Watchtower ONLINE NGA LIBRARYA
Watchtower
ONLINE NGA LIBRARYA
Cebuano
  • BIBLIYA
  • PUBLIKASYON
  • MGA TIGOM
  • g96 12/8 p. 28-29
  • Pagpaniid sa Kalibotan

Walay video nga available.

Sorry, dunay problema sa pag-load sa video

  • Pagpaniid sa Kalibotan
  • Pagmata!—1996
  • Sub-ulohan
  • Susamang Materyal
  • Pagmulo Bahin sa Pagkawala sa Maayong Pamatasan
  • Kapeligrohan sa “Cellular” nga Telepono
  • Mga Madre Nagtuon ug Karate
  • Kahayag sa Adlaw Maglimpiyo sa Tubig
  • Mga Batang Nadaot sa Kapit-osan
  • Pagpabiling Utokan sa Mas Taas nga Panahon
  • Buti sa Bupalo Miatake sa India
  • Laing Dili-Tinuod nga Pasidaan
  • Bag-ong Agianan sa Tubig
  • Ang Balor sa “Pi”
  • Mapuslanon Kaayo ug Lisod Sabtong Numero
    Pagmata!—2000
  • Pagpaniid sa Kalibotan
    Pagmata!—1987
  • Wado-Kai Karate—Ang Tinuod Bang “Paagi sa Kaangayan”?
    Pagmata!—1985
  • Ang Bibliya Makabag-o sa Kinabuhi
    Ang Bantayanang Torre Nagapahayag sa Gingharian ni Jehova—2012
Uban Pa
Pagmata!—1996
g96 12/8 p. 28-29

Pagpaniid sa Kalibotan

Pagmulo Bahin sa Pagkawala sa Maayong Pamatasan

‘Ang kawalay-tahod, kabastos, pamesting walay-areglar o binugoy, pagpamalikas, panglimbong, ug paggamit sa pakusog naghimo sa kinabuhi nga di-matagna, di-relaks, ug di-nindot,’ mitaho ang The Times sa London. Anaa kanunay sa listahan sa binastos nga panggawi diha sa pipila ka nasod mao ang tinuyong pagpasagad sa personal nga panagway. “Ang mga dyaket nga ginama sa panit, mga bugkot sa ulo sa gerilya, gibangagang mga ilong, botas nga panit nga may adorno ug maisogong mga patik maoy mga deklarasyon sa gubat,” matod ni Athena Leoussi, sa Reading University. Ang maong pamesti maoy tin-awng timailhan sa pagkayugot alang sa ubang mga tawo, sumala ni Leoussi. Ang The Times nag-ingon nga ‘ang pag-us-os sa pagkamatinahuron, pagpugong, ug kahusay naghulga sa katilingban nga labaw pa tingali kay sa krimen.’ Nan, unsay sulbad? Ang maayong mga pamatasan kinahanglang “umolon sulod sa pamilya,” matod sa mantalaan. “Kana dili yanong ikapatin-aw ngadto sa mga bata, kondili kinahanglang itudlo pinaagig panig-ingnan.”

Kapeligrohan sa “Cellular” nga Telepono

Usa ka bag-ong pagtuon sa Hapon nagpamatuod nga ang mga balod sa radyo nga ipagawas sa cellular nga mga telepono makapahinabog seryosong mga suliran sa medikal nga kasangkapan sa ospital. “Sa usa ka pagsusi, ang usa ka makinang heart-lung mihunong sa dihang gigamit ang usa ka cellular nga telepono 45 sentimetros [18 pulgada] ang gilay-on,” matod sa Asahi Evening News. Nadiskobrehan usab sa mga tigdukiduki nga mitingog ang mga alarma sa mga bomba sa likido ug mga bomba nga tigsuplay ug kontra-kanser nga mga droga sa dihang gigamit ang usa ka cellular nga telepono sulod sa duhag-tunga ka tiil sa kasangkapan. Ang mga makina sa X-ray ug mga tonometer naapektahan usab. Pinasukad sa maong mga kaplag, ang Ministri sa Koreyo ug Telekomunikasyon nagsugyot nga ang cellular nga mga telepono dili dad-on ngadto sa mga lawak sa operasyon ug mga intensive care unit. Sumala sa usa ka surbi, mga 25 ka medikal nga institusyon sa Tokyo nagkontrolar na sa paggamit ug cellular nga mga telepono, nga 12 kanila ang bug-os nagdili sa cellular nga mga telepono.

Mga Madre Nagtuon ug Karate

Kay nag-atubang ug mausbawong hulga sa kapintasan batok sa kababayen-an, usa ka grupo sa mga madre sa St. Anne’s Provinciate sa Madhavaram, Tamil Nadu nga Estado, Habagatang India, nagsugod sa pagbansay ug karate. Si Shihan Hussaini, presidente sa Tibuok India Isshinryu Karate nga Asosasyon, nag-ingon nga ang mga madre labi pang maayog nahimo kay sa ubang mga babaye nga iyang nabansay latas sa iyang 24 ka tuig nga pagtudlog karate. ‘Sa akong hunahuna kini maoy tungod sa natagong kusog ug disiplina nga ilang nabatonan,’ matod niya. Usa ka instrumento nga gitudloan ang mga madre sa paggamit gitawag ug sein ko. Samag krus ang porma niini, ug pinaagi “sa paggamit sa maong instrumento, posible gani ang pagpatay sa usa ka mangangatake,” miangkon si Hussaini.

Kahayag sa Adlaw Maglimpiyo sa Tubig

“Nadiskobrehan sa Canadianong mga siyentipiko nga ang ordinaryong kahayag sa adlaw magbungkag sa lagmit makadaot nga merkuryo diha sa tubig,” taho sa The Globe and Mail, sa Toronto. Ang mga tigdukiduki gikan sa University sa Manitoba ug ang Freshwater Institute of Winnipeg nakadiskobreng ang pagbulad sa tubig sa lanaw nga nahugawan sa methylmercury sulod lamang sa usa ka semana misangpot sa pag-us-os nga 40 ngadto 66 porsiyento. “Hangtod sa maong eksperimento, gituohan sa mga siyentipiko nga ang mga mikrobyo lamang ang nagbungkag sa methylmercury diha sa tubig sa lanaw,” matod sa Globe. Ang taho nag-ingon usab nga ang kahayag sa adlaw maorag “molihok nga 350 ka beses nga mas paspas kay sa nasayran sa nangagi nga proseso sa mikrobyo.”

Mga Batang Nadaot sa Kapit-osan

Ang gidaghanon sa mga bata nga may ulser ug gastritis midoble sa napulo ka tuig, taho sa Brazilianhong mantalaang O Estado de S. Paulo. Ang maong mga kaplag, nga gibase sa usa ka pagtuon sa São Paulo University, mipunting sa emosyonal nga kapit-osan ingong usa sa pangunang mga hinungdan. “Ang katilingbanong mga pagpit-os gibanaag sa emosyonal nga kinaiyahan sa bata, . . . sa punto nga magpahinabog sakit,” matod sa gastroenterologist nga si Dorina Barbieri. Ang mantalaan mipadayon sa pagtala ug ubay-ubayng mga hinungdan nga nakaamot sa kapit-osan sa pagkabata, lakip ang pamilyahanong mga away, mga aksidente o mga kamatayon sa pamilya, sobrang pagkamahunahunaon sa kahingpitan, dili-balanseng pagkaon, espiritu sa panag-indig, ug kakulang sa panahon sa lulinghayaw.

Pagpabiling Utokan sa Mas Taas nga Panahon

Buot ba nimong mahuptang padayon ang katakos sa imong paghunahuna hangtod sa imong katigulangon? “Ayawg pasagdi ang imong edukasyon, magpabiling aktibo sa lawasnon ug panalipdi ang imong mga baga,” nagpahayag ang magasing American Health. “Adunay mga butang nga atong mahimo sa pagpadako sa purohan nga mahuptang padayon ang katakos sa panghunahuna,” pangangkon ni Marilyn Albert, usa ka neuropsychologist sa Harvard Medical School. Si Dr. Albert nangagpas nga sa usa ka paagi ang edukasyon “mag-usob sa gambalay sa utok” aron mapanalipdan ang mga kahanas sa panghunahuna sa pagkadaot duyog sa edad. Dugang pa, gihunahunang ang lawasnong kalihokan mahimong magpauswag sa sirkulasyon sa dugo ngadto sa utok ug maghatag nianag dugang oksiheno. Busa si Albert misugyot: “Lakaw kada adlaw, pagbasag labing menos usa ka bag-ong libro sa usa ka bulan, ug kon ikaw hinabako, papahulaya ang imong mga baga (ug utok), pinaagi sa pag-undang.”

Buti sa Bupalo Miatake sa India

Ang buti sa bupalo, nga gipahinabo sa ‘usa ka virus nga sakop sa samang grupo sa virus sa buti sa tawo,’ namatikdan sa Beed nga distrito sa kasadpang India, nagtaho ang The Times of India. Bisan pag ang buti dili kaayo mananakod kay sa buti sa tawo, ang mga siyentipiko mabalak-on gihapon sa pagkaylap niini. “Ang virus kinahanglang bantayan pag-ayo,” matod ni Dr. Kalyan Banerjee, direktor sa National Institute of Virology. “Dili kami makasulti kon unsa kini ka seryoso.” Gikabalak-an pag-ayo ang purohan nga ang buti mokaylap sa layong kabanikanhan diin diyutay ra ang medikal nga mga pasilidad. Ang buti sa bupalo diha sa mga tawo magpahinabog taas nga hilanat, paghubag sa mga lymph node, daghang lama sa buti diha sa lawas, ug kaluya sa kalawasan.

Laing Dili-Tinuod nga Pasidaan

“Ang pagpangitag mga linalang nga dili taga-yuta nakabaton ug dakong kauswagan sa miaging tuig,” taho sa magasing New Scientist. Ang mga tigdukiduki nga nagtrabaho sa SETI Institute, nga nahimutang sa Mountain View, California, “nakapunit ug regular nga mga signal nga naghatag ug dili-malalis nga pamatuod bahin sa intelihenteng kinabuhi.” Ugaling, tapos sa dugang pagsusi nakaplagan sa tem nga ang mga signal sa radyo “wala maggikan sa ET [extraterrestrials] kondili gikan sa hurnohang microwave gikan sa ubos.” Dili kini ang unang panahon nga napakyas ang SETI Institute, nag-ingon ang New Scientist. Ang mga tigdukiduki nga nagsusi sa kalangitan sa Australia nakadiskobre nga “kadaghanan sa dili-tinuod nga mga pasidaan maoy mga signal gikan sa mga satelayt.” Usa ka tigpamaba sa SETI Institute karong bag-o miadmitir ngadto sa American Astronomical Society nga ang tanang signal sa radyo nga namatikdan sa SETI sa 1995 “naggikan sa atong kaugalingong teknolohiya.”

Bag-ong Agianan sa Tubig

Usa ka bag-ong agianan sa tubig nga mosakop ug kapin sa 3,450 kilometros pahabagatan gikan sa Brazilianong siyudad sa Cáceres paingon sa River Plate sa Argentina ginasugyot. Magtapo kini sa Paraná ug sa Paraguay nga mga suba. Ang agianan sa tubig, o hidrovia, molaktaw sa libolibong kilometros sa daot nga mga karsada, nga mas makapasayon sa paghatod ug soy beans, gapas, lugasong pagkaon, puthaw, apog, manganese, ug ubang kargamento ngadto sa langyawng mga baligyaan. Ang hidrovia maoy usa ka proyekto nga giduyogan sa Argentina, Brazil, Paraguay, Uruguay, ug gilibotan-sa-yuta nga Bolivia. Sumala sa The Economist, “gitan-aw kini sa mga debeloper ingong Mississippi sa Habagatang Amerika, nga magdalag mga manggad paingon ug gikan sa kinataliwad-an sa usa ka kontinente nga hapit nang magmauswagon.”

Ang Balor sa “Pi”

Ang pi, sumala sa nakat-onan sa daghan sa tunghaan, mao ang ratio sa sirkumperensiya sa usa ka sirkulo nganha sa diametro niini. Kadaghanang tawo makagamit nga igo pinaagi sa banabanang balor sa pi, 3.14159, apan ang pi dili eksaktong numero, busa ang decimal nga balor sa pi walay kataposan. Sa ika-18ng siglo, nakab-ot ang usa ka balor nga tukma abot sa 100 ka decimal nga dapit, ug sa 1973 duha ka Pranses nga matematisyan nakakab-ot sa usa ka milyong decimal nga mga dapit. Karon, si Yasumasa Kanada, sa Tokyo University sa Hapon, nagkalkular sa balor, pinaagig usa ka kompiyuter, ngadto sa kapin sa unom ka bilyong decimal nga mga dapit. Ang numero walay mahanduraw nga gamit, kay “ang 39 lamang ka dapit sa decimal igo na sa pagkalkulo sa sirkumperensiya sa usa ka sirkulo nga nagbakos sa nasayrang uniberso nganha sa sulod sa radius sa atomong idroheno,” nag-ingon ang The Times sa London. Si Propesor Kanada miingon nga siya malingaw sa pagkalkulo sa pi “tungod kay kini anaa man.” Apan ayaw sulayi ang pagpahayag sa iyang resulta. “Sa usa ka numero matag segundo, nga walay paghunong, dangtan kanag mga 200 ka tuig,” matod sa The Times.

    Cebuano Publications (1983-2025)
    Log Out
    Log In
    • Cebuano
    • Ipasa
    • Setting
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondisyones sa Paggamit
    • Polisa sa Pribasiya
    • Mga Setting sa Pribasiya
    • JW.ORG
    • Log In
    Ipasa