TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w96 1/10 dib. 24-28
  • Disadila Yehowa bu dîku dia buobumue

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Disadila Yehowa bu dîku dia buobumue
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1996
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Dilonga bulelela bua mu Bible
  • Ne disanka mu mudimu wa ku dîba ne ku dîba
  • Disankidila mashintuluka mu nsombelu wanyi
  • Masungula a bana betu
  • Njila wa dilubuluka
  • Eu ke mudimu mutambe buimpe buebe wewe anyi?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2001
  • Udiku mua kudifila pebe anyi?
    Mudimu wetu wa Bukalenge—2001
  • Betele udi ukengela bena budisuile
    Mudimu wetu wa Bukalenge—1995
  • Dibikila bua muntu yonso
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2010
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1996
w96 1/10 dib. 24-28

Disadila Yehowa bu dîku dia buobumue

ANU BU MUDIBI BILONDA KUDI ANTONIO SANTOLERI

Tatuanyi uvua ne bidimu 17 pakumukaye mu Italie mu 1919. Wakaya ku Brésil mu dikeba dia nsombelu mulenga. Pashishe, wakalua kupeta katanda ka dilengejila nsuki mu tshimenga tshikese munkatshi mua rejon wa São Paulo.

DIMUE dituku mu 1938, pamvua ne bidimu muanda-mutekete, tatu wakapeta nkudimuinu wa Bible wa Brasileira kudi munga muntu uvua mupitshile mu katanda kende. Bidimu bibidi pashishe, mamu wakasama bikole ne wakashala kayi ne bukole too ne ku lufu luende. Tatu pende wakasama, nunku tuetu bonso​—mamu, tatu, muanetu wa bakaji Ana, ne meme muine—​tuakaya kusombela kudi balela betu mu tshimenga tshia São Paulo.

Mu dilonga dianyi mu São Paulo, ngakalua mubadi wa dilambu, nangananga wa mikanda ya malu a kale. Ngakakemeshibua bua muvua Bible mutedibuamu ku misangu. Mukanda wa mianu umvua musombe mu tshilaminu tshia mikanda tshia patoke tshia mu São Paulo, uvua utela misangu mivule Muyuki wa pa Mukuna. Ke tshikondo tshingakapangadija bua kupeta Bible bua kudibadila muyuki au. Meme kukeba Bible uvua tatu mupete kukavua bidimu ne ndekelu wa bionso meme kumupeta muinshi mua mushete, muaba ukavuaye mulale bidimu muanda-mutekete.

Dîku dietu divua dia bena Katolike, nunku katshia tshivua muanji kukankamijibua bua kubala Bible. Mpindieu, meme nkayanyi, ngakadilongela mua kukeba nshapita ne mvese. Ngakabala ne disanka dinene ki ng’anu Muyuki wa pa Mukuna, kadi mukanda mujima wa Matayo pamue ne mikanda mikuabu ya mu Bible. Tshiakatamba kunkemesha bikole, mmushindu uvua malongesha ne bishima bia Yezu bilejibue ne tshikuma tshia bulelela.

Pa kujingulula muvua tshitendelelu tshia Katolike tshishilangane ne bimvua mubale mu Bible, ngakabanga kubuela mu Ekleziya wa bena Presbyterien, ne Ana wakandondamu. Kadi, ntshivua amu ndiumvua munda mutupu mu mutshima wanyi. Munkatshi mua bidimu bivule mvua anu nkeba Nzambi ne dizukila. (Bienzedi 17:27) Bufuku bukuabu, kuulu kuikale mitoto, pamvua mu didiela nkonko, meme kudiebeja ne: ‘Bua tshinyi ndi apa? Muoyo udi ne tshipatshila kayi?’ Meme kukeba muaba wa pa nkayanyi kunyima kua nzubu, e kutua binu panshi, e kusambila ne: ‘Mfumu Nzambi! Wewe udi nganyi? Mmunyi mundi mua kukumanya?’ Diandamuna diakalua katupa kîpi panyima.

Dilonga bulelela bua mu Bible

Dimue dituku mu 1949, mukaji kampanda mutshikale nsonga wakasemena kudi tatu mu dituluka diende ku taksi. Wakamupesha bibejibeji bia Tshibumba tshia Nsentedi ne Réveillez-vous! Tatu wakitaba bua kuangata Tshibumba tshia Nsentedi ne kumulomba bua kuluaye kuetu, pa kumumvuija ne: uvua ne bana babidi bavua babuela mu Ekleziya wa bena Presbyterien. Mu dikumbula dia mukaji eu, wakashiila Ana mukanda wa Children (Bana) ne wakabanga nende dilonga dia Bible. Pashishe ngakabuela mu dilonga edi.

Mu Kasuabanga 1950 tuakabuela mu mpuilu wetu wa kumpala wa Bantemu ba Yehowa. Mu mpuilu au, mukanda wa “Let God Be True” (Nzambi ikale mulelela) wakapatuka, ne tuakatungunuka ne dilonga dietu dia Bible pa kutumika ne mukanda au bu muludiki wetu. Katupa kîpi panyima, tuakajingulula ne: tuvua bapete bulelela, ne mu Tshisanga 1951 tuakatambuishibua bu tshimanyinu tshia didilambula dietu kudi Yehowa. Tatu wakenza didilambula diende bidimu ndambu kunyima ne wakafua muikale ne lulamatu kudi Nzambi mu 1982.

Ne disanka mu mudimu wa ku dîba ne ku dîba

Mu Tshiongo 1954, pantshivua anu ne bidimu 22, bakangitabila bua kuenza mudimu ku biro bia filiale wa Bantemu ba Yehowa, udibu babikila ne: Betele. Mu difikaku, ngakakemeshibua pa kusangana se: muntu mumpite anu ku bidimu bibidi tshianana, Richard Mucha, ke uvua mutangidi wa filiale. Mu 1955, pakamueneka dikengela dia basadidi ba bijengu, bu muvuabu babikila batangidi bena ngendu mu tshikondo atshi, mvua munkatshi mua bantu batanu bakabikidibua bua kuenza mudimu eu.

Bakantuma mu rejon wa Rio Grande do Sul. Kuvua anu bisumbu 8 bia Bantemu ba Yehowa pangakatuadija mudimu, kadi, mu ngondo 18 bisumbu bikuabu bibidi ne tusumbu 20 tuditole biakenjibua. Lelu’eu mu tshitupa atshi, mudi bijengu 15 bia Bantemu ba Yehowa, tshijengu tshionso tshikale ne bisumbu bitue ku 20! Ku ndekelu kua 1956, bakammanyisha ne: tshijengu tshianyi tshivua tshipandulula mu bijengu bikese binayi muvua basadidi ba bijengu banayi ne bua kusadila. Mu tshikondo atshi bakandomba bua kupingana ku Betele bua mudimu mukuabu mupiamupia.

Bualu bua dikema ne bua disanka kundi, bakantuma mu mudimu ku Brésil wa ku Nord bu musadidi wa distrike, ministre muena ngendu udi usadila mu bijengu bungi kampanda. Tshikondo atshi Brésil uvua ne ba-ministre Bantemu ba Yehowa 12 000, ne ditunga edi divua ne distrike ibidi. Richard Wuttke wakasadila ku Sud, ne meme mvua ne distrike ku Nord. Ku Betele tuvua balonge mua kuleja filme mipatula kudi Bantemu ba Yehowa bu mudi eu wa The New World Society in Action (Société wa bulongolodi bupiabupia udi utumika) ne eu wa The Happiness of the New World Society (Disanka dia Société wa bulongolodi bupiabupia).

Mu matuku au luendu luvua lushilangane menemene. Ntemu nansha umue kavua ne kadiendelandela, nunku mvua ngendela mu buâtu, mu mazuwa makese a mâyi, ditempu dikoka kudi ngombe, pa kabalu, mu wagon, ku mashinyi manene, ne musangu umue ku ndeke. Bivua bifila disanka bua kupitshila pamutu pa dîtu dia Amazone ne kuikila mu Santarém, tshimenga tshidi pankatshi pa Belém, ku mushiku wa musulu wa Amazone, ne Manaus, tshimenga tshinene tshia rejon wa Amazone. Basadidi ba distrike mu tshikondo atshi bavua ne mpuilu ya bijengu mikese ya kuya kulombola, nunku mvua mpitshisha tshitupa tshinene tshia dîba dianyi mu dileja filme ya Société. Mu bimenga bialabale, nkama ya bantu ivua ilua bua kumona.

Tshiakatamba kunkemesha bikole mu Brésil wa ku Nord tshivua rejon wa Amazone. Pamvua nsadilaku mu Tshisanga 1957, musulu wa Amazone ne misulu yawu idi idielamu yakabuikila mielelu yawu. Mvua ne diakalenga dia kuleja umue wa ku filme mu dîtu, pa kualabaja muaba wa dibandila uvua kauyipu pankatshi pa mitshi ibidi. Nzembu bua tshiamu tshia filme ivua ifuma ku buâtu bua motere mu musulu uvua pabuipi apu. Uvua filme wa kumpala uvua katshia bavule ba ku babandidi kabayi banji kumona.

Pashishe, ngakapingana ku mudimu wa ku Betele, ne tshidimu tshiakalonda, mu 1958, ngakapeta diakalenga dia kubuela mu Mpuilu wa bukua-matunga wa Bantemu ba Yehowa muende lumu wa “Disua dia Nzambi,” mu tshimenga tshia New York. Batumibue ba mu matunga 123 bavua munkatshi mua bantu 253 922 bavua buuje tshipalu tshia Yankee Stadium ne tshikuabu tshivua pabuipi tshia Polo Grounds mu dituku dia ndekelu dia mpuilu au wa matuku muanda-mukulu.

Disankidila mashintuluka mu nsombelu wanyi

Panyima pa dipingana ku Betele, meme kupetangana ne Clara Berndt, ne mu Luabanya 1959 tuakaselangana. Tuakatumibua mu mudimu wa tshijengu mu rejon wa Bahia, mutuakenza mudimu bu tshidimu tshijima. Clara ne meme tutshidi tuvuluka ne disanka budipuekeshi, diakidilangana, lukunukunu, ne dinanga dia bana betu ba kuinaku; bavua bapele ku mubidi, kadi babanji mu mamuma a Bukalenge. Pashishe tuakatumibua mu rejon wa São Paulo. Kuinaku, mu 1960, mukajanyi wakimita difu, ne tuvua ne bua kumuka mu mudimu wa ku dîba ne ku dîba.

Tuakapangadika bua kuya mu rejon wa Santa Catarina, kuvua kulelela mukajanyi. Muanetu wa balume, Gerson, uvua wa kumpala wa ku bana betu batanu. Bakamulonda kudi Gilson mu 1962, Talita mu 1965, Tárcio mu 1969, ne Janice mu 1974. Ku diambuluisha dia Yehowa ne mibelu mimpe idiye ufila, tuvua ne mushindu wa kuakama lutatu lua dibakolesha mu “mibelu ne manyoka pamue ne buludiki bua lungenyi bia Yehowa.”​—Efeso 6:4, NW.

Tudi tuangata yonso wa ku bana betu ne mushinga mukole. Nunku mufundi wa misambu wakumvuija bimpe majinga etu a munda: ‘Monayi, bana badi bumpianyi bufume kudi Yehowa.’ (Musambu wa 127:3) Nansha muvuaku ntatu, tudi batabalele bana betu anu bu mutudi mua kutabalela ‘bumpianyi kayi buonso bufume kudi Yehowa,’ balame mu lungenyi mêyi-mashidimunyi adi mu Dîyi diende. Mafutu mmavule. Biakatupesha disanka kadiyi kuamba pavua bonso batanu balondangane, muana ne muana, ku dipangadika diende nkayende, muleje dijinga diende dia kutambuishibua bu tshimanyinu tshia didilambula diende kudi Yehowa.​—Muambi 12:1.

Masungula a bana betu

Tuvua ne disanka dipite bungi pavua Gerson, diakamue panyima pa mumane kujikija dilonga diende dia malu a ordinatere, muambe ne: uvua usua bua kusadila ku Betele, pa kusungula nunku mudimu wa ku dîba ne ku dîba pamutu pa mudimu wa ku mubidi. Kadi kumpala nsombelu wa ku Betele kavua mupepele bua Gerson to. Panyima pa dimukumbula patshivuaye ne ngondo inayi patupu ku Betele, ngakumvua bibi bitambe pa kumona dibungama divuaye nadi patukavua tumbuka. Mu lumuenu lua mashinyi etu, ngakamumona mushale ututangila too ne patuakapita tshibenda tshia kumpala mu njila. Mêsu anyi avua muule ne binsonji mu mushindu wa se: mvua ne bua kuimanyika mashinyi ku luseke kua njila kumpala kua kutungunuka ne kilometre 700 ya luendu batangile kuetu.

Bushuwa Gerson wakafika ku dinanga Betele. Panyima pa dishalaku bidimu bitue ku bisambombo, wakasela Heidi Besser, ne bakasadila pamue ku Betele bidimu bikuabu bibidi. Pashishe Heidi wakimita difu, ne bavua ne bua kumbuka. Muanabu wa bakaji, Cintia, udi mpindieu ne bidimu bisambombo, udi ubashindikija mu midimu yabu kabukabu ya Bukalenge.

Katupa kîpi kunyima kua dikumbula dietu dia kumpala dia Gerson ku Betele, Gilson, uvua ufumina ku dijikija tshidimu tshiende tshia kumpala mu dilonga malu a bungenda, wakamba ne: uvua musue pende bua kusadila kuinaku. Lungenyi luende luvua lua kualukila mu malonga ende a bungenda kunyima kua disadila tshidimu tshimue ku Betele. Kadi lungenyi luende luakashintuluka, ne wakashala mu mudimu wa ku Betele. Mu 1988 wakasela Vivian Gonçalves, mpanda-njila, bu mudibu babikila ba-ministre ba ku dîba ne ku dîba. Kubangila ku tshikondo atshi, mbasadile pamue ku Betele.

Masanka etu akatungunuka pavua muanetu muisatu, Talita, musungule bua kubuela mu mudimu wa bumpanda-njila mu 1986 panyima pa dilonga kalasa ka malu a dizola. Bidimu bisatu kunyima wakabikidibua pende ku Betele. Mu 1991 wakasedibua kudi José Cozzi, uvua musadile ku Betele kukavua bidimu dikumi. Batshidi amu kuoku bu bena dibaka babidi.

Mukajanyi ne meme tuvua kabidi ne milowo pakambulula Tárcio, muana mutekete mukuabu uvua ulonda, tshiambilu tshimue tshimue tshitukavua bumvue misangu isatu mijima ne: “Tatu, ndi musue kuya ku Betele.” Dilomba diende diakanyishibua, ne mu 1991 wakabanga pende mudimu ku Betele, kuakashalaye too ne mu 1995. Tudi ne disanka bu muakatumikaye ne makanda ende a mu bunsongalume bua kutungunuja bipatshila bia Bukalenge mu mushindu eu munkatshi mua bidimu bipite pa bisatu.

Muanetu wa mukala, Janice, wakapangadika bua kusadila Yehowa ne wakatambuishibua ne bidimu 13. Munkatshi mua tulasa tuende, wakasadila tshidimu tshijima bu mpanda-njila muambuluishi. Pashishe, mu dia 1 Kabitende 1993, wakatuadija kusadila bu mpanda-njila wa pa tshibidilu mu tshisumbu tshietu munu mu tshimenga tshia Gaspar.

Njila wa dilubuluka

Ntshinyi tshidi nsapi wa dilama dîku mu buobumue mu ntendelelu wa Yehowa? Tshiena ngela meji ne: kudi tshishima tshikuabu. Yehowa mmufile mibelu mu Dîyi diende ìdì baledi bena nkristo ne bua kulonda, nenku dianyisha dionso didi ne bua kuya kudiye bua bipeta bionso bimpe bitudi bapete. Tuvua anu batete bua kulonda mêyi ende. (Nsumuinu 22:6) Bana betu balela bonso mbapiane kundi lumvu luanyi lua bena Amerike Latine ne mmuenenu wa dipangadija wa bena Allemagne kudi mamuabu. Kadi tshintu tshidi tshitambe mushinga ku bionso tshidibu bapiane kutudi: mbumpianyi bua mu nyuma.

Nsombelu wetu wa ku nzubu uvua unyungulukila pa bipatshila bia Bukalenge. Dilama bipatshila ebi pa muaba wa kumpala kadivua bualu bupepele to. Tshilejilu, misangu yonso tuvua ne lutatu bua kuenza dilonga dia Bible dia mu dîku dia pa tshibidilu, kadi katshia katuena balekele. Biangatshile ku matuku a kumpala a muoyo wabu, tuvua tuya ne muana yonso mu bisangilu bia bena nkristo pamue ne mu mpuilu mikese ne minene. Anu masama ànyì ne amue malu a tshimpitshimpi ke avua mua kutupumbishisha. Kabidi, mu bunsonga buabu, bana bavua bapatuka netu mu mudimu wa Buena-nkristo.

Bamane kuikala ne bidimu bu dikumi, bana bavua batuadija kuenza miyuki mu Kalasa ka mudimu wa teokrasi. Tuvua tubambuluisha bua kulongolola miyuki yabu ya kumpala, tubakankamija bua kutumika ne plan pamutu pa kubala bionso bivuabu ne bua kuamba. Pashishe, muana yonso uvua udilongoluela muyuki wende. Kabidi, pavuabu pankatshi pa bidimu 10 ne 12, bavua batuadija muana ne muana kudifila pa tshibidilu mu mudimu wetu. Eu ke mushindu umuepele wa nsombelu uvuabu bamanye.

Mukajanyi, Clara, wakenza mudimu wa mushinga mukole mu dikolesha bana betu. Butuku buonso, patshivuabu bana menemene​—tshikondo tshidi muana upuita bionso bidibu bamulongesha bu musukulampampa—​Clara uvua ubabadila muyuki wa mu Bible ne usambila ne yonso wa kudibu. Wakatumika bimpe ne mikanda eyi Du paradis perdu au paradis reconquis, Telejayi Mulongeshi munene, ne Mukanda wa Miyuki ya mu Mukanda wa Nzambi.a Pakaluabi kupatuka, tuakatumika kabidi ne biambuluishi bia kuteleja ne bia kubandila bipetesha kudi Bantemu ba Yehowa.

Malu etu mamonamona bu baledi bena nkristo adi ashindika se: bana badi bakengela dibatabalela dia ku dituku dionso. Dinanga dikole, ditabalela dia muntu pa nkayende, ne tshikondo tshikumbane, ke bintu bidi bikengedibua menemene bua bana. Katuvua tubimona anu bu bujitu buetu bua baledi bua kukumbaja majinga aa mu wetu mushindu utuvua mua kuenza, kadi tuakanowa disanka dinene pa kuenza nanku.

Bushuwa, bidi bienza disanka dikole bua baledi pa kujingulula dikumbana dia mêyi adi mu Musambu wa 127:3-5 ne: ‘Monayi, bana badi bumpianyi bufume kudi Yehowa, bana badi bapatuka munda mua mamu wabu badi difutu diende. Bu mudi mikete ya mu tshianza tshia muena bukitu, nunku mmudi bana baledibue mu bunsongalume bua tatu wabu. Disanka didi kudi muntu udi ne musaka wende muule tente nabu!’ Bushuwa kusadila Yehowa bu dîku dia buobumue nkutupeteshe disanka!

[Mêyi adi kuinshi]

a Yonso mmipatula kudi Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.

[Tshimfuanyi mu dibeji 26]

Antonio Santoleri ne bena mu dîku diende

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu