Itsaliwaisianü
1. ¿Depamonae beBabilonia Pinijitomaraj̈aneto?
¿Dej̈uajitsia pajumaitsinü papetiriwa pewünü “Babilonia pinijitomaraj̈aneto”, daj̈itajemaiglesiajawanü yabara? (Apocalipsis 17:5, TNM). Taenatsi akueyabi paliwaisibeje:
Nubena daj̈itanakuanüjawa. Bibliabaj̈uto jumaitsi bajarapowa “matakaitoroba peyanakuaewetsiwijawabelia pairataje”, ‘jiwimonae, daj̈itanakuanüpijiwi ataʼ (Apocalipsis 17:15, 18, TNM).
Apokuenekatae políticomonae, apokuenekatae yajawa pekanajetabiabiwi. Bibliabaj̈uto jumaitsi “peyanakuaewetsiwi”, “pekanajetabiabiwi” ata, abaj̈ü tsitekaena bajarapowa pewerebiabikujinaetsi. (Apocalipsis 18:9, 15, TNM).
Wünübijiana Dioso. Bibliabaj̈uto jumaitsi bajarapowa “penaperabükanajetsiwa” tsipaji yawenona “peyanakuaewetsiwi” perajutsinej̈atsi palata, itsakuenejawanü ata (Apocalipsis 17:1, 2, TNM). Bajarapowa yamaj̈üitojorobabia daj̈itanakuapijiwi. Ayaibitsaüto beyejebatsi bajarapowa pejamatabükueneta (Apocalipsis 18:23, 24, TNM).
Kaewüa ikatsia lebare liwaisi 13 punto 6
2. ¿Depakujinae meta naitajütsipa Dioso Pitapetsinü?
Bibliabaj̈uto wajunupaeba panepaejitsipa pina 69 pasemanabeje penaitajütsiwajünae Dioso pitapetsinü (lebare Daniel 9:25).
¿Depakujinae taj̈uj̈uaba 69 pasemanabeje? Pawaijawata 455 Cristo penaej̈anaewajünaeya. Bajarapawaita, pematakaponaenü Nehemías patajopa Jerusaléntomarata peyatomaraj̈aniawaetsinej̈a. (Daniel 9:25; Nehemías 2:1, 5-8).
¿Deepatobeje tsiteka bajarapasesenta y nueve semanabeje? Itsapewajunupaebiliwaisijawanüta kaematakabi bekaewaikuenia (Números 14:34; Ezequiel 4:6). Nej̈ata kaesemana besiete pawaibeje. Bajaraj̈uata papewajünupaebiliwaisita pasesenta y nueve semanabeje be 483 pawaibeje, baitsi multiplicabare 69, 7 patobeje.
¿Depakujinae kopiaruka baja 69 pasemanabeje? Pawaita 455 Jesucristo penaej̈anaewajünaeya, itsa kaüjütatsi bajarapawaikujinae 483 pawaibeje, nej̈ata kaüjütatsi baja pawaita 29 Jesucristo penaej̈anaekujinae.a Bajarapawaita Jesús nabautisaba nej̈ata najamatabükueneitajüta Dioso pitapetsinükueniatsi (Lucas 3:1, 2, 21, 22).
Kaewüa ikatsia lebare liwaisi 15 punto 5
3. ¿Depakuenia médicomonae pejana kanakueneba?
Itsajawata médicomonae namatawenona pejana piawitanewi perajutsinej̈a pejumeyaej̈anaenej̈a. Itsiata Dioso pejumekowünütsiwi daj̈ita apojumejejai, pakuenia tsipaji: Paj̈anü patajana apoparajutsinü itsamonae petorubinej̈atsi, paj̈anü patajana ata patanetorubinej̈a jume itsa panetjaba (Deuteronomio 15:23).
Itsajawata piawitanejiwiyo namatawenona pejana pekanaükobinej̈a tsipae, namatawenona itsajawanü pakuenia, hemodilución, máquina para recuperar sangre, circulación extracorpórea, (itsa jume, bomba de derivación cardiopulmonar). Dioso pijajiwi, kaejiwi kanakujitsia beyapütane pakuenia itsijitsia pejanata, pakujinae itsa tjabatsi, pakujinae itsajana kanaükobatsi tratamiento médiconej̈a ata. Daj̈ita médicowi najüpaeya aponakuenebi tsipae. Nej̈ata pekawaübiwajünaeya j̈aniawaetsiakuenia beyanijobame, beyapütaneme pakuenia kawaübijitsia. J̈amü nayanijobare:
Nej̈ata kaeepatoyo itsa benejanajuta, bajaraj̈uakujinae itsa ikatsia benetoruta, bajarapakuenia itsa itsinü, ¿itsa jumejejanü Dioso pitabarata j̈anepanaejitsipa meta nej̈ata? (Deuteronomio 12:23, 24).
Médicomonae nej̈ata itsa namatawenonaejitsipa tanejanajutsijawa tanejanaj̈aniawaetsinej̈a, ¿jumejejanü meta tsipae?, ¿jamatabükueneliwaisi j̈anepanaejitsipajü meta?
Kaewüa ikatsia lebare liwaisi 39 punto 3
4. Penawekuanatsatsijawa penacasabiwi
Pajiwiyo nawekuanatsata pamonawekua, itsa jume, pijawawekua apobenacasabi ikatsia tsipaji Dioso j̈anepanaeya apokuaikuaijai bajaraj̈ua yabara (1 Corintios 7:10, 11). Itsiata baitsi jane, itsapepocristianowi banajamatabüj̈aina penawekuanatsatsinej̈a itsa:
Apoewetsi tsipae pijawa, pej̈i ata: Itsa Penakojiobinü apojitsipae perajutsijawa j̈ua namatawenona pijawa pej̈i ata, itsa aporajutsi tsipae pej̈aejawakuenejawa (1 Timoteo 5:8).
Pebeyabiabikuenia: Itsa penakojiobijiwiyo imoj̈oyo pebeyaj̈uabi pebeyabiabijawata peyajawaponaponaejiwiyo (Gálatas 5:19-21).
Nawekuanatsatsiaej̈anatsi Jehováwekua: Itsa penakojiobijiwiyo apotokopatsi pijawa, itsa jume, pamona petoponaponaejawa Jehová, pejumekowünütsijawanua (Hechos 5:29).
5. Fiestajawakuene
Pepocristianowi apoponae pafiestajawanü Jehová itoya. Itsiata baitsi jane kaepepocristianowi kanakujitsia j̈aniawaetsia bekanaüjüta j̈ua itsi tsane fiestakuene yabara:
Itsa itsajiwiyo kajumaitsi: “¡Feliz Navidad!”, itsa jume, “¡Feliz año!”: Nej̈ata meta jumaitsimü tsipae: “je”. Itsa bajarapajiwiyo yapütaejistia bebeliayo bajarapaliwaisi yabara, nej̈ata tsipaebare bajarapafiesta yabara j̈aniawaetsiakuenia.
Itsa amona, itsa jume, nijawa apopejumekowünütsijiwiyo Jehová, kajumaitsi pekabarüsiwaj̈ainaenej̈a pijamonaejawabelia panenajuaj̈aenej̈a fiestajawata: Itsa ponaejitsiamü, pewajünaeya tsipaebare pakuenia itsa bajarapajiwi itsi j̈ua Jehová apopejitsipaekunia, j̈amü nej̈ata apoitsimü tsane bajaraj̈ua.
Itsa nijatuj̈anenü karajuta palata matatoj̈enetsia fiestamatakabi: ¿“Jume” bejamü meta? Ajibi, ¿bajaraj̈ua karajuta nijatuj̈anenü fiestamatakabij̈ae? Itsa jume, ¿saya meta karajuta pekanajamatabükuenetsitajütsinej̈a pekasiwabarüyajawa j̈aniawaetsia nenakuenebij̈ae?
Itsa itsajiwiyo pej̈aniakuene karajuta fiestamatakabij̈ae: Bajarapajiwi meta najamatabüj̈ainaejitsipa pakuenia: “J̈aniajamü pikani aponaitsimü tsabiabi pafiestajawa, itsiata baitsi jane karajutsijitsiatsi maj̈uaje”. Moya meta kanajamatabükueneitajütsijitsia pej̈aniajamatabükuene. Itsiata baitsi jane, ¿moya meta itsa kajamatabükueneüjübijitsia nejumej̈aniataeyaniwa Jehovájawabelia?, ¿jitsipa meta neitsijawa bajarapafiesta? Nenajamatabüj̈ainaekujinae j̈aniawaetsia, benajamatabükueneweretame itsa wekuapitsianame bajaraj̈ua, itsa jume, ajibi. J̈ua jamatabüitsijitsiamü bekayawenona nejamatabükuenejamatejemayaej̈anaenej̈a, Jehová bitso niasiwanej̈anua (Hechos 23:1).
Kaewüa ikatsia lebare liwaisi 44 punto 1
6. Piayaiwitane itsa nakakapuna
Itsamonae itsa asiwatsi nej̈ata j̈aniawaetsiakuenia naewetatsi itsa awitanetsi itsamonae pekapunayaej̈anaeyaniwatsi. Nej̈ata médico itsa nakayapütaeyaej̈ana wajaawitanejawa, nej̈ata j̈aniawaetsiakuenia benaewetatsi itsamonae ata pekapunaeyaniwatsi. Nej̈ata baja itsa nayapütanetsi wajaawitanejawa nej̈ata bajarapakuenia itsitsi Dioso Pejumeliwaisi itsa jumekowünütatsi, pakuenia jumaitsi: “Asivamëre itsajivi ata pacuenia xamë nijacuata nasivamë” (Romanos 13:8-10).
¿Debeitsitsi nej̈ata wajajumekowünütsinej̈a bajarapaliwaisi? Nej̈ata itsajiwiyo itsa awitane, itsajiwiyo pekapunaeyaniwatsi, nej̈ata apobeimoj̈oyotsi, apobebajakobi apobetsutsune, apobewüyawaetabi ata. Nej̈ata bajarapajiwiyo itsajiwi pijabojawabelia itsa apojunatsitsi apobianaepanae. Penabautisabiwajünaeya, betsipaeba ancianowi pijacoordinadornüjawabelia pekapunaewitane itsa j̈aina. Nej̈ata bajarapakuenia bajarapajiwiyo benabautisaba, itsamonaenua itsiata beeweta bajarapawitane pekapunaeyaniwatsi. Itsajiwiyo nej̈ata piayaiwitane itsa kapunatsi, nej̈ata itsa bajaraitsi, médicojawabelia bepona benajanataeyaej̈ana pejana benaj̈anakanaükobüej̈ana peyapütaenej̈a itsa awitane. Pijajaranü, itsa jume, pijajarawa pej̈ainaewajünaeya bajarapakuenia beitsi. Bajarapakuenia nej̈ata itsitsi itsamonae wajaasiwaj̈ae, pakuenia jumaitsi: “Payajavanajamatabëxainabiabianame itsamonae ata penatojitsipaecuenia” (Filipenses 2:4).
Kaewüa ikatsia lebare liwaisi 56 punto 2
7. Negociokuene yabara, liwaisij̈aneta juezmonae pitabarata ata
Nej̈ata negocio itsa ej̈anatsi itsajiwiyojawabelia, nej̈ata j̈anepana wajayakinarubijawa j̈ua kuaikuaijaitsi bajarapajiwiyojawalia, Dioso petotsipaebaponaejiwiyo ata (Jeremías 32:9-12). Itsiata itsajawata cristianowi atatsi bej̈ainatsi liwaisi negocio itsa ej̈anatsi. Nej̈ata bajarapakuenia itsa itsitsi, bepijia liwaisi bej̈anetatsi pajiwiyo baja negocio yajawa ej̈anatsi.
Itsiata itsajawata cristianowi atatsi liwaisi bej̈ainatsi pakueniaje: penajumetsünütsiliwaisi, peyamaj̈üitojorobiliwaisi. ¿Depakuenia nej̈ata bajarapaliwaisi bej̈anetatsi? (lebare Mateo 18:15-17). Jesús jumaitsi akueyabi j̈uabeje wajaitsinej̈a.
Nej̈ata bajarapamonae liwaisi itsa j̈aina übajarapamonae liwaisi bej̈aneta (taema tsikiriitaneto 15).
Tsitekaeya abaj̈ü nej̈ata liwaisi itsa aponaj̈anetsi, nej̈ata bepajunatame najuanübeje, itsa jume, akueyabi ponübeje liwaisi papekayawenonaej̈anetsinej̈a (taema tsikiriitaneto 16).
Nej̈ata bajaraj̈uakujinae liwaisi itsa aponaj̈anetsi, nej̈ata baja bepabarükuaikuaijamü ancianowijawabelia bepatsipaebame (taema tsikiriitaneto 17).
Nej̈ata benajamatabükuenesaütatsi liwaisi wajaj̈anetsinej̈a wajamonae yajawa congregaciónpijiwi pakuenia Dioso Pejumeliwaisi jumaitsi, liwaisi wajaj̈anetsiyaniwa jueznü pitabarata. Bajarapakuenia nej̈ata jiwi pibisiakuene pekuaikuaijaiyaniwa congregaciónpijiwi yabara, Jehová yabara ata (1 Corintios 6:1-8). Itsiata itsajawata liwaisi bej̈anetatsi juezmonae pitabarata, pakueniaje: penakojiobijiwibeje itsa jamatabünaj̈uababeje, jueznü üpejumaitsinej̈a pajiwiyo pej̈ijiwiyo peyajawaponaponaenej̈a, jueznü ata üpejumaitsinej̈a pajiwiyo penakojiewetsinej̈a, pej̈aejawa ata perajutsinej̈a. Jueznü pitabarata ata liwaisi bej̈anetatsi itsa liwaisianü. Nej̈ata itsa cristianojiwiyo bajarapakuenia liwaisi itsa jamatabüj̈aneta liwaisi bej̈aneta tsipaji baja Dioso Pejumeliwaisibaj̈utota bajarapakuenia jumaitsi, itsiata aliwaisijibia bej̈aneta.
Liwaisi bej̈aneta pakuenia itsa kenetsiatane pejewaj̈i, itsa namüj̈ueneta, itsa nakobetoj̈ota, jiwi itsa bia, itsa beyaj̈uaba. Nej̈ata Dioso pijajiwi bajaraj̈ua betsipaeba peyaewetsiwijawabelia, nej̈ata bajarapakuenia itsi Dioso Pejumeliwaisi pejumekowünütsij̈ae.
a Pawaijawata 455 Cristo penaej̈anaewajünaeya, itsa kaüjütatsi 1 pawaijawata Cristo penaej̈anaewajünaeya kaponatsi baja 454 pawaibeje. Pawaijawata 1 Cristo penaej̈anaewajünaeya, itsa kaüjütatsi 1 pawaijawata Cristo penaej̈anaekujinae kaponatsi baja kaewai tsipaji pawai cero ajibi. Pawaijawata 1 Cristo penaej̈anaekujinae, itsa kaüjütatsi 29 pawaijawata Cristo penaej̈anaekujinae kaponatsi baja 28 pawaibeje. Nej̈ata itsa sumabatsi bajarapa akueyabi panúmerobeje: 454+1+28, nakarajuta nej̈ata 483 pawaibeje.