Mang Fan ni Kaygi Buchuw e Tayim?

TAYIM. Sana mo’maw ni ngada weliyed fan e re thin n’ey rogon nib tamilang, machane dariy e maruwar riy ni kada nanged ni bod ni dariy ba ngiyal’ ni ke gaman e tayim rodad. Ku gad ma nang ni tayim e ma yan nib papey. Ma riyul’, ni gad ma yog e thin u fithik’ e kireban’ ni gaar, “Gowa be mil e tayim.”

Machane, ba tamilang ni n’en ni ke yog fa en ni kan nog fare English poet ngak ni Austin Dobson fithingan ko duw ni 1877 ma ke chuchugur ko fare thin riyul’ ko ngiyal’ ni be gaar: “Kam mog, ni ra yan e tayim fa? Danga’! Ra par e tayim, ma gadad e ra yan.” Ka nap’an ni ke yim’ Dobson ko duw ni 1921, ma ke chuchugur ko 80 e duw ni ke chuw; ma tayim e ka be ul’ul iyan.

Boor e Tayim

Murung’agen fa en ni Sunmiy e girdi’, e be gaar e Bible: “U m’on ndawor mu sunmeg e pi burey, ara kam n’igin ni nge sum e fayleng nge fare binaw nib yong’ol, ma ga ba’ ni gur e Got ndabi math biid nda mu sum ma dariy e rofen ni ga ra mus.” (Psalm 90:2) Ara bod rogon ko thin ni bay ko The New Jerusalem Bible e be gaar, “ka nap’an e tayim ni ndariy e tabolngin nge mada’ ko ngiyal’ ndariy e tungun ma ga be par ni gur e Got.” Ere ra nge par e tayim ma dabi m’ay biid ni bod rogon Got​— nra par ni manemus!

N’en nib thil ko Got, ni ir fa en ni be gagiyegnag e tayim ndariy n’umngin nap’an, e ngad bieged boch e thin u murung’agen e girdi’: “Damumuw rom e ke ngochnag n’umngin nap’an e yafas romad; nap’mad ko biney e tamilang e bayi mus ni bod ba kathkath. Ya ke mus ni medlip i ragag e duw n’umngin nap’an; ma be mada’ ko meruk i ragag ni faanra ba gel fithik’ i downgin bagamad, machane ke mus ni n’en ni be fek e pi duw nem i yib ngomad e magafan’ nge gafgow; der ma n’uw nap’an me chuw e biney e tamilang u owchemad, ni aram da kug moyed.”​—Psalm 90:9, 10.

Mang fan ni kaygi ngoch e yafas ko girdi’ e chiney, ma ba tamilang ni be weliy e Bible ni m’agan’ Got ngay ni nge par e girdi’ nib fas ni dariy n’umngin nap’an? (Genesis 1:27, 28; Psalm 37:29) M’agan’ Got ngay ni nge par e girdi’ nib fas ni manemus, machane mang fan ni baga’ ni dabi gaman 30,000 e rran n’umngin nap’an e yafas ko girdi’? Mang fan ni kaygi ngoch e tayim ko girdi’? Mini’ ara mang tapgin e biney e kireban’? Fare Bible e be pi’ e fulweg nib tamilang mab fel’ rogon.a

Ri Be Ngoch Iyan e Tayim

Piin ni pillibthir e ra micheg ni ke papey e yan ko par ko girdi’ e chiney ko boch e duw ni kefini yan. Reb e journalist, ni Dr. Sybille Fritsch fithingan, e ke yog ni nap’an 200 e duw ni ke yan, ma fare tayim ni yima tay ko maruwel u lan taareb e wik e ke buchuw ya kafram bay 80 e awa machane chiney e ke mus ni 38 e awa, “machane ka gad be gun’gun’ ya dawori puf e re magawon n’ey.” Ke tamilangnag ni gaar: “De gaman e tayim; tayim e salpiy; yibe athamgil ni nge yog e tayim bod ni yibe gay e pogofan; aram e yafas ni daki gaman e tayim riy.”

Pi n’en ni kefin ni sunmiy e girdi’ e ke bing e kanawo’ ni yibe lemnag ni ra fel’ rogorad riy ma aram e pi n’en ni da i lemnag e girdi’ ko tin som’on e mfen. Machane faan manga ke mab e kanawo’ ngom nrayog ni ngam un ko maruwel ni boor, ma baga’ ni ra kankanan’um ngay nib gel ya ga ra pirieg ni kaygi buchuw e tayim rom ma dabiyog ni ngam mu’nag e re maruwel n’ey. Ngiyal’ n’ey, ma boor e girdi’ u yu yang e fayleng, ni ri yad ma fol ko klok rorad, ya tomren ni kar mu’naged reb e maruwel ma yad be gurgurnag ni ngar tababnaged yugu reb. Thingari yan Papa’ ko maruwel ko 7:00 ni kakadabul, ma Nina’ e thingari yan nge fek e pi bitir ko skul ko 8:30 ni kakadabul., ma kan dugliy ni nge yan Tutuw nge guy reb e togta ko 9:40 ni kakadabul, ma gad gubin e thingarda uned ko muulung ni baga’ fan ko 7:30 ni balayal. Bochan ni yibe gurgurnag ni ngan mu’nag reb e maruwel ya ngan tabab nga reb, ma aram ke buchuw e tayim ni ka ba’ ni fan ko fafel. Ma gad ma gun’gun’ ya boor ban’en ni ngan rin’ u gubin e rran, ma ngan rin’ nib papey.

Gathi Goo Gadad e Ke Buchuw e Tayim Rodad

Fare toogor rok Got, ni Satan, e ir fa en nib sasalap ma ke ngoch e yafas ko girdi’ ni bochan, ma aram ke magawon e chiney ni bochan e kireb ni ke rin’. (Mu taarebnag ko Galatians 6:7, 8.) Nap’an ni be weliy e Revelation 12:12, ma aram ke pi’ e athap ngodad ko ngiyal’ ni be gaar: “Ere mu falfalan’gad e pi tharmiy, ni gimed urngin e piin ni gimed be par u wuru! Machane ri bayi gafgow e fayleng nge day, ya ke yib fare Moonyan’ ngomed ni kari damumuw, ya manang ndaki n’uw nap’an ni nge par.”

Rogon ni dag e n’en ni ke yog Bible nge rogon ni ke lebug e thin ni kan yiiynag, e gad be par e chiney nib chuchugur ko tomur ni aram e “tayim nib ngoch.” Uw feni gel e falfalan’ riy ni ngan nang ni dabki n’uw nap’an ma ra m’ay urngin e tayim rok Satan! Ma nap’an ni kan tay Satan nga bang ni dabkiyog ni nge magawonnag e girdi’, ma piin ni ma fol ko thin rok Got e yira sulwegrad ni ngar manged girdi’ ni ba flont, ma rayog ni nge yog ngorad e yafas ni manemus nib puluw ko lem rok Jehovah aram ko tabolngin. (Revelation 21:1-4) Ma fare magawon ko tayim ni ke buch’uw e ra m’ay.

Rayog ni ngam fal’eg i lemnag ni ngam nang ko uw rarogon e yafas ni manemus​— nge par nib fas ni dariy n’umngin nap’an? Ma dabki kireban’um biyay ni bod e chiney ni bochan ke yoor e maruwel rom nde yog ni mu mu’nag. Faanra ba t’uf rom e tayim ni boor, ma ka bay gabul, ara bin migid e wik​—riyul’, ni tayim ni manemus e bay u p’eochem!

Ngada Fanayed e Tayim ni Bay Rodad u Fithik’ e Gonop

Bochan ni ke nang Satan ni ke buchuw e tayim rok ni nge girngiy e girdi’ ko tin nib kireb, ma aram ma guy rogon ni nge rin’ ban’en nge par e girdi’ ni boor pa’ u puluwon ma dakuriy e tayim rok ni nge rung’ag e thin nib fel’ u murung’agen gil’ilungun Got. Arfan, nib manigil nfaanra ngada folgad ko fare fonow ni be gaar: “Ere um ayuwgad u rogon e ngongol romed. Dab mu ngongolgad ni bod e girdi’ ni dawori tamilangan’rad, machane nguum ngongolgad ni bod e girdi’ nib gonop, urngin yay nra mab e kanawo’ ngomed ma ngam maruwelgad ngay ni fan ko tin nib fel’, ya tiney e rran e ba kireb. Ere dab mpired ni gimed e balyang, ya ngam guyed rogon ni ngam nanged e n’en nib m’agan’ Jehovah ngay ni ngam rin’ed.”​—Ephesians 5:15-17, New World Translation.

Uw feni ga’ fan ni ngad fanayed e tayim rodad u fithik’ e gonop ni fan ni ri baga’ fan ma dabda fanayed e re n’ey ko n’en ni dariy fan ma dabi yib angin ngodad! Thingarda boded Moses u rogon e lem rok u nap’an ni be meybil ku Jehovah ma ke weliy e pi thin ni yib u gum’ircha’en ni be gaar: “Mu ayuwegmad nggu nanged feni ngoch nap’an ni nggu pired ko biney e tamilang, nge yog ni yib e gonop ngomad.”​—Psalm 90:12.

Riyul’, ni urngin e girdi’ ma boor e maruwel rorad ko ngiyal’ n’ey. Yugu demtrug ni aram rogon, ma Pi Mich Rok Jehovah e ri be pi’ athamgil nga lanin’med ni ngam ta’ e tayim ni ngam fil e pi n’en ni baadag Got ni ngam rin’ ni nge yog ngom e yafas ni manemus u tan Gil’ilungun. Ram fil e Bible u lan taareb e awa u gubin e wik, “nge tamilang uwan’um ko mang e tin nib m’agan’ Jehovah ngay,” e ra ayuwegem ma ra yib i m’ug ngom nib riyul’ e pi thin ni be gaar: “Mu pi’ keru’um ko kireb ngam rin’ e tin nib fel’, ma rayog ni ngam par nib fas ndariy n’umngin nap’an. Piin ni yad mat’aw e bay ra pired u fayleng, me par ni taferrad ni dariy n’umngin nap’an.”​—Psalm 37:27, 29.

[Footnote]