Kar ‘Guyed’ e Pi N’en ni Kan Micheg

“[De] yog ngorad ko biney e tamilang e pi n’en ni yog Got ni bayi pi’ ngorad, machane ra changargad u urel mi yad guy e tin ni ke yog Got ni bayi pi’ ngorad.”​—HEB. 11:13.

RAYOG NI NGAM WELIY?

Mang reb e tow’ath ni ke pi’ Got ngodad ni ma ayuwegdad ni nge mich boch ban’en u wan’dad?

Uw rogon ni kad nanged ni mus ngak e piin ni yad ba yul’yul’ ni bay murung’agrad u Bible ni i yag rorad ni ngaur lemnaged e pi tow’ath ni ke micheg Got ngorad?

Mang fan nrayog ni nge yib angin ngodad ni faanra ud weliyed murung’agen e athap rodad?

1. Faanra ud lemnaged boch ban’en ndawor da guyed, ma uw rogon nra yib angin ngodad? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)

BAY reb e tow’ath ni ke pi’ Got ngodad. Re tow’ath nem e aram e rayog rodad ni ngaud susunnaged boch ban’en u lanin’dad. Re n’ey e ma ayuwegdad ni ngad fal’eged i lemnag boch ban’en ni ngad rin’ed boch nga m’on ma gad athapeg boch ban’en nib fel’ ni ka bay nga m’on. Rayog rok Jehovah ni nge guy e pi n’en ni bay nga m’on, mab ga’ ni ma weliy ngodad u lan e Bible e pi n’en nra buch boch nga m’on. Ere aram fan nrayog ni ngad lemnaged e pi n’en ni ka bay nga m’on. Bin riyul’ riy e, ireray e n’en ni ma ayuwegdad ni nge par e michan’ rodad nib gel.​—2 Kor. 4:18.

2, 3. (a) Mang nib ga’ fan ni nge puluw e n’en ni ngaud lemnaged? (b) Mang boch e deer ni gad ra weliy ko re article ney?

² Yu ngiyal’ e gad ma lemnag boch ban’en ndabi buch. Bod ni, faanra nge susunnag reb e buliyel ir ni ke af nga daken ba burag be changeg u lan e lang i yan, ma gad manang ni ban’en ndabiyog ni nge buch. Machane, n’en ni rin’ Hannah ni aram e i par ma be lemnag e ngiyal’ nra fek Samuel nga tabernacle ni nge pigpig u rom e ban’en nriyul’ ni buch, ya re n’em ni i lemnag e ba puluw ko n’en ni ke dugliy ni nge rin’. (1 Sam. 1:22) Ere, ku arrogodad ni faanra ud fal’eged i lemnag e pi n’en ni ke micheg Got ngodad, ma aram e gad be lemnag boch ban’en nriyul’ nra buch.​—2 Pet. 1:19-21.

³ Boor e girdi’ kakrom ni yad ba yul’yul’ ni be weliy e Bible murung’agrad ni ur pared ni yad be lemnag e pi n’en ni ke micheg Got ngorad. Ere mang angin ni yib ngorad? Ma uw rogodad? Mang angin nra yib ngodad ni faanra ud fal’eged i lemnag e pi n’en ni ke micheg Got ni fan ngak e piin ni yad ra par ni yad ba yul’yul’?

KE GEL E MICHAN RORAD NI BOCHAN E KAR ‘GUYED’ E PI N’EN NI KA BAY NGA M’ON

4. Mang fan ni yag rok Abel ni nge lemnag boch ban’en ni ke bay nga m’on?

⁴ Gur, i “guy” Abel ni ir be’ nib yul’yul’ e n’en ni micheg Jehovah ngak? Dabiyog ni nga dogned ni manang Abel rogon nra lebug e n’en ni micheg Got ngak fare porchoyog u nap’an ni gaar: “I gur nge fare pin e bay mpirew ni gimew ba toogor; ma ku er rogon pi fak nge pi fakam ni bay ur pired ni yad ba toogor. Ma be’ nib moon ni fak fare pin e bay pirdiiy lolugem nge maad’ad nib gel, mi gur e bay mu k’ad wurilen e rifrif u ay.” (Gen. 3:14, 15) Machane, dabisiy ni i fal’eg Abel i lemnag e re thin ney, ma aram me tamilang u wan’ ni bay be’ nthingar ni “k’ad wurilen e rifrif u ay” ya nge yag ni sul e girdi’ ngkur flontgad bayay ni bod rogon Adam nge Efa aram ko som’on. Demtrug rogon ni i lemnag Abel e re n’ey, machane ba mich u wan’ nra riyul’ e pi n’en ni ke micheg Got. Ere aram fan ni m’agan’ Jehovah ko maligach ni pi’.​—Mu beeg e Genesis 4:3-5; Hebrews 11:4.

5. Mang fan nib fel’ ni i par Enok ma be lemnag boch ban’en ni ka bay nga m’on?

⁵ Enok ni ku ir be’ nib yul’yul’ e i par nib gel e michan’ rok ni yugu aram rogon ni i par u fithik’ bogi girdi’ ni yad ba kireb ma dariy fan Got u wan’rad. Nni thagthagnag nga laniyan’ ni nge weliy murung’agen e ngiyal’ nra yib Jehovah nge pi engel rok ni ngar ‘pufthinnaged e girdi’ ni urngin, mar gechignaged urngin e girdi’ ntadenen ndariy fan Got u wun’rad, min gechignagrad ni bochan urngin e ngongol ni ur ngongliyed ndariy Got u lanin’rad nge urngin e thin nib kireb ni ke yog e pi girdi’ nem nib togopuluw ngak Got.’ (Jude 14, 15) Mang e ayuweg ni nge rin’ e re n’ey? Bochan nib gel e michan’ rok, ma aram fan nrayog rok ni nge lemnag rarogon e par ko girdi’ ko ngiyal’ ni kan chuweg e kireb u fayleng.​—Mu beeg e Hebrews 11:5, 6.

6. Mang boch ban’en ni i par Noah ma be lemnag u tomuren fare Ran ni Tharey e Fayleng?

⁶ I magey Noah nib fos u tomuren fare Ran ni Tharey e Fayleng ni bochan e par nib gel e michan’ rok. (Heb. 11:7) Mu tomuren e re n’ey me ognag boch e gamanman ni maligach ngak Got. (Gen. 8:20) Taareb rogon Noah ngak Abel ni bochan e ba mich u wan’ nra taw nga ba ngiyal’ ma yira chuweg e girdi’ u tan gelngin e denen nge yam’. Boch nga tomuren fare Ran ni Tharey e Fayleng ma aram miki sug bayay e fayleng ko kireb. Aram e ngiyal’ ni tabab Nimrod ko gagiyeg me guy rogon ni nge k’aring e girdi’ ni ngar togopuluwgad ngak Jehovah. Yugu aram rogon ma i par Noah nib gel e michan’ rok ma be athapeg boch ban’en ni ka bay nga m’on. (Gen. 10:8-12) Ere, dabisiy nib gel e felfelan’ ni i tay u nap’an ni i lemnag e ngiyal’ nra chuw e girdi’ u tan e gagiyeg ni be tay boch e girdi’ nib kireb, nge denen, nge yam’. Ere, ku arrogodad nrayog ni ngad ‘guyed’ e pi n’en nib fel’ ni ka bay nga m’on, ma gad manang ndab ki n’uw nap’an me riyul’ e pi n’ey!​—Rom. 6:23.

KAR ‘GUYED’ E PI N’EN NI KAN MICHEG NI KE LEBUG

7. Mang boch ban’en ni ka bay nga m’on ni i lemnag Abraham, nge Isak, nge Jakob?

⁷ Rayog rok Abraham, nge Isak, nge Jakob ni ngaur lemnaged boch ban’en nib manigil ni ka bay nga m’on ni bochan e micheg Got ngorad nra fal’eg waathan e girdi’ ko pi nam u daken e piin owcherad. (Gen. 22:18; 26:4; 28:14) I micheg ngorad nra yoor e piin owcherad, ma yad e yad ra tafanay fare Binaw ni Kan Micheg. (Gen. 15:5-7) Bochan nib gel e michan’ rok e pi pumoon ney, ma aram fan ni yag rorad ni ngar ‘guyed’ e piin owcherad ni kar tafnayed e re nam nem. Maku aram fan ni ka nap’an e ngiyal’ ni denen Adam keb i mada’ ko chiney ni be ayuweg Jehovah e pi tapigpig rok ni nge tamilang u wan’rad rogon nra sul e girdi’ ngkur flontgad bayay.

8. Mang e ayuweg Abraham ni nge par nib gel e michan’ rok?

⁸ Bochan nrayog rok Abraham ni nge susunnag u laniyan’ e pi n’en ni ke micheg Got ngak, ma aram fan ni boor ban’en ni yag ni nge rin’ ni bochan nib gel e michan’ rok. Be tamilangnag e Bible ni yugu aram rogon nde yag ngak Abraham nge ku boch e tapigpig rok Got ni yad ba yul’yul’ e “pi n’en ni yog Got ni bayi pi’ ngorad, machane ra changargad u urel mi yad guy e tin ni ke yog Got ni bayi pi’ ngorad mi yad felfelan’ ngay.” (Mu beeg e Hebrews 11:8-13.) Manang Abraham ni pi n’en ni micheg Jehovah kakrom e gubin ni rin’, ere ba mich u wan’ ni ku ra lebguy e pi n’en ni ke micheg nra rin’ boch nga m’on.

9. Bochan nib mich u wan’ Abraham e pi n’en ni ke micheg Got, ma uw rogon ni yib angin ngak?

⁹ Bochan nib mich u wan’ Abraham e pi n’en ni ke micheg Got, ma aram fan ni i rin’ e tin nib m’agan’ Got ngay. Bochan e michan’ rok me digey fare mach nu Ur ma de m’agan’ ngay ni nge par u reb fapi mach ni bay u lan yu Kanaan. Manang ndabi par e pi mach nem nib mudugil ni bochan ni pi pilung riy e da ur pigpiggad ngak Got. (Josh. 24:2) N’umngin nap’an e yafos rok Abraham ni “i sonnag fare binaw ni Got e ke gonopiy yaan ke toy, ni fare binaw ni ba’ taan u but’ ndabi chuw biid.” (Heb. 11:10) Gubin ngiyal’ ni i susunnag Abraham ni gowa be “guy” e ngiyal’ ni be gagiyeg Jehovah riy. Ba mich u wan’ Abel, nge Enok, nge Noah, nge Abraham nge ku boch e tapigpig rok Got ni yira faseg e piin ni kar m’ad ma ur pared ni yad be athapeg e par u tan Gil’ilungun Got, ni aram “fare binaw ni ba’ taan u but’ ndabi chuw biid.” Bochan ni ur pared ni yad be lemnag e pi tow’ath ney, ma aram e n’en ni ayuwegrad ni ngaur pared nrib mich Jehovah u wan’rad.​—Mu beeg e Hebrews 11:15, 16.

10. Bochan ni i par Sarah ni be lemnag boch ban’en ni ka bay nga m’on, ma uw rogon ni yib angin ngak?

¹⁰ A kum lemnag Sarah ni leengin Abraham. I gaman 90 e duw rok ma ka dawori fakay e bitir. Machane bochan ni i par ni be lemnag boch ban’en nib manigil ni ka bay nga m’on, ma aram fan ni i par nib gel e michan’ rok. Ma re n’ey e ki ayuweg ni nga i par ma be lemnag gelngin e felfelan’ nra tay pi fak u nap’an ni ke yag ngorad e pi n’en ni ke micheg Jehovah. (Heb. 11:11, 12) Mang e ayuweg Sarah ni nga i par nrib mich e pi n’ey u wan’? I yog Jehovah ngak figirngin ni gaar: “Bay gu fal’eg waathan nge gargeleg bochi pagel ni fakam. Bay gu fal’eg waathan nge mang chitiningin boor e nam, ma piin ni bay ra bad ni owchen e ba’ boch i yad ni bayi mang pilung.” (Gen. 17:16) Tomuren ni gargeleg Sarah Isak, ma aram mi ri mich u wan’ nra riyul’ gubin ban’en ni ke micheg Got ngak Abraham. Ere, ku arrogodad ni gad ba tow’ath nrayog ni ngad susunnaged u lanin’dad e pi n’en ni ke micheg Got nrib mudugil nra buch boch nga m’on!

I PAR NI KE YIP’ OWCHEN KO PI N’EN NI KA BAY NGA M’ON NI BAYI PI’ GOT NI PULUWOY

11, 12. Uw rogon ni i gel feni t’uf Jehovah rok Moses?

¹¹ Moses e ku ir be’ ni i par nib mich Jehovah u wan’. Ku i par nrib t’uf Got rok. Nap’an ni immoy Moses u tafen e pilung u Egypt u nap’an ni kab pagel, ma rib mom ni nge adag ni nge ga’ lungun u boch ban’en miki yoor ban’en rok. Machane, ba tamilang ni fil Moses murung’agen Jehovah ko gali cha’ ni yow e ra diyennagew, miki fil rorow murung’agen e n’en nib m’agan’ Jehovah ngay ni aram e nge chuweg piyu Israel ko sib me pi’ fare Nam ni Kan Micheg ni ngar tafnayed. (Gen. 13:14, 15; Ex. 2:5-10) Bochan ni i par Moses ni be lemnag e pi n’en ni ke micheg Jehovah ni fan ko girdi’ rok boch nga m’on, ma aram fan nri gel feni t’uf Jehovah rok.

¹² Be yog e Bible ni gaar: “Michan’ rok Moses ngak Got e pingeg laniyan’ Moses ko ngiyal’ ni ke ilal nge dabuy ni nga nog ni ir e fak be’ ni ppin ni fak Farao. Ya ka ba adag ni nge un ngak girdien Got ko gafgow ko bin ni nge felfelan’ nib ngoch nap’an ni be ngongliy e denen. Yi lemnag ni gafgow ni ngan tay ko moning ni fan ngak fare Messiah e ka ba ga’ fan nga urngin e machaf nu Egypt; ni fan e i par ni ke yip’ owchen ko tin ni ka ba’ nga m’on ni bayi pi’ Got ni puluwoy.”​—Heb. 11:24-26.

13. Bochan ni i par Moses ni be lemnag e pi n’en ni ke micheg Got, ma uw rogon ni yib angin ngak?

¹³ Bochan ni i par Moses ni be lemnag e pi n’en ni ke micheg Jehovah nra rin’ ni fan ngak piyu Israel, ma aram fan nri gel e michan’ nge t’ufeg rok ngak Got. Dariy e maruwar riy ni i lemnag e ngiyal’ nra chuweg Jehovah e girdi’ u tan gelngin e yam’ ni bod rogon boch e tapigpig rok Got ni bay madgun u wan’rad. (Job 14:14, 15; Heb. 11:17-19) Dariy e maruwar riy ni aram fan nrib t’uf rok fare Got ni i runguy piyu Israel ma kub t’uf urngin e girdi’ rok. Michan’ nge t’ufeg e aram e n’en ni ayuweg Moses ni nge pigpig ngak Jehovah u n’umngin nap’an e yafas rok. (Deut. 6:4, 5) Ki mada’ ko ngiyal’ ni guy Farao rogon ni nge li’ Moses nge yim’, ma michan’ nge t’ufeg rok, nge pi n’en ni ka bay nga m’on ni ke micheg Got ni i par ni be lemnag e ir e ayuweg ni nga i par nder rus.​—Ex. 10:28, 29.

PI N’EN NRA RIN’ GIL’ILUNGUN GOT

14. Mang boch ban’en ni ma lemnag e girdi’ nde riyul’?

¹⁴ Boor e girdi’ e ngiyal’ ney ni yad ma lemnag boch ban’en ndabi buch. Bod ni, yugu aram rogon ni yafas ko girdi’ e ngiyal’ ney e ba sug ko “magafan’ nge gafgow,” ma bay boch e girdi’ nib gafgow e par rorad ni yad ma athapeg ni ngar flaabgad ndakuriy ban’en ni nge magafan’rad ngay. (Ps. 90:10) Yad ma athapeg ni manga yugu ra pared ndakuriy ban’en ni be magafan’rad ngay u tan reb e am ni girdi’ e be gagiyegnag. Machane bin riyul’ riy e be tamilangnag e Bible ni kemus ni yigoo Gil’ilungun Got e rayog ni nge rin’ e re n’ey. (Dan. 2:44) Boor e girdi’ ni yad ma lemnag ndabi thang Got e re m’ag ney, machane gad manang nib thil e n’en ni be yog e Bible. (Zef. 1:18; 1 John 2:15-17) Pi n’en ni ma athapeg e piin ni yad ma lemnag boch ban’en nde m’agan’ Jehovah ngay e goo bogi ban’en ndabi riyul’.

15. (a) Mang fan nib fel’ ni ngaud lemnaged e pi n’en ni ke micheg Got ni fan ngodad boch nga m’on? (b) Mang reb e ban’en ni ga be athapeg ni ngam rin’ u nap’an nra lebguy Got e pi n’en ni ke micheg?

¹⁵ Machane, gad e piin Kristiano e nap’an ni gad ra lemnag e athap rodad, ndemtrug ko tharmiy fa u fayleng, ma ma pi’ e athamgil nga lanin’dad. Ere gur, rayog ni ngam susunnagem ni ga be rin’ e pi n’en ni ke micheg Got? Ga ra susunnagem ni ga be rin’ boch ban’en ko ngiyal’ ni ke lebguy Got e pi n’en ni ke micheg, ma dariy e maruwar riy nrib gel e felfelan’ ni ga ra tay. Dabisiy nrayog ni ngam “guy” e ngiyal’ ni baaram ni ke yag e yafas ngom u fayleng ndariy n’umngin nap’an. Mu lemnag e ngiyal’ ni gimed ra maruwel boch e girdi’ u taabang ni ngam fal’eged e re fayleng ney nge mang paradis. Urngin e girdi’ u toobem nib t’uf Jehovah rorad, maku arrogon gur. Ke fel’ fithik’ i dowam, ma kam pasig, ma dakuriy ban’en ni be magafan’um ngay. Ma piin ni yad be yarmiy rogon e maruwel ni yibe tay e ngiyal’ nem e ke mom ni ngam maruwelgad u taabang ni bochan e rriyul’ ni yad be lemnagem. Maku reb e ka gab felfelan’ ni bochan e ga be fanay e pi salap rom ni ngam ayuweg boch e girdi’ ngay ma ga pining e sorok ngak Got. Ku rayog ni ngiyal’ nem e ga be ayuweg e piin ni ka fin nni fasegrad ko yam’ ni ngar nanged Jehovah. (John 17:3; Acts 24:15) Pi n’ey e gathi bogi athap ndariy angin. Ya ba puluw ko tin riyul’ ni be fil e Bible u murung’agen e par rodad boch nga m’on.​—Isa. 11:9; 25:8; 33:24; 35:5-7; 65:22.

MANG FAN NI NGAUD WELIYED MURUNG’AGEN E ATHAP RODAD?

16, 17. Faanra ud weliyed murung’agen e athap rodad, ma uw rogon nra yib angin ngodad?

¹⁶ Nap’an ni gad ra weliy ngak boch e Kristiano e pi n’en ni gad baadag ni ngad rin’ed u nap’an nra lebguy Jehovah e pi n’en ni ke micheg, ma ra ayuwegdad ni ngari tamilang e athap rodad u wan’dad. Yugu aram rogon ndariy bagadad ni manang ko ri uw rogon e par rok nra yan i aw u lan e bin nib beech e fayleng, machane nap’an ni gad ra weliy murung’agen e pi n’en ni gad be sonnag ni ngad guyed ara ngad rin’ed, ma aram e gad be pi’ e athamgil nga lanin’dad maku gad be dag nib mich u wan’dad e pi n’en ni ke micheg Got. Nap’an ni yan apostal Paul i guy e pi walagen u Roma, ma dariy e maruwar riy nrib gel e felfelan’ nra ted ni bochan e ke ‘fel’ rogorad ko michan’ rok ma ke fel’ rogon ko michan’ rorad.’ Maku arrogodad e ngiyal’ ney ko tin tomuren e rran.​—Rom. 1:11, 12.

¹⁷ Faanra ud pared ma gad be lemnag e pi n’en ni ke micheg Got ni fan ngodad boch nga m’on, ma rayog ni nge ayuwegdad ni nge dab ku ud pared ni gad be lemnag e pi magawon ni gad be yan u fithik’ e ngiyal’ ney. Sana ireray boch ban’en ni i magafan’ apostal Peter ngay u nap’an ni gaar ngak Jesus: “A mu guy, kug paged gubin ban’en kug uned ngom. Ere mang e bay yog ngomad?” Ma aram me guy Jesus rogon ni nge ayuweg Peter nge ku boch i gachalpen ni ngar lemnaged rogon e par rorad boch nga m’on ni gaar: “Baaray bbugithin ni nggog ngomed: ngiyal’ nra par e en ni Fak e Girdi’ riy nga tagil’ u tafen e flaab ko bin nib beech e tamilang ni bay yib, e ku er rogon ni aram e gimed e re ragag nge l’agruw i girdi’ rog nir e bay kum pired nga tagil’med ni ngam gagiyegniged fa ragag nge l’agruw i ganong nu Israel. Ma urngin e girdi’ ni kar digeyed e tabinaw rorad, ara pi walagrad ni pumoon, ara pi walagrad ni ppin, ara matam, ara matin, ara bitir, ara yungi binaw ni taferad ni bochag, e raay yay e pi n’ey ni bayi mun ngorad, ma yira pi’ e yafos ndariy n’umngin nap’an ngorad.” (Matt. 19:27-29) Rayog ni nge susunnag Peter nge ku boch i gachalpen Jesus rogon e gagiyeg ni yad ra tay ko fare am ni ir e ra gagiyegnag e fayleng me tow’athnag e piin ni yad ra par ni yad ba yul’yul’.

18. Mang fan nib fel’ ni ngaud pared ma gad be lemnag e ngiyal’ nra lebguy Got e pi n’en ni ke micheg?

¹⁸ Kab kakrom i yib ni ma lemnag e pi tapigpig rok Jehovah u fayleng murung’agen e ngiyal’ nra lebguy e tin ni ke micheg, ma gubin ngiyal’ ni ma yib angin ngorad. Gubin ngiyal’ ni i par Abel ni be lemnag e pi n’en ni ke micheg Got nra rin’ boch nga m’on, ma bochan nrib mich e pi n’em u wan’ ma aram fan ni i par ni be rin’ e tin nib m’agan’ Got ngay. Ku arrogon Abraham ni i ngongol u fithik’ e michan’ rok ni bochan e yag ni nge “guy” ara i lemnag e ngiyal’ nra lebguy Got e n’en ni ke yiiynag u murung’agen e en “fak” ara owchen ni kan micheg. (Gen. 3:15) Ma Moses e “i par ni ke yip’ owchen ko tin ni ka ba’ nga m’on ni bayi pi’ Got ni puluwoy,” ma re n’ey e k’aring ni nge t’uf Got rok me par nib yul’yul’ ngak. (Heb. 11:26) Rayog ni nge gel e michan’ nge t’ufeg rodad ngak Jehovah u nap’an ni gad ra lemnag e ngiyal’ nra lebguy e pi n’en ni ke micheg. Ere, bin migid e article e gad ra weliy riy rogon nrayog ni ngad maruwelgad ko re tow’ath ney ni ke pi’ Got ngodad nib fel’ rogon.