Onimakina Iehova Ngkai E A Uakaan Te Toki
“Kam na onimakina Iehova n aki toki.”—ITAIA 26:4, BG.
1. Tera kaokoroia ana toro te Atua ao aomata aika n te aonnaba?
TI MAEKA n te aonnaba ae a aikoa ataia iai aomata aika mirion ma mirion bwa antai ke tera ae a na onimakinna, ibukina bwa tao a a tia ni kammarakaki ke ni karawawataaki n taai aika bati. Ai boni kaokorora ma aroia ana toro Iehova! A ataa ae raoiroi riki nakon ae a na onimakina te aonnaba aei ma ‘ueana,’ ngkai a kairaki ni wanawanan te Atua. (Taian Areru 146:3, BG) A onimakina Iehova ni maiuia ngkai ao n taai aika a na roko n ataakin ae e tangiriia ao e kakakoroi bukin ana Taeka n taai nako.—I-Rom 3:4; 8:38, 39.
2. Tera are e taekinna Iotua ibukin onimakinan raoi te Atua?
2 E taekina onimakinan raoi te Atua Iotua are e maiu ngkoa. Ngke e a kaan tokini maiuna ao e kangai nakoia raona n I-Iteraera: “Kam ataia i nanomi ni kabane ao n tamneimi ni kabane, ba bon akea te bwai teuana ae bwaka mai buakoni bwaai aika raraoi ni kabane ake E taekiningkami iai Iehova ae Atuami; a bane ni koro bukiia nako imi.”—Iotua 23:14, BG.
3. Tera anuan te Atua ae kaotaraeaki n arana?
3 E kakakoroi bukin ana berita Iehova, tiaki tii ibukin tangiraia ana toro ma ae moamoa riki ibukin arana. (Te Otinako 3:14; 1 Tamuera 12:22) Ni kaineti ma aran te Atua, e kabwarabwaraaki n te moantaeka n te boki ae The Emphasized Bible are e koreaki iroun J. B. Rotherham bwa e irekereke aran te Atua ma kakoroani bukin ana berita nako, ao e kaotaki naba iai anuan Iehova ae te nanoanga, te akoi ao tauraoina ni kaangaraoi ana babaire ni kaineti ma baika riiriki ao kangaanga aika kona n riki.
4. (a) Tera ae ti kaumakaki bwa ti na karaoia n Itaia 26:4? (b) Tera ae ti na rinanona n te kaongora aei?
4 Titirakiniko ni kangai: ‘I kinaa raoi Iehova ao I onimakinna ma nanou ni kabane? I arorai nakon taai aika imwaiu n aki nanokokoraki, n ataakin ae bon te Atua ae e bairei bwaai nako?’ E taekinaki n Itaia 26:4 (BG) ae kangai: “Kam na onimakina Iehova n aki toki: ba te bwa ae rietata ae akea tokina Iaah ae Iehova.” Ni koauana, e aikoa bitii maiuia aomata te Atua n te aro ni kakai n aron are e karaoia n tabetai n taai ake a karakinaki n te Baibara. Ma e ngae anne, e kona n onimakinaki “n aki toki” ngkai boni ngaia “te bwa ae rietata ae akea tokina.” E kanga Atuara ae ti onimakinna ni buokiia taan taromauria aika kakaonimaki ni boong aikai? Ti na rinanoi aanga aika tenua: E kakorakoraira ngkana ti ukera buokara mairouna bwa ti na rarawa nakon te kaririaki, e boutokaira ngkana a aki bwerengaki ao ni kaaitaraira aomata, ao e kaungaira ngkana ti taonaki n te raraoma. Ngkana ti neneri itera aikai, ti riai n taraia raoi bwa ti na iaiangoi arora ni kona ni kakorakoraa riki onimakinan Iehova.
Onimakina te Atua Ngkana Ko Kaririaki Bwa Ko na Karaoa ae Kairua
5. E na riki mai ia te kataaki ae moan te korakora ni kaineti ma onimakinan te Atua iroura?
5 E bebete onimakinan Iehova ngkana ti iaiangoi ana berita ibukin te Bwaretaiti ke te mangauti ake ti rangi n tangiri. Ma tao e kona ni kangaanga onimakinana ngkana ti a motinnanoia bwa ti na tou mwin ana kaetieti ibukin te aroaro ni maiu ae riai, ao ni kakoauaa raoi i nanora bwa e riai te aantaeka nakoni kawaina ao ana kaetieti aika a na kairiri nakon te kakukurei ae rangi ni korakora. E korea te kaumaki te Uea ae Toromon ae kangai: “Onimakina Iehova n nanom ni kabanea, Ao tai mwiokoa oin am ataibwai: Ko na ataia n nakonakom ni kabane, Ao E na kaeti kawaim.” (Taeka N Rabakau 3:5, 6, BG) Nora ae taekinaki ibukin ‘nakonakora’ ao ‘kawaira.’ Eng, ti riai ni kaotiota onimakinan te Atua ni maiura ni kabane ma tiaki tii n ara kantaninga ni Kristian. Ti na kanga ni kaotia bwa ti onimakinna ngkana ti kaririaki?
6. Ti na kanga ni kamatoaa ara motinnano bwa ti na rarawa nakon iango aika bubuaka?
6 E moanaki tannakora man te buakaka man ara iango. (Wareka I-Rom 8:5; I-Ebeto 2:3.) Ko na kanga ngkanne ni kamatoaa am motinnano n rarawa nakon iango aika bubuaka? Iangoi aanga aika nimaua aikai: 1. Ukera buokam mairoun te Atua n te tataro. (Mataio 6:9, 13) 2. Kananoa am iango i aoni katoto aika n te Baibara ibukia ake a ongeaba iroun Iehova ke ake a kabwaka. Imwina, iangoi raoi baike a riki nakoia.a (1 I-Korinto 10:8-11) 3. Iaiangoa rawawatan te iango ma te nano ae e kona n reke man te bure nakoim ao nakoia aika tangiraki iroum. 4. Iangoa aron rotakin te Atua ngkana e karaoa te bure ae rawawata ana toro temanna. (Wareka Taian Areru 78:40, 41.) 5. Iangoa kimwareirein Iehova ngkana e nora te tia taromauria ae kakaonimaki bwa e ribaa te buakaka ao e kakaraoa ae raoiroi i mataia aomata ke ngkana tii ngaia. (Taian Areru 15:1, 2; Taeka N Rabakau 27:11) Ko kona naba ngkoe ni kaota onimakinan Iehova.
Onimakina te Atua Ngkana A Aki Bwerengaki ao ni Kaaitarako Aomata
7. Baikara kataaki ake e kaaitarai Ieremia, ao tera ana namakin n tabetai?
7 A bati tarira aika a beku n aono ake e rangi ni kainnanoaki iai te nanomwaaka. E mwakuri te burabeti ae Ieremia n te aeka n aono anne n te tautaeka n Iuta, n taai ake a bati kangaanga iai ni kabaneani boong. E kaaitara ma kataakin ana onimaki ni katoabong ibukin ongeabana ni katanoataa taekan ana motikitaeka te Atua. N te taina, e ngurengure ibukini kuana Baruka are ana tia koroboki ae kakaonimaki. (Ieremia 45:2, 3) E kariaia Ieremia bwa e na bwara nanona? E bon namakina te rawawata n tabetai. E taku: “E bia reke kain te bong are I bungiaki iai.” “Bukin tera ngke I oti nako mai nanon te biroto n nora te rawawata ma te raraoma, ngkai a kabaneaki au bong n te maamaa?”—Ieremia 20:14, 15, 18, BG.
8, 9. Tera ae ti riai ni karaoia bwa ti aonga n teimatoa ni kariki uaa aika raraoi ngkana ti kaboraoi maiura ma ae taekinaki n Ieremia 17:7, 8 ao Taian Areru 1:1-3?
8 Ma e ngae n anne, e bon aki bwara nanon Ieremia. E teimatoa n onimakina Iehova. Ibukin anne, e nori kakoroani bukin ana taeka Iehova te burabeti ae kakaonimaki aei ake a koreaki n Ieremia 17:7, 8 (BG) aikai: “E a kabaia te aomata ae onimakina Iehova, ao ae ana mwioko Iehova. Ba e na riki n ai aron te kai ae unikaki i rarikin raan, ae kabuti wakana i rarikin te karanga, ao e na aki maku ngkana e roko te riringa, ma a na mawawa bana; ao e na aki iango n raraoma n ririkin te rongo, ao e na aki toki naba ni kariki uaa.”
9 E “aki toki naba ni kariki uaa” Ieremia n aron te kai ae manguroro ae e “unikaki i rarikin raan,” ke n te onnaroka ae tetebokaki. E rawa ni kairaraangaki irouia taani kakaniko aika buakaka ake e mena i buakoia. Ma e nimta Nibwan te maiu are e kateimatoa reken te “ran” ao e mutiakin ana taeka Iehova ni kabane ake e tuangnga. (Wareka Taian Areru 1:1-3, BG; Ieremia 20:9) Ai raoiroira ana katoto Ieremia ibukira, ai moarara riki te koraki ake a beku ibukin te Atua n aono ake e kainnanoaki iai te nanomwaaka! Ngkana e riki aei nakoim, teimatoa ni kakorakorako n onimakina Iehova are e anganiko te nanomwaaka ngkai ko “kaotiota arana i mataia aomata.”—I-Ebera 13:15.
10. Baikara kakabwaiaara ao tera ae ti riai n titirakinira?
10 E a tia n anganira baika bati Iehova ibukini buokara n tokanikai i aoni kangaanga aika ti kaaitarai i nanoni kabaneani boong aikai. Aikai tabeua mai buakoia: E a tia n anganira Ana Taeka ae tabwanin raoi are e a tia n rairaki n te aro ae eti n taetae aika bati. E a tia naba ni katauraoi amwarake n taamnei aika mwaitikurikuri ake a roroko n taia aika riai rinanon te toro ae kakaonimaki ma ni wanawana. Ao e karekeia taani boutokaira aika raora n onimaki aika rangi ni bati n taai ni bobotaki ao ruunga. Ko kamanenai raoi bwaai n ibuobuoki aikai? A na bane aomata ake a karaoa aei n ‘anene ni kakatongan nanoia.’ Ma e ngae n anne, a ‘na tang n rawawatan nanoia, ma ni mangoo n uruan taamneia’ ake a kabwaka ni kakauongo iroun te Atua.—Itaia 65:13, 14, BG.
Onimakina te Atua Ngkana Ko Raraoma
11, 12. Tera aroni karekean te wanawana ni koaua n iangoani kangaanga n te aonnaba?
11 N aron ae e a kaman taekinaki, a aitara aomata ma kangaanga aika a tabe n ririkirake. (Mataio 24:6-8; Te Kaotioti 12:12) Ngkana e roko te ieka, a taneiai aomata ni biri nakon te tabo ae rietata riki ke n tamwarakea taubukin te auti ke taabo riki tabeua aika rietata. N aron naba anne, ngkana a rikirake riki kangaanga n te aonnaba, a ukeri kamanoaia mirion ma mirion aomata n te kaubwai, taian tautaeka, ke botaki n Aro ao rabakau n aonnaba ma kukune aika boou. Ma bon akea mai buakoni baikai ae kona n anga te mweraoi ni koaua. (Ieremia 17:5, 6) N te itera teuana, iai aia tabo ni kamanomano ni koaua ana toro Iehova ae “te bwa ae rietata ae akea tokina.” (Itaia 26:4, BG) E taku te tia areru: “Au bwa ae rietata [Iehova] ma au tia kamaiu: Bon au taua ae rietata.” (Wareka Taian Areru 62:6-9, BG.) Ti na kanga ni karika te Bwa aei bwa ara tabo ni kamanomano?
12 Ti nimta Iehova ni mutiakinan ana Taeka are e aki toki ni kauntaba ma wanawanaia aomata. (Taian Areru 73:23, 24) N te katoto, a kona ni kangai aomata aika kairaki ni wanawanaia raoia n aomata: ‘Kamanena raoi maium bwa tii aio am tai.’ ‘Ukera te mwakuri ae bati te boo iai.’ ‘Kabatiaa am mwane.’ ‘Kabooa aei, kabooa arei.’ ‘Boborau ni kakukureiko n te aonnaba.’ N te itera are teuana, e boraoi wanawanan te Atua ma te taeka n reirei aei: “[Ke] a kabonganai bwain aon te aba bwa kaanga a aki kabatiai kabonganaaia, bwa a bibitaki baika riiriki n te aonnaba.” (1 I-Korinto 7:31) N aron anne, e kaumakira Iesu bwa ti na moanibwaia te Tautaeka n Uea n taai nako, ike ti a kaikoi iai ‘baika kakawaki ibukira i karawa,’ ao a na rangi ni kawakinaki raoi iai.—Mataio 6:19, 20.
13. Tera ae ti riai n titirakinira iai ngkana ti iaiangoa 1 Ioane 2:15-17?
13 E koaua bwa ko kaotiota onimakinan raoi te Atua n aroarom ni kaineti ma “aia waaki kaain te aonnaba” ao “waakina nako”? (1 Ioane 2:15-17) E koaua bwa ko rangi n tangira te kaubwai n taamnei ao mwioko ni kaineti ma te Tautaeka n Uea, ao a kakawaki riki iroum nakoni baika a kona n reke n te aonnaba? (I-Biribi 3:8) Ko kakorakorako ni kateimatoa ‘kaatuuan taraan te bwai ae tii teuana’? (Mataio 6:22) Ni koauana, e tangiriko te Atua bwa ko na wanawana ke ni kakaraoa ae riai, ai moarara riki n tararuaan am utu. (1 Timoteo 5:8) Ma e kantaningaiia ana toro bwa a na onimakinna ma nanoia ni kabane, ma tiaki ana waaki Tatan ae nangi maunanako.—I-Ebera 13:5.
14-16. A kanga ni karekei kakabwaiaaia tabeman mani kateimatoaani ‘kaatuuan taraan te bwai ae tii teuana’ ao kateimatoaani moanibwaian te Tautaeka n Uea?
14 Iangoa aia katoto kaaro aika Richard ma Ruth ake teniman natiia. E taku Richard: “I namakinna raoi i nanou bwa I kona ni karaoa ae bati riki ibukin Iehova. I maiu ni kaubwai ma I namakinna bwa I tii angangan te Atua tatarani kaubwaiu. Imwin tataroan aei, I a ukera raoiroina ao imwina e a boo nanou ma Ruth bwa N na butiia au mataniwi bwa e na kakerikaaka au bong ni mwakuri nakon abong n te wiki, e ngae ngke e rangi ni korakora te kangaanga ibukin te mwane n te aba anne. E butimwaeaki au bubutii, ao I a waaki iai i nanon teuana te namwakaina.” Tera ngkai ae e namakinna Richard?
15 E taku teuaei: “E a kerikaaki boou 20 te katebubua nakon are mai mwaina, ma ngkai e a raka riki au bong nakon 50 i nanon teuana te ririki are I a bobotaki iai ma au utu ao n reireinia natiu. I a tia ni kataboroa au tai n te mwakuri ni minita ao ai tenua te tai okiokini mwaitiia aomata ake I reirei ma ngaiia n te Baibara, ao I a kabatiaa riki au tai ni mwakuri n te ekaretia. Ibukina bwa e a mwaawa riki au tai ni buokiia natira, e a kona iai Ruth ni karaoa te mwakuri n auxiliary bwaiania n tabetai. I motinnanoia bwa N na teimatoa n ira nanon au kaetieti aei n aron ae I kona.”
16 A kona Roy ao Petina ni kakerikaaka aia tai ni mwakuri ni kareketianti bwa a aonga n uataboa te mwakuri ni minita ni kabwanina aia tai iai, e ngae ngke iai naba ngkai natiia te aine are a kaikawaia. E taku Roy: “I mwakuri tenibong n te wiki ao Petina uabong. Ti mwaing naba man te auti ae bubura nakon te ruu ae tau buburana are e a bebete riki kawakinana. Ti a kamani bwaiania imwain rikin natira te mwaane ao te aine, ao e tuai ni bua ingaingara ni kani bwaiania. Ngaia are ngke a a ikawai natira, ti a manga kabwanina ara tai n te mwakuri ni minita. N aki ongeia bwa iraua mwaitin ara mwane ma e bon aki kona ni kabotauaki ma kakabwaiaara ake ti karekei.”
Kariaia “te Rau Are Mairoun te Atua” Bwa E na Kawakina Nanom
17. Ko na kanga ni kabebeteaki n te Baibara ngkai ko aki atai baika kona n riki ni maium?
17 Akea i buakora ae ataa kanoan te ingabong bwa “a ti roko naba [ara] bong, ma aroia aika aki ataaki” iroura ni kabane. (Te Minita 9:11, BG) Ma e ngae n anne, e riai n aki iraeaki raun ara iango ni boong aikai ibukin aki ataakini kanoan te ingabong, bwa e aki toki n riki anne irouia te koraki ake akea irouia te mweraoi ae reke man te iraorao ae kaan ma te Atua. (Mataio 6:34) E korea ae kangai te abotoro Bauro: “Tai raraomaeakina te bwai teuana, ma a na kaotaki ami bubutii ni bwaai ni kabane nakon te Atua, n te tataro ma te kakorakora n tataro ni bubutii n raonaki n te katituaraoi, ao te rau are mairoun te Atua ae riaon aia iango aomata, e na kawakin nanomi ma ami iango.”—I-Biribi 4:6, 7.
18, 19. N aaro raa ake e a tia ni kabebeteira iai te Atua? Kabwarabwaraa.
18 A bati taari aika kekeiaki ribuakoni kangaanga ake a a tia n rinanon te raunnano ao te rau mairoun Iehova. E taku temanna te tari te aine: “E okioki te tia korokoro ni kataia ni kakamaakai bwa I aonga ni butimwaea te karinraraa. Aio ana moan taeka nakoiu: ‘Tera te iango ae akea nanona aei ae te rawa ni karinraraa?’ Ma n taai riki tabeua, I tataro i nanou nakon Iehova ao I a namakina te rau. I namakinna bwa e a rangi ni matoa nanou n aron te bwa. E ngae ngke I mamaara ibukin aki taun raraau, ma I boni kona ni kamataataa man te Baibara bukina ae I aki kani karinraraa iai.”
19 N tabetai, e kona ni karekea te boutoka ae kainnanoaki te Atua rinanon te rao n onimaki ae e kabebetea nanora ke rinanon te amwarake taamnei n taina ae riai. Ko bae n tia n ongo ana taeka te tari temanna ae kangai: “Aei te kaongora ae I rangi ni kainnanoia. E boni kaineti nakoiu!” Eng, n aki ongeia bwa tao baikara baika riki nakoira ke aika ti kainnanoi, ma e na boni kaota tangirara Iehova ngkana ti onimakinna. Ni koauana, bon ana “tiibu” ngaira ao e a tia ni katokaa arana i aora.—Taian Areru 100:3; Ioane 10:16; Mwakuri 15:14, 17.
20. E aera ngkai a na maeka raoi ana toro Iehova ngkana e a roko tokin ana waaki Tatan?
20 A na bane ni kamaunaaki bwaai nako ake a onimakini aomata n ana waaki Tatan ngkana e waekoa rokoni “bongin unin Iehova,” ae e a rangi ni kaan. Bon akea te mweraoi ae na reke man te koora, te tirewa ao bwaai aika kakawaki riki tabeua. (Tebania 1:18, BG; Taeka N Rabakau 11:4) Ara tabo ni kamanoira bon tii ara “bwa ae rietata ae akea tokina.” (Itaia 26:4, BG) Ngaia are ti bia kaotiota ngkai onimakinan raoi Iehova n arora n ongeaba n nakonako ni kawaina aika raraoi, n tataekina rongorongon ana Tautaeka n Uea n aki ongea te aki bwerengaki ke te kakaaitara, ao ni kaaki raraomara i aona. Ni karaoani baikai, ti na boni ‘maeka raoi ao n rau n aki maakui kaira.’—Taeka N Rabakau 1:33, BG.
[Kabwarabwara ae nano]
a Nora te boki ae “Kawakiningkami n te Aro ae Kam na Teimatoa n Tangiraki Iai Iroun te Atua” n iteraniba 113-119.
Ko Kona ni Kabwarabwaraa?
Ti na kanga n onimakina te Atua
• ngkana ti kaririaki nakoni karaoan ae kairua?
• ngkana ti aitara ma te aki bwerengaki ke te kakaaitara?
• ngkana ti taonaki n te raraoma?
[Taamnei n iteraniba 19]
E karekea te kakukurei nimtan ana kaetieti te Atua
[Taamnei n iteraniba 21]
‘Iehova bon te Bwa ae rietata ae akea tokina’