BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w10 11/15 pp. 28-32
  • Tukendanga mu Bukishinka Bwetu

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Tukendanga mu Bukishinka Bwetu
  • Kyamba kya Usopa—2010
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • Kyanema Bingi Kulama Bukishinka mu Byubilo
  • Kange Mulondelenga Mashinda Atama Ne
  • Ikalai Bakumwenako Bawama mu byo Muba na Bakwenu
  • Ikalai Bampanyi, Kechi Kwikala na Lunkumbwa Ne
  • Kwachishai ku Mpopwelo ya Kine
  • Kange Mwikale Bakanama Nangwa Bakamfutumfutu Ne
  • Yoba Wapichile mu Meseko pa Kuba Amba Amweshe Bukishinka Bwanji
  • Mwakonsha Kutwajijila Kwikala Bakishinka
  • Kange Musankilepo Bulumbuluke Bwenu Ne
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu Bwa Yehoba (Kya Kufundamo)—2019
  • Yoba Wanemekele Jizhina Ja Yehoba
    Kyamba kya Usopa—2009
  • “Kechi Nkasankilapo Bulumbuluke Bwami Ne”
    Londelainga Lwitabilo Lwabo
  • Bishinka Bikatampe Kufuma mu Buku wa Yoba
    Kyamba kya Usopa—2006
Monai Bikwabo
Kyamba kya Usopa—2010
w10 11/15 pp. 28-32

Tukendanga mu Bukishinka Bwetu

“Amiwa, nkendanga mu bulumbuluke [bukishinka] bwami.”—SALA. 26:11.

1, 2. Yoba waambilepo amba ka pa mambo a bukishinka bwanji, kabiji ki ka kyaambiwapo pe aye mu Yoba kitango 31?

KIMYE kya kala, bintu bebipimanga pa shikelu. Uno shikelu walengelwe na ka mwamba ka kyela ka kwimika ko bakimbakanyangapo kwiulu ka mwamba kacheche. Ku mbaji yonse ibiji ya kano ka mwamba kacheche bakashilangako bikango. Bintu byo bapimanga bebibikanga mu bino bikango. Bantu ba Lesa bakebewanga kwingijisha mashikelu ne bipimo byafwainwa bulongo.—Mana 11:1.

2 Mwanamulume aye Yoba byo amanaminenga na mambo a Satana, waambile amba: ‘[Yehoba] ampime pa shikelu wawama, Lesa ayuke kulumbuluka kwami.’ (Yoba 31:6) Pa mambo a kino, Yoba waambile pa bintu byavula byakonsha kulengela bukishinka bwa muntu kwesekwa. Nangwa byonkabyo, Yoba washinjile ano meseko kwesakana na byambo byanji biji mu Yoba kitango 31. Kyakumwenako kyanji kyakonsha kwitulengela ne atweba kuba byonka byo aubile ne kwamba na kusumininwa byonka byaambile nyimbi wa masalamo aye Davida amba: “Bino amiwa, nkendanga mu bulumbuluke [bukishinka] bwami.”—Sala. 26:11.

3. Mambo ka o kyanemena kwikala bakishinka kwi Lesa mu bintu bikatampe ne bicheche?

3 Nangwa kya kuba Yoba bamwesekele pakatampe watwajijile kwikala wakishinka kwi Lesa. Bamo bakonsha ne kwamba amba Yoba ke wakumwenako wawama bingi mu meseko akatampe o apichilengamo mambo watwajijile kwikala wakishinka. Kechi tumanama ku bintu byonka byo amanamineko ne. Pano bino, inge tukeba kutwajijila kukosesha bukishinka bwetu ne kutundaika bumfumu bwanji twafwainwa kwikala bakishinka kwi Lesa, kikale mu bintu bikatampe nangwa bicheche.—Tangai Luka 16:10.

Kyanema Bingi Kulama Bukishinka mu Byubilo

4, 5. Yoba byo alamine bukishinka bwanji, wachinuzhukanga kyubilo ka?

4 Pa kuba amba tutwajijile kwikala bakishinka kwi Yehoba, twafwainwa kutwajijila kulondela bipimo bya byubilo byalondelangapo Yoba. Waambile amba: “Nezhijikile namba meso ami kechi akatale kamwale na lwiso ne . . . Umvwe muchima wami waongolokejile ku mwanamukazhi, kabiji umvwe nabelamijile ku kibelo kya mukwetu, abyo mukazhami amupelele kajo mukwetu, ne bangi nabo basambakane nanji.”—Yoba 31:1, 9, 10.

5 Byo akebele kutwajijila kulama bukishinka bwanji kwi Lesa, Yoba wakaine kutajila bitala mwanamukazhi na muchima wa kukeba kwilaala nanji. Byo ajinga mu masongola, kechi wasengulanga kutama na bazhike nangwa kufwalama bamuka bene ne. Mu Jashi janji ja pa Mutumba, Yesu waambile byambo bimo byanema pa mambo a byubilo bya kwilaala byafwainwa kuvulukanga bonse batwajijila kulama bukishinka bwabo.—Tangai Mateo 5:27, 28.

Kange Mulondelenga Mashinda Atama Ne

6, 7. (a) Byonka byo kyajinga kwi Yoba, Lesa wingijisha ka kupiminako bukishinka bwetu? (b) Mambo ka o twafwainwa kubujila kulondela mashinda atama nangwa a bujimbijimbi?

6 Inge tukeba kubajilwa pa bantu balama bukishinka, kechi twafwainwa kwingijisha mashinda atama ne. (Tangai Byambo bya Mana 3:31-33.) Yoba waambile amba: ‘Inge naendelenga na bubela, ne kulu kwami inge kwapelawizhe kulonda bya bujimbijimbi, nanchi bampime pa shikelu wawama, Lesa ayuke kulumbuluka kwami!’ (Yoba 31:5, 6) Yehoba upima bantu bonse pa “shikelu wawama.” Byonka byo kyajinga kwi Yoba, Lesa wingijisha bipimo byanji byaoloka kupiminako bukishinka bwetu byo tuji bakalume banji bepana.

7 Umvwe ketulondele mashinda atama nangwa a bujimbijimbi, kechi twakonsha kutwajijila kulama bukishinka bwetu kwi Lesa ne. Bantu balama bukishinka ‘bakana bintu byafyamika bya bumvu’ kabiji kechi ‘benda mu bujimuku ne.’ (2 Ko. 4:1, 2) Pano kyakonsha kwikala byepi inge twamwesha bujimbijimbi mu byambo nangwa mu byubilo kya kuba twalengela ne mukwetu wa mu lwitabilo kusashijila Lesa amba amukwashe? Kyakonsha kwitutamina bingi! Nyimbi wa masalamo waimbile amba: “Mu kupelelwa kwami naichile kwi Yehoba, ne aye wangitabile. Anweba Yehoba, mupokolole mweo wami ku byatunwa bya bubela, ne ku lujimi wa bujimbijimbi.” (Sala. 120:1, 2) Kyawama bingi kuvuluka kuba amba Lesa wakonsha kubalaula michima yetu kabiji “weseka michima ne bya munda” kumona inge twalama bukishinka bwetu kya kine.—Sala. 7:8, 9.

Ikalai Bakumwenako Bawama mu byo Muba na Bakwenu

8. Yoba waubanga byepi na bantu?

8 Pa kuba amba tulame bukishinka bwetu, twafwainwa kwikala byonka byajinga Yoba wajinga waoloka, wipelwile kabiji waubilanga bantu lusa. Waambile amba: “Amiwa inge nasulatu mambo a kalume wami, nangwa a muzha wami wa mukazhi, pa kwiya na kunjijila-jijila, amiwa nkoba byepi Lesa byo akachibanga mambo? Kabiji byo akangipuzha-ipuzha, nkamukumbula’mba ka? Nanchi aye wandengele amiwa munda ya bamama kechi wamulengele ne aye pamo nenyi? kabiji kechi ye umotu witubumbile munda ya bainetu nenyi?”—Yoba 31:13-15.

9. Byubilo ka Yoba byo amwesheshe ku bakalume banji, kabiji ne atweba twafwainwa kuba byepi byonka byo aubile?

9 Mu moba a Yoba kechi kwajinga mashinda akatezhe a kuchibilamo mambo ne. Mambo beachibilanga monka mo ayijile, kabiji kwajinga bije byavula byachibilanga bazha mambo abo. Yoba waubilanga bintu mo byaolokela ne kwibobila lusa bakalume banji. Inge ne atweba tukeba kwenda mu bukishinka, twafwainwa kumwesha bino byubilo, kikatakata inge twi bakulumpe mu kipwilo kya bwina Kilishitu.

Ikalai Bampanyi, Kechi Kwikala na Lunkumbwa Ne

10, 11. (a) Twayuka byepi kuba amba Yoba wajinga mpanyi kabiji wakwashanga bantu? (b) Yoba 31:16-25 wituvululamo lujimuno ka lukwabo lwa mu Binembelo?

10 Yoba wajinga mpanyi kabiji wakwashanga bantu, kechi wajinga ntanyi ne kwikala na lunkumbwa ne. Waambile amba: ‘Inge . . . namulengela mwanamukazhi wafwilwa kushinauka meso na kutala, nangwa inge najatu kajo kami bunke bwami, ne kumukanya mwanawanshiwa kujapo . . . kabiji inge namwenepo nangwa umo ubenakufwa na mambo a kubula bivwalo . . . kabiji inge nasuntwile kuboko kwami na kumushinawina mwanawanshiwa mambo a kumona bukwasho mu bena kije, abyo nanchi kibembo kyami kilamuke mo kikala, ne kuboko kwami nako kusansakane po kwamenena.’ Yoba kechi wakonsheshe kulama bukishinka bwanji ne, inge waji waambijile ngolode amba: “Kyami kya kuketekelamo.”—Yoba 31:16-25.

11 Ino nsansawilo yakonsha kwituvululamo byambo bya mwana wa bwanga Yakoba waambile amba: “Bwina Lesa bwa kine ne bwa kubula bubi ku meso a Lesa Tata wetu bo bo buno, bwa kupempula banabanshiwa ne banabakazhi bafwila mu malwa abo, ne kwilama obe mwine ku biko bya panopantanda.” (Yako. 1:27) Twakonsha ne kuvuluka byambo bya kwa Yesu bya lujimuno bya kuba amba: “Tekanyai, ilamai ku kwikumbwa konse: mambo bumi bwa muntu kechi buji mu kuvula kwa bintu byo anonka ne.” Kepo Yesu aambile kyakumwenako kya mwanamulume munonshi wajinga na lunkumbwa wafwile kwakubula “kwikala na bya bunonshi mwi aye Lesa ne.” (Luka 12:15-21) Pa kuba amba tutwajijile kulama bukishinka bwetu, ne atweba kechi twafwainwa kulondela byubilo bya lunkumbwa nangwa amba lwiso ne. Lunkumbwa ke kupopwela bankishi mambo muntu wa lwiso wikala na muchima wa kufuma kwi Yehoba ne kwalula bintu byo akumbwa ke kalesa. (Kolo. 3:5) Bukishinka ne lwiso kechi byendela pamo ne!

Kwachishai ku Mpopwelo ya Kine

12, 13. Yoba wamwesheshe kyakumwenako ka pa mambo a kubula kupopwela bankishi?

12 Aba balama bukishinka bwabo kechi bafuma ku mpopwelo ya kine ne. Yoba kechi wafumine ku mpopwelo ya kine ne, mambo waambile amba: ‘Inge natajile ku juba byo jasamine, nangwa ku ñondo byo aendele mu lukumo lwanji, ne muchima wami waongolokejileko mu bufyamfya, kabiji nafyompele pa kuboko kwami mu kwibipopwela, abyo nabyo bo bubi bwafwainwa kukabisha ku bene bachibamambo, mambo inge naubile byonkabyo inge namufutukile Lesa wa mwiulu.’—Yoba 31:26-28.

13 Yoba kechi wapopwelanga bintu byabulanga kupema ne. Umvwe kya kuba wajimbaikilwe mu muchima wanji pa kumona bya mwiulu nabiji ñondo, kabiji inge ‘wafyompele pa kuboko kwanji’ mu kumwesha nobe ubena kupopwela bankishi, inge waikele mupopweshi wa bankishi ne kukana Lesa. (Mpitu. 4:15, 19) Ne atweba pa kuba amba tutwajijile kulama bukishinka bwetu kwi Lesa, twafwainwa kuchinuzhuka kupopwela bankishi konse.—Tangai 1 Yoano 5:21.

Kange Mwikale Bakanama Nangwa Bakamfutumfutu Ne

14. Mambo ka o twakonsha kwambila amba Yoba kechi wababañananga ne?

14 Yoba kechi wababañananga nangwa kwikala wakanama ne. Wayukile amba ino miteeto yakonsheshe kumwesha kubula bukishinka, mambo waambile amba: “Inge nasekejile byo aonaikile awa wanshikwa, nangwa inge nasangalele byo amwene bya malwa, . . . , kechi naswishishe kanwa kami kulenga mambo pa kumufinga mu kusaka’mba afwe ne.”—Yoba 31:29, 30.

15. Mambo ka o kyatamina kusekela umvwe bya malwa byafikila muntu witushikwa?

15 Muntu waoloka Yoba kechi wasangalalanga pa kumona bya malwa byafikilanga muntu wamushikilwe ne. Kishimpi kyajimunañanako amba: “Kechi usekele pa kupona mulwanyi wobe ne, kabiji muchima wobe kechi asangalale byo bamuponesha ne; kuchina’mba Yehoba pa kwikimona ku muchima kwakamufita kabiji ukafumya bukaji bwanji ku mulwanyi wobe.” (Mana 24:17, 18) Byo kiji kuba’mba Yehoba wayuka michima byo iji, uyuka inge kya kuba tubena kusangalala pa bya malwa byamwekela muntu. (Mana 17:5) Lesa wakonsha kwituchibila mambo monka mo kyafwainwa, mambo waamba amba: “Kushinkanya ko kwami ne kulubula nako pamo.”—Mpitu. 32:35.

16. Nangwa kya kuba twibayanji, twakonsha kwikala byepi na muchima wa kusekelela benyi?

16 Yoba wajinga na muchima wa kusekelela benyi. (Yoba 31:31, 32) Nangwa kya kuba twibayanji, twakonsha ‘kwikala na muchima wa kusekelela benyi.’ (Loma 12:13) Twakonsha kujiila pamo tukajo na bakwetu, byo twayuka amba “kubelelatu bishu kasa mwitemwa kyawama kukila kubelela nyama ya ñombe wanuna kasa mwishikwa.” (Mana 15:17) Kujiila pamo tukajo mu butemwe na mukwetu walama bukishinka kwakonsha kulengela tuno tukajo kuwaminako kabiji kwakonsha kwitulengela kumwenamo ku mupashi.

17. Mambo ka o twafwainwa kubujila kuvweta pa mambo akatampe?

17 Kyatundaikañananga bingi ku mupashi inge kya kuba Yoba watambwila bantu, mambo kechi wajinga kamfutumfutu ne. Kechi wajinga nobe banabalume babulanga kwakamwa Lesa baishile mu kipwilo kya mu myaka kitota kitanshi kabiji ‘baambanga bya kwibalambisha bantu amba bajilemo ne.’ (Yuda 3, 4, 16) Yoba kechi wavwetanga pa mizhilulwila yanji nangwa ‘kufya bubi bwanji mu muchima wanji’ kuchina kumusula umvwe bakwabo bayuka byo auba ne. Wakebanga kumupima kwi Lesa, ko ko asololanga mambo anji onse. (Yoba 31:33-37) Umvwe twalenga mambo akatampe, kange tuvwetengapo na mambo a kuchina amba twakasebana ne. Twakonsha kumwesha byepi amba twatwajijila kulama bukishinka bwetu? Ke kupichila mu kusolola bilubo byetu, kulapila, kulomba bukwasho bwa ku mupashi ne kwingila papelela bulume bwetu kwitokesha.—Mana 28:13; Yako. 5:13-15.

Yoba Wapichile mu Meseko pa Kuba Amba Amweshe Bukishinka Bwanji

18, 19. (a) Mambo ka o kyakonsha kwambiwa amba Yoba kechi wajilanga bantu makusu pa mutwe ne? (b) Yoba wakebelenga kuba ka inge kya kuba waji watamishe?

18 Yoba wajinga na bukishinka ne kuwama muchima. Onkao mambo wakonsheshe kwamba amba: ‘Umvwe bujimi bo mbenakujima bwajila na mambo a amiwa, ne milaala yonse ijimo ke ijile mipolo amba: Waja kajo kafumamo kwa kubula kupana mali, ne kwibepayisha bene benabo; abyo miba imenenga po nabyajile wichi, ne po nabyajile mbaale pamenenga bincha!’ (Yoba 31:38-40) Yoba kechi waangachilepo mushiji wa bakwabo ne, kabiji kechi wajiilanga ba mingilo makusu pa mutwe ne. Byonka byo ajinga, ne atweba twafwainwa kutwajijila kulama bukishinka bwetu kwi Yehoba, kikale mu bintu bikatampe nangwa bicheche.

19 Balunda nanji basatu ne Elihu wajingapo mwanyike saka bakyangye kwambapo, Yoba waambile pa bwikalo bwanji byo bwajinga. Yoba waambijile muntu yense ye ajinga nanji na mambo kumupamo mambo pa jishimikila ja bwikalo bwanji bonse jo ‘anembeleko jizhina janji.’ Umvwe kyaji kyatainwe kuba amba Yoba wajinga na mambo, wakonsheshe kuswa kumukambula. Wasolwele mambo anji ne kupembela kumuchibila mambo kwi Lesa. ‘Pano byambo bya Yoba byapelele.’—Yoba 31:35, 40.

Mwakonsha Kutwajijila Kwikala Bakishinka

20, 21. (a) Mambo ka Yoba o atwajijile kulama bukishinka bwanji? (b) Twakonsha kutemwa byepi Lesa?

20 Yoba watwajijile kulama bukishinka mambo watemenwe Lesa kabiji ne Yehoba naye wamutemenwe ne kumukwasha. Yoba waambile amba: “Anweba mwampele bumi ne kungubila lusa [butemwe bubula kwaluka]; kabiji kuntamuchima kwenu ko kwalama bulongo mweo wami.” (Yoba 10:12) Kunungapo, Yoba wamwesheshenga butemwe ku bakwabo, ne kuvuluka amba yense ubula kumwesha butemwe bubula kwaluka ku bakwabo kechi uji na moyo wa kwakamwa wa Bulume Bonse ne. (Yoba 6:14) Aba balama bukishinka batemwa Lesa ne bakwabo.—Mat. 22:37-40.

21 Twakonsha kutemwa Lesa inge ketutange Mambo anji moba onse ne kulanguluka pa byo aamba pe aye. Mu milombelo yetu ifuma panshi ya muchima, twakonsha kutota Yehoba ne kumusanchila pa bintu byawama byo etubila. (Fili. 4:6, 7) Twakonsha kumwimbila Yehoba ne kumwenamo mu kupwanañena pamo na bantu banji kimye kyonse. (Hebe. 10:23-25) Kabiji tukabayisha butemwe bwetu pe Lesa inge ketuye mu mwingilo ne kushimuna “mambo a lupulukilo lwanji.” (Sala. 96:1-3) Mu ano mashinda, tukatwajijila kwikala bakishinka byonka byaubile nembi wa masalamo waimbile amba: “Kyangwamina amiwa kufwenya kwipi kwi Lesa: Amiwa namwalula Nkambo [Mfumu] Lesa ke kyami kyakufyamamo.”—Sala. 73:28.

22, 23. Byo tutundaika bumfumu bwa Yehoba, mingilo yetu ipashako byepi na yoya yaingilanga bantu bakala balamine bukishinka bwabo?

22 Pa myaka yavula yapitapo, Yehoba wapa boba balama bukishinka bwabo mingilo yapusana pusana. Nowa wafikile bwato kabiji wajinga “musapwishi wasapwijilenga bololoke.” (2 Pe. 2:5) Yoshua wibatangijile bena Isalela mu Ntanda ya Mulaye, pano bino wakonsheshe kuba bino mambo watanganga mu “buku wa mizhilo . . . mute ne bufuku” ne kubila bintu monka mwayijile ino mizhilo. (Yosh. 1:7, 8) Bena Kilishitu ba mu myaka kitota kitanshi balenganga baana ba bwanga kabiji ne kupwila pamo na kufunda Binembelo.—Mat. 28:19, 20.

23 Tutundaika bumfumu bwa Yehoba ne kutwajijila na bukishinka bwetu kupichila mu kusapwila pa bololoke, kulenga baana ba bwanga, kulondela lujimuno lwa mu Binembelo ne kubuñana pamo na bakwetu ba mu lwitabilo pa kupwila, kupwila kwa juba jimo, kwa mwanzo ne pa kushonkena kwa nkambi. Kuno kupwila kwitukwasha kuchinchika, kukosa ku mupashi ne kwingila bulongo kyaswa muchima wa Lesa. Kuba bino kechi kwakatazha ne, mambo Shetu wa mwiulu ne Mwananji betukwasha. (Mpitu. 30:11-14; 1 Mfu. 8:57) Kabiji kunungapo, betukwasha ku “balongo” betu benda mu bukishinka kabiji banemeka Yehoba amba ye Nkambo, Mfumu wabo.—1 Pe. 2:17.

Musakukumbula’mba Ka?

• Twafwainwa kumonanga byepi bipimo bya Yehoba bya byubilo byawama?

• Byubilo ka bya kwa Yoba kikatakata byo mwatemwa?

• Byonka byo kyanembwa pa Yoba 31:29-37, bwikalo bwa kwa Yoba bwajinga byepi?

• Mambo ka o twakonsha kulamina bukishinka bwetu kwi Lesa?

[Kipikichala pa peja 29]

Yoba watwajijile kwikala wakishinka kwi Yehoba. Ne atweba twakonsha kuba byonka bino!

[Kipikichala pa peja 32]

Twakonsha kutwajijila kwikala bakishinka!

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu