Kan Fanenikayrad Ni Bochan E Michan’ Rorad

“Ma gubin e girdi’ ni bay ra fanenikayed gimed ni bochag.”​—MATTHEW 10:22.

1, 2. Rayog ni ngam weliy u murung’agen boch ban’en ni buch ko Pi Mich Rok Jehovah ni bochan e yad ma ngongliy e tin ni ke michan’rad ngay?

BOOR yay ni kan kol be’ nib ga’ ko reb e kantin u lan e donguch nu Crete min fek nga court ko piyu Greece. Ke gaman nel’ e duw ni i par u kalbus, ma bay e ppin rok nge lal e bitir. U Sapan e ba’ reb e student ni 17 e duw rok, ni kan tuluf u skul ni yugu aram rogon ni ir be’ nib fel’ e ngongol rok ma ir e bm’on ko class rok ni yad 42 student u gubin. U France ma boor e girdi’ ni kan talegrad ko maruwel rorad, ni yugu aram rogon nib fel’ e maruwel ni ur ted. Mang e taareb rogon ko pi n’ey ni ke riyul’?

² Urngin e pi girdi’ ney e yad e Pi Mich Rok Jehovah. Mang e kar rin’ed nib “togopluw ko motochiyel”? Kar folgad ko machib rorad. Fa en ni bay e kantin rok e ke fol ko n’en ni yog Jesus Kristus me wereg e tin ni ke fil ngak yugu boch e girdi’. (Matthew 28:19, 20) Kan kol ni bochan reb e motochiyel nu Greek nib kakrom, ni ka nog ni ba togopluw ko motochiyel ni ngan wereg e machib. Ma kan chuweg fare student u skul ni bochan ni ke fol ko Bible ma de un nga reb e class ni yima fil e kendo riy (ni rogon ni ma fanay yu Sapan e sayden). (Isaiah 2:4) Ma fapi girdi’ u France ni kan talegrad ko marwel rorad e kan nog ngorad ni kan talegrad ni bochan ni yad e Pi Mich Rok Jehovah.

3. Mang fan ni boor e Pi Mich Rok Jehovah e gathi ri yima gafgownagrad?

³ Aram boch e gafgow ni kan tay ko Pi Mich Rok Jehovah u boch e binaw. Machane baga’ ni gathi ri ka be gafgownag e girdi’ e Pi Mich Rok Jehovah. Ya ba lingagil e girdi’ rok Jehovah ni bochan e ngongol rorad nib fel’​—ma bochan nib fel’ thirad ma dariy tapgin ni ngan gafgownagrad. (1 Peter 2:11, 12) Darur ma uned ko makath ara ban’en nra gafgownag e girdi’. (1 Peter 4:15) Ya yad ma athamgil ni ngar folgad ko thin nu Bible ni be yog ni ngan fol rok Got min tay fan e am. Ere yad ma pi’ puluwon e tax u rogon nib puluw ko motochiyel mi yad guy rogon ni nge “aw e gapas u thil[rad] nge urngin e girdi’.” (Roma 12:18; 13:6, 7; 1 Peter 2:13-17) Yad ma fil e Bible ngak e girdi’ ma yad ma fil ngorad ni ngan tay fan e motochiyel, nge tabinaw, nge gafarig nib fel’. Boor e am e kar pininged e sorok ngorad ni bochan e yad ba lingagil ya ri yad ma fol ko motochiyel. (Roma 13:3) Machane, yu ngiyal’ ma kan togopluw ngorad​—u boch e binaw ma ke taleg e am e liyor rorad. Susun ngad gingad ko re n’em fa?

“Puluwon” ni ngan Mang reb e Gachalpen Jesus

4. Rogon ni yog Jesus ma susun mang e nge lemnag be’ ni ra buch ngak u nap’an ni ke mang reb e gachalpen?

⁴ Kari tamilangnag Jesus Kristus ko mang e ba l’ag ngay ni ngan mang reb i gachalpen. I yog ko pi gachalpen ni gaar: “Dariy reb e sib ni ba ga’ ngak e masta rok. Faanra kar gafgowniged gag, ma bay kur gafgowniged gimed.” Kan fanenikay Jesus “ndariy tapgin.” (John 15:18-20, 25; Psalm 69:4; Luke 23:22) Ere bpuluw ni nge lemnag e pi gachalpen ni ku aram e n’en nra buch ngorad​—ran togopluw ngorad ni dariy tapgin. Boor ko taab yay ni kan ginangrad ni gaar: “Gubin e girdi’ ni bay ra fanenikayed gimed.”​—Matthew 10:22; 24:9.

5, 6. (a) Mang fan ni yog Jesus ko piin ni yad ba adag ni ngar manged pi gachalpen ni ngar “tafinaynaged rogon puluwon”? (b) Ere mang fan ni dabda gingad ngay u nap’an ni ke yib e togopluw ngodad?

⁵ Ere yog Jesus ko girdi’ ni ba adag ni ngar manged pi gachalpen ni ngar “tafinaynaged rogon puluwon.” (Luke 14:28, Revised Standard Version) Mang fan? Gathi bochan ni ngar turguyed ko yad ra mang pi gachalpen fa danga’, ya fan e nge mudugil lanin’rad ni yad ra lubeg e n’en nib l’ag ngay. Thingarda fl’eged rogodad ni ngad uned ko gafgow nge magawon nib l’ag ko re taw’ath nem. (Luke 14:27) Dariy be’ ni be towarsariydad ni ngad pigpiggad ku Jehovah ni gad pi gachalpen Kristus. Aram ban’en ni kad turguyed ni ngad rin’ed; maku kad turguyed u daken e tamilangan’. Gad manang u m’on riy ni gad ra flaab ni bochan e kad ognaged gadad ku Got, machane ku gad manang ni ra “fanenikaydad e girdi’.” Ere nap’an ni yib e togopluw ngodad ma gathi ngad gingad ngay. Ya kad ‘tafinaynaged puluwon’ ma ke m’agan’dad ngay ni ngad pied.​—1 Peter 4:12-14.

⁶ Mang fan ni ma togopluw boch e girdi’ nib muun ngay e pi tayugang ko am, ko tin riyul’ e Kristiano? Ra ngad nanged e fulweg riy ma ngad lemnaged l’agruw raba’ i teliw u nap’an e bin som’on e chibog C.E. Yow l’agruw e kan fanenikayrow​—machane ba thil fan.

Kar Fanenikayed e Girdi’ me ere Kan Fanenikayrad

7, 8. Mang boch e machib ni kan sap nga but’ ko piin ni Gentile, ma mang lem ni sum ko piyu Jew ni bochan?

⁷ Nap’an e bin som’on e chibog C.E., ma immoy yu Israel u tan e gagiyeg ko yu Roma, ma fare teliw nu Judah e bay u tan pa’ e pi tamachib ko motochiyel nge pi Farise. (Matthew 23:2-4) Pi tayugang ney e ur cheleged e pi Motochiyel ku Moses u murung’agen e par nib dar ko pi nam ma aram mi yad fanenikay e piin ni gathi yad piyu Israel ara piin ni Gentile. Ma aram me sum ba teliw ni ma k’aring e fanenikay ko piin ni yad e Gentile, me ere ke fanenikay e piin ni Gentile piyu Jew.

⁸ De mo’maw ko pi tayugang ko Jew ni ngar filed ko girdi’ ni ngan fanenikay e piin gathi yad piyu Israel, ya ngiyal’ nem ma ma lemnag piyu Jew ni piin ni Gentile e yad ba sonogor. I machibnag e pi tayugang ko teliw ni be’ ni ppin ni Jew e thingari dabi un ko piin ni Gentile, ya “yad e girdi’ ni ma puwlag.” Ma be’ nib moon ni Jew e thingari “dabi un ni goo ir ngorad ya yad e ta thang e fan ko girdi’.” Ma dabiyog ni ngan unum e milk ni ke uduy reb e Gentile ko gamanman nfaanra de un reb e Jew ngay ni nge guy ko uw rogon ni kan rin’. Bochan e pi tayugang ko Jew ma ke par piyu Jew nib tolangan’rad mar sapgad nga but’ ko yugu boch e girdi’.​—Mu taarebnag ko John 4:9.

9. Mang wenegan ni yib ni bochan e machib ko pi tayugang ko Jew u murung’agen e piin ni gathi yad piyu Israel?

⁹ Pi machib ni aram rogon u murung’agen e piin ni gathi yad e Jew e de ayweg nge fel’ thilin piyu Jew nge Gentile. Ma aram me aw ni lemnag e piin ni Gentile ni piyu Jew e yad e girdi’ ni ma fanenikay e girdi’. Tacitus ni girdi’ nu Roma ni ma yoloy e chep (ni kan gargeleg ko duw ni 56 C.E.) e ke yog u murung’agen piyu Jew ni “yad ma fanenikay yugu boch e girdi’ ma yad ma lemnag ni yad e toogor rorad.” Miki yog Tacitus ni piin ni Gentile ni kar uned ko teliw ko piyu Jew e kan fil ngorad ni thingara n’aged e binaw rorad nge girdien e tabinaw rorad nge pi fager rorad. Ma baga’ ni i pag yu Roma piyu Jew ngar pared, ya yad boor ma sana rayog ni ngar gelgad ngorad. Machane i togopluw ba ulung nu Jew u nap’an e 66 C.E. ma aram me togopluw yu Roma ngorad ma nap’an e 70 C.E. ma kan thang yu Jerusalem.

10, 11. (a) Mang e be yog e Motochiyel rok Moses ko uw rogon ni ngan ngongol ngak e girdi’ nu bang? (b) Mang e gad be fil ko n’en ni buch ko teliw nu Jew?

¹⁰ Uw rogon e liyor ni bay ko fare Motochiyel rok Moses ni ngan ngongol ngak e piin ni yad e girdi’ nu bang? Rriyul’ ni yog fare Motochiyel ni ngan par nib dar ko yugu boch e nam, machane fan e re n’em e ngan ayweg piyu Israel nge par e liyor rorad nib machalbog. (Joshua 23:6-8) Machane ku be yog fare Motochiyel ni ngan ngongol nib fel’ ngak e girdi’ nu bang, uw rogon nib mat’aw ma ngan gol ngorad​—ni faanra dar th’abed e pi motochiyel ko piyu Israel. (Levitikus 24:22) De puluw e ngongol rok e pi tayugang ko Jew ko fre Motochiyel ni fan ko girdi’ nu bang, me ere kar ngongliyed ba mit e liyor ni ke k’aring e fanenikay ko girdi’ nu bang ma aram min k’aring ni ngan fanenikayrad. Ma tomur riy e ke mul fare nam nu Jew u nap’an e bin som’on e chibog ndakura pared nib fel’ u wan’ Jehovah.​—Matthew 23:38.

¹¹ Bay ban’en nrayog ni ngad filed ko re n’ey? Arrogon, bay. Lem nib ufanthin, ni ma sap nga but’ ko girdi’ ni de taareb e michan’ rorad ngodad e gathi bpuluw ko liyor nib machalbog rok Jehovah, ma der ma felan’nag. Mu lemnag e pi Kristiano nib yul’yul’ u nap’an e bin som’on e chibog. Dar fanenikayed e piin ni gathi yad e Kristiano, ma dar togopluwgad ngak yu Roma. Machane kan “fanenikayrad.” Mang fan? Ma mini’ e ke fanenikayrad?

Tin Som’on e Kristiano​—Mini’ e ke Fanenikayrad?

12. Uw rogon ni be tamilangnag e Bible ni ba adag Jesus ni nge thabthabel e lem ko pi gachalpen u murung’agen e piin ni gathi yad e Kristiano?

¹² Rib tamilang ko machib ni tay Jesus ni be dag ko pi gachalpen ni nge fel’ lanin’rad ngak e piin ni gathi yad e Kristiano. Ke yog ni girdi’ rok e ra par nib dar ko fayleng​—ya dabra uned ko lem nge ngongol nib togopluw ko kanawo’ rok Jehovah nib mat’aw. Yad ra par u mathilin e mahl nge magawon ko pi nam. (John 17:14, 16) Machane de yog Jesus ni ngan fanenikay e piin ni gathi yad e Kristiano ya ke yog ni nge ‘t’uf rorad e pi toogor rorad.’ (Matthew 5:44) Yog apostal Paul ko pi Kristiano ni gaar: “Faanra yim’ e toogor rom ko bilig, ma ga pi’ e ggan ngak; ma faanra yim’ ko belel, ma ga pi’ e garbod ngak.” (Roma 12:20) Miki yog ko pi Kristiano ni ngar “ngongliyed e ngongol nib fel’ ngak urngin e girdi’.”​—Galatia 6:10.

13. Mang fan ni ke togopluw e pi tayugang ko Jew ngak pi gachalpen Kristus?

¹³ Machane yugu demtrug ma dalip ulung e girdi’ e kar fanenikayed pi gachalpen Kristus. Bin som’on e fapi tayugang ko teliw nu Jew. Dariy e maruwar riy ko mang fan ni kar fanenikayed e pi Kristiano! Ya pi Kristiano e ba fel’ e gafarig rorad, ma yad ba yul’yul’, mar wereged e machib rorad u fithik’ e pasig. Bokum biyu’ e girdi’ e kar chuwgad ko teliw ni Jew mar uned ko Kristiano. (Acts 2:41; 4:4; 6:7) Ma pi tayugang ko teliw ni Jew e ur lemnaged ni pi gachalpen Jesus ni yad e Jew e yad bogi apostate! (Mu taarebnag ko Acts 13:45.) Ke damumuw e pi tayugang ko teliw nem mar lemnaged ni machib ko Kristiano e be dariy fannag e yalen rorad. Ma ke math’ keru’ ko lem rorad u murung’agen e piin ni Gentile! Nap’an e 36 C.E. iyib ngaray, ma rayog ni nge un e piin ni Gentile ko Kristiano, me taareb e michan’ rorad ko pi Kristiano ni Jew mi yad un ko fre taw’ath ni taareb rogon ngorad.​—Acts 10:34, 35.

14, 15. (a) Mang fan ni ke fanenikay e piin ni ma liyor ko got ngoogsur e pi Kristiano? Mu weliy reb e thin. (b) Mang e bin dalip e ulung ni kar fanenikayed e tin som’on e Kristiano?

¹⁴ Bin l’agruw, ma piin ni kar liyorgad ko yugu boch e got e kar fanenikayed e pi Kristiano. Susun, u Efesus kakrom, ma bay reb e business ni yad ma ngongliy e liyos ni yaan Artemis ni got ni ppin. Machane faani machib Paul u rom, ma boor piyu Efesus ni kar adaged e machib, mi yad chuw ko liyor ku Artemis. Ma aram me puwan’ e piin ni ma ngongliy e pi liyos nem mar k’aringed e wadmang u lan e binaw. (Acts 19:24-41) Ku aram e n’en ni buch u tomren ni ke wer e machib ko Kristiano u Bithynia (ni chiney e ka nog northwest Turkey ngay). De n’uw nap’an u tomren ni kan mu’ i fl’eg e Bin ni Greek e M’ag ko Bible, ma Pliny the Younger ni ir fare governor nu Bithynia, e ke yog ni ke buch uw e girdi’ ni be yan ko pi tempel ko pi got nu rom, ma ke buch uw e ggan ni yibe chuw’iy ni fan ko pi gamanman ni nga un pi’ ni maligach. Ma kan nog ni aram fan ni bochan e pi Kristiano​—ma kan gafgownagrad​—ya liyor rorad e de un ngay e gamanman ni ngan pi’ ni maligach ko liyos. (Hebrews 10:1-9; 1 John 5:21) Ere bochan ni ke wer e machib ko Kristiano ma ke yib wenegan nib kireb ko shiyobay ni fan ko liyor ngoogsur, ma piin ni kar lusgad ni bochan e ur dabuyed.

¹⁵ Bin dalip ma piyu Roma ni ma uf ni bochan e nam rorad e ur fanenikayed e pi Kristiano. Som’on ma i lemnag piyu Roma ni pi Kristiano e yad bogi teliw nib achig ma kaygi pag rogon e machib ni yad ma tay. Machane, munmun ma mus ni nge yog be’ ni ir e Kristiano ma aram e be th’ab e motochiyel ma ran li’ ngem’. Mang fan ni kan lemnag nib puluw ni ngan gafgownagrad min li’rad ngar m’ad e piin ni be par nib yul’yul’ ni yad be fol ko Kristiano?

Tin Som’on e Kristiano—Mang Fan ni ke Fanenikayrad piyu Roma?

16. Uw rogon ni ke par e pi Kristiano nib dar ko fayleng, ma mang fan ni de adag piyu Roma dakenrad?

¹⁶ Ke fanenikay piyu Roma e pi Kristiano ni bochan e ur folgad ko tin ni ke michan’rad ngay. Ba’ra rogon, kar pared nib dar ko fayleng. (John 15:19) Ere dar uned ko ngongolen e am ma dar uned ko salthaw. Ma aram e “kan lemnag ni yad e girdi’ nib yam’ ni fan ko tirok e fayleng ban’en ma dariy farad,” arrogon ni yog Augustus Neander ni be’ ni ma fil e chep. Bochan ni gathi yad bang ko fayleng ma aram e kar siyeged i un ko ngongol nib kireb ni be rin’ piyu Roma. “Kan k’aring laniyan’ e piin ndar liyorgad ku Got ni bochan e pi Kristiano ni ur pared nib fel’ e ngongol nge gafarig rorad,” aram e thin ni yog Will Durant ni ir be’ ni ma yoloy e chep. (1 Peter 4:3, 4) Piyu Roma e kar gafgownaged mar lied e pi Kristiano kar m’ad ni bochan e ngan th’ab galungan e nangan’ rorad.

17. Mang e be dag ni ke yib angin e machib ni tay e pi Kristiano u nap’an e bin som’on e chibog?

¹⁷ Fa tin som’on e Kristiano e kar machibnaged fare thin nib fel’ ko Gil’ilungun Got u fithik’ e pasig. (Matthew 24:14) Ma sogonapan 60 C.E., me yog Paul ni kan machibnag fare thin nib fel’ “ngak urngin e girdi’ u gubin yang.” (Kolose 1:23) Ngiyal’ ntungun e bin som’on e chibog, ma pi gachalpen Jesus e ur pingeged boor e girdi’ u lan e pi binaw ni be gagiyegnag yu Roma kar manged pi gachalpen Jesus​—u Asia, Europe, nge Africa! Mus ni girdi’ ni yad bang ko “tabinaw rok fre pilung nu Roma” e kar manged Kristiano.a (Filippi 4:22) Bochan ni ur pasiggad ko machib ma kan awan’ ngorad. Yog Neander ni gaar: “Ke mon’og e Kristiano u yu thal e girdi’, ma ke chugur ni nge gel ko teliw ko am, ma nge gagiyegnag rogon e par ko girdi’ u lan e binaw.”

18. Mang fan ni ke togopluw fre am nu Roma ko pi Kristiano ni bochan e go’ Jehovah e yad ma liyor ngak?

¹⁸ Pi gachalpen Jesus e kari mus ni goo Jehovah e ur liyorgad ngak. (Matthew 4:8-10) Sana aram e n’en ni ke k’aring e damumuw rok piyu Roma. Ya ke pag yu Roma ni nge par yugu boch e teliw nfaanra yad ra un ko liyor ngak fre pilung rorad. Ma pi Kristiano e dabiyog ni ngar uned ko re liyor nem. Ya kar nanged ni thingara folgad rok Jehovah Got ni ir e ba tolang ko am nu Roma. (Acts 5:29) Ma aram fan ni yugu demtrug nib fel’ e ngongol ko Kristiano u lan e binaw, machane kan lemnag ni yad e toogor rok fre Am.

19, 20. (a) Chon mini’ e yad tapgin e sabanban ni ke wer iyan u murung’agen e pi Kristiano nib yul’yul’? (b) Mang boch e thin ngoogsur ni kan nog u murung’agen e pi Kristiano?

¹⁹ Ka bay reb i fan ni kan fanenikay e pi Kristiano u Roma: Ya kan wereg e thin ngoogsur u murung’agrad ma boor e girdi’ e ke mich u wan’rad, ma pi tayugang ko Jew e yad tapgin. (Acts 17:5-8) Sogonapan 60 ara 61 C.E., ma immoy Paul u Roma ni be sonnag e ngiyal’ nran fek nga court u p’eowchen Nero ni Pilung, ma pi tayugang ko Jew e ur rogned u murung’agen e pi Kristiano ni gaar: “Urngin yang ma be non e girdi’ riy nib togopluw ko re raba’ i girdi’ nem.” (Acts 28:22) Ere dabiyog ni nge dabi rung’ag Nero e thin ngoogsur ni kan nog u murung’agrad. Nap’an e duw ni 64 C.E., min nog ni Nero e ir e ke n’igin fare nifiy ni ke wer iyan u Roma, ma ke yog Nero ni pi Kristiano e yad e ur rin’ed. Aram e kan tabab ni ngan gafgownag e pi Kristiano nib elmirin min guy rogon ni ngan thang e fan rorad ni yad gubin.

²⁰ Pi thin nem ni googsur ni kan nog u murung’agen e pi Kristiano e bogi thin ni go’ ban ma kan cheleg rogon e machib rorad. Kari mus ni taareb e Got ni ur liyorgad ngay ma dar uned ko liyor ko pilung, me ere kan nog ni yad e atheist, ara de mich Got u wan’rad. Ma boch e girdi’ ni gathi yad e Kristiano e ur togopluwgad ko girdi’ rorad ni Kristiano mar rogned ni ur n’igined nge ruw raba’ e tabinaw. (Matthew 10:21) Ka nog ni yad btamalang girdi’, ni bochan e n’en ni yog Jesus u nap’an fare Abich Rok Somol.​—Matthew 26:26-28.

21. Mang l’agruw fan ni kan fanenikay e pi Kristiano?

²¹ Ere bay l’agruw fan ni ke fanenikay yu Roma e pi Kristiano nib yul’yul’: (1) bochan ni ke michan’rad ko Bible ma kar folgad riy, nge (2) bochan e pi thin ngoogsur ni kan wereg u murung’agrad. Machane yugu demtrug ko mang fan ni kan fanenikayrad, ma taab ban’en ni ke nameg e pi tatogopluw rorad​—ni ngan taleg e Kristiano. Ma bin riyul’ riy e pi kan nib kireb e yad e ur k’aringed e togopluw ngak e pi Kristiano.​—Efesus 6:12.

22. (a) Mang e be dag ni ma athamgil e Pi Mich Rok Jehovah ni ngar “ngongliyed e ngongol nib fel’ ngak urngin e girdi’”? (Mu guy fare kahol ni bay ko page 23.) (b) Mang e ran weliy ko bin migid e thin?

²² Bod e tin som’on e Kristiano, ma yima fanenikay e Pi Mich Rok Jehovah u boch e binaw. Ma Pi Mich Rok Jehovah e dar fanenikayed e piin ni gathi yad e Pi Mich; ma dar k’aringed e togopluw ko am. Ya yad ba lingagil u fayleng ni polo’ ni bochan e yad ma ngongliy e bin riyul’ e t’ufeg ngak urngin e girdi’ ndemtrug ko kun thal i girdi’, ara nam ara binaw rorad. Ere mang fan ni yima gafgownagrad? Ma mang e yad ma rin’ u nap’an ni kan togopluw ngorad? Yira weliy e pi deer nem ko bin migid e thin.

[Boch e Thin nra Tamilangnag Murung’agen]

Uw Rogon ni Ga Ra Fulweg?

◻ Mang fan ni yog Jesus ko pi gachalpen ni ngar tafinaynaged rogon puluwon ni ngan mang reb e gachalpen?

◻ Mang wenegan ni yib ko teliw nu Judah ni bochan e lem ko yu Jew u murung’agen e piin ni gathi yad e Jew, ma mang e gad be fil riy?

◻ Mang dalip ulung i girdi’ ni ur togoplwgad ko tin som’on e Kristiano?

◻ Mang fan ni ke fanenikay yu Roma e tin som’on e Kristiano?

[Kahol ko page 23]

‘Ngad Ngongliyed e Ngongol Nib Fel’ Ngak Urngin e Girdi’

Ma athamgil e Pi Mich Rok Jehovah ni ngar folgad ko fre thin ko Bible ni be yog ni ngan “ngongliy e ngongol nib fel’ ngak urngin e girdi’.” (Galatia 6:10) Nap’an ni ba t’uf ko girdi’ e ayuw ma yad ma t’ufeg e piin buguli yoror rorad ma yad ma ayweg e piin ni de taareb e michan’ rorad ngorad. Susun, nap’an fare magawon u Rwanda ko 1994, ma boch e Pi Mich u Europe e kar ognaged yad ni nga ranod nga Africa ni ngar pied e ayuw. Kan yarmiy e aspital nge gin ni nge par e girdi riy nib pay. Ma boor e ggan nge mad, nge gulgul ni kan pi u skoki ke yan ngaram. Oren e girdi’ ni kan ayuweg e boor ko dalip yay oren e Pi Mich ko re binaw nem.

[Sasing ko page 21]

Tin som’on e Kristiano e kar machibnaged fre thin nib fel’ u fithik’ e pasig