Ko e Ha kua Lata ke Takitaki he Agaaga he Atua?

“Ko koe ni ko e haku a Atua; kia takitaki au he hāu a [a]gaga mitaki.”—SALA. 143:10.

1. Fakatai e puhala ka takitaki he malolō nakai kitia e tagata?

KUA fakaaoga nakai e koe e kamapasi ke kumi e puhala haau? Ko e kamapasi ko e koloa mukamuka ne taha ni e la ne holo—ko e nila makeneta ne tuhi ke he faahi tokelau. Ha ko e malolō galo ne iloa ai ko e malolō makeneta, ko e nila he kamapasi kua fakatatai ai ke he makeneta ne viko takai he lalolagi he vahāloto he tau pole i ai. He tau tau loga, ko e tau tagata kumikumi mo e tau tagata o fenoga ne fakaaoga e kamapasi ke takitaki e puhala ha lautolu he fonua mo e tahi.

2, 3. (a) Ko e heigoa e malolō lahi mahaki ne fakaaoga e Iehova he tau tau loga lahi kua mole? (e) Ko e ha kua lata ia tautolu ke amanaki ke he malolō gahuahua nakai kitia he Atua ke takitaki e tau momoui ha tautolu he vahā nei?

² Ha ha i ai foki e malolō nakai kitia kua mua atu e aoga ma e takitakiaga ha tautolu. Ko e heigoa e mena ia? Ko e mena ia ne fakamaama he tau kupu hafagi he Tohi Tapu. He talahau e mena ne taute e Iehova he tau tau loga lahi kua mole, pehē e Kenese: “Ne eke he Atua e lagi mo e lalolagi ke he kamataaga.” He taute pihia e ia, ne fakafano e ia e malolō lahi mahaki, ha kua lafi he tala he tufugatiaaga: “Ne gahuahua foki e [a]gaga he Atua.” (Kene. 1:1, 2) Ko e heigoa ne gahuahua? Ko e agaaga tapu—ko e malolō ue atu i tua he tufugatiaaga. Kua fakaheke a tautolu ki a Iehova ha kua momoui he fakaaoga e ia e agaaga nei ke fakahoko e tau gahua oti kana haana.—Iopu 33:4; Sala. 104:30.

³ Ko e tau tagata momoui ne fafagu, nakai kia amanaki a tautolu ke he malolō gahuahua he Atua ke fai lauiaaga foki ke he tau momoui ha tautolu? Ko e Tama ni he Atua ne iloa kua lata ia tautolu, ha kua pehē a Iesu ke he tau tutaki haana: ‘Ko e agaga ke takitaki a mutolu ke he tau kupu moli oti.’ (Ioane 16:13) Maeke fēfē ia tautolu ke maama ko e heigoa e agaaga nei ti ko e ha kua lata ia tautolu ke takitaki he agaaga ia?

Tuaga he Agaaga Tapu

4, 5. (a) Ko e heigoa he tau tagata talitonu ke he Tolu Taha kua manatu hehē ke he agaaga tapu? (e) To fakamaama fēfē e koe e tuaga mooli he agaaga tapu?

⁴ Liga fai tagata kua tutala a koe ki ai he gahua he fonua ne moua e onoonoaga nakai mai he Tohi Tapu hagaao ke he agaaga tapu. Ko e tau tagata ne talitonu ke he Tolu Taha kua manatu hehē ko e tagata agaaga nei kua tatai mo e Atua ko e Matua. (1 Kori. 8:6) Ka ko e taofiaga he Tolu Taha kua mukamuka ke kitia e nakai felauaki mo e tau Tohiaga Tapu.

⁵ Ti ko e heigoa e tuaga mooli he agaaga tapu? Ko e matahui tala he Kenese 1:2 he New World Translation of the Holy Scriptures—With References kua pehē: “He nakai fakaliliu ai e ‘agaaga’ ko e ruʹach [Heperu] ne fakaliliu foki ko e ‘matagi’ mo e falu kupu foki kua fakamaama e malolō gahuahua nakai kitia.” (Kene. 3:8; 8:1) Tuga ni e matagi kua nakai kitia ka e fakatoka mai e malolō, ti ko e agaaga tapu kua nakai fai tino ka e fakatupu e tau lauiaaga. Ko e agaaga nei ko e malolō mai he Atua ne tuku mo e fakatoka atu ke he tau tagata po ke tau mena ke fakahoko aki e finagalo haana. Kua uka kia ke talitonu ko e malolō ofoofogia ia kua fakatoka mai he Punaaga tapu, ko e Atua Mua Ue Atu? Nakai pihia!—Totou Isaia 40:12, 13.

6. Ko e heigoa e ole aoga lahi ne taute e Tavita ki a Iehova?

⁶ Maeke nakai a Iehova ke matutaki ke fakaaoga e agaaga haana ke takitaki tumau e tau momoui ha tautolu? Ne mavehe e ia ke he salamo ko Tavita: “To fakaako e au a koe, mo e fakakite kia koe e puhala ke fano ai a koe.” (Sala. 32:8) Manako nakai a Tavita ke he mena ia? E, ha kua ole atu a ia ki a Iehova: “Kia fakaako mai e koe au ke eke hāu a finagalo; ha ko koe ni ko e haku a Atua; kia takitaki au he hāu a [a]gaga mitaki.” (Sala. 143:10) Kua lata ia tautolu ke moua e manako mo e fakamakai pihia ke takitaki he agaaga he Atua. Pihia he ha? Manamanatu ke he fā e kakano.

Nakai Maeke a Tautolu ke Takitaki a Tautolu Ni

7, 8. (a) Ko e ha kua nakai maeke a tautolu ke takitaki a tautolu ni he tū kehe mai he Atua? (e) Fakatai e kakano kua nakai lata ia tautolu ke lali ke kumi ni e tautolu e puhala ha tautolu he fakatokaaga kelea nei.

⁷ Fakamua, kua lata ia tautolu ke manako ke takitaki he agaaga he Atua ha kua nakai maeke a tautolu ke takitaki ni e tautolu a tautolu. “Ke takitaki” kua kakano “ke hataki ke he puhala po ke fakakite e hala ke mumui ki ai.” Ka e, nakai tufuga e Iehova a tautolu aki e iloilo ke taute ni e tautolu e mena ia, mua atu he tuaga nakai mitaki katoatoa ha tautolu. Ko e haana perofeta ko Ieremia ne tohi: “Iehova na e, kua iloa e au, kua nakai ha i ai ke he tagata hana puhala, nakai ha ha he tagata kua fano ke fakatonu e mena ke fano a ia ki ai.” (Iere. 10:23) Nakai pihia he ha? Ne logona e Ieremia e kumikumiaga he Atua ke he kakano kua nakai maeke ia tautolu ke takitaki ni e tautolu a tautolu. He tutala hagaao ke he tagata i loto ha tautolu, ne pehē a Iehova: “Kua mua ke he tau mena oti e loto he fakavai, ti gagao lahi ni a ia; po ke maeke kia hai ke iloa a ia?”—Iere. 17:9; Mata. 15:19.

⁸ Nakai kia ko e goagoa ma e tagata nakai lotomatala ke fano tokotaha, ka e nakai fai takitakiaga pulotu mo e nakai fai kamapasi, ti fina atu muatua ke he tutakale nakai iloa mitaki? He nakai iloa e puhala ke moui he tau tuaga nakai mitaki he tutakale ti nakai fai pulotu ke kumi e puhala haohao mitaki haana ke he matakavi ne fano ki ai, to fakahagahaga kelea e ia e moui haana. Ti pihia foki e tagata kua manamanatu kua maeke a ia ke takitaki e puhala haana he lalolagi kelea nei ka e nakai fakaatā e Atua ke fakakite ki a ia e puhala hako kua fakahagahaga kelea lahi e ia e moui haana. Ko e puhala ni ha tautolu ke hokotia ke he kautūaga he fakatokaaga nei ko e liogi tuga he ole ha Tavita ki a Iehova: “Kua mau haku a tau hui ke he hāu a tau puhala, nakai heke haku a tau hui.” (Sala. 17:5; 23:3) Maeke fēfē mogoia ke moua e takitakiaga pihia?

9. He fakakite he lau 17, maeke fēfē e agaaga he Atua ke eke mo takitaki mooli ma tautolu?

⁹ Ka fakatokolalo mo e makai a tautolu ke falanaki ki a Iehova, to fakatoka mai e ia ki a tautolu haana a agaaga tapu ko e takitakiaga mooli ma e tau lakaaga ha tautolu. To lagomatai fēfē he malolō gahuahua ia a tautolu? Kua fakamaama e Iesu ke he tau tutaki haana: ‘Ko e lagomatai, ko e agaga tapu haia, ko ia ke fakafano mai he Matua ke he haku a higoa, to fakaako e ia a mutolu ke he tau mena oti kana; to fakamanatu foki e ia kia mutolu e tau mena oti kua tala atu ai e au kia mutolu.’ (Ioane 14:26) He liogi mo e fakaako tumau a tautolu ke he Kupu he Atua, putoia e tau talahauaga oti he Keriso, to fakatupu he agaaga tapu ha tautolu a maamaaga ke he pulotu hokulo a Iehova, ti maeke ia tautolu ke muitua fakatata ke he haana finagalo. (1 Kori. 2:10) Lafi ki ai, he ha hikihikiaga fakaofo he puhala ke he moui, to fakakite he agaaga ki a tautolu e puhala ke ō ai. To tamai ke he manamanatuaga e tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu kua fitā he iloa e tautolu mo e lagomatai a tautolu ke maama e puhala ke fakaaoga ai he takitaki e lakaaga ha tautolu i mua.

Takitaki he Agaaga he Atua a Iesu

10, 11. Ko e heigoa e amanakiaga ne moua he Tama fuataha he Atua hagaao ke he agaaga tapu, ti ko e heigoa e lauiaaga ki a ia?

¹⁰ Ko e kakano ke uaaki kua lata ia tautolu ke manako ke takitaki he agaaga tapu ha kua fakaaoga ai he Atua ke takitaki aki haana Tama. Ato hau ke he lalolagi, ko e Tama fuataha hokoia he Atua ne iloa e perofetaaga: “To haele mau ia ia e [a]gaga a Iehova; ko e [a]gaga he iloilo mo e pulotu; ko e [a]gaga he fifiliaga mo e malolo; ko e [a]gaga he maama mo e matakutaku kia Iehova.” (Isaia 11:2) Manamanatu la ke he makai ha Iesu ke moua e lagomatai he agaaga he Atua he nofo ke he takatakaiaga ne fehagai mo ia he lalolagi nei!

¹¹ Ne mooli tumau e tau kupu a Iehova. Ko e tohi he Evagelia ne talahau e mena ne tupu he mole laia e papatiso ha Iesu: “Kua liu hake tuai a Iesu mai Ioritana, kua puke ke he [a]gaga [t]apu, ati uta ai a ia he [a]gaga ke he tutakale.” (Luka 4:1) I ai, he fakakanopogi, liogi, mo e manamanatu fakahokulo a Iesu, ne liga fakaako mo e fakamaama e Iehova ke he haana Tama e mena kua fakatoka i mua ma haana. Ko e malolō gahuahua he Atua ne fakalagalaga e manatu mo e loto ha Iesu he takitaki e manamanatuaga mo e tau fifiliaga haana. Ti ko e fua, ne iloa e Iesu e mena ke taute he tau tuaga takitaha, ti taute pihia ni e ia e mena ne manako e Matua haana ke taute e ia.

12. Ko e ha kua latatonu ke ole a tautolu ke he agaaga he Atua ke takitaki a tautolu?

¹² He iloa e uho he tau lauiaaga he agaaga he Atua he moui ni ha Iesu, ne peehi e ia ke he tau tutaki haana e aoga he ole mo e takitaki he agaaga tapu. (Totou Luka 11:9-13.) Ko e ha kua aoga lahi e mena ia ma tautolu? Ha kua maeke ke hiki e tau manatu ha tautolu, ke moua ai e finagalo a Keriso. (Roma 12:2; 1 Kori. 2:16) He fakaatā e agaaga he Atua ke takitaki e tau momoui ha tautolu, maeke ia tautolu ke manatu tuga e Keriso ti muitua ke he fifitakiaga haana.—1 Pete. 2:21.

To Takitaki Fakahehē he Agaaga he Lalolagi a Tautolu

13. Ko e heigoa e agaaga he lalolagi ti ko e heigoa ne fakatupu ai?

¹³ Ko e kakano ke toluaki kua manako ke takitaki he agaaga he Atua a tautolu ha ko e mena ka nakai ha ha ai to maeke he agaaga nakai tapu ke takitaki fakahehē a tautolu hane gahuahua ke he tau momoui he tau tagata tokologa he vahā nei. Ha ha foki he lalolagi e malolō fakaohooho ni ne mua ue atu kua omoomoi e puhala ne kehe mamao he mena ne fakatupu he agaaga tapu ia tautolu. He nakai feaki he tau loto he tau tagata e finagalo he Keriso, kua fakatupu he agaaga he lalolagi e tau manatu mo e tau gahua ha lautolu ke tatai mo e ha Satani, ko e pule he lalolagi. (Totou Efeso 2:1-3; Tito 3:3.) Ka mahala e tagata ke he agaaga he lalolagi ti taute e tau gahua he tino, to tupu mai e tau fua kelea lahi mahaki, he taofi a ia mai he moua e Kautu he Atua.—Kala. 5:19-21.

14, 15. Maeke fēfē a tautolu ke kautū he totoko e agaaga he lalolagi?

¹⁴ Kua tauteute e Iehova a tautolu ke totoko e agaaga he lalolagi. Ko e aposetolo ko Paulo ne pehē “kia fakamalolo a mutolu ke he Iki ke he malolo he hana mana . . . kia maeke ia mutolu ke totoko atu ka hohoko ke he aho kelea.” (Efeso 6:10, 13) Kakano he agaaga ha Iehova, ne fakamalolō e ia a tautolu ke totoko e tau laliaga ha Satani ke fakahehē a tautolu. (Fakakite. 12:9) Kua malolō e agaaga he lalolagi, ti nakai maeke a tautolu ke kalo kehe katoatoa i ai. Ka e nakai lata a tautolu ke kiva mai i ai. Kua mua atu e malolō he agaaga tapu, mo e to lagomatai ai a tautolu!

¹⁵ Ki a lautolu ne tiaki e lotu Kerisiano he senetenari fakamua, ko e aposetolo ko Peteru ne pehē: “Kua tiaki e lautolu e puhala tonu, kua hehe a lautolu.” (2 Pete. 2:15) Maeke mooli ia tautolu ke fakaaue ha kua moua ai e tautolu, “nakai ko e agaga he lalolagi nai, ka ko e [a]gaga mai he Atua”! (1 Kori. 2:12) Ha ko e lagomatai he fakaohoohoaga ia mo e fakaaoga katoatoa e tau foakiaga oti kana a Iehova ke fakatumau a tautolu ke he puhala fakaagaaga hako, maeke ia tautolu ke kautū he totoko e agaaga faka-Satani he lalolagi kelea nei.—Kala. 5:16.

Fakatupu he Agaaga Tapu e Fua Mitaki

16. Ko e heigoa e fua he agaaga tapu ka fakatupu ia tautolu?

¹⁶ Ko e kakano ke fāaki kua manako ke he agaaga tapu he Atua ke fakalagalaga i loto ha tautolu ha kua fakatupu ai e fua mitaki he tau momoui ha lautolu kua takitaki he agaaga. (Totou Kalatia 5:22, 23.) Ko hai ia tautolu ka nakai manako ke lahi atu e fakaalofa, fiafia, mo e loto mafola? Ko hai ia tautolu ka nakai manako ke pukeina he fakamanavalahi, totonu, mo e mitaki? Ko hai ia tautolu ka nakai aoga mai he fakatupu lahi e tua, mahani molū, mo e mahani fakalatalata? Ko e agaaga he Atua kua fakatupu ia tautolu e tau fua mitaki kua aoga ki a tautolu mo lautolu kua nonofo mo e fekafekau auloa mo tautolu. He feaki e fua nei ko e matagahua hane taute tumau, ha kua nakai fai fakakaupāaga ke he lahi he fua he agaaga kua lata mo tautolu mo e fakaatā ai ke tupu.

17. Maeke fēfē a tautolu ke feaki fakalahi e taha vala he fua he agaaga?

¹⁷ Kua pulotu a tautolu ke kumikumi hifo ki a tautolu ni ke iloa mooli ko e tau kupu mo e tau gahua ha tautolu kua fakamooli na takitaki a tautolu he agaaga tapu ti fakatupu ai e fua ia. (2 Kori. 13:5a; Kala. 5:25) Ka kitia e tautolu e lata ke feaki e falu vala he fua he agaaga, maeke ia tautolu ke kaufakalataha mo e agaaga tapu he fakatupu fakalahi e tau fua pihia. Taute e tautolu e mena nei he fakaako e tau vala takitaha tuga ne fakakite he tau lau he Tohi Tapu mo e tau mena ne fakatutala he tau tohi Kerisiano ha tautolu. Ti maeke a tautolu ke manamanatu ke he fua he agaaga kua lata ke fakakite he tau momoui ha tautolu he tau aho takitaha ti gahua mogoia ke feaki fakalahi ai.a He mailoga e tautolu e tau fua he gahuahuaaga he agaaga he Atua ke he tau momoui ha tautolu ti pihia mo e tau momoui he tau matakainaga Kerisiano ha tautolu, kua kitia maaliali e tautolu e kakano nukua lata a tautolu ke takitaki he agaaga.

Talia Nakai e Koe e Agaaga he Atua?

18. Eke fēfē a Iesu mo fifitakiaga ma tautolu he tali atu ke he agaaga he Atua?

¹⁸ Ko e ‘tufuga gahua ne mua’ he Atua he tufugatia he lagi mo e lalolagi katoatoa, ne iloa e Iesu e tau mena oti hagaao ke he faahi makeneta he lalolagi, kua fakaaoga he tau tagata ke fakahakohako aki e puhala he o he lalolagi. (Fakatai 8:30; Ioane 1:3) Ka e nakai fai fakamooliaga he Tohi Tapu na fakaaoga e Iesu e malolō ia ke takitaki haana puhala he mogo ne nofo a ia he lalolagi. Kua talahau he Tohi Tapu, he eke ai mo tagata ne logona e ia e malolō lahi he agaaga tapu he Atua he moui haana. Ne talia e ia e fakaohoohoaga he agaaga ti ko e magaaho ne omoomoi ai a ia, ne talia e ia mo e gahua fakatatau ki ai. (Mare. 1:12, 13; Luka 4:14) Pihia nakai a koe?

19. Ko e heigoa kua lata ia tautolu ke taute ma e agaaga tapu ke eke mo malolō takitaki he tau momoui ha tautolu?

¹⁹ Ko e malolō gahuahua he Atua kua fakalagalaga agaia ke he tau manatu mo e tau loto makai ke fakaohooho mo e takitaki a lautolu. Maeke fēfē a koe ke fakaatā ai ke gahuahua ki luga haau ke takitaki a koe ke he puhala hako? Kia liogi fakamakamaka ki a Iehova ke fakafano mai ki a koe e agaaga haana mo e lagomatai a koe ke talia e fakaohoohoaga ia. (Totou Efeso 3:14-16.) Gahua fakatatau ke he tau liogi haau he kumikumi e fakatonuaga ne moua he Kupu tohia he Atua ko e Tohi Tapu—ko e fua he agaaga tapu. (2 Timo. 3:16, 17) Omaoma e tau fakatonuaga pulotu kua foaki ai, ti tali atu fakamakutu ke he takitakiaga he agaaga tapu. Fakagahua e tua ke he lotomatala ha Iehova ke takitaki fakamitaki a koe ke he puhala he moui he lalolagi kelea nei.

[Matahui Tala]

Maama Nakai e Koe e Tau Matapatu Manatu?

• Maeke fēfē e agaaga tapu ke lauia e tau momoui ha tautolu?

• Ko e heigoa e tau kakano fā kua lata ke manako a tautolu ke takitaki he agaaga he Atua?

• Maeke fēfē a tautolu ke taute e vala ha tautolu ke aoga katoatoa mai he takitakiaga he agaaga tapu?

[Fakatino he lau 15]

Ko e agaaga he Atua e malolō omoomoi he moui ha Iesu

[Fakatino he lau 17]

Gahuahua e agaaga he Atua he tau manatu mo e tau loto ke fakaohooho mo e takitaki a lautolu