E Na Kamanoira Ukoukoran Te Raoiroi

“Kam na ukoukora moa . . . ana raoiroi [te Atua].”​—MATAIO 6:33.

1, 2. Tera ana motinnano ae kamimi te ataeinnaine ae te Kristian, ao bukin tera bwa e karaoa ana motinnano anne?

E MWAKURI bwa te tia koroboki n aobitin te tautaeka i Atia, temanna te ataeinnaine ae te Kristian. E rangi ni bwaina te taratara raoi ni karaoan ana mwakuri ao e momoantaai n roko n te mwakuri ma n aki kakabanetai. Ma ibukina ngke e tuai ni kamatoaki raoi n ana beku anne, ao e a manga rinanoaki taekana. E tuanga neiei mataniwin te tabo anne bwa e na kamatoaa ao n anganna boona ae bubura ngkana e kikinano ma ngaia. E bon rangi n rawa neiei e ngae ngke e na bua ana mwakuri iai.

² Te koaua bwa e aki ota raoi ana kaantaninga neiei ibukin ana mwakuri? Tiaki ngaia anne, ma e iangoraoi neiei ni kakairi n ana taeka Iesu ae kangai: “Kam na ukoukora moa . . . ana raoiroi [te Atua].” (Mataio 6:33) E rangi ni kakawaki riki iroun neiei te kakairi ni booto n reirei aika raraoi nakon karekean kabwaiana rinanon te wene ni bure.​—1 I-Korinto 6:18.

Kakawakin te Raoiroi

3. Tera te raoiroi?

³ “Raoiroi,” e nanona nimtakin te boto-n-iango ibukin te aroaro ni maiu ae riai. N te Baibara, taeka n Erene ao n Ebera aika raira “raoiroi,” a nanona “te eti.” E aki nanona te kakanneti, ni kairia ni bon ana eti. (Ruka 16:15) E nanona te raoiroi ni kaineti ma ana kaetieti Iehova. Are nanona bwa bon ana raoiroi te Atua.​—I-Rom 1:17; 3:21.

4. Bukin tera bwa e kakawaki bwainan te raoiroi irouia Kristian?

⁴ Bukin tera bwa e kakawaki bwainan te raoiroi? Ibukina bwa Iehova ae ‘te Atua ae raoiroi’ e akoiia ana aomata ngkana a kaakaraoa ae raoiroi. (Taian Areru 4:1; Taeka N Rabakau 2:20-​22; Abakuka 1:13) Te aomata are kaakaraoa ae aki-raoiroi, e aki kona ni kaan ana iraorao ma ngaia. (Taeka N Rabakau 15:8) Anne bukina are e kaumaka iai Timoteo te abotoro Bauro ni kangai: “Biri nako man aia kaibabaru rorobuaka n ataei; ao ko na kaea te raoiroi” n ikotaki ma aroaro riki tabeua aika kakawaki. (2 Timoteo 2:22) Anne naba bukina ngke e taekina “te tanga are te raoiroi” Bauro ngke e karinani ara bwai ni buaka aika kakaokoro.​—I-Ebeto 6:14.

5. A na kanga aomata aika aki-kororaoi n ukoukora te raoiroi?

⁵ Ni koauana, akea te aomata ae kororaoi n te raoiroi n aroarona nako. A bane ni karekea te aki-kororaoi mairoun Atam ao a bane ni bure, n aki karekea te raoiroi man bungiakia. Ma e taku Iesu bwa ti riai n ukoukora te raoiroi. E na kanga n reke anne? E kona n reke te raoiroi, ibukina bwa e anga maiuna Iesu ae kororaoi bwa te karea ni kaboomwi ibukira, ao ngkana ti onimakina te karea anne, ao e tatauraoi Iehova ni kabwarai ara bure. (Mataio 20:28; Ioane 3:16; I-Rom 5:8, 9, 12, 18) Ibukin anne, e a butimwaei arora n taromauri Iehova, ngkai ti reiakina ana kaetieti aika raraoi ma ni kakorakoraira ni kakairi iai, ao n tataro ibukin buokara n tokanikai i aon mamaarara. (Taian Areru 1:6; I-Rom 7:19-25; Te Kaotioti 7:9, 14) Ai karau nanora anne!

Te Raoiroi i Buakon te Aba ae Aki-Raoiroi

6. Bukin tera bwa e riki te aonnaba bwa bon te tabo ae karuanikai nakoia Kristian ake rimoa?

⁶ Ngke a karekea mwiokoaia taan rimwin Iesu bwa a nang riki bwa taani kakoaua “ni karokoa tabon aonaba,” ao a kaaitara ma kangaangan te aroaro. (Mwakuri 1:8) E “wene i nanon teuare buakaka” are Tatan, aia tabo are a na uarongorongo iai. (1 Ioane 5:19) E rotaki buaka te aba n te nano ae buakaka are e kauekea Tatan. A bae ni kaitaraa te nano ae mangaongao anne Kristian naba, ao a na bae n rotaki buaka ni mangaongaona. (I-Ebeto 2:2) E riki te aonnaba bwa te tabo ae karuanikai nakoia Kristian. Tii man ukoukoran moa ana raoiroi te Atua, are a kona iai n nanomwaaka ao ni kateimatoaa aia kakaonimaki. A nanomwaaka angiina iai, ma tii tabeman aika a kitana “kawain te raoiroi.”​—Taeka N Rabakau 12:28; 2 Timoteo 4:10.

7. Baikara mwioko ake e a kainnanoa te Kristian bwa e na rawa nakon aroaro aika karika te mangaongao?

⁷ Te koaua bwa e a aki rangi ni karuanikai te aonnaba ni boong aikai irouia Kristian? Bon tiaki ngaia anne! E a mangaongao riki ni kabotauaki ma are n te moan tienture. Irarikin anne e a tia Tatan ni karenakoaki nako aon te aba ao ni kauekea te buaka ni kaaitaraia Kristian aika kabiraki, ake “nikiraia ana kariki [te aine], . . . akana a kawakin ana taeka te Atua ma te koaua are e kaotiotaki irouni Iesu.” (Te Kaotioti 12:12, 17, BK) E buakania naba te koraki ake a boutokaa te “kariki” aei Tatan. Ma a aki kona ni karabaia Kristian man te aonnaba aei. E ngae ngke a aki ibuokanibwai ma kaaina, ma a riai ni maeka iai. (Ioane 17:15, 16) Ao a riai n tataekina te rongorongo iai ni kakaaeia te koraki ake a tau ni karekea te maiu, ao n reireinia bwa a na riki bwa taan rimwin Kristo. (Mataio 24:14; 28:19, 20) Mangaia are kioina ngke a aki kona raoi Kristian ni kararoaia man baika kamangaongaoa te aonnaba aei, ma a riai n rawa nako iai. Ti na rinanon aua mai buakon baikai.

Kamwanetaatin te Wene ni Bure

8. Bukin tera bwa a a manga taromaurii antiia kaain Moaba tibun Iteraera?

⁸ Ngke e a kani koro 40 aia ririki n ririanna tibun Iteraera i nanon te rereua, ao a mwaiti i buakoia ake a tannako man kawain te raoiroi. A a tia n nori ana mwakuri ni kakamaiu ae bati Iehova, ao a nang rin n te Aba ni Berita. Ma n te tai ane kakawaki anne, ao a tii toro naba irouia antiia kaain Moaba. Bukin tera? A rotaki n “ana kaibabaru te rabata.” (1 Ioane 2:16) E taku te rongorongo: “Aomata akekei a a tiba moa ni wene ni bure ma natiia tibuni Moaba ake aine.”​—Warekaia Iteraera 25:1.

9, 10. Tera ae kaakaraoaki ngkai ae kaotia bwa ti riai n uringnga bwa e kona kaibwabwarun te rabwata ni kabuakakaa arora ae raoiroi?

⁹ E kaotaki n anne, te anga are e a kona iai tangiran baika bure, ni kamangaoa aia iango te koraki ake a aki taratara raoi. Ti karaoa ae riai ngkana ti karekea reireiara mai iai, ao riki ngkai e a taraaki te wene ni bure bwa te aroaro ae aki buakaka. (1 I-Korinto 10:6, 8) E taekinaki ae kangai n te ribooti teuana man te United States: “Imwain 1970, te tataanga n aki mareaki e bon tabuaki i aan te tua i aon Amerika ni kabutaa. Ma e a taabangaki ngkai te tataanga n aki mareaki. E raka i aon iteran mwaitiia ake a moan mareaki ae a a kaman tia n tataanga imwain mareia.” E aki tii karaoaki n te aba teuana te aeka ni wene ni bure aei. A kuneaki n taabo nako ni katobibia te aonnaba, ao e kananokawaki bwa a a tia tabeman Kristian n reke nako iai, ao a a tia naba ni kabuai aroia aika raraoi n te ekaretia ni Kristian.​—1 I-Korinto 5:11.

¹⁰ Irarikin anne, a a rooti taabo nako rongorongo aika kairua ake a kauekea te wene ni bure. Rongorongo ake a kanakoaki n taian taamnei ma TV, a kaotia bwa aongkoa e raoiroi ngkana a wene ni bure rooro-n-rikirake imwain te mare. E a taraaki te wene ni bure irouia mwaane ma mwaane ao aine ma aine, bwa bon te bae e riiriki. Ao e rikirake aron kamataatan te mwakuri ni wene ni bure n taiani kamataku. E a kai n noraki i aon te Internet taamnein mwakuri ni wene ni bure n te aro ae mataata. N aron anne, e ribootinna te tia koro-rongorongo n te nuutibeeba teuana bwa ngke e oki n reirei natina te mwaane ae itiua ana ririki, ao e rangi n ingainga n tuanga tamana taekan raona n reirei are e nora taamneia aine aika bebeekan ni karaoi mwakuri ni wene ni bure i aon te Internet. E rangi ni kubanako te karo aei, ma iraman ngkai mwaitiia ataei ake a a tia n nori aekan mwakuri aikai n te Internet ao a aki tuangia aia karo? Irarikin anne, iraman kaaro aika a ataia bwa baikara bwaai ake a takaakaro iai natiia i aon te video? A mwaiti aeka n takaakaro aika a kaotioti waaki aika kammaira, n ikotaki naba ma mwakuri n tabunea ao n tiritiri.

11. A na kanga ni katanaki kaain te utu man ana waaki ae kammaira te aonnaba?

¹¹ A na kanga kaain te utu n rawa nakon “kakibotu” aika kammaira aikai? Ngkana a moanibwaia ana raoiroi te Atua, n rawa n irekereke ma baika a kammaira. (2 I-Korinto 6:14; I-Ebeto 5:3) Kaaro ake a tararuai raoi aron aia waaki natiia ao ni karikirakea i nanoia natiia tangiran Iehova ma ana tua aika raraoi, a kakorakoraia iai natiia n aroia anne bwa a na rawa ni matakuakin taamnei aika bwaitingako, takaakaro aika bwaitingako n te video, taamnei aika kammaira, ao ai kariri aika aki-raraoi.​—Te Tua-Kaua 6:4-9.a

Karuanikain Aia Katei Aomata

12. Tera te kangaanga n te moan tienture?

¹² Ngke e mena Bauro i Rutetera i Atia Minor, ao e kamaiua te mwaane temanna n te aro ni kakai. E taku te rongorongo: “Ao aomata, ngke a nora te baere e karaoia Bauro, ao a kanene bwanaia, ao a kangai n taetaen Rukaonia, A ruo anti nako ira n ai aroia aomata. Ao a atonga Barenaba ba Tubita, ao Bauro ba Mokure, ba te tia taetae teuare Bauro.” (Mwakuri 14:11, 12) Imwina riki ao a a kani manga tiringa Bauro ma Barenaba te koraki naba anne. (Mwakuri 14:19) E teretere bwa a rangi n tauaki aia iango te koraki anne n aia katei aomata. E teretere bwa ngkana iai tabeman man te tabo anne aika riki bwa Kristian, ao e aki bua tangiran aia katei ae irekereke ma maakakia anti irouia. N ana reta nakoia Kristian ake i Korote, ao e kauringia iai Bauro ni kaineti “ma taromauriaia anera.”​—I-Korote 2:18.

13. Baikara katei tabeua ake a riai ni kararoaia mai iai Kristian, ao ti na kanga ni karekea kakorakorakira nako iai?

¹³ Ni boong aikai, a riai naba Kristian ni koaua ni kararoaia man katei aika taabangaki, aika boboto i aon aia iango aomata aika kaain Aaro aika kewe, ake a kamangaoi reirei ni Kristian. N te katoto, n aaba tabeua, a mwaiti bukamaru aika boto i aon katei aika irekereke ma te bung ao te mate, ake a boboto i aon te kewe are aongkoa iai taamnein te aomata ae maiu imwin matena. (Te Minita 9:5, 10) Iai aaba ake a tauaki i aan te katei are a riai ni koreaki aia bwai ni kariki aine.b Bon te mwakuri ae iowawa, ae aki-riai ao e aki boraoi ma aia iango kaaro aika Kristian n tatangira nakoia natiia. (Te Tua-Kaua 6:6, 7; I-Ebeto 6:4) A na kanga Kristian n rawa nakon waaki ni kairoro aikai ao ni kitan aeka ni mwakuri aikai? Ngkana a onimakina raoi Iehova. (Taian Areru 31:6) Te Atua ae raoiroi e na kakorakoraia ao n tabeakinia te koraki ake a taku nakoina mai nanoia ni kangai: “[Iehova] boni neu ni kamaiu ao au nono; bon Atuau, ae I onimakinna.”​—Taian Areru 91:2; Taeka N Rabakau 29:25.

Tai Mwanuokina Iehova

14. Tera te kauring are e anga Iehova nakoia tibun Iteraera imwain riniia n te Aba ni Berita?

¹⁴ N te tai ae kimototo imwain rinia tibun Iteraera n te Aba ni Berita, ao e kauringia Iehova bwa a na aki mwamwaninga taekana. E taku nakoia: “Tarataraiko ba ko kawa ni manuoka Iehova ae Atuam, n aki kawakin ana taeka, ma ana moti, ma ana tua, aika I tuangko n te bong aei: ba ngkana ko aki tarataraiko, ngkana ko a tia n amarake ma n rauaki, ma ni katei auti aika raraoi, ma ni maeka iai, ao ngkana a kamaitaki am kao ma am tiibu ma am koti, ao ngkana e kamaitaki am tirewa ma am koora, ao ngkana a kamaitaki naba am bwai ni kabane; ao e na karietataki nanom iai, ao ko manuoka Iehova ae Atuam.”​—Te Tua-Kaua 8:11-14.

15. Ti na kanga ni kakoauaa raoi bwa ti na aki mwanuokina Iehova?

¹⁵ E kona naba n riki aekan aei ni boong aikai? Eng, ngkana a kairua baika ti moanibwai ni maiura. Ma ngkana ti ukoukora moa ana raoiroi te Atua, e na riki ngkanne te taromauri ae itiaki bwa te bwai ae moan te kakawaki ni maiura. Ti na boni kaungaki n aron naba Bauro ni ‘kamanenai raoi ara tai’ ao ni bwaina te nano-n-umaki ni kaineti ma ara mwakuri ni minita. (I-Korote 4:5; 2 Timoteo 4:2) Ma ngkana a aki rangi ni kakawaki iroura rorokora n te bobotaki ao te mwakuri ni minita, ma ti taraa te kakibotu bwa e kakawaki riki ibukin karekean te tai ae raoiroi, ti na kona ngkanne ni mwanuokina Iehova n arora ni mwinibwaia ni maiura. E taku Bauro bwa ni boong aika kaitira, ao a na riki aomata bwa taan “tangira riki te kukurei nakon te Atua.” (2 Timoteo 3:4, BK) A tirotiroi aroia Kristian ni koaua ni katoa tai, bwa a na kakoauaa raoi ae a na aki rotaki buaka n te aeka n iango anne.​—2 I-Korinto 13:5.

Tarataraiko Man te Nano ni Kan Inaaomata

16. Tera te nano ae kairua are e kaotiotaki iroun Nei Ewa ao irouia tabeman riki ake a maiu n ana bong Bauro?

¹⁶ E tokanikai Tatan i Eten n anaa nanon Nei Ewa bwa e na tangira te kan inaaomata. E tangiria Ewa bwa e na karaoa oin ana motinnano ni kaineti ma te eti ao te kairua. (Karikani Bwaai 3:1-6) N te moan tienture, a bwaina naba te aeka n nano anne tabeman n te ekaretia are i Korinto. A iangoia bwa a ataa riki ae raoiroi nakon Bauro, ao e bwainingareiia Bauro n atongiia bwa taani baka n abotoro.​—2 I-Korinto 11:3-5, BK; 1 Timoteo 6:3-5.

17. Ti na kanga ni kararoaa karikirakean te nano ni kan inaaomata?

¹⁷ N te aonnaba ni boong aikai, a mwaiti aika a ‘kakaiun, ao a maninga nako n te nanorieta,’ ao a a tia tabeman Kristian n rotaki buaka n te aeka n iango aei. A a tia naba n riki tabeman bwa taani kaitaraa te koaua. (2 Timoteo 3:4, BK; I-Biribi 3:18) Ni kaineti ma te taromauri ae itiaki, e kakawaki bwa ti na onimakina Iehova ibukin kairirara ao ni mwamwakuri ma “te toro ae kakaonimaki ae wanawana” ao unimwaanen te ekaretia. Anne aron reken te raoiroi, ao e kamanoira man karikirakean te nano ni kan inaaomata. (Mataio 24:45-47; Taian Areru 25:9, 10; Itaia 30:21) Aia ekaretia te koraki ake a kabiraki bon “bouan te koaua ma aana.” E a tia Iehova ni katauraoa te kamanomano ao ni kairirira. (1 Timoteo 3:15) Ngkana ti a ataa ana mwakuri ae kakawaki te ekaretia, e na buokira ngkanne ni karaoa te bwai teuana n aki “kainikatonga” ngkai ti nanorinano ni karaoa nanon Iehova ae raoiroi.​—I-Biribi 2:2-4; Taeka N Rabakau 3:4-6.

Riki Bwa Taani Kakairi Iroun Iesu

18. Ti kaungaki bwa ti na kakairi iroun Iesu n te aro raa?

¹⁸ E taetae ni burabetinaki n te Baibara taekan Iesu ni kangai: “Ko tangira te raoiroi, ao ko riba te buakaka.” (Taian Areru 45:7; Ebera 1:9) Ai raoiroi ra te banna ni katoto aei ae ti na kakairi iai! (1 I-Korinto 11:1) E aki tii atai ana kaetieti aika raraoi Iehova Iesu, ma e bon tangiri naba. Mangaia are ngke e kataaki Iesu iroun Tatan n te rereua, ao e waekoa n rawa ao ni kananomatoaa bwa e na bon aki kitana “kawain te raoiroi.”​—Taeka N Rabakau 8:20; Mataio 4:3-11.

19, 20. Baikara uaa aika raraoi aika reke man ukoukoran te raoiroi?

¹⁹ E koaua, bwa e kona ni korakora tangiran te kaibwabwaru. (I-Rom 7:19, 20) Ma ngkana e kakawaki iroura bwainakin te raoiroi, e na kakorakoraira ngkanne bwa ti na rawa nakon te buakaka. (Taian Areru 119:165) E na kamanoira tangiran te raoiroi ae korakora, ngkana ti a kaaitara ma te bwai ae kairua. (Taeka N Rabakau 4:4-6) Uringnga bwa ngkana ti bwaka n te kataaki, ti a anga ngkanne te tokanikai nakon Tatan. Ai raoiroi ra riki ngkana ti rarawa nakoina ma n angan Iehova te tokanikai!​—Taeka N Rabakau 27:11; Iakobo 4:7, 8.

²⁰ Ibukina bwa a ukoukora te raoiroi Kristian ni koaua, a “kaonaki n uaan te raoiroi, are mairoun Iesu Kristo, are E neboaki te Atua iai ma ni karaoiroaki.” (I-Biribi 1:10, 11) A “karina te aomata nabangkai, are karaoaki ba aron te Atua n te raoiroi ao n te itiaki are riki man te koaua.” (I-Ebeto 4:24) Ana bwai Iehova ngaiia ao a beku ibukina, ma tiaki ibukin oin kakukureiaia. (I-Rom 14:8; 1 Betero 4:2) Anne are e a kaira aia iango ma aia mwakuri. Ai kukurei ra iai nanon Tamaia are i karawa!​—Taeka N Rabakau 23:24.

[Kabwarabwara ae nano]

Ko Kona ni Kabwarabwaraa?

• Bukin tera bwa e kakawaki ukoukoran te raoiroi?

• E na kanga te Kristian ae aki-kororaoi n ukoukora te raoiroi?

• Baikara bwaai tabeua n te aonnaba, ake e na riai n rawa nako iai te Kristian?

• E a kanga ni kamanoira ukoukoran te raoiroi?

[Taamnei n iteraniba 27]

Ataei ake a reireiaki bwa a na tangira Iehova a kakorakoraki iai bwa a na rawa nakon te wene ni bure

[Taamnei n iteraniba 28]

A mwaninga nako tabeman tibun Iteraera imwin reken kaubwaiia n te Aba ni Berita