Angay ba Nimong Saulogon ang Pasko?
SA PAG-ILUSTRAR sa kaamgiran ug sa kalainan tali sa Sidlakan ug Kasadpang paagi sa pagsaulog sa Pasko, ang impormasyon nga gipresentar dinhi gihimog duha ka pagbayloay ug sulat tali sa usa ka magsusulat nga Hapones ug ang iyang higala sa Inglaterra. Ang impormasyon makatabang kanimo sa pagtubag sa pangutana: Angay ba nakong saulogon ang Pasko?
Minahal nga David,
Miabot na usab sila niana. Ang mga negosyante nagapanguna sa mga tawo samag mga hataas nga mga saserdote. Si Santa Claus mao ang tigpailaila sa mga sumasalmot sa programa. Ang Christmas tree nahimong simbolo sa kasaulogan. Ug manghatag ug mga halad nga mga keyk sa Pasko ug mga dulaan. Gipakaylap sa mga negosyante ang relihiyon sa Pasko sa Japan. Malamposon ang ilang misyon sa miaging tulo kun upat ka dekada. Ang dakong numero sa mga Hapones nakabig niining “relihiyona”—labing menos sa pipila ka adlaw sa tuig!
Nakaikag kini kanako. Nahibulong ako kon nganong daghan kaayong mga Hapones, nga dili mga Kristohanon, nagsaulog ug “Kristohanon” nga piyesta. Kanus-a ba nagsugod ang Japan sa pagsaulog sa Pasko sa ingon nga sukod? Unsay nagpaluyo niining tanan?
Misusi sa sinugdanan sa Pasko sa Japan, akong nakita kining makaikag nga sugilanon. Si Sōseki Natsume, usa ka bantogang manunulat sa panahon sa Meiji (1868-1912), nagpadalag postkard sa Pasko gikan sa Inglaterra ngadto kang Shiki Masaoka, usa ka iladong magbalalak, nga nagbatbat sa makawiwiling talan-awon sa Pasko sa London sa kataposan sa tuig 1900. Mikomposo pa gani si Shiki ug haiku, ang labing mubong porma sa balak sa Japan, mahitungod sa gamayng kapilya sa Adlaw sa Pasko. Tingali, bag-ong butang ang Pasko sa pagsulod sa sunod nga siglo sa Japan. Busa, kanus-a gayod unang gisaulog sa Japan ang Pasko?
Tingali gusto kang masayod nga ang ubang mga awtoridad nag-ingon nga gisaulog ang Pasko diha sa tunghaan sa mga babaye sa Ginza ingon ka sayo sa ika-walong tuig ni Meiji (1875). Apan “ang kustombre sa pagsaulog sa Pasko wala magsugod sa Japan hangtod sa 1945,” miingon ang The Christian Century. Nahitabo kadto dihang nakita sa mga pamilyang Hapon ang Amerikanong mga sundalo ug mga misyonero nga nagsaulog sa Pasko. Tapos nga napildi sa Gubat sa Kalibotan II ug napasagdan sa espirituwal nga paagi, ang kadaghanang mga Hapones nagkinahanglag butang nga makalipay kanila.
Nakahulip ang Pasko sa maong panginahanglan. Sama sa imong mahanduraw, wala mag-usik ug panahon ang mga negosyante sa paggamit sa mga dayandayan sa Pasko sa pagpadako sa ilang mga halin sa kataposan sa tuig. Ang mga dayandayan sa Pasko “daw madyik sa pagdanig mga kustomer,” miingon ang kolumnista sa pamantalaan, si Kimpei Shiba. “Kini,” siya midugang, “madanihon ug nakapukawg kasadya.”
Apan, David, sanglit nagpuyo ka sa Inglaterra, tingali wala ka masayod nga ang mga Hapones may kustombre na sa pagbayloay ug gasa sa kataposan sa tuig una pa kay sa pag-abot sa mga gasa sa Pasko. Ang Disyembre kanunay gayod nga panahon sa dagkong halin sa mga tindahan. Ang mga tawong daghag kuwarta gikan sa ilang bonus tapos sa tuig andam sa pagpamalit. Apan, “kining atmospera [sa Pasko], nagpasadya sa mga tawo, nga gustong mogasto ug nagtukmod kanila sa pagpalit ug dugang osei-bo (tapos sa tuig nga mga gasa) manghatag kay sa ilang naandan, busa ang kustombre sa paggamit ug mga dekorasyon sa Pasko nagpadayon,” miingon si Gg. Shiba.
Karon, ang mga department store ug mga tindahan moduyog sa pagpahimulos sa “espiritu sa Pasko” nga maayo alang kanila. Ang mga tighimog dulaan ug mga panaderiya nakignunot niining atmosperaha sa pagpahimulos sa panahon. Sa Disyembre, ang mga halin sa Kiddy Land, ang labing dakong tuhog sa mga tindahag dulaan sa Japan, nahalinag upat ka pilo nga mas taas kay sa ubang mga bulan. Gibanabanang 5 ngadto sa 10 porsiento sa tanang mga keyk nga gigama sa Japan kada tuig mao ang gitawag nga “mga keyk sa Pasko.”
Akong nakita nga napikal ang ubang tawo tungod sa paghari sa komersiyalismo sa talan-awon sa Pasko sa Japan. Pananglitan, ang The Daily Yomiuri mikutlo sa usa ka Amerikano nga dugay nang nagpuyo sa Japan: “Ang mga Hapon misagop halos tanang mga tinonto sa Pasko apan ang espiritu sa panahon wala dinhi.” Ang iyang gipasabot mao ang relihiyosong bahin sa Pasko.
Kini ang nakapukaw kanako sa pagtan-aw sa relihiyosong bahin sa Pasko. Nangangkon ang mga maninimba nga ang Pasko (Disyembre 25) mao ang adlawng natawhan ni Kristo. Pagkadako sa akong katingala dihang akong nakita sa Encyclopedia of Japanese Religions nga dili matino nga natawo si Jesus sa Disyembre 25! Ang ensiklopedia nag-ingon: “Bisan pa nga ang aktuwal nga petsa sa pagkatawo ni Jesus wala hibal-i, ang Pasko gisaulog sa Disyembre 25 sukad sa mga ikatulong siglo . . . Kining petsaha nahulog sa mga adlaw sa winter solstice, ug kini ang mipuli sa una-Kristohanong piyesta sa pagkatawo pag-usab sa Adlaw.” Pagkatawo pag-usab sa adlaw? Abi nakog adlawng natawhan kana ni Jesus. Buweno, nganong makasaulog ang sinserong mga Kristohanon ug piyesta nga sa sinugdan maoy paganong kasaulogan sa winter solstice? Kadto dili mao ang adlawng natawhan ni Jesus kondili piyesta sa pagkatawo pag-usab sa adlaw. Nganong ang mga taga Kasadpang mga maninimba manaway sa mga Hapon nga walay prinsipyo sa pagsaulog sa piyestang “Kristohanon” samtang ginahimo man nila mismo ang samang matang sa pagsaulog?
Busa, David, malipay gayod ako kon imong matubag kining mga pangutanaha alang nako, sanglit makapabalaka kaayo sila.
Imong higala,
Ichiro
Minahal nga Ichiro,
Salamt kaayo sa imong sulat nga nagbatbat sa paagi sa pagsaulog sa Pasko sa imong nasod. Tinuod nga makaikag kanamo nga mga taga Kasadpan sa pagkasayod kon unsaon sa mga tawo sa Sidlakan sa pagsaulog ug piyesta sa Kasadpan.
Kon prangka man ugaling ako, husto ka sa pag-ingon nga usa ka paganong piyesta ang Pasko. Halos ang tanang reperensiyang basahon mopadayag kanimo nga ang piyesta sa Pasko gikan sa paganong selebrasyon sa Saturnalia, ang Romanong piyesta alang sa ilang diyosdiyos sa uma si Saturn.
Oo, sama nga gidawat ninyong mga Hapones ang Pasko diha sa inyong Budhista ug Shintoismo nga mga kultura, ang mga simbahan sa Kakristiyanohan midawat sa paganong mga piyesta sa ilang “Kristohanon” nga tradisyon. Sa usa ka diwa mas dakong sala pa kini tungod kay samtang ginasaulog sa mga Hapones ang Pasko ingong langyawng piyesta, ang mga tigsimba nagsaulog sa paganong selebrasyong Saturnalia ingong Pasko sa “Kristohanon.”
Sa tinuod, dunay panahon dinhi sa Inglaterra dihang ang sekular ug relihiyosong selebrasyon sa Pasko gidili sa balaod ingong paganong praktis. Nahitabo kadto dihang ang mga Puritano ang nagmando sa Inglaterra. Sa Massachusetts Bay Colony sa Norte Amerika, ang mga Puritano nga mibiya sa Inglaterra tungod sa ilang mga pagtuo nagbando usab sa Pasko ug nagpahamtang ug multa tungod sa pagsaulog niini.
Apan abi nimo angay kang masayod sa hunahuna sa Bibliya bahin sa pagsagol sa Kristiyanidad sa paganong mga relihiyon. “Ayaw kamo pagpahiangay sa inyong kaugalingon uban sa mga dili magtutuo.” Mao kanay giawhag ni apostol Pablo diha sa 2 Corinto 6:14-16. Dayon sa bersikulo 17 siya mipadayon sa pagkutlo gikan sa basahon ni Isaias (52:11, alang sa imong reperensiya): “‘Busa gumula kamo gikan kanila, ug magpalain kamo gikan kanila,’ nagaingon si Jehova, ‘ug ayaw na kamo paghikap sa mahugaw.’”
Sa unsang paagi mapalain kita gikan sa mga dili-magtutuo samtang ginasaulog ang piyesta nga gikan sa paganong mga relihiyon? Kining pangutanaha nakatukmod sa daghang sinserong mga Kristohanon sa pagbulag gikan sa ilang tradisyon sa pagsaulog ug Pasko. (Makaikag alang kanimo kon imong buksan ang imong Bibliya sa Mateo 15:3-6 ug basaha ang mga pulong ni Jesus nga narekord didto.) Apan duna pay daghang mga katarongan sa paglikay sa maong selebrasyon.
Kon ang Disyembre 25 dili mao ang adlawng natawhan ni Jesus, ang pagsaulog nianang petsaha ingong iyang adlawng natawhan sama ra nga nagapamakak. Sama sa imo nang gihisgotan sa imong sulat, nganong ang Kristohanon nga nagmahal sa kamatuoran ug nga gisugo nga magmatinuoron nagalaban man sa kabakakan? (Efeso 4:25) Gikan sa mismong petsa ngadto sa sugilanon maylabot kang Santa Claus, ang Pasko napuno sa kabakakan. Apan, ang mga Kristohanon gisultihan diha sa Pinadayag 22:15 nga ang “tanang nagahigugma sa bakak nagabatasan sa pagpamakak” dili makadawat ug panalangin gikan sa Diyos nga kinabuhing walay kataposan.
Nan, nganong ang gitawag nga mga Kristohanon sa Kasadpan nagsaulog sa Pasko? Ang usa sa mga katarongan mao ang komersiyalismo, sama diha sa imong nasod. May nabasahan ako mahitungod sa usa ka ministro sa Baptist sa Tinipong Bansa nga nagmahay: “Kon kuhaon sa bug-os ang komersiyal nga bahin, bation sa kadaghanang tawo nga wala sila magsaulog ug Pasko. Apan mahimong makuha sa bug-os ang relihiyosong bahin ug ang mga tawo dili makamatikod sa kalainan.” Kining pulonga aplikado usab sa Inglaterra.
Makaikag, ang Bibliya nagpadayag ug duol nga kalangkitan sa komersiyalismo ug nianang gitawag nga “Babilonyang Bantogan.” Tapos gilarawan ang pagkapukan niining “Babilonyang Bantogan,” ang Bibliya (diha sa Pinadayag 18:2, 11-19) nag-ingon: “Ang mga nagapanawng magpapatigayon sa yuta nanagpanghilak ug nanagminatay alang kaniya, kay wala nay mopalit sa iyang mga baligya . . . Ang nagapanawng mga magpapatigayon niining mga butanga, nga nangadato gumikan kaniya, magatindog sa halayo sa kalisang sa iyang pag-antos ug managhilak ug managminatay.”
Maila ba nimo ang “Babilonyang Bantogan”? Buweno, kinsay nakahatag sa “nagapanawng mga magpapatigayon sa yuta” dinhi sa Inglaterra ug sa Japan ug dakong mga ganansiya pinaagi sa pagpakaylap ug bakak nga mga pagtulon-an mahitungod sa Pasko? Dili ba ang mga relihiyon sa Kakristiyanohan? Oo, akong nakat-onan gikan sa akong mga pagtuon nga ang “Babilonyang Bantogan” nagbarog sa tibuok kalibotang empiryo sa bakak nga relihiyon, lakip sa Kakristiyanohan.
Unsa sa imong hunahuna ang angay natong buhaton? Ang asoy sa Bibliya mahitungod sa “Babilonyang Bantogan” nakatabang kanako sa paghukom kon unsay angay nakong buhaton. Ang Pinadayag 18:4 nag-awhag: “Gumula kamo gikan kaniya, katawhan ko, kon dili dili kamo buot nga makaapil sa iyang mga kasal-anan, ug kon kamo buot nga makabahin sa iyang mga hampak.”
‘Ang paggula gikan kaniya,’ sa ato pa, pagbulag sa relihiyon nga nagpasiugdag kabakakan, nagkahulogan ug mahukmanong aksiyon sa akong bahin. Dili masayon ang pagbulag gikan sa tanang kustombre nga gilakip sa Pasko. Ang Pasko maoy usa ka katilingbanon maingon man relihiyosong piyesta dinhi. Nagkinahanglan akog kaisog aron mapalahi sa uban. Ang mga Pulong nga makita sa Proverbio 29:25 napamatud-ang nakatabang: “Ang pagkahadlok ug tawo nagadala ug usa ka lit-ag, apan bisan kinsa nga nagabutang sa iyang pagsalig kang Jehova panalipdan.”
Midangat ako sa pagkakita niining mga puntoha uban sa tabang sa mga Saksi ni Jehova. Libolibong mga tawo sa Inglaterra ang mihimo sa samang lakang ug ‘migula gikan sa Babilonyang Bantogan’ uban sa tanang bakak relihiyosong mga batasan niini, lakip sa pagsaulog sa Pasko. Apan wala kini magkahulogan nga dili nato himayaon si Jesu-Kristo. Atong himayaon siya, dili pinaagi sa pagpakitag “espiritu sa Pasko” nga kas-a lamang sa usa ka tuig, kondili pinaagi sa pagpakitag samag Kristo nga espiritu sa tibuok tuig.
Ang imong matinuorong higala,
David
(Tan-awa ang Efeso 4:20-24; Filipos 2:1-6; Colosas 3:1-14 alang sa samag Kristo nga espiritu nga ilang gipaningkamotang maugmad.—Editor.)
[Blurb sa panid 4]
Ang mga negosyante sama sa hataas nga mga saserdote. Si Santa Claus mao ang tigpailaila sa sumasalmot sa programa
[Blurb sa panid 5]
Gigamit sa mga magpapatigayon ang Pasko sa pagpadakog halin sa kataposan sa tuig
[Blurb sa panid 5]
Kini ang nakapukaw kanako sa pagsusi sa relihiyosong bahin sa Pasko
[Blurb sa panid 6]
“Busa gumula kamo gikan sa ilang taliwala . . . ug ayaw na kamo paghikap sa mahugaw”
[Blurb sa panid 6]
“Ang nagapanawng mga magpapatigayon sa yuta nanaghilak ug nanagminatay alang kaniya”
[Blurb sa panid 7]
“Ang pagkahadlok ug tawo nagadala ug usa ka lit-ag, apan bisan kinsa nga nagabutang sa iyang pagsalig kang Jehova panalipdan”