Lam Chitongijok Chey Cha Kuswapej
“Rumburil dizu dia Nzamb, dilejana kamu nich [kuswapej].”—2 TIM. 4:2.
OV, UKUTWISH KURUMBURIL?
․․․․․
Ov, mulong wak in Kristu a mu chitot cha mivu cha kusambish alejana nich chitongijok cha kuswapej?
․․․․․
Mutapu ik tukutwisha kulam chitongijok chetu cha kuswapej?
․․․․․
Ov, mulong wak kulejan Want kudi kwa kuswapej nlel unou kupandakenamu machuku mawonsu?
1, 2. Ov, yipul ik yidiokila ku chiyul cha kwel anch ‘dilejana kamu nich kuswapej’?
ANTU akweta mudimu wa kuyikol antu akwau asadining yisu yivud nich chitongijok cha kuswapej. Chilakej, in kujim kasu asadining yom swaa; mulong ij anch mwom ukutwish kwikal mu ubaj.
2 Pitudia Atuman a Yehova, tukwet ruchingej anch tukez kuyikwash antu chakwel apanda. Chakwel akolika, tufanyidin kusal nawamp mudimu wetu wa kulejan rusangu ruwamp ra Want. Pakwez, tufanyidinap kusal swaa pakad kutenchik yom. Chad chom ik chasotay Paul kulejan palonday anch: “Rumburil dizu dia Nzamb, dilejana kamu nich [kuswapej]”? (2 Tim. 4:2) Ov, mutapu ik tukutwisha kulejan nich kuswapej? Ni mulong wak mudimu wetu udi wa kuswapej?
OV, MULONG WAK MUDIMU WETU WA KULEJAN UDI WA KUSWAPEJ?
3. Ov, antu itiyijina ni alikina rusangu ra Want akutwish kwikal nich yibudikin yisu?
3 Anch washinshikin pa chom ukutwisha kushadish ap kutambul mudi chibudikin cha kulejan ap kulik kulejan, ukwikal chakin kamu nich chovil cha kuyilej antu akwau rusangu ruwamp. (Rom 10:13, 14) Dizu dia Nzamb dilejen anch: “Anch namubabesh muntu muyimp anch: ‘Ey ukez kufa,’ ap ndiy walik kusal yitil chad wasal yom yiwamp yitentamina, . . . ndiy kakez kufap, pakwez ukez kupand. Am nikez kumulikishil yitil yasalay.” (Ezek. 33:14-16) Chikwau kand, Bibil uyilejin antu alejena rusangu ra Want anch: “Ukez kwipandish ey amwiney pamwing nau antu akuteshila.”—1 Tim. 4:16; Ezek. 3:17-21.
4. Ov, mulong wak kupumbwok kwasala anch kulejan kwikala kwa kuswapej mu mivu chitot ya kusambish?
4 Chakwel tumana mulong wak Paul wamuleja Timote anch alejana nich kuswapej, talany mazu mamwing makwatijadina nich verse wetu udia ku mutu wa mulong. Tutangin anch: “Rumburil dizu dia Nzamb, dilejana kamu nich [kuswapej] mu chirung chiwamp ap mu chirung chiyimp. Yikanda antu, ni kuyishinshik, ni kuyibachik, ni kuyilej machuku mawonsu nich kushimpish kwa muchim. Mulong chisu chikat kwez chikezau kulik antu kutesh malejan makin, pakwez akez kwikal nich impu ya kutesh yom yikatilau, chad akez kukumangej alej, ni kuyilej ching kusu yom yikatilau. Akez komb nyim ku uyakin.” (2 Tim. 4:2-4) Yesu watakela kulejan anch kupumbwok kukez kupandakan. (Mat. 13:24, 25, 38) Pashejina piswimp kupandakan kwa kupumbwok kwinoku, chading cha usey kudi Timote “kulejan rusangu” ap mukach mwa chikumangen chakwel kangal in Kristu ayidimb kudi malejan ma makasu mapwitina yitongijok ya antu. Mwom wa antu wading mu chak. Ov, chidi nchik nlel unou?
5, 6. Ov, yitongijok ik yikwetau antu avud tukutwisha kutan mu mudimu wetu wa kulejan?
5 Kupumbwok kudiokila ku difukwil diakin kupandaken ni kuyil katat kurutu. (2 Tes. 2:3, 8) Ov, malejan ik mayisangareshina antu nlel unou? Mu jindond jivud, malejan ma dikarumuk amakasikesha kudi marelijon. Ap anch dikarumuk akat kudilejan mu mazu ma siyans, malejan minam mikadil kal mudi relijon, ukweta usu pa mutapu umumenau antu Nzamb ni antu akwau. Malejan makwau malejenau antu avud madi anch, Nzamb kakatap kutubangin; chawiy lel, tukwetap kuswir kwa kumubangin. Ov, mulong wak chimeken anch malejan minam masangareshin ni mayandjikin mamiliyon ma antu mu tul twa muspiritu? Malejen kand anch, ‘Ukutwish kusal chom chawonsu usotina mulong kwikil Nzamb ukeza kukwit kuchind.’ Winou udi chakin kamu uruu ukata kuyisangaresh antu avud.—Tang Kuseng 10:4.
6 Pakwez kudi kand jinjil jikwau jikata kuyisangaresh antu inay. Antu amwing ayila ku egliz asotin kwikal ni alej akata kuyilej anch, ‘Chikalap nchik chom usadina, Nzamb ukukatin.’ Amwimpel ni a paster asangareshin matu ma antu akwau nich kuyilej anch misambu, Yisak ya antu, ni akish yiletining yiyukish ya nzamb. Kudi antu akemp nakash pakach pa antu inay ayila ku maegliz akata kujingunin ubaj wa mwikadil wau. (Kus. 115:4-8) Chikwau kand, anch twashiken ku kuyilangwish muspiritu awiy akez kutesh uruu wakin wa Bibil, akutwish kutambwil chiyukish cha Want wa Nzamb.
OV, CHOM IK CHIRUMBURIKINA KULEJAN NICH KUSWAPEJ?
7. Ov, mutapu ik tukutwisha kumekesh muchim wetu wa kuswapej?
7 Mwingang wija nawamp mudimu wend ufanyidin kushinshikin nawamp pa mudimu wend mulong mwom wa antu avud udi mu chak. Mu mudimu wetu wa win Kristu, tukutwish kumekesh muchim wa kuswapej anch twashinshikin nakash pa mudimu wetu, mudi kutongijokin pa mitu ya milong, pa yipul, ap pa jinsangu jikutwisha kuyisangaresh antu tukata kutan. Muchim wa kuswapej ukutwish kand kututakel chakwel tutenchik program wetu ni kuyendil antu anch adi tayad mulong wa kutwak.—Rom 1:15, 16; 1 Tim. 4:16.
8. Ov, chom ik chirumburikina kusal yom nich kuswapej?
8 Kwikal nich muchim wa kuswapej kurumburikin kand kwitekin yom ya kusal pa ndond ya kusambish. (Tang Disambishil 19:15.) Chilakej, tongin bil kupwa kwa kutambul chakul piur pa mwikadil wa mayej mey, mwingang wey wakutazuk kand mu Biro wend ni wakulej anch: “Tal mayej mey madi makash. Ufanyidinap kusutish ngond umwing pakad kwiyokish.” Chimeken anch ukezap kubudik swaa mudi mwin kujim kasu utazukinau swaa. Pakwez ukutesh nawamp yiyul yend, ukuya ku chikumbu, ni kutongijokin nakash pa yom ufanyidina kusal pa ndond ya kusambish.
9. Ov, mutapu ik tukutwisha kulond anch Paul walejana nich kuswapej padingay mu Efes?
9 Tukutwish kutaninamu ronganyin mu kuswapej kwa Paul kusutil ku kutesh chayilejau amakurump a ku Efes piur pa kulejan kwend kwa rusangu ruwamp mu distrikt dia Aziy. (Tang Midimu 20:18-21.) Chimeken anch pa dichuku dia kusambish pashikay, wakwachika nich mudimu wa kuyendil antu ku chikumbu ni chikumbu nich rusangu ruwamp. Chikwau kand, mu mivu yaad ndiy walondula program wa kuya nau “mu shikol ya Tiranus. Kwinikwa walondanga nau pichuku-pichuku.” (Mid. 19:1, 8-10) Chakin kamu, chitongijok cha kuswapej cha Paul chading ni usu pa mudimu wend. Kusal anch ‘mudimu wetu wikal wa kuswapej’ kurumburikinap kwiziyish nich mudimu wetu. Pakwez, mudimu wa kulejan ufanyidin kutambul ndond ya kusambish mu mwom wetu.
10. Mulong wak tukutwish kusanger pa kuman anch in Kristu asala nich kuswapej mu mivu 100 yasuta?
10 Chilakej cha kachisak kakemp ka in Kwilej Bibil adingaku kurutu kwa muvu wa 1914 chilejen anch kulejan rusangu ruwamp kumekeshin kurumburik kwa kwikal nich chitongijok cha kuswapej. Ap anch ading kusu tunan twa antu akemp akash, awiy itiyija kuswapej kwa yisu ni asambisha kulejan Want nich mushiku. Afunda madiskur mau mu yitot ni yitot ya ma jurnal ni alejana program umwing umekeshina yipich ni ma filim watazukau anch “ Photo-Drame de la Création. ” Mu mutapu winou, rusangu ruwamp rashika kudi mamiliyon ni mamiliyon ma antu. Anch awiy kayinkishap chitongijok cha kuswapej, ov antu avud pakach petu ela kutesh uruu wa Want mutapu ik?—Tang Kuseng 119:60.
KANGAL WASHADISH CHITONGIJOK CHEY CHA KUSWAPEJ
11. Ov, chom ik chasala anch antu amwing ashadisha chitongijok chau cha kuswapej?
11 Kuzuwol kukutwish kumusal muntu akanganya kutongin pa usey wa mudimu wa kulejan. Rutong ra ditenchik dia Satan ridi ra kutusal tukwachika nich midimu yetu ni kutongijokin pa yom yitumena ya usey. (1 Pita 5:8; 1 Yoh. 2:15-17) Antu amwing ateka pa chisu kanang mudimu wa Yehova pa ndond ya kusambish ashadisha chitongijok chau cha kuswapej. Chilakej, Demas mwin Kristu wa mu mivu chitot ya kusambish wadinga ‘mwin kusal mudimu pamwing’ nenday Paul, pakwez Demas wasambisha kwikal uzuwodilau nich ditenchik diyimp dia yom. Pa ndond pa kudandamen kutek pa ndond ya kusambish mudimu wa kuyikasikesh akadivar nend mu chisu cha yikokujol, Demas wamulika Paul.—Flm. 23, 24; 2 Tim. 4:10.
12. Ov, mujikit ik tukweta katat, ni mijikit ik tukeza kwikal nich chikupu?
12 Anch tufanyidin kulam chitongijok chetu cha kuswapej, tufanyidin kulik chitongijok cha kusot kusanger mapit madia mu mangand minam. Tufanyidin kusal usu wa “kutambul mwom udia wakin.” (1 Tim. 6:18, 19) Ukutwishap kwidjidjek anch mwom wa chikupu pa divu mwishin mwa Want wa Nzamb ukez kupan mikadil yivud nakash ya kwikal nich mijikit yisangareshina. Pakwez, nlel unou chisu cha kuyikwash antu akwau chakwel apanda ku Harmagedon chidi cha pakampwil pa chirung chetu.
13. Katat twikala kal in Kristu, mutapu ik tukutwisha kulam chitongijok chetu cha kuswapej?
13 Kwipan nakash mu mangand minam kudi kulal tul kwakad manangu muspiritu, ov, chom ik chikutwisha kutukwash kwipuk kushadish chitongijok chetu cha kuswapej? Tukutwish kutongijokin pa mulong wa kwel anch niyetu twading chisu chimwing mu tul mu mididim. Pakwez atulangwisha, ni Kristu watumunyikina, mudi mwatulejay Paul. Nlel unou tukwet chisend cha kwikal yimunyik. (Tang Efes 5:14.) Kupwa kwa kulejan mwamu, Paul wafunda anch: “Chawiy babalany ku yaku yen. Kangal wikalany nich yaku ya antu ayisup, pakwez ikalany antu ababela. Chisu chiukwetanya katat salany yom yiwamp, mulong chirung chitudia chidi chirung chiyimp.” (Efes 5:15, 16) Pakach pa uyimp winou, ‘itekina chisu’ mulong wa kusal mijikit yikutwisha kutukwash chakwel tudandamena kucha ku mes muspiritu.
TUDI MU YISU YA PAKAMPWIL
14-16. Ov, chom ik chisadila anch kulejan Want kwikala kwa kuswapej nakash nlel unou kupandakanamu machuku mawonsu?
14 Mudimu wa in Kristu uding wa kuswapej yisu yawonsu, pakwez katat udi ukash kupandakanamu machuku mawonsu. Kudiosh muvu wa 1914, yijingidij yalejanau mu Dizu dia Nzamb yimeken patok. (Mat. 24:3-51) Kupand kwa antu kudi mu chak kupandakanamu muchadinga pasak. Chikalap nchik kwovijan kwa katat, ngand jikweta usu nakash jichikwet ni katat mat ma nikleyer 2000 madia tayad kumasadil. Antakel alejen anch yitot ya mat ma nikleyer yikat “kushadik.” Ov, aterorist amakwet mamwing? Antu ashinshikidina yom amwing alondin anch antu akez kuyishesh mu mutapu uswapela kudi njit jikezau kusarumun kudi aterorist. Pakwez njit, yawiyap kusu yitekina mu chak kwikalaku kwa muntu.
15 Rapor wa muvu wa 2009 wafundau kudi The Lancet ni University College London ulejen anch: “Kukarumuk kwa chisu chidi chak chijim nakash ku ukash wa mujimbu mu chitot cha 21 cha mivu.” Ulejen kand anch: “Yibudikin ya kukarumuk kwa chisu yikez kwikal ni usu padi antu avud mu mivu dikum yikeza kusut ni kutek mwom ni ukash wa mujimbu wa mamiliyon ma antu mu chak.” Yibudikin yiney yikutwish kupalangesh kusheshik mulong wa kupandakan kwa mem madia mu karung, kuburen kwa ruval, kupandakan kwa ruval, yipupu ya mayej, rinkind mukash, ni njit jikepishina mapit. Mwaning, njit ni mar ma chitangil yitekin antu mu chak.
16 Antu amwing akutwish kutong anch njit ja nikleyer jikutwish kushikij ku yinship yiwanyishina “chijingidij.” Pakwez, antu avud kakatap kutesh kurumburik kwakin kwa chijingidij chinech. Chijingidij chinech chameken pasutin kal dikum dia mivu ni katat, ni chimekeshin anch kwikalaku kwa Kristu chidi chom chakin ni disudiel dia ditenchik dia yom dined dishejin swaa piswimp. (Mat. 24:3) Yijingidij yivud yikat kumekan patok nlel unou kupandakanamu machuku mawonsu. Chidi chisu cha antu kulank mu tul twa muspiritu. Mudimu wetu wa kulejan ukutwish kukwash chakwel alanka.
17, 18. (a) Ov, mutapu ik ukweta “chisu” usu padi etu? (b) Ov, chom ik chifanyidina kuyibachik antu chakwel aswimpa chitongijok chau piur pa uruu wa Want?
17 Kwashal kal kusu ka chisu kakemp chakwel tumekesha anch tumukatin Yehova ni kupwish mudimu wa kulejan watwinkishau mulong wa machuku ma nsudiel. Chayilejay Paul in Kristu a mu chitot cha mivu cha kusambish adinga mu Rom chidi cha usey nakash nlel unou: “Wijany nawamp anch, chirung chinech chidi chijim kudi etu. Katat chisu cha kulank pa tul chawanyin kal, mulong chisu chikutupandishau kudi Nzamb chidi piswimp katat kupandakan chisu chitwamwitiyija Kristu.”—Rom 13:11.
18 Yinship yatakelau kulejan piur pa machuku mansudiel yikutwish kusal anch antu achisha ku mes pantaliken ni maswir mau ma muspiritu. Antu akwau asambishin kwitiyij anch muntu ukwet kuswir kwa ukwash pamenau mutapu ukangenya winyikel wa antu kupwish milong ya nfalang, njit ja nikleyer, chisum, ap kushesh yom yatangau. Chikwau kand antu akwau itiyijin kuswir kwau kwa muspiritu kusutil ku yinship yikata kushiken mu dijuku diau, mudi kuburen kwa ukash wa ku mujimbu, kufa kwa uruw, ap rufu ra mukatish nau. Pitusadina mudimu wa kulejan, tukutwish kwikal nich chisu cha kuyikwash antu inay.
ABACHIKAU KUDI CHITONGIJOK CHA KUSWAPEJ
19, 20. Ov, mutapu ik chitongijok cha kuswapej chayibachika in Kristu avud ku kuswimp mashakamin mau?
19 Chitongijok cha kuswapej chayibachika in Kristu avud ku kupandikesh kwipan kwau mu mudimu wa kulejan. Chilakej, ambay a uruw amwing ansand a kwi ngand ya Équateur akwata chiyul cha kupipesh mwom wau pateshau program wa malejan ma chitentam cha pakampwil cha dichuku dimwing “Lam Dis Diey Zwang” mu muvu wa 2006. Awiy ateka kuns yom yadingap yiswiridinau, ni mu angond asatu adiokala mu chikumbu chau cha tupalikany tusatu twa kulal chakwel andama mu chikumbu chikweta kapalikany kamwing ka kulal, alandisha yom yimwing, ni apwisha mabaz mawonsu. Kupwa asambisha kusal mudimu wa uchibol nkwash ni itiyija chiyul cha kalam wa munyingumuku cha kuya kusal mu chikumangen mwadinga kuswir kukash.
20 Mukadivar umwing wa mu Amerik wa Kwindum wafunda anch: “Pa chisu twakumangena am ni mukajam ku chitentam mu muvu wa 2006, twading twatambwil kal dibatish pasutin kal mivu 30. Pitwasambisha kuchirik ku chikumbu kupwa kwa program, twisambina piur pa mutapu wa kusadil chiyul chapanau piur pa kupipesh mwom wetu. (Mat. 6:19-22) Twading ni yikumbu yisatu, jindond, mwotak wa usey nakash, mashuw ma pa mem, ni moto umwing. Pitwamana anch akutwish kutuman mudi in Kristu ayisup, twakwata chiyul cha kusal anch mudimu wa kulejan wa chisu chawonsu wikala rutong retu. Mu muvu wa 2008 twinunga ni mwanetu changadim mu mudimu wa uchibol wa chisu chawonsu. Chading chisangareshina mud ik pa kusal pamwing ni akadivar! Twatwisha kusal kwindond kwadinga kuswir kukash kwa in kulejan. Chikwau kand, kumusadil Yehova yom yivud kwatuteka piswimp nakash ni ndiy. Chidi chisend cha pakampwil pa kuman mutapu mes ma antu makat kumunyik pateshinau uyakin wa Dizu dia Nzamb.”
21. Ov, ronganyin ik ritubachikina ku kusal mudimu ukash?
21 Twij chikeza kushesh piswimp ap ditenchik dined diyimp dia yom—“dichuku dikurumburishay Nzamb ni kuyishesh antu amubwambwidila ndiy.” (2 Pita 3:7) Ronganyin retu ra Dizu dia Nzamb ritubachikin kulejan nich mushiku mar makash makeza kwez ni manangu masu makeza kulondul. Tudandamedin kwikal nich chitongijok cha kuswapej cha kulet ruchingej rakin kudi antu. Anch twipan nakash mu mudimu winou wa kuswapej, tukez kumekesh rukat rakin kudi Nzamb ni kudi mbay netu.