Mi Wok Strong Long i Stap Laip
LONG 1972 mitupela meri bilong mi Ingrid i bin wok long mekim bikpela long tupela pikinini man bilong mipela long Lima long Peru. Mipela amamas long planti wok mipela mekim. Mi wok mani, na sampela taim mi mas go long sampela kantri moa long Saut Amerika. Tasol mipela makim gut taim bilong go long olgeta miting bilong ol Witnes Bilong Jehova long olgeta wik. Na tu, mipela makim taim bilong autim tok bilong Baibel long ol narapela man.
Long 1973 taim mi gat 28 krismas samting mi kisim planti het pen na sampela taim mi bel hevi. Ol het pen na bel hevi i wok long kamap planti na go moa nogut insait long tupela yia. Olsem na mi mas wok strong long mekim ol wok bilong mi long olgeta wan wan de, maski mi pilim sik.
Mi tingim wanpela taim mi go wok bisnis long Kwito long Ekwado. Kwito i stap antap liklik long Maunten Andes. Taim mi lusim balus het bilong mi i pen nogut nogut tru; mi ting tasol long hariap na kalap gen long narapela balus na go bek long Lima.
Wantu mi go long dokta bilong mi. Dokta i bin ting bel bilong mi i no stap isi na dispela i mekim na mi kisim het pen planti taim. Tasol nau taim em i lukim baksait bilong ai bilong mi, em i lukim sampela rop bilong blut i bruk. Olsem na mi go long haus sik.
Ol dokta i wok long glasim dispela samting na ol i kisim save olsem mi gat sua long kru bilong mi. Tasol mi bel hevi stret taim ol dokta i tokim mi dispela sua i bikpela tru na pas tru insait long kru, olsem na ol dokta i no inap rausim. Dokta i tok wanpela mun tasol na bai mi kamap aipas, bihain bai mi no inap wokabaut moa, na 3-pela mun bihain samting bai mi dai.
Meri bilong mi Ingrid i paslain long harim tok bilong ol dokta, olsem na em i bel hevi stret long tok bilong ol. Wantu em i telefon long susa bilong mi long Los Enjeles long Kalifonia, na askim em long painim wanpela dokta i save katim ol man na em i no save wok long blut. Mipela no laik kisim blut long wanem, mipela strong long bihainim lo bilong Baibel long yumi no ken kisim blut.—Aposel 15:28, 29.
Tripela de bihain mipela kisim balus na go long Los Enjeles. Taim balus i go antap long Karibian, Ingrid i tokim mi olsem: ‘Lukim, ol naispela ailan na naispela nambis bilong ol!’ Mi lukluk i go daun tasol mi no inap lukim wanpela samting. Ai bilong mi i wok long pas!
Namba Wan Samting Mi Mekim Bilong Daunim Sik
Taim mipela kamap long Los Enjeles wantu ol i putim mi long haus sik. Long Oktoba 6, 1975 wanpela dokta (Dr. Walter Stern) i katim mi. Ol dokta i bin rausim olgeta dispela sua long kru bilong mi. Bikpela bilong en i olsem wanpela beisbal.
Ol dokta i wok wantu long rausim dispela samting, olsem na mi no dai. Ol i bin tokim mi: ‘Sapos yumi bin wet sampela de moa, ating yu no inap stap laip.’ Mipela i amamas long wanem mi no dai na kru bilong mi i wok gut, nogat samting i bagarap!
Bihain long ol i katim mi nau skin bilong mi i wok long strong gen, tasol sampela hevi moa i kamap. Sampela hap blut i kamap strong long wanpela lek bilong mi. Dispela i kamapim hevi long wanem, mi mas kisim wanpela marasin bilong pinisim dispela ol hap blut, nogut ol i bruk na ran long blut na kamap long klok o long kru samting na bagarapim mi. Tasol tu, mi mas kisim narapela marasin bilong pasim blut long kru bilong mi, nogut bikpela hap blut i kapsait. Mi amamas tru taim ol dokta i skelim dispela tupela marasin i wok pait wantaim na painim rot bilong tupela marasin i ken mekim gut wok.
Ol dokta i katim mi, olsem na dispela i mekim wantaim ol samting long bel na tingting bilong mi, na sampela taim mi pilim gut, na sampela taim mi bel hevi. Marasin i no inap bosim dispela samting. Taim mi go bek long Lima, insait long 6-pela mun i olsem tingting bilong mi i paul; mi ting mi inap skelim olgeta samting, tasol nogat. Bihain dispela kain tingting i pinis, tasol nau mi bel hevi tru na planti taim mi tingting long kilim i dai skin bilong mi yet. Tasol taim wanpela yia i pinis, tingting na skin bilong mi i wok gut gen na mi inap kirap na mekim ol samting bipo mi bin mekim.
Ol i makim mi long kamap wanpela elda insait long kongrigesen Kristen. Olsem na mi mas hatwok long skelim ol samting bilong kongrigesen, na famili bilong mi, na wok bisnis bilong mi. Taim mi no raun long wok bisnis bilong mi, mi save raun wantaim tupela pikinini man bilong mi long motabaik. Olsem na 9-pela yia i go hariap tumas na mi ting mi no inap sik gen.
Tasol long Me 1985, Ingrid i tok taim em i lukim skin bilong mi i luk olsem sik na i olsem skin bilong mi i no gat bikpela strong. Mipela i no ting mi gat narapela sua long kru bilong mi. Tasol wanpela nait mi go slip na mi laik tanim skin bilong mi tasol mi no inap, long hap bilong han kais bilong skin bilong mi, ol bun i dai olgeta. Nau ol dokta i kisim piksa olsem eksre bilong kru bilong mi, na taim ol i glasim dispela mipela mas kirap gen na go long Los Enjeles.
Mi Wok Gen Long Daunim Sik
Long Jun 24, 1985 dokta (Dr. Stern) wantaim ol poroman dokta na nes bilong em i katim mi gen. Sua i bin kamap gen, tasol long narapela hap bilong kru, em hap bilong kru i save bosim ol samting skin bilong yumi i mekim, olsem wokabaut samting. Olsem na ol bun long han lek bilong mi i dai olgeta. Ol dokta i wok 8-pela aua long katim mi, tasol ol i no inap rausim sua olgeta. Em i stap insait tru long kru.
Bihain long ol i katim mi han lek bilong mi i wok liklik tasol. Sampela wik ol dokta i putim mi long paua bilong pasim dispela sua long i no ken go bikpela. Tasol tupela mun bihain long ol i katim mi, skin bilong mi i guria na spet i kamap long maus. Pastaim marasin i helpim mi liklik, tasol bihain skin i guria nogut tru na em i mekim planti taim. Olsem na mi no inap raun planti. Planti taim mi bel hevi long dispela sik olsem em i stap hait insait long skin bilong mi tasol em i wok long bosim mi.
Mi no save wanem taim skin bilong mi bai guria, olsem na mi pret long lukautim ol miting long Haus Kingdom. Tasol Jehova i helpim mi long stadi long Baibel wantaim sampela man long haus bilong ol yet. Taim mi mekim olsem dispela i bin helpim mi long tingim Man bilong givim strong long yumi, em God Jehova, na dispela i mekim bel bilong mi i stap isi, maski skin bilong mi i strong long sampela taim, na sampela taim nogat.
Long Me 1988 skin bilong mi i guria nogut tru, olsem na olgeta bun bilong mi long hap bilong han kais i dai olgeta. Tasol taim ol dokta i glasim skin bilong mi long rot bilong piksa olsem eksre i olsem mi no gat wanpela sik, na dispela sua long kru bilong mi i wankain, em i no go bikpela. Olsem na ol dokta i ting dispela pasin olsem skin i guria nogut i makim olsem skin bilong mi i wok long go gutpela. Tasol mipela ting long go bek long Los Enjeles na ol dokta long dispela hap i ken glasim gut skin bilong mi.
Dispela dokta i bin katim mi tupela taim na em i no wok long blut, i pinis long wok dokta nau. Tasol em i amamas long toksave long mi long narapela dokta (Dr. Donald Becker). Dispela dokta em wanpela bikpela dokta na em i tok orait long katim mi sapos em i mas katim mi, na tu, em i tok orait long em i no ken wok long givim blut long mi. Em bai daun long bilip bilong mi long Baibel long mi no ken kisim blut.
Orait, ol i kirap gen long glasim skin bilong mi olsem bipo ol i bin mekim. Tasol nau ol i wok long sampela nupela masin bilong mekim olsem. Taim ol i glasim skin bilong mi pinis ol i painim 3-pela sua long kru bilong mi!
Wanpela de paslain long ol dokta i laik katim mi wanpela samting i kamap na ol dokta i pret—blut bilong mi i no wok long kamap strong, em i ran tasol! Dispela marasin mi bin kisim taim skin bilong mi i guria, i bin wok long bagarapim ol sel ol i kolim pletlet insait long blut bilong mi. Olsem na insait long tupela wik na hap ol dokta i wok isi isi long givim narapela marasin long mi, na dispela i mekim na blut bilong mi inap strong. Dispela i putim bikpela hevi long mi long wanem, taim ol i senisim marasin bilong mi, skin bilong mi i bin guria nogut nogut tru.
Ol i Katim Mi Namba Tri Taim
Long Ogas 1, 1988 ol dokta i redi long katim mi. Long moningtaim mitupela Ingrid i tok gutbai. Ol dokta i wok 12-pela aua long katim mi. Dokta Beka i tokim meri bilong mi ol i bin rausim dispela 3-pela sua. Na tu, ol i rausim hap sua ol dokta i no inap rausim long 3-pela yia i go pinis taim ol i bin katim mi namba 2 taim. Na Dokta Beka i tok mi lusim liklik hap blut tasol, olsem wanpela kap blut.
Ingrid i tok: ‘Mi wari liklik long tingting bilong Hans, olsem em bai longlong o olsem wanem. Taim ai bilong em i op em bai save mi meri bilong em o nogat?’ Long de antap ol dokta i larim Ingrid i kam lukim mi na taim mi opim ai bilong mi, mi tok: “Schatzi.” Em wanpela tok man i mekim long meri bilong em long soim em, em i laikim em.
Sik i No Pinis
Tupela yia bihain long ol i bin katim mi long namba 3 taim, ol nupela sua i kamap long kru bilong mi, olsem na skin bilong mi i no inap kamap strong. Olsem na long Novemba 26, 1990 ol i katim mi long namba 4 taim. Ol dokta i rausim tupela sua long kru. Olsem na mi mas sindaun gen long sia i gat wil. Na olgeta de mi mas kirap gen long wokim lek bilong mi olsem eksasais bilong helpim kru bilong mi long lainim lek bilong mi long wokabaut gen.
Tasol i no longtaim tumas na ol sua i kamap gen. Tasol nau ol dokta i tok dispela ol sua i gat sik kensa. Ol dokta i katim mi gen long Julai 16, 1991 tasol ol i no inap rausim sampela sua. Olsem na ol i wok long narapela samting olsem ol i putim mi long paua. Ol i mekim olsem long wok long mekim ol sua i go liklik na bihain ol bai pinis. Mipela i amamas sapos ol dokta inap pinisim ol dispela sua long dispela rot.
Sapos mi tingim skin bilong mi na ol samting inap kamap bihain, mi bai bel hevi, olsem na bikpela samting mi mas mekim em long tingim ol samting bilong spirit. Tok bilong 1 Timoti 4:8 i olsem Pol i bin raitim long mi yet, taim em i tok: “Sapos yumi laik mekim bodi bilong yumi i kamap strong, na yumi save trening oltaim, dispela bai i helpim yumi liklik. Tasol sapos yumi trening long mekim pasin bilong God i kamap strong long yumi . . . em inap long helpim yumi long dispela laip nau yumi stap long en, na long laip yumi bai kisim bihain tu.”
Dispela laip em laip oltaim yumi inap kisim long nupela taim God bai kamapim. Yumi lukim ol samting na yumi save dispela taim i klostu nau. Yes, long dispela taim skin bilong mi bai kamap strong gen na bai mi ran na kalap olsem wanpela dia. (Aisaia 35:6) Na sapos mi dai paslain long dispela nupela taim, mi save Jehova bai kirapim ol bilipman i bin dai pinis. Yumi no inap kisim laip oltaim long strong bilong yumi yet, nogat; yumi mas stap gut long wok bilong God bilong yumi Jehova na bai yumi inap kisim laip oltaim.—Em stori bilong Hans Augustin.
[Piksa long pes 23]
Mi wantaim meri bilong mi, Ingrid