“Taim Mi No Gat Strong, Long Dispela Taim Tasol Mi Gat Strong Tru”
MI GO bikpela long liklik taun Petaluma long hap not bilong San Fransisko, Kalifonia. Mama bilong mi i save tingim lotu, tasol papa nogat. Mi bilip long Man i bin wokim olgeta samting, tasol mi no save em i husat.
Taim mi wok long i go bikpela, mi wanpela pikinini bilong amamas. Mi amamas long tingting bek long dispela taim—ol samting mi bin mekim i makim olsem hevi i no inap painim mi! Long dispela taim mi no save olsem insait long skin bilong mi sampela samting i mekim na hevi bai painim mi. Mi inap tingting bek long laspela yia bilong mi long haiskul long 1960 na mi bin tokim gutpela pren bilong mi olsem sampela pinga bilong mi i pen.
I no longtaim na tupela lek bilong mi daunbilo i pen nogut tru, olsem na mama i kisim mi i go long wanpela haus sik long San Fransisko, na mi slip long haus sik inap 6-pela de. Long dispela taim mi gat 18 krismas. Ol dokta i glasim mi na kisim save olsem mi gat sik rumatoid atraitis. Ol i givim sut long mi i gat marasin gol sodiam taiosalfet long en, na bihain mi kisim sut marasin prednison, na bihain moa sut marasin kotison. Inap 18 yia mi bin kisim ol dispela marasin. Wan wan marasin i daunim pen inap sampela yia, tasol taim wanpela marasin i no gat strong moa, mi bin kisim narapela marasin i go i go inap long olgeta i no gat strong moa. Olgeta taim mi gat pen; mi no inap lusim tingting long en, olsem na mi bin wok strong tru long painim narapela kain marasin bilong helpim mi. Mi painim pinis sampela samting i save helpim mi liklik. Mi amamas, long wanem, mi no kisim bikpela pen olsem bipo mi bin kisim taim sik i nupela na i wok long kisim olgeta hap skin bilong mi.
Long 1975, pikinini man bilong mi i painim wanpela buk mama bilong mi i bin mekim wok long en taim mi bebi. Long dispela buk mama i raitim ol samting i bin painim mi. Mi kisim save olsem, taim mi gat 6-pela mun wanpela dokta i givim ol eksre long mi, long wanem, wanpela glen bilong mi, em glen taimes, em i bikpela tumas. Mi ting ol dispela eksre mi bin kisim taim mi bebi yet i as na nau skin bilong mi i bagarap. Sapos tingting bilong mi i stret, em wanpela bikpela popaia tru dispela dokta i bin mekim!
Mi marit long 1962. Long 1968, taim sik bilong mi i no bikpela yet, mitupela man bilong mi, em Lynn, mipela i bin wok wantaim long haus bret mipela yet i papa bilong en. Mipela i bin kirap long 4 klok long moningtaim, na man bilong mi i wokim bret. Taim bret i stap pinis long aven, sampela taim em i save slip liklik long ol bek plaua. Bihain mipela i katim bret, putim insait long karamap bilong en, na Lynn i kisim i go long ol stua. Sampela taim wanpela man i mekim wok insurens em i kam na tokim mipela long Kingdom bilong God. Mipela i amamas long tok bilong em, tasol mipela i gat bikpela wok. Planti man moa i laik kisim bret, olsem na wok mani i putim sampela hevi moa long mipela. Mipela i amamas taim narapela haus bret i baim bisnis bilong mipela! Lynn i wok long nupela papa bilong haus bret na mi kisim wok long wanpela stua bilong katim na bilasim gras bilong ol meri. Tasol taim sik atraitis i wok long i go bikpela moa, mi inap wok 3-pela de tasol long olgeta wik na bihain mi mas lusim wok olgeta.
Taim mi no wok moa, wanpela Witnes Bilong Jehova i bin kam planti taim long haus na mi kisim nius Wastaua na Kirap! long em. Olgeta taim mi bin givim liklik kontribusen long em. Mi sori long em na mi mekim. Taim em i lusim haus, mi save putim ol nius long kabot na inap sampela de ol i stap nating. Bihain mi o Lynn i save tromoi ol nius. Sori tru, long wanem, nau mipela i save ol dispela nius i bikpela samting bilong spirit. Tasol long dispela taim bipo, ol samting bilong lotu i no bikpela samting long mipela.
Mipela Laik Kisim Save i Kam Long God
Wanpela nait mitupela man bilong mi i stori olsem, yumi no stap bilong kaikai na slip na wok strong tasol long olgeta taim; i stap bilong yumi i mas i gat narapela as bilong en. Olsem na mipela kirap painim ol samting bilong spirit mipela i sot long en. Mipela i go long wanpela liklik haus lotu i stap klostu long mipela, tasol dispela i no helpim mipela long ol samting bilong spirit olsem mipela ting em bai mekim. Ol man bilong dispela haus lotu i stori tasol long ol hevi bilong ples.
Dispela Witnes i kam bringim ol nius long mi, em i bin kam inap wanpela yia samting, tasol pasin bilong mi long ol dispela nius i no senis inap long taim mi kaunim wanpela nius Kirap! long tok Inglis, em nius bilong Oktoba 8, 1968, i gat het-tok: “Olsem Wanem? Taim i Sot Pinis?” Mi amamas long samting mi kaunim, na gutpela tru em i bin mekim olsem long man bilong mi tu. Mitupela i kirap na stadi na kisim kwik ol samting mipela lain long en. Mipela i amamas tru long ol gutpela samting mipela lain long en. Long 1969 mipela i kisim baptais.
Bihain mi hatwok long sanap na sindaun, na mi hatwok moa long wokabaut. Mi hatwok long brukim skru bilong lek bilong go insait long ka o long lusim ka. Mi lain pinis olsem mi no inap mekim planti samting, na pen mi kisim i mekim na planti taim mi krai. Tasol mi save stretim bilas bilong mi na mipela i go long ol miting o long wok autim tok. Mi save wokabaut i go long ol haus inap long mi no inap wokabaut moa. Mi traim long mekim dispela wok wanpela o tupela taim long olgeta wik, tasol bihain mi no inap mekim moa, long wanem, ol skru bilong lek i go strong na i pen nogut tru. Olgeta taim mi tingting planti, nogut mi pundaun na mi no gat rot long kirap sanap. Taim mi toktok long Jehova dispela i save helpim mi. Sampela taim mi beten na krai wantaim.
Tasol mi no inap krai long olgeta taim. Ai bilong man i gat sik rumatoid atraitis, em inap drai na em i no inap krai. Sampela taim ai bilong mi i drai olgeta na mi hatwok long kaunim buk. Long kain taim olsem mi save harim ol kaset em tok bilong Baibel i stap long en. Planti taim mi bin pasim ai na wokabaut, long wanem, taim skin bilong ai i meknais dispela i bin skrapim ai bilong mi. Mi olsem aipasmeri. Sampela taim mi mas putim aiwara giaman insait long ai bilong mi long olgeta 5-pela 5-pela minit. Tasol samting i moa nogut, sampela taim mi mas putim marasin insait long ai na karamapim banis long ai inap 5-pela o 6-pela de samting inap long taim ai i orait gen. I hatwok tru long i stap amamas taim sik i stap longpela taim na i givim hevi na yumi save em i no inap orait long dispela taim nau yumi stap long en.
Long 1978, mi mas sindaun long wilsia. Mi hatwok long orait long dispela samting. Inap longtaim mi bin sakim wilsia, tasol nau mi no gat rot. Mi bin save wanpela taim bai kamap na mi mas mekim wok long wilsia, tasol mi gat laik long nupela taim God bai kamapim i mas kamap pastaim. Lynn i baim wanpela kain sia i gat 5-pela wil. Mi inap sindaun long en na raun insait long haus.
Mi save bel hevi taim mi no inap kisim wanpela samting i stap antap long kabot samting, long wanem, mi no inap taitim han bilong mi bilong kisim na ol pinga bilong mi i krungut, olsem na mi no inap holim gut wanpela samting. Long kain taim olsem, mi save mekim wok long wanpela kain stik ol i kolim stik “graba.” Dispela stik i mekim na mi inap kisim ol samting long plua, opim dua bilong kabot na kisim plet, o kisim wanpela samting insait long bokis ais. Mi lain gut long mekim wok wantaim dispela stik, olsem na mi inap mekim sampela wok bilong haus olsem kukim kaikai, wasim na draim ol plet, ainim na stretim ol klos, na wasim plua. Mi amamas long mi yet taim mi kisim save long mekim sampela wok moa wantaim stik, na mi amamas mi inap mekim yet sampela wok bilong haus. Tasol ol samting mi bin mekim bipo insait long sampela minit, nau mi mas lusim sampela aua long mekim.
Autim Tok Long Telefon
Mi no mekim kwik dispela samting, tasol bihain mi strongim bel long traim long autim tok long telefon. Mi ting mi no inap mekim, tasol nau mi amamas tru long mekim na sampela taim gutpela samting i kamap long en. Mi kirap nogut. Dispela wok i wankain liklik long go long haus bilong ol man, long wanem, mi inap toktok wantaim ol man long Jehova na laik bilong em.
Sampela taim mi save tok olsem: “Gude, yu Mista——? Mi Misis Maass. Mi save toktok wantaim ol man inap liklik taim tasol, na sapos yu gat hap taim, mi ken toktok wantaim yu? (Planti i save bekim tok olsem: “Yu laik toktok long wanem samting?”) Ol samting i kamap long nau i nogut tru, a? (Mi larim man i bekim tok.) Mi laik stori long wanpela tok bilong Baibel i save helpim yumi long wetim gutpela samting long bihain.” Orait, nau mi kaunim long Baibel Beten Bilong Bikpela, na sampela taim mi kaunim 2 Pita 3:13. Nem na atres bilong sampela man i laik harim tok mi givim long ol sista Kristen o long Lynn na askim ol long go lukim ol.
Insait long ol yia i kam inap long nau, mi bin toktok gut wantaim sampela na rot i op bilong mi ken salim ol buklet, nius, na buk long ol man i laik harim tok. Sampela i kirap na stadi long Baibel long telefon. Wanpela meri mi bin toktok wantaim em, em i ting em yet inap stadi na i no olsem em i mas i gat man bilong helpim em. Tasol bihain long mipela i toktok sampela taim, em i orait long kam long haus bilong mipela na stadi long Baibel, long wanem, mi tokim em sik bilong mi i mekim na mi no inap kam long em.
Wanpela taim mi telefon long sampela man na taim mi telefon long wanpela namba, man i no bekim telefon, masin bilong telefon i tokaut olsem nau papa bilong haus i gat nupela namba. Mi no save telefon long ol longwe hap na dispela nupela namba em bilong wanpela longwe hap, tasol mi pilim olsem mi mas telefon long dispela namba. Meri i bekim telefon na bihain long mipela i toktok longtaim liklik, em i tokim mi olsem em na man bilong em i laik bungim sampela man em ol i Kristen tru. Olsem na mitupela Lynn i draiv inap wanpela aua bilong i go long haus bilong tupela bilong stadi wantaim tupela.
Mi amamas yet long toktok wantaim ol narapela long Jehova na tok promis bilong em long kamapim nupela heven na nupela graun, em stretpela pasin tasol bai stap long en. Inap sampela mun mi bin toktok wantaim wanpela meri na i no longtaim i go pinis na em i tokim mi olsem: “Olgeta taim mi toktok wantaim yu, save bilong mi i go bikpela moa.” Yes, dispela save mi helpim ol narapela long kisim em inap helpim ol long kisim laip oltaim, na maski skin bilong mi i bagarap, mi inap kamapim amamas i stap long bel bilong mi. Sampela taim mi inap lusim planti aua long autim tok na sampela taim nogat, tasol olgeta taim mi gat laik long mekim bikpela wok moa! Jehova i save long sindaun bilong yumi olgeta, na maski yumi mekim bikpela wok o yumi ting em liklik wok, em i amamas. Planti taim mi tingim tok bilong Sindaun 27:11: “Pikinini bilong mi, yu mas kisim gutpela tingting na save na bai mi belgut tru. Na sapos wanpela man i sutim tok long mi, bai mi inap bekim tok long em.” Mi gat bikpela laik long insait long dispela lain ol bai kamapim long ples klia olsem Satan em i man bilong giaman.
Olgeta taim mi stap long ol miting mi kisim strong maski mi hatwok long i go. Jehova i bin kamapim planti gutpela samting bilong givim gutpela kaikai bilong spirit long yumi, olsem na mi no laik lusim wanpela miting. Mipela amamas olsem tupela pikinini bilong mipela i bihainim tok i tru! Pikinini meri bilong mipela, em Terri, em i marit long wanpela gutpela brata, na tupela i gat 4-pela pikinini mi save laikim ol tumas. Na bel bilong mipela i amamas, long wanem, ol tumbuna pikinini tu i laikim Jehova! Pikinini man bilong mipela, em James, na meri bilong em, em Tuesday, tupela i mekim wok bilong Jehova long Betel long Bruklin, em nambawan ofis bilong ol Witnes Bilong Jehova, long Nu Yok.
Jehova Bai Kamapim Paradais Long Graun
Olgeta taim mi wok long tingim gutpela tok promis bilong Jehova long kamapim Paradais long graun. Long nau tu yumi ken amamas long planti samting em i bin wokim. Mi save amamas long lukim san i go daun. Na mi save amamas long kain kain plaua na smel bilong ol. Mi save laikim tru ol plaua ros! Mi no inap lusim haus planti taim, tasol taim mi inap mekim olsem, mi save amamas tru long pilim hat bilong san. Mi save pasim ai bilong mi na tingting long wanpela gutpela ples maunten, na famili bilong mi i amamas long stap long wanpela hap i gat gutpela gras na planti plaua. Na klostu i gat wanpela liklik wara i ran, na tu, i gat planti melen i swit tru na em inap long olgeta i ken kaikai! Taim mi inap mekim, mi save malenim ol piksa i save helpim mi long tingim Paradais God i tok promis long kamapim long graun long bihain. Taim mi malenim piksa, mi save tingting olsem mi stap tru long dispela ples. Mi save Jehova inap kamapim tru ol samting mi save tingting long en na ol i bikpela samting long mi.
Olgeta taim mi amamas long tingim Jems 1:12, em i tok: “Man i save sanap strong na i karim hevi long olgeta traim, em i ken amamas. Sapos em i winim pinis olgeta traim, orait God bai i givim em laip bilong i stap gut oltaim, olsem prais bilong en. God i tok pinis long givim dispela prais long olgeta man i save laikim em tru.” Pol i gat wanpela hevi long skin bilong em, na em i tok dispela i olsem ‘wokboi bilong Satan, na em i save mekim nogut long em.’ Em i beten askim Jehova long tekewe dispela hevi, tasol God i tokim Pol olsem strong bilong God i save kamap strong tru long man i no gat strong. Olsem na ol gutpela wok Pol i bin mekim maski em i gat wanpela hevi, i makim olsem strong bilong God i stap wantaim em. Pol i tok: “Taim mi no gat strong, long dispela taim tasol mi gat strong tru.” (2 Korin 12:7-10) Mi pilim olsem liklik wok nau mi inap mekim, long wanem, skin i no strong tumas, mi inap mekim long strong bilong God tasol.
Aposel Jon i raitim wanpela stori i save strongim tru bel bilong mi. Em i stori long wanpela man i bin slip long bet inap 38 yia. Em na sampela sikman moa, ol i slip klostu long wanpela bikpela hul wara, long wanem, em i gat laik long waswas long wara. Em i ting dispela wara inap oraitim sik bilong em, tasol em yet i no gat strong bilong i go insait. Wanpela taim Jisas i lukim sikman na askim em olsem: “Ating yu laik bai skin bilong yu i kamap gutpela?” Man! Sapos mi harim kain askim olsem, aiwara bilong amamas bai kapsait long pes bilong mi taim mi bekim dispela askim! “Jisas i tokim em olsem, ‘Yu sanap na kisim bet bilong yu na wokabaut.’ ” (Jon 5:2-9) Planti bilong yumi i wetim kain singaut olsem!—Em stori bilong Luretta Maass.
[Piksa long pes 20]
Mi tingim wanpela pikinini i save laikim ol man, na em piksa bilong em taim em i amamas long wokabaut long gaden
[Piksa long pes 21]
Taim mi amamas, mi save tingim wanpela manki i wokabaut long tupela stik na dok bilong em i ran nabaut na paulim rot bilong em
[Ol Piksa long pes 22]
Mi redim ol telefon namba bilong autim tok long ol man
Mi paitim ol baten bilong telefon