BIBLIOTEKE YA MU INTERNET
Biblioteke
YA MU INTERNET
Kipende
  • BIBLIA
  • MIKANDA
  • GUDIBUNGISA
  • mwbr18 Novembre mayiji 1-8
  • Referanse jia Mukanda wa Gukalegela mu Gudibungisa (11/2018)

Gushigo nga video mukunda nu paragrafe nga verse watombi.

Gudi nu erreur yakalegewa mu tangua dia gutanga video eyi.

  • Referanse jia Mukanda wa Gukalegela mu Gudibungisa (11/2018)
  • Referanse jia Mukanda wa Gukalegela mu Gudibungisa gua Lujingu nu Mudimo wa Uklisto (2018)
  • Tumito tua ndaga
  • 5-11 NOVEMBRE
  • 12-18 NOVEMBRE
  • 19-25 NOVEMBRE
  • 26 NOVEMBRE–2DECEMBRE
Referanse jia Mukanda wa Gukalegela mu Gudibungisa gua Lujingu nu Mudimo wa Uklisto (2018)
mwbr18 Novembre mayiji 1-8

Referanse jia Mukanda wa Gukalegela mu Gudibungisa

5-11 NOVEMBRE

UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | YONE 20-21

“Wana Gunguzumba Gubalega Ima eyi ba?”

(Yone 21:1-3) Hahuile ndaga eyi, Yesu wamonegele luko gudi alandudi enji gu khulo ya kianga gia Tibeliade. Gumuenega guenji guakhalele luholo elu: 2 Simona Phetelo nu Toma (wakhalele mutamegewa egi Phasa), nu Natanaele wa gu Kana ga Galile, nu ana mala a Zebede, nu alandudi enji ako muyadi akhalele hamoshi. 3 Simona Phetelo waawambelele gamba: “Nguya mulowa jishui.” Ene amuwambelele egi: “Esue nji tudi muya naye.” Ene azogele, anginyine mu wato. Uvi mu phipha yinyi, akuatelego nga gima.

(Yone 21:4-14) Uvi hakambele guma gutshia, Yesu wamagenene gu khulo ya kianga, uvi alandudi enji amujiyilego gamba wakhalele Yesu. 5 Yesu waahudile gamba: “an’ami, muakuatshi jishui ba?” Ene abalumuine gamba: “Ndo!” 6 Muene waawambelele egi: “Mbienu wanda gu khanda ya koko dia madia dia wato, mudi muheta jishui.” Ene ambile wanda, uvi ajiyilego ha guwunana mukunda nu guvula gua jishui. 7 Mulandudi wakhalele Yesu muzumba wawambelele Phetelo gamba: “Yowu udi Fumu!” Havuilele Phetelo egi yowu udi Fumu, wasudigile mulele wenji wa gu thulo, handaga wakhalele thowa, wadimbile mu meya. 8 Uvi alandudi ako ajile mu wato wazonda, nu gunana wanda waguzala pha nu jishui, handaga akhalelego gualeha nu gonze, akhalele phamba ba metre guvula 90. 9 Hazogele ene gonze, amuenene makala a tshuya mungenya nu ishui yaguhagewa holu diawo nu mapha. 10 Yesu waawambelele egi: “Ijienu nu jishui jiko jimuakuata luenyelu.” 11 Simona Phetelo wanginyine mu wato, wananene wanda gonze, wakhalele waguzala pha nu jishui jiakoma 153. Ngatshima jishui jiakhalele guvula ngenyi, wanda wakalugilego. 12 Yesu waawambelele egi: “Ijienu, mudie.” Guakhalelego nu mulandudi mumoshi mukatshi diawo wakhalele nu gikhesa gia gumuhula egi: “Aye nanyi?” handaga ene ajiyile egi udi Fumu. 13 Yesu wajile, wazanguile mapha, waahuile nawo nu jishui hamoshi. 14 Hugo dinyi diakhalele hugo dia thathu diamuenegene Yesu gudi alandudi enji gungima dia gufuzumuga guenji gu gufua.

(Yone 21:15-19) Hamanesele ene gudia, Yesu wahudile Simona Phetelo egi: “Simona mun’a Yone, wana gunguzumba gubalega ima eyi ba?” Phetelo wamubalumuine egi: “Ayi, Fumu, aye wajiya egi ngudi nu guzumba guakola gudi aye.” Yesu wamuwambelele egi: “Disa an’a imeme yami.” 16 Muene wamuhudile hugo dia mbadi gamba: “Simona mun’a Yone, aye wanguzumba ba?” Phetelo wamubalumuine gamba: “Ayi, Fumu, aye wajiya egi ngudi nu guzumba guakola gudi aye.” Yesu wamuwambelele gamba: “Bamba imeme yami yazonda.” 17 Yesu wamuhudile hugo dia thathu egi: “Simona mun’a Yone, aye udi nu guzumba guakola gudi ame ba?” Phetelo wavuile gikenene handaga Yesu wamuhudile muhu hugo dia thathu egi: “Aye udi nu guzumba guakola gudi ame ba?” Hene, Phetelo wamubalumuine gamba: “Fumu, aye wajiya ndaga jiagasue; wajiya egi ngudi nu guzumba guakola gudi aye.” Yesu wamuwambelele egi: “Disa imeme yami yazonda. 18 Ngudi guguwambela giamatshidia egi, Tangua wakhalele muvuala, wakhalele mudisudigisa muya, wakhalele muya guagasue guwakhalele mutshigina guya. Uvi tangua mbawubua muthu wa gukola, aye mbawusununa mago aye, muthu muko mbawugusudigisa muya nu mbawugutuala gu fundo diwudi ushigo mutshigina guya.” 19 Yesu wazuelele ndaga eyi ha gudijiga muho mbawufua Phetelo nu mbawutumbuisa muene Nzambi. Hazuelele muene ngenyi, wamuwambelele egi: “Landula gunguhata.”

Noti jia gulonguga jia nwtsty jia Yone 21:15, 17

Yesu wahudile Simona Phetelo: Yesu watele maga awa nu Phetelo matangua azonda gungima dia gutunyiwa gudi Phetelo mahugo thathu. Yesu wahudile Phetelo mihu thathu ha gujiya ndaga jiakhalele muene mutangiza mukunda nu Yesu. Phetelo “wavuile gikenene” mukunda nu mihu yene. (Yone 21:17) Lumene lua sonegele Yone ludi mu mukanda wa Yone 21:15-17 ludi muzuelela mbimbi mbadi jia gudisha: agapaô, yabalumuiwa egi guzumba, nu philéô, yabalumuiwa egi guzumba guakola. Yesu wahudile Phetelo mahugo mbadi egi: “Wanguzumba ba?” Mahugo agasue mbadi Phetelo wahanele mvutu egi wakhalele nu ‘guzumba guakola’ gudi Yesu. Gungima, Yesu wamuhudile luko egi: ‘Aye udi nu guzumba guakola gudi ame ba?’ Phetelo wahanele luko mvutu imoshi yene. Mahugo agasue Phetelo wakhalele mumonesa egi wana zumba Yesu, Yesu wakhalele mumonesa egi guzumba guene nu guzumba guakola guakhalele naye gutuma Phetelo ha gudisa nu “gubamba” alandudi a Yesu mu nyuma, adi mutamegewa egi imeme yenji nga “imeme yazonda.” (Yone 21:16, 17; 1Phet 5:1-3) Yesu wahanele Phetelo njila ya gumonegesa guzumba guenji mahugo thathu wamuhanele nji ginemo gia gubamba imeme. Ngenyi, Yesu wakatudile Phetelo badute ha gumonesa egi wamutotesele luholo gamutunyile mahugo thathu.

wana gunguzumba gubalega ima eyi ba?: Mu luholo yasonegewe, mbimbi eyi “gubalega ima eyi” yajiya gukotelesewa mu maluholo avula. Enya ndunge ako ana zuela egi yana gukotelesa egi “wanguzumba muavula gubalega luholo wana guzumba alandudi ako ba?” nga ndo “wanguzumba muavula gubalega luholo alandudi ako ana gunguzumba ba?” Uvi, gukotelesa gua giamatshidia gudi egi “wanguzumba muavula gubalega ima eyi ba?” ima yene ya khalele jishui akhalele mukuata nga ndo ima iko yatadila mudimo wawo wa gulowa jishui. Hene matangi ndando a verse eyi ajiya gukhala egi: ‘Wanguzumba gubalega ima eyi ya gujingila nga ima iko ba? Gula idi ngenyi, disa imeme yami.’ Muhu wene wakhalele nu ndando gula tuatadila lujingu lua Phetelo lua masugu abalega. Ngatshima Phetelo wakhalele mukatshi dia alandudi a thomo a Yesu (Yone 1:35-42), muene galandudilego Yesu matangua agasue. Uvi wavutugile gu mudimo wenji wa gulowa jishui. Mbeji jiazonda gungima, Yesu wadijigile Phetelo ha gubemba mudimo wenji wandando, hagula abue ‘mulowi wa athu.’ (Mat 4:18-20; Luka 5:1-11) Matangua azonda gungima dia gufua gua Yesu, Phetelo wazuelele luko egi uya mulowa, hene apostolo ako nji amuhatele. (Yone 21:2, 3) Idi mumonega gifua Yesu wamonesele Phetelo funu ya guzula desizio dia ndando: Ndaga itshi Phetelo wakhalele naye guhaga ha fundo dia thomo? Mudimo wenji wa gulowa jishui udi mumonesa jishui jiakhalele gutuama diawo, nga wakhalele naye ya guhaga ndaga jia mu nyuma hafundo dia thomo ha gudisa imeme ya Yesu nga alandudi enji?​—Yone 21:4-8.

hugo dia thathu: Phetelo watunyile Fumu wenji mahugo thathu; hene Yesu wamuhanele luendu lua gumonesa matangi enji mahugo thathu. Luholo Phetelo gamonesele matangi enji, Yesu wamuwambelele egi, ha gumonesa guzumba nu guzumba guakola, Phetelo udi naye guhaga mudimo wa Nzambi gutuama dia ndaga jiko jiagasue. Phetelo nu alandudi ako, akhalele nu ginemo gia gudisa, gukolesa, nu gubamba hunji dia aklisto agujinginyina a Klisto. Alandudi ene ambiwe maji mu nyuma uvi akhalele nu funu ya gudishiwa mu nyuma.​—Luka 22:32.

Kamba Ndaga Jiko jia Ndando jia mu Nyuma

(Yone 20:17) Yesu wamudijigile egi: “Bemba gungujinginyina, handaga khenji ngukanduga galego gudi tata. Uvi nda gudi an’etu, awambele egi, ‘ngudi mukanduga gudi Sh’ami nu Sh’enu, gudi Nzambi wami nu Nzambi wenu.’”

Noti jia gulonguga jia nwtsty jia Yone 20:17

Bemba gungujinginyina: Mu zuelelo dia Greki, mbimbi haʹptomai yajiya gukotelesa “gukuata” nga “gujinginyina; nga gusuena hehi nu.” Enya ndunge ako ana gubalumuna mbimbi jia Yesu egi: “Bemba gungukuata.” Uvi Yesu gatunyishilego Mariya Magadala egi gamukuatshigo, hene gatunyishilego nji akhetu ago amumonele hafuzumugile muene tangua “amukuatele gu malu enji.” (Mat 28:9) Yajiya gukhala egi Mariya Magadala wavile woma egi Yesu wakhalele hehi ha guya gosa. Luholo Mariya wakhalele nu uhote wakola wa gukhala nu fumu wenji, wanjinginyine Yesu hagula gayigo mu dilu. Ha gumutshiginyisa egi gakhalelego hehi ha guya mu dilu, Yesu wamutunyishile ha gumunjinginyina, uvi wamuwambelele ha guya mutela alandudi enji lumene lua gufuzumuga guenji.

(Yone 20:28) Toma wamuhanele mvutu egi: ‘Fumu wami nu Nzambi wami!’

Noti jia gulonguga jia nwtsty jia Yone 20:28

Fumu wami nu Nzambi wami!: Enya ndunge ako ana gutangiza egi eyi idi mbimbi yana monesa gushimana awambelele Yesu, uvi ayizuelele mukunda nu Nzambi. Ako ana tangiza egi ha gutadila zuelelo dia Greki ikulu, idi mumonega gifua mbimbi eyi akhalele guyiwambela Yesu. Uvi gila idi ngenyi, matangi a mbimbi eyi “Fumu wami nu Nzambi wami” akotelesewe muabonga ha gutadila ndaga jiko jiana guzuela Biblia. Gungima evanjile idi mumonesa egi Yesu watumine mbimbi gudi alandudi enji egi, “Ngudi mukanduga gudi Sh’ami nu Sh’enu, gudi Nzambi wami nu Nzambi wenu,” gushigo nga ndaga imoshi idi gututuma ha gutshigina egi Toma wakhalele muzuela egi Yesu muene wakhalele Nzambi wa ngolo jiagasue. (Tala noti jia gulonguga jia nwtsty jia Yone 20:17.) Toma wavuile luholo Yesu watshitshile gisambu gudi “Sh’enji” tangua wamutamegele egi “Nzambi mumoshi wa giamatshidia.” (Yone 17:1-3) Hene, Yajiya gukhala egi Toma watamegele Yesu egi “Nzambi wami” mukunda nu ishina eyi yalandula: Wamonele egi Yesu wakhalele gifua “nzambi” ngatshima gakhalelego Nzambi wa ngolo jiagasue. (Tala noti jia gulonguga jia nwtsty jia Yone 1:1.) Nga ndo yajiya gukhala watamegele Yesu mu luholo akombeledi a Nzambi akhalele mutamega anjelo akhalele mubata mbimbi jia Yehowa, gifua luholo idi ya gusonega mu gitshinyi gia Biblia giasonegewe mu zuelelo dia Hebelu (Écritures hébraïques). Toma wakhalele wajidila gale nu mene jia athu ene, nga nu mene jia athu asonegele mene jia Biblia, akhalele muhana nvutu nga guzuela nu anjelo akhalele mubata mbimbi jia Yehowa gifua akhalele muwambela Yehowa. (Fuanesa nu Gis 16:7-11, 13; 18:1-5, 22-33; 32:24-30; Manz 6:11-15; 13:20-22.) Hene, gula Toma watamegele Yesu egi “Nzambi wami” idi handaga wakhalele mujiya egi Yesu udi mumoneshi nu mubatshi wa mbimbi jia Nzambi wa giamatshidia.

12-18 NOVEMBRE

UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | MAKALEGELO 1-3

“Nyuma Yabonga Yajile Holu dia Hungu dia Uklisto”

(Makalegelo 2:1-8) Ha hetele lusugu lua pantekote, akhalele khungi yawo agasue fundo dimoshi. 2 Sagumugu, gunuma guajile mu dilu gifua matululu a funji yakola, guazalele monzo yagasue yakhalele ene hashi. 3 Hangima, madimi amonegene gifua madimi a tshuya, adikhaphele holu dia muthu nu muthu, 4 mukuta wawo agasue azalele nu nyuma yabonga, asendesele guzuela mu mazuelelo ako gifua muaahuile nyuma yabonga mbimbi jia guzuela. 5 Mu Yelusalema muakhalele mukhala enya Yuda, athu akhalele muvua Nzambi woma, ajile mu ifutshi yagasue ya ha mavu. 6 Havuile ene gunuma ogu, adibungishile mu thundu imoshi, agasue akhalele mushimana mangololo handaga muthu nu muthu waavuile muzuela, mu zuelelo dienji. 7 Ashimanele, adihudile egi: “Athu adi muzuela muho owu khungi yawo yagasue ashigo enya gu Galile ba? 8 Luholo tshi tudi muavua muthu nu muthu mu zuelelo dienji dia gubutshiwa?

(Makalegelo 2:14) Hangima Phetelo wamagenene mu molu nu apostolo ako kumi nu mumoshi, wasendesele guzuela nu dujui diakola, muwambela thundu egi: “mala, enya Yuda nu enue agasue muana khala mu Yelusalema, jiyenu ndaga eyi, vuenu muambonga mbimbi ngudi gumiwambela.

(Makalegelo 2:37, 38) Havuile ene ndaga eyi, mitshima yawo yabudigile, ahudile Phetelo nu apostolo ako egi: “Mala, aphangi, itshi tudi naye gutshita?” 38 Phetelo waavutudile egi: “Balumunyenu mitshima yenu, mubatijiwe khungi yenu yagasue mu jina dia Yesu Klisto hagula gubola guenu gutotesewe, ngenyi mbamuheta guhua gua Nzambi nyuma ya bonga.

(Makalegelo 2:41) Athu avula atshiginyile longo dia Phetelo abatijiwe, lusugu luene athu ha mutango wa 3 000 adilezelele mu thundu ya enya gutshigina.

(Makalegelo 2:42-47) Ene adihanele ha gutegelela longo dia apostolo, nu ha gukhala hamoshi mu uphangi, mudia hamoshi, nu gukombelela. 43 Woma waakuatele mukuta wawo agasue mukunda nu ndaga jiavula jia gushimana jiatshitshile apostolo. 44 Enya gutshigina agasue akhalele hamoshi, akhalele mubungisa ima yagasue ya khalele ene nayo, 45 ene akhalele mudiga ima yawo nu mavu awo, akhalele mudikhaphela mbongo jiakhalele ene muheta, muthu nu muthu wakhalele muheta gifua muakhalele muene nayo funu. 46 Mu lusugu nu lusugu ene akhalele muya hamoshi mu tempelo, akhalele mudia hamoshi mapha nu ima ya gudia mu jinzo jiawo, akhalele mudia nu gusuanguluga nu mitshima ya giamatshidia, 47 ene akhalele mutumbuisa Nzambi, akhalele nu luendu gudi athu agasue. Gu lusugu nu lusugu Yehowa wakhalele mualundila mu thundu yawo athu akhalele mu huluishiwa.

w86-F 1/12 diyiji 29 par. 4-5, 7

Misomonyi Yana Gusuanguluisa

Mu lusugu lua gisendeselo gia hungu dia Uklisto mu givo 33 gia tangua dietu, athu abalumuine mitshima nu abatijiwe akhalele 3 000, ‘adibungishile, akhalele mudia nu gutshita gisambu.’ Mukunda natshi atshitshile ngenyi? Yakhalele naye guakuatesa ha gukolesa gutshigina guawo guhe-guhe, ha gulandula ‘gudihana ha gutegelela malongo a apostolo.’​—Makalegelo 2:41, 42.

Enya Yuda nu athu akhalelego enya Yuda ajile gu Yelusalema akalele naye gukhala phamba mu sungi ya Wano wa Pantekote. Uvi anyi abuile Aklisto atshiginyile ha gusala masugu avula ha gulonguga ndaga jiavula jiajiya gukolesa gutshigina guawo guhe-guhe. Ngenyi, yatogele egi ima ya gudia nu mafundo a gubanda akhale avula. Avula mukatshi diawo akhalelego nu makuta avula uvi ako akhalele nawo avula diago. Hene mukuta wawo agasue abungishile thomo ima yawo fundo dimoshi, ngenyi akhaphele ima gudi athu akhalelego naye.​—Makalegelo 2:43-47.

Muthu wagasue wakhalele mudiga ima yenji nga gitshinyi gienji gia mavu ha guhana makuta agasue gula mutshima wenji watshigina. Akhalelego mushinjiga nga muthu mumoshi ha gudiga, nga guhana ima yenji. Yakhalelego mukotelesa egi athu adi nu umonyi adige ikumba yawo yagasue hagula abue jiphutu. Uvi yakhalele mukunda nu khenda akhalele muvua mukunda nu aphangi aklisto akhalele mu lamba, hene akhalele mudiga ima yawo ha guhana makuta agasue ha gukuatesa aphangi hagula mudimo wa Ufumu uye gutuama.​—Fuanesa nu 2 Kolinto 8:12-15.

Kamba Ndaga Jiko jia Ndando jia mu Nyuma

(Makalegelo 3:15) Enue muashiyile Mutuameji wa monyo. Uvi Nzambi wamufuzumuine mu gufua, esue tudi mathemua a ndaga eyi.

it-2-F diyiji 25 par. 2

Yesu Klisto

“Mutuameji wa monyo.” Mulambu wa lujingu lua Yesu wakhalele mumonesa gubonga guabalega gukoma guakatuga gudi Nzambi. Mulambu wene wahanele alandudi atombewe gudi Klisto njila ya guhinyina n’enji mu Ufumu wenji mu dilu, wahanele luko njila ya gulondega ndaga mukunda nu athu mbaajinga ha mavu mu Ufumu wenji. (Mat 6:10; Yone 3:16; Ef 1:7; Heb 2:5; tala it-2-F RANÇON.) Hene Yesu wabuile “Mutuameji wa monyo” mukunda nu athu a ifutshi yagasue. (Makal 3:15) Mbimbi ya Greki yakalegewa mu verse eyi yakotelesa thomo egi “Fumu wakoma”, akalegele nji mbimbi ya luholo elu ha guzuelela Moise (Makal 7:27, 35) gifua “mutuameji” wa enya Isalele.

(Makalegelo 3:19) “Ngenyi, balumunyenu mitshima yenu, vutugienu gudi Nzambi hagula gubola guenu gutotesewe, hangima Yehowa mbawumihana matangua a guhuluguga

cl-F diyiji 265 par. 14

Nzambi Yonu Wakhala “Hehi ha Gutotesela”

14 Mukanda wa Makalegelo 3:19 udi muzuelela khadilo dia Yehowa dia gutotesela, udi muzuela egi: “Balumunyenu mitshima yenu, vutugienu gudi Nzambi hagula gubola guenu gutotesewe.” Mbimbi ya Greki yabalumuiwa mu verse eyi idi mukotelesa “gumanesela, . . . gukatula nga gumuangewa.” Enya ndunge ako ana guzuela egi ajiya gufuanesa mbimbi eji nu luholo ana gumuanga isona. Mu luholo lutshi? Mukubu wagusonegela akhalele mukalegela mu tangua dikulu wakhalele carbone gagubungisa nu gomme nu meya. Gula muthu wasonega, gungima dia matangua azonda wajiya guyimuanga nu mulele wateba. Ndaga eyi yakhalele nji mumonesa khadilo dia khenda jia Yehowa. Gula watutotesela gubola yakhala gifua wana gumuanga gubola guene nu mulele wateba.

19-25 NOVEMBRE

UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | MAKALEGELO 4-5

“Alanduile Gulongesa Mbimbi ya Nzambi nu Gikhesa”

(Makalegelo 4:5-13) Hatshiele gisugu, Manene a enya Yuda nu malemba nu alongeshi a mikhuala adibungishile gu Yelusalema, 6 Ana, nganga-nzmbi wakoma, nu Kayife nu Yone nu Alexandre, nu athu agasue akhalele a mu giphuta gia nganga-nzambi wakoma. 7 Ene ayile nu Phetelo nu Yone mukatshi diawo, a ahudile egi: “Muasagi muthu owu nu ngolo tshi nu mujina dia nanyi?” 8 Hangima Phetelo wazala pha nu nyuma yabonga wa awambelele egi: “Enue manene a athu nu malemba, 9 gula atuhula mangino mukunda nu ndaga yawaha yatshitshiwa gikata, nu atuhula egi yala owu wasagewa gikuatshi, 10 mujiye khungi’enu agasue, nu enya Isalele agasue ajiye egi mujina dia Yesu Klisto wa gu Nazaleta wago muashiyile ha mutshi wa lamba, wafuzumuiwe mu gufua gudi Nzambi, mukunda nu muene mudi mumona yala owu mu magana gutuama dienu nu muila wabonga. 11 Muene udi ‘seso dimuatunyine enue, atungi’a nzo uvi diabuile seso dia hashina dia khomo.’ 12 Guhuluga gushigo muhetewa gudi muthu muko, handaga, ha mavu a mudidi, gushigo muthu muko Nzambi wahanene gudi athu, wajiya gutuhuluisa.” 13 Tangua amonele luholo Phetelo nu Yone akhalele muzuela muabona guvua ndo woma, ashimanene mangololo hajiyile ene egi, ene akhalele athu a gituhu alongesewego. Ene akhalele guajiya phamba gifua athu akhalele muwenda nu Yesu.

w08-F 1/9 diyiji 15 nu galuanda

Mbimbi Jiakhalele muzuelewa ha kano jiasonegewe​—Ndaga Yatadila Gusonega mu Tangua dia Aklisto a Thomo

Apostolo Akhalelego Diago Athu a gulonguga ba?

Tangua mafumu nu akulu a gu Yelusama ‘amonene gubanga mutshima gua Phetelo nu Yone nu ha jiyile ene egi ene akhalele athu a gituhu alongesewego, ashimanene mangololo.’ (Makalegelo 4:13) Apostolo akhalelego diago athu a gulonguga ba? Mukunda nu mbimbi eji dictionnaire dimoshi (The New Interpreter’s Bible) didi muzuela egi: “Mbimbi eji jishigo mutshigina guzuela egi Phetelo nu Yone alongugilego nga akhalelego mujiya gutanga nga gusonega. Jiakhalele phamba mumonesa gudisha guakoma guakhalele mukatshi dia manzuji akhalele musophesa athu nu alandudi.”

w08-F 15/5 diyiji 30 par. 6

Ndaga jia Ndando Jidi mu Mukanda wa Makalegelo

4:13​—Idi Yadiago egi Phetelo nu Yone Alongugilego ba? Ndo, yakhalelego ngenyi. Atamegewe ngenyi handaga alongugilego gu khalasa dia ba Rabbin, hene akhalele guamona gifua “alongugilego” nu akhalele athu “agituhu”.

(Makalegelo 4:18-20) Hangima ene a atamegene, awambelele egi azuedigo nga gima gimoshi nga gulongesa luko mu jina dia Yesu. 19 Uvi phetelo nu Yone a avutudile egi: ‘Gula idi yabonga gu meso a Nzambi, ha gumitegelela ha fundo dia gutegelela Nzambi, batulenu hakhenu. 20 Uvi esue tuajiyilego gubemba guzuela ndaga tuamonene nu jinyi tuavile.’

(Makalegelo 4:23-31) Habembewe Phetelo nu Yone, ayile gudi mafuta awo, a atele jimene jia ndaga jiagasue jia mafumu a nganga-nzambi nu malemba. 24 Havile enya gutshigina ndaga eyi, ene akombelele Nzambi hamoshi mu dijui diakola egi: “Fumu, aye wafugile dilu nu mavu nu kianga nu ima yagasue idi muene, 25 mu ngolo jia nyuma yabonga aye wazuelele mu kano gua khakh’etu Davidi, muenya mudimo waye, egi: ‘Mukunda natshi athu a ifutshi iko adi gudinyigisa nu gudihala n’ago, mukunda natshi athu adi mulaba guya giphungi giagituhu? 26 Mafumu a ha mavu adilondele mu lubalango lua ita, ilolo ya dibungishile ha gutuna Yehowa nu Klisto wenji.’ 27 Giamatshidia Helode nu Ponse Pilate adibungishile mu dimbo edi nu athu a ifutshi nu enya Isalele diago ha gutuna muenya mudimo waye wa gijila, Yesu wago watombele ha gukhala Klisto, 28 ha gutshita ndaga gifua luholo koko guaye nu gutshigina guaye watangijile gutuama egi gudi naye gutagenesewa. 29 Luenyelu, Yehowa, tala gukananena guawo, kuatesa enya mudimo waye ha gulandula gulongesa mbimbi yaye nu gikhesa, 30 sununa koko guaye ha gusaga nu ha gula ndaga jia gushimana jitshitshiwe mu jina dia muenya mudimo waye wa gijila, Yesu.” 31 Hamanesele ene gukombelela Nzambi, fundo diakhalele ene yagudibungisa diadinyigishile, mukuta awo agasue azalele pha nu nyuma yabonga, azuelele mbimbi ya Nzambi nu gikhesa.

it-1-F diyiji 141 par. 1

Apostolo

Mudimo wawo mu hungu dia Uklisto. Gubulumuga gua nyuma yabonga guahanele diago apostolo gikhesa. Mikhapho thano ya gudiangela ya mukanda wa Makalegelo a apostolo idi mumonesa luholo apostolo alongesele lukuma luabonga nu gufuzumuga gua Yesu nu gikhesa nu gubanga mutshima, ngatshima ambiwe mu bologo, abetewe nga asagesewe gudi mafumu a ikombelelo. Gungima dia masugu alandudile Wano wa Pantekote, hungu dia Uklisto diamuangenele muavula mu utuameji wa apostolo akhalele muheta ngolo mu njila ya nyuma yabonga. (Makal 2:41; 4:4) Akhalele thomo mulongesa phamba gu Yelusalema, gungima alongesele gu Samaliya, uu nu gudi athu a ifutashi yagasue yamangino.​—Makal 5:42; 6:7; 8:5-17, 25; 1:8.

Kamba Ndaga Jiko jia Ndando jia mu Nyuma

(Makalegelo 4:11) Muene udi ‘seso dimuatunyine enue, atungi’a nzo uvi diabuile seso dia hashina dia khomo.’

it-2-F diyiji 591 par. 2

Seso dia ha Khomo

Ngimbo 118:22 idi mumonesa egi seso atungi abishidile diabuile “seso dia ha khomo” (mu Hebelu ana guditamega egi roʼsh pinnahʹ). Hatangele Yesu profesi eyi wamonesele egi yakhalele gumutadila muene, hene wazuelele egi muene hakhenji udi “seso dia gudiangela dia ha khomo” (mu Greki ana guditamega egi: képhalê gônias). (Mat 21:42; Mako 12:10, 11; Luka 20:17) Gula seso diabalega guleha didi gu inzo, diana gumonega muabonga diago, luholo lumoshi nji, Yesu udi seso dia Ufumu dia hungu dia Uklisto diambiwe maji mu nyuma edi ana tamega egi tempelo ya mu nyuma. Mupostolo Phetelo wamonesele egi mukanda wa Ngimbo 118:22 wana zuelela Klisto hazuelele muene egi Yesu wakhalele “seso” dinyi atungi abishidile uvi Nzambi waditombele ha gukhala “seso dia ha khomo.”​—Makal 4:8-12; tala nji 1Phet 2:4-7.

(Makalegelo 5:1) Uvi, guakhalele muthu mumoshi jina dienji Ananiya, nu mukaji’enji Safira, adigile gitshinyi gia mavu awo.

w13-F 1/3 diyiji 15 par. 4

Longo Ditshi Tuajiya Guzula gu Mambo Ambile Phetelo nu Ananiya?

Ananiya nu mukaji’enji adigile gilanga ha guheta makuta. Akhalele mutshigina gukuatesa athu anyi abatijiwe. Tangua Ananiya wabatele makuta gudi apostolo, wazuelele egi wabatele makuta agasue gahetele. Uvi yakhalele mambo! Wasuegele makuta ako! Nzambi wadijigile Phetelo ndaga yene, hene Phetelo wawambelele Ananiya egi: “Aye wambidilego athu mambo uvi wambila Nzambi.” Mu tangua diene, Ananiya wabuile hashi wafuile! Matangua thathu gungima, mukaji’enji wajile. Muene gakhalelego mujiya ndaga yabuile, gungima wambile nji mambo, wabuile hashi wafuile.

26 NOVEMBRE–2DECEMBRE

UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | MAKALEGELO 6-8

“Hungu Dihe-Dihe dia Uklisto Diamonesewe Lamba”

(Makal 6:1) Mu masugu anyi hakhalele alandudi mudivudisa, enya Yuda anyi akhalele muzuela Greki akhalele mubogutshila enya Yuda anyi akhalele muzuela Hebelu, handaga tangua dia gukhapha ima akhetu a gafunda a gumbo diawo akhalelego mutalewa muabonga.

bt-F diyiji 41 par. 17

‘Tudi Naye Gutumagela Nzambi Gifua Fumu’

17 Hungu dihe-dihe diataganele nu gingonza giakoma diago. Gingonza tshi ataganele nagio? Alandudi avula abatijiwe akhalelego enya gu Yelusalema, uvi akhalele mukamba gulonguga ndaga jiavula gutuama egi avutuge gumbo diawo. Alandudi akhalele mujinga gu Yelusalema akhalele muhana makuta ha gukuatesa athu akhalele nu funu ya ima ya gudia nu ima iko. (Makalegelo 2:44-46; 4:34-37) mu tangua diene, ndaga imoshi yalamba yabuile. “Mu lusugu lua gukhapha” ima ya gudia, akhetu a gafunda akhelele muzuela Greki “akhalelego mutalewa muabonga.” (Makalegelo 6:1) Uvi akhetu a gafunda akhalele muzuela Hebelu akhalele mutalewa muabonga. Idi mumonega gifua akhalele mutshigina mbimbi imoshi gubalega iko. Milonga yazonda yabatele ukhaphumunyi wakola mukatshi diawo.

(Makalegelo 6:2-7) Hangima apostolo kumi nu muyadi abungishile thundu yagasue ya alandudi, a awambelele egi: “Ishigo yabonga hagula esue tubembe ulongeshi wa mbimbi ya Nzambi ha gukhapha ima ya gudia gu mesa. 3 Hene, aphangi, tombenu mukatshi dienu mala sambadi adi nu makalegelo abonga, azala pha nu nyuma yabonga nu jindunge ha gula esue tuahage gu mudimo owu wa ndando; 4 ngenyi esue mbatudihana mu gukombelela nu mu ulongeshi wa mbimbi ya Nzambi.” 5 Athu agasue atshiginyile matangi ene, hene atombele Etiene, muthu wakhalele wazala pha nu gutshigina nu nyuma yabonga, nu Filipi, nu Prokore, nu Nikanore, nu Timone, nu Palemena, nu Nikola ya gu antiokia yago watshiginyile gikombelelo gia enya Yuda. 6 Hangima ene ahagele athu ene gutuama dia apostolo, a akalegele gisambu, ahagele mago ha mito yawo. 7 Mbimbi ya Nzambi yamuangunuginge, alandudi avudile mangololo mu Yelusalema; nu nganga-nzambi jiavula jiasendesele gutshigina lukuma luabonga.

bt-F diyiji 42 par. 18

‘Tudi Naye Gutumagela Nzambi Gifua Fumu’

18 Apostolo akhalele mutshita gu hunji dia akulu-atuameji mukunda nu hungu dia uklisto diakhalele mukula, amonele egi ishigo yabonga ha gula ene “[a]bembe ulongeshi wa mbimbi ya Nzambi ha gukhapha ima ya gudia.” (Makalegelo 6:2) ha gusugisa mulonga wene, a atumine ha gutomba mala sambadi “azala pha nu nyuma yabonga nu jindunge” hagula a ahane “mudimo owu wa ndando.” (Makalegelo 6:3) Akhalele nu funu ya mala atagana, handaga mudimo wa mala ene wakhalelego phamba gukhapha ima ya gudia, uvi akhalele naye gubamba mbongo nu gusumba ima ya gudia nu gutshita inventaire. Athu atombewe agasue akhalele nu majina a Greki, yene yatshitshile egi atshiginyiwe gudi akhetu a gafunda anyi akhalelego mutalewa. Gungima dia gutshita gisambu giakola, apostolo atshiginyile mala ene sambadi, a ahanele “mudimo owu wa ndando.”

(Makalegelo 7:58–8:1) Amuzolele gonze ya dimbo, asendesele gumuwasa jiseso. mathemua ambile milele yawo gu ikanzo ya muvuala wa yala mumoshi jina dienji Saula. 59 Hakhalele ene mumuwasa jiseso, Etiene wakombelele gamba: “Fumu Yesu, zangula nyuma yami.” 60 Hangima muene wabuile ha mabongo, wazuelele mu dujui diakola egi: “Yehowa, waatangelago gubola guawo.” Hazuelele muene mbimbi eyi, wafuile.

8 Saula, watshiginyishile gufua gua Etiene. Mu lusugu luene, hungu dia gu Yelusalema diasendesele gusagesewa muavula; alandudi agasue amuangegene mu khanda yagasue ya Yudea nu Samaliya, phamba apostolo asalele.

Kamba Ndaga Jiko jia Ndando jia mu Nyuma

(Makal 6:15) Mukuta wawo wagasue akhalele hashi gu Sanhédrin asendesele gumutala nono, amonele phala yenji yabuile gifua ya muanjelo.

bt-F diyiji 45 par. 2

Etiene​—“Wakhalele Waguzala pha nu Makalegelo Abonga nu Ngolo”

2 Gu phala ya Etiene guakhalele nu ndaga ya gushimana mu tangua diene. Tangua manzuji akhalele gumutala, amonele egi “phala yenji yabuile gifua ya muanjelo.” (Makal 6:15) Anjelo akhalele mubata mbimbi ya Nzambi akhalelego nu woma, akhalele enya guhuima. Etiene nji wakhalele ngenyi​—manzuji amumonele nji ngenyi ngatshima akhalelego gumuzumba. Luholo lutshi Etiene wamonesele khadilo dia guhuiminyina?

(Makalegelo 8:26-30) Hene, muanjelo wa Yehowa wawambelele Filipo egi: “Zuga nda gu khanda ya gu sud gu njila idi mukatuga gu Yelusalema mubulumuga gu Gaza.” (Idi njila ya luselenga.) 27 Hene Filipo wazugile wayile, wamonele muthu mumoshi, muenya gu Etiopia, wakhalele wagutungula, wakhalele gaphungu gakoma, mubambi wa umonyi wagasue wa Kandase, fumu mukhetu ya gu Etiopia, wakhalele nu ginemo gia gubamba umonyi wenji wagasue. Wajile gu Yelusalema mukunda nu gukombelela, 28 wakhalele mu njila ya guvutuga gumbo dienji, muene wakhalele ya guditumbiga mu phusu-phusu mutanga mukanda wa profete Yeshaya. 29 Nyuma yabonga yawambelele Filipo egi: “Nda suena hehi nu phusu-phusu inyi.” 30 Ngenyi Filipo wayile phushi gudi muene wamuvuile yowu mutanga mukanda wa profete Yeshaya, wamuhudile egi: “Aye udi mukotelesa ndaga udi mutanga ba?”

bt-F diyiji 58-59 par. 16

‘Wamulongesele Lukuma Luabonga Luatadila Yesu’

16 Aklisto a mangino adi nu luendu lua gutshita mudimo watshitshile Filipo. Yana guabuila mahugo avula ha gulongesa lukuma lua Ufumu gudi athu adi mutagana nawo, nga mu voyage. Idi mumonega egi matangua avula ana jiyago egi ajiya gutagana nu athu. Uvi anjelo ana gututuameza ha gutagana nu athu, handaga Biblia yana gumonesa egi ene ana gutuameza mudimo wa gulongesa hagula lukuma luabonga luhete mu “ifutshi yagasue nu iphuta yagasue nu mazuelelo agasue nu athu agasue.” (Yat. 14:6) Yesu wadiangele guzuela gutuama egi anjelo mbaatuameza mudimo wa gulongesa. Mu gifezegeselo gia ble nu mayiji abola, Yesu wazuelele egi mu sungi ya gumuna​—gisugishilo gia mavu awa—​“amunyi adi anjelo.” Wazuelele luko egi anjelo “mbaanona mu Ufumu wenji athu agasue ana khakhuisa athu ako nu athu ana tshita ndaga jiabola.” (Mat. 13:37-41) Mu tangua dimoshi diene, anjelo mbaabungisa Aklisto ambiwe maji mu nyuma ha guya mu Ufumu mu dilu​—gungima mbaabungisa nji “thundu yakoma” ya “imeme iko”—​anyi Yehowa wana gunana gu organizasio wenji.​—Yat. 7:9; Yone 6:44, 65; 10:16.

    Mikanda ya Kipende (2000-2025)
    Zoga
    Ngina
    • Kipende
    • tumina muthu muko
    • Tomba ndaga jia luholo nu luholo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Luholo lua Gukalegela Site Yetu
    • Gunemesa Ndaga jia Athu Ako
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ngina
    tumina muthu muko