Pi Tapigpig Rok Got e Ngaur Ted Fan e Girdi’
“Nguum pired ni gimed be folwok rok Got.”—EPH. 5:1.
1, 2. (a) Mang fan nib ga’ fan ni ngaud rin’ed e ngongol nib fel’? (b) Mang e gad ra weliy ko re thin ney?
SUE FOX ni tayol e yoloy murung’agen e ngongol nib fel’ ni gaar: “Thingari fel’ e ngongol rodad ni gubin ngiyal’. Gubin ngiyal’ ni bay angin e ngongol nib fel’.” Faanra dag e girdi’ e ngongol nib fel’ ma dabi sum e magawon u thilrad. Machane faan gad ra rin’ e kireb ngak e girdi’ ma aram e gad ra k’aring e damumuw nge kireban’ ngorad.
2 Gubin ngiyal’ ni ma m’ug e ngongol nib fel’ u lan e ulung ko tin riyul’ e Kristiano. Machane ba t’uf ni ngad ayuwgad ndabi af ngodad e ngongol nib kireb ni yibe rin’ u fayleng. Ere ngad guyed ko uw rogon ni ra ayuwegdad e thin nu Bible ni nge dabi af e ngongol ni kireb ngodad, ma rayog ni nge adag e girdi’ e bin riyul’ e liyor. Gad ra nang ko uw rogon ni ngad rin’ed e ngongol nib fel’ ni faan gad ra fil e n’en ni rin’ Jehovah Got nge Jesus.
Jehovah nge Jesus—Kar Dagew e Ngongol nib Fel’
3. Uw rogon ni dag Jehovah e ngongol nib fel’?
3 Ka ri dag Jehovah e bin th’abi fel’ e kanawo’ u rogon e ngongol nib fel’. Yugu aram rogon ni ir e th’abi tolang u palpalth’ib machane i gol ngak e girdi’ ma i tay farad. U nap’an ni i non Jehovah ngak piyu Israel me wenig ngorad ni ngar sulod ngak ma ngar digeyed e ngongol rorad nib kireb ngar rin’ed e tin ba fel’. (Ezek. 18:25a) Be yog e Bible ni “ma runguy ma ba t’uf e girdi’ rok, gubin ngiyal’ ni ba gum’an’, gubin ngiyal’ ni ba gol ma ba yul’yul’” ni mus ko ngiyal’ ni kar olobochgad. (Ps. 86:15) Rib thil Jehovah ko n’en ni ma rin’ e girdi’, ya boch e girdi’ e yad ma damumuw nib pag rogon ni faanra de rin’ be’ e n’en ni yad baadag.
4. Uw rogon ni ngad folwokgad rok Jehovah u nap’an ni be non boch e girdi’ ngodad?
4 Ma ku be m’ug e ngongol nib fel’ rok Jehovah u rogon ni ma motoyil ko girdi’. Nap’an ni fith Abraham Jehovah u murung’agen e girdi’ nu Sodom me fulweg urngin e deer rok u fithik’ e gum’an’. (Gen. 18:23-32) De tay ni n’en ni be lemnag Abraham e dariy fan ma kemus ni be adbey e tayim rok. Ma ku ma motoyil Jehovah ko meybil rok e pi ta pigpig rok, nge wenig ni ma tay e piin ta denen ni kar kalgadngan’rad. (Mu beeg e Psalm 51:11, 17.) Ere rib fel’ ni ngad folwokgad rok Jehovah u rogon ni ma motoyil u nap’an ni be non e girdi’ ngak.
5. Uw rogon nra fel’ e tha’ u thilin e girdi’ ni faanra ngan fol ko n’en ni rin’ Jesus?
5 Boor ban’en ni ke fil Jesus rok e Chitamangin, ma reb riy e aram e ngongol nib fel’. Yu ngiyal’ e boor e maruwel ni i tay ni fan ko machib, machane i par nib gum’an’ mab gol. Girdi’ nib daraw, nge piin nib malmit ni yad ma ning ban’en, e kar guyed nib m’agan’ Jesus ngay ni nge ayuwegrad. Ke pi’ e tayim rok ngorad ni yugu aram rogon ni dar weliyed u m’on riy. Ma tal ko n’en ni be rin’ ni bochan e nge ayuweg e piin ni ke magawon lanin’rad. Ri ma runguy Jesus e piin ni ke michan’rad ngak. (Mark 5:30-34; Luke 18:35-41) Gadad e Kristiano e ngad folwokgad rok Kristus ngaud golgad ngak e girdi’ ma gad be ayuwegrad. Ngongol ni aray rogon e dabiyog ni nge dabi guy e girdi’. Ma ku yira n’uf Jehovah riy me yibnag e felfelan’ ngodad.
6. Uw rogon ni dag Jesus e kanawo’ u rogon ni ngaun gol?
6 Ku reb e kanawo’ ni i tay Jesus fan e girdi’ riy e i pining fithingrad. Gur, ku aray e n’en ni i rin’ e pi tayugang’ ko teliw rok piyu Jew? Dangay. Girdi’ ni dar nanged fare motochiyel e kar ted ni “ke bucheg Got waathrad” mar darifannaged yad. (John 7:49) Ma gathi aram e n’en ni ma rin’ Jesus, ya i rung’ag Martha nge Maria nge Zakeus nge ku boch e girdi’ ni i pining Jesus fithingrad. (Luke 10:41, 42; 19:5) Riyul’ ni ma fol e girdi’ ko yalen rorad u rogon ni yad ma non ngak e girdi’, machane ma athamgil e pi tapigpig rok Jehovah ni nguur golgad ngak e girdi’.b Yad ma tay fan urngin e girdi’ nib thilthil rarogorad.—Mu beeg e James 2:1-4.
7. Uw rogon nra ayuwegdad e thin nu Bible ni ngaud ted fan e girdi’ u gubin yang?
7 Rogon ni i ngongol Got nge Jesus ngak e girdi’ u urngin e nam nge binaw e k’aring boch e girdi’ ngar adaged e tin nriyul’. Ngongol ni yibe lemnag nib fel’ u reb e nam e rayog ni nge kireb u yu gu reb nam. Ere ngad paged ni thin rok Got e ra pow’iydad u rogon ni ngaud ted fan e girdi’ u gubin yang. Ngad guyed ko uw rogon nra yib angin e machib ni gadad ma tay ni faanra ngaud ted fan e girdi’.
Ngan Non ko Girdi’
8, 9. (a) Mang boch ban’en ni kan mecham ngay ni yima rin’ ni be lemnag boch e girdi’ nib kireb? (b) Mang fan nthingar da folgad ko thin rok Jesus u Matthew 5:47 u rogon ni ngad ngongolgad ngak e girdi’?
8 Ngiyal’ ney ni kari yoor pa’ u puluwon e girdi’ e ba ga’ nra thil l’agruw ni’ u kanawo’ ma dakir yog ni ngar nonow ngorow. Riyul’ nib mo’maw’ rok be’ ni nge non ngak gubin e girdi’ ni yad be thil u kanawo’. Machane bay boch e ngiyal’ nrayog ni ngad nonad ngak e girdi’. Gur, ga ma non ngak e girdi’ u nap’an ni kam mada’gad, fa dangay? Rayog ni nge mecham ngom ndab um non ngak be’ ni kam mada’gow.
9 Ke puguran Jesus ngodad ni gaar: “Faanra ke mus ni pi tafager romed e nguum nonod ngorad, ma gur kam rin’ed ban’en ni yugu ba thil ko tin ni kayi ma rin’?” (Matt. 5:47) Donald Weiss nreb e togta e yoloy ni gaar: “Yooren e girdi’ e dabun ni ngam thilgow u bang ma dab mu non ngak. Dab mu gay ban’en ni nge mang tawey rom ya nge dab mu non ku be’. Ere ba fel’ ni ngaun non ko girdi’.” Faanra ngad guyed rogon ngaud nonad ko girdi’ ni gadad be mada’ ma ra yib angin.
10. Uw rogon ni ngongol nib fel’ e ra yibnag angin e machib ni gad be tay? (Mu guy fare kahol ni “Ngam Pi’ e Changar nib Fel’.”)
10 Mu lemnag e n’en ni rin’ Tom nge Carol ni ba wu’ i mabgol ni yow ma par u reb e mach nib bay ko lel’uch u Meriken. Yow ma machibnag e buguli yoror rorow u fithik’ e sabethin. Uw rogon ni yow ma rin’? I lemnag Tom e thin u James 3:18, me yog ni gaar: “Gamow ma non ko girdi’ ni ma maruwel u rom nge piin ni yad ma par u rom, gamow ma guy rogon ni nga i par nib fel’ thilmad. Gamow ma pi’ e changar nib fel’ ngorad. Ma gamow ma weliy ngorad e n’en ni yad baadag ni bod murung’agen e bitir rorad nge tabinaw rorad nge maruwel rorad. Munmun ma aram e kar manged e fager romow.” Me ulul Carol ngay ni gaar: “Ere ku gognew fithingmow ngorad ma ka rogned fithingrad ngomow. Ma ku gognew ngorad ni gamow ma machib, ma dar ma n’uw nap’an ni gamad ma non. Ma munmun ma rayog ni nggu machibnigew yad.” Boor e piin ni buguli yoror rorow ni ke fel’ e tha’ u thilrad. Ma bay boch i yad ni ke fek e pi babyor rodad ma in i yad e ke adag ni nge fil e Bible.
Ngan Rin’ e Ngongol nib Fel’ u Nap’an ni Ke Yib e Togopluw
11, 12. (a) Mang fan ni gadad manang ni bay e girdi’ ni ma togopuluw ngodad u nap’an ni gadad be machibnag fare thin nib fel’? (b) Ma mang e thingar da rin’ed?
11 Yu ngiyal’, e yima darifannagdad u nap’an ni gad be machib. Gad manang ni aram rogon ya yog Jesus ngak pi gachalpen ni gaar: “Faanra kar gafgowniged gag, ma bay kur gafgowniged gimed.” (John 15:20) Dabi yib angin nib fel’, ni faanra ngada fulweged taban e thin nib kireb ni ka rogned ngodad. Ere mang e thingar da rin’ed? I yoloy apostal Peter ni gaar: “Ngam liyorgad ngak Kristus u lanin’med, mi gimed tay ni ir e Somol romed. Mu fal’eged rogomed ni gubin ngiyal’ ni ngam pied e fulweg ko n’en nra fith be’ ngomed ni ngam weliyed u murung’agen e re n’en ni ir e ke l’agan’med ngay.” (1 Pet. 3:15) Faan gad ra fulweg e thin ko piin be togopluw ngodad u fithik’ e sumunguy, ma rayog ni nge thil lanin’rad ma dab ku rogned e thin nib kireb ngodad.—Titus 2:7, 8.
12 Rayog ni ngad fal’eged rogodad nge yog ni ngad rin’ed e tin nib fel’ u wan’ Jehovah u nap’an nra yog be’ e thin nib kireb ngodad? Rayog, ya gaar Paul: “Gubin ngiyal’ nthingar u mogned e thin ngorad nib fel’ ma ba’ fan, ma thingar mu nanged rogon ni ngam pied e fulweg nib mat’aw ko tin ni ke fith be’ nge be’ ngomed.” (Kol. 4:6) Faan gadad ra tayfan urngin e girdi’ ni gadad ma non ngorad u lan e tabinaw rodad nge tabon e maruwel nge skul nge lan e ulung nge piin ni buguli yoror rodad, ma aram e ra mecham ngodad ni ngaud fulweged e thin ko piin be togopuluw ngodad u fithik’ e tayfan.—Mu beeg e Roma 12:17-21.
13. Ngam weliy e n’en ni buch rok reb e walag ni be dag ni ngongol nib fel’ e ra thilyeg laniyan’ e piin ni ma togopuluw?
13 Ngan rin’ e ngongol nib fel’ u nap’an ni keb e togopuluw ma ra yib angin. Immoy reb e Mich rok Jehovah u Sapan ni yan nga reb e tabinaw me moningnag e en tafen fare tabinaw nge ku be’ ni ke yib ko fare tabinaw. Ere chuw fare walag nde yog ban’en nib kireb. Ma nap’an ni be n’en ni nge yan ko bin migid e tabinaw me nang ni ka be yaliy fa cha’ ni ke yib ko fare tabinaw ni ka fini chuw riy. Me yan fare walag i yan ngak fare pumoon, me gaar fare pumoon ngak: “Siro’ ngom ko n’en ni kug rin’ew. Ya kug guy ni yugu aram rogon ni ku gogew e thin nib kireb ngom ma daan mu damumuw. Mang e rayog ni gu rin’ mug bodem?” Fare moon e kari kireban’ ni bochan e kan taleg ko maruwel rok ma ka fini yim’ e chitiningin. Ere yog fare walag ngak ni ngar filew e Bible me m’agan’ ngay. Faani munmun ma l’agruw yay u reb e wik ni yow ma fol Bible.
Bin Th’abi Fel’ e Kanawo’ ni Ngan Maruweliy e Ngongol nib Fel’
14, 15. Uw rogon ni i skulnag e pi tapigpig rok Jehovah e bitir rorad kakrom?
14 Kakrom ma pi gallabthir e yad ma fil ko bitir rorad rogon ni nguur rin’ed e ngongol nib fel’ u tabinaw. Mu lemnag rogon ni ma non Abraham nge Isak ni ma m’ug ko thin rorow ni yow ma tay farow nrogon ni bay ko Genesis 22:7. Maku ba tamilang ni gallabthir rok Josef e kar skulnagew nib fel’ rogon. Ya nap’an ni ka nin’ nga kalbus, ma i tayfan gubin e girdi’ nib muun fa gali cha’ ngay ni yad nga kalbus. (Gen. 40:8, 14) Thin ni yog ngak Farao e be m’ug riy ni manang rogon ni nge non ngak be’ nib tolang e liw rok.—Gen. 41:16, 33, 34.
15 Fa Ragag i Motochiyel ni kan pi’ ngak piyu Israel e ba muun fa binem e motochiyel ngay ni gaar: “Mu liyor ko chitamam nge chitinam nge n’uw nap’an ni mu par ko gi binaw ni Somol ni Got rom e ke pi’ ngom.” (Ex. 20:12) Reb e kanawo’ ni nge tay e bitir fan e gallabthir rorad riy e aram ngaur rin’ed e ngongol nib fel’ u tabinaw. Bitir rok Jefthah e kari tayfan me fol ko n’en ni micheg e chitamangin ni yugu aram rogon nrib mo’maw’.—Judg. 11:35-40.
16-18. (a) Uw rogon ni ngan skulnag e bitir u rogon ni ngar rin’ed e ngongol nib fel’? (b) Mang boch i angin ni ngan skulnag e bitir u rogon e ngongol nib fel’?
16 Rib ga’ fan ni ngad skulnaged e bitir rodad u rogon ni ngaur rin’ed e ngongol nib fel’. Ma kub t’uf ni ngar nanged rogon ni ngar nonad ngak e milekag, nge rogon ni ngar nonad u telefon, nge rogon ni ngar abichgad boch e girdi’ u taabang. Thingari tamilang u wan’rad mar nanged fan nib fel’ ni faanra kar guyed ni ke yib be’ nib ilal mar ayuweged ko gin ni nge par ngay, ma ngkur golgad ngak e piin pilibthir nge piin nib m’ar, ma faanra kar guyed be’ ni be fek ban’en nib tomal ma ra ayuweged. Ma kub t’uf ni ngar nanged ni rib ga’ fan ni nga rogned e “siro’,” “kammagar,” “dariy,” “nggu ayuwegem?,” nge “wenig ngom” ngak e girdi’.
17 Susun gathi ba mo’maw’ ni ngan skulnag e bitir ni ngar rin’ed e ngongol nib fel’. Bin th’abi fel’ e kanawo’ e ngan dag ngorad rogon ni ngan rin’. Kurt ni ke gaman reliw’ nge lal e duw rok e ke weliy rogon ni ir nge dalip e pumoon ni walagen e kar nanged rogon ni ngar rin’ed e ngongol nib fel’, e gaar: “Gamad ma yaliy Chitiningmad nge Chitamangimad u rogon ni yow ma non ngorow u fithik’ e gol ma yow ma gum’an’ ma yow ma runguy e girdi’. U lan e Kingdom Hall, ma gamow e chitamag e gamow ma non ngak e piin pilibthir u m’on nge tomuren e muulung. Gu ma rung’ag rogon ni ma non ngak e girdi’ nge rogon ni ma tay farad.” Me ulul Kurt ngay ni gaar: “Munmun, ma ke mom ngog ni nggu rin’ e ngongol nib fel’ ngak e girdi’. Gathi ban’en ni thingar mu rin’ ya ireray e n’en ni ga baadag ni ngam rin’.”
18 Mang e ba ga’ ni ma buch ni faanra fil e piin gallabthir e ngongol nib fel’ ngak e bitir rorad? Rayog ni ngar m’aged fager ngak e girdi’ ma rayog ni nge par nib fel’ thilrad. Ma rayog ni nge par nib fel’ e tha’ u thilrad e ani ga’ ko maruwel nge piin ni yad nga maruwel. Maku, piin bitir nib mat’aw mab fel’ e ngongol rorad e ra yibnag e felfelan’ ngak e gallabthir rorad.—Mu beeg e Proverbs 23:24, 25.
Ngongol nib Fel’ e Ra M’ug Riy ni Gadad Ba Thil ko Girdi’ nu Fayleng
19, 20. Mang fan ni thingar da folwokgad rok Got nge Jesus?
19 I yoloy Paul ni gaar: “Thingar um guyed rogon nguum pired ni gimed be folwok rok Got, ni bochan e gimed pi fak ni gimed ba t’uf rok.” (Efe. 5:1) Ngan folwok rok Jehovah nge Jesus e ba muun ngay ni ngan fol ko kenggin e motochiyel u Bible, ni bod e pi n’en ni kad weliyed ko re thin ney. Gad ra rin’ ni aram rogon, ma rayog ni ngad siyeged ni gad be dake gad be rin’ e ngongol nib fel’ ya gad baadag ni nge yog boch ban’en ngodad.—Jude 16.
20 Chiney ni ke chugur ni nge m’ay e gagiyeg rok Satan ma baadag ni nge kirebnag e pi n’en nib fel’ ni ke tay Jehovah. Machane dabiyog rok Satan ni nge kirebnag e ngongol nib fel’ ni ma rin’ e tin riyul’ e Kristiano. Manga yugu uda dugliyed ni ngad folgad ko n’en ni i rin’ Got nge Jesus. Faanra aram rogon ma thin nge ngongol rodad e nge par nib thil ko n’en ni ma rin’ e piin nib kireb e ngongol rorad. Ma aram e rayog ni nga nog e sorok ngak Jehovah, ma rayog ni nge adag e girdi’ e bin riyul’ e liyor.
[Footnotes]
a Fare thin ni kan pilyeg ni “piyu Israel mu telmed ngog” e som’on nni yoloy nthin ni Hebrew ma ban’en ni yibe wenignag ni ngan rin’.
b Boch e yalen e yibe lemnag nib kireb ni nge pining e girdi’ fithingan be’ nib ilal ngak ni faanra da nog ngak. Piin Kristiano e susun e ngar ted fan e pi yalen ney.
Ka Ga Manang?
• Mang e gad ra fil rok Jehovah nge Jesus u rogon ni kar rin’ew e ngongol nib fel’?
• Mang fan ni faanra ngad nonad ngak e girdi’ ni kad mada’niged u fithik’ e gol ma gadad be dag ni gadad e Kristiano?
• Uw rogon nra yib angin e machib ni gad be tay ni faanra ngaud ted fan e girdi’?
• Mang e rayog ni nge rin’ e gallibthir ngar skulnagew e bitir rorow ngar rin’ed e ngongol nib fel’?
[Box on page 29]
Ngam Pi’ e Changar nib Fel’
Boor e girdi’ e ba mo’maw’ ni nge non ngak be’ nde nang. Machane, bochan ni Pi Mich Rok Jehovah e ba t’uf Jehovah rorad nge girdi’ aram fan ni yad ma athamgil ni ngar nonad ngak e girdi’ me yog ni ngar filed e thin nu Bible ngorad. Ere mang e n’en nra ayuwegem ngam mon’og boch ko re n’ey?
Thin rok Got ni bay ko Filippi 2:4, e be gaar: “Ra bigimed ma ngi i lemnag bigimed ngi i ayuweg u rogon nrayog rok, ma gathi go ir e ngi i lemnag ir.” Mu lemnag e re n’ey ni aray rogon: Faanra ka fin mu mada’nag be’ ma de nangem ere mang e ngam rin’ ni nge dabi tamra’ ngom? Ngam pi’ e changar nib fel’ mag non ngak u fithik’ e gol. Machane ka bay boch ban’en nrayog ni ngam rin’.
U nap’an ni ga be gay rogon ni ngam tababnag e sabethin ma ga yog e n’en ni ga be lemnag ma rayog ni ngam magawonnag e n’en ni be lemnag. Ere faanra rayog ni ngam nang e n’en ni be lemnag ma ba fel’ ni ireram e n’en ni ngam weliy ngak. Aray e n’en ni rin’ Jesus u nap’an ni i mada’nag fare pin nu Samaria u tooben e luwed. (John 4:7-26) Be lemnag fare pin ni nge l’ing e ran, ere ke tababnag Jesus e sabethin ni be weliy murung’agen e ran, ma munmun me weliy ngak murung’agen e tirok Got ban’en.
[Pictures on page 28]
Ngan gol ngak e girdi’ ma ra bing e kanawo’ ni ngan machibnagrad
[Picture on page 30]
Gubin ngiyal’ nib puluw ni ngan rin’ e ngongol nib fel’