Ирыхәҭоума ақьырсианцәа аныҳәарҭақәа рҿы амҵахырхәара?
ЕСЫШЫҚӘСА ф-миллионк инареиҳаны ауаа амҩа иқәуп Иапониа адгьылбжьахабжа Сима аҿы иҟоу иԥхьакырҭоу, аныз ахьызҳауа абнахь. Дара уахь ицоит Аныҳәарҭа ду Исе иаҭаарц азы, ҩнызқь шықәса раҟара ҵуеит уи синтоисттә амра анцәаԥҳәыс Аматерасу-Омиками лымҵахырхәаразы ихадоу ҭыԥны иҟоижьҭеи. Раԥхьа аҳаџьцәа (амҵахырхәаразы иԥшьоу аҭыԥқәа ирҭаауа) рҿи рнапи ӡәӡәаны, рҽыдрыцқьоит. Анаҩс хаиден (анцәаиҳәаразы азал) аҿаԥхьа игыланы, дара ихырхәаны, рнапқәа еинҟьаны, насгьы уи анцәаԥҳәыс илыҳәаны аритуал ҟарҵоитa. Асинтоизм иадгыло ауаа ирылшоит егьырҭ адинхаҵарақәагьы рыдкылара, насгьы шьоукы абуддистцәеи, ақьырсианцәеи, егьырҭ аконфессиақәа рхаҭарнакцәеи уи аныҳәарҭаҿы асинтоисттә ритуалқәа рынагӡара цәгьара алам ҳәа рыԥхьаӡоит.
Еицырдыруа адунеизегьтәи адинхаҵарақәа ирымоуп аныҳәарҭақәаb, урҭ миллионҩыла ауаа аҭаауеит. Ақьырсиантә тәылақәа рҿы хыԥхьаӡара рацәала иҟоуп Иисуси, Мариеи, аԥшьацәеи ирызку ауахәамақәеи аныҳәарҭақәеи. Ныҳәарҭақәак ыҟоуп шьоукы изларҳәо ала, абиблиатә хҭысқәа, иара убас аамҭақәак рышьҭахь «аџьашьахәқәа» ахьыҟалоз, ма адинтә ныхақәа ахьыҵәаху аҭыԥқәа рҿы. Аӡәырҩы ауаа аныҳәарҭақәа рахь иныҟәоит, избанзар иԥшьоу аҭыԥ аҿы иҟарҵо аҳәарақәа еиҳа инаӡоит ҳәа ргәы иаанагоит. Егьырҭ рзы аныҳәарҭа аҭаара — ари акраамҭатәи аҳаџьра ахыркәшамҭа ауп, уи ҟарҵоит гәыкала агәрахаҵара шрымоу ауаа дырбаразы.
Аҳаџьцәа Аныҳәарҭа ду Исе(Иапониа), насгьы Аҳаԥы Массабель (Лурд, Франциа) аҟны
Инаӡаҵәҟьома анцәаиҳәарақәа иалкаау ҭыԥк аҿы иҳәазар? Дырзыразума Анцәа аныҳәарҭақәа рахь ҳаџьра ицо ауаа? Насгьы ирыхәҭоума ақьырсианцәа иԥшьоу аҭыԥқәа рҿы амҵахырхәара? Арҭ азҵаарақәа рҭак иҳаилнаркаауеит аныҳәарҭақәа рҿы амҵахырхәара ҳшазыҟазар ахәҭоу, насгьы иарбан мҵахырхәароу ииашаҵәҟьаны Анцәа игәаԥхара иаҵанакуа.
«ԤСЫЛЕИ ИАШАЛЕИ» АМҴАХЫРХӘАРА
Иаа́нагози Иисус иажәақәа: «[Анцәа] иеихырхәауагьы доуҳала, иаша-ҵабыргла иеихырхәауазар ауп»?
Иисуси самариатәи аԥҳәыси реицәажәара иаҳнарбоит Анцәа иԥшьоу аҭыԥқәа, ма аныҳәарҭақәа рҿы амҵахырхәара дшазыҟоу. Иисус Самариа даналсуаз ақалақь Сихарь азааигәара иҟаз аҵеџь аҿы иԥсы ишьарц даангылеит. Уаҟа иара аӡы атаразы иааиз аԥҳәыс лацәажәара далагеит. Уи аицәажәараан аԥҳәыс дазааҭгылеит аиудеиааи асамариааи адинхаҵара аганахьала излеиԥшым азҵаара. «Ҳабацәа абри ашьхараҿ ихырхәон,— лҳәеит лара — шәара иахьхырхәалаша аҭыԥ ахьыҟоу Иерусалим аҿы ауп ҳәа шәҳәоит» (Иоанн 4:5—9, 20).
Аԥҳәыс зыӡбахә лҳәоз ашьха Гаризим акәын, уи Иерусалим аҟынтә аҩада 50 километра раҟара бжьан. Уаҟа зны, асамариаа Амшаԥы еиԥш иҟаз аныҳәақәа ахьазгәарҭоз ауахәама рыман. Аха аимакра цәырызгар алшоз аиԥшымрақәа дырзааҭымгылакәа Иисус самариатәи аԥҳәыс илеиҳәеит: «Иазхаҵа Сара исҳәауа, иаауеит убас аиԥш иҟоу аамҭа, Аб шәахьиеихырхәаша аҭыԥ ари ашьхеи Иерусалими рҿы анакәымхауа» (Иоанн 4:21). Иџьоушьартә иҟан арҭ ажәақәа аиудеи иахьиҳәаз! Избан Иерусалим иҟаз Анцәа иуахәамаҿы амҵахырхәара аангылар закәыз?
Иисус иациҵеит: «Иҟалоит аамҭа, иагьааихьеит уи, аиаша хырхәаҩцәа ԥсылеи иашалеи Аб ианиеихырхәалаша, избан акәзар Аб убас аиԥш ала иеихырхәауа дрышьҭоуп» (Иоанн 4:23). Шәышықәсала аиудеиаа Иерусалим иҟаз ауахәама ду амҵахырхәаразы ихадоу ҭыԥны ирыԥхьаӡон. Дара шықәсыкахь хынтә уахь ицон р-Нцәа Иегова амҭа изнаргарц азы (Ақәҵымҭа [Исход] 23:14—17). Аха Иисус иҳәеит зегьы аҽшаԥсахуа, насгьы «аиаша хырхәаҩцәа ԥсылеи иашалеи» Анцәа ишимҵахырхәало.
Аиудеиатәи ауахәама иҟаҵәҟьаз ргыларан, уи иалкаау агеографиатә ҭыԥ аҿы иҟан. Адоуҳаи аиашареи материалтәым, урҭ ахсаалаҿы иалкаау ҭыԥк иадҳәалам. Убасала Иисус иҳаилиркааит ииашаҵәҟьоу ақьырсианцәа рымҵахырхәара иалкаау ргыларак, ма ҭыԥк иаҳҳәап, ашьха Гаризим, Иерусалимтәи ауахәама, мамзаргьы иԥшьоу даҽа ҭыԥк ишадҳәаламхо.
Иисус самариатәи аԥҳәыс данлацәажәоз иҳәеит Анцәа имҵахырхәараҿы урҭ реиԥш иҟоу аԥсахрақәа рзы «аамҭа иагьааихьеит» ҳәа. Ианбанаӡар акәыз урҭ ажәақәа? Урҭ наӡар акәын Моисеи изакәан ала ишьақәгылаз аиудеиатә мҵахырхәара асистема Иисус иԥсхҭынҵарала аҵыхәтәа анԥиҵәалак (Римаа рахь 10:4). Аха Иисус иара убас иҳәеит уи «аамҭа, иагьааихьеит» ҳәа. Избан? Избанзар Иисус Мессиа иаҳасабала далагахьан аҵаҩцәа реизгара, урҭ инарыгӡар акәын анаҩстәи адҵа: «Анцәа ддоуҳауп, Уи иеихырхәауагьы доуҳала, иаша-ҵабыргла иеихырхәауазар ауп» (Иоанн 4:24). Иаанагозеи Анцәа имҵахырхәара доуҳалеи иашалеи?
Иисус доуҳала амҵахырхәара аӡбахә аниҳәоз, иара иҳәар иҭахымызт уи мыцхәы аџьшьареи аемоциеи раарԥшра ала иалкаалатәуп ҳәа. Иара иҳәарц иҭахын, Иԥшьоу Аҩыра аилкаара иҳацхраауа Анцәа иԥшьоу идоуҳа анапхгара иҵаҩцәа ықәныҟәалар шрыхәҭоу (1 Коринфаа рахь 2:9—12). Иисус араҟа зыӡбахә иҳәоз аҵабырг,— абиблиатә рҵарақәа ибзианы реилкаара ауп. Ус анакәха, ҳамҵахырхәара Анцәа идикыларц азы, уи абиблиатә ҵарақәеи иԥшьоу адоуҳа анапхгареи иақәшәозароуп. Убри аҟынтә амҵахырхәара ахьымҩаԥысуа аҭыԥ хадам.
АНЫҲӘАРҬАҚӘА ҲШЫРЗЫҞАЗАР АКӘУ
Ишԥазыҟазар рыхәҭоу ақьырсианцәа аныҳәарҭақәа рахь ҳаџьра ацареи уа амҵахырхәареи? Иисус иажәақәа иҳаилдыркаауеит аныҳәарҭақәа, ма егьырҭ иԥшьоу аҭыԥқәа рҿы амҵахырхәара жәҩан иҟоу ҳ-Аб иҿаԥхьа ҵак шамам. Уи адагьы Абиблиаҿы иануп амҵахырхәараҿы аныхақәа рхархәара Анцәа дшазыҟоу. Уаҟа иануп: «Аныхақәа рымҵахырхәара шәашьҭамлан», насгьы «Амурҭаҭ ныхақәа шәхы рцәышәыхьча» (1 Коринфаа рахь 10:14; 1 Иоанн 5:21). Убри аҟынтә иҵабыргу ақьырсианцәа аныхамҵахырхәарахь ргәазҭазҵо аҭыԥқәа рҿы Анцәа имҵахырхәаӡом. Дара еилыркаауеит аныҳәарҭақәа ҵакыс ирымоу, убри аҟынтә урҭ аҭыԥқәа рҿы амҵахырхәара рҽацәырыхьчоит
Аха Анцәа Иажәаҿы ианӡам иалкаау аҭыԥқәа рҿы анцәаиҳәареи, аҭҵаареи, азхәыцреи ҟалаӡом ҳәа. Ицқьоу, насгьы иаԥсоу аҭыԥ адоуҳатә зҵаарақәа реилыргареи рыҭҵаареи рзы ианаалоит. Иара убас иԥсхьоу рзы аҳаҭгәынқәа рыргылара цәгьарас ҳәа акгьы алам. Ус еиԥш иҟоу аҳаҭгәынқәа — иԥсыз иахь абзиабареи апатуқәҵареи злаадырԥшуа ауп. Аха урҭ рҩызцәа аҭыԥқәа иԥшьоу ҭыԥқәаны иҳаԥхьаӡалар, насгьы асахьақәеи иԥсхьоу ауааи ҳрымҵахырхәалар, Иисус иажәақәа ҳарҿагылалоит.
Убри аҟынтә Анцәа ҳаҳәарақәа еиҳа иаҳауеит ҳәа аныҳәарҭақәа рахь ацара аҭахӡам. Иара убас иԥшьоу аҭыԥахь ҳаџьра шәцар Анцәа дышәзыразхоит, насгьы азылԥхарақәа шәиҭоит ҳәа ахәыцра иаԥсам. Абиблиаҿы иануп «жәҩани дгьыли Ирықәиҭу, ауаа рнапала идыргылаз аныҳәарҭақәа рҿы нхарҭас имам» ҳәа. Уи иаанагаӡом иара иҟынӡа анаӡареи изааигәахареи ҳалшом ҳәа. Ҳара ҳахьыҟазаалакгьы Анцәа ҳиҳәалар ҳалшоит, иара хымԥада ҳабжьы иаҳауеит, «избан акәзар Уи ҳара даҳцәыхарам» (Аусқәа 17:24—27).
a Еиуеиԥшым асинтоисттә ныҳәарҭақәа рҿы имҩаԥырго аритуалқәа еиԥшымзар алшоит.
b Шәахәаԥш арамка «Изакәызеи аныҳәарҭа?».