u puluwdad nge rogon nder ma lemnag ni ngad rin’ed boch ban’en ndabiyog rodad, ma aram mu nang ni kab fel’ ni nggu pag e bitir rog ni nge weliy laniyan’ ngemu’ mfin gguy rogon ni nggu yal’uweg. Ma kug felfelan’ ko n’en ni kug rin’! Fin aray e som’on ni kug nang fan rogon laniyan’ e bitir rog. Ma nap’an ni mu’ ko non, mug guy ni ke mom ni nggu non ngak u fithik’ e t’ufeg. Ma kug gin ya ki fol ko n’en ni ku gog ngak. Ma aram me yog ni baadag ni nge thilyeg e ngongol rok.” Faanra um nonow e bitir rom ma aram e rayog ni ngam nang rogon laniyan’ mag ayuweg ni nge dugliy boch ban’en nib fel’.a
MU FIL BAN’EN KO BITIR ROM
10, 11. Uw rogon ni ngam ayuweg e bitir rom ni nge dabi palog ko tin riyul’?
10 Be’ nib fel’ rogon ni ma gafaliy e saf rok e manang nrayog ni nge yan reb e saf rok nga bang. Sana rayog ni nge lek e pan nib galunglung nga bang nib palog, me munmun me yan nge palog ko tin ka bay e saf. Ku aray e n’en nrayog ni nge buch rok reb e bitir. Rayog ni nge chag ngak boch e girdi’ nib kireb ara i chuweg e chalban rok nga boch ban’en nib togopuluw ko motochiyel rok Got, me munmun me palog ko tirok Got ban’en. (Prov. 13:20) Ere, uw rogon ni ngam ayuweg e bitir rom ndabi buch ban’en rok ni aray rogon?
11 Nap’an ni ga be fil ban’en ko bitir rom, ma faanra kam guy ni bay ban’en nib t’uf ni nge thilyeg u rogon e ngongol rok, mag gurnagem ngam ayuweg. Mu ayuweg ni nga i m’ug pi fel’ngin e Kristiano ni bay rok, machane gathi ri be dag ko ngongol rok. (2 Pet. 1:5-8) Fol Bible ni tabinaw ni gimed ma tay e aram ba ngiyal’ nib fel’ nrayog ni ngam rin’ e re n’ey riy. Baaray e n’en ni ka nog u reb e Machib ko Gil’ilungun ko October 2008: “Yibe pi’ e athamgil ngak e piin lolugen e tabinaw ni ngar rin’ed e n’en nib milfan ngorad u p’eowchen Jehovah nge yog nib angin e fol babyor u tabinaw mu un tay ni gubin ngiyal’.” Ga ma fanay e re tayim ney ni ngam ayuweg e bitir rom, fa? Ngam nang ni ma lemnag e bitir rom gelngin e athamgil ni ga ma tay ni ngam pi’ e tin nib t’uf rorad ni fan ko tirok Got ban’en.—Matt. 5:3; Fil. 1:10.
12. (a) Uw rogon ni ke ayuweg e fol Bible ni tabinaw boch e fel’ yangaren? (Kum guy fare kahol ni kenggin e, “Yad Ba Felfelan’ Ngay.”) (b) Uw rogon ni ke yib angin ngom e fol Bible ni tabinaw ni gimed ma tay chon e tabinaw rom?
12 Am lemnag e n’en ni yog reb e fel’ yangaren ni ka nog Carissa ngak u murung’agen angin e Fol Bible ni Tabinaw ni yad ma tay chon e tabinaw rok. I yog ni gaar: “Gu baadag e re n’em ni kug pared nga taabang gamad be non. Re n’em ni gamad ma rin’ e ma ayuwegmad ni nge chugur e tha’ u thilmad, maku gamad ma rin’ boch ban’en riy ni gamad ma felfelan’ ngay me par u lanin’mad. Papa’ rog e rib fel’ rogon ni ma yarmiy e Fol Bible ni Tabinaw ni gamad ma tay. Ma bochan ni gu ma guy ni ma tiyan’ ngay, ma re n’em e ma pi’ e athamgil nga lanin’ug, ma ma k’aringeg ni ngkug adag ni nggu tiyan’ug ko biney e yaram. Ku aray reb i fan ni gu baadag ni ngaug tayfan e chitamag ni ir lolugen e tabinaw romad.” Ki yog reb e rugod ni kab fel’ yangaren ni ka nog Brittney ngak ni gaar: “Fol Bible ni tabinaw ni gamad ma tay e ke chugurnag e tha’ u thilmad e gallabthir rog. Be dag ngog ni yow baadag ni ngar motoyilgow ngog u nap’an ni gu be weliy e magawon rog ma ri yow ma lemnag. Re n’ey e ke ayuweg e tabinaw romad ni nge par nib gel ma bay e taareban’ riy.” Ere, ba tamilang ni faan ga ra pi’ e tin nib t’uf ko bitir rom ni fan ko tirok Got ban’en u daken e fol Bible ni tabinaw, ma aram e bin th’abi fel’ e kanawo’ ni ga be dag riy ni taareb rogom ngak e piin ni yad ma gafaliy e saf rorad nib fel’ rogon.b
MU POW’IY E BITIR ROM
13. Uw rogon ni nge adag reb e bitir ni nge pigpig ngak Jehovah?
13 Be’ ni ma gafaliy e saf rok nib fel’ rogon e ma fanay ba ley i ren ni nge pow’iy e saf rok ngay ma be ayuwegrad. N’en ni ma guy faen ni ma gafaliy e saf rogon ni nge rin’, e aram e nge pow’iy e saf rok ko “yungi n’en ni bay e pan riy.” (Ezek. 34:13, 14) Ere, bochan ni gur reb e gallabthir, ma ku aram e n’en ni ngam nameg ni ngam rin’ ko bitir rom. Thingar mu pow’iy nib fel’ rogon ya nge yag ni mang reb e tapigpig rok Jehovah. Dariy e maruwar riy ni ga baadag ni nge lem e bitir rom ni bod rogon fare psalmist ni faani yoloy ni gaar: “Got rog, ri gub adag ni nggu rin’ e tin nib m’agan’um ngay! Thin rom e be par u fithik’ i lanin’ug.” (Ps. 40:8) Faanra aray rogon e lem rok reb e fel’ yangaren, ma aram e ra adag ni nge ognag e yafas rok ngak Jehovah me un ko taufe. Machane, u m’on ni nge rin’ e re n’ey ma thingari nang e tin nib t’uf ni nge nang ko thin rok Got. Maku reb e, thingari rin’ ni bochan e rriyul’ ni baadag ni nge pigpig ngak Jehovah.
14, 15. (a) Mang e susun ni nge nameg e pi gallabthir ni Kristiano? (b) Mang fan nrayog ni nge maruwar e tin riyul’ u wan’ reb e fel’ yangaren?
14 Machane, uw rogon ni faanra der mon’og e bitir rom ko tirok Got ban’en, ara bay boch ban’en ni gad ma fil ni ka be maruwar u wan’? Faanra aram rogon, mag guy rogon ni ngam fil ngak rogon ni nge t’uf Jehovah Got rok me ga’ fan u wan’ e pi n’en ni ke rin’ ni fan ngodad. (Rev. 4:11) Faan ga ra rin’ ni aray rogon, ma ra yan i taw nga nap’an u wan’, ma ra dugliy ni nge pigpig ngak Got.
15 Machane, mang e ngam rin’ ni faanra bay boch ban’en ni ka be maruwar u wan’ e bitir rom e chiney? Uw rogon nrayog ni ngam ayuweg ni nge nang ni faanra pigpig ngak Jehovah ma aram e bin th’abi fel’ e kanawo’ nra mel’eg nra yibnag e bin riyul’ e felfelan’ ngak? Mu guy rogon ni ngam nang ko mang e be k’aring ni nge maruwar boch ban’en u wan’. Bod ni, rriyul’ nder m’agan’ e bitir rom nib pagel ko n’en ni be yog e Bible, fa kemus ni be rus ni nge machibnag e pi taab yangar rok? Ma uw rogon e bitir rom nib pin, rriyul’ ni be maruwar u wan’ ko rra yib angin e pi motochiyel rok Got, fa kemus ni ke kireban’ ni bochan e dariy be’ ni yow ara yu gub thay nga bang u fithik’ e pi taab yangar rok?
16, 17. Mang boch e kanawo’ nrayog ni nge ayuweg e gallabthir pi fakrad riy ni nge fel’ e tha’ u thilrad Jehovah?
16 Demtrug rogon ma rayog ni ngam ayuweg e bitir rom ni nge dab ki maruwaran’ ko pi n’en ni gad ma fil. Ni uw rogon? Boor e gallabthir ni kar pirieged ni ma yib angin ni faan yad ra fith ko bitir rorad ni nge lungurad: “Uw rogon u wan’um ni gur reb e Kristiano? Mang angin ni ga be guy ni ke yib ngom? Mang boch ban’en ni kam pag ya nge yag nim pigpig ngak Jehovah? Uw rogon u wan’um angin e pigpig ni ga be tay e chiney nge angin nra yib ngom boch nga m’on? Uw rogon u wan’um, kab ga’ fan e pi n’en ni kam pag ko pi n’ey, fa?” Machane, gathi nga rim fith e pi deer ney ni bod rogon ni bay u roy, ya nga mog ni thin rom, ma ngkum fith u fithik’ e sumunguy, ma ngam guy rogon ni nge m’ug riy ni ga be lemnag e bitir rom. Dab mu k’aring e bitir rom ni nge lemnag ni ga be fith fith ni bochan e nga mog ban’en nib kireb ni ke rin’. Nap’an ni gimew be weliy e pi deer ney ma rayog ni ngam weliyew e thin ni bay ko Mark 10:29, 30. Sana bay boch e fel’ yangaren ni yad ba adag ni ngar yoloyed e n’en ni yad be lemnag nga but’, ni aram e ngar yoloyed angin ni ke yib ngorad nge boch ban’en ni kar paged ya nge yag ni ngar pigpiggad ngak Got. Yad ra yoloy e pi n’ey nga but’, ma rayog ni nge ayuwegrad ni ngar nanged boch e magawon ni bay rorad nge rogon ni ngar pithiged. Faanra ba t’uf ni ngad filed fa gal ke babyor ni Mang e Ri Be Fil e Bible? nge “T’ufeg rok Got” ko piin ni yad baadag e machib, me ere dabisiy ni ku er rogon pi fakdad! Ireray e n’en ni ga be rin’, fa?
17 Ra munmun ma thingari dugliy fare tir ko mini’ e nge pigpig ngak. Dab mu lemnag ni yug ra pos me dugliy e re n’ey. Ya som’on e thingari fal’eg e tha’ u thilrow Jehovah. (Prov. 3:1, 2) Faanra ka ga be guy ni bay e magawon ko fare tir ko re n’ey, mag sul aram ko som’on. Mu ayuweg ni nge lemnag e pi deer ni baaray ni gaar: “Uw rogon ni kug nang nriyul’ ni bay Got? Uw rogon ni kug nang nrib ga’ fag u wan’ Jehovah Got? Mang fan nib mich u wan’ug ni pi n’en ni ma yog Jehovah e ra yib angin ngog?” Mu pow’iy e bitir rom ni bod rogon faen ni ma gafaliy e saf ni ma ayuweg e saf rok nib fel’ rogon. Mu ayuweg ya nge yag ni nge micheg nga laniyan’ ni birok Jehovah e kanawo’ e aram e bin th’abi fel’ e kanawo’.c—Rom. 12:2.
18. Uw rogon ni nge folwok e piin gallabthir rok Jehovah ni ir e En Th’abi Salap i Gafaliy e Saf?
18 Gubin e tin riyul’ e Kristiano e yad baadag ni ngaur folwokgad rok e En Th’abi Salap i Gafaliy e Saf. (Efe. 5:1; 1 Pet. 2:25) Rib t’uf ni nge nang e piin gallabthir rarogon e bitir rorad nib fel’ rogon mar athamgilgad u rogon nrayog rorad ni ngar pow’iyed yad i yan ko pi tow’ath ni ke tay Jehovah ni fan ngorad. Ere, mu athamgil u rogon nrayog rom ni ngam chuguliy fakam nib fel’ rogon, mag ayuweg ni nge t’uf Jehovah rok ni bod rogon faen ni ma gafaliy e saf ni ma ayuweg e pi saf rok nib fel’ rogon!
a Ra ga baadag ni ngkum nang boch, mag guy Fare Wulyang Ntagil’ E Damit ko September 1, 2008, ko page 27-29.
b Kum guy fare article ni kenggin e, “Gimed e Pi Tabinaw ni Kristiano, Mu ‘Fal’eged Rogomed Ngam Pired’,” ni bay ko Fare Wulyang ko Damit ko May 1, 2011, ko page 16, ko paragraph 13-17.
c Ra ngkum nang boch mag guy Fare Wulyang Ntagil’ E Damit ko November 1, 2000 ko page 30 ko paragraph 17-22.