‘Kua Pehe Fakatumau e Agaga mo e Kitofaitane, Ati Hau Ā’
“Kua pehe [“fakatumau,” NW] e [a]gaga mo e kitofaitane, Ati hau ā; . . . Ko ia foki kua fia inu kia hau a ia, katoa foki mo ia kua manako ki ai, kia uta noa e ia e vai he moui.”—FAKAKITE. 22:17.
1, 2. Tuku he mena fē e tau mena he Kautu he tau momoui ha tautolu, mo e ko e ha?
TUKU he mena fē e tau mena he Kautu he tau momoui ha tautolu? Ne tomatoma e Iesu e tau tutaki haana ‘kia kumikumi fakamua e kautu he Atua,’ he fakamafana a lautolu kaeke ke taute pihia e lautolu, to foaki he Atua e tau mena ne lata mo lautolu. (Mata. 6:25-33) Ne fakatatai e ia e Kautu he Atua ke he penina fakafua lahi ne moua he tagata fakafua koloa, ti “fakafua atu hana tau mena oti ti fakafua aki mai.” (Mata. 13:45, 46) Nakai kia matutaki e tautolu e aoga ne mua atu ke he fakamatala he Kautu mo e gahua taute tutaki?
2 He kitia e tautolu ke he tau vala tala ua fakamua, ko e vagahau fakamalolo ha tautolu mo e fakaaoga fakailoilo e Kupu he Atua he gahua he fonua ne fakakite kua takitaki he agaga he Atua a tautolu. Kua fai vala aoga foki e agaga ia ke he fakalataha tumau ha tautolu ke he gahua fakamatala he Kautu. Kitekite la tautolu ke he puhala.
Ko e Uiina Fakalaulahi!
3. Ko e vai fe kua uiina e tau tagata oti ‘ati o mai ā’?
3 Kua uiina fakalaulahi e tau tagata oti puhala mai he agaga tapu. (Totou Fakakiteaga 22:17.) Ko e uiina “ati hau ā” mo e makona ai e tagata he inu ke he vai pauaki. Nakai ko e vai mooli ne moua mai he ua e vala he haitolosini mo e taha e vala he okesitene. Pete kua aoga lahi e vai ke fakamomoui e tau mena he lalolagi, ne tokaloto e Iesu taha vahega vai foki he magaaho ne tala age a ia ke he fifine Samaria he vaipuna: “Ka ko e tagata ke inu e vai ke age e au kia ia, nakai tuai fia inu ni a ia; ka ko e vai ke age e au kia ia, ke eke ia mo vaipuna, ki loto ia ia, ke puna ai ki luga ke he moui tukulagi.” (Ioane 4:14) Ko e vai homo ue atu kua uiina e tau tagata ke inu ne foaki ai e moui tukulagi.
4. Lagā mai fēfē e lata ke moua e vai he moui, ti ko e heigoa ne hukui he vai ia?
4 Lagā mai e latatonu he vai ia he moui he magaaho ne fakalataha e tagata taane fakamua ko Atamu mo e haana hoana ko Eva he liuliu ki a Ia ne tufuga a laua—ko Iehova ko e Atua. (Kene. 2:16, 17; 3:1-6) Ne vega kehe e hoa mau fakamua mai he kaina ha laua “neke fakaolo atu [e Atamu e] lima, mo e toto e fua he akau he moui, ti kai ai, mo e moui tukulagi.” (Kene. 3:22) Ko e tupuna he tau tagata, ne fakatoka mai e Atamu e mate ke he lanu tagata. (Roma 5:12) Ne hukui he vai he moui e tau foakiaga oti he Atua he vevete mai e tau tagata omaoma mai he agahala mo e mate ti age ki a lautolu e moui mitaki katoatoa ne nakai fai fakaotiaga he lalolagi he Parataiso. Ko e matapatu he tau foakiaga nei ko e poa lukutoto a Iesu Keriso.—Mata. 20:28; Ioane 3:16; 1 Ioa. 4:9, 10.
5. Fakatoka mai ia hai e uiina ke hau mo e ‘uta noa e vai he moui’? Fakamaama.
5 Ko hai e punaaga he uiina ke hau mo e ‘uta noa e vai he moui’? Ka moua katoatoa he tau tagata oti e tau foakiaga he moui puhala ia Iesu he magahala he Pule Meleniamu he Keriso, ne fakatino e tau mena ia tuga ko e “vailele tavana ko e vai he moui, kua tavana tuga ne tioata.” Ne kitia e vailele ia he “lele mai he nofoaiki he Atua mo e Punua mamoe.” (Fakakite. 22:1) Ko Iehova ko e Foaki Moui mogoia, ko e Punaaga he vai ne ha ha ai e tau foakiaga he moui. (Sala. 36:9) Ko Ia ne fakatoka mai e vai ne puhala mai he “Punua mamoe,” ko Iesu Keriso. (Ioane 1:29) Ko e vaitafe fakatai nei ko e puhala a Iehova ke utakehe e tau hagahaga kelea oti ne ha ha he tau tagata ha ko e liuliu a Atamu. E, ko Iehova ko e Atua e Punaaga he uiina “ati hau ā.”
6. Magaaho fe ne kamata ke tafe e “vailele tavana ko e vai he moui”?
6 Pete to tafe katoatoa mai e “vailele tavana ko e vai he moui” he magahala Pule Afe Tau he Keriso, nukua kamata ai ke tafe mai he “aho he Iki,” ne maataata he mogo ne fakapatuiki e “Punua mamoe” he lagi he 1914. (Fakakite. 1:10) Ti ha ha ai e tau foakiaga pauaki ma e moui he mole e mena ia. Putoia ai e Kupu he Atua ko e Tohi Tapu, ti kua tutala e fekau i loto ke he “vai.” (Efeso 5:26) Ko e uiina ke ‘uta noa e vai he moui’ he logona mo e talia e tala mitaki he Kautu kua hafagi ke he tau tagata oti. Ka ko hai a ia hane uiina he aho he Iki?
‘Pehe Mai e Kitofaitane, Ati Hau Ā’
7. Ko hai he “aho he Iki” ne foaki fakamua e uiina “ati hau ā,” mo e ki a hai?
7 Ko lautolu he vahega he kitofaitane—ko e tau Kerisiano fakauku he agaga—ko lautolu ne foaki fakamua e uiina “ati hau ā.” Ki a hai? Nakai pehē e kitofaitane ki a ia ni, “Ati hau ā.” Kua hagaao e tau kupu haana ki a lautolu kua amanaki ke moua e moui tukulagi ke he lalolagi he mole e felakutaki he ‘tau ke he aho lahi he Atua malolō.’—Totou Fakakiteaga 16:14, 16.
8. Ko e heigoa ne fakakite kua foaki he tau Kerisiano fakauku e uiina a Iehova tali mai he 1918?
8 Hane foaki he tau tutaki fakauku he Keriso e uiina tali mai he 1918. He tau ia, ko e lauga ma e tau tagata ne mataulu “Totou Miliona Mogonei ne Momoui Ka Nakai Mamate” ne foaki e amaamanakiaga to tokologa ka moua e moui ke he parataiso he lalolagi ka mole e tauaga i Amaketo. Ko e lauga ne taute he fonoaga he Tau Tagata Fakaako Tohi Tapu i Cedar Point, Ohio, U.S.A., he 1922 ne tomatoma ke he tau tagata fanogonogo ke ‘fakailoa e Patuiki mo e haana kautu.’ Ne lagomatai he ole nei a lautolu ne toe he vahega kitofaitane ke hokotia e uiina ke he tau tagata tokologa. He 1929, ko e fufuta he The Watchtower ia Mati 15 ne ha ha ai e vala tala ne mataulu “Uiina Mafanatia,” fakalataha mo e Fakakiteaga 22:17 ko e matapatu kupu tohi. Pehē e faahi kupu he vala tala: “Ne fakalataha e vahega fakamooli ne toe mo e [Mua ue Atu] ke he uiina mafanatia mo e pehē, “Ati hau ā.” Ko e fekau nei to fakapuloa ki a lautolu ne manako ke he tututonu mo e kupu mooli. Kua latatonu ni ke taute mogonei.” Hoko mai ke he magahala nei, kua matutaki e vahega kitofaitane ke foaki e uiina ia.
“Kia Pehe Atu Foki a Ia kua Fanogonogo, Ati Hau Ā”
9, 10. Kua tali atu fēfē a lautolu ne logona e uiina nukua uiina ke pehē, “Ati hau ā”?
9 Ka e kua a lautolu ne logona e uiina “ati hau ā”? Ne uiina a lautolu ke pehē he tali atu, “Ati hau ā.” Ma e fakatai, ko e fufuta he The Watchtower ia Aokuso 1, 1932 ne pehē he lau 232: “Kia fakamafana e lautolu ne fakauku e tau tagata oti kua loto ke fakalataha ke tala age e tala mitaki he kautu. Nakai lata a lautolu ke eke mo tau tagata fakauku he Iki ke fakapuloa e fekau he Iki. Kua mafanatia lahi ke he tau fakamooli a Iehova he mogonei ke iloa kua fakaatā a lautolu ke uta e vai he moui ke he vahega tagata ka hao mai i Amaketo mo e foaki ki ai e moui tukulagi ke he lalolagi.”
10 Hagaaki ke he matagahua he tagata fanogonogo ke pehē, “Ati hau ā,” The Watchtower ia Aokuso 15, 1934, lau 249, ne talahau: “Ko lautolu he vahega Ionatapu kua lata ke fakatauō mo lautolu he vahega a Iehu ne fakatai, lautolu haia ne fakauku, ti fakailoa e fekau he kautu, pete ni he nakai ko e tau fakamoli fakauku a Iehova.” He 1935, ko e kitia he “moto tagata tokologa” ne talahau he Fakakiteaga 7:9-17 ne maaliali ai. Ne foaki he mena ia e malolō lahi mahaki ke he gahua ne foaki e uiina he Atua. Tali mai ai, ko e tupu he numera he moto tagata tokologa he tau tagata tapuaki mooli—molea e fitu e miliona mogonei—kua talia e uiina ia. He logona fiafia e fekau, ne taute e lautolu e tukuleleaga ke he Atua, he tanumia ke he papatisoaga he vai, ti fakalataha mo e vahega kitofaitane he uiina fakamalolō e falu ‘ati hau ā; kia uta noa e vai he moui.’
‘Pehe e Agaga, Ati Hau Ā’
11. He senetenari fakamua V.N., putoia fēfē e agaga tapu ke he gahua fakamatala?
11 He fakamatala he sunako i Nasareta, ne hafagi e Iesu e tohi vakai he perofeta ko Isaia ti totou: “Ha ha i luga ia au e [a]gaga he Iki, ha kua fakauku e ia a au ke fakamatala e vagahau mitaki kia lautolu kua nonofogati; kua fakafano mai e ia au ke fakamalolo e tau loto ne malipilipi, ke fakamatala ai e tokonoaaga ke he kaumahala, kia ala ai foki e tau matapouli, ke toka noa ai a lautolu ne matematekelea, Ke ogoogo e tau kua mafola ai e finagalo [a Iehova].” Ti fakahagaao e Iesu e tau kupu nei ki a ia ni, he pehē: “Ko e aho nai kua fakamoli ai e tohi nai he fanogonogo ki ai a mutolu.” (Luka 4:17-21) Ato hake ai ke he lagi, ne tala age a Iesu ke he tau tutaki haana: “To moua e mutolu e malolo, ka haele hifo e [a]gaga [t]apu ki luga ia mutolu; to eke foki a mutolu mo tau talahau haku . . . ke hoko ni ke he fakaotiaga he lalolagi.” (Gahua 1:8) He senetenari fakamua, ne aoga lahi e vala ne taute he agaga tapu hagaao ke he gahua fakamatala.
12. Putoia fēfē e agaga he Atua ke he foaki e uiina he magaaho nei ha tautolu?
12 Putoia fēfē e agaga tapu he Atua he foaki e uiina ke he tau tagata he magaaho nei ha tautolu? Ko Iehova e Punaaga he agaga tapu. Kua fakaaoga e ia e agaga ke hafagi e tau loto mo e tau manamanatuaga he vahega kitofaitane ke maama haana Kupu, ko e Tohi Tapu. Kua fakaohooho he agaga a lautolu ke foaki e uiina mo e fakamaama e tau kupu mooli he Tohi Tapu ki a lautolu kua amaamanaki ke he moui tukulagi he Parataiso he lalolagi. Ka e kua a lautolu kua talia e uiina, eke mo tau tutaki a Iesu Keriso, mo e foaki agaia e uiina ke he falu? Kua putoia foki e agaga ke he mena ne tupu ki a lautolu. He papatiso ke he ‘higoa he agaga tapu,’ kua kaufakalataha a lautolu ti falanaki ke he agaga ke lagomatai a lautolu. (Mata. 28:19) Manamanatu foki ke he fekau ne fakamatala e lautolu ne fakauku mo e moto tagata tokologa hane tupu. Kua moua mai ai he Tohi Tapu—ko e tohi ne tohia i lalo he omoomoiaga he agaga he Atua. Ti kua foaki e uiina ke he puhala he agaga tapu. Kua takitaki mooli he agaga ia a tautolu. Lata ke lauia fēfē e mena ia ke he fakalataha ha tautolu ke he gahua uiina?
Ko Lautolu ne “Fakatumau ke Pehē: ‘Ati Hau Ā’”
13. Ko e heigoa ne fakakite he talahauaga “ko e agaaga mo e kitofaitaane ne fakatumau ke pehē: ‘Ati hau ā!’”?
13 Ko e “[a]gaga mo e kitofaitane” ne nakai pehē noa ni, “Ati hau ā.” Ko e vepi he vagahau fakamua ne fakaaoga he mena nei kua kakano ke fakagahua tumau. He manamanatu ke he mena ia, ko e New World Translation ne totou: “Ko e agaaga mo e kitofaitaane ne fakatumau ke pehē: ‘Ati hau ā!’” Kua fakakite he mena nei e tumau he foaki e uiina he Atua. Ka e kua a lautolu kua logona mo e talia e uiina? Kua pehē foki a lautolu, “Ati hau ā.” Ko e moto tagata tokologa he tau tagata tapuaki mooli kua vagahau hagaao ki ai kua ‘fekafekau kia ia ke he aho mo e po ke he faituga a Iehova.’ (Fakakite. 7:9, 15) He puhala fe ne ‘fekafekau ke he aho mo e po’? (Totou Luka 2:36, 37; Gahua 20:31; 2 Tesalonia 3:8.) Ko e tau fifitakiaga he perofeta fifine motua ko Ana mo e aposetolo ko Paulo kua fakakite ko e ‘fekafekau ke he aho mo e po’ kua hagaao ke he laliaga mau mo e makutu ke he gahua he fonua.
14, 15. Fakakite fēfē e Tanielu e aoga he fakatumau e tapuakiaga?
14 Ne fakakite foki he perofeta ko Tanielu e aoga he fakatumau e tapuakiaga. (Totou Tanielu 6:4-10, 16.) Ne nakai hiki e fakaholoaga fakaagaaga haana—ko e aga haana ke liogi ke he Atua “taki laga tolu he tau aho, . . . tuga he mahani ai a ia”—ti pihia ke taha e mahina, pete kua kakano e mena ia ke liti ke he ana leona. Fakakite fakamaaliali mooli he tau gahua haana ke he tau tagata kitekite kua nakai fai mena ne mua atu e aoga ke he fakatumau e tapuakiaga ha Iehova!—Mata. 5:16.
15 He mole e taha e pō a Tanielu ke he ana leona, ne fina atu e patuiki ki ai mo e ui age: “Tanielu na e, ko e fekafekau he Atua moui, kua maeke nakai e Atua hau kua fekafekau mau a koe ki ai, ke laveaki a koe mai he tau leona?” Ne tali agataha a Tanielu: “Ko e patuiki na e, kia moui tukulagi a koe. Ne fakafano mai he Atua haku hana agelu, kua pa ai e tau gutu he tau leona, ti nakai fakamamahi ai e lautolu au, ha kua fioia e ia kua nakai fai mahani kelea au ki mua hana, ti nakai eke foki e au ha mena kelea ki mua hau, ko e patuiki na e.” Ne fakamonuina e Iehova a Tanielu ha ko e “fekafekau mau.”—Tani. 6:19-22.
16. Ko e heigoa e tau hūhū kua lata he fifitakiaga a Tanielu ke fakalagalaga a tautolu ke hūhū hagaao ke he fakalataha ha tautolu ke he gahua he fonua?
16 Kua makai a Tanielu ke mate ka e nakai tiaki e fakaholoaga fakaagaaga haana. Ka e kua a tautolu? Ko e heigoa e tau foakiaga kua taute e tautolu po ke hane makai a tautolu ke taute ke lata mo e fakapuloa mau he tala mitaki he Kautu he Atua? Kua nakai lata mooli a tautolu ke fakatonoa e mahina ka e nakai tutala ke he falu hagaao ki a Iehova! Ka maeke, nakai kia lata ia tautolu ke eketaha ke fakalataha ke he gahua he fonua he tau faahi tapu takitaha? Pete foki kua fakakaupā e malolō tino ha tautolu mo e liga fakamatala ke 15 ni e minuti he mahina, kua lata ia tautolu ke hokotaki e matagahua nei. Ko e ha? He fakalataha ai mo e agaga mo e kitofaitane, kua manako a tautolu ke fakatumau ke pehē, “Ati hau ā.” E, manako a tautolu ke taute e tau mena oti kua maeke ia tautolu ke matutaki mo tau tagata fakailoa tumau he Kautu.
17. Ko e heigoa e tau magaaho ke foaki e uiina a Iehova kua nakai lata ia tautolu ke fakatonoa?
17 Kua lata ia tautolu ke eketaha ke foaki e uiina a Iehova ke he tau magaaho oti, nakai ni he tau magaaho ne fakatoka e tautolu ma e gahua he fonua. Ko e lilifu mooli ke uiina a lautolu ne fia inu ke ‘hau mo e uta noa e vai he moui’ he falu magaaho foki, tuga ka haia he fale koloa, fano fenoga, okioki, gahua, po ke fano he aoga! Pete foki kua fakakaupā he tau tui ne mua e gahua fakamatala, matutaki a tautolu ke fakamatala fakailoilo—liga he nakai aahi atu ke he tau fale oti he taha e magaaho po ke fakalahi e fakamatala ke he magaaho noa.
Fakatumau ke Pehē, “Ati Hau Ā”
18, 19. Fakakite fēfē e koe e uho he lilifu ko e ekegahua he Atua?
18 Molea e hiva e hogofulu tau mogonei, hane pehē e agaga mo e kitofaitane, “Ati hau ā” ke he ha tagata kua fia inu he vai he moui. Kua logona nakai a koe he uiina ofoofogia ha lautolu? Ti kua tomatoma ki a koe ke foaki e uiina nei ke he falu.
19 Nakai iloa e tautolu e lahi he magaaho ne toe ke foaki e uiina fakaalofa nei a Iehova, ka ko e talia ha tautolu ke he uiina he pehē, “Ati hau ā” kua taute a tautolu ke eke mo tau ekegahua he Atua. (1 Kori. 3:6, 9) Ko e lilifu mooli e mena ia! Kia fakakite e tautolu kua uho e lilifu ia ti “uta mau e tautolu e poa fakaheke ke he Atua” he fakamatala tumau. (Hepe. 13:15) Fakalataha mo e vahega he kitofaitane, ko tautolu ne moua e amaamanakiaga ke he lalolagi ke fakatumau ke pehē, “Ati hau ā.” Kia tokologa foki ke ‘uta noa e vai he moui’!
Ko e Heigoa ne Ako e Koe?
• Kua foaki ki a hai e uiina “ati hau ā”?
• Ko e ha ne talahau ko e uiina “ati hau ā” nukua puna mai ia Iehova?
• Ko e heigoa e vala ne taute he agaga tapu he foaki e uiina “ati hau ā”?
• Ko e ha ne lata ia tautolu ke eketaha ke tumau ke he gahua he fonua?
[Fakafonua/Fakatino he lau 16]
(Ma e puhala katoa ne tohi aki, kikite e tohi)
Fakatumau ke Pehē, “Ati Hau Ā”
1914
5,100 e tagata fakailoa
1918
Tokologa ka momoui he Parataiso he lalolagi
1922
“Fakailoa, fakailoa, fakailoa, e Patuiki mo e haana kautu”
1929
Lautolu ne fakauku ne fakamooli kua pehē, “Ati hau ā”
1932
Ko e uiina ke pehē, “Ati hau ā” kua nakai ni ki a lautolu ne fakauku
1934
Uiina e vahega Ionatapu ke fakamatala
1935
Kitia e “moto tagata tokologa”
2009
7,313,173 e tagata fakailoa