‹បន្តអត់ទោសគ្នាទៅវិញទៅមក›
«ហើយទ្រាំទ្រគ្នា ទាំងអត់ទោសទៅវិញទៅមក»។—កូល៉ុស ៣:១៣
១. (ក) ពេលដែលពេត្រុសបានឲ្យយោបល់ ថាយើងត្រូវអត់ទោសអ្នកដទៃ‹ដល់ប្រាំពីរដង› ហេតុអ្វីក៏គាត់ប្រហែលជាគិតថា គាត់មានចិត្តសប្បុរសម្ល៉េះ? (ខ) តើព្រះយេស៊ូមានសេចក្ដីយ៉ាងណា ពេលដែលទ្រង់មានបន្ទូលថា យើងត្រូវអត់ទោសដល់‹ប្រាំពីរចិតសិបដង›?
«ព្រះអម្ចាស់អើយ បើបងឬប្អូនធ្វើបាបនឹងខ្ញុំ នោះត្រូវឲ្យខ្ញុំអត់ទោសឲ្យគេដល់ប៉ុន្មានដង តើដល់៧ដងឬអី»? (ម៉ាថាយ ១៨:២១) ពេត្រុសប្រហែលជាគិតថា គាត់មានចិត្តសប្បុរសណាស់នឹងយោបល់របស់គាត់។ នៅសម័យនោះ ទំនៀមទម្លាប់នៃពួកគ្រូអាចារ្យ ចែងថា បុគ្គលម្នាក់មិនត្រូវអត់ទោសលើសជាងបីដងចំពោះកំហុសដដែលឡើយ។a ដូច្នេះ សូមគិតនូវការភ្ញាក់ផ្អើលរបស់ពេត្រុស ពេលដែលព្រះយេស៊ូមានបន្ទូលតបថា៖ «ខ្ញុំមិនថា ឲ្យអ្នកអត់ទោសត្រឹមតែ៧ដងទេ គឺដល់៧ចិតសិបដងទៅទៀត»! (ម៉ាថាយ ១៨:២២) ការថាឡើងវិញនៃប្រាំពីរដង គឺស្មើនឹងការនិយាយថា ‹ជារៀងរហូត›។ ក្នុងទស្សនៈរបស់ព្រះយេស៊ូ គឺឥតមានកំរិតចំពោះចំនួនដែលគ្រីស្ទានម្នាក់ត្រូវអត់ទោសនោះឡើយ។
២, ៣. (ក) តើមានស្ថានការណ៍ណាខ្លះ ដែលមើលទៅដូចជាពិបាកនឹងអត់ទោសឲ្យអ្នកដទៃ? (ខ) ហេតុអ្វីក៏យើងអាចទុកចិត្តថា យើងនឹងមានប្រយោជន៍ចំពោះការអត់ទោសឲ្យអ្នកដទៃ?
២ ប៉ុន្តែ ការធ្វើតាមឱវាទនេះ គឺមិនតែងតែស្រួលទេ។ តើយើងណាមួយ ដែលមិនដែលមានដំណើរឈឺចាប់នៃរបួសដ៏ឥតត្រឹមត្រូវនោះ? ប្រហែលជាអ្នកណាមួយដែលអ្នកបានទុកចិត្ត បានក្បត់នឹងសេចក្ដីសម្ងាត់។ (សុភាសិត ១១:១៣) ការនិយាយដ៏ឥតចេះគិតនៃមិត្តស្និទ្ធ ប្រហែលបាន‹ចាក់អ្នកដូចដាវ›។ (សុភាសិត ១២:១៨) ការប្រព្រឹត្តដ៏រំលោភពីបុគ្គលស្ងួនភ្ងា ឬមិត្តដ៏ទុកចិត្ត ប្រហែលធ្វើឲ្យមានការឈឺចាប់យ៉ាងជ្រៅ។ ពេលដែលរបស់បែបនេះកើតឡើង ប្រតិកម្មធម្មតារបស់យើង ប្រហែលជាមានចិត្តខឹង។ យើងប្រហែលជាមានចិត្តចង់ឈប់និយាយជាមួយបុគ្គលប្រព្រឹត្តខុស ដោយជៀសវាងគាត់ បើអាចធ្វើទៅបាន។ ការអត់ទោសឲ្យគាត់ មើលទៅ នឹងអនុញ្ញាតគាត់ឲ្យគេចចេញពីកំហុសរបស់គាត់។ ប៉ុន្តែ ដោយចងគំនុំ យើងនឹងបញ្ឈឺខ្លួនយើងទៅវិញ។
៣ ដូច្នេះ ព្រះយេស៊ូបង្រៀនយើងឲ្យចេះអត់ទោស—«ដល់៧ចិតសិបដង»។ យ៉ាងប្រាកដហើយ សេចក្ដីបង្រៀនរបស់ទ្រង់គឺនឹងមិនធ្វើឲ្យយើងមានគ្រោះថ្នាក់ទេ។ របស់ទាំងអស់ដែលទ្រង់បានបង្រៀន នោះមានពីព្រះយេហូវ៉ា ‹ជាព្រះដែលបង្រៀនយើងឲ្យបានទទួលប្រយោជន៍›។ (អេសាយ ៤៨:១៧; យ៉ូហាន ៧:១៦, ១៧) យ៉ាងសមហេតុណាស់ ដែលមានប្រយោជន៍ចំពោះយើងក្នុងការអត់ទោសឲ្យអ្នកដទៃ។ មុននឹងយើងពិគ្រោះមូលហេតុដែលយើងត្រូវអត់ទោស ហើយរបៀបដែលយើងអាចធ្វើ នោះប្រហែលជាមានប្រយោជន៍ មុនដំបូង ក្នុងការពន្យល់ថាអ្វីទៅជាការអត់ទោស។ គំនិតនៃការអត់ទោសរបស់យើង ប្រហែលមានឥទ្ធិពលលើសមត្ថភាពរបស់យើង ដើម្បីអត់ទោស ពេលដែលអ្នកណាម្នាក់ធ្វើឲ្យយើងអាក់អន់ចិត្ត។
៤. តើការអត់ទោសឲ្យអ្នកដទៃមិនមានន័យយ៉ាងណា តែការអត់ទោសបានត្រូវបកប្រែយ៉ាងដូចម្ដេច?
៤ អត់ទោសឲ្យអ្នកដទៃចំពោះជំទាស់ផ្ទាល់ខ្លួន មិនមានសេចក្ដីថា យើងបណ្ដោយឬនិយាយធ្វើឲ្យស្រាលនូវអ្វីដែលគេបានប្រព្រឹត្តនោះទេ។ ហើយក៏មិនមានសេចក្ដីថា អនុញ្ញាតឲ្យអ្នកដទៃឆ្លៀតយកប្រយោជន៍ពីយើងទេ។ ពីព្រោះ ពេលដែលព្រះយេហូវ៉ាអត់ទោសឲ្យយើង ទ្រង់ច្បាស់ជាមិនចាត់ទុកថា បាបរបស់យើងឥតសំខាន់នោះទេ ហើយទ្រង់ក៏មិនបណ្ដោយឲ្យមនុស្សមានបាបជាន់លើសេចក្ដីមេត្ដាករុណារបស់ទ្រង់ឡើយ។ (ហេព្រើរ ១០:២៩) យោងទៅតាម ការយោគយល់លើបទគម្ពីរ ការអត់ទោស គឺបានឲ្យអត្ថន័យជា«សកម្មភាពនៃការលើកលែងដល់អ្នកប្រព្រឹត្តខុស ឈប់មានការតូចចិត្តដល់គាត់ ដោយសារកំហុសរបស់គាត់ ហើយបោះបង់ចោលនៃការទាមទារសងសឹក»។ (ក្បាលទី១ ទំព័រ ៨៦១)b ព្រះគម្ពីរផ្ដល់ឲ្យយើងនូវមូលហេតុត្រឹមត្រូវសំរាប់អត់ទោសដល់អ្នកដទៃ។
ហេតុអ្វីក៏អត់ទោសអ្នកដទៃ?
៥. តើមូលហេតុដ៏សំខាន់អ្វីក្នុងការអត់ទោស ដែលបានបង្ហាញក្នុងអេភេសូរ ៥:១?
៥ មូលហេតុដ៏សំខាន់មួយ ក្នុងការអត់ទោសឲ្យអ្នកដទៃ គឺបានបង្ហាញនៅអេភេសូរ ៥:១៖ «ដូច្នេះ ចូរត្រាប់តាមព្រះ ដូចជាកូនស្ងួនភ្ងា»។ ក្នុងលក្ខណៈអ្វី ដែលយើងត្រូវ«ត្រាប់តាមព្រះ»? ពាក្យដែលថា «ដូច្នេះ» គឺជាប់នឹងខមុន ដែលចែងថា៖ «ចូរមានចិត្តសប្បុរសនឹងគ្នាទៅវិញទៅមក ព្រមទាំងមានចិត្តទន់សន្ដោស ហើយអត់ទោសគ្នា ដូចជាព្រះទ្រង់បានអត់ទោសឲ្យអ្នករាល់គ្នា ដោយព្រះគ្រីស្ទដែរ»។ (អេភេសូរ ៤:៣២) ត្រូវហើយ ពេលត្រូវអត់ទោស យើងត្រូវធ្វើត្រាប់តាមព្រះ។ ដូចជាកូនក្មេងម្នាក់ខំធ្វើឲ្យដូចឪពុករបស់ខ្លួន យើង ជាកូនដែលព្រះយេហូវ៉ាស្រឡាញ់យ៉ាងខ្លាំង គឺត្រូវចង់ឲ្យបានដូចជាព្រះវរបិតាដ៏អត់ទោសរបស់យើងដែរ។ នេះគឺច្បាស់ជាធ្វើឲ្យព្រះយេហូវ៉ាមានព្រះហឫទ័យរីករាយណាស់ ពេលដែលឃើញបុត្រាបុត្រីទាំងឡាយនៅលើផែនដី ខំត្រាប់តាមទ្រង់ ដោយអត់ទោសគ្នាទៅវិញទៅមក!—លូកា ៦:៣៥, ៣៦; ប្រៀបធៀប ម៉ាថាយ ៥:៤៤-៤៨
៦. ក្នុងផ្លូវណាដែលមានការខុសគ្នាយ៉ាងឆ្ងាយ រវាងការអត់ទោសរបស់ព្រះយេហូវ៉ានិងរបស់យើង?
៦ ត្រូវហើយ យើងមិនអាចអត់ទោសក្នុងន័យដ៏គ្រប់ល័ក្ខណ៍ ដូចព្រះយេហូវ៉ាបានឡើយ។ ប៉ុន្តែ នេះហើយជាមូលហេតុថែមទៀត ដែលយើងត្រូវអត់ទោសគ្នាទៅវិញទៅមក។ សូមពិចារណាមើល៖ គឺមានការខុសគ្នាឆ្ងាយណាស់ រវាងការអត់ទោសរបស់ព្រះយេហូវ៉ានិងរបស់យើង។ (អេសាយ ៥៥:៧-៩) ពេលដែលយើងអត់ទោសឲ្យពួកអ្នកដែលប្រព្រឹត្តបាបដល់យើង នេះតែងធ្វើឡើងដោយដឹងថា មិនយូរមិនឆាប់ យើងត្រូវឲ្យគេធ្វើតប ដោយអត់ទោសឲ្យយើង។ ចំពោះមនុស្ស នេះគឺជាករណីនៃពួកមានបាបអត់ទោសឲ្យពួកមានបាប។ ប៉ុន្តែ ចំពោះព្រះយេហូវ៉ាវិញ ការអត់ទោសគឺឯកទិស។ ទ្រង់អត់ទោសឲ្យយើង ប៉ុន្តែយើងនឹងមិនត្រូវការអត់ទោសឲ្យទ្រង់ទេ។ ប្រសិនបើព្រះយេហូវ៉ា ដែលឥតប្រព្រឹត្តអំពើបាប អាចអត់ទោសឲ្យយើងដ៏ស្រឡាញ់និងដ៏ពេញលេញ តើយើងដែលជាមនុស្សមានបាប មិនអាចអត់ទោសឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមកបានទេឬ?—ម៉ាថាយ ៦:១២
៧. បើយើងមិនអត់ទោសឲ្យអ្នកដទៃ ពេលដែលត្រូវការមេត្ដាករុណា តើនេះអាចមានឥទ្ធិពលដ៏អាក្រក់លើទំនាក់ទំនងរបស់យើងជាមួយព្រះយេហូវ៉ាយ៉ាងណា?
៧ អ្វីដែលកាន់តែសំខាន់ទៅទៀត ប្រសិនបើយើងមិនអត់ទោសឲ្យអ្នកដទៃ ពេលដែលមានមូលដ្ឋានលើមេត្ដាករុណា នេះគឺអាចមានឥទ្ធិពលដ៏អាក្រក់លើទំនាក់ទំនងរបស់យើងជាមួយព្រះ។ ព្រះយេហូវ៉ាមិនគ្រាន់តែចង់ឲ្យយើងអត់ទោសឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក ទ្រង់តម្រូវឲ្យយើងធ្វើដូច្នេះ។ យោងទៅតាមបទគម្ពីរទាំងឡាយ ការជំរុញមួយចំណែកសំរាប់ឲ្យយើងអត់ទោស គឺដើម្បីឲ្យព្រះយេហូវ៉ាអត់ទោសឲ្យយើងដែរ ឬពីព្រោះទ្រង់បានអត់ទោសឲ្យយើង។ (ម៉ាថាយ ៦:១៤; ម៉ាកុស ១១:២៥; អេភេសូរ ៤:៣២; យ៉ូហានទី១ ៤:១១) ដូច្នេះ ប្រសិនបើយើងមិនសុខចិត្តអត់ទោសឲ្យអ្នកដទៃ ពេលដែលមានមូលហេតុល្អក្នុងការធ្វើនេះ តើយើងអាចទន្ទឹងចាំការអត់ទោសបែបនេះពីព្រះយេហូវ៉ាបានទេ?—ម៉ាថាយ ១៨:២១-៣៥
៨. ហេតុអ្វីក៏ការចេះអត់ទោសមានប្រយោជន៍ចំពោះយើង?
៨ ព្រះយេហូវ៉ាបង្រៀនរាស្ត្ររបស់ទ្រង់«ឲ្យដឹងផ្លូវល្អណាដែលត្រូវដើរ»។ (ពង្សាវតារក្សត្រទី១ ៨:៣៦) ពេលដែលទ្រង់បង្រៀនយើងឲ្យអត់ទោសគ្នាទៅវិញទៅមក យើងអាចទុកចិត្តថា ទ្រង់មានព្រះហឫទ័យទុកដាក់នឹងយើង។ ដោយមានមូលហេតុល្អ ព្រះគម្ពីរប្រាប់យើងឲ្យ«ថយចេញពីសេចក្ដីកំហឹង»។ (រ៉ូម ១២:១៩) ការតូចចិត្តគឺជាបន្ទុកដ៏ធ្ងន់សែងក្នុងជីវិតណាស់។ ពេលដែលយើងចងគំនុំ នោះវានឹងស៊ីគំនិតរបស់យើង ធ្វើឲ្យយើងឥតមានភាពសុខសាន្ត និងឥតមានអំណរ។ សេចក្ដីកំហឹងដែលមានយូរ ដូចសេចក្ដីច្រណែន អាចមានឥទ្ធិពលដ៏អាក្រក់លើសុខភាពរបស់យើង។ (សុភាសិត ១៤:៣០) ហើយកាលដែលកំពុងពិសោធរឿងទាំងនេះ អ្នកដែលប្រព្រឹត្តខុស ប្រហែលជាឥតដឹងអំពីការជ្រួលច្របល់របស់យើងទេ! ព្រះអាទិទេពដ៏ជាទីស្រឡាញ់របស់យើង ជ្រាបថាយើងត្រូវការអត់ទោសគ្នា មិនគ្រាន់តែសំរាប់ប្រយោជន៍របស់គេ ក៏ប៉ុន្តែសំរាប់ប្រយោជន៍របស់យើងដែរ។ ឱវាទរបស់ព្រះគម្ពីរគឺឲ្យអត់ទោសគ្នា ប្រាកដហើយ នេះ‹ជាផ្លូវល្អដែលត្រូវដើរ›។
‹បន្តទ្រាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមក›
៩, ១០. (ក) តើស្ថានការណ៍ប្រភេទណាដែលមិនចាំបាច់ត្រូវការអត់ទោសជាផ្លូវការ? (ខ) តើអ្វីដែលបង្ហាញដោយឃ្លាថា‹បន្តទ្រាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមក›?
៩ ការរបួសរូបកាយគឺអាចមានពីមុតតិចតួច រហូតដល់របួសខ្លាំង ហើយមិនមែនរបួសទាំងអស់ត្រូវការមើលថែរក្សាដូចគ្នានោះទេ។ នេះក៏ស្រដៀងនឹងអារម្មណ៍ឈឺចាប់ដែរ—របួសខ្លះវារបួសខ្លាំងជាងមួយទៀត។ តើយើងចាំបាច់រករឿងចំពោះរបួសតូចតាចទាំងឡាយ ដែលយើងរងទុក្ខក្នុងការប្រស្រ័យទាក់ទងជាមួយអ្នកដទៃឬ? ការតូចចិត្តបន្ដិចបន្តួច គឺជាផ្នែកនៃជីវិត ហើយមិនចាំបាច់ត្រូវការអត់ទោសជាផ្លូវការទេ។ បើយើងល្បីឈ្មោះជាអ្នកដែលជៀសមិនចង់ជួបអ្នកដទៃ ដោយការតូចចិត្តដ៏តិចតួច ហើយទទូចឲ្យគេសុំទោស មុននឹងប្រព្រឹត្តលើគេតាមផ្លូវធម្មតា នោះយើងប្រហែលជាជំរុញឲ្យគេប្រុងប្រយ័ត្នពេលនៅជិតយើង—ឬត្រូវរក្សាចម្ងាយឲ្យបានសុខ!
១០ ផ្ទុយទៅវិញ គឺជាការប្រសើរជាងឲ្យ‹មានកេរ្ដិ៍ឈ្មោះជាអ្នកសមហេតុផល›។ (ភីលីព ៤:៥) ជាមនុស្សឥតគ្រប់ល័ក្ខណ៍ ដែលបំរើជាមួយគ្នា គឺជាសមហេតុផល ដែលពីពេលមួយទៅពេលមួយ បងប្អូនរបស់យើងធ្វើឲ្យយើងខឹង ហើយយើងក៏អាចធ្វើឲ្យគេខឹងដែរ។ កូល៉ុស ៣:១៣ ទូន្មានយើងថា៖ ‹ចូរបន្តទ្រាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមក›។ ឃ្លានេះមានន័យថា ឲ្យចេះអត់ធ្មត់នឹងអ្នកដទៃ ដោយត្រាប្រណីនឹងឫកពាដែលយើងមិនចូលចិត្ត ឬលក្ខណៈដែលធ្វើឲ្យយើងអាក់អន់ចិត្ត។ ការអត់ធ្មត់និងការទប់ចិត្តបែបនេះ អាចជួយយើងឲ្យប្រឈមមុខដោះស្រាយនឹងអំពើខុសបន្ដិចបន្តួច ដែលយើងមានក្នុងការទាក់ទងជាមួយគ្នា—ដោយឥតរំខានដល់ភាពសុខសាន្តនៃក្រុមជំនុំ។—កូរិនថូសទី១ ១៦:១៤
ពេលដែលរបួសគឺជ្រៅខ្លាំង
១១. ពេលដែលអ្នកដទៃប្រព្រឹត្តបាបនឹងយើង តើអ្វីដែលអាចជួយយើងឲ្យអត់ទោសគេ?
១១ ប៉ុន្តែ យ៉ាងណាវិញប្រសិនបើអ្នកដទៃប្រព្រឹត្តខុសនឹងយើង ដែលនាំឲ្យមានរបួសដ៏ជ្រៅខ្លាំងនោះ។ បើអំពើបាបមិនធ្ងន់ធ្ងរទេ យើងប្រហែលជាឥតមានការពិបាកក្នុងប្រព្រឹត្តតាមឱវាទរបស់ព្រះគម្ពីរ ដើម្បី‹អត់ទោសគ្នាទៅវិញទៅមក›។ (អេភេសូរ ៤:៣២) ការប្រុងនឹងអត់ទោសបែបនេះ គឺសមស្របនឹងពាក្យរបស់ពេត្រុស៖ «តែមុនដំបូងបង្អស់ ត្រូវឲ្យអ្នករាល់គ្នាមានសេចក្ដីស្រឡាញ់គ្នាឲ្យអស់ពីចិត្ត ដ្បិតសេចក្ដីស្រឡាញ់នឹងគ្របបាំងអំពើបាបជាអនេកអនន្ត»។ (ពេត្រុសទី១ ៤:៨) ដោយចាំថា យើងក៏ជាអ្នកបាបដែរ នឹងជួយយើងឲ្យអនុគ្រោះដល់កំហុសនៃអ្នកដទៃ។ ដូច្នេះពេលដែលយើងអត់ទោស យើងដោះលែងការតូចចិត្ត ជាជាងបណ្ដុះវាទៅវិញ។ ជាលទ្ធផល ទំនាក់ទំនងរបស់យើងជាមួយនឹងអ្នកប្រព្រឹត្តខុស នឹងឥតមានគ្រោះថ្នាក់ជាស្ថាពរ ហើយយើងក៏ជួយថែរក្សាភាពសុខសាន្តដ៏មានតម្លៃនៃក្រុមជំនុំ។ (រ៉ូម ១៤:១៩) នៅពេលក្រោយមក ការចាំនូវអ្វីដែលគាត់បានប្រព្រឹត្ត ប្រហែលអាចរសាយបាត់ទៅ។
១២. (ក) តើការចាត់វិធានការអ្វីដែលយើងត្រូវធ្វើ ដើម្បីអត់ទោសដល់បុគ្គលណាដែលធ្វើឲ្យយើងឈឺចាប់យ៉ាងជ្រៅខ្លាំង? (ខ) តើតាមរបៀបណាដែលពាក្យនៅអេភេសូរ ៤:២៦ បង្ហាញថាយើងត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាឲ្យបានឆាប់រហ័ស?
១២ ប៉ុន្តែ ចុះយ៉ាងណាវិញ បើអ្នកណាម្នាក់បានប្រព្រឹត្តបាបនឹងយើង តាមរបៀបដ៏ធ្ងន់ ដែលធ្វើឲ្យយើងរបួសយ៉ាងជ្រៅនោះ? ជាឧទាហរណ៍ មិត្តដែលយើងទុកចិត្តប្រហែលបានបករឿងស្ងាត់កំបាំង ដែលអ្នកបានប្រាប់គាត់។ អ្នកមានអារម្មណ៍ដ៏ឈឺចាប់ ដ៏ខ្មាសគេ ហើយថាគេក្បត់ខ្លួនផង។ អ្នកបានខំកំចាត់វាចោល តែរឿងនេះមិនព្រមទៅទេ។ ក្នុងករណីបែបនេះ អ្នកប្រហែលជាត្រូវការចាត់វិធានការដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហា ប្រហែលទៅនិយាយជាមួយអ្នកប្រព្រឹត្តខុសនឹងអ្នក។ គឺជាអ្វីដ៏មានប្រាជ្ញាក្នុងការធ្វើបែបនេះ មុននឹងរឿងនេះក្លាយទៅជាឡើងខ្ទុះ។ ប៉ុលបានដាស់តឿនយើងថា៖ «ចូរខឹងចុះ តែកុំឲ្យធ្វើបាបឡើយ[នោះគឺថា ដោយចងគំនុំឬប្រព្រឹត្តដោយខឹង] កុំឲ្យសេចក្ដីកំហឹងរបស់អ្នកនៅដរាបដល់ថ្ងៃលិចឡើយ»។ (អេភេសូរ ៤:២៦) ឱវាទរបស់ប៉ុលគឺកាន់តែមានខ្លឹមសារទៀត ពេលដែលយើងពិចារណាមើលហេតុការណ៍ពិតក្នុងចំណោមពួកយូដា ដែលថា ថ្ងៃលិចគឺសម្គាល់ដោយចប់មួយថ្ងៃ ហើយជាការចាប់ផ្ដើមនៃថ្ងៃមួយទៀត។ ដូច្នេះ ឱវាទគឺថា៖ ដោះស្រាយបញ្ហាឲ្យបានឆាប់រហ័ស!—ម៉ាថាយ ៥:២៣, ២៤
១៣. ពេលទៅដោះស្រាយជាមួយបុគ្គលណាម្នាក់ដែលធ្វើខុសនឹងយើង តើអ្វីត្រូវជាគោលដៅរបស់យើង ហើយយោបល់អ្វីដែលអាចឲ្យយើងសម្រេចការនេះបាន?
១៣ តើតាមរបៀបណាដែលអ្នកត្រូវទៅឯបុគ្គលដែលប្រព្រឹត្តខុស? ពេត្រុសទី១ ៣:១១ ចែងថា៖ «ត្រូវស្វែងរកហើយដេញតាមសេចក្ដីមេត្រីភាព»។ ដូច្នេះ គោលដៅរបស់អ្នក គឺមិនមែនដើម្បីនិយាយដ៏កំហឹង ប៉ុន្តែចង់ធ្វើឲ្យមានមេត្រីភាពជាមួយបងប្អូន។ ដើម្បីនឹងសម្រេចគោលដៅនេះ ជាការល្អបើយើងជៀសវាងពីពាក្យនិងកាយវិការយ៉ាងខ្លាំង។ នេះអាចនាំឲ្យមានការតបស្រដៀងគ្នាពីមនុស្សដទៃ។ (សុភាសិត ១៥:១៨; ២៩:១១) បន្ថែមទៀតនោះ សូមជៀសវាងការនិយាយដូចជា «អ្នកតែងតែ . . . »! ឬ «អ្នកមិនដែល . . . »! ការនិយាយដ៏ពន្លើសបែបនេះ គឺគ្រាន់តែធ្វើឲ្យគាត់ការពារខ្លួនគាត់ប៉ុណ្ណោះ។ ផ្ទុយទៅវិញ សូមឲ្យពាក្យសំដីនិងទឹកមុខរបស់អ្នក បង្ហាញថាអ្នកចង់ដោះស្រាយបញ្ហាដែលបានធ្វើអ្នកឈឺចាប់យ៉ាងខ្លាំង។ សូមពន្យល់ឲ្យច្បាស់នូវអារម្មណ៍របស់អ្នកចំពោះអ្វីដែលបានកើតឡើង។ សូមឲ្យបុគ្គលដទៃមានឱកាសដើម្បីពន្យល់សកម្មភាពរបស់គាត់។ សូមស្ដាប់នូវអ្វីដែលគាត់ចង់និយាយ។ (យ៉ាកុប ១:១៩) តើនឹងមានប្រយោជន៍យ៉ាងណាដោយធ្វើបែបនេះ? សុភាសិត ១៩:១១ ពន្យល់ថា៖ «សតិបញ្ញារបស់មនុស្សនឹងនាំឲ្យយឺតនឹងខឹង អ្នកនោះក៏តែងមានចិត្តអរ ដោយមិនប្រកាន់ទោសវិញ»។ ដោយយល់ដល់អារម្មណ៍របស់អ្នកដទៃ ហើយមូលហេតុចំពោះសកម្មភាពរបស់គាត់ ប្រហែលអាចកំចាត់ចោលគំនិតមិនល្អចំពោះគាត់។ ពេលដែលយើងដោះស្រាយស្ថានការណ៍ណាមួយ ដោយមានគោលដៅសំរាប់មេត្រីភាពនិងរក្សាអាកប្បកិរិយានោះ គឺច្បាស់ជានឹងបានដោះស្រាយការយល់ខុសណាមួយហើយ។ សេចក្ដីសុំទោសនឹងត្រូវបានធ្វើឡើង ហើយការអត់ទោសក៏បានសម្ដែងដែរ។
១៤. ពេលដែលយើងអត់ទោសឲ្យអ្នកដទៃ ក្នុងន័យយ៉ាងណាដែលយើងត្រូវភ្លេច?
១៤ តើការអត់ទោសឲ្យអ្នកដទៃមានន័យថា យើងត្រូវតែបំភ្លេចនូវអ្វីដែលបានកើតឡើងឬ? សូមចងចាំគំរូរបស់ព្រះយេហូវ៉ាក្នុងករណីនេះ ដូចបានពិគ្រោះក្នុងអត្ថបទមុននេះ។ ពេលដែលព្រះគម្ពីរចែងថា ព្រះយេហូវ៉ាភ្លេចអំពើបាបរបស់យើង នេះមិនមានសេចក្ដីថា ទ្រង់មិនអាចចាំបាននោះទេ។ (អេសាយ ៤៣:២៥) ផ្ទុយទៅវិញ ទ្រង់ភ្លេចក្នុងន័យថា ពេលដែលទ្រង់អត់ទោសរួចហើយ អំពើបាបនោះមិនមានឥទ្ធិពលលើការជំនុំជំរះរបស់ទ្រង់លើយើងនៅអនាគតឡើយ។ (អេសេគាល ៣៣:១៤-១៦) ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ការអត់ទោសឲ្យមនុស្សគ្នាឯង មិនចាំបាច់មានន័យថា យើងមិនអាចចាំនូវអ្វីដែលគេបានធ្វើនោះទេ។ ប៉ុន្តែ យើងអាចភ្លេចក្នុងន័យថា យើងមិនប្រកាន់លើអ្នកប្រព្រឹត្តខុស ឬលើករឿងនេះមកនិយាយទៀតក្នុងពេលអនាគត។ ដូច្នេះ ដោយបានដោះស្រាយបញ្ហាហើយ គឺមិនជាសមរម្យទេ ក្នុងការនិយាយរសឹបរសៀវអំពីរឿងនេះ ហើយក៏មិនជាការស្រឡាញ់ទៀត ក្នុងការជៀសវាងពីអ្នកប្រព្រឹត្តខុសទាំងស្រុង ដោយប្រព្រឹត្តលើគាត់ ដូចជាអ្នកដែលបានបណ្ដាច់មិត្តភាព។ (សុភាសិត ១៧:៩) ត្រូវហើយ ប្រហែលជាត្រូវការពេលខ្លះសំរាប់ទំនាក់ទំនងរបស់យើងបានជាស្បើយជាមួយគាត់ យើងប្រហែលជាពុំមានភាពស្និទ្ធស្នាលដូចពីមុនទេ។ ប៉ុន្តែ យើងនៅតែស្រឡាញ់គាត់ជាបងប្អូនគ្រីស្ទានរបស់យើង ហើយខំប្រឹងអស់ពីសមត្ថភាពដើម្បីរក្សាទំនាក់ទំនងដ៏សុខសាន្ត។—ប្រៀបធៀប លូកា ១៧:៣
ពេលដែលដូចជាមិនអាចអត់ទោសឲ្យបាន
១៥, ១៦. (ក) តើពួកគ្រីស្ទានតម្រូវឲ្យអត់ទោសពួកអ្នកប្រព្រឹត្តខុស ដែលឥតកែប្រែចិត្តឬទេ? (ខ) តើតាមរបៀបណាដែលយើងអាចអនុវត្តតាមឱវាទនៃព្រះគម្ពីរក្នុងទំនុកដំកើង ៣៧:៨?
១៥ ប៉ុន្តែ យ៉ាងណាវិញ បើសិនអ្នកដទៃប្រព្រឹត្តបាបនឹងយើង តាមរបៀបដែលនាំឲ្យមានរបួសយ៉ាងធ្ងន់ តែឥតមានការទទួលស្គាល់នៃអំពើបាប ឥតប្រែចិត្ត ហើយអ្នកប្រព្រឹត្តខុសឥតមានសុំទោសនោះ? (សុភាសិត ២៨:១៣) បទគម្ពីរបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថាព្រះយេហូវ៉ា មិនអត់ទោសឲ្យពួកអ្នកប្រព្រឹត្តអំពើបាបដែលឥតប្រែចិត្ត ដ៏ក្បាលរឹងនោះទេ។ (ហេព្រើរ ៦:៤-៦; ១០:២៦, ២៧) តើយើងយ៉ាងណាដែរ? ការយោគយល់លើបទគម្ពីរ ចែងថា៖ «ពួកគ្រីស្ទានមិនចាំបាច់ត្រូវអត់ទោសឲ្យអ្នកដែលប្រព្រឹត្តអំពើបាបដ៏សាហាវ ដ៏ចេតនា ដែលឥតមានការប្រែចិត្តនោះឡើយ។ ពួកបែបនេះក្លាយទៅជាពួកសត្រូវរបស់ព្រះ»។ (ក្បាលទី១ ទំព័រ ៨៦២) គ្រីស្ទានណាដែលជាអ្នករងគ្រោះនៃការប្រព្រឹត្តដ៏ខុស ស្អប់ខ្ពើម ឬដ៏សាហាវ មិនចាំបាច់មានអារម្មណ៍ឲ្យអត់ទោស ឬលើកលែងទោសដល់អ្នកប្រព្រឹត្តខុស ដែលឥតប្រែចិត្តនោះឡើយ។—ទំនុកដំកើង ១៣៩:២១, ២២
១៦ គួរឲ្យយោគយល់ ចំពោះអស់អ្នកដែលបានរងគ្រោះនៃការធ្វើបាបដ៏សាហាវ ប្រហែលមានអារម្មណ៍ដ៏ឈឺចាប់ហើយដ៏ខឹង។ ប៉ុន្តែ សូមចាំថា ការចងទុកកំហឹងនិងការតូចចិត្ត អាចធ្វើឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ដល់យើង។ ប្រសិនបើយើងរង់ចាំការសុំទោសដែលវានឹងមិនមក នោះយើងគ្រាន់តែតូចចិត្តកាន់តែខ្លាំងឡើង។ ដោយគិតតែពីភាពអយុត្ដិធម៌ នោះអាចធ្វើឲ្យកំហឹងកញ្ជ្រោលក្នុងយើង ដែលមានឥទ្ធិពលដ៏អាក្រក់លើសុខភាពខាងវិញ្ញាណ ចិត្ត និងរូបកាយរបស់យើង។ ជាលទ្ធផល យើងអនុញ្ញាតឲ្យបុគ្គលដែលបញ្ឈឺចិត្តយើងបន្តធ្វើឲ្យយើងឈឺចិត្ត។ យ៉ាងប្រាជ្ញា ព្រះគម្ពីរឲ្យដំបូន្មានថា៖ «ចូរឈប់ពីសេចក្ដីកំហឹង ហើយបោះបង់សេចក្ដីឃោរឃៅចោលចេញ»។ (ទំនុកដំកើង ៣៧:៨) ដូច្នេះ ពួកគ្រីស្ទានខ្លះបានឃើញថា នៅពេលខ្លះ គេអាចសម្រេចចិត្តដើម្បីអត់ទោស ក្នុងន័យថាឈប់ចងគំនុំការតូចចិត្ត—មិនដោះសានូវអ្វីដែលបានកើតឡើងដល់គេ ប៉ុន្តែបដិសេធមិនឲ្យកំហឹងបំផ្លាញគេ។ ដោយទុកបញ្ហានេះក្នុងព្រះហស្តព្រះនៃសេចក្ដីយុត្ដិធម៌ គេបានទទួលការធូរស្រាលជាច្រើន ហើយអាចប្រកបជីវភាពដោយឥតមានអារម្មណ៍តូចចិត្តខ្លាំង។—ទំនុកដំកើង ៣៧:២៨
១៧. តើការទុកចិត្តដ៏សម្រាលទុក្ខអ្វីដែលសេចក្ដីសន្យារបស់ព្រះយេហូវ៉ា ដែលបានកត់ទុកក្នុងវិវរណៈ ២១:៤?
១៧ នៅពេលណាដែលរបួសគឺជ្រៅខ្លាំង យើងប្រហែលជាមិនមានការជោគជ័យក្នុងបំបាត់វាចេញពីគំនិតរបស់យើងទាំងស្រុងទេ គឺមិននៅក្នុងរបបលោកីយ៍នេះទេ។ ប៉ុន្តែក្នុងពិភពលោកថ្មីដែលព្រះយេហូវ៉ាបានសន្យា ទ្រង់នឹង«ជូតអស់ទាំងទឹកភ្នែក ពីភ្នែកគេចេញ នឹងគ្មានសេចក្ដីស្លាប់ ឬសេចក្ដីសោកសង្រេង ឬសេចក្ដីយំទួញ ឬទុក្ខលំបាកណាទៀតឡើយ។ ដ្បិតសេចក្ដីមុនទាំងប៉ុន្មាន បានកន្លងបាត់ទៅហើយ»។ (វិវរណៈ ២១:៤) អ្វីក៏ដោយដែលយើងប្រហែលជាចាំនៅពេលនោះ នឹងមិនបណ្ដាលឲ្យយើងមានការឈឺចាប់ជ្រៅ ដែលឥឡូវនេះធ្វើទុក្ខដល់ចិត្តរបស់យើង។—អេសាយ ៦៥:១៧, ១៨
១៨. (ក) ហេតុអ្វីក៏ត្រូវការការអត់ទោសក្នុងការដោះស្រាយជាមួយបងប្អូនប្រុសស្រីរបស់យើង? (ខ) ពេលដែលអ្នកដទៃប្រព្រឹត្តបាបនឹងយើង ក្នុងន័យណាដែលយើងអត់ទោសហើយបំភ្លេចចោលនោះ? (គ) តើនេះអាចមានប្រយោជន៍ដល់យើងយ៉ាងដូចម្ដេច?
១៨ នៅពេលឥឡូវនេះ យើងត្រូវរស់នៅហើយធ្វើការជាមួយគ្នាជាបងប្អូនប្រុសស្រី ដែលឥតគ្រប់ល័ក្ខណ៍ ជាមនុស្សដែលមានបាប។ យើងគ្រប់គ្នាតែងប្រព្រឹត្តខុស។ ពីពេលមួយទៅពេលមួយ យើងប្រហែលជាធ្វើឲ្យអ្នកដទៃតូចចិត្តនឹងយើង ហើយព្រមទាំងធ្វើឲ្យគេឈឺចាប់ផង។ ព្រះយេស៊ូច្បាស់ជាជ្រាបថាយើងត្រូវការអត់ទោសឲ្យអ្នកដទៃ«គឺដល់៧ចិតសិបដងទៅទៀត»! (ម៉ាថាយ ១៨:២២) ពិតហើយ យើងមិនអាចអត់ទោសដ៏ពេញលេញដូចព្រះយេហូវ៉ានោះទេ។ ប៉ុន្តែ ក្នុងករណីជាច្រើន ពេលដែលបងប្អូនប្រព្រឹត្តបាបនឹងយើង យើងអាចអត់ទោសឲ្យគេ ក្នុងន័យថាឈ្នះលើការតូចចិត្ត ហើយយើងអាចភ្លេច ក្នុងន័យថាមិនកាន់ទុកបញ្ហាជំទាស់គេជារហូតទៅអនាគត។ ដូច្នេះ ពេលដែលយើងអត់ទោសហើយភ្លេច នោះយើងអាចជួយថែរក្សាមិនគ្រាន់តែភាពសុខសាន្តនៃក្រុមជំនុំទេ ប៉ុន្តែដល់ភាពសុខសាន្តនៃចិត្តគំនិតរបស់យើងផង។ អ្វីដែលសំខាន់បំផុត យើងនឹងមានភាពសុខសាន្ត ដែលមានតែព្រះដ៏ជាទីស្រឡាញ់របស់យើង ព្រះយេហូវ៉ា អាចផ្ដល់ឲ្យបាន។—ភីលីព ៤:៧
[កំណត់សម្គាល់]
a យោងទៅតាមប្រភពឋាម៉ុឌនៃពួកបាប៊ីឡូន ទំនៀមទម្លាប់នៃពួកគ្រូអាចារ្យមួយចែងថា៖ «ប្រសិនបើបុរសម្នាក់ប្រព្រឹត្តល្មើស ទីមួយ ទីពីរ និងបីដង នោះនឹងអត់ទោសឲ្យគាត់បាន កំហុសទីបួន គឺមិនអត់ទោសឲ្យបានទេ»។ (យូម៉ា ៨៦ខ) នេះគឺពីព្រោះមានមូលដ្ឋានលើការយល់ខុសនៃបទគម្ពីរដូចនៅអេម៉ុស ១:៣; ២:៦; និង យ៉ូប ៣៣:២៩
b បានបោះពុម្ពដោយសមាគមប៉មយាមខាងព្រះគម្ពីរនិងខិត្តប័ណ្ណនៃរដ្ឋញូវយ៉ក
សំនួរសំរាប់សើរើឡើងវិញ
◻ ហេតុអ្វីក៏យើងសុខចិត្តអត់ទោសឲ្យអ្នកដទៃ?
◻ តើស្ថានការណ៍ប្រភេទណាដែលតម្រូវឲ្យយើង‹បន្តទ្រាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមក›?
◻ ពេលដែលយើងបានឈឺចាប់ដោយអំពើបាបនៃអ្នកដទៃ តើយើងអាចធ្វើអ្វីដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាដោយមេត្រីភាព?
◻ ពេលដែលយើងអត់ទោសឲ្យអ្នកដទៃ ក្នុងន័យយ៉ាងណាដែលយើងត្រូវបំភ្លេចចោល?
[រូបភាពនៅទំព័រ១៦]
ពេលដែលយើងចងគំនុំ អ្នកប្រព្រឹត្តខុសប្រហែលជាឥតដឹងនឹងបញ្ហារបស់យើង
[រូបភាពនៅទំព័រ១៧]
ពេលដែលទៅឯអ្នកដទៃដើម្បីរកមេត្រីភាព យើងអាចកំចាត់ចោលការយល់ខុស