Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Ponapean
  • PAIPEL
  • SAWASEPEN PAIPEL KAN
  • MIHTING KAN
  • w06 4/1 pp. 12-16
  • Iang Koht Kekeidwei Oh Dolung Dahme Mwahu

Sohte kasdo ong met

Kupwurmahk, mehkot sapwung en kihda kasdo

  • Iang Koht Kekeidwei Oh Dolung Dahme Mwahu
  • Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2006
  • Sawaspen Oaralap kan
  • Ire kan me Duwehte Met
  • Oaralapihehda Irelaud 6 lel 9
  • Ia Mwomwen Koluhla Mehlel ah kin Sansalda
  • Meirong kan Kelepw Sohte Kin Kaperenda Siohwa
  • Siohwa kin Kupwur ohla ni Ahnsou me Sapwellime Tohnkaudok kan kin Kesehla Ih
  • Iaduwen Atail Kak Dolung Dahme Mwahu
  • Ire Kesempwal akan Sang nan Pwuhken Oseia
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2007
  • Sapwellimen Oseia Kokohp Kin Sewese Kitail En Kak Iang Koht Kekeidwei
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2006
  • “Sapwellimen Siohwa Ahl Akan Me Pwung”
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2006
  • Alasang Soukohp akan—Oseia
    Atail Doadoahk ong Wehio—2013
Kilang Pil Ekei
Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2006
w06 4/1 pp. 12-16

Iang Koht Kekeidwei Oh Dolung Dahme Mwahu

“Re padok kisinieng, re pahn dolung melimel.”—OSEIA 8:7.

1. Iaduwen atail kak iang Siohwa kekeidwei?

SEILOAKLAHNG wasa ieu me keper kak sohte nohn keper ma aramas koahieklahr emen me kahluwa. E pahn mwahu ken iangada soangen sounkaweid menet sang omw pahn pein kelepw kohkohwei. Ekei pak, met kin rasehng irair me kitail mihmi loale rahnwet. Siohwa pil kin ritingadahng kitail ahl en kahluwa kitail nan sapwtehn tehlap en koasoandi suwed en sampah wet. E pahn keieu mwahu kitail en iang Ih kekeidwei sang atail pahn pein songosong kaweid atail ewen kahk kan. Iaduwen atail kak iang Koht kekeidwei? Sang ni atail kin idawehn mehn kaweid me E ketikihda nan sapwellime Mahsen.

2. Dahme kitail pahn tehkpene nan artikel wet?

2 Nan artikel mwohn met, kitail koasoia duwen sipai karasaras ieu me dierek nan pwuhken Oseia irelaud 1 lel 5. Nin duwen me kitail kilangehr, sipai wet kihda mehn kasukuhl akan me kak sewese kitail en iang Koht kekeidwei. Met kitail uhd koasoia wasa kesempwal ekei en irelaud 6 lel 9. E pahn wia sawas laud kitail en tepikihda mahs oaralapihehda irelaud pahieu pwukat.

Oaralapihehda Irelaud 6 lel 9

3. Ekis oaralapihehda audepen Oseia irelaud 6 lel 9.

3 Siohwa kadarewei Oseia en wia kokohp me pali laud dokedoke keinek eisek en wehin Israel ni paliepeng. Wehio adaneki Epraim pwe ih keinek wet me keieu kehlail rehrail. Wehi wet sohpeiweisang Koht. Oseia irelaud 6 lel 9 kasalehda me aramas akan nan wehio kin salelepek oh kin tiakidi sapwellimen Siohwa inouo oh kin wia me suwed. (Oseia 6:7) Irail kin kehliki wehi kan me re kin ehuiong ah sohte kin men pwurodo rehn Siohwa. Pwehki arail kin kamwerehdi dahme suwed, irail pahn dolung dahme suwed. Met wehwehki me kadeik kohkohdohng irail. Ahpw, kokohp en Oseia pil audaudki pakair kompoake. Siohwa ketin kamehlelehiong aramas akan me irail kak pwurodo reh oh e pahn ketikihong irail mahk ma irail koluhla sang nan mohngiongirail.

4. Mehn kasukuhl konehng dah kan nan kokohp en Oseia me kitail pahn tehkpene?

4 Sang nan irelaud pahieu pwukat en kokohp en Oseia, kitail kak ale kalaudpen kaweid me pahn sewese kitail en iang Koht kekeidwei. Kitail tehkpene mehn kasukuhl konehng pahieu: (1) Koluhla mehlel kin sansal sang atail wiewia kan, kaidehn koasoi kan; (2) meirong kelehpw sohte kin kaperenda Koht; (3) Siohwa kin ketin kupwur ohla ni ahnsou me sapwellime tohnkaudok kan kin sohpeisang Ih, oh (4) pwe kitail en dolung dahme mwahu, kitail en padokedi dahme mwahu.

Ia Mwomwen Koluhla Mehlel ah kin Sansalda

5. Kihda mouren dahme Oseia 6:1-3.

5 Sapwellimen Oseia kokohp padahkiong kitail mehkot laud duwen koluhla oh mahk. Nan Oseia 6:1-3, kitail wadek: “Aramas akan ahpw koasoia, “Kitail pwurala rehn Kauno. E ketin kauweikitaillahr, ahpw ni mehlel, e pahn kamwahwihkitailla. E ketikihongkitailehr lipwen ohla kei, ahpw e pahn kidimpene atail ohla kan, kaidehn? Mwurin rahn riau de siluh e pahn kakehleikitailda. Eri, kitail ahpw pahn momour mwohn silangi. Kitail en song en wehwehki Kauno. E pahn ketido rehtail. Met me mehlel, rasehng duwen mehlel en dakadahn ketipin ni menseng koaros, rasehng duwen mehlel en keteu eh kin kalamwuri sampah.”

6-8. Dahme kahrehda ahn Israel koluhla sapwung?

6 Ihs me wia mahsen akan me kilelediong nan iretikitik pwukat? Ekei aramas nda me mehn Israel salelepek kan me wia mahsen pwukat oh irail lemeleme me mehn Israel kan kin likamwkihda mwomwen koluhla oh kasikasik sapwellimen Koht mahk. Ah ekei aramas kin nda me soukohp Oseia me wia mahsen pwukat oh e peki rehn aramas akan en pwurodo rehn Siohwa. Sohte lipilipil ihs me wia mahsen pwukat, peidek kesempwalo iei met: Irail tohn keinek eisek en wehin Israel pwurodo rehn Siohwa oh kasalehda koluhla mehlel? Pasapeng, soh. Siohwa ketin doadoahngki Oseia oh mahsanih: “Israel oh Suda, dahme I en wiahiong kumwa? Amwa limpoak ohng ie me mwadang en sohrala, rasehng toaik en ni menseng; pil rasehng pwoaik, me kin mwadang sohrala ni menseng kan.” (Oseia 6:4) Ia duwen kesempwalpen kasalehda met ong sapwellimen Koht aramas akan me mihlahr nan pahtoulahn pali ngehn! Limpoak-kadek, de limpoak mehlel, kereniong sohrasang aramas oko, duwehte toaik en ni menseng kan me kin mwadangete sohrala ni ahnsou me ketipin ah kin dakada. Mendahki aramas akan ar kin mwomwen koluhla Siohwa sohte mahsanih kahrepen en ketin mahk ong irail. Dahme sapwung?

7 Ahn Israel koluhla sohte kin sang nan mohngiong. Oseia 7:14 mahsanih me Siohwa sohte kupwurki sapwellime aramas akan: “Re sohte kin kapakap ohng ie sang nan kapehdirail, ahpw re kin pwupwudiong nanpwel oh weriwer duwehte me rotorot akan kin wia.” Oseia 7:16 mahsanih: “Re sohte pwurodohng nan wasa ileile”—wehwehki, “irail sohte pwurodohng kaudok ileile.” (Footnote) Aramas oko sohte men pwurodohng sapwellimen Siohwa kaudok ileile oh e sansal pwe irail sohte men wia wekidekla me anahn pwehn kapwurehdo ahr ehuiong Ih. Ni mehlel, irail sohte uhdahn men iang Koht kekeidwei.

8 Pil mie ehu kahpwal me pid ahn Israel koluhla. Aramas akan wonlahte mwowe oh wiewia dihp—ni mehlel, soangsoangen dihp akan, me iangahki pitihdi aramas pwehn alehdi mwohni, kamaramas, kaudokiong dikedik en eni mwahl, oh pil salamalam oh ehuiong wehi teikan. Nan Oseia 7:4, aramas akan karasarasiong “wasahn sou kisiniei” de wasahn umwun pilawa, pwehki ineng suwed a kin lullul nan kapehdirail akan. Nan soangen irair en ngehn en mwalaun duwehte met, aramas pwukat warohng ale mahk? Soh kowahlap! Oseia padahkiong aramas keptakai pwukat me Siohwa pahn ketin “tamanda diparail oh kalokehkin irail.” (Oseia 9:9) Sohte mwahn pahn mie mahk ong irail!

9. Dahme mahsen akan en Oseia kin padahkiong kitail duwen koluhla oh mahk?

9 Ni atail wadek mahsen en Oseia kan, dahme kitail sukuhliki duwen koluhla oh mahk? Karasepe suwed en mehn Israel salelepek kan padahkiong kitail me ma kitail men ale kamwahu sang ni sapwellimen Siohwa mahk, atail koluhla en sansal me e pwilisang nan mohngiong. Ia mwomwen soangen koluhla wet a kin sansal? Sohte me kak pitihdi Siohwa ki pilen mas de lokaia kan. Koluhla mehlel kin sansal sang atail wiewia kan. Pwe aramas sapwung men en kak ale mahk, e uhdahn pahn kesehla douluhl ah elen dihp oh wekidohng ah mour en pahrekiong irair ileile kan en sapwellimen Siohwa elen kaudok.

Meirong kan Kelepw Sohte Kin Kaperenda Siohwa

10, 11. Me sansal sang karasepen Israel, dahme kahrehda wiahte meirong kelehpw sohte kin kaperenda Siohwa?

10 Ni ahnsouwet, kitail pahn koasoiahda duwen irair keriau me kak sewese kitail en iang Siohwa kekeidwei. Iei met: Meirong kan kelepw sohte kin kaperenda Koht. Oseia 6:6 mahsanih: “I anahne amwail limpoak poatopoat, kaidehn amwail meirong en mahn akan. I anahne nei aramas akan en wehwehkin ie sang ar pahn wiahiong ie meirong isihs kan.” Tehk me Siohwa kin ketin kupwurperenki irair en limpoak-kadek, oh limpoak en me lelepek—irair en nan mohngiong—oh pil kupwurperenki kitail en loalokongkihla duwen Ih. Ahpw, mwein ele ke pahn madamadau laudiki: ‘Dahme kahrehda ire wet kasalehda me Siohwa sohte kin kupwurperenki “meirong” oh “kisakis isihs kan”? Meirong oh kisakis kan soh kin wia kisehn Kosonned en Moses?

11 Meirong oh kisakis akan kin wia kisehn Kosonnedo, ahpw mie kahpwal laud me mih rehn aramas akan me iang momour ni mwehin Oseia. E sansal me mie mehn Israel akan me kin wia soangen meirong pwukat sang ni mwohmwete oh kin mwomwen me re wiahki arail poadidi. Ni ahnsowohte, irail kin wiewia dihp. Pwehki arail wiewia dihp, irail kin kasalehda me mohngiongirail akan sohte audaudki limpoak en aramas lelepek. Irail pil kasalehda me irail soikala sang irail loalokongki Koht, pwe arail mour sohte kin kasalehda met. Ma aramas akan sohte kin ahneki irair en mohngiong mehlel oh sohte kin rapahki elen mour pwung, eri ia katepen arail meirong kan? Siohwa Koht kin kalahdeki arail meirong kan.

12. Oseia 6:6 ketikihda soangen kaweid dah ong aramas en nan rahnwet?

12 Mahsen en Oseia kan kin wia mehn kaweid ong aramas tohto me kin iang towe sarawi kan nan rahnwet. Irail kin kihda kisakis kan ong Koht ki doadoahk en palien lamalam akan. Ahpw, arail kaudok sohte kin kaweid arail wiewia en ehuehu rahn. Iaduwe, soangen aramas pwukat kin kaperenda kupwuren Koht, ma arail mohngiong kan sohte kin kamwekid irail en sukuhliki loalokong pwung duwen Koht oh doadoahngki loalokong pwung wet ni arail pahn weksang elen dihp akan? Aramas emen en dehpa medewe me doadoahk en mwomwohdiso kante pahn kaperenda Koht. Siohwa kin kalahdeki aramas akan me kin song en kenikenla reh pwehki ar mwomwehdahte kaudokiong Ih ahpw sohte kin mourki sapwellime Mahsen.—2 Timoty 3:5.

13. Soangen meirong dah kan me kitail en wia, ahpw dahme kitail en tamataman duwen kesempwalpen meirong pwukat?

13 Ni atail wiahier Kristian mehlel ekei, kitail en tamataman me meirong kan kelepw sohte kin kaperenda Koht. E mehlel me rahnwet kitail sohte kin wia meirong en mahn akan ong Siohwa. Ahpw, kitail kin wia “meirong en kaping ong Koht, me wehwehki, meirong en wahn kilin ewetail ni atail kin kalohkihong wehi pokon duwen mware.” (Ipru 13:15, NW) E inenen kesempwal kitail en dehr duwehte mehn Israel dipan akan en nan mwehin Oseia, oh medemedewe me kitail kak pwainkihda atail wiewia sapwung kan ki meirong en ngehn akan ong Koht. Medemedewe mehn karasepen peinakapw men me kin wiewia tiahk en nenek ni rir. Mwuhr, e wehkada: “I kin kalaudehla ahi doadoahk en kalohk, lemeleme me met pahn pwaindi sapwungo.” Met kin duwehte dahme mehn Israel salelepek kan kin song en wia. Ahpw, atail meirong en kaping kak kaperenda Siohwa, ihte ma e kin patehng madamadau en mohngiong pwung oh wiewia me pwung ohng kupwuren Koht.

Siohwa kin Kupwur ohla ni Ahnsou me Sapwellime Tohnkaudok kan kin Kesehla Ih

14. Dahme sapwellimen Oseia kokohp kin kasalehda me pid kupwuren Koht?

14 Kesiluh en mehn kasukuhl me kitail sukuhliki sang Oseia irelaud 6 lel 9 kin pid iaduwen sapwellimen Siohwa pepehm akan ni ahnsou me sapwellime tohn kaudok kan kin sohpeisang Ih. Koht sapwellimaniki koaros, kehl oh kadek. E kin kasalehda kadek me pid peren oh limpoak ong irail oko me kin koluhla sang diparail kan. Ni ahnsou me sapwellime aramas akan sohte kin koluhla, e kin ketikihong irail kopwung kehlail. Pwehki Koht ah kin ketin kupwurki kamwahupatail, e kin kupwurperen ni ahnsou me kitail kin lelepek oh iang Ih kekeidwei. Melkahka 149:4 mahsanih, “Kauno kin kupwurperenki sapwellime aramas akan.” Ahpw, ia kupwuren Koht ni ahnsou me sapwellime ladu kan kin salelepekla?

15. Nin duwen Oseia 6:7, iaduwen mwekid en ekei mehn Israel akan?

15 Siohwa mahsanih duwen mehn Israel salelepek kan: “Duwehte aramas en sampah teikan, re kauwehla inou me I wiahiong irail. Iei wasa me re kin wiahda tiahk widing ong ie.” (Oseia 6:7, NW) Lepin lokaiahn Ipru me wehwehki ‘widing’ pil kin wehwehki “likamw oh salelepek.” Nan Malakai 2:10-16 lokaiahn Ipru ohte doadoahk pwehn kawehwehda wiewia salelepek en mehn Israel akan ni arail kin salelepek ong arail pwoud akan. Me pid duwen lepin lokaiao ni ah doadoahk nan Oseia 6:7, ehu pwuhk kawehwehda nda me “irair en pwopwoud karasaras ieu me salihpene ehupene wet . . . Irair wet wia pepehm kehlail ieu en ohlahn limpoak.”

16, 17. (a) Iaduwen Israel ah mwekidki sapwellimen Koht inou me e wiahiong wehio? (b) Dahme kitail en tamataman me pid atail wiewia kan?

16 Sang ni inou me Siohwa ketin wiahiongehr Wehin Israel Siohwa kin wiahki wehio duwehte sapwellime likend ni mahsen karasaras. Kahrehda ni aramas oko arail kauwehla kehkehlik kan en inouo, e rasehng arail wiahda dipen kamwahl. Koht kin rasehng ohl pwopwoud lelepek men, ahpw sapwellime aramas akan ahpw kesehla ih!

17 Ah iaduwen kitail? Koht pil kin kupwukupwure ma kitail kin iang ih kekeidwei de soh. E mwahu kitail en tamataman me “Koht me limpoak” oh me atail wiewia kan kin kamwekidada kupwure. (1 Sohn 4:16) Ma kitail kin wia me suwed, kitail kak kansensuwedihala Siohwa. Atail kin tamataman ire wet pahn kak wia irair kehlail ieu en sewese kitail en powehdi kasongosong.

Iaduwen Atail Kak Dolung Dahme Mwahu

18, 19. Mour en padahk dahieu me kitail diar nan Oseia 8:7, oh iaduwen mour en padahk pwoatet ah pweida rehn mehn Israel akan?

18 Kitail pil mehn kasukuhl kapahieu sang ni kokohp en Oseia—me pid iaduwen atail kak dolung dahme mwahu. Me pid duwen mehn Israel akan oh likamw oh wiewia soh katepe kan me ong arail elen salelepek, Oseia ntingihdi: “Ma re padok kisinieng, re pahn dolung melimel.” (Oseia 8:7) Met kitail diar mour en padahk ieu me konehng kitail en kin tamataman: Dahme kitail kin wia ahnsouwet iei me pahn pwarohng kitail mwuhr. Iaduwen mour en padahk wet ah mehlel ohng mehn Israel salelepek kan?

19 Mehn Israel akan kin kamwakamwerehdi me suwed, ni arail kin wiewia dihp. Kitail leme me irail pahn kak kaukaule wiewia met ahpw sohte dolung imwila suwed? Irail uhdahn sohte pahn pitsang kadeik en arail sapwung kan. Nan Oseia 8:13 mahsanih: “Ahpw ngehi, Kauno, I sohte kupwurperenkin irail, oh met I pahn kupwukupwurehte diparail oh kalokehkin irail.” Nan Oseia 9:17 kitail wadek: “Koht me I kin papah pahn soikala sapwellime aramas akan, pwehki ar sohte kin rong. Re pahn saruwaruhla nanpwungen wehi kan.” Siohwa pahn ketin kalokehki mehn Israel akan ki diparail akan. Pwehki arail kamwerehdi me suwed, irail pahn dolung dahme suwed. Sapwellimen Koht kadeik ong irail leledohng irail nan pahr 740 B.C.E., ni ahnsou me wehin Asiria kalowehdi keinek-eisek en wehin Israel oh salihala towe kan sang nan uhdakarail.

20. Dahme kitail sukuhliki sang wiewiahn mehn Israel akan?

20 Dahme mehn Israel akan wia kin padahkiong kitail duwen padahk mehlel wet: Kitail pahn dolung dahme kitail kamwerehdi. Mahsen en Koht padahkiong kitail: “Kumwail dehr pitih pein kumwail; pwe sohte emen kak pitih Koht. Pwe mehkot me aramas pahn padokedi, ihme e pahn dolung.” (Kalesia 6:7) Ma kitail pahn padokedi de kamwerehdi dahme suwed, kitail pahn dolung dahme suwed. Karasepe, irail oko me kin raparapahki mour samin en mour wet pahn ale imwi kan me suwed. Imwila kansensuwed pahn lelohng rehn irail oko me sohte kin koluhkihla arail wiewia sapwung kan.

21. Iaduwen kitail kak dolung dahme mwahu?

21 Eri, iaduwen kitail kak dolung dahme mwahu? Pasapeng en peidek wet kak kohsang ni karasaras mengei wet. Ma soumwet men dolung wahn wihd, e pahn padok tuhke parli? Soh! E uhdahn pahn padokedi dahme e men dolung. Ni ahlohte, ma kitail men dolung dahme mwahu, kitail uhdahn pahn padokedi dahme mwahu. Ke men kaukaule dolung dahme mwahu—soangen mour kansenamwahu ieu nan ahnsou wet oh iangahki koapworopwor en mour soutuk nan sapwellimen Koht sampah kapw? Ma ei, a ke anahne kaukaule padokedi dahme mwahu ni ahmw kin iang Koht kekeidwei oh ahneki mour me kin pahrekiong sapwellime irair en koasoandi pwung kan.

22. Mehn kasukuhl dah kan me kitail sukuhlikier sang Oseia irelaud 6 lel 9?

22 Sang nan Oseia irelaud 6 lel 9, kitail sukuhlikihier mehn kasukuhl pahieu me kitail kak wia pwehn sewese kitail iang Koht kekeidwei: (1) Koluhla mehlel kin sansal sang atail wiewia kan; (2) meirong kan kelepw sohte kin kaperenda Koht; (3) Siohwa kin ketin kupwur ohla ni ahnsou me sapwellime tohnkaudok kan kin sohpeisang Ih; oh (4) kitail anahne padokedi dahme mwahu pwehn kak dolung dahme mwahu. Iaduwen kaimwiseklahn irelaud limau en pwuhken Paipel wet ah pahn sewese kitail en iang Koht kekeidwei?

Iaduwen Ahmw Kak Sapeng?

• Iaduwen koluhla mehlel ah kak sansal?

• Dahme kahrehda meirong kan kelepw sohte kin kaperenda Samatail nanleng?

• Ia kupwuren Koht ni ahnsou me sapwellime tohn kaudok kan kin kesehla Ih?

• Dahme kitail uhdahn pahn kamwerehdi ma kitail men dolung dahme mwahu?

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 13]

Duwehte depwek kan en menseng, ahn mehn Israel akan limpoak sohrala

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 13]

Ahn mehn Israel ineng suwed akan kin lullul duwehte wasa karakar ieu

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 14]

Dahme kahrehda Siohwa kin soikala meirong kan en sapwellime aramas akan?

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 15]

Pwe kitail en dolung dahme mwahu, kitail uhdahn pahn kamwerehdi dahme mwahu

    Pwuhk kan en lokaiahn Pohnpei (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Ponapean
    • Share
    • Me Ke Mwahuki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share