TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w93 1/6 dib. 23-27
  • Kalasa ka Galaad Kakadi ne bidimu 50 ne katshidi’amu ne bukole!

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Kalasa ka Galaad Kakadi ne bidimu 50 ne katshidi’amu ne bukole!
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
  • Bintu bia muomumue
  • Bena mapolome a Galaad—“Ba-misionere balelela!”
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1995
  • Nuikale ne disanka mu Yehowa, nusanke bikole
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1999
  • Tshilongelu tshia Galaad tshidi tshituma bena kalasa katshi ka 100
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1996
  • Badi ne disanka dia kuenza disua dia Nzambi
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2006
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
w93 1/6 dib. 23-27

Kalasa ka Galaad Kakadi ne bidimu 50 ne katshidi’amu ne bukole!

MU DIA 1 Février 1943, dituku diakakanguka biibi biaku, Nathan H. Knorr wakambila balongi ba kumpala ba kalasa ka Galaad ne: “Kutshidi miaba mivule mudi bumanyishi budi butangila Bukalenge kabuyi bufidibue mu tshitupa tshinene.” Wakasakidila ne: “Bantu bakuabo bavule bavua mua kumvua mukenji bu kuoku kuikale benji ba mudimu bavule mu budimi. Ku buimpe bua Mukalenge, nebapeteke ba bungi.”

Ne kudi benji ba mudimu bavule, [batue ku] miliyo! Bungi bua bamanyishi ba Bukalenge, buvua bua bantu 129 070 mu matunga 54 mu 1943, buakavula e kufika ku bamanyishi 4 472 787 mu matunga 229 mu 1992! Kalasa ka Galaad nkambuluishe bikole mu difila bumanyishi budi bufikishe ku didiunda edi. Kunyima kua bidimu 50, katshidi katungunuka ne kukumbaja mudimu waku munene wa kulongesha ba-misionere bikala ne bua kutumibua mu miaba idibo babakengela mu budimi bua pa buloba bujima.

Mu dia 7 Mars 1993, bantu 4 798 babikidibue ne bena mu dîku dia Betele wa ku Etats-Unis bakadisangisha mu Nzubu wa mpuilu wa ku Jersey City ku New Jersey bua diabanyina balongi ba tshipungu tshia 94 maplome abu. Muanda eu wa pa buawu wakapetesha mushindu wa kupingana tshianyima, kutangila bivua bienzeke munkatshi mua bidimu 50 bishale mu Kalasa ka Galaad. Udi pebe musue kumanya bivua bienzekemu anyi?

Kunyima kua musambu wa ntuadijilu, George D. Gangas, muena mu Kasumbu kaludiki, wakenza disambila dia muoyo mujima. Pashishe, kunyima kua mêyi a ntuadijilu a mulombodi, Carey W. Barber, balongi, ne bateleji buonso, bakateleja ne ntema mulongolongo wa miyuki mienza mu mêyi makese.

Robert W. Wallen ke ngamba-malu wa kumpala wakakula pa tshiena-bualu tshia se: “Kanuena nkayenu musangu nansha umue.” Ne dîyi dia musangelu, wakamba ne: ‘Mu matuku atshilualua, nekuikale bikondo binuikala mua kudiumvua bikale mua kushala nkaya, kule kutambe ne bena dîku dienu ne balunda benu!’ Nanku, mmmunyi mutudi mua kuamba ne: “Kanuena nkayenu?” Wakumvuija ne: ‘Yonso wa kunudi neapete mushindu wa kuyukidilangana buludiludi ne Yehowa Nzambi.’ Wakakankamija balongi bua kunanga disanka dia kuenza masambila ne kutumika nawu dituku dionso. Nenku, amu bu Yezu, bavua mua kuamba ne: “Tshiena nkayanyi.” (Yone 16:32) Mmêyi kayipu a dikankamija bua bena maplome aba!

Mu diumvuija diende dia tshiena-bualu tshia “Kuatayi bikole ku ditekemena dienu” (bilondeshile texte du jour wa mu dia 7 Mars), Lyman A. Swingle, muena mu Kasumbu kaludiki, wakakula pashishe bua ngikadilu ibidi idi ikengedibua: dinanukila ne ditekemena. Wakamba ne: ‘Difuishibua bundu, buluishi, lukinu, diedibua mu buloko nansha lufu luine mmabingila adi akengedibua bua bena nkristo kuikalabo ne dinanukila. Bukole budi bupite bukole bua ku tshilelelu, budi Bantemu ba Yehowa ne bua kutekemena padibo babukengela, kabuena ne mikalu. Bidi bikolesha ku muoyo bushuwa, nangananga bua balongi.’ Netuambe tshinyi bua ditekemena? Wakumvuija ne: ‘Ditekemena didi dikengedibua. Amu bu mudi tshifulu tshikuba mutu wa eu udi mutshivuale, ke mudi ditekemena dia lupandu dilama ne dikuba makole a lungenyi a muena nkristo, dimuambuluisha bua kushala ne muoyo mutoke.’​—1 Tesalonike 5:8.

Ngamba-malu Ralph E. Walls wakalonda, wakasungula tshiena-bualu tshivua tshijula ntema: “Mmunyi mutudi mua kupeta dikubibua dia ‘muaba mualabale?’” “Muaba mualabale” eu mmuaba kayi? (Musambu wa 18:19) Ngamba-malu wakumvuija ne: “Mmuenenu wa dipikudibua udi upetesha ditalala dia mu lungenyi ne dikubibua dia mutshima.” Nku tshinyi kutudi tukengela kupikudibua? ‘Kutudi tuetu bine, ku bilema bietu nkayetu.’ Wakasakidila ne: ‘Ne ku nsombelu mibi ya pambelu idi ifumina kudi Satana.’ (Musambu wa 118:5) Mmunyi mutudi mua kupeta dikubibua dia muaba mualabale? ‘Mpa kukeba mêyi-matuma wonso a Yehowa mu bionso bitudi tuenza ne pa kusengelela Yehowa ne ditabuja bilondeshile bionso bidi bitukebela tunyinganyinga.’

“Ntshinyi tshidi tshikuindile kumpala?” ke tshiena-bualu tshivua Don A. Adams musungule. Ntshinyi tshidi tshindile ba-misionere bapiabapia? Tshikondo tshia diibidilangana, ke muakumvuijaye. “Kudi kabidi mabenesha mavule kumpala kuenu.” Bu tshilejilu, wakangata nsombelu wa ba-misionere babidi bavua bafunde bidi bilonda ebi, kunyima kua bamane kusombela mu muaba uvuabo babatume, ne: “Elayi meji ku dituku dilenga ditambe wonso mu mudimu: apa, didi dishintuluka ku dituku ne ku dituku. Katuena mua kutuala mikanda mivule, ne bantu badi batungunuka amu ne kutulomba bua kulonga Bible.” Ngamba-malu wakambila bena dîku dia Betele ne balunda ba balongi amue mêyi: ‘Kabiena bikengela bua kubungama bua balongi. Nudi mua kubambuluisha pa kubafundila mikanda ne mêyi a dikankamija.’​—Nsumuinu 25:25.

Pashishe, balongeshi ba Kalasa bakatuadija pabo kuakula. Jack D. Redford wakasungula tshiena-bualu tshia “Kanutekemenyi bua kupeta tshintu nansha tshimue kudi muntu.” Wakumvuija ne: lumue lua ku ntatu ikala balongi ne bua kutantamena ndua kumvuangana ne bantu. Ntshinyi tshidi mua kubambuluisha? “Kanuangatshi bilema biabo ne mushinga mukole. Kanutekemenyi bua kuenzabo malu bipitshidile. Kanutekemenyi bua kupeta amu bu munudi bamone ne: ke bidi bu bienu. Angatayi ne mushinga dipanga bupuangane dia bakuabo, ne bulenga ebu nebunuambuluishe bua kumvuangana nabo. Bukole buenu bua kumanya mua kumvuangana nabo nebuleje mushindu udi dikulumpa dienu.” (Nsumuinu 17:9) Kabiyi mpata, ditumikila mubelu eu wa meji nediambuluishe balongi bua kuibidilanganabo ne nsombelu wa bu-misionere mu ditunga dienyi!

“Tshiuma etshi, tudi natshi mu ngesu ya buloba,” ke tshitudi tubala mu 2 Kolinto 4:7. Ulysses V. Glass, sekretere wa Kalasa ka Galaad, wakumvuija mvese eu pa kuenza tshiena-bualu tshia se: “Eyemenayi bana benu bena lulamatu ne batetshibue.” “Ngesu ya buloba” eyi ntshinyi? Wakaleja ne: “Idi ne bua kuikala itutangila tuetu, bantu bapange bupuangane.” “Tshiuma” ntshiepi? Wakumvuija ne: “Mmudimu wetu wa bena nkristo.” (2 Kolinto 4:1) Ne tshia kuenza ne tshiuma etshi ntshinyi? “Tshiuma tshidi Yehowa mutupeshe ki ntshia kuteka mu tshibutshilu to. Nunku, basuibue, nuenu balua ba-misionere, nuabanyinangane tshiuma etshi kuonso kunuaya, ne nuleje bavule mushindu wa kutshiabanyinangana.”

Tshikondo tshia dipingaja meji kunyima ne majiya tshivua dîba dibandile Albert D. Schroeder ku tshiakuidi, bualu yeye ke uvua sekretere wa Kalasa ka Galaad pakatuadijaku. Muyuki wende uvua ne tshiena-bualu etshi: “Bidimu makumi atanu bia dilongeshibua kudi Nzambi.” Wakamba ne: “Yehowa mmumanye mushindu wa kufila dilongesha dia nsongo, ne utu udifila.” Mmushindu kayi? Muanetu Schroeder wakatela dilongesha dipeta ku diambuluisha dia tulasa tubidi tuasa kukadi bidimu 50: Kalasa ka mudimu wa Bukalenge ne Kalasa ka Galaad. Wakumvuija ne: Bible wa Traduction du monde nouveau uvua tshiamu tshia mudimu tshia mushinga mukole bua kufila dimanya dijalame. Wakambila balongi ne: “Nudi mua kuya ku miaba yanutumabo mu matunga menyi bikale ne dishindika dia se: Société neatungunuke ne kunupetesha dimanya dijalame pa malongolola a Yehowa.”

Milton G. Henschel, mulombodi wa Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania, wakenza muyuki wa “Mbapite ne batshimunyi bine.” Muanetu Henschel wakatumika ne tshiena-bualu tshia tshidimu tshia 1943: “Kupita ne batshimunyi, ku diambuluisha dia eu udi mutunange.” (Lomo 8:37, Crampon 1905) Wakumvuija ne: tshiena-bualu etshi tshia tshidimu tshivua tshiakanyine, bualu, mu tshikondo atshi tshia Mvita Mibidi ya buloba bujima, bana betu ba matunga mavule bakakengeshibua bikole bitambe. Muanetu Henschel wakabala imue miaku ya mu numero wa Tshibumba tshia Nsentedi uvua wakula bua tshiena-bualu etshi, pashishe, wakumvuija ne: “Tshiena-bualu etshi tshia Tshibumba tshia Nsentedi [mu dia 15 Janvier 1943 (angl.)] tshivua tshilonga mu ngondo wa Février kudi bena kalasa ka kumpala ka Galaad ne tshiakalongolola balongi bua malu atshivua mabindile kumpala.” Wakamba ne: munkatshi mua bidimu 50 biashadi ebi, bavule ba ku balongi bakadi bamane kutshimuna. Netuambe tshinyi bua bena kalasa ka 94? “Nushale pabuipi ne Yehowa, nushale pabuipi ne dinanga diende, ne nenupete dishindika dia kutshimuna.”

Kunyima kua miyuki ya mu dinda, mulombodi wakamanyisha mioyo mituma ivua ifumina ku matunga mashilangane. Pashishe, tshikondo tshitamba kuindila ne mioyo kulukulu kudi bena dibaka 24 tshiakakumbana: diabanyibua dia maplome. Balongi ba Galaad mbalue mpindieu bena maplome a Galaad! Bavua bafume mu matunga atanu, kadi, bavua batumibue mu matunga mashilangane 17 bua kutumikamu, bu mudi Hong-Kong, Taïwan, Mozambique ne mu amue matunga a ku Mputu wa kudi dîba dipatukila.

Kunyima kua diikisha, programme wakatungunuka kunyima kua midi ne dilonga dikepesha dia Tshibumba tshia Nsentedi, dilombola kudi Robert L. Butler. Pashishe, balongi bakaleja patoke malu mamonamona a pa buawu avua mabasankishe mu mudimu wa buambi pabuipi ne Wallkill (New York). Kabiyi mpata, tshitupa etshi tshia programme tshiakaleja tshivua tshibafikishe ku Galaad: dinanga diabo diondoke bua mudimu wa buambi.

Kunyima kuabi, bateleji bavule bavua badiebeja bikala muanda kampanda wa pa buawu mua kuenzeka bua kuvuluka bidimu 50 bia Kalasa ka Galaad. Kabakafuishibua bundu nansha!​—Tangila mu kazubu: “Bivua bienzeke munkatshi mua bidimu 50 bia Kalasa ka Galaad.”

Kukadi bidimu 50, muanetu Knorr wakaleja ne: uvua muntu muena ditabuja ne mubabididi wa malu atshidi kumpala. Uvua mutuishibue se: Kalasa ka Galaad nekalubuluke ne wakaleja dituishibua edi mu muyuki wende wa dibanjija nawu muenza kumpala kua bena mu kalasa ka musangu wa kumpala. Wakamba ne: “Tudi banyishe se: amu bu mudi dîna diaku diumvuija, ‘mushiki wa bumanyishi’ neupatukile mu muaba eu bua kuya mu bitupa bionso bia buloba, kabidi se: bumanyishi ebu nebuikale bu lupingu lutumbuke ludi kaluyi mua kubutudibua bua butumbi bua Nzambi. Bu munudi baministre bamanyike, nenuteke ditekemena dienu dionso kudi Muena-Kulu, bamanye se: neanulombole ne neanuludike musangu wonso pikalabi bikengedibua, ne nenumanye kabidi ne: udi Nzambi udi ubenesha.”a

Bidimu makumi atanu pashishe, Kalasa ka Galaad katshidi’amu ne bukole buaku! Balongi ba kalasa ka 94 badi mpindieu ne disanka dia kulonda mu nyima balongibapite pa 6 500 bavua badianjile kulonga mu ekole eu. Badiku mua kuteka ditekemena diabo dijima kudi Muena-Kulu, eku, benda bakuata mudimu bua “mushiki wa bumanyishi” wikale bu lupingu bua butumbi bua Yehowa Nzambi!

[Mêyi adi kuinshi]

a Mu tshiena-Ebelu, muaku “Galaad” udi umvuija “Mushiki-Ntemu.”​—Genese 31:47, 48.

[Kazubu mu dibeji 25]

Bishiferi bidi bitangila balongi

Bungi bua balongi: 48

Bungi bua matunga mudibo bafumine: 5

Bungi bua matunga mudibo batumibue: 17

Mwayene wa bidimu bia tshilelelu: 32

Mwayene wa bidimu bipitshisha mu bulelela: 15,3

Mwayene wa bidimu bia mudimu wa ku dîba ne ku dîba: 9,6

[Kazubu mu mabeji 26, 27]

BIVUA BIENZEKE MUNKATSHI MUA BIDIMU 50 BIA KALASA KA GALAAD

Mmushindu kayipu mulenga wa kumuenena tshiakabidi bivua bienzeke mu mianda ya kale ya Galaad kudi aba bavua bavuamu mu mushindu umue peshi mukuabo: balongi ba kumpala, balongeshi, ne bantu bakuabo bavua bakuate mudimu bua kukalongolola? Bateleji bakasanka bikole bua kuteleja tshitupa [tshia programme] tshia se: “Bivua bienzeke munkatshi mua bidimu 50 bia Kalasa ka Galaad,” tshilombola kudi Theodore Jaracz.

Mmianda kayi yakafikisha ku diunzuludibua dia biibi bia ekole eu? Muanetu Schroeder wakumvuija ne: bavua babapeshe amu ngondo inayi patupu, yeye ne balongeshi bakuabo babidi, bua kulongolola ekole. “Kadi, mu dimue dia 1 Février 1943, tuvua bamane kudiakaja bua dikabanjija.”

Mmunyi muakenzekabi bua ba-misionere ba kumpala? Muanetu Henschel utshidi muvuluke se: “Bena midimu ya mazuwa a Société bavua benza mabuki a bionso bivuabo basue kuya nabi mu mishete ya mabaya. Pavua mishete eyi ifika, bavua bayikangula ne ntema ne bapatula bivuamu. Pashishe, bavua batumika ne mishete eyi bua kuenza bia mu nzubu: mesa ne nkuasa.” Pashishe, wakamanyisha ne: Société wakadilongolola bua kubueja bia mu nzubu bilenga mu nzubu ya ba-misionere.

Pashishe, bena maplome ba tulasa tua ntuadijilu tua Galaad bakadi mpindieu bena dîku dia Betele wa ku Etats-Unis, bakumvuija malu abo atshidibo bavuluke ne yabo mmuenenu. Malu akalondabo akalenga bateleji buonso ku muoyo menemene.

“Meme mumane kupeta dibiikila dia kulonda malongesha mu kalasa ka musangu wa kumpala, meme kupeta lumu ne: mamu uvua ne disama dia kansere. Kadi, bu muvuaye mutuadije mudimu wa bumpanda-njila patshivuaye ne bidimu 16, yeye kumbela bikole bua kuanyisha dibiikila edi. Nenku, ne mmuenenu mitapuluke ne dieyemena kudi Yehowa, meme kuenza luendu mutangile ku South Lansing. Mvua ne disanka divule ne meme kuanyisha ne muoyo mujima malongesha atuvua bapete ku Galaad. Mamu ujikijile luende luendu lua pa buloba tshikondo tshikese kunyima kua diabanyibua dia maplome.”​—Charlotte Schroeder, uvua misionere ku Mexique ne ku Salvador.

“Bu mukavua Yehowa mumane kunkuba mu muaba wa buloba bumvua musombele, meme kudiela tshizadi ne: nansha bingaya ku muaba kayi wonso, udi’amu kabidi buloba buende, ne neankube. Nunku, ne disanka, meme kuanyisha dibiikila dia kubuela mu kalasa ka musangu wa kumpala.”​—Julia Wildman, misionere ku Mexique ne ku Salvador.

“Bivua bikemesha bikole! Kuvua mushindu wa kuakula ku tshiibi tshionso. Bua ngondo wa kumpala, mvua mushiye mikanda 107 ne mulombole malonga a Bible 19. Mu ngondo muibidi, mvua ne malonga a Bible 28. Kabiyi mpata, bivua bikengela kuibidilangana ne amue malu: luya, tshitalela, tuishi. Kadi, kuikala muaba eu kuvua disanka dia dikema. Mmuanda ungatungunuka ne kunanga tshiendelele.”​—Mary Adams, kalasa ka musangu muibidi, wakula bua ditumibua diende ku Cuba.

“Mu Alaska, mashika ke tshipumbishi tshinenanenayi tshituvua bapetangane natshi. Ku Nord, kuvua kuenzeka mashika a katshi ku dînu; termometre uvua uleja mashika makole a 50 °C muinshi mua tshijengu. Ne bua kubuela mu misoko ya bena Inde ne tusoko tukese tuasa palepale ku Sud-Est wa Alaska bivua bikengela amu mazuwa peshi ndeke.”​—John Errichetti, kalasa ka musangu muisatu.

“Buanyi meme, Galaad uvua dibiikila dia kudi Yehowa, ku butuangaji bua bulongolodi buende bua pa buloba, budi buambuluisha bua kutukolesha mu nyuma ne kutuleja mua kuikala ne nsombelu mulenga.”​—Mildred Barr, kalasa ka 11, Irlande.

Bantu bakuabo bakedibua pabo nkonko pashishe: Lucille Henschel (kalasa ka 14, Venezuela), Margareta Klein (kalasa ka 20, Bolivie), Lucille Coultrup (kalasa ka 24, Pérou), Lorraine Wallen (kalasa ka 27, Brésil), William ne Sandra Malenfant (kalasa ka 34, Maroc), Gerrit Lösch (kalasa ka 41, Autriche), ne David Splane (kalasa ka 42, Sénégal).

Netuambe tshinyi bua bana betu bavua balongeshi? Balongeshi bungi kampanda bakedibua pabo nkonko: Russell Kurzen, Karl Adams, Harold Jackson, Fred Rusk, Harry Peloyan, Jack Redford ne Ulysses Glass. Bakakula bua disanka diabo dia mudimu ne bua buenzeji buvua dine disanka edi nabu kudibo too ne ku lelu’eu.

Lloyd Barry, uvua misionere ku Japon, wakaleja bumanyishi bua tshikuma bua dizanzamuka dia bena Galaad. Mu 1949, pakatumibua ba-misionere 15 ku Japon, kuvu’amu bamanyishi bashadile pa 10 patupu ba Bukalenge mu ditunga dijima. Kadi, kunyima kua bidimu 44, bungi bua bamanyishi ba Bukalenge mbufike ku bantu 175 000. Pashishe, Robert Wallen wakakula bua mudimu wa nsongo mukumbaja kudi ba-misionere pa kuambuluisha bantu bavule bua kumanya bulelela. Tshilejilu: muanetu kampanda wa bakaji udi misionere ku Panama munkatshi mua bidimu 45, mmulombole bantu 125 ku diditshipa ne ku batismo.

Muanda munene wa mu tshisangilu etshi uvua tshikondo tshia dibiikidibua dia bena maplome buonso ba Galaad bavuaku munkatshi mua bateleji bua kubanda ku tshiakuidi. Bushuwa, bivua tshikondo tshia disanka tshidi tshilenga ku muoyo. Mulongolongo mule wa bana betu ba balume ne ba bakaji​—bena mu dîku dia Betele bavua 89, kusakidilapu ne ba-misionere bavua babiikidibue—​bakapueka mu bipitshilu ne kubanda pa tshibandilu tshidi tshifikisha ku tshiakuidi. Bakabalonda mu nyima kudi bana betu bavua batumike bu balongeshi munkatshi mua bidimu bishilangane, pashishe, balongi ba kalasa ka 94: bungi busanga buvua bua bantu 160.

“Kalasa ka Galaad nkalubuluke mu dilongesha diaku dia ba-misionere anyi?” ke muvua muanetu Jaracz muebeje. “Bumanyishi bua bidimu 50 biashadi ebi budi buandamuna ne dîyi dikole ne: ‘Eyowa!’”

[Tshimfuanyi mu dibeji 25]

Kalasa ka 94 ka Galaad, Kalasa ka dilonga Bible ka Société Watchtower

Mu liste udi kuinshi eku, milongo mmifunda nimero biangatshile ku badi kumpala too ne ku badi kunyima, ne mêna mmatela biangatshile ku diabakaji aya matangile ku diabalume.

(1) De La Garza, C.; Borg, E.; Arriaga, E.; Chooh, E.; Purves, D.; Fosberry, A.; Delgado, A.; Drescher, L. (2) Scott, V.; Fridlund, L.; Kettula, S.; Copeland, D.; Arriaga, J.; Thidé, J.; Olsson, E.; Widegren, S. (3) Delgado, F.; Keegan, S.; Leinonen, A.; Finnigan, E.; Fosberry, F.; Halbrook, J.; Berglund, A.; Jones, P. (4) Watson, B.; Frias, C.; Chooh, B.; Halbrook, J.; Purves, J.; Finnigan, S.; Jones, A.; Cuccia, M. (5) Scott, G.; Copeland, D.; Drescher, B.; De La Garza, R.; Leinonen, I.; Keegan, D.; Watson, T.; Kettula, M. (6) Widegren, J.; Borg, S.; Cuccia, L.; Berglund, A.; Olsson, B.; Frias, J.; Fridlund, T.; Thidé, P.

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu