ជំនួយសម្រាប់ក្រុមគ្រួសារ | ឪពុកម្ដាយ
របៀបសរសើរកូន
ការពិបាក
អ្នកខ្លះនិយាយថា ការឧស្សាហ៍សរសើរកូនមិនមែនជាអ្វីអាក្រក់ទេ តែអ្នកខ្លះទៀតអះអាងថា បើសរសើរកូនច្រើនពេក នោះអាចធ្វើឲ្យកូនបានចិត្ត គិតថាខ្លួនធ្វើអ្វីក៏ត្រូវ និងចូលចិត្តធ្វើតាមទំនើងចិត្ត។
ឪពុកម្ដាយមិនគ្រាន់តែគិតថាត្រូវសរសើរកូនច្រើនប៉ុណ្ណាទេ តែគាត់ក៏ត្រូវគិតពិចារណាថា ការសរសើររបស់គាត់ជាការសរសើរបែបណាដែរ។ តើការសរសើរមួយណាដែលលើកទឹកចិត្តកូន? តើការសរសើរមួយណាដែលបង្អាក់ការរីកចម្រើនរបស់កូន? ហើយតើឪពុកម្ដាយអាចសរសើរកូនយ៉ាងណាដើម្បីមានលទ្ធផលល្អដល់កូន?
អ្វីដែលអ្នកគួរដឹង
ការសរសើរទាំងអស់មិនតែងតែទទួលផលដូចគ្នាទេ។ សូមពិចារណាចំណុចដូចខាងក្រោម៖
ការសរសើរហួសហេតុពេកអាចផ្ដល់ផលវិបាក។ ឪពុកម្ដាយខ្លះចេះតែសរសើរកូន ព្រោះពួកគេគិតថាការធ្វើដូច្នេះជួយកូនចេះឲ្យតម្លៃចំពោះខ្លួន។ ប៉ុន្តែ លោកដាវីឌ វ័ស បានរៀបរាប់អំពីប្អូនៗវ័យក្មេងថា៖«ពួកគេអាចដឹងថាពាក្យណាជាពាក្យសរសើរពិត ពាក្យណាជាពាក្យបញ្ជោរ។ បើអ្នកចេះតែសរសើរពួកគេដោយគ្មានហេតុ នោះពួកគេប្រហែលជាសន្និដ្ឋានថាអ្នកចេះតែថា ហើយនេះអាចធ្វើឲ្យពួកគេគិតថាពួកគេមិនអាចជឿទុកចិត្តអ្នកបានទេ»។a
ការសរសើរសមត្ថភាពកូនគឺប្រសើរជាង។ ឧបមាថាកូនស្រីរបស់អ្នកមានទេពកោសល្យខាងគំនូរ។ ជាការធម្មតាទេដែលអ្នកចង់សរសើរនាងចំពោះទេពកោសល្យនោះ ព្រោះនេះនឹងជំរុញចិត្តនាងឲ្យគូរកាន់តែស្អាតជាង។ ប៉ុន្តែ ការសរសើរបែបនោះអាចនាំឲ្យមានផលវិបាក។ ហេតុអ្វី? ព្រោះការសរសើរតែទេពកោសល្យរបស់នាងប៉ុណ្ណោះ អាចនាំឲ្យនាងគិតថាមានតែការគូរគំនូរមួយទេដែលស្រួល ក្រៅពីនោះសុទ្ធតែពិបាក។ នាងប្រហែលជាមិនចង់សាកធ្វើអ្វីថ្មីៗ ព្រោះខ្លាចថាធ្វើមិនបានល្អ។ នាងអាចគិតថា‹ខ្ញុំអត់មានដុងខាងនោះទេ អ៊ីចឹងខ្ញុំមិនបាច់ព្យាយាមទេ ព្រោះអត់មានប្រយោជន៍›។
ការសរសើរចំពោះការខំព្យាយាម គឺជាការសរសើរល្អបំផុត។ ពេលឪពុកម្ដាយសរសើរកូនចំពោះការតស៊ូនិងការព្យាយាមធ្វើអ្វីមួយ មិនមែនសរសើរទេពកោសល្យរបស់ពួកគេ នោះនឹងជួយពួកគេឲ្យទទួលស្គាល់ថាដើម្បីសម្រេចកិច្ចការណាមួយពួកគេត្រូវចេះអត់ធ្មត់និងខំព្យាយាម។ ពេលកូនដឹងអំពីចំណុចនេះ«ពួកគេនឹងខំព្យាយាមសម្រេចកិច្ចការដែលពួកគេធ្វើ ដើម្បីទទួលបានលទ្ធផលជាទីពេញចិត្ត។ ប៉ុន្តែ ទោះជាមិនបានលទ្ធផលល្អក្ដី ពួកគេមិនគិតថាខ្លួនបរាជ័យនោះទេ តែចាត់ទុកថានោះជាបទពិសោធន៍ថ្មី»។ ដកស្រង់ពីសៀវភៅLetting Go With Love and Confidence។
អ្វីដែលអ្នកអាចធ្វើ
សរសើរការព្យាយាម មិនគ្រាន់តែទេពកោសល្យទេ។ ពេលអ្នកសរសើរកូនថា«ប៉ាម៉ាក់ឃើញថាកូនខំព្យាយាមគិតយ៉ាងដិតដល់ដើម្បីគូររូបភាពនេះចេញមកយ៉ាងស្រស់ស្អាត» នោះជាពាក្យសរសើរដ៏ល្អជាងពាក្យថា«កូនមានដុងគូរគំនូរតាំងពីកំណើត»។ តាមពិត ពាក្យសម្ដីទាំងពីរនេះជាពាក្យសរសើរ តែពាក្យសម្ដីទី២អាចបង្កប់អត្ថន័យថាកូនខ្ញុំមានទេពកោសល្យតែមួយគត់គឺគូរគំនូរ។
ពេលអ្នកសរសើរការខំព្យាយាមរបស់កូន នោះអ្នកបង្រៀនគាត់ថា សមត្ថភាពរបស់គាត់អាចរីកចម្រើនបាន បើមានការព្យាយាមអនុវត្តម្ដងហើយម្ដងទៀត។ ក្រោយមក កូនរបស់អ្នកប្រហែលជាខំរៀនធ្វើអ្វីមួយថ្មីដោយមានទំនុកចិត្ត។—គោលការណ៍គម្ពីរ៖ សុភាសិត ១៤:២៣
ជួយកូនកុំឲ្យខកចិត្តបើមានការបរាជ័យ។ សូម្បីតែមនុស្សល្អក៏ចេះធ្វើខុសដែរ ហើយប្រហែលជាធ្វើខុសច្រើនដងទៀតផង។ (សុភាសិត ២៤:១៦) ប៉ុន្តែ ក្រោយពីធ្វើខុស ពួកគេព្យាយាមក្រោកឡើង ហើយទាញមេរៀនពីបទពិសោធន៍នោះ និងបន្តទៅមុខទៀត។ តើតាមរបៀបណាអ្នកអាចជួយកូនបណ្ដុះឲ្យមានទស្សនៈត្រឹមត្រូវបែបនោះ?
គឺដោយសរសើរការខំព្យាយាមរបស់គាត់។ សូមពិចារណាឧទាហរណ៍មួយ។ ឧបមាថា អ្នកតែងតែប្រាប់កូនថា«កូនឯងមានដុងខាងគណិតតាំងពីកំណើត» តែក្រោយមកគាត់ប្រឡងគណិតធ្លាក់។ គាត់ប្រហែលជាគិតថាគាត់លែងមានដុងខាងគណិតទៀតហើយ ហើយអាចគិតថាមិនចាំបាច់ខំរៀនគណិតទៀតទេ ព្រោះគ្មានប្រយោជន៍ផង។
ប៉ុន្តែ ពេលអ្នកសរសើរការខំព្យាយាមរបស់កូន អ្នកជួយគាត់ឲ្យចេះតស៊ូនិងអត់ធ្មត់។ អ្នកជួយគាត់ឲ្យចាត់ទុកការធ្លាក់នោះ ជាកំហុសធម្មតា មិនមែនជារឿងធ្ងន់ធ្ងរទេ ហើយនេះនឹងជួយគាត់មិនងាយចុះចាញ់ តែខំរកដំណោះស្រាយផ្សេងឬខំព្យាយាមថែមទៀត។—គោលការណ៍គម្ពីរ៖ យ៉ាកុប ៣:២
ការរិះគន់ក្នុងន័យស្ថាបនា។ ពេលយើងរិះគន់ក្នុងន័យស្ថាបនា នោះនឹងជួយកូន មិនមែនបំបាក់ទឹកចិត្តគាត់ទេ។ បន្ថែមទៅទៀត បើអ្នកមានទម្លាប់សរសើរគាត់តាមរបៀបត្រឹមត្រូវ នោះពេលអ្នកកែតម្រង់គាត់ចំពោះរឿងណាមួយ គាត់នឹងងាយស្រួលទទួលយកដើម្បីរីកចម្រើនថែមទៀត ហើយមិនខកចិត្តទេពេលគាត់ធ្វើអ្វីមួយមិនបានល្អ។ ក្រោយមក ពេលគាត់សម្រេចអ្វីមួយបានល្អ គាត់នឹងមានអារម្មណ៍ស្កប់ចិត្ត ហើយអ្នកក៏សប្បាយចិត្តនិងមានមោទនភាពចំពោះគាត់ដែរ។—គោលការណ៍គម្ពីរ៖ សុភាសិត ១៣:៤
a ដកស្រង់ពីសៀវភៅNo: Why Kids—of All Ages—Need to Hear It and Ways Parents Can Say It.