Fakaaoga Fakamitaki e Nofo Tokotaha Haau
“Ko ia kua maeke ke talia, kia talia ai e ia.”—MATA. 19:12.
1, 2. (a) Fēfē e onoonoaga ha Iesu, Paulo, mo e falu ke he nofo tokotaha? (e) Ko e ha e falu kua liga nakai manamanatu ke he nofo tokotaha ko e mena fakaalofa?
KO E fakamauaga ko e taha na mena fakaalofa uho lahi he Atua ke he tau tagata. (Fakatai 19:14) Ka e tokologa e tau Kerisiano nofo tokotaha kua fiafia foki e moui monuina mo e makona. Ko Harold, ko e matakainaga taane ne 95 e tau he moui ne nakai fai hoana kua pehē: “Pete he fiafia au ke ha ha i ai mo e falu mo e fakakite e fakamokoi, kaeke ko au na au tokotaha kua nakai matimati au. Liga manatu au maeke mooli ai ke pehē kua moua e au e mena fakaalofa he nofo tokotaha.”
2 Ko Iesu Keriso mo e aposetolo ko Paulo ne hagaao ke he nofo tokotaha, tuga e fakamauaga, ko e mena fakaalofa mai he Atua. (Totou Mataio 19:11, 12; 1 Korinito 7:7.) Ka e talahau ai mogoia, ko lautolu oti ne nakai fai tokoua kua nofo tokotaha ha ko e fifiliaga. Falu magaaho ko e tau tuaga ati uka ai ke moua e hoa kua latatonu. Po ke loga e tau he fakamauaga, ne fakaofo kua nofo tokotaha e falu ha ko e tau vevehe po ke mate fakaofo e hoa ha lautolu. Ti ko e puhala fe mogoia ke eke e nofo tokotaha mo mena fakaalofa? Ti maeke fēfē e tau Kerisiano nofo tokotaha ke fakaaoga fakamitaki e tuaga nofo tokotaha ha lautolu?
Mena Fakaalofa Kehe Ue Atu
3. Ko e heigoa e tau tuaga mitaki kua fa olioli he tau Kerisiano nofo tokotaha?
3 Ko e tagata nofo tokotaha ne fa lahi e magaaho mo e lahi atu e atāina ka fakatatai ke he tagata kua mau. (1 Kori. 7:32-35) Ko e tau tuaga mitaki lahi anei ka fakaatā a ia ke fakalaulahi e fekafekauaga haana, fakalahi e fakaalofa ma e falu, mo e fakatata lahi ki a Iehova. Kua tokologa e Kerisiano mogoia nukua loto fakaaue ke he tau mena aoga he nofo tokotaha ti fifili ke “talia ai,” ke fai magaaho. Ko e falu kua nakai fakatoka tuai pihia ke nofo tokotaha, ka e magaaho ne hiki e tau tuaga ha lautolu, ne manamanatu a lautolu he liogi hagaao ke he tuaga ha lautolu ti mailoga ka lagomatai mai a Iehova kua maeke foki ia lautolu ke fakamau ke he tau loto ha lautolu. Ati talia e lautolu kua hiki e tau tuaga ha lautolu ti fakaatā ma e tuaga nofo tokotaha.—1 Kori. 7:37, 38.
4. Ko e ha kua maeke e tau Kerisiano nofo tokotaha ke logona e katoatoa ke he fekafekauaga he Atua?
4 Iloa he tau Kerisiano nofo tokotaha kua nakai ni ko e fai tokoua a lautolu ke mailoga po ke loto fakaaue e Iehova po ke fakatokatokaaga haana. Kua hokotia e fakaalofa he Atua ki a tautolu oti takitokotaha. (Mata. 10:29-31) Nakai maeke ha tagata po ke ha mena ke fakamavehe a tautolu mai he fakaalofa he Atua. (Roma 8:38, 39) He fai tokoua po ke nofo tokotaha, kua ha ha ia tautolu e tau kakano oti ke logona e katoatoa ke he fekafekauaga he Atua.
5. Ko e heigoa kua lata ke maeke ke moua e tau palepale katoatoa he nofo tokotaha?
5 Ka kua lata agaia e mena fakaalofa he nofo tokotaha ke feaki ke maeke ke aoga katoatoa ai. Ti maeke fēfē e tau Kerisiano nofo tokotaha he vahā nei—ko e tau matakainaga taane po ke fifine, ikiiki po ke momotua, fifili ke nofo tokotaha po ke ha ko e tau tuaga—ke fakaaoga fakamitaki e lautolu e tuaga ha lautolu he moui? Kia manamanatu a tautolu ke he falu fifitakiaga atihake mai he fakapotopotoaga Kerisiano fakamua atu mo e kitia e tau mena ka fakaako e tautolu.
Nofo Tokotaha ke he Vahā Fuata
6, 7. (a) Ko e heigoa e kotofaaga lilifu ne moua he tau tamafine tote ha Filipo he fekafekauaga he Atua? (e) Ko e heigoa e tau puhala ne fakaaoga fakamitaki e Timoteo e tau tau nofo tokotaha haana, ti fakamonuina fēfē a ia ha ko e makai haana ke fekafekau he vahā fuata haana?
6 Ko e tagata fakamatala ko Filipo ne tokofā e tamafine tote haana ne fakamakutu tuga e matua taane ha lautolu ma e gahua fakamatala. (Gahua 21:8, 9) Ko e perofeta atu e taha he tau mena fakaalofa fakamana he agaaga tapu, ti fakaaoga he tau fifine fuata nei e mena fakaalofa ia he fakamooli e Ioelu 2:28, 29.
7 Ko Timoteo ko e fuata ne fakaaoga fakamitaki e nofo tokotaha haana. Tali mai he vahā tote ne fakaako he matua fifine haana ko Eunike mo e tupuna fifine haana ko Loi ki a ia e “tau Tohi Tapu.” (2 Timo. 1:5; 3:14, 15) Ka e liga talia laia e lautolu e faka-Kerisiano he ahiahi atu fakamua ha Paulo ki Luseta, ko e maaga ha lautolu he kavi ke he 47 V.N. Ua e tau he mole, magaaho ne ahiahi atu ke lagauaaki a Paulo, liga kua fuata mui po kua kavi ke 20 e tau ha Timoteo. Pete ko e fuata mui he tote e tau mo e foou ke he kupu mooli, ne “talahaua” a ia he tau motua Kerisiano i Luseta mo Ikonio ne tata mai. (Gahua 16:1, 2) Ati uiina e Paulo a Timoteo ke fakatauō mo ia ko e hoa faifano haana. (1 Timo. 1:18; 4:14) Nakai iloa mooli e tautolu ko e mena fai hoana a Timoteo. Ka e iloa e tautolu he vahā fuata mui, ne talia fiafia e ia e uiina ha Paulo, ti ke he loga e tau tau ki mui, ne olioli a ia he fekafekau tokotaha ko e misionare mo e leveki.—Filipi 2:20-22.
8. Ko e heigoa ati maeke a Ioane Mareko ke tutuli e tau foliaga fakaagaaga, ti ko e heigoa e tau monuina ne moua e ia he taute pihia?
8 He vahā fuata ha Ioane Mareko, ne fakaaoga fakamitaki foki e ia e vahā nofo tokotaha haana. Ko ia mo e matua fifine haana ko Maria, pihia foki mo e kasini haana ko Panapa ko e tau tagata fakamua atu he fakapotopotoaga Ierusalema. Liga tokotoko mitaki foki e magafaoa ha Mareko, ha kua fai kaina he maaga mo e fai fekafekau. (Gahua 12:12, 13) Pete e tau mena mitaki nei ne moua he tama fuata ko Mareko, ne nakai pule taha po ke hagaaki na ia ki a ia; ti nakai talia foki a ia ke nofo tokotoko mitaki mo e feaki e moui magafaoa hagahaga mitaki. Ko e lafiaga fakamua atu haana mo e tau aposetolo ne liga feaki e manako i loto haana ke fekafekau misionare. Ti makai lahi a ia ke fakalataha mo Paulo mo Panapa he fenoga misionare fakamua ha laua ti eke mo fekafekau ha laua. (Gahua 13:5) Fakamui, ne o a ia mo Panapa, mo e fakatumau foki a ia ke fekafekau mo Peteru i Papelonia. (Gahua 15:39; 1 Pete. 5:13) Nakai iloa e tautolu ko e fiha e leva he nofo tokotaha a Mareko. Ka e moua e ia e higoa mitaki ko e tagata ne makai ke fekafekau ke he falu mo e lahi atu e mena ne taute he fekafekauaga he Atua.
9, 10. Ko e heigoa e tau magaaho mitaki he vahā nei ma e tau fuata Kerisiano nofo tokotaha ke fakalaulahi e fekafekauaga ha lautolu? Talahau e fakatai.
9 Tokologa e tau fuata he fakapotopotoaga he vahā nei ne fiafia foki he fakaaoga e tau tau nofo tokotaha ke fakalaulahi e fakalataha ha lautolu he fekafekauaga he Atua. Ke tuga a Mareko mo Timoteo, ne loto fakaaue a lautolu ha kua fakaatā he nofo tokotaha ke “fekafekau fakamitaki ke he Iki mo e loto nakai fakalavelave.” (1 Kori. 7:35) Ko e mena mitaki mooli anei. Na loga lahi e tau tuaga mitaki—gahua paionia, fekafekau he matakavi ne manako lagomatai lahi ma e tau tagata fakamatala he Kautu, fakaako e vagahau kehe, lagomatai ke he tau gahua talaga Fale he Kautu po ke tau la ofisa, fina atu he Aoga Fakaako Fekafekau, mo e gahua he Peteli. Kaeke ko e fuata agaia mo e nakaila fai tokoua a koe, kua eketaha nakai a koe ke he tau tuaga mitaki haau?
10 Ko e matakainaga taane ne higoa ko Mark ne kamata gahua paionia he teitei uafulu e tau haana, fina atu he Aoga Fakaako Fekafekau, mo e gahua ke he tau matagahua kehekehe he lalolagi katoa. He liu onoono ki tua he 25 e tau he fekafekauaga mau, ne pehē a ia: “Lali au ke gahua mo e tau tagata oti he fakapotopotoaga, fakalataha ke he fonua mo lautolu, taute e tau ahiahi leveki ki a lautolu, uiina a lautolu ke he kaina haaku ma e tau kaiaga, ti fakatoka foki e tau lafiaga ne atihake fakaagaaga. Kua tamai he tau mena oti nei e fiafia lahi mahaki ki a au.” Fakakite he tau manatu ha Mark, ko e moui fiafia lahi mahaki kua moua mai he foaki, ti ko e moui ne fakaaoga katoa ma e fekafekauaga tapu kua moua e tau magaaho mitaki loga ke foaki ke he falu. (Gahua 20:35) Pete ko e heigoa ni e tau mena haau ne fiafia ki ai, tau lotomatala, po ke tau iloaaga he moui, ma lautolu e tau tagata fuata he vahā nei, kua loga e mena ke taute he gahua he Iki.—1 Kori. 15:58.
11. Ko e heigoa falu mena aoga he nakai fakatepetepe ke fai tokoua?
11 Pete he laulahi he tau fuata kua manako ke fai tokoua he magaaho fakamui, kua fai kakano mitaki ke nakai fakatepetepe ke mau. Fakamafana e Paulo e tau fuata ke fakatali ato mole e “lahi tuai” he fuata, ko e magaaho kua velagia e tau manako he mahani fakataane mo e fifine. (1 Kori. 7:36) Na fai magaaho ato maama e koe a koe mo e moua e iloaaga ke he moui nukua lata ke fifili e hoa kua latatonu. Ko e taute e omonuo he fakamauaga ko e fifiliaga hokulo nukua lata ke tumau tukulagi he moui.—Fakama. 5:2-5.
Nofo Tokotaha he Vahā Motua
12. (a) Fahia fēfē e takape ko Ana ke he tau tuaga haana ne hiki? (e) Ko e heigoa e lilifu ne moua e ia?
12 Ko Ana, ne totoku he Evagelia ha Luka, liga kua momoko lahi mahaki he mate fakaofo e taane haana he mole laia e fitu e tau he mau. Nakai iloa e tautolu ko e fai fanau nakai a laua po ke manamanatu nakai a ia ke liu fai taane. Ka e talahau he Tohi Tapu, he 84 e tau moui ha Ana ne takape agaia a ia. Mai he talahauaga he Tohi Tapu, maeke ia tautolu ke talahau ne fakaaoga e Ana e tau tuaga haana nukua hiki ke fakatata lahi ki a Iehova. “Ti nakai fano kehe a ia he faituga, ka e fekafekau a ia, ha ne fakakanopogi mo e liogi ke he aho mo e po.” (Luka 2:36, 37) Ati ko e tau mena fakaagaaga ne hau mua he moui haana. Kua lata mooli ai ke lali mo e eketaha, ka kua lahi mahaki e palepale haana. Ne moua e ia e lilifu ke kitia e tama tote ko Iesu, ti fakamatala a ia ke he falu ke he tokanoaaga ka nakai leva ti tamai he Mesia ka hau.—Luka 2:38.
13. (a) Ko e heigoa ne fakakite kua gahua lahi a Toreta he fakapotopotoaga? (e) Puhala fe ne palepale a Toreta ma e mahani mitaki mo e totonu haana?
13 Ko e fifine ne higoa ko Toreta, po ko Tapita ne nofo i Iopa, ko e gutuava tuai he faahi tokelau ki lalo ha Ierusalema. Ha kua nakai fai taane ne totoku he Tohi Tapu, kua liga nakai mau a ia he magaaho ia. Ko Toreta ne “loga hana tau gahua mitaki mo e tau mena fakaalofa.” Maaliali ai ne taute e ia e tau tapulu ma e tau takape mo e falu foki ne nonofogati, ti ofania lahi e lautolu a ia. He magaaho ne gagao fakalutukia a ia ti mate, ne ui e fakapotopotoaga katoa ki a Peteru ke ole ki a ia ke liu fakatū mai e matakainaga fifine fakahelehele ha lautolu. He holofa e tala ke he liu tu mai haana ki Iopa katoa, tokologa ne tua ki ai. (Gahua 9:36-42) Ha ko e totonu lahi mahaki ha Toreta, ne liga putoia foki a ia ke lagomatai e falu ia lautolu.
14. Ko e heigoa ne omoomoi e tau Kerisiano nofo tokotaha ke fakatata lahi ki a Iehova?
14 Tuga a Ana mo Toreta, tokologa he tau fakapotopotoaga he vahā nei kua nofo tokotaha he vahā motua. Kua liga nakai moua he falu e hoa kua latatonu. Ko e falu ne tau vevehe po ke takape. He nakai fai hoa mau ke vanivani ki ai, ne fa fakaako e tau Kerisiano nofo tokotaha ke falanaki katoatoa ki a Iehova. (Fakatai 16:3) Ko Silvia ko e matakainaga fifine nofo tokotaha ne gahua he Peteli ke he molea e 38 e tau, ne kitia e mena nei ko e fakamonuinaaga. “Falu magaaho ne mategūgū au he fakamalolō tokotaha,” he talahau e ia. “Manamanatu au, ‘Ko hai ka fakamafana au?’” Ka e lafi e ia: “He falanaki na iloa e Iehova e tau mena kua latatonu mo au ke mua hake he iloa e au ni nukua lagomatai au ke fakatata lahi ki a ia. Ti moua tumau e fakamafanaaga mai he tau punaaga ne nakai amanaki ki ai.” He tau magaaho ka fakatata lahi a tautolu ki a Iehova, kua tali tumau e ia ke he puhala ne mua atu e fakaalofa hofihofi mo e mafanatia.
15. Maeke fēfē e tau Kerisiano ne nakai fai tokoua ke “fakalahi” e fakaalofa ha lautolu?
15 Kua maeke he nofo tokotaha ke moua e magaaho pauaki ke “fakalahi” e fakaalofa. (Totou 2 Korinito 6:11-13.) Ko e matakainaga fifine nofo tokotaha ko Jolene, ne gahua fekafekau mau ke he 34 e tau kua mole ne pehē: “Kua lali eketaha au ke atihake e fakafetuiaga mafanatia, nakai ni mo e tau tagata he atu haaku, ka e mo e tau tagata kehekehe. Ko e nofo tokotaha ko e magaaho mooli ke foaki ki a Iehova, magafaoa haau, mo e tau matakainaga taane mo e fifine haau, pihia foki mo e tau katofia haau. He motua fakahaga au, kua mua atu e fiafia haaku ke he tuaga nofo tokotaha haaku.” Ko lautolu ne momotua, mafatifati, tau matua tokotaha, tau fuata, mo e falu he fakapotopotoaga kua loto fakaaue mooli ke he lalagoaga katoatoa ne foaki age e lautolu ne nofo tokotaha ki a lautolu ia. Mooli, ko e tau magaaho ka fakakite e tautolu e fakaalofa ke he falu, ne mitaki e logonaaga ha tautolu ni. Maeke foki nakai a koe ke “fakalahi” e fakaalofa haau ke he falu?
Nofo Tokotaha he Moui Katoa
16. (a) Ko e ha ne nofo tokotaha a Iesu he haana moui katoa? (e) Fakaaoga fakamitaki fēfē e Paulo e tuaga nofo tokotaha haana?
16 Nakai fai hoana a Iesu; ne lata a ia ke mautauteute mo e ke fakafitā ke he matagahua haana he fekafekauaga. Ne fano fenoga a ia ke he loga e matakavi, gahua tuai he pogipogi ato hoko ke he po, ti fakahiku ke foaki haana moui mo poa. Nukua mitaki e nofo tokotaha ke he tuaga haana. Ne fano fenoga e aposetolo ko Paulo ke he afe he tau maila mo e fehagai mo e tau mena vihi lahi he fekafekauaga. (2 Kori. 11:23-27) Pete he liga fai hoana a Paulo he magaaho fakamua, ne fifili a ia ke nofo tokotaha he mole e eke a ia mo aposetolo. (1 Kori. 7:7; 9:5) Ke lata mo e fekafekauaga, ne fakamalolō e Iesu mo Paulo e falu ke muitua e fifitakiaga ha laua kaeke kua maeke. Ka e nakai fakatoka e laua e fakavēaga ke nakai mau e tau fekafekau.—1 Timo. 4:1-3.
17. Maeke fēfē e falu he vahā nei ke muitua e tau tuagahui ha Iesu mo Paulo, ti ko e ha kua mauokafua a tautolu kua loto fakaaue a Iehova ki a lautolu ne taute e tau foakiaga pihia?
17 He vahā nei, ne fifili pihia foki e falu ke nofo tokotaha ke maeke ia lautolu ke foli fakalahi ke he fekafekauaga ha lautolu. Ko Harold ne totoku he vala i mua, ne molea e 56 e tau he gahua fiafia he Peteli. “Magaaho ne hoko ke he hogofulu e tau he nofo au he Peteli,” he ui e ia, “ne kitia e au tokologa e hoa mau ne toka e Peteli ha kua gagao po ke lata ke leveki he matua kua motua. Kua mamate tokoua tuai e tau matua haaku. Ka kua fiafia lahi au he Peteli ti nakai manako au ke taute ke fakauka e tuaga lilifu ia he fai hoana.” Pihia foki, ko e paionia he tau tau loga kua mole ne higoa ko Margaret ne talahau: “Fai magaaho mitaki au ne moua ke fai taane he moui haaku, ka e nakai hokotia au ke taute ai. Ka kua maeke au ke fakaaoga e atāina mo e tokanoaaga lahi ne fakaatā he nofo tokotaha ke lavelave he fekafekauaga, ti tamai he mena nei e fiafia lahi ki a au.” Mooli, to nakai nimo e Iehova ha tagata ne taute e tau foakiaga katoatoa pihia ma e tapuakiaga mooli.—Totou Isaia 56:4, 5.
Fakaaoga Fakamitaki e Tau Tuaga Haau
18. Maeke fēfē e falu ke fakamalolō mo e lalago e tau Kerisiano nofo tokotaha?
18 Ko e tau Kerisiano oti ne nakai mau ti hane eketaha ke fekafekau ki a Iehova, kua lata ia tautolu ke nava mo e fakamalolō mooli ki a lautolu. Kua ofania e tautolu a lautolu ni mo e gahua aoga ha lautolu ke lata mo e fakapotopotoaga. To nakai logona e lautolu e matimati ka eke mooli a tautolu mo ‘tau matakainaga mo e tau mahakitaga mo e tau matua fifine mo e tau fanau’ fakaagaaga ha lautolu.—Totou Mareko 10:28-30.
19. Ko e heigoa haau ka taute ke fakaaoga fakamitaki e tuaga nofo tokotaha haau?
19 He fifili a koe ke nofo tokotaha po ke ha ko e tau tuaga, kia eke e tau fifitakiaga he Tohi Tapu mo e he vahā nei ke mauokafua ai a koe he lali a koe ke feaki e moui fiafia mo e aoga lahi. Ko e falu mena fakaalofa kua amaamanaki lahi ki ai, ka ko e falu kua nakai amanaki ki ai. Falu kua mukamuka ke kitia, ka ko e falu kua fai magaaho ato kitia e aoga. Ko e hokulo lahi mogoia kua uta ni ke he aga ha tautolu. Ko e heigoa haau ka taute ke fakaaoga fakamitaki e tuaga nofo tokotaha haau? Fakatata fakalahi ki a Iehova, kia nakai fagahuatia ke he fekafekauaga he Atua, ti fakalahi e fakaalofa haau ke he falu. Tuga e fakamauaga, kua maeke e nofo tokotaha ke palepale mitaki ka onoono a tautolu ki ai mai he kitiaaga he Atua ti fakaaoga fakailoilo e mena fakaalofa nei.
Manatu Nakai e Koe?
• Ko e tau puhala fe kua eke e nofo tokotaha mo mena fakaalofa?
• Maeke fēfē e nofo tokotaha ke eke mo fakamonuina he vahā fuata?
• Ko e heigoa e tau magaaho kua moua he tau Kerisiano nofo tokotaha ke fakatata lahi ki a Iehova mo e fakalahi e fakaalofa?
[Tau Fakatino he lau 18]
Fakaaoga fakamitaki nakai e koe e tau magaaho haau ke he fekafekauaga he Atua?