Ósvikið frelsi — hver veitir það?

„Það tilheyrir ekki gangandi manni einu sinni að stýra skrefum sínum. Leiðréttu mig, ó Jehóva.“ — JEREMÍA 10:23, 24, NW.

1, 2. Hvernig líta flestir á frelsi en hvað annað þarf að taka með í reikninginn?

VAFALAUST kannt þú að meta raunverulegt frelsi. Þú vilt vera frjáls til að láta skoðanir þínar í ljós, frjáls til að ákveða hvar þú býrð og hvernig þú verð lífi þínu. Þú vilt geta valið sjálfur við hvað þú vinnur og velja þér mat, tónlist og vini að eigin smekk. Þú hefur þínar eigin skoðanir á mörgu, stóru og smáu. Enginn heilvita maður vill vera þræll einræðislegra valdhafa og hafa lítið eða ekkert valfrelsi.

² En myndir þú ekki líka vilja búa í heimi þar sem aðrir en þú nytu ósvikins frelsis? Vildir þú ekki búa í heimi þar sem frelsið væri verndað þannig að allir gætu notið sín til fulls? Og, ef það væri mögulegt, myndir þú ekki vilja lifa í heimi sem væri frjáls undan ótta, afbrotum, hungri, fátækt, mengun, sjúkdómum og styrjöldum? Að sjálfsögðu er slíkt frelsi afar eftirsóknarvert.

3. Hvers vegna metum við frelsi mikils?

³ Hvers vegna er okkur mönnunum frelsið svona kært? Biblían segir: „Þar sem andi [Jehóva] er, þar er frelsi.“ (2. Korintubréf 3:17) Já, Jehóva er Guð frelsisins. Og með því að hann skapaði okkur í sinni ‚mynd og líkingu‘ gaf hann okkur frjálsan vilja þannig að við gætum metið frelsið að verðleikum og notið þess. — 1. Mósebók 1:26.

Frelsi fótum troðið

4, 5. Hvernig hefur frelsi verið fótum troðið gegnum mannkynssöguna?

⁴ Gegnum mannkynssöguna hafa milljónir manna verið hnepptar í þrælkun, verið pyndaðar eða drepnar vegna þess að aðrir misnotuðu frjálsan vilja sinn. Biblían greinir frá því að fyrir um það bil 3500 árum hafi ‚Egyptar þrælkað Ísraelsmenn vægðarlaust og gert þeim lífið leitt með þungri þrælavinnu.‘ (2. Mósebók 1:13, 14) The Encyclopedia Americana segir að á fjórðu öld f.o.t. hafi þrælar verið fjórfalt fleiri en frjálsir íbúar í Aþenu og tveim öðrum grískum borgum. Þetta heimildarrit segir einnig: „Í byrjun voru þrælar í Róm réttlausir. Hægt var að lífláta þræl fyrir minnstu sakir.“ Compton’s Encyclopedia segir: „Þrælavinna var undirstaða Rómaveldis. . . . Á ökrunum unnu þrælar oft í hlekkjum. Á nóttinni voru þeir hlekkjaðir saman og lokaðir inni í stórum, hálfniðurgröfnum fangelsum.“ Þegar haft er í huga að margir þrælar höfðu einu sinni verið frjálsir er hægt að ímynda sér beiskju þessara manna!

⁵ Um aldaraðir stundaði kristni heimurinn harðneskjulega þrælasölu. The World Book Encyclopedia segir: „Frá sextándu öld og fram á þá nítjándu fluttu Evrópubúar um 10 milljónir svartra þræla frá Afríku til Vesturheims.“ Núna á 20. öldinni voru milljónir manna þrælkaðar til dauða í fangabúðum nasista eða drepnar af því að það var stefna stjórnvalda. Í hópi fórnarlambanna voru margir vottar Jeóva sem voru sendir í fangabúðir vegna þess að þeir neituðu að styðja morðstjórn nasista.

Fjötrar falstrúarbragða

6. Hvernig hnepptu fölsk trúarbrögð menn í fjötra í Kanaan til forna?

⁶ En það eru líka til fjötrar sem stafa af fastheldni við fölsk trúarbrögð. Í Kanaan til forna var Mólok til dæmis fórnað börnum. Sagt er að ofn hafi verið kyntur inni í risastóru líkneski þessa falsguðs. Lifandi börnum var kastað í opna arma líkneskisins þannig að þau féllu milli þeirra í logana fyrir neðan. Sumir Ísraelsmenn iðkuðu jafnvel þessa falsguðadýrkun. Guð segir að þeir hafi látið ‚sonu sína og dætur ganga gegnum eldinn Mólok til handa — sem hann hafi ekki boðið þeim og honum hafi ekki í hug komið að þeir mundu fremja slíka svívirðing.‘ (Jeremía 32:35) Hvaða blessun veitti Mólok dýrkendum sínum? Hvar eru þessar kanversku þjóðir núna og hvar er tilbeiðslan á Mólok? Allt er þetta horfið. Þetta var falsguðadýrkun, tilbeiðsla sem byggðist ekki á sannleika heldur lygi. — Jesaja 60:12.

7. Hvaða óhugnanlegi siður var hluti af trúardýrkun Asteka?

⁷ Á öldum áður voru Astekar í Mið-Ameríku í þrælafjötri falskrar guðsdýrkunar. Þar voru persónulegir guðir, náttúruöflin voru tilbeðin sem guðir, ýmsar athafnir daglegs lífs höfðu hver sinn guð, jurtir áttu sér guði og jafnvel sjálfsmorð áttu sér guð. Í bókinni The Ancient Sun Kingdoms of the Americas segir: „Til að blíðka hin ósýnilegu öfl var stjórn Asteka í Mexíkó skipulögð ofan frá og niður úr þannig að hægt væri að sjá þeim fyrir eins mörgum mannshjörtum og mögulegt var að gefa þeim. Blóð var drykkur guðanna. Háðar voru linnulausar skærur í þeim tilgangi að taka til fanga viðeigandi fórnarlömb til að fórnfæra guðunum.“ Er stórt píramídamusteri var vígt árið 1486 var þúsundum fórnarlamba „stillt upp í raðir þar sem þeir biðu þess að vera lagðir á fórnarsteininn með útbreidda limi. Hjörtun voru skorin úr þeim og haldið skamma stund í átt til sólar“ til að þóknast sólguðinum. The World Book Encyclopedia segir: „Stundum átu dýrkendurnir hluta af líkama fórnarlambsins.“ Þó dugðu þessar trúarathafnir ekki til að bjarga hinu volduga ríki Astekanna eða falstrúarbrögðum þeirra.

8. Hvað sagði leiðsögumaður um margfalt stórtækari slátrun en átti sér stað meðal Asteka?

⁸ Einu sinni voru gestir að skoða safn þar sem var sýningarkassi er sýndi Astekaprest skera hjartað úr ungum manni. Er leiðsögumaðurinn skýrði útstillinguna fyrir gestunum gripu sumir í hópnum andann á lofti. Þá sagði leiðsögumaðurinn: „Ég sé að ykkur hryllir við þeim sið Asteka að fórna ungum mönnum til heiðurs heiðnum guðum. En þó hefur milljónum ungra manna verið fórnað stríðsguðinum núna á 20. öldinni. Er það eitthvað skárra?“ Staðreynd er að í styrjöldum biðja trúarleiðtogar allra þjóða fyrir sigri og blessa heri, jafnvel þótt menn sömu trúar séu oft sitt hvorum megin víglínunnar og drepi hver annan. — 1. Jóhannesarbréf 3:10-12; 4:8, 20, 21; 5:3.

9. Með hvaða hætti er fórnað fleira ungviði nú en nokkru sinni fyrr í mannkynssögunni?

⁹ En mannfórnir í þágu Móloks, guða Asteka eða styrjalda hverfa í skuggann af drápi ófæddra barna með fóstureyðingum en þær eru taldar vera 40 til 50 milljónir á ári í heiminum. Aðeins á síðustu þrem árum hafa verið drepin fleiri börn með fóstureyðingum en þær hundrað milljónir manna sem drepar hafa verið í öllum styrjöldum þessarar aldar. Á hverju ári eru drepin margfalt fleiri börn en allt það fólk sem nasistar drápu á 12 ára stjórnarferli sínum. Á síðustu áratugum hafa mörg þúsund sinnum fleiri börn verið drepin með fóstureyðingum en allir þeir sem fórnað var Mólok eða guðum Asteka. Þó játar margt það fólk (ef ekki flest) sem lætur eyða fóstri og þeir sem framkvæma þær, einhverja trú.

10. Nefndu annað dæmi um hvernig fólk er í þrælafjötri falstrúarbragða.

¹⁰ Falstrú hneppir fólk í þrælafjötra á aðra vegu einnig. Til dæmis trúa margir að hinir dánu lifi í andaheiminum. Ein afleiðing slíkrar trúar er ótti og tilbeiðsla á látnum forfeðrum í því skyni að hljóta ímyndaða blessun þeirra. Þessi trú hneppir fólk í þrælkun galdralækna, andamiðla og klerka sem kallað er á í þeirri trú að þeir geti hjálpað hinum lifandi að friða hina dauðu. Það er vel við hæfi að spyrja hvort nokkur undankomuleið sé undan slíkri þrælkun. — 5. Mósebók 18:10-12; Prédikarinn 9:5, 10.

[Mynd á blaðsíðu 4, 5]

Gegnum mannkynssöguna hafa sumir misnotað frjálsan vilja sinn til að þrælka aðra.