AKO 51
Taimiʻi Totonu, Vahevahe Lelei
LOLOTONGA ʻoku totonu ke fokotuʻu ʻa e fakamamafa tefito ʻi he tuʻunga ʻo hoʻo faiakó, ko e taimi ʻo hoʻo ngaahi malangá ʻoku toe tuha ia mo e tokanga. Ko ʻetau ngaahi fakatahá ʻoku fakataimitēpileʻi ia ke kamata mo ngata ʻi he ngaahi taimi pau. Ko hono lavaʻi ení ʻoku fiemaʻu ki ai ʻa e ngāue fāitaha ʻa e tokotaha kotoa ʻoku ʻi ai ʻene konga ʻi he polokalamá.
ʻI he taimi ʻo e Tohitapú, ko e vakai ʻa e kakaí ki he moʻuí naʻe kehe ia mei he meʻa ʻoku hoko ʻi he ngaahi feituʻu lahi ʻi he ʻahó ni. Naʻe fakamatalaʻi ʻa e taimí ʻi he ngaahi kupuʻi lea fakaofiofi hangē ko e “tolu ʻo e houa” pe “hongofulu ʻo e houa.” (Mt. 20:3-6; Sione 1:40 [1:39, PM]) Naʻe tātātaha ke ʻi ai ha meʻa ʻe tupu mei ai ha hohaʻa fekauʻaki mo e taimi totonu ʻo e ngaahi ngāue fakaʻahó. ʻI he ngaahi konga ʻe niʻihi ʻo e māmaní he ʻahó ni, ʻoku ʻi ai ha vakai meimei tatau fekauʻaki mo e taimí.
Kae kehe, neongo ʻe fakatupunga nai ʻe he tōʻonga fakafeituʻú pe saiʻia fakafoʻituituí ʻa e kakaí ke nau fiemālie ʻi ha tuʻunga fekauʻaki mo e taimí, ʻe lava ke tau maʻu ʻaonga ʻi he ako ke fai ki ai ha tokanga feʻungamālie. ʻI hono vaheʻi ki ha niʻihi ʻa e ngaahi konga ʻi ha polokalama, ʻoku fiemaʻu ke fai ʻa e fakaʻatuʻi ʻo e taimi ʻoku vaheʻi ki he konga taki taha. Ko e tefitoʻi moʻoni “ko e meʻa kotoa pe ke fai ke tāu mo māu” ʻe lava ke ngāueʻaki lelei ia ki he taimi ʻo e ngaahi konga ki heʻetau fakatahá.—1 Kol. 14:40.
Lavaʻi ʻa e Taimi Lelei. Ko e teuteú ʻa e kií. ʻOku faʻa hoko, ko e kau malanga ʻoku nau faingataʻaʻia ʻi he taimí kuo ʻikai lava ke nau teuteu feʻunga. ʻOku nau falala tōtuʻa nai kia kinautolu. Pe ʻoku nau toloi pē nai ʻa e teuteú ki he miniti fakaʻosí. Ko e taimi leleí ʻoku kamataʻaki ia ʻa e ʻiloʻi hoʻo kongá mo ha loto-lelei ke teuteu lelei.
Ko hoʻo kongá ko ha lautohi? ʻUluakí, fakamanatu ʻa e Ako 4 ki he 7, ʻa ia ʻoku kau ki ai ʻa e fakahoko pōtoʻi, mālōloó, fakamamafaʻi totonu ʻa e ʻuhingá mo hono fakamamafaʻi ʻa e ngaahi fakakaukau tefitó. Ngāueʻaki leva ʻa e akonaki ko iá ʻi hoʻo lau leʻo-lahi ʻa e fakamatala kuo vaheʻi atu kia koé. Taimiʻi ʻa koe tonu. ʻOku fiemaʻu ke ke lau ke vave ange koeʻuhi ke ʻosi ʻi he taimi kuo vaheʻí? Fakatupulekina hoʻo vave ʻi he ngaahi konga ʻoku siʻi hono mahuʻingá, kae hokohoko atu ke ngāueʻaki ʻa e mālōloó mo ha tuʻunga māmālie ange ke fakamamafaʻi ai ʻa e ngaahi fakakaukau mahuʻingá. Toutou ʻahiʻahiʻi. ʻI he lelei ange ʻa hoʻo fakahoko pōtoʻí, ʻe faingofua ange ai ke puleʻi hoʻo taimí.
Te ke malanga mei ha ngaahi nouti? ʻOku ʻikai fiemaʻu ke ʻai ke fuʻu lahi hoʻo ngaahi noutí—ʻo meimei hangē ia ha maniusikilipí—ke fakapapauʻi ai ʻa e taimi totonú. ʻI he ngāue ki he Ako 25, te ke ako ai ha founga lelei ange. Manatuʻi ʻa e poini ʻe nima ko ení: (1) Teuteu ha fakamatala lelei, kae ʻoua ʻe fuʻu lahi. (2) ʻAi ke manatuʻi lelei ʻa e ngaahi fakakaukau tefitó, kae ʻoua ʻe ako maʻuloto ʻa e ngaahi foʻi sētesí kakato. (3) Fakaʻilongaʻi ʻi hoʻo ʻautilainé ʻa e lahi ʻo e taimi ʻokú ke palani ke ngāueʻaki ki he konga taki taha ʻo hoʻo malangá pe ko e lahi ʻo e taimi ʻoku totonu ke ʻosi ʻi he taimi ʻokú ke aʻu ai ki ha ngaahi poini pau. (4) ʻI he teuteú, fakakaukau ki he ngaahi fakaikiiki ʻe tuku nai kapau ʻokú ke ʻiloʻi ʻokú ke ʻovataimi. (5) ʻAhiʻahiʻi hoʻo fakahokó.
ʻOku mahuʻinga ʻa hono ʻahiʻahiʻí. ʻI hoʻo ʻahiʻahiʻí, tokangaʻi ʻa e taimi ʻo e konga taki taha ʻo hoʻo malangá. Toutou ʻahiʻahiʻi hoʻo malangá kae ʻoua kuo feʻungamālie hoʻo malangá kotoa mo e taimi kuo vaheʻí. ʻOua ʻe feinga ke fakahū ai ha fuʻu fakamatala lahi. Fakaʻatā kiate koe ha toenga taimi koeʻuhi ko hono fakahoko hoʻo malangá ʻi he ʻao ʻo e kau fanongó ʻe fiemaʻu nai ke kiʻi lōloa ange ia ʻi he taimi ʻokú ke ʻahiʻahiʻi tokotaha aí.
Vahevahe ʻa e Ngaahi Kongá. Ko e taimiʻi leleí ʻoku felāveʻi ofi ia mo e vahevahe totonu ʻo e ngaahi konga ʻo ha malanga. Ko e lahi taha ʻo e taimí ʻoku totonu ke fakamoleki ia ʻi hono fakahoko ʻo e sinó. Ko e feituʻu ia ʻoku ʻi ai ʻa e ngaahi poini tefito ʻo e fakahinohinó. Ko e talateú ʻoku totonu ke lōloa feʻunga pē ia ke fakahoko ʻa e taumuʻa ʻe tolu ʻoku lāulea ki ai ʻi he Ako 38. Ko e sinó ʻoku ʻikai totonu ke fuʻu lōloa ia o ʻikai feʻunga ai ʻa e taimí ki ha fakamulituku ola lelei, ʻi he fehoanaki mo e Ako 39.
Ko hoʻo ngaahi feinga ke lavaʻi ʻa e taimi leleí ʻe iku ai ki ha malanga lelei ange pea ʻe fakahaaʻi ai hoʻo tokaʻi ʻa e niʻihi kehe ʻoku ʻi ai ʻenau ngaahi konga ʻi he polokalamá pea pehē ki he fakatahaʻangá kotoa.