Ex hermaan winq, ma teeraj wank joʼ cheekel winq?

1, 2. Kʼaru naʼokenk saʼ «li chaabʼil kʼanjel» li nekeʼxbʼaanu li cheekel winq?

WI AK naabʼal chihabʼ aawokik joʼ aj tenqʼanel saʼ li chʼuut maare ak yookat xyuʼaminkil naabʼal li naʼlebʼ li naʼajmank re naq tateʼxxaqabʼ joʼ cheekel winq. Ma naru taakʼe aachʼool chi xbʼaanunkil li «chaabʼil kʼanjel» aʼin? (1 Tim. 3:1).

² Kʼaru chaabʼil kʼanjel nekeʼxbʼaanu li cheekel winq? Nekeʼxkʼe xqʼe saʼ li puktesink, nekeʼxkʼe xchʼool re xtenqʼankilebʼ li hermaan ut nekeʼxtenqʼahebʼ re xkawresinkilebʼ li xpaabʼal. Wank xyaalal naq li Santil Hu naxye naq ebʼ li cheekel winq kaw nekeʼkʼanjelak ut wankebʼ joʼ maatan saʼ li chʼuut (Efes. 4:8).

3. Kʼaru naʼajmank re naq txaqabʼamanq junaq joʼ cheekel winq? (1 Timoteo 3:​1-7; Tito 1:​5-9).

³ Kʼaru naʼajmank re xxaqabʼankil junaq joʼ cheekel winq? Moko kaʼaj tawiʼ naʼajmank ebʼ li naʼlebʼ li naxbʼaanu naq junaq li kristiʼaan seebʼaq xchʼool re naq twanq joʼ cheekel winq. Saʼ li qakutan, re xtawbʼal jun kʼanjel kaʼajwiʼ naʼajmank naq li kristiʼaan seebʼaq xchʼool chi xbʼaanunkil li kʼanjel li tyeeheʼq re. Abʼanan, re xxaqabʼankil junaq joʼ cheekel winq moko kaʼaj tawiʼ naʼajmank naq chaabʼil tpuktesinq ut tkʼutuq, aajel ru naq tixyuʼami ebʼ li naʼlebʼ li natawmank saʼ 1 Timoteo 3:​1-7 ut Tito 1:​5-9 (yaabʼasi). Saʼ li tzolom aʼin tqil kʼaru napatzʼmank re jun li cheekel winq saʼ oxibʼ li naʼlebʼ: tento naq chaabʼil teʼaatinaq chirix, chaabʼilaq joʼ aj jolominel re li junkabʼal ut traj kʼanjelak chi anchal xchʼool choʼq re li chʼuut.

TENTO NAQ CHAABʼIL TEʼAATINAQ CHIRIX

4. Kʼaru naraj xyeebʼal naq «maakʼaʼ qʼabʼanbʼilaq wiʼ»?

⁴ Naʼajmank naq «maakʼaʼ qʼabʼanbʼilaq wiʼ» li cheekel winq. Naraj xyeebʼal naq maaʼani saʼ li chʼuut tixye naq moko us ta xnaʼlebʼ. Joʼkan ajwiʼ, «tento naq chaabʼilaq li xyuʼam saʼ xyanqebʼ li maawaʼebʼ aj paabʼanel re naq maakʼaʼ qʼabʼanbʼilaq wiʼ». Li maawaʼebʼ aj paabʼanel naru naq teʼxwechʼ rix li xpaabʼal, abʼan moko wank ta junaq xyaalal re naq teʼxye naq moko nanaʼlebʼak ta chiʼus (Dan. 6:​4, 5). Kʼoxla aʼin: «Ma nekeʼxkʼoxla li hermaan ut li maawaʼebʼ aj paabʼanel naq ninnaʼlebʼak chiʼus?».

5. Kʼaru naraj xyeebʼal naq «twulaq chiru xbʼaanunkil li us»?

⁵ «Twulaq chiru xbʼaanunkil li us», naraj xyeebʼal naq tixkʼe reetal li xchaabʼil naʼlebʼ li junchʼol ut tixkʼe xsahilalebʼ xchʼool xbʼaan aʼin. Nasahoʼk ajwiʼ xchʼool chi xbʼaanunkil li chaabʼilal choʼq rehebʼ li junchʼol ut wank sut naxbʼaanu li inkʼaʼ nekeʼroybʼeni (1 Tes. 2:8). Wank xwankil naq li cheekel winq nanaʼlebʼak chi joʼkaʼin, xbʼaan naq naroksi li xhoonal re xtenqʼankilebʼ li hermaan saʼ li chʼuut ut xbʼaanunkil li kʼanjel li tenebʼanbʼil saʼ xbʼeen (1 Ped. 5:​1-3). Usta aajel ru naq kaw tkʼanjelaq, chi sa xchʼool naxtenqʼahebʼ li junchʼol (Hech. 20:35).

6. Chanru naxkʼutbʼesi li cheekel winq naq nawulak chiru xkʼulbʼalebʼ li qas qiitzʼin? (Hebreos 13:​2, 16; chaawil li jalam u).

⁶ Li winq li nawulak chiru «xkʼulbʼalebʼ li qas qiitzʼin» moko kaʼaj tawiʼ naxbʼaanu li chaabʼil naʼlebʼ chirixebʼ li ramiiw (1 Ped. 4:9). Joʼ naxye jun li tasal hu, «li rochoch junelik wank choʼq rehebʼ li inkʼaʼ naxnawebʼ ru». Kʼoxla aʼin: «Ma nawbʼil wu xbʼaan naq ninkʼulebʼ li inkʼaʼ ninnawebʼ ru?» (yaabʼasi Hebreos 13:​2, 16). Li winq li nawulak chiru xkʼulbʼalebʼ li qas qiitzʼin, naxwotz li wank re rikʼinebʼ li nekeʼulaʼanink re, joʼ li nebʼaʼebʼ, li nekeʼwulak chi kʼehok seeraqʼ ut jalanebʼ chik li hermaan li nekeʼxtenqʼa ebʼ li junchʼol (Gén. 18:​2-8; Prov. 3:27; Luc. 14:​13, 14; Hech. 16:15; Rom. 12:13).

7. Chanru naxkʼutbʼesi jun li cheekel winq naq inkʼaʼ naxra li tumin?

⁷ «Moko txik ta xchʼool chirix li tumin». Aʼin naraj xyeebʼal naq li tumin ut li xjunkabʼlal moko wank ta xwankil choʼq re. Usta nebʼaʼo malaj bʼihomo, li jwal wank xwankil saʼ li qayuʼam aʼan kʼanjelak chiru li Jehobʼa (Mat. 6:33). Tento troksi chiʼus li xhoonal, li xmetzʼew ut jalan chik li naʼlebʼ re xloqʼoninkil ru li Jehobʼa, xchʼolaninkil li xjunkabʼal ut kʼanjelak saʼ li chʼuut (Mat. 6:24; 1 Juan 2:​15-17). Kʼoxla aʼin: «Kʼaru xwankil ninkʼe re li tumin? Ma kʼojkʼo inchʼool rikʼin li kʼaru wank we malaj ninkʼe inchʼool re xtawbʼal xkomon li tumin ut linjunkabʼlal?» (1 Tim. 6:​6, 17-19).

8. Chanru naxkʼutbʼesi li cheekel winq naq naxnaw xbʼeresinkil chixjunil li naxbʼaanu ut naq naxkuy ribʼ?

⁸ Nayeemank naq junaq naxnaw xbʼeresinkil chixjunil li naxbʼaanu ut naxkuy ribʼ wi chaabʼil nanaʼlebʼak saʼ jalan jalanq li naʼlebʼ saʼ li yuʼam. Aʼin naraj xyeebʼal naq inkʼaʼ naxkʼe xbʼeen li naxwaʼ ut li narukʼ, chaabʼil nanaʼlebʼak chirix chanru naxtiqibʼ ribʼ ut naroksi chiʼus li xhoonal. Joʼkan ajwiʼ, inkʼaʼ naxkʼam re rikʼin li xnaʼlebʼ li kristiʼaan li inkʼaʼ nekeʼxloqʼoni ru li Jehobʼa (Luc. 21:34; Sant. 4:4). Junelik nanaʼlebʼak saʼ tuulanil usta nekeʼxyoobʼ xjosqʼil. Jun li cheekel winq «maawaʼaq aj kalajenaq» chi moko tnawmanq ta ru naq nawulak chiru rukʼbʼal li haʼ li nakaltesink. Kʼoxla aʼin: «Ma ninkʼutbʼesi rikʼin linbʼaanuhom naq ninnaw xbʼeresinkil chixjunil ut ninkuy wibʼ».

9. Kʼaru naraj xyeebʼal naq nakʼoxlak chiʼus ut tustu ru nanaʼlebʼak?

⁹ Li cheekel winq naxkʼutbʼesi naq nakʼoxlak chiʼus naq naxkʼe reetal li naxye li Santil Hu chirix jalan jalanq li naʼlebʼ li nakʼulmank. Naq naxtzʼil rix chanru xyuʼaminkil li naxye li Santil Hu naxkʼe reetal kʼaru naʼajmank saʼ li jalan jalanq chi naʼlebʼ ut chaabʼil li naxsikʼ xbʼaanunkil. Moko saʼ junpaat ta nanaʼlebʼak chirix junaq li naʼlebʼ, xbʼeenwa naxkʼe reetal li xkʼulmank (Prov. 18:13). Xbʼaan aʼin, rikʼin li naxsikʼ xbʼaanunkil naxkʼutbʼesi naq nakʼoxlak joʼ li Jehobʼa. Joʼkan ajwiʼ «tustuuq ru tnaʼlebʼaq», naraj xyeebʼal naq nawulak saʼ xhoonalil, chixjunilebʼ nekeʼxnaw naq paabʼajel li naxye ut naq naxyuʼami li nayeeheʼk re. Xbʼaan chixjunil li naʼlebʼ aʼin chaabʼil nekeʼaatinak chirix. Anaqwan qatzʼilaq rix li naʼlebʼ li naʼajmank re naq chaabʼil tixjolomi li xjunkabʼal joʼ naxye li Santil Hu.

CHAABʼIL CHAAJOLOMI LAAJUNKABʼAL

10. Kʼaru naraj xyeebʼal naq jun li winq «tento tixnaw xbʼeresinkil chiʼus li xjunkabʼal»?

¹⁰ Jun li naʼlebʼ li naʼajmank re naq junaq li hermaan li sumsu txaqabʼaaq joʼ cheekel winq aʼan naq chaabʼil teʼaatinaq chirix li xjunkabʼal. Joʼkan naq nayeemank re, naq «tento tixnaw xbʼeresinkil chiʼus li xjunkabʼal». Nawbʼilaq ru naq chaabʼil naxjolomi li xjunkabʼal ut naq narahok. Tento tixbʼeresi li loqʼonink joʼ junkabʼal, tixkʼe reetal naq li xjunkabʼal twulaq saʼebʼ li chʼutam ut tixtenqʼahebʼ re naq teʼruuq tzʼaqonk saʼ li puktesink. Kʼaʼut jwal wank xwankil aʼin? Xbʼaan naq joʼ kixye laj Pablo, «wi junaq li winq inkʼaʼ naxnaw xbʼeresinkil chiʼus li xjunkabʼal, chanru truuq rilbʼal li xchʼuut li Yos?» (1 Tim. 3:5).

11, 12. Kʼaʼut wank xwankil li xnaʼlebʼ li xjunkabʼal choʼq re jun li hermaan li naraj wank joʼ cheekel winq? (Chaawil li jalam u).

¹¹ Wi li hermaan wank ralal xkʼajol ut toj maajiʼ nekeʼxbʼaanu waqxaqlaju chihabʼ, «ebʼ li xkokʼal tento teʼabʼinq chiru ut chaabʼilaqebʼ xnaʼlebʼ». Tento tixtzolebʼ saʼ tuulanil. Yaal, ebʼ li kokʼal nekeʼwulak chiru bʼatzʼunk ut seʼek, abʼan wi chaabʼil nekeʼtzoleʼk teʼabʼinq, teʼoxloqʼinq ut chaabʼil teʼnaʼlebʼaq. Joʼkan ajwiʼ, li yuwaʼbʼej tixtenqʼahebʼ li ralal xkʼajol re naq teʼwanq joʼ ramiiw li Jehobʼa. Teʼxyuʼami li naxye li Santil Hu ut teʼkʼiiq saʼ li xpaabʼal toj reetal teʼalaaq saʼ xchʼool naq teʼkubʼeeq xhaʼ.

¹² «Li ralal xkʼajol wanqebʼ choʼq aj paabʼanel ut inkʼaʼ qʼabʼanbʼilaqebʼ chi xbʼeresinkil li xyuʼam saʼ joʼmajoʼil chi moko tyeemanq chirixebʼ naq inkʼaʼ nekeʼabʼink». Abʼan, kʼaru nakʼulmank wi jun li alal kʼajolbʼej aj paabʼanel li toj wank saʼ rochoch li xnaʼ xyuwaʼ naxbʼaanu jun li nimla maak? Wi li yuwaʼbʼej inkʼaʼ xkʼe xchʼool chi xtzolbʼal ut xqʼusbʼal li ralal xkʼajol, maare moko truuq ta wank joʼ cheekel winq (chaawil li hu Laj Kʼaakʼalehom 15 re octubre 1996, perel 21, raqal 6, 7, maakʼaʼ saʼ qʼeqchiʼ).

TENQʼANK SAʼ LI CHʼUUT

13. Chanru naxkʼutbʼesi li cheekel winq naq nanaʼlebʼak chiʼus ut moko kaw ta xjolom?

¹³ Ebʼ li hermaan li nekeʼxkʼutbʼesi naq nekeʼxyuʼami li xnaʼlebʼ li Santil Hu, aʼanebʼ jun li osobʼtesihom saʼ li chʼuut. Li hermaan li nanaʼlebʼak chiʼus naxbʼaanu naq twanq li tuqtuukilal. Wi nakaawaj naq nawbʼilaq aawu joʼ junaq li kristiʼaan li nanaʼlebʼak chiʼus, tento taawabʼi ebʼ li junchʼol ut taataw ru li nekeʼrekʼa. Jun eetalil, wi li xkʼihalil ebʼ li cheekel winq nekeʼxkʼulubʼa jun li naʼlebʼ li naxkʼam re rikʼin li xnaʼlebʼ li Santil Hu, ma taakʼulubʼa li teʼxkʼubʼ xbʼaanunkil? Malaj taasikʼ junaq chik li naʼlebʼ? Li cheekel winq «moko kawaq ta xjolom». Naraj xyeebʼal naq inkʼaʼ tixsikʼ naq tbʼaanumanq li naxkʼoxla. Naxkʼulubʼa bʼan naq jwal wank xwankil li nekeʼxye ebʼ li junchʼol (Gén. 13:​8, 9; Prov. 15:22). «Maawaʼaq aj pleet» «chi moko tpoʼq saʼ junpaat». Tixkʼutbʼesi naq naroxloqʼihebʼ li junchʼol ut inkʼaʼ t-oq chi wechʼink rikʼinebʼ, t-aatinaq bʼan saʼ tuulanil. Saʼ xkʼabʼaʼ naq naxyuʼami li tuqtuukilal, aʼan xbʼeenwa naxbʼaanu naq twanq li tuqtuukilal usta chʼaʼaj bʼayaq li wanjik (Sant. 3:​17, 18). Naʼaatinak saʼ tuulanil rikʼinebʼ li junchʼol ut aʼin naxbʼaanu naq teʼkotzq li xjosqʼil usta saʼ xyanqebʼ wankebʼ li kristiʼaan li inkʼaʼ nekeʼxkʼulubʼa li qapaabʼal (Juec. 8:​1-3; Prov. 20:3; 25:15; Mat. 5:​23, 24).

14. Kʼaʼut jun li cheekel winq «moko akʼaq ta chi paabʼank» ut chanru naxkʼutbʼesi naq tiik xchʼool?

¹⁴ Li cheekel winq «moko akʼaq ta chi paabʼank». Usta tojeʼ xkubʼeek xhaʼ, tento naq tixkʼe xhoonal re xkawresinkil li ramiiwil rikʼin li Jehobʼa ut xtzolbʼal roksinkil chiʼus li Santil Hu re naq chaabʼil li tixsikʼ xbʼaanunkil. Naq toj maajiʼ naxaqabʼaak joʼ cheekel winq tento tixkʼutbʼesi joʼ li Jesús naq naxkubʼsi xwankil ut naraj kʼanjelak chiru li Jehobʼa joʼ chanru naxye ut naraj li Jehobʼa (Mat. 20:23; Filip. 2:​5-8). Joʼkan ajwiʼ, tento tixkʼutbʼesi naq tiik xchʼool naq maajunwa tixtzʼeqtaana li Jehobʼa ut tixyuʼami li xchaqʼrabʼ (1 Tim. 4:15).

15. Ma aajel ru naq jun li cheekel winq chaabʼil tkʼehoʼq seeraqʼ?

¹⁵ Li Santil Hu chi chʼolchʼo ru naxye naq jun li cheekel winq tento «kawresinbʼilaq re kʼutuk». Ma naraj xyeebʼal aʼin naq chaabʼil tkʼehoʼq seeraqʼ? Inkʼaʼ. Moko chixjunilebʼ ta li cheekel winq chaabʼil nekeʼkʼehok seeraqʼ, abʼanan naq nekeʼpuktesink ut nekeʼrulaʼani li hermaan ebʼ li cheekel winq tento teʼroksi chiʼus li Santil Hu re kʼutuk ut xwaklesinkilebʼ xchʼool (juntaqʼeeta rikʼin 1 Corintios 12:​28, 29 ut Efesios 4:11). Usta joʼkan, li hermaan li naraj wank joʼ cheekel winq tento naq inkʼaʼ tixkanabʼ xkʼebʼal xkʼe re xchaabʼilobʼresinkil li xnaʼlebʼ joʼ aj kʼutunel. Chanru truuq xbʼaanunkil?

16. Kʼaru truuq xbʼaanunkil jun li hermaan re naq chaabʼil tkʼutuq? (Chaawil li jalam u).

¹⁶ «Tento tixchap ribʼ chi kaw rikʼin li raatin li Yos li tzʼaqal yaal». Re naq chaabʼil tkʼutuq, li cheekel winq tento troksi li Santil Hu naq tkʼutuq ut naq tixqʼusebʼ li rechpaabʼanel. Joʼkan ajwiʼ, tento naq tixkʼe xchʼool chi xtzolbʼal li Santil Hu ut ebʼ li qatasal hu. Naq ttzoloq, tento tixkʼe reetal chanru truuq xyuʼaminkil li xraqal li Santil Hu. Ut naq tkʼutuq tixkʼe xqʼe re naq tixtochʼ xchʼoolebʼ li junchʼol. Li ttenqʼanq re, re naq chaabʼil tkʼutuq, aʼan xyuʼaminkil li naʼlebʼ li nakʼeheʼk re xbʼaanebʼ li junchʼol chi cheekel winq (1 Tim. 5:17). Ebʼ li cheekel winq tento naq teʼxwaklesi xchʼool ebʼ li rechpaabʼanel usta tixkʼehebʼ xnaʼlebʼ malaj tixkʼut «chiruhebʼ naq yookebʼ chi paltoʼk», abʼan tento teʼxbʼaanu saʼ tuulanil. Wi chaabʼil nekeʼnaʼlebʼak ut nekeʼxkʼutbʼesi naq nekeʼrahok ut li xkʼutum chalenaq saʼ li Santil Hu, chaabʼilaqebʼ joʼ aj kʼutunel ut yooqebʼ xkʼambʼal re rikʼin li Jesús, li Xnimal ru aj Kʼutunel (Mat. 11:​28-30; 2 Tim. 2:24).

MAAKANABʼ XKʼEBʼAL AAQʼE

17. a) Kʼaru truuq xtenqʼankil laj tenqʼanel saʼ li chʼuut re naq inkʼaʼ tixkanabʼ xkʼebʼal xqʼe re wank joʼ cheekel winq? b) Kʼaru tento teʼxjultika li cheekel winq naq teʼxtzʼil rix wi jun li hermaan naru twanq joʼ cheekel winq? (Chaawil li kaaxukuut «Ex cheekel winq, chexnaʼlebʼaq chi chaabʼil naq teetzʼil rix li xnaʼlebʼ li junchʼol»).

¹⁷ Naq ak xqatzʼil rix li naʼlebʼ li naʼajmank re wank joʼ cheekel winq, maare ebʼ laj tenqʼanel saʼ li chʼuut teʼxkʼoxla naq maajunwa teʼruuq xyuʼaminkil ebʼ li naʼlebʼ aʼin. Abʼan tento teʼxjultika naq li Jehobʼa ut li xmolam inkʼaʼ nekeʼroybʼeni naq teʼxyuʼami chi tzʼaqal re ru li naʼlebʼ aʼin (1 Ped. 2:21). Joʼkan ajwiʼ wank rikʼinebʼ li xtenqʼ li xsantil musiqʼej li Jehobʼa, li ttenqʼanq rehebʼ re xtawbʼal li nekeʼraj (Filip. 2:13). Ut laaʼat? Ma twulaq raj chaawu xchaabʼilobʼresinkil jun rehebʼ li naʼlebʼ aʼin? Wi joʼkan, tijon chiru li Jehobʼa, sikʼ xkomon laanaʼlebʼ ut patzʼ rehebʼ li cheekel winq kʼaru naʼlebʼ tatruuq xchaabʼilobʼresinkil.

18. Kʼaru tento teʼxbʼaanu ebʼ laj tenqʼanel saʼ li chʼuut?

¹⁸ Chixjunilebʼ li hermaan tento naq teʼxkʼe xqʼe re xyuʼaminkil li naʼlebʼ li xtzolmank saʼ li tzolom aʼin (Filip. 3:16). Ut wi laaʼat wankat joʼ aj tenqʼanel saʼ li chʼuut maakanabʼ xkʼebʼal aaqʼe re wank joʼ cheekel winq. Tzʼaama re li Jehobʼa naq tatxkawresi ut tatxtenqʼa re naq qʼaxal tatruuq kʼanjelak chiru ut saʼ li chʼuut (Is. 64:8). Li Jehobʼa trosobʼtesi chixjunil li taabʼaanu re xtawbʼal li nakaawaj.