Mutumbishany Yehova Nich Kalimish
“[Yehova] yisalijok yend yamekesha kujimb kwend ni uyaj wend, kutentam kwend kushich chikupu.”—KUS. 111:3.
1, 2. (a) Mutapu ik ukurumburila “kalimish”? (b) Yipul ik tukushinshikina mu mutu wa mulong winou?
CHISU chamwipulau kurumburil dizu “kwilimish,” Madison wadinga nich mivu dikum wakula anch, “Kud kudjal kuwamp.” Mulong wak mwan changadim winou kadingap wija yilondilay Bibil anch Nzamb ‘udjit uyaj ni kulim.’ (Kus. 104:1) Kud antu, kumekeshang kalimish yisu yimwing amening anch kuding kudjal kuwamp. Pachinech, mupostol Paul waswirikena anch amband in Kristu “niyau adjala maswin mawanyidina nawamp wakand kwishimek. Kangal arijek nswich jau, ap usang, ap maswin makweta usey ukash.” (1 Tim. 2:9) Pakwez mwikadil wa ntumb kud Yehova ud “uyaj ni ntumb” yipadakenamu yawonsu.—Kus. 111:3.
2 Mu Bibil, dizu dia Hebereu mulong wa “kalimish” akutwish kand kudikarumun anch “uyaj,” “kujimb,” “ntumb” ni “ukaleng.” Dikisiyoner umwing urumburil anch, “kalimish” ud “mwikadil wa kwikal nich dikand, utumbishinau, ap ubangidinau.” Ni kwikil ukweta ntumb ya uyaj ujim ni ubangidinau mud Yehova. Chitudia atushalapol end, tufanyidin kulondang ni kusalang mulong wa kumwinkishang ntumb. Ov, mulong wak antu afanyidin kumekesh kalimish? Mutapu ik umekena kalimish ka Yehova ni kujimb kwend? Kalimish ka Nzamb kakutusadishap chom ik? Yom ik yikutufundishay Yesu Kristu mulong wa kumekesh mwikadil winou? Ni mutapu ik tukumekesha kalimish ka wi-Nzamb?
Mulong wak Tufanyidin Kusal Nich Kalimish
3, 4. (a) Yom ik tukusalap ku kalimish katwinkau? (b) Nany ubwakidinay Kuseng 8:5-9? (Tal fut not.) (c) Anany amekeshinay Yehova kalimish pakur?
3 Mulong ayitanga mu chifu cha Nzamb, antu awonsu akwet mutapu wakusal nich kalimish. Yehova wa mulimisha muntu wa kusambish mu kumutekang mukurump wa divu. (Dis. 1:26, 27) Ap pashikenau antu kuwa mu uyimp, Yehova wamwinka kamu muntu chisend mulong wa divu. Chawiy, Nzamb ‘uyikwatin’ nich usey ni kalimish. (Tang Kuseng 8:5-9.)a Kalimish katwinkinay kitin twilimisha ku yisal yend—mud kushimanang kujimb kwa dijin dia Yehova nich kalimish.
4 Yehova wapana kal chilik cha kalimish kudi awiy akata kusal mudimu wend utumbila. Nzamb wamulimisha Abel pitiyijay mulambu wend, walika wapanay mukadivar nend Kayin. (Dis. 4:4, 5) Moses amuleja ‘kutek kalimish kend kamwing’ padiay Yoshua, muntu wadinga ufanyidina kumuswinkan mud mwin kuyitakel an a Isarel. (Kuch. 27:20) Mulong wa Salomon mwan wa David, Bibil ulondin anch: “Yehova wamujimbisha Mwant Salomon kurutu kwa in Isarel awonsu. Ndiy wamwinkisha kand want wa katumb wakad kal kupanangap kudi mwant mukwau mu Isarel.” (1 Jins. 29:25) Nzamb ukuyimekeshin kand in Kristu azizidilau many kalimish pa kusangukau, ndiy uwanyidina kwel anch “uyaj wa kulim wa want wey.” (Kus. 145:11-13) Mwi ntumb yend Yehova, ukuwejinaku uvud kud Yesu “amikoku akwau” niyawiy ayiyukishin ni kuyilimish.—Yoh. 10:16.
Kalimish ka Yehova ni Uyaj Wend Yimeken
5. Mutapu ik ujimbina kalimish ka Yehova?
5 Muminy umekeshina kujimb kwa Nzamb nich kukep kwa an a antu, mwin kuseng David wuwangin anch: “A [ Yehova, NW], Mwant wetu, dijin diey aditumbishil kal pa mangand mawonsu, washichika uyaj wey piur pa diur!” (Kus. 8:1) Kudiosh kamu kwatanginay “diur ni divu” mulong wa kuwanish rutong rijim ra Nzamb ra kusal divu dikala paradis ni kutek dijuku dia antu mu kutentam—kudiosh kamu chikupu ni chikupu—Yehova Nzamb upandiken kujimb ni ulimishinau pa mangand mawonsu.—Dis. 1:1; 1 Kor. 15:24-28; Kubur. 21:1-5.
6. Mulong wak mwin kuseng ulondin anch Yehova udjit uyaj ni kalimish?
6 Mutapu ik mwiyovay mwin Kuseng wamovanga Nzamb wom pamanay kujimb kwa atutumbu uchuku, azutila nich “utad”! Mwizulijanay nich kushimok mu mutapu Nzamb ‘watanday kal diur mud ntent,’ mwin kuseng umulejen Yehova mudi ukdjit uyaj ni kutok mudi yidjal, mulong wa kutang kuwamp. (Tang Kuseng 104:1, 2.) Kalimish ni kujimb kwendediy wakad kumekanang ku mes, Sakatang mwin dikand kumekedin mu midimu yend.
7, 8. Yom ik yimekeshina kujimb kwa Yehova ni uyaj tumena mwiur?
7 Pachinech, tushinshikinany Rukongal ra atutumbu. Mu kuvul kwinoku kwa atutumbu, maplanet, mutapu usadininga muten, planet Divu umeken mud ka chom kakemp tukutwisha kufanakesh nich ritit ra chinsikeng cha pansh. Mulong rukongal rumwing rukwet atutumbu tutu 100! Ang wakimb anch uchinda katumbu ni katumbu mu sekond umwing pakad kwiman mu ma saa 24 pa dichuku, ukutwish kusal mivu 3000 pakupwish tutu 100.
8 Anch Rukongal rimwing rikwet atutumbu tutu 100, ing chad diur diawonsu dikwet inch? In kwilej atutumbu atongin anch Rukongal rimwing rikutwish kwikal nich tutu 50 rimwing ni rimwing rikwet nkongal 125. Ov, diur din diawonsu dikwet chad atutumbu inch? Tukutwishapu kwijik uvud mulong manangu metu mad miswimp. Chikwau, Yehova “wayichinda atutumbu ni wayipila majin mau.” (Kus. 147:4) Mutapu watesha kal Yehova chidiay amwinend, yikutwishap ku kubachik kutumbish dijin diend dijim?
9, 10. Mu mutapu ik yakudia yisadininga dibot yitumbishining manangu ma Sakatang wetu?
9 El bil tuswimpa manangu metu mulong wa chom chikwau mwiur chidia chijim mud dibot. Kwikil utumbila mud Yehova “ndiy watanga diur ni divu” chikwau ukat kand “kupan yakudia kudi akweta nzal.” (Kus. 146:6, 7) “Uyaj ni kujimb” kwa Nzamb yimekedin mu midimu yend, kuwejaku ni mitond yasalay yikata kusongish yakudia. (Tang Kuseng 111:1-5.) Yesu wayileja in kwilej end kulembil anch: “Itwinkisha nlel unou yakudia yetu ya pichuku pichuku.” (Mat. 6:11) Dibot chadinga chakudia cha pichuku pichuku kud antu awonsu, ap an a Isarel. Pachinech dibot adimananga mud chakudia chikemp, mud chom chimwing chikata kukarumunau nich tuyom tukemp tukemp chakwel diwapa lel, pakwez dibot didiap chom cha usweral.
10 Chisu chafundau Bibil, in Isarel akwatanga ntit ap kujitwa jikal wung ni atekangamu mem chakwel asala dibot. Chivish, levir, amusadinanga yisu yimwing mulong wa kujimbish dibot. Yom ya usweral mud yiney yikat kusalang uvud wa kubombakesh chom ni chom chakwel chikala chimwing. Mutapu usadiling yom yiney pamwing ushimokishening. Chikwau kand, mutapu ukata kukarumok dibot mu mujimbu chid kand chom chishimokishininga. Chawiy mwin kuseng wawanga anch: “Midimu yey yivud yivud, oh Yehova! wasadil yawonsu ni chiyul, divu dizwil sens ni rupit rey.” (Kus. 104:24) Ov neyey wiyovil mutapu wawiy umwing wa kumutumbish Yehova?
Mutapu ik Wiyovilap Mulong wa Uyaj wa Nzamb ni Ntumb Yend?
11, 12. Kumekeshang midimu ya kutang ya Nzamb yikwikal nich kusadish ik kud etu?
11 Etu tukimbinap kwikal mud in kwilej atutumbu mulong wa kubazang diur mudidia uchuku ap in kusanger dibot. Kubazang uyaj kwa Sakatang wetu, kom, tuswirikedin kutek chisu cha kumekesh midimu ya ku makas mend. Kutongijok kwinoku ku kutusadishap ik? Kusadish kukwikal mutapu umwing wa kutongin pa midimu ya Yehova mu mutapu ukwau.
12 Mutapu wasalay Yehova chisal chijim mulong wa antu End, David wawanga anch: “Nikutongijokin pa uyaj wa kulim kwey ni pa midimu yey ya kushimok.” (Kus. 145:5) Tukat kumekeshang kubangin pa midimu yiney kusutin kwilejang Bibil ni kutekang chisu cha kutongijokinang pa yom tutangina. Kutongijok kwinoku kukwet kusadish ik? Kujikitish kwetu mulong wa kulim kwa Nzamb ni kujimb kwend ku kupandakan. Pa chinech, yikutubachik kubombakan nend David mu kumutumbishang Yehova ni kuwang anch: “Am nikulejan ya kujimb kwey.” (Kus. 145:6) Mu kutongijokang pa midimu ya kushimok ya Nzamb yikutwish kukasikesh urund wetu nend Yehova ni yikutubachik kuyilej akwetu mulong wendediy nich musangar ni kashinsh. Ov ukwet mushiku wa kulejan rusang ruwamp ni kuyikwashang antu chakwel ajikitishang kulim, ufun, ni kujimb kwa Yehova Nzamb?
Yesu Wamekesha Kalimish ka Nzamb
13. (a) Kulondwish Daniel 7:13, 14, Yehova wamwinka Mwanend yom ik? (b) Mud Mwant, Yesu wayisadinapu antu end nchik?
13 Yesu Kristu, Mwan a Nzamb, walejana rusangu ruwamp nich mushiku ni watumbisha kalimish ni kujimb kwa Tatukwend udia mwiur. Yehova wamwika Mwanend yisend ya ntumb ‘winyikel ni want.’ (Tang Daniel 7:13, 14.) Yesu, kadingap mwin kwitutul ap wakad arund. Pakwez—wandinga Nyikel ukweta ranaken wadinga nikuteshang mimbu ya antu ni wayisadinanga nich kalimish ni kuyibangin. Shinshikin chilikej chimwing chimekeshina Yesu mud Mwant-Watondau mutapu wayisadinay antu atanangay, mud adinga akisinau ni adiwulangau.
14. Mutapu ik mwayimanangu antu akweta musong wa mak mu Isarel wa pakur?
14 Antu adinga ayedina musong wa mak pakur adinga nikovang nayimp ku michim yau mud afa kwau. Pakemp pakemp, mujimbu wawonsu akwizul musong. Kumoku muntu wadinga uyedina musong wa mak yadinga yikash nakash chid mud kumulangwish mu rufu. (Kuch. 12:12; 2 Ki. 5:7, 14) Mwin musong wa mak amwelang anch wijondin ni amukisanga ni kumulik ku mudimu. Anch wamochov muntu, ababeshanga nich dizu piur anch: “Wijondin, wijondin!” (Lev. 13:43-46) Mwin musong wa mak ud mud muntu ufila. Kulondwish kufund kwa mwin rabin ulondin anch, mwin musong wa mak wadinga ufanyidin kwimen pa nzau musamban kudiau muntu win mwawonsu. Arumburila kand anch anch amuman muntu ukweta musong wa mak, ap wikal kulemp, amakurump amwing a chirelijon afanyidin kumwas mayal chakwel achina kulemp.
15. Mutapu ik wasalay Yesu kudi muntu uyedila musok wa mak?
15 Pa chinech, Yesu wasalangap mwamu pezangau antu akweta musong wa mak kudiay ndiy amwilembila ni kumwilembil chakwel ayoka. (Tang Marko 1:40-42.) Pa ndond pa kumwopat muntu uyedila musong wa mak, Yesu washakamanga nau kuyimekeshin ranaken ni kuyilimish mutapu wayopatangu kudi akwau. Chimeken anch Yesu wadinga mwin riy mulong wa maswir movangau antu. Ni muchim umwing, Yesu watonginangap ranaken ni wasadinanga. Wamukwata muntu uyedila musong wa mak ni wamwoka.
16. Dilejan ik wilejinanyaku kal mutapu Yesu washakamay nau akwau?
16 Chitudia in kwilej a Yesu, mutapu ik tukutwisha kwimburij mutapu Yesu mwasadilangay kalimish ka tatukwend? Njil yimwing yidi ya kwijik antu in awonsu—yikalap ndond yau yishichau, ukash wa mijimbu yau ap mivu yau—tufanyidin kuyimekeshin ntumb ni kalimish. (1 Pita 2:17) Mudi akweta yisend, mudi amakundj mu dijuku, anvaj, ni amakurump in Kristu, aswirikedin mulong wa kumekesh kuyibangin ni ntumb ni kuyikwash mulong wa kulam kalimish. Yifanyidinau kusal in Kristu awonsu yawiy ey, tutanga kand mu Bibil: “Katijanany mudi divar, ulimishijanany muntu ni mukwau.”—Rome 12:10.
Kumekeshang Kalimish mu Difukwil
17. Yom ik tukwilejinaku mu Mifund mulong wa kumekesh kalimish chisu tuyila mulong wa kumwifukwil Yehova?
17 Kubabel kukwau kufanyidin kukumekesh ni kalimish pa tumwifukwidila Yehova. “Babalany pa kwandam mu Chikumbu cha [Nzamb],” mwamu mulondilay Mulej 5:1. Moses nend Yoshua awonsu aad ayileja kudiosh yilat yau chisu chadingau pa ndond yitumbila. (Kub. 3:5; Yosh. 5:15) Asala yiney mud chisal cha kalimish ap wom. In kupesh a in Isarel ayileja kudjal linen chisu chezinau kupesh “chakwel ajindjikang nich winzikis.” (Kub. 28:42, 43) Chinech chakwashanga mulong wa kulik kudjal nayimp chisu chisadinau ku chintamb. Muntu win mwawonsu wa mu muchid wa in kupesh wading ufanyidin kulam mupak wa Nzamb nich kalimish.
18. Mutapu ik tukumekesha kalimish mu kumwifukwil Yehova?
18 Kalimish mu difukwil, yitin ntumb ni kalimish. Kwikal ni dikand mulong wa ntumb ni kalimish, tufanyidin kusadil ni kulimishang. Kalimish tukumekesha kafanyidin kuya kamu kurutu kumekan mudi diswin dietu dia kutwijikin. Kafanyidin kamu kumekan ku mes kwa antu mudi ku mes kwa Nzamb kand—ku michim yetu. (1 Sam. 16:7, NW; Jinsw. 21:2) Kalimish kafanyidin kamu kwikal chikunku chetu ni kin kutusadish, mwikadil wetu, urund na akwatu, ni mutapu twimening ni mutapu twiyoviling. Pa chinech, kalimish kafanyidin kukamekeshang chisu chawonsu mu kulond mwetu ap mu yisal yetu. Mulong wa mwikadil wetu, yovil yetu, kwipent kwetu, tufanyidin kulam ku muchim mazu ma mupostol Paul: “Kitusotilap kumupwakesh muntu mu chom chimwing chakwel kakutanip kurumbuk mu mudimu wetu; pakwez mu yom yawonsu tusotil kwimekesh mudi in mudimu a Nzamb.” (2 Kor. 6:3, 4) “Chakwel alimisha dilejan dia Nzamb.”—Titus 2:10.
Dandamen Kumekesh Kalimish ka Nzamb
19, 20. (a) Njil ik yiwamp ya kuyilimishin akwetu? (b) Mulong wa kalimish, yom ik tukusalaku?
19 Kalimish akamekesha kudi in Kristu azizidilau many, tudi “aruu a Kristu.” (2 Kor. 5:20) “Amikoku akwau,” ayikwashinaku ni kushinshaman, amusadedin Want wa Umesia nich kushinshaman. Muruu ap muntu utuminau ulondining pakad wom ni kalimish mulong wa guvernema wend. Pa chinech, tufanyidin kulond nich kalimish ni kutakaman mu kukwashang guvernema wa Nzamb, Want. (Efes 6:19, 20) Chisu tukuyiletina akwetu “rusangu ruwamp,” ov, tukutwishap kuyimekeshin kalimish?—Isay 52:7.
20 Tukutwish ayinetu kumutumbish Nzamb mu kwimekeshang in kusadil kalimish. (1 Pita 2:12) Chisu chawonsu mekeshany kalimish kakurikina kud ndiy, ku difukwil diend, ni mulong wa akwetu twifukwedining nau. Chawiy Yehova, amwinend ukwet kalimish ni kujimb, ukusangar nakash mulong wa mutapu wetu tumekeshina kalimish mu kumwifukwil.
[Mazu madia kwishin kwa paj]
a Kulond kwa David mu Kuseng wa 8 wabwaka mulong wa muntu utentamina Yesu Kristu.—Heb. 2:5-9.
Mutapu ik Ukwakula?
• Mu kubazang kujimb kwa kalimish ka Yehova yikutusadishap etu ik?
• Yom ik yitwileja kal mu mutapu Yesu wamekeshay kalimish kud muntu wadinga uyedila musong wa mak?
• Mutapu ik tukumutumbisha Yehova mu kumekeshang kalimish kushalijan?
[Chipich chidia pa paj wa 12]
Mutapu ik Yehova wamulimishay Abel?
[Chipich chidia pa paj wa 14]
Midimu yijim ya Yehova yimeken paletinay dibot
[Chipich chidia pa paj wa 15]
Mutapu ik wilejanya kal mutapu Yesu wamekeshay kalimish kud muntu wadinga uyedila musong wa mak?
[Chipich chidia pa paj wa 16]
Kulimish difukwil yitin kumutumbish Yehova