Id-Dinja Qed Issir Tiddependi mid-Drogi
MINN KORRISPONDENT TAʼ STENBAĦ! FI SPANJA
TIFEL li għadu kif twieled qed iwerżaq fi sptar f’Madrid, Spanja. Mifxula, waħda infermiera tipprova ssikktu imma kollu għalxejn. It-tifel għaddej mill-agunija taʼ l-astinenza mill-eroina. Jerġaʼ agħar minn hekk, hu infettat bl-HIV. Ommu kienet tiddependi mill-eroina.
Omm minn Los Angeles bla ħsieb taʼ xejn issuq il-karozza tagħha ġo triq kontrollata minn klikka taʼ traffikanti tad-droga. Dawn jilqgħuha b’xita taʼ balal, li joqtlulha lil bintha ċkejkna.
Eluf taʼ kilometri ’l bogħod, fl-Afganistan, wieħed raħli jikkultiva għalqa tal-peprin. Dis-sena kienet waħda tajba; il-produzzjoni żdiedet b’25 fil-mija. Il-peprin taʼ l-oppju jrendi qligħ tajjeb, u l-familja taʼ dan ir-raħli bilkemm għandha għaxja taʼ lejla. Imma dan il-peprin sabiħ se jinbidel f’eroina, u l-eroina teqred il-ħajjiet.
Tfajla mistħija f’Sydney, l-Awstralja, tmur f’diskoteka kull nhar taʼ Sibt fil-għaxija. Qabel kienet issibha diffiċli biex titħallat mal-folla, imma dan l-aħħar pillola msejħa ecstasy tatha iktar kunfidenza. Il-pilloli li tieħu ddaħħlu bil-kuntrabandu fl-Awstralja mill-Olanda, għalkemm il-laboratorji lokali qed jibdew jipprovduha wkoll. Bl-ecstasy l-mużika tinstemaʼ aħjar, u hi ma tibqax iżżomm lura. Tħossha wkoll iktar attraenti.
Għal Manuel, raħli b’saħħtu li bi tbatija kbira jaqlaʼ l-għajxien tiegħu mir-razzett żgħir li għandu fl-Andes, il-ħajja saret ftit iktar faċli meta beda jkabbar il-koka. Manuel jixtieq jieqaf jaħsad dan il-prodott, imma jibżaʼ li jirrabja lill-irġiel bla qalb li jikkontrollaw il-produzzjoni tal-koka fl-inħawi tiegħu.
Dawn huma biss ftit mill-ħafna wħud li huma mgħakksin taħt il-flaġell tad-drogi li qed jifni lill-pjaneta tagħna.a Sew jekk dawn in-nies huma konsumaturi, produtturi, jew uħud innoċenti li m’għandhom x’jaqsmu xejn, id-drogi qegħdin bla ħniena jieħdu l-ħajjiet tagħhom taħt idejhom.
Kemm Hi Kbira l-Problema tad-Droga?
Is-Segretarju-Ġenerali tal-Ġnus Magħquda, Kofi Annan, josserva: “Id-drogi qed jeqirdulna s-soċjetajiet tagħna, jikkaġunaw il-kriminalità, ixerrdu mard bħall-AIDS, u joqtlulna ż-żgħażagħ u l-futur tagħna.” Hu jżid: “Illum huwa stmat li hemm 190 miljun ruħ li jieħdu d-drogi madwar id-dinja. L-ebda pajjiż m’huwa ħieles minnhom. Ukoll, l-ebda pajjiż waħdu ma jistaʼ jittama li jrażżan in-negozju tad-drogi ġewwa l-fruntieri tiegħu. Billi n-negozju tad-drogi huwa globali, jirrikjedi reazzjoni internazzjonali.”
Biex tgħaxxaqha, f’dawn l-aħħar snin ġew introdotti drogi ġodda.b Dawn il-kimiċi sintetiċi huma magħmulin biex lill-konsumatur iġagħluh iħossu f’estasi jew iħossu ewforiku. Peress li d-drogi ġodda jistgħu jsiru bl-irħis kważi kullimkien, il-korpi tal-pulizija prattikament m’għandhomx is-saħħa li jikkontrollawhom. Fl-1997 il-Kummissjoni tal-Ġnus Magħquda għad-Drogi Narkotiċi wissiet li f’ħafna pajjiżi dawn id-drogi sintetiċi saru parti minn “kultura tipika tal-konsumaturi” u li jridu jitqiesu bħala “theddida formidabbli għas-soċjetà internazzjonali fis-seklu li ġej.”
Id-drogi iktar ġodda m’humiex inqas qawwijin mill-predeċessuri tagħhom. Il-kokaina crack hija droga li ssir tiddependi minnha jerġaʼ iktar faċilment mill-kokaina. Tipi ġodda taʼ kannabisc għandhom effetti alluċinoġeniċi akbar, u droga ġdida reċenti msejħa ice tistaʼ tkun fost l-iktar qerrieda minnhom kollha.
Il-Flus mid-Drogi u l-Poter mid-Drogi
Għalkemm dawk li jieħdu d-drogi jistgħu jkunu fil-minorità, l-għadd tagħhom huwa biżżejjed biex jagħti poter immens lill-barunijiet tad-droga, dawk li jorganizzaw il-produzzjoni u t-tqassim tad-drogi. Dawn l-individwi bla skruplu joperaw negozju diżonest li sar l-iktar negozju li jrendi—u prattikament l-akbar wieħed—fuq l-art. L-ittraffikar tad-droga issa jikkostitwixxi madwar 8 fil-mija tan-negozju internazzjonali kollu, jew bejn wieħed u ieħor $400,000,000,000 [Lm 154,000,000,000] fis-sena. Hekk kif il-flus mid-drogi jiċċirkolaw mad-dinja, dawn jagħmlu lill-kriminali għonja, jikkorrompu lill-korpi tal-pulizija, ixaħħmu lill-politikanti, u saħansitra jiffinanzjaw it-terroriżmu.
Tistaʼ ssir xi ħaġa biex il-problema tad-droga tiġi mrażżna? In-negozju tad-drogi sa liema punt jeffettwalek ir-riżorsi finanzjarji tiegħek, is-sigurtà tiegħek, u l-ħajjiet taʼ wliedek?
[Noti taʼ taħt]
a F’dawn l-artikli, se nirreferu għad-drogi li jintużaw għal għanijiet mhux medikali u li jitqassmu kontra l-liġi.
b Droga bi struttura kimika kemm kemm mibdula, li taʼ spiss jipproduċuha biex jevadu r-restrizzjonijiet fuq in-narkotiċi illegali jew l-alluċinoġeni.
c Il-qlub imwarrdin u nexfin tal-pjanta tal-kannabis huma s-sors tal-marijuana. Ir-raża mill-istess pjanta hija l-ħaxixa. Dawk li jieħdu d-drogi jpejpu dawn iż-żewġ prodotti.
[Mappa f’paġna 4]
(Għall-formazzjoni sħiħa tat-test, ara pubblikazzjoni)
Il-Produzzjoni u l-Ittraffikar tad-Droga mad-Dinja Kollha
ŻONI PRINĊIPALI TAL-PRODUZZJONI:
Kannabis —erbali (marijuana) u raża (ħaxixa)
Eroina
Kokaina
Il-vleġeġ jindikaw ir-rotot prinċipali taʼ l-ittraffikar.
[Sors]
Sors: World Drug Report tal-Ġnus Magħquda
[Sors tal-Istampa f’paġna 3]
U.S Navy photo