E Kataneiaia Taani Kawakin-tiibu Iehova Ibukin Ana Nanai
“Ba boni Iawe ae e anga te wanawana, e reke mairouna te atatai ma te rabakau.”—Taeka N Rabakau 2:6, BK.
1, 2. E aera ngkai a kaota nanoia ni kani kabatiaa tabeia n te ekaretia mwaane ake a a tia ni bwabetitoaki?
“MOAN te kukurei ngai ngke I a mwiokoaki bwa te unimwaane n te ekaretia,” e taekina aei Nick, ae te mataniwi i nanon itua te ririki. “I iangoa te mwioko aei bwa te kakabwaia ae anganai au tai ni karababaa au mwakuri ibukin Iehova. I namakinna bwa iai baeu ae te kani kakaaitau ni bwaai ni kabane ake e a tia ni karaoi ibukiu. I kani buokiia naba kaain te ekaretia n au kabanea ni konaa, n aron naba are a buobuokai iai ngkoa unimwaane.” Ma e ngae ngke e kimwareirei Nick ma e bon raraoma naba. E reitia ni kangai: “Kioina ngke e tuai ni koro 30 au ririki ngke I moani mwiokoaki, I a raraoma bwa mwina I tuai ni mwaatai, n au atatai ao wanawanau, ni kawakina raoi te ekaretia.”
2 E bati bukin kukureia te koraki ake e mwiokoiia Iehova bwa a na tararuaa ana nanai. E kauringia unimwaane ake i Ebeto te abotoro Bauro bukin riaia ni kukurei teuana, ngke e taekina ana taeka Iesu ni kangai: “E kakabaia [“kakukurei,” NW] riki te anga nakon te anganaki.” (Mwakuri 20:35) Te mwakuri n toro-ni-minita ke n unimwaane, e karekea aia anga mwaane ake a a tia ni bwabetitoaki bwa a na beku riki ibukin Iehova ao te ekaretia. N te katoto, a buokiia unimwaane tooro-ni-minita. Iai tabeia naba tooro aikai aika mwaiti, aika a riai ni karaoaki ibukin te ekaretia, ake a kabanei naba aia tai aika bati. A kairaki taari aikai n tangiran te Atua ao raoia, bwa a na ibuobuoki n te mwakuri ae kakawaki aei.—Mareko 12:30, 31.
3. E aera ngkai a tabwarabwara tabeman ni kaota nanoia ni kani mwiokoaki n te ekaretia?
3 Ma tera aron te mwaane ae te Kristian ae tabwarabwara ni kaota nanona ni kani mwiokoaki n te nakoa n toro-ni-minita, ao imwina riki te nakoa n unimwaane? Tao e katotonga Nick n raraoma bwa e aki bati n tau rabakauna n riki bwa te tia kawakin-tiibu ae mwaatai. Ngkoe naba temanna te tari te mwane ae e a tia ni bwabetitoaki ae tao ko iango n aekakin aei? A koaua aeka n tabeaianga akanne. Bwa e kabaeia taani kawakin-tiibu Iehova, bwa a na boni bukinaki ni kaineti ma aroia n reitaki ma te nanai. E taku Iesu: “Ane anganaki baika bati, ao a na anaki baika bati mai rouna: ao ane anganaki baika bati irouia aomata, ao e na manga kabatiaki butiana i rouia.”—Ruka 12:48.
4. E kanga Iehova ni buokiia te koraki ake e mwiokoia bwa a na kawakina ana tiibu?
4 Ma e kaantaningaia te koraki ake e mwiokoia Iehova ake tooro-ni-minita ke unimwaane bwa a na uota uotaia ae rawawata i bon irouia? E aki, ma e katauraoa te aro ae e na aki tii buokiia n uotii uotaia, ma e na kamateraoa naba aia mwakuri. N aron ae kabwarabwaraki n te kaongora are mai mwaina, e angania Iehova ana taamnei ae raoiroi, are a na buokaki n uaana bwa a na mwamwannanoia iai tiibu. (Mwakuri 20:28; I-Karatia 5:22, 23) N reitaki ma anne, e angania naba Iehova te wanawana, ao te ataibwai ao te atatai. (Taeka N Rabakau 2:6, BK) E kanga ni karaoa aei? Ti na maroroakini aanga aika tenua are e kataneiaia iai aomata ake e mwiokoia Iehova, ni kaineti ma mwamwannanoaia ana tiibu.
Kataneiaki Irouia Taani Kawakin-Tiibu Aika Mwaatai
5. E aera ngkai a mwaatai ni kawakin-tiibu Betero ao Ioane?
5 Ngke a tei i matan te Tanirim abotoro aika Betero ao Ioane, ao a iangoaki irouia taani motikitaeka aika kaatuua te rabakau n aonnaba bwa aomata “aika aki reireiaki aika aki ataibwai.” A kona ni wareware ao ni koroboki, ma a aki kataneiai n aia kuura raabi ibukin reiakinan te Baibara. Ma e ngae n anne, a kakoauaki Betero ma Ioane ao taan rimwin Kristo tabemwaang bwa bon taan reirei aika mwaatai, ao a bati ake a ongora irouia aika a anaaki nanoia n riki bwa taan onimaki. A kanga n riki mwaane aika mangori aikai bwa taan reirei aika mwaatai? Imwin ongoraaia kaain te kaboowi irouia Betero ao Ioane, ao “a ataiia iai ba a memena iroun Iesu ngkoa.” (Mwakuri 4:1-4, 13) E koaua bwa a karekea irouia te taamnei ae raoiroi. (Mwakuri 1:8) Ma e teretere naba irouia taani motikitaeka ake a aki ota n ana waaki te Atua, bwa a boni kataneiaki mwaane aikai iroun Iesu. Ngke e mena Iesu ma ana abotoro i aon te aba, e reireinia tiaki tii ikoikotakia aomata aika ai aroia tiibu, ma aron naba kawakinaia ngkana a a kaaina te nanai.—Mataio 11:29; 20:24-28; 1 Betero 5:4.
6. Tera te katoto ni kaineti ma kataneiakia tabemwaang, ae a karaoia Iesu ao Bauro?
6 E teimatoa Iesu ni kataneiaia te koraki ake e mwiokoia bwa taani kawakin-tiibu, imwin utina. (Te Kaotioti 1:1; 2:1–3:22) N te katoto, e bon rinea Bauro ao e kaira aron kataneiakina. (Mwakuri 22:6-10) E rangi ni kakawaki iroun Bauro kataneiakina are e reke, ao e a manga reireinia iai unimwaane tabeman. (Mwakuri 20:17-35) N te katoto, e kabongana ana tai ae bati ao korakorana ibukin kataneian Timoteo bwa e na riki bwa “te tia makuri” iroun te Atua, ae “e aki mama n ana makuri.” (2 Timoteo 2:15, BK) E a riki iai te iraorao ae kaan i marenaia mwaane aikai. E a tia naba ni korea taekan Timoteo ngkoa Bauro ni kangai: “Ba e toro ma ngai i bukin te euangkerio, n ai aron te tei ae toro iroun tamana.” (I-Biribi 2:22) E aki ukoukora rikin Timoteo ke aomata tabeman Bauro bwa taan rimwina. Ma e kaungaia raona n onimaki bwa a na ‘kakairi irouna, n ai arona ngkai e kakairi irouni Kristo.’—1 I-Korinto 11:1.
7, 8. (a) Te rongorongo raa ae kaota raoiroin uaan aia mwakuri unimwaane ni katotonga Iesu ao Bauro? (b) N ningai ae a riai iai unimwaane, ni moana kataneiaaia te koraki ake a kona n riki bwa tooro-ni-minita ao unimwaane?
7 A katotongia Iesu ao Bauro taani kawakin-tiibu aika mwaatai, ni biririmoa ni kataneiaia taari mwaane ake a a tia ni bwabetitoaki, ao e noraki uaana ae nakoraoi. Iangoa rongorongon Chad. E kaikawaki n te utu ae kakaokoro te Aro iai, ma ngkai e a bon tibwa mwiokoaki naba bwa te unimwaane. E taku: “I nanon ririki aika bati, a buokai unimwaane aika mwaatai n rikirake n te onimaki. Unimwaane aikai a kaota tabeakinau n te aro are kaanga a a riki bwa tamau n te onimaki, ibukina bwa tiaki kaain te onimaki tamau. A karerekea aia tai ni kataneiai n te mwakuri ni minita, ao imwina riki temanna te unimwaane e a kataneiaai ni mwiokoau n te ekaretia ake I anganaki.”
8 N aron ae oti n rongorongon Chad, taani kawakin-tiibu aika a ataibwai, a a kamani moana kataneiaaia te koraki ake a kona n riki bwa tooro-ni-minita ao unimwaane, n te tai ae maan imwain ae a na tau naakai nakoni mwioko aikai. Bwa e aera ngkai e riai aei? Ibukina bwa e tua te Baibara bwa a riai tooro-ni-minita ao unimwaane ni karekea aia onimaki ae korakora, ao ni maiuakini anua aika itiaki imwain ae a na mwiokoaki iai. A riai ni “kataki naba moa aikai ba ua ra.”—1 Timoteo 3:1-10.
9. Tera tabeia taani kawakin-tiibu aika mwaatai, ao bukin tera?
9 Ngkana a na tuoaki taari mwaane ake a a tia ni bwabetitoaki bwa a uara, a riai moa ni buokaki ni kataneiaki n aia mwakuri. E kangai kabwarabwarana: Ngkana e tuangaki ataein te reirei bwa e na karaoa te ukeuke ae kangaanga, ae e tuai ni kataneiaki iai moa irouia taan reirei, e na bwaati n te ukeuke anne? Tao e na aki. Mangaia are e kainnanoaki te kataneiai. Ma taan reirei aika karaoa raoi tabeia, a kataneiaia ataein te reirei tiaki tii ibukin bwatiia n te ukeuke, ma a aonga ni kona ni kabongana naba te atatai are a karekea. N aron naba anne, a buokiia taari-mwaane ake a a tia ni bwabetitoaki unimwaane aika taningamarau, bwa a na karikirakei aroaro aika kainnanoaki irouia taani mwiokoaki n te ekaretia, n te aro are a kataneiaia raoi ni kaineti ma tabeia. A aki karaoia tii ibukin buokaia taari aikai bwa e na reke irouia te mwioko, ma a karaoia naba bwa a aonga ni buokiia ni kataubobongaia nakoni kawakinan te nanai. (2 Timoteo 2:2) A riai naba taari-mwaane ake a a tia ni bwabetitoaki ni kaakaraoa tabeia ao ni kakorakoraia ni mwakuri, bwa e aonga n reke irouia aroaro aika kainnanoaki ibukin te toro-ni-minita ke te unimwaane. (Tito 1:5-9) Ma ibukin ngkanne buokaia te koraki ake a kaota te nano ni kani beku n te ekaretia, a kona ni buokaki bwa a na waekoa n rikirake irouia taani kawakin-tiibu aika mwaatai.
10, 11. A kanga taani kawakin-tiibu ni kataneiaia tabemwaang ibukin mwakuri riki tabeua n te ekaretia?
10 A na kanga taani kawakin-tiibu aika mwaatai ni kataneiaia tabeman, ni kaineti ma mwakuri aika riai ni karaoaki n te ekaretia? A na moana aia waaki man tabeakinaia taari mwaane n te ekaretia, ni katoatai ni mwakuri ma ngaiia n te mwakuri ni minita, ao ni buokiia ni karikirakea aia konabwai “n tataekina te koaua n te aro ae eti.” (2 Timoteo 2:15, BK) A mamaroroakina taekan te kimwareirei taani kawakin-tiibu aika mwaatai, ae kona n reke man te beku ibukia tabemwaang, nakoia taari mwaane, ao kukureia ae a karekea ngaiia man uaiakinan tiia n te onimaki. A bwaina naba te akoi n angania taari reirei n ibuobuoki aika kaineti raoi ma are a kainnanoia, bwa a aonga n riki bwa taani “kakairi” nakon te nanai.—1 Betero 5:3, 5.
11 Ngkana e a mwiokoaki te tari bwa te toro-ni-minita, a teimatoa naba taani kawakin-tiibu aika wanawana ni kataneiaa. E taku Bruce ae te unimwaane i nanon te maan ae kaania 50 te ririki: “I kukurei n tekateka ma te toro-ni-minita ae boou ao ni kauring ma ngaia i aon reirei aika boretiaki iroun te toro ae kakaonimaki ae wanawana. Ti wareki naba kaetieti ni kaineti ma oin tabena, ao I kukurei ni mwakuri ma ngaia ni karokoa ae e a taneiai ma mwiokoana.” Ngkana e a rikirake ni mwaatai te toro-ni-minita, e a kona naba ngkanne ni kataneiaki n te mwakuri ni kawariia tiibu ibukin kaungakia. E reitia Bruce ni kangai: “Ngkana I kaira te toro-ni-minita bwa N na kawariia taari ibukin kaungakia, ao I buokia n rinei kiibu tabeua ake a kaineti ma kaungan ao karikirakean te aomata ke te utu are ti kawaria. E kakawaki reiakinana aroni kabonganan kiibu n te aro ae e na rota nanoia aomata, ngkana e na riki te toro-ni-minita arei bwa te tia kawakin-tiibu ae mwaatai.”—Ebera 4:12; 5:14.
12. A kanga taani kawakin-tiibu aika mwaatai, ni kataneiaia unimwaane aika boou?
12 Taani kawakin-tiibu aika boou a rangi ni kakabwaiaki naba man te kataneiai riki. E taku Nick are e taekinaki ni moan te kaongora: “Moan te rangi n ibuobuoki te kataneiai ae I karekea mairouia mataniwi aika uoman aika ikawai riki nakoiu. Taari aikai a mataata ni baika a riai ni karaoaki. A ongora irou n taai nako ao a iangoi raoi baike I maroroakini, e ngae ngke a aki boraoi ma aia iango. E bati reireiau ae reke man norakin aroia n nanorinano ao n rangi ni karinerine ngkana a reitaki ma taari n te ekaretia. A kaatuua nakoiu riaiu ni kabwaatai raoi ni kabongana te Baibara, ngkana I ibuobuoki ma aia kangaanga tabemwaang ke ni kaungaunga.”
Kataneiai n Ana Taeka te Atua
13. (a) Tera ae e kainnanoia te tari te mwaane bwa e aonga n riki bwa te tia kawakin-tiibu ae mwaatai? (b) E aera Iesu ngke e kangai: “Te reirei ae I anga, bon tiaki mairou”?
13 Ni koauana iai n Ana Taeka te Atua ae te Baibara, tuua, kaetieti, ao katoto, aika kainnanoaki irouia taani kawakin-tiibu bwa a aonga ni “kabaneaki ni kataeaki [nangiia] nakoni makuri aika raraoi ni bane.” (2 Timoteo 3:16, 17) E ngae ngkana e bubura ana reirei te tari te mwaane, ma bon ana atatai n te Baibara ao arona ni kamanena, ae e na karikia bwa te tia kawakin-tiibu ae mwaatai. Iangoa ana katoto Iesu. Akea riki te tia kawakin-tiibu temanna ae e a tia ni maiu i aon te aba ae e bubura riki ana ataibwai nakoina, wanawanana, ao ana atatai. Ma e ngae n anne, e aki onimakina oin wanawanana ngkana e reireinia ana tiibu Iehova. E taku “Te reirei ae I anga, bon tiaki mairou, ma boni mairoun Teuare e kanakoai.” E aera Iesu ngke e kamoamoaa Tamana are i karawa? E kabwarabwaraa ni kangai: “Te aomata ae e taekin oin ana taeka, ao e ukera oin neboana.”—Ioane 7:16, 18, BK.
14. A kanga taani kawakin-tiibu ni kararoaa ukoukoran kamoamoaaia?
14 A aki ukoukora kamoamoaaia taani kawakin-tiibu aika kakaonimaki. A aki kabotoa aia reirei ma aia kaungaunga i aon oin rabakauia ma a kabotoa i aon Ana Taeka te Atua. A mataata bwa tabeia boni buokaia tiibu bwa a na karekea irouia “nanoni Kristo,” ao tiaki nanoia unimwaane. (1 I-Korinto 2:14-16) N te katoto, tera arona ngkana e buokiia taanga te unimwaane n aia kangaanga n tekatekaia, ao e kabotoa ana reirei i aon baika riki bon nakoina ni maiuna, ma tiaki i aon booto-n-reirei man te Baibara ao reirei aika boretiaki iroun “te toro ae kakaonimaki ae wanawana”? (Mataio 24:45) E kona n rotakibuaka ana reirei are e anga ni katei aika bwainaki n ana tabo, ke n uarereken ana atatai. E koaua bwa a aki bubuaka katei tabeua, ao e bae n tia ni karekei rabakauna n te maiu aei. Ma e na rangi n riao riki kakabwaiaia tiibu ngkana a kaungaki irouia unimwaane bwa a na ira nanon bwanan Iesu ao ana taeka Iehova, nakon are a na iri nanoia aomata ke kaetieti ni kaineti ma katein te aba.—Taian Areru 12:6; Taeka N Rabakau 3:5, 6.
Kataneiaki Iroun “te Toro ae Kakaonimaki ae Wanawana”
15. Tera te mwioko are e angania “te toro ae kakaonimaki ae wanawana” Iesu, ao tera teuana bukin nakoraoin ana mwakuri te koraki aei?
15 Taani kawakin-tiibu n aron Betero, Ioane, ao Bauro, boni kaain te koraki ake e kabwarabwaraia Iesu bwa “te toro ae kakaonimaki ae wanawana.” Te toro ae kakaonimaki aei, e kaainaki irouia tarin Iesu aika kabiraki n te taamnei i aon te aba, ake a kaantaningaa te tautaeka ma Kristo i karawa. (Te Kaotioti 5:9, 10) I nanon kabaneani boong aika kaitira aikai, e a tabe ni kekerikaki mwaitiia tarin Kristo n tiku i aon te aba, n aron ae bon riai ni kaantaningaki. Ma te mwakuri are e mwiokoia Iesu bwa a na karaoia, are tataekinan euangkerion te Tautaeka n Uea imwain rokon te toki, e a tabe n raababa nako riki nakon are mai mwaina. E ngae n anne ma e bon rangi n nakoraoi aia waaki kaain te toro ae kakaonimaki! Bukin tera? Ibukina bwa a a tia ni kataneiaia kaain te koraki ae “tiibu tabemang,” bwa a na buokiia n te mwakuri n uarongorongo ao n angareirei. (Ioane 10:16; Mataio 24:14; 25:40) Angiin ngkai te mwakuri, e a kakororaoaki irouia kaain te koraki ae tiibu tabemwaang aika kakaonimaki.
16. E kanga te toro ae kakaonimaki ni kataneiaia mwaane ake a mwiokoaki?
16 E kanga te toro ae kakaonimaki ni katauraoa te kataneiai aei? N te moan tienture, a anganaki te mwaaka taan tei ibukin te toro ae kakaonimaki, bwa a na kataneiaia mwaane ao ni mwiokoiia bwa a na riki bwa mataniwin taian ekaretia. Ao mataniwi aika mwiokoaki, a a manga kataneiaia ngkanne kaain te nanai. (1 I-Korinto 4:17) Ai bon titeboo naba ma taai aikai. Te Rabwata n Tautaeka ae kaainaki irouia unimwaane tabeman aika kabiraki, bon te rabwata ae tei ibukin te toro ae kakaonimaki ae tabwanin. E a manga mwiokoia tabeman te Rabwata n Tautaeka bwa a na tei ibukina ni kataneiaia mwaane, ao ni mwiokoia bwa tooro-ni-minita ao unimwaane i nanon ekaretia aika tatabebwi te ngaa. N reitaki ma anne, e katei kuura te Rabwata n Tautaeka bwa a na kataneiaki ni kabaneaki aroia iai kaain taiani Komete n Tararua n Aia Aobiti Ana Tia Kakoaua Iehova, mataniwi aika mwamwananga, unimwaane, ao tooro–ni-minita, ni kaineti ma kawakinaia tiibu. Kairiri riki tabeua, a kanakoaki rinanon reeta, rinanon kaongora ake a boretiaki n Te Taua-n-Tantani, ao booki riki tabeua, n aron te boki ae Organized to Do Jehovah’s Will.a
17. (a) E kanga Iesu ni kaotiota onimakinan te toro ae kakaonimaki? (b) A kanga taani kawakin-tiibu n te ekaretia, ni kaota onimakinan te toro ae kakaonimaki?
17 E rangi ni korakora onimakinan te toro ae kakaonimaki iroun Iesu n te aro are e a mwiokoia bwa “mataniwin ana bwai nako,” ae ana bwai ni kabane i aon te aba aika irekereke ma nanon te Atua. (Mataio 24:47) E kakoauaki bwa a onimakina naba te toro ae kakaonimaki mwaane aika mwiokoaki bwa taani kawakin-tiibu, n aroia n ongeaba n te kairiri are a anganaki mairoun te Rabwata n Tautaeka. Ni koauana, a karikirakea te katiteuanaki irouia kaain te nanai taani kawakin-tiibu, n aroia ni kataneiaia tabemwaang, ao n aroia ni kataneiaki naba rinanon Ana Taeka te Atua, ao n aroia ni kamanena kataneiakia mairoun te toro ae kakaonimaki. Ai kakatongara ngaira ngkai e a tia Iehova ni kataneiaia mwaane aika rangi n tabeakinia raoi kaain te ekaretia ni Kristian n tatabemania nako!
[Kabwarabwara ae nano]
a Boretiaki irouia Ana Tia Kakoaua Iehova
Ko na Kanga ni Kaeka?
• A kanga taani kawakin-tiibu n te ekaretia aika mwaatai ni kataneiaia tabemwaang?
• E aera ngkai a aki kabotoa aia angareirei taani kawakin-tiibu i aon aia iango?
• A kanga taani kawakin-tiibu ni kaota onimakinan te toro ae kakaonimaki, ao bukin tera?
[Taamnei n iteraniba 25]
A kataneiaki mwaane aika ataei riki irouia unimwaane n te ekaretia
[Taamnei n iteraniba 26]
E katauraoa te kataneiai ae bati “te toro ae kakaonimaki ae wanawana” ibukia unimwaane