Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Ponapean
  • PAIPEL
  • SAWASEPEN PAIPEL KAN
  • MIHTING KAN
  • w09 8/1 pp. 13-18
  • Mour Soutuk nin Sampah—Koapworopwor Ehu en Kristian kan?

Sohte kasdo ong met

Kupwurmahk, mehkot sapwung en kihda kasdo

  • Mour Soutuk nin Sampah—Koapworopwor Ehu en Kristian kan?
  • Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2009
  • Sawaspen Oaralap kan
  • Ire kan me Duwehte Met
  • Mour Soutuk nan “Mwei Kapw”
  • Dahme Rongamwahu en Sohn Kin Kasalehda?
  • Koapworopwor Ehu me Mehn Suhs kan Kin Ese
  • Dahme Kisinlikou kan en Paipel Mahsanih?
  • Ahl Ehute Ong Mour Soutuk
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—1999
  • Mour Soutuk nin Sampah—Koapworopwor Ehu Sang Rehn Koht
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2009
  • Perenki Atail Koapworopwor
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2012
  • Saledek Lingan Kerendohngehr Sapwellimen Koht Seri Kan
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—1998
Kilang Pil Ekei
Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2009
w09 8/1 pp. 13-18

Mour Soutuk nin Sampah—Koapworopwor Ehu en Kristian kan?

“[Koht] pahn kin ketin limwihasang pilen masarail koaros. Mehla solahr pahn wiawi.”—KAUD. 21:4.

1, 2. Ia duwen atail ese me mehn Suhs tohto ni mwehin Sises kin kamehlele koapworopwor en mour soutuk nin sampah?

MWAHNAKAPW emen me kepwehpwe oh ndand tangadohng rehn Sises, kelepwikihdi mwowe oh patohwanohng: “Maing, Sounpadahk mwahu, dahme I uhdahn pahn wia pwe I en kak alehdi mour soutuk?” (Mark 10:17) Mwahnakapw menet ideidek ia duwen e pahn ale mour soutuk. Ahpw dahme e koasoia kin wehwehki mour nanleng de nin sampah? Nin duwen me kitail koasoiapene nan iren onop en mwowe, sounpar epwiki kei mwowe, Koht ketikihong mehn Suhs kan koapworopwor en kaiasada oh mour soutuk nin sampah. Mehn Suhs tohto ni mwehin Sises kin ahneki koapworopwor wet.

2 Marda, me kompoakepahnki Sises, mwein medemedewe duwen kaiasada nin sampah ni ahnsou me e koasoia duwen rie ohl me melahr: “I patohwan ese me e pahn pwurehng mourda ni rahnen neko.” (Sohn 11:24) Mehlel, Sadusi kan ni ahnsowo sohte kin kamehlele duwen kaiasada. (Mark 12:18) Ahpw nan nah pwuhk, George Foot Moore ntingihdi: “Nting kan . . . en sounpar riepwiki mwohn Krais kasalehda me me tohto kin kamehlele me ehu ahnsou, irail akan me melahr mahs pahn pwurehng mourda nin sampah.” (Judaism in the First Centuries of the Christian Era) Mwahnakapw kepwehpwe menet me pwarodo rehn Sises men ale mour soutuk nin sampah.

3. Peidek dah kan me kitail pahn medemedewe nan iren onop wet?

3 Rahnwet, tohto pelien lamalam kan oh irail me samanih Paipel kin nda me Sises sohte kin ketin padahngki koapworopwor en mour soutuk nin sampah. Pali laud en aramas kin koapworopworki me mwurin ar mehla re pahn momour nan wasakis me ngehn akan mie. Eri, ni arail kin wadek Palien Pwuhk Sarawi ni Lokaiahn Krihk oh kilang lepin lokaia pwukat “mour soutuk,” tohto kin medemedewe me ahnsou koaros e kin dokedoke duwen mour nanleng. Ahpw met mehlel? Ia wehwehn sapwellimen Sises mahsen duwen mour soutuk? Dahme sapwellime tohnpadahk ko kin kamehlele? Palien Pwuhk Sarawi ni Lokaiahn Krihk kin padahngki me kitail kak ahneki mour soutuk nin sampah?

Mour Soutuk nan “Mwei Kapw”

4. Dahme pahn wiawi nan “Mwei Kapw”?

4 Paipel padahngki me Kristian keidi kan pahn iasada sang mehla oh pahn kaunda sampah sang nanleng. (Luk 12:32; Kaud. 5:9, 10; 14:1-3) Ni ahnsou me Sises mahsanih duwen mour soutuk, e sohte kin ahnsou koaros ketin medemedewehte pwihn wet. Medewehla dahme e mahsanihong sapwellime tohnpadahk ko mwurin mwahnakapw kepwehpweo nsensuwedla oh kohkohla pwehki luhk en kihdi eh kepwe koaros oh idawehnla ih. (Mad. 19:28, 29) Sises ketin padahkihong sapwellime wahnpoaron ko me re pahn kaunda nin duwen nanmwarki kan oh kadeikada “kadaudok eisek riaun Israel,” met iei aramas akan en sampah likin irail kan me pahn kakaun nanleng. (1 Kor. 6:2) Ni ahnsou me e mahsanih me irail pahn sohsohki “mour soutuk,” e mahsanih duwen keting me pahn kohwong “koaros” me kin idawehn ih. Mepwukat koaros pahn wiawi nan “Mwei Kapw.”

5. Ia duwen omw pahn kawehwe “Mwei Kapw” me Sises mahsanih nan Madiu 19:28?

5 Ia wehwehn sapwellimen Sises mahsen “Mwei Kapw”? Lepin mahsen pwukat “Mwei Kapw” kin kawehwehdi “sampah kapw” (The Bible—An American Translation), “ahnsoun onehda sapahl mehkoaros” (The Jerusalem Bible), “onohnsapahldahn soahng koaros” (The Holy Bible—New International Version). Pwehki Sises sohte ketin kawehwe lepin mahsen pwukat, e sansal me dahme e mahsanih kin dokedoke koapworopwor me mehn Suhs kan kin ahnekier erein sounpar epwiki kei. E pahn mie onohnsapahl ehu ong irair en sampah, pwe soahng kan pahn duwehla irair en nan mwetuwel en Ihden mwohn Adam oh Ihp wiahda dihp. Onohnsapahl wet pahn kapwaiada sapwellimen Koht inou me pid “wiahda sampah kapw ehu oh lahng kapw ehu.”—Ais. 65:17.

6. Dahme karasaras en sihpw oh kuht kan padahkihong kitail duwen koapworopwor en mour soutuk?

6 Sises pwurehng mahsanih duwen mour soutuk ni ahnsou me e mahsanih duwen kaimwiseklahn koasoandi wet. (Mad. 24:1-3) E mahsanih: “Nein-Aramas lao pahn ketido duwen nanmwarki men, iangahki sapwellime tohnleng kan koaruhsie, e pahn ket nan sapwellime mwoalen kadeik lingan; oh tohn sampah koaruhsie pahn pokonpene mwowe. E ahpw pahn ketin irepeseng irail ni pwihn riau, duwehte silepen sihpw men me kin katohrepeseng nah sihpw kan sang kuht kan.” Irail kan me ale kadeik pahn kasohrala soutuk; “a me pwung kan pahn kolahng nan mour soutuk.” “Me pwung kan” me pahn ale mour soutuk kin ni lelepek utung ‘rien’ Krais kan me keikihdi sapwellimen Koht manaman. (Mad. 25:31-34, 40, 41, 45, 46) Pwehki me keidi kan pilipilda en wiahla kaun akan en Wehin nanleng, sansal me irail “me pwung kan” me pahn wia tohn Wehio nin sampah. Paipel kohpadahr: “[Sapwellimen Siohwa Nanmwarki] pahn sapwellimaniki towe kan sang ehu madau lellahng ni ehu oh sang Pillapo lellahng ni irepen sampah.” (Mel. 72:8, NW) Towe pwukat pahn ahneki mour soutuk nin sampah.

Dahme Rongamwahu en Sohn Kin Kasalehda?

7, 8. Koapworopwor riau dah kan me Sises mahsanihong Nikodihmus?

7 Nin duwen Rongamwahu en Madiu, Mark, oh Luk, Sises ketin doadoahngki lepin mahsen pwukat “mour soutuk” nan parakrap kan en mwowe. Rongamwahu en Sohn koasoia me Sises ketin doadoahngki mahsen pwukat pak 17. Kitail pahn tehkpene duwen ekei ahnsou ko pwehn kilang dahme Sises mahsanih duwen koapworopwor en mour soutuk nin sampah.

8 Sohn kasalehda me Sises tepin mahsanih duwen mour soutuk ong Parisi men me adaneki Nikodihmus. E mahsanihong Nikodihmus: “Sohte emen kak pedolong nan Wehin Koht, ma e sohte pahn ipwiki pihl oh [“sapwellimen Koht manaman,” NW].” Irail akan me pedolong nan Wehin nanleng anahne en “ipwsapahl.” (Sohn 3:3-5) Ahpw kaidehn ihte me Sises mahsanih. E pousehlahte mahsanih duwen koapworopwor me mie ong aramas koaros. (Wadek Sohn 3:16.) Sises mahmahsanih duwen koapworopwor en mour soutuk ong sapwellime keidi kan nanleng oh pil meteikan nin sampah.

9. Koapworopwor dahieu me Sises mahsanihong lih en Sameria?

9 Mwurin e mahseniong Nikodihmus nan Serusalem, Sises eri ketiketlahng paliepeng en Kalili. Ni ahnsowo, e ketin tuhwongada lih emen ni pwarer en Seikop limwahn kahnimw en Saikar nan Sameria. E ahpw mahsanihong ih: “Mehmen me nimpil sang ni pihl wet me I pahn kihong solahr pahn pwurehng men nimpilda kohkohlahte. Pihlo me I pahn kihong, pahn poad loale oh wiahla pwapwangkadahn pihl me pahn kuskusdahng mour soutuk.” (Sohn 4:5, 6, 14) Pihl wet kin wia kasalepen sawas kan me Koht ketikihda pwehn onehda sapahl aramas koaros ong mour soutuk, iangahki irail akan me pahn mour nin sampah. Nan pwuhken Kaudiahl, e kasalehda dahme Koht pein mahsanih: “Mehmen me men nimpildahr, I pahn kihong pwe en nimasang utuhnpihl en komour sang nan ei kalahngan.” (Kaud. 21:5, 6; 22:17) Kahrehda, Sises kin mahsanihong lih en Sameria duwen mour soutuk ong irail me keidi kan me pahn sohsohki Wehio oh pil aramas koaros me kin pwoson Koht oh sapwellime inou kan me ahneki koapworopwor en mour nin sampah.

10. Mwurin e ketin kamwahwihala ohl soumwahwo ni lepin leh me mi Pedehsda, dahme Sises mahsanihong kaun en pelien lamalam kan me kin uhwong ih duwen mour soutuk?

10 Sounpar mwurio, Sises pwurehng ket nan Serusalem. E ketin kamwahwihala ohl soumwahu men ni lepin leh ehu me mi Pedehsda. E ketin kawehwehiong men Suhs kan me kin kauwe ih me “Sapwellimeo sohte kin wia mehkot ni pein eh koasoandi, pwe me e kin kilang me Sahmo kin ketin wia.” Mwurin e mahsanih me Sahmo “ketikihongehr Sapwellimeo manaman unsek en kadeik,” Sises eri mahsanih: “Mehmen me kin rong ei padahk oh pwoson ih me ketin kadariehdo, iei ih me ahneki mour soutuk.” Sises pil mahsanih: “Ahnsou ehu pahn kohdo me irail koaros me mihmi nan sousou kan pahn rong kapitie [en Nein aramas], oh re pahn pedoisang nan arail sousou kan. A me wiewia mwahu kan pahn iasadahng mour, a me wiewia suwed kan pahn iasadahng kadeik.” (Sohn 5:1-9, 19, 22, 24-29) Sises kin mahsanihong mehn Suhs kan me kin kaloke ih me Koht ketin idihada ih pwehn kapwaiada koapworopwor en mour soutuk nin sampah me mehn Suhs kan kin ahneki. E pahn ketin wia met ni eh pahn ketin kaiasada me melahr akan.

11. Ia duwen atail ese me koapworopwor en mour soutuk nin sampah kin pidada dahme Sises mahsanih nan Sohn 6:48-51?

11 Nan Kalili, aramas kid kei tepida idawehn Sises pwehki re men ale pilawa me Sises ketikihda ni manaman. Sises ketin padahkihong irail duwen ehu soangen pilawa, me iei “pilawahn komour.” (Wadek Sohn 6:40, 48-51.) E mahsanih: “Pilawa me I pahn kihda, iei udukei.” Sises ketikihda sapwellime mour ong irail me pahn iang ih kaunda sapwellime Wehio nanleng oh pil tohn “sampah en mourkihla.” “Ma mehmen pahn tungoale pilawa wet,” met wehwehki en kasalehda pwoson manaman en komour sang sapwellimen Sises meirong, e pahn ahneki koapworopwor en mour soutuk. Ei, koasoiepen “momour kohkohlahte” kin pil pid koapworopwor en mour soutuk erein kaundahn Mesaia me mehn Suhs kan ahneki.

12. Mehnia koapworopwor me Sises mahseniong irail ko me kin uhwong ih ni eh mahsanih ‘e pahn kihong sapwellime sihpw mour soutuk’?

12 Mwuhr ni Sarawi en Isimwas nan Serusalem, Sises mahsanihong irail ko me kin uhwong ih: “A kumwail sohte pahn kamehlele, pwehki kaidehn kisehn nei sihpw kumwail. Nei sihpw akan kin rong ngilei; oh I ese irail, oh re kin idawehn ie. I kihong irail mour soutuk.” (Sohn 10:26-28) Ia duwe, Sises mahsanihte duwen mour nanleng, de e pil ketin medemedewe duwen mour soutuk nan paradais nin sampah? Ahnsou kis mwowe, Sises ketin kangoangehki sapwellime tohnpadahk ko mahsen pwukat: “Kumwail kisin pwihn sihpw, kumwail dehr perki mehkot. Pwe Samamwail kupwurperenkidahr en ketikihong kumwail sapwellime wehi.” (Luk 12:32) Ni Sarawi en Isimwas wet, Sises mahsanih: “Pil mie ekei nei sihpw [“sihpw teikan,” NW] me sohte mi nan kehl wet. I uhdahn pahn weiraildo.” (Sohn 10:16) Eri, ni ahnsou me Sises mahseniong irail ko me kin uhwong ih, sapwellime mahsen kan kin pid duwen koapworopwor en mour nanleng ong “kisin pwihn sihpw” oh koapworopwor en mour soutuk nin sampah ong me rar kei me wia “sihpw teikan.”

Koapworopwor Ehu me Mehn Suhs kan Kin Ese

13. Ia wehwehn sapwellimen Sises mahsen pwukat: “Ke pahn iang ie mi nan Paradais”?

13 Erein eh wie lokolok pohn tuhkeo, Sises ketin kadehdehda ni sansal duwen koapworopwor en aramas. Loallap suwed men me iang langada limwah peki rehn Sises en ketin tamataman ih ni eh pahn ket nan sapwellime wehi. Sises eri ketin inoukihong: “I ndaiong uhk ni mehlel rahnwet, Ke pahn iang ie mi nan Paradais.” (Luk 23:43, NW) Pwehki ohl menet mehn Suhs men, Sises sohte anahne ketin kawehwehiong ih duwen Paradais. E ese duwen koapworopwor en mour soutuk nin sampah ni ahnsou kohkohdo.

14. (a) Ire dahieu me kasalehda me koapworopwor en nanleng wia mehkot apwal ong wahnpoaron ko en wehwehki? (b) Iahd me sapwellimen Sises tohnpadahk kan wehwehkihda duwen koapworopwor en nanleng?

14 Ahpw ni ahnsou me Sises mahsanih duwen koapworopwor en nanleng, e anahne kawehwe duwen met. Ni eh mahseniong sapwellime tohnpadahk ko duwen e pahn ketidalahng nanleng pwehn kaunopada dewerail, re sohte wehwehki dahme e mahsanih. (Wadek Sohn 14:2-5.) Mwuhr e mahsanihong irail: “Pil mie me tohto me I men ndaiong kumwail, ahpw met me inenen apwal ong kumwail en wehwehki. A ni Ngenen [“sapwellimen Koht manaman en,” NW] mehlelo eh pahn ketido, e pahn ketin kahluwai kumwail ong nan soangen mehlel koaros.” (Sohn 16:12, 13) Mwurinte Pendekos pahr 33, ni ahnsou me irail keikihdi sapwellimen Koht manaman pwehn wiahla nanmwarki kei ni ahnsou kohkohdo, ih ahnsowo me sapwellimen Sises tohnpadahk ko wehwehkihda me mwoalarail kan pahn mi nanleng. (1 Kor. 15:49; Kol. 1:5; 1 Pit. 1:3, 4) Koapworopwor en sohsohki nanleng wia rohng kapw ehu, oh e wiahla ire kesempwal ehu nan kisinlikou kan nan Palien Pwuhk Sarawi ni Lokaiahn Krihk. Ahpw ia duwe, kisinlikou pwukat kin pwurehng kasalehda duwen koapworopwor en mour soutuk nin sampah?

Dahme Kisinlikou kan en Paipel Mahsanih?

15, 16. Ia duwen kisinlikou ong mehn Ipru kan oh lokaia kan en Piter kasalehda duwen koapworopwor en mour soutuk nin sampah?

15 Nan nah kisinlikou ong mehn Ipru kan, wahnpoaron Pohl koasoiong ienge Kristian kan nin duwen irail kan “me Koht pil ketin malipeier” ong nanleng. Ahpw nin duwen lokaiahn Krihk, e pil koasoia me Koht ketikihong Sises “sampah me pahn kohdo me aramas kin kousoan ie.” (Ipru 2:3, 5 NW; 3:1) Nan Palien Pwuhk Sarawi ni Lokaiahn Krihk, lepin lokaia pwukat “sampah . . . me aramas kin kousoan ie” kin (ahnsou koaros) wehwehki aramas kan me kin momour nin sampah. Eri, “sampah me pahn kohdo me aramas kin kousoan ie” iei koasoandi en sampah ni ahnsou kohkohdo pahnangin kaundahn Sises Krais. Eri, Sises pahn ketin kapwaiada sapwellimen Koht inou: “Me pwung kan pahn koukousoan nan sahpwo [“sampah,” NW] oh re pahn sapwenikihla kohkohlahte.”—Mel. 37:29.

16 Wahnpoaron Piter pil ntingihdi duwen dahme pahn wiawi ong aramas akan ni ahnsou kohkohdo. E ntingihdi: “Nanleng oh sampah en ahnsou wet mihmihehki mahsenohte en Koht oh wie nekinek ong ni ahnsou re pahn ohkihla kisiniei. Re wie nekinek ong ni rahnen kadeik, iei rahnen kamwomwmwomwlahn me suwed kan.” (2 Pit. 3:7) Dahme pahn wiliandi nanleng me karasahiong koperment kan oh koasoandi en aramas suwed kan me kin mihmi met? (Wadek 2 Piter 3:13.) “Nanleng kapw” me iei sapwellimen Koht Wehin Mesaia oh “sampah kapw” me iei koasoandi en aramas pwung kan me wiawihkihda tohnkaudok mehlel kan, me pahn wiliandi.

17. Ia duwen Kaudiahl 21:1-4 eh kin kawehwehda duwen koapworopwor en aramas akan?

17 Kaimwiseklahn pwuhk en Paipel kin kamwakidada atail mohngiong ki kasansal duwen aramas akan ar pahn unsekla. (Wadek Kaudiahl 21:1-4.) Met kin wia koapworopwor ong aramas koaros me pwoson Koht oh sapwellime inou kan sangete ni ahnsou me tepin aramas dipada nan mwetuwel en Ihden. Aramas pwung kan pahn mour nan Paradais nin sampah kohkohlahte oh sohte pahn mahla. Palien Pwuhk Sarawi ni Lokaiahn Ipru oh Palien Pwuhk Sarawi ni Lokaiahn Krihk kin utungada koapworopwor wet oh e kin kakehlaka sapwellimen Siohwa ladu lelepek kan rahnwet.—Kaud. 22:1, 2.

Ke Kak Kawehwehda?

• Ia wehwehn sapwellimen Sises mahsen pwukat “Mwei Kapw”?

• Dahme Sises mahsanihong Nikodihmus?

• Dahme Sises ketin inoukihong loallap suwedo me langada limwah?

• Ia duwen kisinlikou ong mehn Ipru kan oh soahng kan me Piter koasoia ar kasalehda mehlelpen koapworopwor en mour soutuk nin sampah?

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 14]

Me rasehng sihpw pahn ale mour soutuk nin sampah

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 16]

Sises mahsanihong meteikan duwen mour soutuk nin sampah

    Pwuhk kan en lokaiahn Pohnpei (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Ponapean
    • Share
    • Me Ke Mwahuki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share