Mga Batan-on Nangutana . . .
Aborsiyon—Mao ba Kini ang Sulbad?
“Sa dihang napamatud-an sa mga pagsusi nga mabdos ako,” nahinumdom si Judy, “ang akong trato miinsister nga ako magpakuha. Gihatagan pa gani ko niya ug kuwarta alang niana.” Si Judy nag-edad niadto ug 17 anyos.a
SA DIHANG ang 15 anyos nga si Marta nakadiskobre nga siya mabdos, nakigsulti siya sa usa ka magtatambag sa usa ka klinika sa aborsiyon. “Gisaysay niya kanako ang tanan,” matud ni Marta. “Iya kong giingnan nga mahimo akong magpakuha, o tabangan ko niya nga mangita ug ahensiya nga mosagop sa bata o usa ka pasilidad alang sa mga mabdos, kon mao kanay akong gusto.”
Kapin sa usa ka milyong batan-ong mga babaye ang momabdos matag tuig sa Tinipong Bansa lamang. Naapil kanila mao ang pipila ka batan-on nga, bisan pa sa Kristohanong pagbansay, misupak sa sugo sa Diyos sa “paglikay sa pakighilawas,” o sa pakigsekso una makasal. (1 Tesalonica 4:3) Kining maong imoralidad miresulta sa dagkong wala-kinahanglanang pag-antos. Apan, daghan niining maong mga batan-on nagbasol sa ilang kagawian ug buot nga tul-iron ang ilang mga kinabuhi. Apan kay nag-atubang sa makahahadlok nga kalaoman nga manganak nga dili minyo, ang pipila tingali magduhaduha kon ang aborsiyon ba maoy usa ka sayon nga sulbad sa ilang mga suliran. Kon buot sabton, matag tuig duolan sa tunga-sa-milyong mabdos sa Tinipong Bansa ang mopili sa aborsiyon. Kini ba gayod kaha ang labing maayong sulbad sa wala-kinahanglanang pagmabdos?
Kon Nganong ang Pipila Nagpakuha
Masabot, ang pipila ka kusganon, bisan gani nagkasumpaki, nga mga pagbati makaimpluwensiya. Ang usa ka batan-ong babaye lagmit kaayong adunay inahanong pagmahal sa bata nga nagtubo sa iyang sabakan, apan tingali aduna usab siyay balidong mga kahadlok ug mga kabalaka.
Ang 18-anyos nga si Vicky, pananglitan, “buot moeskuyla sa kolehiyo, tingali mokuha pa ug master’s degree.” Sa iyang hunahuna, ang pagbaton ug anak makabalda sa iyang mga plano. (Magasing ’Teen, Marso 1992) Sa susama si Marta mihinapos: “Kon ikaw usa ka inahan, magpabilin ka sa balay uban sa imong anak ug dili ka na makaeskuyla. Dili ako andam niana.” Sumala sa usa ka pagtuon, 87 porsiento sa mga tin-edyer nga nagpakuha nahadlok nga ang pagbaton ug anak mag-usab pag-ayo sa ilang mga kinabuhi sa paagi nga dili sila andam nga modawat.
Ang kahadlok nga maproblema sa salapi ug ang kabalaka nga ang usa dili makaarang sa pagdumala sa mga responsabilidad sa nag-inusarang ginikanan mao usab ing kasagarang mga hinungdan kon nganong daghan ang magpakuha. Gipahayag kana ni Vicky niining paagiha: “Naggikan ako sa usa ka pamilya diin nagbulag ang akong mga ginikanan, ug ang akong inahan nagmatuto sa iyang tulo ka anak sa iyang kaugalingon lamang. Ako siyang nakita nga nanglimbasog . . . Akong nahanduraw ang akong kaugalingon nga mahimong nag-inusarang ginikanan sama sa akong inahan.”
Ang pagpit-os gikan sa uban, ilabina sa trato, makapugos usab sa usa nga magpakuha. Ang trato ni Judy mihatag kaniyag ultimatum: “Kon dili ka magpakuha, dili na ko makigkita kanimo bisan kanus-a.” Alang kang Nancy ang pagpit-os nga magpakuha naggikan sa iyang inahan maingon man sa ubang mga paryente.
Ang popular nga panglantaw nga ang aborsiyon sa tinuoray wala maglangkit sa pagpatay sa masuso dako usab kaayog impluwensiya. Si Vicky nag-ingon: “Dili nako hunahunaon kana ingong usa ka bata. . . . Akong nabasa nga sulod sa ikalimang semana sa pagmabdos, ang bata sa tiyan mas gamay pa sa kuko sa kumingking. Lig-on ang akong pagtuo sa maong ideya. Akong gisultihan ang akong kaugalingon nga kon ingon lang kana ka gamay sa kuko sa kumingking, dili gayod kana usa ka bata. Akong gisulayan sa paghunahuna nga dili gayod kadto usa ka bata aron ako makapadayon sa pagpakuha.”
Ang pipila miangkon usab nga, labing menos sa mauswagon sa teknolohiya nga mga nasod, luwas ang aborsiyon—gihunahunang mas luwas kay sa pagpanganak alang sa mabdos nga batan-on. Nan, human sa pagkonsiderar sa tanang puntos nga nalangkit, ang aborsiyon mahimo tingaling mas maayo. Bisan pa niana, ang mga kamatuoran nagpakita nga daghan niadtong nagpakuha nagbasol sa ulahi. Matud sa usa ka babaye: “Nagpakuha ako sa edad nga 20 anyos. Karon ako 34 anyos, ug nalisdan ako sa pagsagubang sa akong nahimo. Gusto nako ang akong bata, apan dili gusto sa akong trato. Nagasinati gihapon ako ug emosyonal nga kadaot; ang kasakit magpabilin kanimo sa tibuok nimong kinabuhi.”
Emosyonal nga mga Kadaot
Imbes mahimong sayon nga kasulbaran, ang aborsiyon makapasamot sa mga kalisdanan sa usa. Labing menos, kini supak sa atong kaugalingong pagsabot sa husto ug sayop—ang konsensiya nga gibutang sa Diyos diha sa katawhan. (Roma 2:15) Dugang pa, ang aborsiyon nanginahanglan nga pugngan sa batan-ong babaye ang iyang kaugalingon nga mobati ug malumong pagbati ngadto sa gamayng kinabuhi nga nagatubo sa sulod niya. (Itandi ang 1 Juan 3:17.) Pagkamakapaluya!
Si Marta miingon: “Pagkatapos lamang sa duha ka semana [tapos sa pagpakuha] nga ako gihasol sa konsensiya ug medyo naulaw sa akong nabuhat.” Nahimo pa ganing mas lisod ang kahimtang sa dihang miabot ang Pebrero—ang bulan unta nga natawhan sa bata. Si Eliasa nahinumdom: “Napulog-lima ka tuig kanhi ako nagpakuha. Human niadto, nag-antos ako sa seryosong depresyon ug kinahanglang tambalan diha sa usa ka klinika sa makadaghan. Buot gani nakong maghikog.”
Tinuod, dili tanang batan-ong babaye molihok niining paagiha. Daghan ang sinserong nagtuo nga ang usa ka bata sa tiyan dili buhi nga tawo. Apan unsay giingon sa Maglalalang—“ang tinubdan sa kinabuhi”—bahin niini? (Salmo 36:9) Ang Bibliya nagpatin-aw nga alang kang Jehova nga Diyos ang wala-matawong bata nga nagatubo sa ilalom sa tiyan labaw pa kay sa fetal nga tisyu lamang. Giinspirar niya si Haring David sa pagsulat: “Nakakita ang imong mga mata sa dihang ako usa pa ka binhi, ug ang tanang bahin niini gisulat diha sa imong basahon.” (Salmo 139:16) Ang Maglalalang sa ingon nag-isip bisan sa binhi ingong lahi nga persona, usa ka buhi nga tawo. Tungod niining katarongana, siya miingon nga ang usa ka tawo manubag kon siya nakapahinabog kadaot sa usa ka wala-pa-matawong bata. (Exodo 21:22, 23) Oo, alang sa Diyos, ang pagpatay sa usa ka wala-pa-matawong bata maoy paghunos sa usa ka tawhanong kinabuhi. Busa, ang usa ka babaye nga buot magpahimuot sa Diyos dili maghunahuna sa aborsiyon ingong maayong kapilian—bisan pa sa pagpit-os nga ipahamtang kaniya.b
Pagbaton ug Pagpaluyo
Si Judy, nga gihisgotan sa sinugdanan, wala magpakuha. Siya miingon: “Nadiskobrehan kini sa akong magulang nga babaye, ug sa sinugdanan pa lang, siya mapaluyohon, ilabina sa emosyonal nga paagi. Miingon pa gani siya nga padayon siyang mosuportar kanako human ipakatawo ang bata. Kadtong mga pulonga nagtagana sa pagdasig nga akong gikinahanglan sa pagbuhat kon unsay akong gibati sa kinailadman sa akong kasingkasing. Mipadayon ako sa akong mga plano ug gipakatawo ang bata.” Kadto maoy siyam ka tuig kanhi. Nga nagtan-aw sa iyang otso-anyos nga anak lalaki, si Judy miingon: “Ang pagpakuha mao unta ang kinadak-ang sayop sa akong kinabuhi.”
Usa ka batan-ong babaye nga ginganlag Natisa sa susama miasoy: “Lima ka tuig kanhi naglingkod ako sa usa ka klinika sa aborsiyon, nga naghulat sa akong turno. Imbes magpahiling sa doktor sa dihang ako nang turno, ako kadtong gipalandong pag-usab ug migawas sa klinika. Ako karon nakabaton ug usa ka ambongang kuwatro-anyos nga anak lalaki, laing bata ang hapit nang matawo, ug ako naminyo sa usa ka mahigugmaong amahan.”
Si bisan kinsa nga napaangkan kinahanglang dili mohimo ug hinanaling desisyon. Bisan tuod daw ngil-ad kaayo ang kahimtang, adunay paglaom. Apan ang maong mga babaye nagkinahanglan gayod ug pagpaluyo ug hamtong nga giya. Ang pagbubo sa kasingkasing sa usa ngadto sa mga ginikanan sa usa maoy maayong sinugdanan, ilabina kon sila mga Kristohanon. (Proverbio 23:26) Tinuod, sa walay duhaduha sila mahiubos o masuko sa sinugdanan. Apan, ngadtongadto lagmit maaghat sila sa pagtabang. Pananglitan, sila tingali mohikay nga maatiman ang imong gisabak. Makatabang usab sila kanimo sa pagpahimulos sa bisan unsang mga programa sa kagamhanan nga mabatonan niadtong mokuwalipikar. Labing hinungdanon, sila makadasig sa masalaypon sa pagdawat ug gikinahanglang espirituwal nga tabang gikan sa mga ansiano sa kongregasyon.—Santiago 5:14, 15.
Ang pipila ka dili-minyong inahan nagpasagop sa ilang mga bata, nga mibati nga dili sila makatagana sa labing maayo ngadto sa bata. Bisan tuod ang pagpasagop tinong mas maayo kay sa pagtapos sa kinabuhi sa usa ka bata, gitugyan sa Diyos ang responsabilidad ngadto sa ginikanan sa ‘pagtagana alang kaniya nga iya.’ (1 Timoteo 5:8) Ang nag-inusarang ginikanan tingali dili makahatag sa iyang bata sa labing maayo sa materyal nga paagi, apan siya makahatag ug usa ka butang nga labawng hinungdanon—gugma. (Proverbio 15:17) Busa ilalom sa daghang kahimtang, mas maayo nga ang dili-minyong inahan maoy magmatuto mismo sa bata.
Komosta na man ang buluhaton sa pagmatuto ug usa ka masuso—ug ang dakong mga kausaban sa estilo-sa-kinabuhi nga sa walay duhaduha kinahanglang himoon? Kining tanan tingali bug-at. Bisan pa niana, ang Bibliya nagtagana ug praktikal nga tambag nga makatabang sa mga tawo sa pagdumala niining maong mga hagit. Ang mahinulsolong dili-minyong mga inahan makabenepisyo usab gikan sa espirituwal nga tabang nga lig-ong gipasikad sa Pulong sa Diyos. Oo, uban sa mahigugmaong pagpaluyo ug hustong giya, kini sila makapahimulos sa labing maayo gikan sa maong kahimtang.c Ang aborsiyon dili gayod mao ang sulbad!
[Mga footnote]
a Ang pipila ka ngalan giusab.
b Si bisan kinsa nga nasayop kanhi ug nagpakuha, dili kinahanglang mohinapos nga wala na ing paglaom nga makabaton sa pag-uyon ni Jehova. Ang maong mga babaye makasalig nga si Jehova magpaluyo sa mahinulsolong mga mamumuhat-ug-daotan ug ‘madagayaong mopasaylo.’ (Isaias 55:7) Bisan tuod magpabilin tingali ang emosyonal nga kadaot, ang salmista nagpasalig: “Ingon sa pagkahalayo sa silangan gikan sa kasadpan, sa ingon iyang gipahilayo kanato ang atong mga kalapasan.”—Salmo 103:12.
c Tan-awa Ang Bantayanang Torre sa Marso 15, 1981, “Pagsagubang sa Nag-inusarang mga Ginikanan sa Kalibotan Karon.” Usab, tan-awa ang “Mga Batan-on Nangutana . . . Sa Unsang Paagi ang Dili-Minyong mga Inahan Makapahimulos sa Labing Maayo sa Ilang Kahimtang?” sa Oktubre 8, 1994, isyu sa Pagmata!
[Hulagway sa panid 26]
Ang mga trato sagad magpit-os sa mga babaye nga magpakuha