Kolo Toko he FATATOHI INITANETE
Kolo Toko
FATATOHI INITANETE
Faka-Niue
ā
  • ā ē ī ō ū
  • TOHI TAPU
  • TAU TOHI
  • TAU FELEVEIAAGA
  • bsi07 lau 17-19
  • Tohi he Tohi Tapu Numera 32—Iona

Nakai fai vitiō ma e fifiliaga nei.

Fakamolemole, fai lekua ke moua e vitiō.

  • Tohi he Tohi Tapu Numera 32—Iona
  • ‘Tau Tohiaga Tapu Oti Kana’—Tonutika mo e Aoga, Volume 15
  • Tau Vala Mataulu
  • KAKANO NE AOGA AI
‘Tau Tohiaga Tapu Oti Kana’—Tonutika mo e Aoga, Volume 15
bsi07 lau 17-19

Tohi he Tohi Tapu Numera 32​—Iona

Tagata Tohia: Iona

Katoa he magaaho: k. 844 F.V.N.

KO IONA—ko e misionare mai he motu kehe he senetenari ke hivaaki F.V.N.! Fēfē e onoonoaga haana ke he kotofa mai ia Iehova? Ko e heigoa e tau puhala foou ne hafagi he mena nei ki a ia? Kua fanogonogo nakai e tau tagata ki a ia he matakavi ne kotofa a ia ki ai? Fēfē e kautūaga he fakamatala haana? Kua tali he tau fakamauaga ofoofogia he tohi a Iona e tau hūhū nei. Ne tohi ai he magahala ne moumou he motu fifili ha Iehova e maveheaga mo ia mo e mokulu ai ke he tapuaki pouliuli, ne fakakite he fakamauaga fakaperofeta kua nakai fakamahao ni e fakaalofa noa he Atua ke he taha e motu, nakai pihia foki ki a Isaraela. Mua atu, ne tuku fakatokoluga he perofetaaga e fakaalofa noa mo e fakaalofa-totonu lahi ha Iehova, ne kehekehe ai mo e nakai fai fakaalofa noa, nakai fakauka, mo e tua ne fa kitia ke he tagata nakai mitaki katoatoa.

2 Ko e higoa Iona (faka-Heperu, Yoh·nahʹ) kua kakano “Lupe.” Ko ia ko e tama he perofeta ko Amitai mai Kataferu i Kalilaia he matakavi a Sepulona. Kua totou e tautolu he 2 Tau Patuiki 14:23-25 ko e patuiki a Isaraela ko Ierepoamo ne fakalahi atu e katofia he motu he fakatatau ke he kupu ha Iehova ne puhala mai ia Iona. Ti liga fatifati he mena nei e magaaho ne perofeta a Iona he kavi ke 844 F.V.N., ko e tau ne patuiki a Ierepoamo II i Isaraela mo e loga e tau he mole ato kamata a Asuria mo e maaga lahi haana ko Nineva ke pule ki a Isaraela.

3 Ne nakai taumaleku kua tonutika e tala katoa ha Iona. Ko e ‘Katoatoaaga he tua ha tautolu, ko Iesu’ ne hagaao ki a Iona ko e tagata mooli mo e foaki e fakaliliuaga omoomoi ke he ua e mena tutupu fakaperofeta he tohi a Iona, ati fakakite kua ha ha he tohi e tau perofetaaga moolioli. (Hepe. 12:2; Mata. 12:39-41; 16:4; Luka 11:29-32) Nukua tuku tumau he tau Iutaia e tohi a Iona fakalataha mo e tau tohi fakakanona ha lautolu mo e mailoga e lautolu kua mai i tuai. Ko e nakai fakaumiumi ha Iona ke fakamaama e tau hehē mo e tau lolelole haana, mo e nakai lali ke ufiufi ai, kua fakamailoga foki e mooli he fakamauaga tuai.

4 Ka e kua e “ika lahi” ne folo a Iona? Kua lahi mahaki e tali manatu ke he vahega ika nei. Na maeke e tafuā (sperm whale) ke folofua e tagata. Pihia foki e magō tea makimaki. Ka e pehē ni he Tohi Tapu: “Ne kotofa ai e Iehova e ika lahi ke folo a Iona.” (Iona 1:17) Ne nakai talahau fakamahino e vahega ika nei. Kua nakai maeke ke talahau mauokafua ko e tafuā, po ke magō tea makimaki, po ke ha manu tahi ne nakai iloa.a Ne fakamau he Tohi Tapu ko e “ika lahi” ti lata ni e vala tala ia mo tautolu.

KAKANO NE AOGA AI

9 Kua lata e puhala gahua mo e fakahikuaga he tau gahua ha Iona ke eke mo hatakiaga ma tautolu. Ne hola a ia mai he gahua ne kotofa he Atua; nukua lata ia ia ke foaki haana lima ke he gahua mo e falanaki ke he Atua ke lalago a ia. (Iona 1:3; Luka 9:62; Fakatai 14:26; Isaia 6:8) Magaaho ne hepe e hala ne fano a ia, ne fakakite e ia e aga nakai tonu he kaumahala ke tala age fakahako ke he kauvaka ko ia ko e tagata tapuaki ha “Iehova ko e Atua he lagi.” Ne galo ia ia e loto malolō haana. (Iona 1:7-9; Efeso 6:19, 20) Ko e manamanatu lotokai ha Iona ki a ia ni ati takitaki a ia ke onoono ke he fakaalofa noa ha Iehova ki a Nineva ko e mena fakamā tagata; ne lali a Iona ke tumau haana matalahi he tala age ki a Iehova na fitā he iloa e ia to pihia tuai ni e fakahikuaga—ti ko e fakafano mo hā a ia ko e perofeta? Ne akonaki a ia ha ko e aga nakai fakalilifu mo e gūgū nei, ti lata ia tautolu ke aoga mai he mena ne tupu ki a ia mo e kalo mai he kumi kelea ke he fakaalofa noa ne fakakite e Iehova po ke puhala gahua haana.—Iona 4:1-4, 7-9; Filipi 2:13, 14; 1 Kori. 10:10.

10 Mua atu ke he tau mena oti he tohi a Iona ko e fakamaamaaga he tau mahani homo ue atu ha Iehova ko e fakaalofa-totonu mo e fakaalofa noa. Ne fakakite e Iehova e fakaalofa-totonu ki Nineva he fakafano e perofeta haana ke hataki hagaao ke he moumouaga hane hau, ti mau amaamanaki a ia ke fakakite e fakaalofa noa ke he maaga he magaaho ne fakatokihala ai—ko e fakaalofa noa ne fakaatā a Nineva ke hao ke molea e 200 tau ato moumou he tau Metai mo e tau Papelonia he kavi ke 632 F.V.N. Ne fakakite e ia e fakaalofa noa ki a Iona he fakahao a ia mai he afā he moana mo e foaki e kakaiona ke “laveaki mai a ia he hana matematekelea.” He foaki e kakaiona mo puipuiaga ka mole ia ti utakehe ai, ne fakailoa e Iehova ki a Iona to fakakite e Ia e fakaalofa noa mo e fakaalofa-totonu fakalata ni ke he Haana fiafia mitaki.—Iona 1:2; 3:2-4, 10; 2:10; 4:6, 10, 11.

11 Ia Mataio 12:38-41, ne tala age a Iesu ke he tau takitaki lotu ko e fakamailoga ni ka age ki a lautolu “ko e fakamailoga hokoia ni a Iona.” Mole e tolu e aho mo e tolu e po he “mena hokulo he tukuaga,” ne fano a Iona mo e fakamatala ki a Nineva, ati eke ai mo “fakamailoga” ke he tau Nineva. (Iona 1:17; 2:2; 3:1-4) Pihia foki, ne tolu e aho ha Iesu he tukuaga ti fakaliu tu mai. Magaaho ne fakailoa he tau tutaki haana e fakamooliaga kua pihia e mena ne tupu, ne eke a Iesu mo fakamailoga ke he atuhau ia. Hagaao ke he puhala ne fuafua aki e tau magaaho he tau Iutaia mo e tau tala ne fakamooli ki a Iesu, ko e magaaho nei he “tolu [e] aho mo e tolu [e] po” ne nakai tolu e aho katoa.b

12 He fakatutalaaga nei foki, ne fakakite e Iesu e kehekehe he fakatokihala he tau Nineva ke he loto maō mo e fakaheu pauaki ne logona e ia mai he tau Iutaia he magahala he fekafekauaga ni haana, he pehē: “To tutu e tau tagata Nineva ke he fakafiliaga fakalataha mo e hau nai, ti fakahala ai; ha ko e mena tokihala a lautolu he fakamatalaaga a Iona; kitiala ha hinai taha kua mua kia Iona.” (Kikite foki e Mataio 16:4 mo e Luka 11:30, 32.) “Taha kua mua kia Iona”—ko e heigoa e kakano ha Iesu he tau kupu nei? Ne hagaao ni ki a ia ko e perofeta ne mua ue atu ia lautolu oti, ko Ia ne fakafano mai e Iehova ke fakamatala: “Kia tokihala a a mutolu; nukua tata tuai e kautu he lagi.” (Mata. 4:17) Pete ia, tokologa he tau Iutaia he atuhau ia ne fakaheu “e fakamailoga . . . a Iona.” Ka e kua he vahā nei? Pete kua tokologa ne nakai fanogonogo ke he fekau hataki ha Iehova, totou afe he lalolagi katoa kua moua e magaaho mitaki lahi he logona e tala mitaki he Kautu he Atua ne fakamatala fakamua e Iesu, “ko e Tama he tagata.” Tuga e tau Nineva ne fakatokihala mo e fakamonuina ha ko e fakamatala ha Iona, kua liga moua foki e lautolu nei e tau monuina loga ha Iehova mo e foakiaga fakaalofa noa he fakalaulahi atu e moui, ha kua moolioli kua “mai ia Iehova ni e fakamouiaga.”—Iona 2:9.

[Tau Matahui Tala]

a Insight on the Scriptures, Vol. 2, lau 99-100.

b Insight on the Scriptures, Vol. 1, lau 593.

    Tau Tohi Faka-Niue (1982-2025)
    Saini ki Fafo
    Saini ki Loto
    • Faka-Niue
    • Tufa
    • Tau Manako
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Tau Kupu Fakaaoga
    • Fakavēaga Fakatagata
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Saini ki Loto
    Tufa