“Kihong Ahmw Petehk Laud Sang Dahme Ke Kin Kalap Uhdahn Wia”

“Ihme kahrehda e konehng mehlel kitail en kihong atail petehk padahk kan me kitail rongehr oh wia met laud sang dahme kitail kin kalap uhdahn wia, pwe kitail dehr peiweisang padahk mehlel.”​—IPRU 2:1, New World Translation.

1. Kihda karasaras kan ong iaduwen mehn kerempwa kan pahn kakete kahrehong aramas en lelohng kahpwal.

ARAMAS 37,000 kin mehla nan sounpar koaros pwehki aksident en sidohsa nan wehin United States kelepw. Aramas loalokong kan kin nda me pali laud en aramas pwukat me kin mehkihla aksident en sidohsa sohte pahn aksident ma irail kin diraip kanahieng. Ekei aramas ni ahnsou irail me kin diraip wararail sidohsa kin kilang kilel tikitik oh laud kan limwahn ahl akan de re kin doadoahngki neirail cell phone oh mehpwukat kin kauwehla arail diraip kanahieng. Oh pil, ekei aramas kin mwenge ni ahnsou me irail diraip wararail sidohsa kan. Ni mehlel, irair pwukat koaros kin wia mehn kerempwa kan me kak kauwehla ahn aramas diraip kanahieng oh kak kahrehong irail en aksident.

2, 3. Kaweid dahieu me Pohl kihong mehn Ipru Kristian akan, oh dahme kahrehda ah kaweid konehng?

² Mpen sounpar 2,000 mwohn sidohsa kan wiawihda, wahnpoaron Pohl koasoia duwen mehn kerempwa ieu me kin kahrehong mehn Ipru Kristian akan en lelohng kahpwal akan. Pohl kasansalehda me Sises Krais kaiasadahr oh aleier pwais me laudsang tohnleng kan koaros, pwe e kin mih ni pali maun en Koht. Wahnpoarono eri mahsanih: “Ihme kahrehda e konehng mehlel kitail en kihong atail petehk padahk kan me kitail rongehr oh wia met laud sang dahme kitail kin kalap uhdahn wia, pwe kitail dehr peiweisang padahk mehlel.”​—Ipru 2:1, NW.

³ Dahme kahrehda irail mehn Ipru Kristian akan anahne “kihong arail petehk padahk kan (me pid duwen Sises) oh wia met laud sang dahme irail kin kalap uhdahn wia”? Pwehki Sises ketidahlahr nanleng mpen sounpar 30 mwowe sang ahnsowo. Pwehki sohlahr arail Soumas, ekei mehn Ipru Kristian akan tepiada sohpeila sang pwoson mehlel. Irail kin mweidong kaudok en mehn Suhs akan en wiahla mehn kerempwa ieu ong irail, iei arail kaudok en mahs.

Irail Anahne Rong Kanahieng

4. Dahme kahrehda ekei mehn Ipru Kristian akan kakete men pwurehng pwurala arail kaudok en mehn Suhs akan?

⁴ Dahme kahrehda Kristian emen kakete men pwurehng pwuralahng kaudok en mehn Suhs akan? Mwein pwehki koasoandi en kaudok pahn Kosonnedo kin doadoahngki mehkan me aramas pahn kak kilangki masarail akan. Aramas akan kak kilangki masarail kan samworo kan oh irail pil kak ned meirong isihs kan. Ahpw, kaudok en irail Kristian akan kin weksang met. Kristian akan kin ahneki Samworo Lapalap, Sises Krais, ahpw irail sohte kilang ih nin sampah erein sounpar silihsek. (Ipru 4:14) Irail pil ahneki Tehnpas Sarawi, ahpw e kin ketiket nanleng. (Ipru 9:24) Weksang irail akan me mih pahn Kosonnedo, sirkumsais kin wiawi ni paliwar, ahpw sirkumsais en Kristian kin wehwehki me “eh mohngiong sirkumsaislahr​—⁠iei doadoahk en ngehnen Koht.” (Rom 2:29) Ong mehn Ipru Kristian akan, kaudok en Kristian mwein kin mwomwen wia mehkot me irail sohte kak kilangki masarail kan.

5. Iaduwen Pohl kin kasalehda me koasoandi en kaudoko me Sises ketin wiahda kin wia kesempwal sang Kosonnedo?

⁵ Irail mehn Ipru Kristian akan anahne pohnese me mie mehkot kesempwal duwen koasoandi en kaudoko me Krais ketin wiahdahr. E kin poahsoankihda pwoson kaidehn dahme kitail kin kilangki masatail kan, ahpw e kesempwal sang Kosonnedo me kohwong soukohp Moses. Pohl ntingihdi: “Pwe ma ntahn kuht oh kouwol kan, oh pehsen koupwul me meirongalahr akan kin usupiong aramas me saminlahr ong kaudok, oh met kin kamwakeleirailda, eri, ntahn Krais soh pahn manamansang? Krais ketin meirongkihong Koht pein ih unsek ni meirong mwakelekel ehu sang rehn sapwellime ngehn soutuk. Ntahn Krais pahn kamwakelehda kapehditail kan sang tiahk en kaudok soh-katepe kan, pwe kitail en kak papah Koht ieias.” (Ipru 9:13, 14) Ei, mahkpen dipatail kan me kin kak kohsang pwoson meirong tomw en Sises Krais kin wia mehkot inenen kesempwal sang meirong kan me wiawi pahn Kosonnedo.​—Ipru 7:26-​28.

6, 7. (a) Dahme pahn wiawi me kahrehong irail mehn Ipru Kristian akan en “kihong arail petehk kanahieng padahk kan me irail rongehr oh wia met laud sang dahme irail kin kalap uhdahn wia”? (b) Ni ahnsou me Pohl ntingwong mehn Ipru kan, ia uwen ahnsou me luhwe ong Serusalem? (Kilang footnote.)

⁶ Pil mie kahrepe ieu me irail mehn Ipru Kristian akan anahne en ngoangki kapwaiada dahme irail kin rong sang Sises. E ketin kohpadahr me Serusalem pahn ohla. Sises mahsanih: “Pwe rahn ekei pahn kohdo, me omw imwintihti kan pahn keleiukpene, kapiluhkpene, koaitenuhkala sang ni pali koaros. Re pahn karangkeiukediong nanpwel, iangahki noumw seri kan. Sohte ehu takai pahn luhwehdi pohn ehu, pwehki omw sohte dehdehki ahnsou me Koht ketidohn komouruhkala.”​—Luk 19:43, 44.

⁷ Met pahn wiawi iahd? Sises sohte kasalehda rahno de aua. Ahpw, e kihong irail kaweid wet: “Ni amwail pahn kilang karis en sounpei kei me kapilpenehr Serusalem, kumwail pahn esehki me ahnsoun eh ohla kerendohr. Eri,ni ahnsowo irail kan me mihmi nan Sudia, re en sopolahng pohn dohl kan; oh me mihmi nan kahnimwo, re en sopohsang loale; oh me mihmi nansapw, re dehpa pwurolong nan kahnimwo.” (Luk 21:20, 21) Erein sounpar 30 mwurin Sises wia mahsen pwukat, ekei Kristian akan nan Serusalem sohlahr ngoangki oh irail kin mweidong mehn kerempwa kan en kaluwetala irail. Ni karasaras, irail sohte kin kilikilang nanial wasa me re kin tangatangie. Ma irail sohte kapwungala arail madamadau kan, irail pahn uhdahn lelohng kahpwal. Edetehn irail kin kamehlele de soh, ohlahn Serusalem kerendohr!a Koapworopworki me kaweid en Pohl pahn kapirada irail Kristian akan nan Serusalem me kin mwomwen memeir ni pali ngehn.

Rahnwet Kitail Anahne “Kihong Atail Petehk Kanahieng Padahk kan me Kitail Sukuhlikier”

8. Dahme kahrehda kitail anahne “rong kanahieng” padahk mehlel kan en Mahsen en Koht?

⁸ Duwehte Kristian akan nan keieun senturi, kitail pil anahne “kihong atail petehk padahk kan me kitail sukuhlikier oh wia met laud sang dahme kitail kin kalap uhdahn wia” wehwehki tehk kanahieng padahk mehlel kan en Mahsen en Koht. Dahme kahrehda? Pwehki kamakam laud pahn wiawi, kaidehn ong wehi ehute, ahpw ong koasoandi suwed wet pwon. (Kaudiahl 11:18; 16:14, 16) Ni mehlel, kitail sohte ese mehnia rahn oh aua me Siohwa pahn ketin wia met. (Madiu 24:36) Eri, kitail kin wiahla sounkadehde kan ong pweidahn kokohp akan en Paipel me kin ni sansal, kasansalehda me kitail kin mih ni “imwin rahn akan.” (2 Timoty 3:1-5) Kahrehda, kitail anahne mwasamwasahn oh kaleke mehkot me pahn kak kahrehong kitail en sohpeweisang padahk mehlel. Kitail anahne rong kanahieng oh kapwaiada Mahsen en Koht oh ahneki madamadau ieu me kereniong rahno pahn leledo. Ihte ahl wet me pahn kak sewese kitail “en pitsang mepwukat koaros me pahn wiawi.”​—Luk 21:36.

9, 10. (a) Iaduwen kitail kak kasalehda me kitail kin rong kanahieng mehkan ni pali ngehn? (b) Iaduwen Mahsen en Koht kin wia ‘lamp ieu ong nehtail kan’ oh ‘kamarainpen atail wasahn alu kan’?

⁹ Nan ahnsou kesempwal pwukat, iaduwen kitail kak kasansalehda me kitail kin “kihong atail petehk kanahieng” mehkan ni pali ngehn? Ehu ahl kitail kak wia met, iei sang ni atail kin kaukaule iang towehda mihding kan oh kapokon kan en Kristian. Kitail pil anahne wiahla tohnsukuhl en Paipel ngoang kei pwe met pahn kak sewese kitail en karanih Siohwa, iei Ih me ketin wiahda Paipel. (Seims 4:8) Ma kitail kin loalokongkihla Siohwa ki pein atail onop Paipel oh iang towehda mihding kan, kitail pahn duwehte sounmelkahkao me mahsanih met ong Koht: “Sapwellimomwi mahsen, iei serepei, mehn kaweid ie, oh kamarainpen elei kan.”​—Melkahka 119:105.

¹⁰ Ni ahnsou me Paipel kin kehsehkin kitail duwen sapwellimen Koht kupwur kan ong dahme pahn wiawi ni ahnsou kohkohdo, e kin wia ‘kamarainpen ahl atail kan.’ E pil kin wia duwehte ‘lamp ieu ong nehtail kan.’ Met kin wehwehki, me e kak kaweidih kitail duwen atail kahk kan ni ahnsou me kitail kin lelohng kahpwal akan. Ih kahrepe e kesempwal kitail en “rong kanahieng” ni ahnsou me kitail kin tuhpene​—⁠kitail oh iengatail pwoson akan oh pil ni ahnsou me kitail kin pein wadek Mahsen en Koht. Ire kesempwal kan me kitail pahn sukuhliki pahn sewese kitail en wiahda pilipil pwung kan oh katepe kan me pahn kaperenda Siohwa. (Lepin Padahk 27:11; Aiseia 48:17) Iaduwen kitail kak kalaudehla atail kin rong kanahieng ni ahnsoun mihding kan oh pein atail onop Paipel, pwe kitail pahn kak paiekihda sapwellimen Koht sawas kan ni pali ngehn?

Kalaudehla Atail Kehlen Rongorong Mwahu ni Ahnsoun Mihding kan

11. Dahme kahrehda ekei ahnsou e sohte pahn mengei en rongorong kanahieng ni ahnsou me mihding en Kristian akan kin wiawi?

¹¹ Ekei ahnsou, e sohte kin wia mehkot mengei en rongorong kanahieng ni ahnsoun mihding kan en Kristian kin wiawi. E mengei atail madamadau kan en salongala ni ahnsou me emen seri pahn sengiseng de aramas emen pahn pwand en iang sarawi oh raparapahki eh wasahn mwondi. Mwurin doadoahk rahn ehu pwon, kitail kin pwang. Emen me wia padahk ele mwein kaidehn sounkapahrek koahiek men oh eh padahk sohte nohn kaperen en rong, oh mwohn kitail ese, kitail kin uhd medemedewe duwen mehkot tohrohr sang padahko​—mwein kitail pil tepida meir! Pwehki ire kesempwal kan kin kohda nan padahk kan, kitail anahne nantihong kalaudehla atail kehlen rongorong kan ni ahnsou mihding kan. Ahpw, iaduwen kitail kak wia met?

12. Dahme pahn kak sewese kitail en rong kanahieng nan mihding kan?

¹² Ma kitail kin kaunopada mwahu ong mihding kan, e pahn mengei en rong kanahieng. Eri, dahme ke soh koasoanehdi ahnsou kan pwe ken kak medemedewe duwen pwuhk kan me ke pahn doadoahngki ong mihding? Ehu ehu rahn, ihte me anahn, iei minit kei ong wadek oh doudouloale duwen irelaud kan me kileledi ong wadawad en Paipel ong wihko. Ma kitail pahn koasoanedi mwahu, kitail pil kak diarada ahnsou en kaunopada ong Pwuhk Study en Mwomwohdiso oh onop en Kahn Iroir. Sohte lipilipil koasoandi en onop dah kitail pahn wia, kitail kak kamehlele met: Kaunopada mwahu ong mihding kan pahn sewese kitail en rong kanahieng duwen padahk kan de pwuhk kan me kin koasoipene nan mihding en mwomwohdiso kan.

13. Dahme pahn kak sewese kitail en medemedewe oh rong kanahieng audepen mihding kan?

¹³ Likin kaunopada mwahu ong mihding kan, ekei aramas kin diarada me irail kin rong kanahieng nan mihding kan ni ahnsou me irail kin mwomwohd nan sehr kan me mih mwowe nan Kingdom Hall. Kilang sounkapahreko, pahkpeseng noumw Paipel ni ahnsou me sounkapahreko kin wadek iren Paipel kan, oh ntingihdi note kan kin pil wia sawas laud pwe kitail en dehr medemedewe duwen mehkot likin mihding. Ahpw, wiepen kalaudehla atail kehlen rongorong me keieu kesempwal, iei en kaunopada mongiongitail kan. Kitail anahne wehwehki oh kalahnganki kahrepen kitail kin tuhpene. Kahrepe keieu kitail oh iengatail pwoson akan kin pokonpene, pwehki kaudokiong Siohwa. (Melkahka 26:12; Luk 2:36, 37) Mihding kan iei ahl kesempwal ieu ong ale ketihnain en pali ngehn. (Madiu 24:45-​47) Oh re pil kin kihong kitail ahnsou mwahu kan en ‘nsenoh sawaspene ni kasalepen atail limpoak oh atail wiewia mwahu kan.’​—Ipru 10:24, 25.

14. Dahme kin kahrehong mihding ehu en pweida?

¹⁴ Ekei aramas ele mwein kin nda me mihding kan kin mwahu ma sounwia padahk kan me koahiek. Ma sounwia padahk kan me koahiek, mihding wet iei mihding mwahu ieu. Ahpw, ma sounwia padahk kan me soh-koahiek, kitail ele mwein kin nda me mihdingo sohte mwahu. Ni mehlel, irail akan me kin iang mih nan prokram en mihding kan kin anahne wia uwen me irail kak en koahiekla wia arail padahk kan pwen kak lelong mongiong en aramas akan. (1 Timoty 4:16) Ahpw, me sounrongorong kan anahne en dehr kauwe irail. Edetehn koahiek en padahk en irail sounwia padahk kan me kesempwal, irair wet kelepw sohte kin kahrehong mihding en pweida de soh. Ke soh pil pahn pwungki me kitail anahne keieu kesempwaliki, kaidehn uwen mwahu soun-wia padahk kan kin wia arail padahk kan, ahpw uwen mwahu me pein kitail pahn rong arail padahk kan? Ni ahnsou me kitail kin iang towehda mihding kan oh rong kanahieng audepe kan, kitail kin kasalehda me kitail kin kaudokiong Koht ni ahl me E kin ketin kupwurki. Met kin kahrehong mihdingo en pweida. Ma kitail kin ngoangki loalokongkihla Koht, kitail pahn paiekihda mihding kan, mehnda ma sounwia padahk me koahiek de soh. (Lepin Padahk 2:1-5) Eri, kitail pahn wia uwen me kitail kak en “kihong atail petehk laud sang dahme kitail kin kalap uhdahn wia” nan atail mihding kan.

Paiekihda Pein Atail Onop Paipel Ni Unsek

15. Iaduwen onop oh doudouloale sewese kitail?

¹⁵ Kitail kak paiekihda laud sang atail kin ‘rong kanahieng’ ni ahnsou kitail kin wia pein atail onop Paipel oh doudouloale. Wadawad oh doudouloale audepen Paipel oh pwuhken Kristian teikan pahn kihong kitail ahnsou mwahu kan en kahrehong padahk mehlel kan en Mahsen en Koht en tengla nan mongiongitail kan. Met pahn uhd, kamwekidada laud atail madamadau kan oh wiewia kan. Ni mehlel, met pahn sewese kitail en perenki wia kupwuren Siohwa. (Melkahka 1:2; 40:8) Ihme kahrehda, kitail anahne kalaudehla atail kehlen madamadau kan, pwe e pahn kak sewese kitail ni ahnsoun onop kan. E mengei en mweidong mehn kerempwa kan en kasalongehla kitail! Mehn kerempwa tikitik kan​—phone call de katairong ehu​—⁠pahn kak kahrehong kitail en salongala. De mwein pein kitail edetehn sohte mehn kerempwa kan kin wiawi, ahpw kitail kin apwaliki mwohndi oh rongorong ni ahnsou reirei. Mwein kitail kin mwohndi oh men ale ketihnain en pali ngehn, ahpw ahnsoukis pahn dower powe atail madamadau kan pahn tepiada medemedewe duwen mehkot likin onopo. Iaduwen kitail kak “rong kanahieng” ni ahnsoun pein onop Mahsen en Koht?

16. (a) Dahme kahrehda e kesempwal kitail en koasonehdi mwahu atail ahnsou ong wia pein atail onop? (b) Iaduwen ke wiahda ahnsoun onop Mahsen en Koht?

¹⁶ Katepe laud kitail en wiahda koasoandi ieu oh pil pilada ehu wasa me pahn sewese kitail en wia onop mwahu. Pali laud en kitail, ahnsou oh wia kelekelepwla kin apwal en wia. Ele mwein kitail kin pehm me wiewia kan ni ehu ehu rahn kin wiahkihla kitail duwehte tuhke pwoat me kin peila nan pillap kehlail ehu. Ni mehlel, kitail anahne en pelianda uhk kehlail wet, oh rapahki deke tikitik ieu pwen kak kommoal powe. Kitail sohte kak ihte awih ahnsou ieu en kohda pwen wia atail onop. Ahpw, kitail anahne en powehdi irair pwukat, ni atail pahn koasoanehdi mwahu atail ahnsou ong onop. (Episos 5:15, 16) Ekei kin koasonehdi ahnsou mwotomwot ni menseng kan pwe iei ih ahnsou sohte mie mehn kerempwa kan. Ekei kin diarada me ni soutik kan kin mwahu ong irail. Eri, kitail en dehr pohnsehsehla uwen kesempwal en loalokongkihla loalokong pwung en Koht oh sapwellime Ohl. (Sohn 17:3) Kitail en koasoanehdi ahnsoun wia pein atail onop oh kapwaiada koasondi wet.

17. Dahkot doudouloale, oh iaduwen kitail pahn kak paikihda sang met?

¹⁷ Doudouloale​—iei medemedewe duwen dahme kitail sukuhliki sang atail onop​—me inenen kesempwal. Met kin sewese kitail en wehwehki duwen kupwuren Koht me ntingihdi nan Pwuhk Sarawi oh uhd kohwong nan mongiongitail kan. Doudouloale kin sewese kitail en wehwehki iaduwen kitail pahn kak kapwaiada kaweid en Paipel pwe kitail pahn kak “kapwaida mahsen en Koht, kaidehn rongete.” (Seims 1:22-​25) Oh pil, doudouloale kin sewese kitail en karanih Siohwa, pwe met kin sewese kitail en medemedewe duwen sapwellime irair akan oh iaduwen irair pwukat kin sansalda nan pwuhk kan me kitail kin doadoahngki ni ahnsoun onop kan.

18. Soangen irair dah kei me anahn ma kitail pahn kak doudouloale oh pweida mwahu?

¹⁸ Pwen paiekihda atail onop oh doudouloale, kitail anahne kihsang mehn kerempwa kan sang atail madamadau kan. Ma kitail men sukuhliki ire kapw kan ni ahnsou kitail kin doudouloale, kitail anahne en dehr medemedewe duwen mehn kerempwa kan me kin wiawi ni ehu ehu rahn. Anahne ahnsou oh kelepwla ma kitail pahn doudouloale, ahpw ia uwen kansenamwahu en alehdi ketihnain en pali ngehn oh pihlen padahk mehlel me diarekda nan Mahsen en Koht!

19. (a) Dahme sewese ekei aramas en kareireila arail ahnsoun pein onop? (b) Ia atail madamadau ong onop, oh kapai dah kei kitail pahn kak alehdi sang wiewia kesempwal wet?

¹⁹ Ahpw, iaduwen ma kitail sohte kak rong ni ahnsou reirei, oh atail madamadau kan kin tepida medemedewe duwen mehkot tohrohr mwurinte kitail tepida wia onop? Ekei kin diarada me re kin kalaudehla arail kehlen madamadau ni ahnsoun onop ma irail kin tepikihda onop mwotomwot oh ekis ekis kareireila arail ahnsoun onop akan. Atail mehn akadei kan iei en doadoahngki ahnsou laud en wia atail onop, kaidehn ni karuwaru. Kitail anahne en kalaudehla atail ineng kan en perenki onopki audepen onopo. Oh kitail pil kak wia research oh doadoahngki sawaspen Paipel tohto me pwihn en ladu lelepek oh loalokong wiahda ong kitail. Mie katepe laud en onopki “sapwellimen Koht kupwur rir akan.” (1 Korint 2:10) Met kin sewese kitail en kalaudehla atail loalokongkihla Koht oh kakehlahda atail kehlen en kasawiahda dahme mwahu oh dahme suwed. (Ipru 5:14) Ma kitail kin wia tohnsukuhl ngoang kan en Mahsen en Koht, kitail pahn pil “koahiekla en padahkiong aramas teikan.”​—2 Timoty 2:2, NW.

20. Iaduwen kitail kak kakehlahda oh kolokolte atail nanpwungmwahu rehn Siohwa Koht?

²⁰ Iang tohwehda mihding en Kristian akan oh wia pein atail onop Paipel pahn sewese kitail laud en kakehlahda oh kolokolete atail nanpwungmwahu rehn Siohwa. Ahpw, e sansal sounmelkahkao pil kin wia met, me e koasoiada met ong Koht: “Ia uwen ei poakohng sapwellimomwi kosonnedo! I kin medemedewe sang nimenseng lel ni pwong.” (Melkahka 119:97) Eri, ni uwen me kitail kak, kitail en kaukaule iang towehda mihding kan oh kapokon kan. Oh kitail kak isaneki ahnsou mwahu koaros ong wia atail onop Paipel oh doudouloale audepen atail wadawad kan. Kitail pahn ale pai laud kan pwehki kitail kin “rong kanahieng” Mahsen en Koht.

[Nting tikitik me mi pahs]

Ke Tamanda?

• Dahme kahrehda ekei mehn Ipru Kristian akan peiweisang kaudok mehlelo?

• Iaduwen kitail kak rongorong kanahieng nan mihding en Kristian akan?

• Dahme pahn sewese kitail en paiekihda sang pein atail onop Paipel oh doudouloale audepe kan?

[Kilel nan Pali 9]

Mehn Ipru Kristian akan anahne en wehwehki me Serusalem pahn kereniong ohla

[Kilel nan Pali 11]

Pahpa oh nohno kan kak sewese neirail seri kan en paiekihda mihding en Kristian akan